Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
AB:282
999898z8986938888888888888888999qs શ્રી ગિરનાર મન શ્રી નેમિનાથાય નમઃ
પ્રભુ ગુણુવલી-ચતુથી પુષ્પ
B8888888888888888888888888888
" - શ્રી - શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
યાને શ્રી નેમનાથ ભગવંતના પ્રાચીન ૧૦૮
સ્તવનાના સંગ્રહ :
68899989838B8BS888888888888888%86%8B
પ્રેરક પૂ. મુનિરાજ શ્રી ગુણસાગરજી મહારાજ
8888
પ્રકાશક : શ્રી જન આનદ જ્ઞાનમંદિર દેવબાગ જૈન ઉપાશ્રય મુ. જામનગર ૩૬૧ ૦૦૧
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
:56888888888888888888888888
શ્રી ગિરનાર મંડન શ્રી નેમિનાથાય નમઃ * પ્રભુ ગુણાવલી-ચતુર્થ પુષ્પ
– શ્રી –
શીવાદેવીનંદન ગુણુવલી
'
ജമാക്കുക
યાને
શ્રી નેમનાથ ભગવંતના પ્રાચીન ૧૦૮
સ્તવનોને સંગ્રહ :
ETS 88888888888999 રૂ93888888888888888
સશેધક : પરમ પૂજ્ય શાસનકટકેદ્વા૨ક આચાર્ય દેવ શ્રી હસસાગરસૂરીશ્વરજી મહારાજ સાહેબના
પરમ વિનયી શિષ્યરત્ન પૂ. પ્ર. મુનિશ્રી મુનીન્દ્રસાગરજી મ. તથા વ્યાકરણ વિશારદ જ્યોતિર્વિદ પૂ. પં. શ્રી નરેન્દ્રસાગરજી મહારાજ
પ્રકાશક : શ્રી જેન આનંદ જ્ઞાનમંદિર દેવબાગ જૈન ઉપાશ્રય મુ. જામનગર ૩૬૧ ૦૦૧ વિ888888888888883%888888888
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
પ્રાપ્તિસ્થાન શ્રી દેવબાગ જૈન ઉપાશ્રય
મુ. જામનગર ૩૬૧૦૦૧ (ગુજરાત)
પ્રવીણચંદ્ર બી. શેઠ ) શ્રી વિશાલ પ્રિન્ટરી 1. સેનગઢ ૪૬૪૨૫૦
આભાર પૂ. વિદુષી સાધ્વીજી શ્રી પ્રવીણ શ્રીજી મ.ના શિખ્યા-પરમ વિનેયા પૂ. સાધ્વીજીશ્રી ભાવિતાશ્રીજી મહારાજે ઘણાં પુસ્તકોમાંથી સ્તવને ઉતારી આપેલ છે જેને આભાર માનીએ છીએ.
વીર સં. ૨૫૧૧ - વિક્રમ સં. ૨૦૪૧
- આગમ દ્વારક સં. ૩૫ ક પ્રથમવૃત્તિ પર કેપી-૫૦૦
પક [ કિ. રૂા. ૫=૦૦] ક
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી જીવિત સ્વામી નેમનાથ પ્રભુલ્યા નમે। નમઃ TM યત્કિંચિત્
શ્રી સૌરાષ્ટ્ર અંતર્ગત જ્યાં ગગનચુંબી ભવ્ય જીનાલયેાથી શે।ભતુ' જામનગર જેમાં આવતી ચાવીશીમાં કૃષ્ણ મહારાજના જીવ ખારમા તીર્થંકર અમમ સ્વામી નામના થશે. લગભગ ૮૬૦૦૦ વર્ષ પૂર્વે કૃષ્ણ મહારાજના ભાઇ ખલદેવજીએ પેાતાને પૂજા કરવા માટે જીવિત સ્વામી નેમનાથ પ્રભુની પ્રતિમા ભરાવેલ, જ્યારે દ્વારિકાના દાહ થયેા ત્યારે સુર મનુષામાં પ્રતિમા પેક કરી સમુદ્રમાં પધરાવેલ તે પ્રતિમાની પૂજા મુસ્થિત ધ્રુવ પાતાના આવાસમાં લઈ જઈ કરતા હતા. કાળાંતરે દરિયામાં વહાણ લઈ આવતાં વહેારા કુટુ'અને આ પ્રભુની પેટી તરતી મળી અને નયન મનેાહર દેવળ મનાવી તેમાં પ્રભુ પ્રતિમા પધરાવી. જેને પ્રભાવ આજે પણ ઘણા જ છે. અને શ્રાવણ સુઃ ૫ ના જન્મ-દિવસ આજે અહી ઉજવાય છે. તેવા ભાગ્યે જ ખીજે ઉજવાતા હશે. શ્રી નેમનાથ મહારાજ પંચકલ્યાણ પૂજામાંથી મુખ્ય વસ્તુ ઉદ્યુત : વિક્રમ સવત ૧૯૯૦ આસા વદ-૧૦
પરમ પૂજ્ય આગમાદ્ધારક આચાય દેવશ્રી આનંદસાગરજી સૂરીશ્વરજી મહારાજ સાહેબના અંતેવાસી શિષ્ય
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
[૪] રત્ન મુનિરાજ શ્રી ગુણસાગરજી મ. સા. તથા પૂજ્યશ્રીના બાલ શિષ્ય મુનિ મહારાજ શ્રી અરૂણોદય સાગરજી મ. સા. દેવબાગ સંઘની વિનંતિને માન આપી વિક્રમ સંવત ૨૦૩૩ ના ચૈત્ર સુદ ૨ ને મંગળવારના મંગળ પ્રભાતે પધાર્યા ત્યારથી અત્રે અનેક કાર્યો થયાં છે. જેમાં જૈન આનંદ જ્ઞાન મંદિરમાં એલ્યુમિનિયમના પતરા ઉપર પૂજ્યશ્રીના જીવન પ્રસંગે, ચાતુર્માસની યાદી, આરાધના માગ, સાગર સમાધાનો, વચનામૃત, પૂજ્યશ્રીએ સંપાદીત કરેલા ૧૭૪ આગમ આદિ ગ્રંથે, ચરિત્રે તેમજ ૧૭૪ માંથી ૭૮ માં પ્રસ્તાવના લખી છે.
૨૨૧ સ્વરચિત સંસ્કૃત પ્રાકૃત ગ્રંથોની યાદી, સુરત આગમ મંદિર ચતુર્વિશતિકા તથા શ્રી પાલીતાણા જૈન આગમ મંદિર પ્રશસ્તિ, શેલાણા નરેશ પ્રતિબંધક, સુરત ના ગમ મંદિર, પાલીતાણુ આગમ મંદિર, મહાપ મહામાહણ, મહા નિયમક, અને મહા સાર્થવાહ આગમ પુરુષ, ૧૫ દિવસ મૌનપણે બેસી નિર્વાણ પામનાર ધ્યાનસ્થ પૂ. ગુરૂદેવનું સુતકેવલી શ્રી ભદ્રબાહુ સ્વામીએ આપેલી વાચનાનું, શ્રી દેવદ્ધિ ગણિ ક્ષમા પ્રમણે કરેલા પુસ્તકારોહણ તથા આગોદ્ધારકશ્રીએ આપેલ વાચના, સુરત ગુરૂમંદિર, સુરત શ્રી જેન આનંદ પુસ્તકાલય, શ્રી આનંદસાગરસૂરીશ્વરજી વંશવૃક્ષ આદિ અનેક ભવ્ય દશ્ય તેમજ સુરત અને પાલીતાણાની અંજનશલાકા તથા પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવની પત્રિકાઓ આદિ લખાણેથી ભરપુર
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
[4]
અને
એવું જૈન આન' જ્ઞાન મંદિર દીપી રહ્યું પુસ્તકાના લાભ પૂજ્ય સાધુ ભગવંતા તથા સાધ્વીજી મહારાજો લે છે. તેમજ વખાગ ઉપાશ્રયના વિશાળ વ્યાખ્યાન હાલમાં શ્રી શ્રીપાળ મહારાજાના જીવનપ્રસ`ગેાના આબેહુબ ચિત્રા તથા શ્રમણુ ભગવાન મહાવીર સ્વામીના ચ્યવન કલ્યાણકથી નિર્વાણુ કલ્યાણક સુધીના અનેક દ્રશ્યાથી ભરપુર વ્યાખ્યાન હાલ શૈાભી રહેલ છે.
હવે અમને જણાવતાં ઘણાજ આન થાય છે કે લગભગ બે વર્ષમાં શ્રી જૈન આનંદ જ્ઞાન મદિર તરફથી શ્રી જ્ઞાનનંદન ગુણાવલી જેમાં પ્રભુ મહાવીર સ્વામીના ૧૦૧ પ્રાચીન સ્તવનેા, તથા શ્રી વામા નંદનગુણાવલી જેમાં શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાનના ૧૨૧ પ્રાચીન સ્તવને, તથા શ્રી નાભિનંદન ગુણાવલી જેમાં શ્રી આદિનાથ ૧૧૧ પ્રાચીન સ્તવન આ પ્રમાણે ત્રણ પુસ્તક બહાર પડયા છે. અને આ ચેાથું પુસ્તક આપના હાથમાં આવશે તેમાં શીવાનંદન ગુણાવલી જેમાં શ્રી નેમનાથ પ્રભુના ૧૦૮ પ્રાચીન સ્તવનેા છપાયેલા છે. આ બધાનુ મુખ્ય કારણુ તા સાધક પુ. શાસનક ટકોદ્ધારક આચાય દેવશ્રી હું સસાગરસૂરીશ્વરજી મ૦ સા. ના પરમવિનયી શિષ્યરત્ન પ્રવર્તક મુનિરાજશ્ર મુનીન્દ્રસાગરજી મ॰ સા. તથા પૂ. પન્યાસ શ્રી નરેન્દ્રસાગરજી મ૦ સા. કરેલ છે. તેથી તેમના જેટલેા ઉપકાર માનીએ તેટલેા એછે જ છે.
ટી.
પ્રકાશક
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
દ્રવ્ય સહાયકાની નામાવલી
૫૦૧] શ્રી જૈન શ્વેતામ્બર મૂર્તિપૂજક સંઘના જ્ઞાનખાતેથી મુ. રોગાંવ ૧૦૧] પૂ. મુનિશ્રી સુધ સાગરજી મના શિષ્ય પૂ. મુનિશ્રી દીપરત્નસાગરજી મ૰ની પ્રેરણાથી ઘાટાપર, ૧૦૧] પૂ. વિદુષી સાધ્વીજી શ્રી રેવતીશ્રીજી
મના
ઉપદેશથી અમદાવાદ શાહપુર રેવાદાસની પાળના શ્રાવિકા મ્હેનેાના ઉપાશ્રય તરફથી.
૧૦૧] પૂ. વિદુષી સાધ્વીજી શ્રી મૃગેન્દ્રશ્રીજી મના ઉપદેશથી ગેાપીપુરા શેઠશ્રી મછુભાઈ ઢીચ'દની ધર્મશાળામાં થયેલ જ્ઞાનખાતાની આવકમાંથી. ૧૦૧] પૂ. વિદુષી સાધ્વીજી શ્રી પ્રવીભુશ્રીજી મ॰ના સુશિષ્યા પૃ. સા, શ્રી માવિતાશ્રીજી મના ઉપદેશથી અમદાવાદ,નવર’ગપુરા-મીલ પાર્કની મ્હેના તરફથી, ૧૦૧] પૂ. વિદુષી સાધ્વીજી શ્રી ગુરજનાશ્રીજી મના ઉપદેશથી શીહાર નિવાસી શા. રસિકલાલ રતિલાલ ના સુપત્ની શ્રી ગુજી'તીમ્હેન તરફથી.
૧૦૧] પૂ. વિદુષી સાધ્વીજી શ્રી જીતેન્દ્રશ્રીજી મના ઉપદેશથી અમદાવાદ શ્રાવિકા હેના તરફથી, ૨૦૧] પ. પૂ. આગમોદ્ધારકસૂરીશ્વરજી મ॰ શ્રીના શિષ્યરત્ન પૂ. ગચ્છાધિપતિ સ્વ. આચાપ શ્રી હેમસાગરસૂરીશ્વરજી મ॰ની ચેાથી પુણ્યતિથિ નિમિત્ત સ્વ. પુ. સા. શ્રી હેમશ્રીજી મના શિષ્યા પૂ. સા. શ્રી
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
[ ૭ ] લાવણ્યશ્રીજી મ.ના તથા પૂ. વિદુષી સા. શ્રી મૃગેન્દ્રથી મના શિષ્યા પૂ. સા. શ્રી વિપુલયશાશ્રીજી મ.ના શિષ્યા પૂ. સા. શ્રી વ્રતધરાશ્રીજી મ-પૂ. સા. શ્રી ધર્મશીલાશ્રીજી મહ-પૂ. સા. શ્રી રમ્યશીલાશ્રીજી મ૦ ૫. સા. શ્રી ભાગ્યશીલાશ્રીજી મ. ૫. સા. શ્રી અભિજ્ઞાશ્રીજી મ. તથા પ.
સા. શ્રી આર્યવ્રતાશ્રીજી મના ઉપદેશથી જામનગર ૧૦) ૫. વિદુષી સાધ્વીજીશ્રી સુનંદાશ્રીજીમના સુશિષ્યા
૫. સા. શ્રી નિર્મળાશ્રીજી (એમ.એ.)ના ઉપદેશથી ૧૦૧) શા. પિપટલાલ વિકળશીભાઈ તરફથી શ્રી જીવા
ભાઈના શ્રેથે હ. મયાકુંવરબેન જામનગર ૫૦૦) પૂ. વિદુષી સા. શ્રી વિનયધશ્રીજી મએ કરેલ - વર્ધમાન તપની ૭૯મી ઓળી નિમિત્તે તેમના પ્રશિષ્યા
૫. સા. શ્રી દમિતધામ શ્રીજી મના ઉપદેશથી
બેંગલોર ચિકપેટની શ્રાવિકા બહેને તરફથી ૧૨૫ ૫. વિદુષી સા. શ્રી વિનયધમશ્રીજી .ની ૭મી
ઓળીની તપસ્યા નિમિત્તે શ્રી શાંતાબેન દીપચંદ
બેંગલેરવાળા તરફથી ૧૨૫' પૂ. વિદુષી સા. શ્રી વિનયધર્માશ્રીજી મ૦ના ઉપ
દેશથી શ્રી ઈન્દિરાબહેનની તેર કાઠીયાની તપસ્યા નિમિત્તે બેંગલોર નિવાસી શ્રી કમલેશકુમાર વનરાજજી તરફથી
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFE
શ્રી નેમિનાથપ્રભુજીના ૧૦૮ સ્તવનેની કે FFFFકા અનુક્રમણિકા FUFF
ત
૮
ક્રમાંક
સ્તવન
| પૃષ્ઠ // તુજ દરિસણું દીઠું અમૃત મીઠું, લાગેરે જાદવજી ૧
૨ રાજ કરી જુએ આજ કે વાજાં વાજીયા હે લાલ કે ૨ ૩ સહિયાં મારી સાહિબ નેમ મનાવે . ૩ ૪ તેરણથી રથ ફરી ચાલ્યા કંત રે, પ્રીતમજી ૪ ૫ નેમિ જિનેશ્વર વાલો રે, રાજુલ કહે ઈમ વાણું રે ( ૬ નેમિનિરંજન નાથ હમારો, અંજનવણું શરીર ૬ ૭ નેમિ જિણેસર સાહિબા, સુણ સ્વામિજી કરૂ વિનંતિ ૭ ૮ હુ કરગરી કહું છું (૨) પ્રભુજી પાછા વળોને ૭ ૯ ગઢ ગિરનાર જઈ રહ્યો છે, યાદવ નેમિકુમાર ૯ ૧૦ રહે રે રહે યાદવ દે ઘડીયાં દે ઘડીયાં
દે ચાર ઘડીયાં ૧૦ ૧૧ શામળીયા નેમજી, પાતળીયા નેમ છે,
ભાગી નેમજી ૧૦ ૧૨ તેરણથી રથ ફેરી ગયાં રે હાં,
પશુઆં શિર દેઈ દેષ ૧૧ ૧૩ શામળીયે ત્યાગી ને હું તો રાગી (૨) હર એને. ૧૩
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
[ ૯ ]
ક્યાંક
સ્તવન
પૃષ્ઠ
૧૩
૧૪ સાહેલીયાના મળે મરૂ ૨, રંગીલા નેમજી. ૧૪ ૧૫ માં થવાળા જ્યાં રાજ, સાહમનીહાળા ો યાજ ૧૪ ૧૬ મહેર કરી મન માહન, દુઃખ વારણજી ૧૭ હાંરે માર્ગ નેમિ જિનેસર, અલવેચન આધારો ૧૮ સખી માઈ ય તેમ જાન અની ભાઈ આઈ આઈ ૧૯ રાજીલ હે થવાળા હો, નદીશ વીરા હા તો ૨૧ ૨૦ અગર ચંદન ગરૂ
કુલ જઈને રહેજો મારા
૨૬ જઈને
આરડા,
ખિછાવું પ્રભુની શય્યા ૨ ૨૨ વાલાજી ૨,
શ્રી ગિરનારને ગેાખ ૨ ૨૩
૧૫
૨૬
૨૧ વ્હાલા રે મારા ખેલી, તે પ્રીત અમથુ કીધી ૨૩ શામળીયા હાલ તારણથી, રથ ફર્યા કારણ કાને ૧૪ સાંભળ સ્વામી ચિત્ત સુખારી,
૧૭
૧૯
નવ ભવ કેરી હું તુજ નારી ૨૭
૨૫ નિરખ્યા નૈમિજિષ્ણુને અતિતાજી,
રાજીમતી કર્યો ત્યાગ-૨ ૨૯
30
૩૧
૧૬ નયના સલુણા હૈ! વ્હાલા; ઘસનેહા પ્રભુ તેમ ૨૭ મા સખી સજ્જન ના વિસરે, સુણા સખી ૨૮ સકલ નગરમાં તિલક સમાવા,
શૌરીપુરનાર કહાવતા
૨૯ વિણ વદ
વાળુ,
સાહિબ નૈમિજિક માયા હાલ ૩૩
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
ફક
[૧૬]
સ્તવન / રહે રે! રહે ! રથ ફેરવે છે,
મા આવે એણે આવાસ રે ૩૪ ૩૧ તું પાછો ફરી મત જાય,
શામળીયા નું પાછા ફરી મત જાય ૬ ક તરણ આઈ યું ચલે રે,
નયણ મિલાઈ સેણ મોહનીયા ૩૬ ના કરીએ રે ને ના કરીએ,
નિગુપણું રે કેડે ના કરીએ ૩૭ ૪ આ ભવની તમે પ્રીત જ પાળી છે,
નવમે ભવ સાથે લઈને ૨ ૩૭ ૫ ગોપી ખેલે હેરી હેવર નેમ કે
સંગ ગોપી ખેલે હોરી ૩૮ ૩૬ સરસ્વતી સ્વામીને વિનવું,
મગુપત લાગું પાય છે નેમજી ૩૯ ૩૭ સુણે સવામિ મારા છે કે, તેમજ નવરરિયા ૪૦ ૨૮ શ્રી નેમિ, તમને શું કરીએ,
એ કહેવાને નહિ વ્યવહાર ૪૧ ૩૯ સખી શ્રાવણની જ ઉજવી,
સલી વીજળીને બહાર રે ૪૨ ૪૦ હજ વાટ જે આવે તેમ અલબેલા ૪૪ ૪૧ પરમાતમ પૂરણકલા, પૂરણ ગુણ - -
હો પૂરણ જન આશ; ૪૪
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
[ ૧૧ ] કમાંક ૪૨ માવના–માવના-ગાવના જિનરાજ
પરમ ધશ માના, કેપ જ હળવો હાંકને સ્વામી સાથી રે લોલ હું આવું ૪૭ ૪૪ સ્વામીને મને વિહે તે ઘણું દુઃખ રે છે હાં રે ૪૮ ૪૫ સાહેલી નેમ લાવોને મનાવી, પ્રાં, વલભ૦ ૪૬ સમુદ્રર્વિજય શિવાદેવી, નંદન નેમિકુમાર ૭ શૌરીપુર સોહામણું રે લોલ,
સમુદ્રવિજય નૃપ નં ૨૦ પર ૪૮ નેમજી ચાલે તે તમને આખીજી ૪૯ શિવાનંદનક ખેલાવે હરિ ગેરી, હાંરે હરિ ગોરી ૫૫ ૫૦ મત જા મત જાઓ-મત જાઓ
- રાજ નણદીરા વરશ પ૭ ૫૧ નેમિ જિ નિરજણ,
જઈ માટે થળે જળ કેળ ૨, ૫૮ પર સહસાવન જઈ વસાએ,
પાલને સખી સહસાવન જઈ, ૨૦ ૫૩ દરશન દીઠે દિલડાં કરીયાં,
હમ ચલતાં વલિ ઉહિષાં ૬૧ ૫૪ સહસાવનમાં એક દિન સ્વામી, નેમિ મેચ ૨૦ પપ સરીપુર નગર સોહામણું રે, જગજીવનના રે નેમ ૪
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
[૧૨] કમર -
સ્તવન
પૃષ્ઠ પદ હાલ વિના દુખ પામશે રે, એકહાડાં અગાધ ૬૫ પ પયણ આવી પાછા વળ્યા ૨,
કરી તેરણ તેજ પ્રકાશ ૨, ૬૭ /૫૮ નિરૂપમ નેમ રે, વાલમ મૂકી કયાં જાઓ: ૬૮ ૫૯ જુલ ઉભી માળીએ રે, જપે જોડી હાથ ૬૯ ૬૦ આ જેને બેની જાદવ પતિ આવે કાઠમાં ૭૧ ૬૧ નેમિ જિનેશ્વર નાયક માહરે રે,
ક્ષાયિક સમક્તિ દેહ ૭૨ ૨ નેમ તોરણથી રથ વાળી કે,
પ્રભુ પાછા વળ્યા રે લોલ ૭૩ ૬૩ સમુદ્રવિજયકુલ ચંદર, શિવાદેવીને નંદ (૨); ૭૪ ૧૪ નેમ સહસાવને અમને મહીને સીધા પ ૬૫ આયો વસંત હસંત સાહેબ,
રાધ મનુ ય માસ લલના. ૭૬ છે તેમ પ્રભુજીએ રથ પાછો વાળી રે,
કપાંત થયો છે, ૭૮ ૨૭ ચંપકવણી ચુંદડી કે અહિબા, *
જઈયા ગઢ ગિરનાર ૨ ૮. ૬૮ આવ્યા ઉનાળાના દહાડા કે,
. રાજુલ વજાણી શું ન લાવી? ૮૨
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
[ ૧૭ ]
ક્રમાંક
ન
૬૯ સરસ્વતી સ્થાષિની વિનવુ રે,
જિનપદ લાગુ છું... પાય
૭૦ સખી તારણુ આવી કહત પાછા વળીયાં રે; ૭૧ નયનાનત નેમિજિનેશ્વરૂ,
માતા શિવાડેવી ન° સેાલાગી ૮૮
૯૧
૭૨ નેમિ પ્રભુ આવ્યા રે-સહસાવન કે મેદાન, ૭૩ અષ્ટ ભવાંતર વાલહાં હૈ,
તુ મુજ આતમરામ મનાવાલા; ૯૪
૭૪ સુખી તારણ આઈ થ ગયા નિજ મ`દિરે ૭૫ સરસ્વતી સ્વામીને વિનવુ* ૨,
..
સદ્ગુરૂ લાગુ′ છું પાય રે.
૭૬ સ્વસ્તિ શ્રી રૈવત ગિરિવા,
પૃષ્ઠ
વ્હાલા નેમજી જીવન પ્રાણુ ૧૦૨
૧૦૪
શ્રી નેમનાથજીનું પ ́ચ ઢાળીયુ' ૭૭ હગ્રસેન ઘર બેટી મન ભમરા રે,
૭૮ હરિણી કહે સુણેા કથ હમારા,
નામે રાજુલ નાર ૧૦૭
૭૯ રાજીમતી તેા પુઠે જાય,
હમણા પ્રાણ હણશે તમારા ૧૦૯
તેમ વિના દુ:ખ સબળા થાય ૧૧૦
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
[ ૧૪ ]
ક્રમાંક
તવન
૮૦ સરસ્વતી ચરણુ નમી કરી
પૃષ્ઠ
શ્રી શખેસર રાય રે વ્હાલા મારા; ૧૧૨
૮૧ સાળે શણગાર સજી રે સાહેલી,
ગાપી મત્રીશ હજાર વાલો, ૧૧૪
૮૨ કહે રૂખમણી હિર ઠકુરાણી જો કે,
તેમની ટ્વીલની જાણી જો. ૧૧૫ ૮૩ સત્યભામા ભાખે રે કે-માનીયે વાતલડી. ૧૧૫ ૮૪ કહે જમૂવતી અલખેલી જો કે,
સાચુ' કહીએ શામળીયા. ૧૧૬
૮૫ છમ છમ કહીએ એહને રે,
તિમ તિમ મુગા થાય સાહેલી ૧૧૭
૮૬ ગંધારી કહે નારી વીના,
કુણુ લાડ લડાવશે રે લાલ, ૧૧૮
૮૭ હિર નારી ખેલે કર જોડી,
એ તેા ધીગાણા મલી ટાળી ૨. ૧૧૯
૮૮ લક્ષ્મણા કહે નેમજી,
મન માહન ગારા; શુ હુઠ લઈ બેઠા ૨, ૧૨૦ ૮૨ સુસીમાની વાણી સતી કે,
જાણે અમીય સમાન વહાલા; ૧૨૦
૯૦ જીરે સ્નાન કરે હરખે ધરી,
મહી થવા કરે ગીતગાન. ૧૨૧
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
પૃષ્ઠ
[ ૧૫ ] માંક
સસ્તવન ૧ સખી કંત આવે કેણુ શેરીએ,
હું તો હું મારા આંતની વાટ.... ૧૨૨ ૯૨ નિજ સારથી કહે કરોડ, બેલે તે વારે રે. ૧૨૩ ૯૩ હે પિયુજી ! પ્રીતમજી પ્યારે રે,
હજી એ ન આવીયો. ૧૨૪ ૯૪ પાછા વળજો રે રસીયા,
તમે મારા હદય કમલમાં વસીયા. ૧૨૫ ૯૫ નેમ પ્રભુજી હેકે, નિજ ઘર આવ્યા મારા વાલા ૧૨૫ ૬ એક હજાર વરસ તણુએ, પાળી પૂરણ આય; ૧૨૬ ૯૭ યૌવના પાટુન જાત, ન લાગત વાર....યૌવન ૧૨૮ ૯૮ સુખકર સાહિબ શામળો, છનછ મારો !
ના સુરગ નેમ છે. ૧૨૮ ૯૯ નેમ નવલદલ અંતરજામી, શામલીયા સિરદાર રે; ૧૨૯ ૧૦૦ શ્રી નેમિજિનવર કારણ વારણ
ભવભય વાસના સાહેબજી ૧૩૦ ૧૦૧ નેમિ નિરંજન સાહિબા રે,
નિરૂપાધિક ગુણખાણી; ૧૩૧ ૧૦૨ નેમિ જિસેસર નિજ કારજ ,
છાંડયો સર્વ વિભાવે છે. ૧૩૩ ૧૦૩ શિવાદેવી સુત સંદરૂ વાહલે,
નેમિજિદ રાજ; રાજુલ૦ ૧૩૪
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
[ ૧૬ ] ક્રમાંક
• તવન ૧૦૪ વિનતડી અવધારે છે,
* પધારે વહાલા તેમજ. ૧૩૫ ૧૦૫ નેમિનાથ જિન સેવે રે, સહુ એક ચિત્ત ધરી; ૧૩૬ ૧૦૬ કાળી ને પીળી વાદળી રાજિદ!
વરસે મહેલા શર બાગ, ૧૩૭ ૧૦૭ સખી શ્રાવણની છઠ, જિલી રે લોલ,
- ભલી વિજળી તે, ૧૩૮ ૧૦૮ નેમિનિણંદ જુહારીએ,
ઉજજવલ ગઢ ગિરનાર છે. ૧૪૦ | શ્રી નેમિનાથજીની લાવણી.
ચોક-પે-બીજ-ત્રીજે–ચોથે ૧૪૧ થી ૧૪૪
વણ.
S
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
૫. આગધાર આચાર્ય દેવેશ શ્રી આનંદસૂરસાગશ્વરે નમઃ
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
શ્રી નેમિનાથ પ્રભુજીના ૧૦૮ સ્તવને.
તુજ દરિસણ દીઠું અમૃત મીઠું, લાગે છે, યાદવજી, ખણ ખીણુ મુજ તુજશું, ધર્મ સનેહો, જાગે રે યાદવ તું દાતા ગાતા ભ્રાતા માતા તાત રે...યાદવ, તુજ ગુણના મેટા જગમાં છે અવદાલા રે...........યાદવછ...૧. કાચે રતી માંડે સુરમણિ, છાંડે કુણ રે...યાદવજી લાઈ સાકર મૂકી, કુણુ વળી ચૂકી લુણ ?......યાદવજી, મુજ મન ને સુહા, તુજ વિણ બીજે દેવ યાદવજી હું અહનિશ ચાહુ તુજ પદ પંકજ સેવ રે..........યાદવ..૨. સુર નંદન બાગ જ જિમ રહેવા સંગ રે વાદવજી જિમ પંકજ ભુંગા શંકર ગંગા રંગ રે..યાદવજી જિમ ચંદ ચકોરા મેહ મેસ પ્રીતિ ૨. યાદવ છે. તુજમાં હું ચાહું તુજ ગુનેગે તે છતી ચારવછ૩.
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨ ]
શ્રી શીવાદેવીનંદન સાવલી
મેં તુમને ધાર્યા વિચાર્યા નવિ જાય રે.યાદવજી દિન રાતે જાતે કયા તે સુખ થાય છે.....યાદવજી દીન કરૂણા આ જે તુમ જાણે રાગ રે..........ચાદવજી રાખો એક વેરા ભવજલ કા તાગ ....યાદવજી..૪. દુઃખ ટલીયે મીલીયે આપે મુજ જગનાથ રે. ...યાદવજી સમતા રસ સારી ગુણ ગણ દરિયો શિવ સાથ રે....યાદવ વાચક જસ બોલે નહિ તુજ તેલે કોઈ યાદવ
વૈરાગી રે ભાગી................ચાદવજી..પ.
(૨) રાજ કરી જુએ આજકે, પાઘવ રાજીયા હે લાલ યાદવ; નાથ નિવાજ અવાજના, વાજાં વાકયા હે લાલ કે-વાજા. જળ પર જગ સુદયાન કે, રાજે રાજીયા હે લાલ કે-રાજે. ડીજે મુજ શિર હાથ કે, છત્ર જવું છાજીયા હે લાલ કે-છ.૧ તુમ સેભાગી જવામી, શમી જન ઘણા હે લાલ કે-રાગી. વલી સેવાનો જોગ ન, પામે તુમ તણા હે લાલ કે-પામે. અવધારે અરવસ, સદા કણ કેહની હે લાલ કે-સદા. ભાવલિસિ ટી સિદ્ધિ કે, નિશ્ચય નેતની હે લાલ કે-નિ...૨ સ્વારથીયાની વાત, ને કે મન સદે હે લાલ કે—ન છે. પરમારથીયા લોક તુમકે સહુ કહે છે લાલ કે–તુમે. શિવ સાથીયા જીજ, જગત્રય ધારીયે હે લાલ કે–જગ; સહુ સાથે તિમ નાથ, નેહી પણ તારી હે લાલ–નેહી.
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી તુમ પ્રસાદ જસવાદ, સવાદ સર્વે મલે હો લાલ કેશવાદ. ન હુએ કેઈ અપવાદ, નિવાજ સરસ ભલે હો લાલ -નિ. તુ જાણું જિર્ણોદ કે, પૂઠે પડિવન્ય હે લાલ કે.–પૂઠ. અષ્ટ સિદ્ધિ લઈ હાથ કે, મહિમા વજવો છે લાલ કે
" મહિમા. ૪. જુગતે આઠે જામ કે, નામ ન વિસરું હે લાલ કે—નામ. ગુણે તુમહિ જાણું મન, મોટીમ હું ધરું હે લાલ કે-મેટી. મયા કરે મહારાજ, નિવાજે ઈણિ પરે છે હાલ કે–-નિ. પિયુ પિયુ સાદે મેઘ, મહીતલ સરભર હે લાલ કેમ. ૫.
સહિયાં મારી સાહિબ નેમ મનાવે જે, દિલડું ને દાઝેપીજી વિણ દીઠડે છે, દિલ મેલીને કીધી દુશમન કા જે,
અબળાને બાળી રે યાદવ મીઠડે છે. કરતાં શું તે જાણી પ્રીતિ સોહિલી જે, “ દેહિલી તે નિરવહતાં દીઠી નયણુડે ,
શામળીયે સાંભરતાં હિંયડે સાલે જે,
દુઃખડા તે કહેતાં ન આવે વયકે જે.....૨ રહેશે દુનિયા માંહે વાત વિદિતી જે, વાલીડે કીધી છે એવી રીતડી જે,
શું જયું વિસરશે કિણ અવતાર જે, તેડી જે યદુનાથ દીધી પ્રીતડી જે ૩.
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
૪]
શ્રી શીવાદેવીના ગુણાવલી જાત કોઈને છાને કેરી નેહ , લાગીને દુઃખ તો કહી એહ જે,
હતણાં દુઃખ જાણે તેહજ જાણું જે,
જે માંહિ વિચરે અવાર ન તેહ છે........૪. નેમીસરને ધ્યાને રાજુલ નારી જે, મળે ને મનગમત લહે શિવમંદિરે જે, આ વિમલવિજય ઉવજઝાય તણા શુભ શિષ્ય જે, • રામવિજય સુખ સંપત્તિ પામી શુભ પરેજે..............
(૪) તરણથી રથ ફરી ચાલ્યા કંત રે, પ્રીતમજી, આઠ ભવની પ્રીતડી ત્રોડી તંત માહરા પ્રીતમજી; નવમે ભવ પણ નેહ ન આયે મુજ રે પ્રીતમજી, તો યે કારણ એટલે આવવું તુજ માહરા; ૧. એક પિકાર સુણી તિર્યંચને એમ રે પ્રીતમજી, મૂકે અબલા રોતી પ્રભુજી કેમ માહરા પ્રીતમ ષટુ જીવના રખવાલમાં શિરડાર ૨ પ્રીતમજી, તે કેમ વિલવતી સ્વામી મૂક નાર માહરા. ૨. શિવવધૂ કેરૂં એવું કેહવું રૂ૫ રે, પ્રીતમજી મુજ મૂકીને ચિત્તમાં ધરી જિનભૂપ મારા પ્રીતમજી;
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાટવીન ન ગુણાવલી
જિનજી લિયે સહસાવનમાં વ્રત વાતી કરમ ખપાવીને
[ પ
.
ભાર રે પ્રીતમજી; નિશ્વાર
મહારા. ૩.
કૈવલ ઋદ્ધિ અન’તી પ્રગટ કીધ રે પ્રીતમજી; જાણી રાજુલ એમ પ્રતિજ્ઞા લીધ માહરા પ્રીતમજી; જે પ્રભુજીએ કીધુ. મવુ તે રે પ્રીતમજી; એમ કહી વ્રતધર થઈ પ્રભુ પાસે જેહ માહુરા પ્રીતમજી.૪.
પ્રભુ પહેલાં નિજ શેાકયનુ' જેવા રૂપ રે પ્રીતમજી; કેવલજ્ઞાન વહી થઈ સિદ્ધ સ્વરૂપ માહરા પ્રીતમજી; શિવવધુ વરીયા જિનવર ઉત્તમ નેમ રે પ્રીતમજી; પદ્મ કહે રાજ્યે અવિચલ પ્રેમ માહરા ૫.
(૫) નેમિ જિનેશ્વર વાલડા રે રાજુલ કહે ઈમ વાણુ ૨
મનવસીયા; એડજ મેં' નિશ્ચય કીચે રે, સુખદાયક ગુણખાણુ રે શિવ રસીયા.......૧,
કુંપાવત શિરામણી રે, મે. સુણ્યા ભગવંત રે...મન, હરિણ શશાર્દિક જીવને ?, જીવિત આપ્યું સંત રે... શિવ..૨.
મુજ કૃપા તે નિવે કરી રે, જાણુ સહી વીતરાગ રે...મન, યાચક દુઃખીયા દીનને રે, દીધું ધન મહાભાગ્ય ......શિવ..૩.
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનતમ વલી માગું હું પ્રભુ અટલું રે, હાથ ઉપર હાથ રે..મન. તે આપી તમે નવિ શકે રે, આપ ચારિત્ર હાથ રે
શિવ.૪. ચાસ્ત્રિઓથ આપી કરી રે, રાજુલ નિજ સમ કીધરે મન, ઋદ્ધિ કીર્તિ પામી કરી રે, અમૃત પદવી લીધી રે શિવપ.
નેમિ નિરંજન નાથ હમારે, અંજનવ શરીર, પણ અજ્ઞાન તિમિરને ટાળી, છત્ય મન્મથ વીર. પ્રણો પ્રેમ ધરીને પાય, પામો પરમાનંદા.
યદુકુળ ચંદારાય, માતા શિવા દે નંદા..પ્રણમો. ૧. રાજિમતીશું પૂરવ ભવની, પ્રીત ભલી રે પાની; પાણિ ગ્રહણ સંકેતે આવી, તેરણથી રથ વાળી પ્રણમે ૨. અબળા સાથે નેહ ન જેડ, તે પણ ધન્ય કહાણ, એક રસે બેક પ્રીત થઈ તે, કીર્તિ કેડ ગવાણ પ્રણ..૩. ચંદન પરિમલ જિમ જિમ ખીરે ઘત એક રૂપ નવિ અલગાં; ઈમ જે પ્રીત નિવારે અડનિશ, તે ધન ગુણશે વિલગા....
પ્રણ -૪. ઈમ એકાંગી જે નર કરશે, તે ભવસાયર તરશે, જ્ઞાનવિમલ લીલાં તે લહેશે, શિવસુતરી તસ વરો.
પ્રણો ૫
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવા વીનંદન ગુણાવલી
નેમિ જિણેસર સાહિબા, સુણ સ્વામીજી, કરૂ વિનતિ
- કરજેડ ખરી, કાળે પણ રતનાલિએ, સુણદિલરંજન દીદાર
| સરી...નેમિ..૧૦ વિણ પૂછે ઉત્તર હીયે, સુણ. કહેતાં આવે લાજ ઘણી; પૂછયા વિણ કહાં કિમ સી, સુણ; (હિ જ ઉત્તર
યેગ્ય ધણી.....નેમિ..૨ ભવ ભમતાં આ દુઃખને સણ. પામીશ પાર હું કિમ કહે; હળવે કે ભારે અ. સુણ; ડહાપણ કરીને જિમ
લહે..મિ.૩. ઘણું વિચારી જેવતાં સુણ. તુહિ જ સુખને ઠામ મિલે; મન પણ સ્થિર નહિ હ સુ જ્ઞાની વિણ કહે
કુણ કહે નેમિ..૪. દાયક સુખના દાનને સુણ, વિમલ હૃદય તુંહિ વસ્ય. મીઠી સાત ધાતમાં સુણ; તિલમાં પરિમલ તેલ
જિસ્યનેમિ...૫.
હુ કરગરી કહું છું. (૨) પ્રભુજી પાછા વળોને, પ્રભુ વચન અમારું માન્ય તમે તો કરોને;
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
------
-
૮ ]
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી મે ગુને શે કીધ, નાથ તમારો ભારી? મને એકલી મૂકી જાઓ મારી ઘા કારી.૧ મેં નીતિને તેડી તુજશું જરા નવ સૂકી પ્રીતિ આઠ બની છેડી કુંવારી મૂકી, આવું કરવું હતું તો 'નેમ શીદને આવ્યા, રૂડી મન સજી સજાવી, સાથે જાદવ લાગ્યા.....૨. બહુ ઠાઠ બનાવી બેસી ગીત ગવડાવી, તેરણથી પાછા ફરીને લાજ ગુમાવી શું તુજ કુળની એ રીત, કન્યા રઝળાવ, પરણી પિતાને ઘેર ફરી નવ લા૩. એવું કરવું હતું તે શીદ આંખે મુજ ઠારી? તુમ ભાઈ વર્યા છે સહસ બત્રીશ નારી; માટે ચાનક લાવી આજ આવીને વરે, પ્રભુ વચન અમારું માન્ય તુમે તે કરે .૪. મને ઉત્કંઠા હતી જાવું શ્વસુર ભુવનમાં, મુજ મન તણી સૌ વાત રહી ગઈ મનમાં હું હાથ જોડીને અજે કરું છું દાસી, મને સાથે લઈ જાઓ, કર ના ઉદાસી..૫. હવે આવું તમારી સાથ પ્રભુ ગીરનારે, મને આપી સમકિત, સાર ઉતારે ભવપારે હું હાથ જોડીને અર્જ કરું હું સ્વામી, કહે જશવિજયજી તારે અંતરયામી..
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુમાવલી
ગઢ ગિરનાર જઈ રહ્યો રે, યાદવ નેમિકુમાર, ; વિરહવચન બહયાં ઈસ્યાં રે, રાજમતિ તવ નાર,
સુણજે સહિયારા રે વણાં પગલા પિયુના ઝડ ઝડ લાગી રે નયણાં,મારે તીખાં
તીર ઝટપટી રે, લાગી રે મયણા.૧. તેરણ આવી નેમ રે, પાછા વળીયા કેમ; કપટ કર્યું પરથયા તણું રે, એ બાજીગર પરે જેમ સુણજે.૨. કરૂણા કીધી પંખીયા જે, નવી કીધી મુજસાર; પણ હું સાચી પતિવ્રતા છે, તેહી તારી નારસુણજે..
અષ્ટ ભવાંતર નેહલો છે, નવમે ભવ દયે છે; કેડ ના તારો રે, જિમ છાયાને દેહસુણજે૪. એમ કહેતી હતી પ્રિયા, પિયુ પાસે લીયે દીખ; રહનેમિ પણ બુઝવ્યા રે, દેઈ હિતની શીખ સુજપ. યાદવકુલ ચૂડામણિ રે, ધન ધન રાજુલા નેમ; જ્ઞાનવિમલ કહે એમને રે, સાચો પૂરણ પ્રેમ,
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાઢવીનાન ગુણાવલી
(૧૦)
રહે કે રહે છે યાદવ દે ઘડિયાં,
દા ઘડિયાં ઢા ચાર ઘડિયાં રો રહે ૨ યાદવ ઢો ઘડિયાં. શિવા માતા મલ્હાર નગીના, કયુ· ચલીએ હમ વિડીયા ? યાદવવ‘શ વિભૂષણ સ્વામી, તુમે આધાર છે. અડવડીયાં...૧. તા બિન આરસે'નેહ ન કીને, એર કરનકી આખડીયાં; ઇતને ખિચ હમ ડ ન જઈએ, હેાત મુરાઈ લાજડીયાં...૨. પ્રીતમ જ્યારે કેહ કર જાના, જે હાત હમ શિર ખાંડીયાં; હાથસે હાથ' મિલા હૈ સાંઈ, ફુલ ખિઝાઉ' સેજડીયાં...૩ પ્રેમકે પ્યાલે બહુત મસાલે, પીવત મધુરે શેલડીયાં; સમુદ્રવિજય કુલતિલક નેમકું, રાજુલ ઝરતી આખડીયાં...૪. રાજુલ છે. ચલે ગિરનારે, નેમયુગલ કેવલ વરીયાં, રાજિમતી પણું દીક્ષા લીની, ભાવના રંગ સે ચડીયાં...પ. કેવલ લઈ કરી મુગતિ સિધા રે, પતિ માહન વેલડીયાં; શ્રી શુભવીર્ અચલ ભઇ જોડી, મેહરાય શિર લાકડીયાં...૬ #
(૧૧)
શામળીયા નેમજી, પાતળીયા નેમજી, સેાભાગી નેમજી
રંગીલા નેમજી.
૧૦ ]
નેમ હિયેર વિમાસે, કાંઈ પડે રે વરાંસા; અકે શ્યુ. નાસા, મુજ પડે રે તરાંસા
....શામળીયા નેમજી ૧
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
( [ ૧૧ નેમ હું તેરી દાસી, જુઓ વાત વિમાસી; ઈમ મતાં હે નાસી, જગ થાશે કે હાંસી
શામળીયા તેમજ ૨. એક વાર પધારો, વિનંતી અવધારે; મુજ નામ વધારે, પછે વહેલાં સિધારો.
શામળીયા નેમ છે. શિવનારી ધૂતનારી, સાધારણ નારી; મુજ કીધી શું વારિ, નેમિ લીધે ઉદારી.
શામળીયા તેમજ ૪. કહેતી ઈમ વાણી, રાજુલ ઉજાણી; લેટ નેમ નાણી, પહેતા નિરવાણી.
- શામળીયા તેમજ ૫. કીર્તિવિજય ઉવઝાયા, લહી તાસ પસાયા; નેમ છ ગુણ ગાયા વિનયે સુખ પાયા.
શામળીયા નેમજી ૬.
(૧૨) તેરણથી રથ ફેરી ગયા રે હાં, પશુઆ શિર દેઈ દેષ મેર વાલમા; નવ ભવ નેહ નિવારિ રે હાં, શ્ય જોઈ આવ્યા છેષ, મેરે. તોરણ, ૧.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનજન ગુણાવલી
ચંદ્ર કલકી જેહથી રે હાં, રામને સીતા વિયોગ મેરે તેહ કુરંગને વયણ લે રે હાં, પતિ આવે કઈ લેક પરે. તેરણ. ૨. ઉતારી હું ચિત્તથી રે હાં, મુગતિ ધુતારી ત મે; સિદ્ધ અનતે ભેળવી રે હાં, તે હણ્યું કવણ સંકેત, મેરે. તેમણ. ૩, પ્રીત કરતા સેહલી રે હાં, નિ ૨ વ હ તાં જજ લ મે રે, જેવો ખ્યાલ ખેલાવો રે હાં, જેવી અગનની ઝાળ. મેરે. તેરણ. ૪. જે વિવાહ અવસર દીએ રે હાં, હાથ ઉપર નવિ હાથ, મેરે. દીક્ષા અવસર છયે રે હાં, શિર ઉપર જગનાથ, મેં. તેરણ. પ. ઈમ વિલવતી રાજુલ ગઈ રે હાં, નેમ કને વ્રત લીધ, મેરે વાચક જશ કહે પ્રણમીયે રે હાં, એ પતિ દેઈ સિદ્ધ. મેરે. તેરણ૬.
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીના ગુણાવલી
( [ ૧૩ (૧૩) શામળીયે ત્યાગી ને હું તે રાગી (૨). હાંરે એને સંયમ રઢ લાગી. રામળીયે. ૧ હાલા રે મારા નેમ નગીના નીશગી,
હાલા રે મારા સુંદર, શ્યામ સોભાગી, હાં રે સંયમ લીયે વડભાગી (૨)
શામળીયે. ૨. હાલા રે મારા ગઢ ગિરનારની વાટે, મોહન મળશે હવે
એ વાટે. જઈ હું તે હાથ મિલાવીશ માથે (૨)
શામળીયે..૩. ગયા રાજુલ તેમની પાસે, લીયે સંયમ અતિ ઉહલાસે; હાં રે મનાથ પહેલાં શીવ જાશે (૨)
શામળીયે..૪. હાલા રે મારા દંપતિને શીવસુખ મળી,
હાલા રે મારાં વિરહ દાવાનલ ટળીયો; હાં રે અગુરુ લઘુ ગુ,
ભરીયો (૨)....૫. કહે દી૫ સુણે એક અરજ અમારી, તુમે તારી
રાજુલ નારી; હાં રે મહેરબાની કર મોહ વારી (૨)
શામળીયો...
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૪]
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
(૧૪) સાહેલીના મેણે મરૂં રે, ગીલા નેમજી,
સાહેલીના મેણે મરૂં, સરખી સહીયરા મને કુંવારી કહેશે, વહાલા
કેટલું તે દુ:ખ હું ધરૂ.૧. તેરણ આવી સ્વામી રથ જ ફરી ચાલ્યા, હવે હું
કેમ કરૂં-૨ કંઈક અમને માર્ગ બતાવો હાલા, ત્યાં જઈ
શષ કરી લઉં રે...૩. સુખ દુઃખ અંતર મનની જ વાતે, હાલા, પ્રભુ
વિના કોણ આગલ કરૂં ...૪. એમ કરતાં રાજુલ ગિરનારે પહોંચ્યા, પ્રભુ દેખી
હૈયું કર્યું રે... નેમ રાજુલ દેય મેક્ષ સીધાવ્યા, હાલા, અમૃત
પદને વરી રે...
(૧૫)
કાં રથવાળે હું રાજ, સાતમું નીહાળે છે રાજ
પ્રીત સંભાળ રે, વાલ્હા યદુકુળ સેહરા; જીવન મીઠાં હે રાજ, મત જે ધીઠા હો રાજ,
દીઠા અબ જે રે, વાહલા નિવહે નેહરા. ૧.
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી
રવીનન ગુરાવલી
[ ૧૫
s
નવ ભવ મજજા હે રાજ, તિહાં શી લજજા કે રાજ,
તજજા લજજા રે, સે રણુકા વાજીયા શિવા દેવી જાય છેરાજ, માની લ્યો માયા હે રાજ
કિમહીક પાયા જે, વહલા મધુકર રાજીયા ૨. સુણી હરણીને તે રેજ, વચન કામિનીના હે રાજ
સકીતો બીકના ૨, વાહલા આઘાં આવતાં; કુરંગ કહાણે હું રાજ, યુકે ટાણે હો રાજ,
જાણે વહાલા રે દેખી વર્ગ કુરંગન. ૩. વિણ રાહે ચટકી હે રાજ, છાંડ માં છટકી હો રાજ,
કટકી ન કીજે રે, વહાલા ' કીડી ઉપરે; રોસ નિવારે હે રાજ, મહેલ પધારે રાજ,
કાંઈ વિચારો રે, વાહલા ડાબું જમણું. ૪. એસી હાંસી હે રાજ, હોએ વિકાશી હો રાજ,
જુઓ વિમાસી રે, અતિશે રોશ ન કીજીયે; આ ચિત્રશાળી હો રાજ, સેજ સું આળી હો રાજ,
વાત હેતાળી રે, વહાલા મહારસ પીજીએ. પ. મુગતિ વનિતા હે રાજ, સામાન્ય વનિતા તે રાજ, - તછ પરિણતા રે, વાહલા કાં તમે આદરે; તમને જે ભાવે છે રાજ, કુણ સમજાવે છે. રાજ,
કિમ કરી આવે છે, તા કુંજર પાધરો. ૬. વચને ન ભીની હ રાજ, નેમ નગીન હે રાજ,
પરમ ખજાનો રે, વહાલા નાણુ અનુપને;
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીન ન જણાવલી વ્રત સવિ સ્વામી હે રાજ, રાજુલ પામી હે રાજ,
કહે હિત કામી રે, મોહન બુધ અપને. ૭.
મહેર કરો મન મોહન, ઉખ વારણ, આવે આણે ગેહ, ચિત્ત કારણ; રોષ ન કીજે રાજીયા, દુઃખ વાર છે, આણે હૈડે નેહ, ચિત્ત ઠારણુજી, પ૧ કાળ જશે કહેણી રહેશે, દુઃખ વારણ, જગ વિસ્તરસે વાત, ચિત્ત ઠારણુજી; કઈ મુજને નરતી કહેશે, દુઃખ વારણુજી, કઈ વળી તુમને કુભાતિ, ચિત કારણ. રા પહેલી વાત વિમાસીએ, દુઃખ વારણુજી, તો નહીં ઉપહાસ, ચિત્ત ઠારણ છે; જે એ ઘેર આપવા, દુઃખ વારણુજી, તે હીજ દીસે આશ, ચિત્ત કારણુજી એવા વિણ તરૂવર વનવેલીની, દુઃખ વારણ, કુણ રાખે નિજ છાંહી, ચિત્ત કારણુજી, કંત વિના તિમ નારીની, દુઃખ વારણ, કુણ અવલંબે બાંહે, ચિત્ત ઠારણજી જા નેહ નથી મુજ કારમે, દુઃખ વારણુજી, નિચ્ચે જાણે નાથ, ચિત્ત કારણ છે,
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનીકન ગુમાવલી
દેવતણી જીમ છાંયડી, દુઃખ બરણી નહીં છોડું તિમ સામ, ચિત્ત હારજી તપા દુઃખીયાના દુઃખ ટાળવા, દુખ , શ્ય ૐ ન કરે સંત, ચિત્ત, કારણ;. તે મુજ આપ ઉત્તમ થઈ, દુઃખ વારણ છે, કાં હવેગે મંત, ચિત કાર છે. શા ઈમ કહેતી શમતી, દુઃખ વાર જી પહેલી મઢ ગિરનાર, ચિત્ત કારણુજી, વિનય કહે જઈ મુગતિમાં, લખ વારણ, લેટ નિજ ભરથાર, ચિત્ત શ્રેરણછે. છા
(૧૭) હાં રે મારે નેમિ જિનેસર, અલસર આપાર સાહિબ ૨ ભાગી, ગુણમણિ આશરૂ ર લે; હાં રે મારે પરમપુરુષ, પરમાતમ દેવ પવિત્ર છે. આજ મહદય દરિયણ પામ્યા તાહર ૨ લે. ૧. હાં રે માર તેરણ આવી, પશુ છોડાવી નાથ ને, રથ ફેરીને વળીયા નાયક નેમ રે ; હાં રે મારે દૈવ અટારે, એ શુ કીધું આજ છે ? રઢીયાળી વર રાજુલ છોડી નેમ ૨ લે. ૨.
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૮ ]
શ્રી શીવાવીનન ગણાવલી હાં - બાપ સગી ભાવ વિયેગી જાણી સ્વામી છે, એ ચાર ભમતાં કે કોનું નહિ રે ; હાં રે બાર લોકાંતિકને, વયણે પ્રભુજી તામ જે, વરસીદાન દીયે તિણ અવસર જિન સહી ૨ લે. ૩ હાં રે માટે સહસાવનમાં સહસ પુરુષની સાથે જે, ભવદુઃખ ઇદન કારણે ચારિત્ર આદર લે; હાં રે મારે વસ્તુત રમણ કરતાં સાર , ચોપનમે દિન કેવળજ્ઞાન દશા વરે રે લોલ. ૪ હાં રે મારે લોકાલોક પ્રકાશક, ત્રિભુવન ભાણજે, ત્રિગડે બેસી ધરમ કહે શ્રી જિનવરૂ રે લોલ હાં રે મારે શિવાનંદન વરસે સુખકર વાણું , આવાદે ભવિ ભાવ ધરીને સુંદરું રે લે. ૫ હાં રે મારે દેશના નિસુણી, બુઝમાં રાજુલ નારજે, નિજસ્વામીને હાથે સંયમ આદરે રે લોલ, હાં રે મારે અષ્ટ ભવાની, પાળી પૂરણ પ્રીત જે. પિયુ પહેલાં શિવલમી, રાકમતી વરે રે લે. ૬ હાં રે મારા વિચારી વસુધા, પાવન કીધી સાર જે. જગ ચિંતામણું જગ ઉપકારી, ગુણનિધિ રે ; હાં રે મારે જિન ઉત્તમપદ પંકજ કેરી સેવ જે, કરતાં રતનવિજયની કરતિ અતિ વધી રે છે. ૭
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીન બન ગુણાવલી
[ ૧૮ (૧૮) સખી આઈ ૨. નેમ જાન બની, આઈ,
આઈઆઈ, સાજન મન ભાઈ, આ દશ દશોરણ ૧ ચાલે સહુ મલપતા,
| મન માંહે ઘM હરખતા, એમ જાન બની સહુ ભારી રે,
કોડ છપન મલી મને હારી રે, સખી જાદવ રે એકમન થઈ આવે,
ગેરી મંડલ ગીત ચા ગાવે. ૧.
સખી કૃષ્ણજી રે, બલભદ્ર સહિત બે ભાઈ,
તેણે અદ્દભૂત રચના રચાઈ, રથ ઉપર રે, ત્રિભુવન નામ ઠાઈ,
ટાળે ચામર છત્ર ધરાઈ, અનુક્રમે તરણ આવે છે,
રાજુલ મન હરખ ન માવે છે, એણે અવસર રે, પશુઆ કરત પોકાર,
સૂણે નેમજી જગદાધાર. ૨.
તમે પરણશે રે, રાજુલ ગુણવતી નાર,
પ્રભાતે જાશે અમારા પ્રાણ, કરુણાનિધિ રે, પશુઆ પિકાર દીલ ધારી,
છેડી બંધન કર્યા સુખકારી.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________
' ર૮ ]
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી સંસાર અનિત્ય એમ જાણી ૨, વિષયારસ જગ
દુઃખમા રે. રથ ફેરવી રે, વરસીદાન ન દીધે, જઈ ગિરનાર
સંયમ લીધો ૩ સખી રાજુલ ૨, પ્રીતમ વન્યા જાણી, ઢળી પરણી
લઈ મુછીણ, સખી મલીને ૨, કાલી પંખે કરી પાણી, છાંટે શીતલ
આ પવન સુહાણ, પામી છેતના કહે ગુણખાણું રે, અણઘટતું શું
કીધું એમ નાણું રે, અણુ પરણી , ઊભી મુજ છટકાઈ, દયા દીલમાં
તે લેશ ન આઈ ૪ મુજ જોબન રે, બાલે વેશે મચ્છર, જાણે નદીઓનું
ચતું પૂર. કેમ રહીશું ર, પ્રીતમ તુમ વિણ દૂર, રથ વાળો
| નેમ સસબૂર. મુજ મંદિર પાવન થાયે રે, જાદવકુલ સહ હરખાય છે. હઠ નવિ કરીએ રે, મૂકી દીય છેકાવાડ, ઘેર
આ ગરીબનિવાજ ૫ મુજ અવગુણ ૨, કેઈક ના બતાવે, વિણ અપરાધ
મૂકીશું જાવો. ત્રણ જગતમાં ૨, પરમ દયાળ કહેવાઓ, રેતી મૂકી
રાજુલ કેમ જાઓ.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
[ ૨૧ કરૂણાનિધિ નામ ધરાવે રે, મુજ પર દયા કેમ
" ન લાવે છે.? નવ જાણતી રે, નીનેહી એ નેમ, હેતી પરણવી
* તે આખ્યા કેમ? ૬. એમ રાજુલ વીલ વીલ કરતી એવા રે, લીયે સંયમ
હરખ અપાર. તપ કરી લહી કેવલજ્ઞાન રે, પામી રાજુલ પ૦
-
નિર્વાણ રે. એમ જાણું રે, દાન હયા ચીત્ત ધરી, સહેજે
અમૃત વિમલપદ વરીએ ૭.
(૧૯) રાજુલ કહે રથવાળો હે નણદીરા વીશા હઠ તજે, કાંઈ પાળે પૂરવ પ્રીત, મૂકે કિમ વિણ ગુખે છે, નણદીરા વીરા વીલપતાં, કાંઈએ શી શીખ્યા રીત. ૧. હું તે તુમ ચરણાર હો, નણદીશ વીરા મોજડી, કાંઈ સાંભળે આતમરામ તે મુજને ઉવેખે. નીશ વીરા શા વતી, નહી એ સુગુણુ રોકાવ. ૨. પશુઓએ કરી કરૂણા હો, નણદીરા વીરા મૂકીયા; તે મેં શી ચોરી કીધ, પશુઓથી શું હીની હો, નણદીરા વીશ ત્રેવડી, જે મુજને વિહો દીધ. ૩,
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૨ ]
શ્રી શીવાદેવીનાન ગુણાવલી
એહવુ' જો મન ખાટુ. હો, નજુદ્દીરા વીરા જો હતું, તેા પાડુ કા નેહને ફ્, ઉઝું ને નવ સુળગે, નદીશ વીરા મનડુ' ક્રાંઈ કાડી મીલે જે ઇંદ્ર. ૪. મે' તા. કા હો કીણ વાતે હો, નજીદીરા વીરા દુહા, શાને રાખા છે. રોષ, મારે તે। તુમ સાથ હો, નણદીયા વીરા અલેહણું, તે કેહને દાખુ. રે રોષ. પ. તા તું ધ્યાની પરે હા, નદીરા વીરા જોડીએ, કાંઈક તું નારીના જેમ લીજે નહિ પાખે હા, નણુદીરા વીરા વળગતા, કાંઈ નેહ ન ચાલે. એમ. ૬.
ઈમ કહેતી વાત લેતી, નદીરા વીરા તેમજી, કાંઇ શિવ પહીલે વાસ, ધન ધન તે જગમાંહે હો, નણદીરા વીરા પ્રીતડી, કાંઈ માહ ન કહે શાખાશ. ૭.
8
(૨૦)
અગર ચંદન ગરૂ એરડા, ફૂલડે બિછાવુ· પ્રભુની શય્યા ૨, નવી ગમે ઓરડાને આશરી, નવી ગમે કેવડીએ ભરથાર રે; લીધા ? આખલા નૈમે જન્મના, પાલ્યા રે અમેાલા,
તેમે ભવતણા ૧
સમુદ્રવિજય કુલ ચàા, શિવાદેવી માત તારણુ આવી પાછા વળ્યા, સુણી પશુના
મલ્હાર રે;
પાકાર રે. લીધા.....પાળ્યા. ૨
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શિવા વીનંદન થાવલી
[ ર૩ આઠે ભવની તે પ્રીતડી, નવમ ભવે તેડી નાથ રે, કુંવારી મેલી રે મને આ ભવે, પ્રગટયા પૂરણ પાપ રે.
લીધાપાન્યા. ૩ નાનપણે નથી પીયર સાસરા, નાનપણે નથી મસાલ છે, થે વિના કૂડા કલાક ચડે, સુણે સુણે જાદવરાય રે.
લીધા....પાળ્યા ૪ નથી હાથે હાથવા મેળવ્યું, નથી નાખી કેટે વરમાલ ૨, નથી ચડયા ચેરીને ગઠે, નથી ચાળે સાકરીએ કંસાર રે.
લીધા....પાન્યા ૫ નથી તાવયા સાસરાના ઘુંઘટા, નથી લાગી સાસુને પાય રે; દીયરે ન દીધી સાકર સુખડી, નાવલીયે ન દીધા શણગાર રે,
લીધા પાળ્યા. ૬ રત્નસાગર ગુરુ એમ કહે હો મંગલમાલ રે; પ્રભુ પાસે સંયમ લી, પહોંચ્યા મુગતિ મજાર રે.
લીધા.પાન્યા. ૭.
(૨૧) જઈને રહેજે મારા વાલાજી રે, શ્રી ગિરનારને
ગોખ રે, અમે પણ તિહાં કને આવશું રે, મારા.
જ્યારે પામીશું જેગ. જઈને ૧.
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૪ ]
જાન
લઈ જુનાગઢ મા, માવ્યા તારણ આપ ૨. જઈને; પશુ પ‘ખી પાછા વળ્યા મારા; જાતાં ન દીધા જવાબ, જઈને ૨.
સુંદર આપણુ સારીખા મારા; જેવાં નહિં મળે શેડ, જઈને; મેલ્યા અણુમેલ્યા કરા મારા, એ વાત તમને શું ખોટ જઈને. ૩.
હું. રાગી તુ વૈરાગી મારા; જગમાં જાણે સહુ કાય; જઈને;
રાગી તા
વર
શ્રી શીવાદેવીન’દન ગુણાવલી
બીજો
માહનીયાને
ગઢ તા એક
રમણી તે
લાગી રહે મારા; વૈરાગી રાગી ન હોય, જઇને. ૪.
•
હું નવ વર્ ́ મારા; સઘળા મૈલી સંવાદ જઈને;
જઈ મળેા મારા; માટા સાથે શ્યા વાદ. જઈને. ૫.
ગિરનાર
મા;
નર તા છે એક નેમ જઈને;
રાજીમતી મારા; પૂર્યા
પાડયા જેણે પ્રેમ... જઈને, ૬.
The
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણવલી વાચક ઉદયની વંદના મારા,
માની લેજો મહારાજ જઈને , નેમ રાજુલ મુમતે મલ્યા મારા,
સાર્યા આતમ કાજ રે જઈને૦ ૭.
(૨૨) હાલા રે મારા હેલી તે પ્રીત અમશુ કીધી,
હસીને તાલી દીધી રે છેલ છબીલા; હાલા રે મારા નેમજી તે તોરણ આખ્યા,
આ પશુડા પોકાર્યા રે છેલ છબીલા. ૧. હાલા નેમજીએ શાળાને બોલાવી,
પૂછયું મંડપે શેર શેનારે, ૨, છેલ છબીલા. હાલા રે મારા રાતે રાજુલબેન પરણશે,
પ્રભાતે ગૌરવ દેશે રે. છેલ છબીલા ૨. હાલા રે મારા નેમજીએ રથ પાછો વાળ્યો,
વાલતા દીન દયાળા રે, છેલ છબીલા, હાલા રે મારા રાજુલ ૫ડતા મેલી નીકળ્યા,
આ મારે ભીમ તલાવ ૨. છેલ છબીલા. ૩ હાલા રે મારા સાસરાની ટેવ ઘણું મુંડી,
એ રીસ લાગશે ઉડી રે. છેલ છબીલા; હાલા રે મારા જેઠની લાજ ઘણું ધરતી,
હું પરણ્યા પહેલી કરતી રે. છેલ છબીલા. ૪
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૬ ]
શ્રી શીવાદેવીનજન ગુણાવલી
હાલા રે મારા નણંદી ટાકનો ઘેડે,
જેઠાણી જમન જેડો રે, છેલ છબીલા; વ્હાલા રે મારા દિયરી પડે છે કેડે,
પાડોશણ મહેંણા દેશે રે. છેલ છબીલા. ૫ હાલા રે મારા મહિયરમાં કેમ રહેવાશે,
દહાડા દિવસ કેમ જાશે રે, છેલ છબીલા. હાલા રે મારા કંસનું રાજ્ય ઘણું જૂઠું,
એ કઈ મેલશે કુડું છે. છેલ છબીલા. ૬ હાલા રે મારા પાડોશણ જુઠી,
એ બળતામાં મેલશે પૂરી રે છેલ છબીલા; હાલા રે મારા હીરવિજય ગુરુરાય,
એ પૂરણ પદવી પામ્યા છે. છેલ છબીલા. ૭
(૨૩) શામળીયા લાલ તારણથી, રથ ફેર્યો કારણ કોને, ગુણ ગીરૂઆ લાલ, મુજને મૂકી ચાલ્યા દર્શન ઘોને, હું છું તે નારી તુમારી, તુમ હેજે પ્રીતિ મૂકી હમારી,
તમે સંચમશ્રી મનમાં ધારી... શામળીયા. ૧ આ આઠ ભવની પ્રીતલડી, મૂકીને ચાહયા રેતલડી.
એ યજજન નહી તુમ રીતલડી. ૨ તમે પશુડા ઉપર કરૂણા આણી, તમે મારી વાતનકે જાણી, તુમ વિણ પરણું કે પ્રાણીશામળીયા. ૩
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણુવલી નવિ મે હાથ ઉપર હાથ,
તે કર મુકાવું હું માથે, હું જાઉં છું પ્રભુજીની સાથે. શામલીયા...૪. એમ કહી પ્રભુ હાથે સંયમ લીધે,
પિતાને કારજ સીધે.
પકડો એણે શિવ મારગ સીધો. શામલીયા..... ચેપન દિન પ્રભુજીએ તપ કરીયે,
પણપને કેવળ વર ધરી.
પણ છત્તીસશું શિવ વરીયે. શામલીયા...૬. એમ ત્રણ કલ્યાણક ગિરનારે,
પામ્યા જે જિન ઉત્તમ તારે, જસ પાદ પદ્ય તસ શિર ધારે. શામલીયા...૭.
(૨૪) સાંભળ સ્વામી ચિત્તા સુખકારી,
નવ ભવ કેરી હું તુજ નારી; પ્રીતિ વિસારી કાં પ્રભુ મોરી,
કયું રથ ફેરી જાઓ છરી. ૧. તરણ આવી શું મન જાણું,
પરિહરી મારી પ્રીત પુરાણી; કિમ વન સાથે વ્રત લીયે આઘે,
વિણ અપરાધે યે પ્રતિ બંધે. ૨.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૮ ]
શ્રી શીવાદેવીનજન ગુણાવલી પ્રીત કરી જે કિમ તેડી જે,
જેણે જ હીજે તે પ્રભુ કીજે, જાણ સુજાણ જ તે જાણી જે,
વાત જે જે તે નિવહીજે. ૩. ઉત્તમહી જે આદરી છ3,
મેરૂ મહીધર તે કિમ મજે, જે તુમ સરિખા સયણ જ ચૂકે,
તે કિમ જલધર ધારા મૂકે. ૪. નિગૂણા ભૂલે તે તે ત્યાગે,
ગુણવિણ નિવહી પ્રીત ન જાગે, પણ અગણા ને ભૂલી જાયે,
તે જગમાં કુણને કહેવાય. પ. એક પંખી પણ પ્રીતિ નિવાહ,
ધન ધન તે અવતાર આરહે, ઈમ કહી નેમ મલી એકતા,
રાજુલ નારી જઈ ગિરનારે. ૬. પૂરણ મનમાં ભાવ ધરે,
સંયમી હાઈ શિવસુખ લેઈ; નેમશુ મલીયાં રંગે રંડીયા,
કેસર જેફે વછિત ફલીયો. ૭.
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીના ગુણાવલ
[ ૨૯
--
-
-
(૨૫) નિરખે નેમિજિદને અરિહરાજી,
રાકમતી કર્યો ત્યાગ રે ભગવંતા; બ્રહ્મચારી સંયમ ગ્રહો અરિહંતા,
અનુમે થયા વીતરાગ ૨ ભગ. ૧, ચામર ચા સિંહાસન, અરિહંતા,
પાદ પીઠ સંયુક્ત રે ભગવંતા; છત્ર ચાલે આકાશમાં અરિહંતા,
દેવદુંદુભિ વર ઉર રે ભગવડતાળ. ૨. સહસ જોયણ ધ્વજ સંહિતે અરિહંતા,
પ્રભુ આગળ ચાલંત રે ભગવંતા; કનક કમલ નવ ઉપરે અરિહંતા,
ત્રણ ગઢ ઝાકઝમાલ રે ભગવંતા; કેશ રોમ મિશ્ન નખા અરિહંતા,
વાધે નહીં કેઈકાલ રે ભગવંતા. ૪ કાંટા પણ પા હેય અરિહંતાજી,
પંચવિષય અનુકૂળ રે ભગવંતાજી. ઋતુ સમકાલે ફલે અરિહંતા,
વાયુ નહિ પ્રતિકૂળ રે ભગવતા. ૫ પાણી સુગધ સુર કુસુમની અરિહંતા,
વૃષ્ટિ હાય સુરસાલ રે ભગવંતા; પંખી દીયે સુપ્રદક્ષિણા અરિહંતાજી,
વૃક્ષ નમે અસાલ રે ભગવતા ૬
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૦ ]
શ્રી શીવાટવીનંગ ગુલાલી જિન ઉત્તમ પદની પદ્યની અરિહંતાજી,
સેવા કરે સુર મડી ભગવતા છે ચાર નિકાયના જઘન્યથી અરિહંતા,
ચૈત્યવક્ષ તેમ જડી રે ભગવતા છે. ૭.
નયના સલુણા હે હાલાં, સસનેહા પ્રભુ નેમ તેરણ આવોને તુહે પાછા વળી ગયા કેમ. નયના. ૧ આસો વાળીની પરે, એવો આડંબર કીધા જાન લઈને આવ્યા નહી, પિણ થયા અપ્રસિદ્ધ નયના. ૨ નેહ નિવાહી નવિ શકયા, ક્ષણમાં કીધો છે; એ શી જાદવ રીત છે, જે પૂરવ પાળને નેહ. નયના. ૩ લાલચ દેઈને તુહે કરી, નિજ નારી નિરાશ, વચન સહુના અવગણી, ગિરનાર કીધે વાસ. નયના ૪ સિદ્ધ અનેકે વિલસી છે, તેથી કીધે પ્રેમ ભવભવની નાર જે મૂકે, રીતી શી છે તુમ એમ? નયના. ૫ ઈણપરે વિલાપતી બહુ પરે, પતી ગઢ ગિરનાર; કેવલ દરિસણ અનુભવે, પહુતી મુગતી આગાર. નયના. ૬ ધન ધન નેમ રાજુલ, જેણે પાળી પૂરણ રીત; ભાણું ભણે બુધ પ્રેમને, સાચી એ ઉત્તમ રીત. નયના. ૭
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________
# શીવાદેવીનન ગણાવલી
૧.
(૨૭) સુણે સખી સજજન ના વિસર, સુણે સખી. આઠ ભવાંતર નેહનિવાહી, નવમે કયું બીજી રે. સુણે સખી. નેહ વિલુદ્ધા આ દુનિયા મેં, ઝુંપાપાત કર. સુણે સખી. ૧ ઘર છડી પરદેશમાં ભમતાં પુરણ પ્રેમ કરે; જાન સજી કરી જાવ આવે, નયણે નયણ મલે
સુણે સખી. તેરણ દેખ ગયે ગીરનારે, ચારિત્ર લઈ વિચરે, દૂષણ મરીયા દુજન લોક, કયિતા દેષ ભરે,
સુણે સખી.. ૩. માત શિવા સુત સાંભળ સજજન, સાચા ઈમ કરે, તેરણ આઈ મુજ સમજાઈ, સંયમ સાન કરે,
..સુણો સખી.... ૪. રાજુલ રાગ વિરાગે રહેલી, જ્ઞાન વધાઈ વરે; પ્રીતમ પાસે સંયમવાસે, પાતિક દૂર હરે.
સુણે સખી . પ. સહસાવનકી કુંજ ગવનમેં, જ્ઞાનસે ધ્યાન ધરે, કેવળ પામી શીવગતિ ગામી, આ સંસાર તરે;
સુણો સખી . ૬. નેમિ જિનેશ્વર સુખ શમ્યાએ, પિયા શિવનગર, શ્રી શુભવીર અખંડ સ્નેહી, કીર્તિ જગ પ્રસરે,
સુણે સખી .. ૭.
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૨
સલ નગરમાં
જિન
સુત, યાદવવંશ
શિવાદેવી નંદન
રાજા
શખ
શ્યામવરણુ તનુ તેજ પ્રતાપે,
ક્રીડા કારણ
ગુણ
આ સીવાઢવીનીન ગુણાલ
(૨૯)
સમાવર્ડ,
કહાવતા રે;
તિલક શૌરીપુર) નગર પરમયશ ગાવના એ, સમુદ્રવિજય કુલ દિનકર સમ સાહાવતા રૂ...જિનરાજકા... ૧.
માહમન મઢ ગાલના એ...જીનરાજ...
''
ત્રિજગવ’દન,
સહસ વરસ આઉ પાલના એ,
સાયર
શબ્દ સુણી હરિખળ ચિતે,
રાજ લેાચન કાઈ આવતા રે જિનરાજ... ૩.
વરસીદાન દેઇ
આયુષશાળા,
આવે કે શ`ખ બજાવના રે,
સાળ
વિવાહ કારણ જાન લઈ સમ,
સહસ ગાપાંગના મળીને, પ્રભુને વિવાહ મનાવતા રે,
ઉગ્રસેન ઘર જાવના રે. જિનરાજ.. ૪.
ગુણુ વયરાગર,
પશુએ છેાડી ફીર આવના રે; રૈવતગિરિ, રાજ શિખર સેાહાવતા રે, જિનરાજ... ૫.
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
[ ૩૩ રામાનુગ્રામ વિહાર કરતાં, સકલ જંતુ પરિપાલના રે, ધ્યાનાનલ સળગાય ખીણમે, કર્મ કઠિન
પર જાલના રે જિનરાજ ૬. પંચાવનમેં દીન કેવળ પામી; શિવપુર નગર સેહાવતા રે, રૂપવિજય કવિરાયનો, સેવક મુનિ માણેક ગુણ ગાવના છે. જિનરાજ... ૭.
(૨૯) ભવિણ વદ ભાવશું, સાહિબ નેમિનિણંદમાશ લાલ, ભાવશું નિત વંદતા, લહિયે પરમાનંદ મારા લાલ. ભવિયણ. ૧ બ્રહ્મચારી ચૂડામણિ, સાચે એ વડવીર મોરા લાલ મદન મતગજ કેસરી, મેરૂમહીધર ધીર મોરા લાલ. ભવિ. ૨ રૂપ અને જિનતણું, સોહે સહજ સનર છે લાલ, હરખે નયણે નિરખતાં, પ્રસર પ્રેમ પહૂર મેરા લાલ ભવિ. ૩ ગુણ અનંતા પ્રભુતણાં, કહેતાં ન આવે પાર મોરા લાલ નિરૂપમ ગુણગણ મણિ તણ, માનું એ ભંડાર મોરા. ભવિ. ૪ વન અનેપમ જિનતણું, એ મુજ નયન ચકોર માશ લાલ; નિરખી હરખે ચિત્તમાં, ઉમટયા આનંદર મા લાલ. ભવિ. ૫ અતુલિત બળ અરિહંતજી, ભય ભંજન ભગવંત મોરે લાલ કામિત પૂરણ સુરતરૂ, કેવળ કમળા તમારા લાલ વિ. ૬ પાછમતિ મનવાલ, ચાદવકુળ શણગાર મોરા લાલ નયવિજય પ્રભુ વંદતાં,નિતુનિતુજય જયકાર મોશે. ભવિ. ૭.
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૪ ]
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણુવલી
(૩૦) રહે રે! રહે ! રથ ફેર રે, આવે આવે એણે આવાસ રે જે રે હતું ઈમ જાયવું છે, કાંઈ તે કરાવી એવડી આશ રે. પીરસીને ભેજન થાળ ન તાણી રે, સીંચીને ખણીએ મૂળ રે ખધે ચઢાવી ભુઈ ન નાંખીએ રે,
ઘોઈને ભરીએ ધૂળ રે. ચિકટ વિણ તળવું કિશ્ય રે?, આદિ વિના કિશે છેહ રે; પરણ્યા વિણ વેધક કિડ્યું રે, રસ કિયે વિણ નેહ રે ? પાણી વિણ પરવાલડી રે, કહો કેણી પરે વિંધાય રે; ભજ્યા વિણ કહે લુગડા રે, તાપે કેમ દેવાય રે? આછી વિણ લાછા નહી રે, જુઓની વિચારી આપ રે, પ્રેમ સુધા વિણ ચાખવે રે, યે કરો એવો
સંતાપ રે ૫ દીઠે ભૂખ ન ભાંજિયે રે, લૂખાં ન હૈયે લાડ રે; આવી ગયે ન પળે પ્રીતડી રે, સિંચ્યા વિણ જિમ
- ઝાડ રે... ૬ એહવે રાજુલ બેલડે રે, જસ ન ચહ્યું મન રેખ રે; વિનય ભણે પ્રભુ નેમજી રે, નારીને દ નિજ વેખ રે. ૭
(૩૧) ઉગ્રસેન રાજાની બેટી, કે રાજુલ ગુણ તણું પેટી; કે રાજુલ સખીઓમાં મોટી,
રે જગત્ ગુરુ નેમજી ને કહેજે... ૧
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીયાદેવીન'ન ગુણાવલી કે જાન લઈ જાદવ આવ્યા,
કે આપણા મન સહુએ ભાળ્યા;
કે નેમજીએ શાળાને એાલાવ્યા રે,
જગત્ ગુરુ નેમજી ને કહેજો.. ૨.
કે નેમજીને અ`ગ લાગ્યા ચટકા રે,
કે ચટકા ચિત્તડામાં ચીઢયા,
કે નેમજીને કેસરીને વાઘે
જગત્ ગુરુ નેમજીને કહેજો... ૩.
કે રાજુલ રૂપતણા કટકા,
કે આછા રૂડા મુખડાનેા મટકા;
કે કાગલ શાના લખીયેા કટકા રે,
જગત ગુરુ' તૈમથને હેજો... ૪,
કે હરણા હરણીને પૂછે,
કે આપણા ખ'ધન કેમ તૂટે કે;
નેમજી કરે તેા જટ છૂટે રે,
કે રાજુલ ઢળતી શું ધરણી,
જગત્ ગુરુ નેમજીને કહેજો.. પૂ.
',.
કે વીજંલ વાદલ આવ્યા;
'
ને નયણે આંસુડાં આવ્યા,
[ ૩૫
કે આઠ આઠ ભવની છું નારી,
રે જગત્ ગુરુ નેમજીને કહેજો... ૬.
કે નવમે ખાલ બ્રહ્મચારી;
કે એવી પૂન્યવિજયની વાણી,
જગદ્ગુરુ નેમજીને કહેજો... છે.
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૬]
-
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
(૩૧) તું પાછો ફીરી મત જાય, શામળીયા તું પાછે ફીરી મત જાય; લા૫ડા માણસ પરે કરે જે, લોકમાં હાંસી થાય. “ તું તારે ઘરે સાહિબડો છે, હું મારે ઘરે રાજ; મેત્યે વિવાહ વિ છેડી જાતાં, નહીં ભલા માણસ કાજ.. આજ ક્યાં દિલમાં આઈ, પશુઓ સુણી પોકાર; તો આટલા દિન કિહાં ગયા થા, દવ ગૌરવસાર : માહરી વખતે ઉલખીયો છે, પરણેને યાદવરાય; કાજલવાને કંથડે કહેતાં, કેણને આવે દાય. જેવી સંગત સેવીયે રે, તે ગુણ થાય; નંદ ગેપાલા બાંધવાને, કીણી પરે શીખ દેવાય... એવડું ખુદયું જે ખમે રે, જેને ન હેય ઠીમ; પણ તુમહી પહેલાં જે લહે રે, પ્રીતમ અવિચલ ધામ..૬ એણપરે રાજુલ નેમજીએ, રાખ્યું શિયલ અભંગ; જ્ઞાનવિમલ શું કીજીએ રે, એણપરે રંગારંગ..૭
(૩૨) તેરણ આઈ કયું ચલે રે, નયણ મિલાઈ સેંણ મેહનીયા. મંદિર બેઠી યું કહે રે, રાજુલ ઝરતે નેણ મોહનીયાં. તે ૧ તેરે બિના ઓર ના ભજુંગી. હજી નરકી જાત; મેહ૦. કેડિ કલપ જેસી ગમે રે, વિરહાંકી દિનરાત મેતે ૨ નાથ બિના મેં તે કયું રહુંગી, ચલિએ દિવાની બનાય.પો આપ ચલે અંદાજસે રે, કયા હમ દેષ લગાય. મે તો ૦ ૩ સેલ સહસ અતેહરી રે, કાન્હઇયા ઉત્સંગ મહ૦ રંગભર જાતિ જામની રે, રાધાકે સંગ મોહનીયા. તે ૪
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
| [ ૩૭ મેરે દિલથી યું ચાહના રે, પિયુજી ખેલાયગા ખેલ. મો. ચું ચલતે મેં દેખીઓ રે, તમે એ તે તેલ મે તો૫ હાથસે હાથ દિયા નહીં રે, રાગે રહુંગી અગજ મેહ૦ રાજુલ રાગ વિરાગસે રે, સહસાવનકી કુંજ મહા તો૦ ૬ દીક્ષા કેવલ દંપતી રે, પાએ સુખ ભરપૂર મોહનીયા; ધ્યેય સુખ્યાને તેમજ રે, શ્રી શુભવીર હજુર મહ૦ ૭
(૩૩) ના કરીએ રે નેડો ના કરીએ, નિગુણાશું રે કેડે ના કરીએ, અમે રેઈ રોઈ આંખડીમાં નીર ભરીએ રે, નિગુણા પ્રેમ નિરવહી બહાલા પ્રેમી જનને, અવિચાર્યું નવિ ડગ ભરીએજી. નિગુણા ના જાદવ જાન સજીને યદુપતિ, તરણું આવીને કેમ ફરીએજી. નિગુણા ૨ા સંજય નારી વાલે કીધી પ્યારી, રાજુલ મૂકી ભરદરીએ નિ. અમ અબળાની સામું નિરખ, વિરહ જલધિથી કેમ તરીએજી. નિગુણ૦ ૪ વન વય કેમ કરી નિરગમીએ, લોક લાજથી ઘણું ડરીએજી. નિગુણા પા દિલરંજન પ્રભુ દિલમાં ધરીએ, નિશદીન અવટાઈ મરીએ છનિ. દા ચતુર થઈ અવસર શું ચૂકો, અમૃત સુખ રંગે વરીએછે.
નિગુણું૦ ના
(૩૪) આઠ ભવની તમે પ્રીતજ પાળીજી, નવમેં ભાવ સાથે લઈને રે,
કાં જાઓ છે દિલાસા દઈને રે...૧ અમને મૂકીને તમે રેવત પધારીયા,
સંયમ સુંદરી લઈને રે..૨
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૮ ]
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
પરણ્યા વિણ અમહે પ્રીતિ જ પાછું,
એ વરે છે કેઈને રે ૩ એ તો દુતિકા સિદ્ધિવધૂની છે,
તમે આદર લે છે બેઈને રે..૪ શેકલડી મુને દીઠી ને સુહાવેજી,
તમે આદર કર કેને રે પ અનુભવ મિત્રે મન મેળ કરાવે છે,
અનુભવ ઘરમાં લઈને રે...૬ નેમ-રાજુલ શિવમંદિર પધાર્યા છે,
ન્યાયસાગર સુખ દેઈ ને રે. ૭
(૩૫) ગેપી ખેલે હેરી દેવર નેમકે સંગ ગોપી. તાલ ઓરચંગ રંગે બજાવત, ગુજતી ગુહિમૃદ. ગોપી * રૂખમણી જંબુવતી સત્યભામા, સુસીમા લક્ષમણ ગૌરી; પઉમાવઈ ગંધારી આદિ, સેલ સહસ મિલી ઓરી ગે. ' કાન્હક વચન સૂણી મદમાતી, પાવસ મેં જીયું મેરી; અબીર ગુલાલ ગુલાબ કો પાણી, છિટકે કેસર ઘારી. ગોત્ર : પ્રભુકે પલવ પકરે દેરી, નવલ અયરાકી કીધોરી; રાસ રમે જગમોહની ઘેરી, ચંચલ ચતુર ચકેરી ગે' કમલશી કોમલ બાંહ સારી, નેમ ભીરે ભારી; અંગ ઉપાંગ દિખાવત ફેરી, ફાગમેં લજજા કરી. ગો. પદ્મિની પીકસ્વરી પંકજનયની, શશિવયણી ગુણગોશી, ધરકે મંડન સંતતિ કાર, દેવર! ખ્યાઓ ગોરી. ગો. '
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
[ ૩૯ ગિરધર હલધર યાદવ કેરી, યાન જુરી સવિ ટોરી; તેરણ આય ગયે રથ ફેરી, પશુયન કે બંધ તોરી. ગો. ૭ સહસાવનમેં સંજમ લીન, મનમથ બેરી' ફેરી; ખિમાવિજય જિન નેમિ નિરંજન, સંયમ મહારથ ધરી.
ગ ૦ ૮ (૩૬) સરસ્વતી સ્વામીને વિનવું છે, ગણપત લાગું પાય છે નેમજી,
ભાભી દિયરને ભેળવે છ...૧ પરણે તો રાજીમતી નાર છે નેમજી, ઉગ્રસેનને ઘેર છે રે,
તેનું રાજમતી નામ હો નેમજી. ભાભી...૨ લય લીધા ઉતાવળાજી, સાથે છે બવમદ્રભાઈ હો નેમજી, ઘારી પુરીને ઘેબરાજી, મોતીચુરનો છે સ્વાદ હે નેમજી.
ભાભી..૩ નેમજીએ સાળાને બોલાવીયાજી,
માંડવે છે આવડે છે શોર હે ને. રાતે રાજુલબેની પરણશેજ, પ્રભાતે ગૌરવ દેઈશ હો ને.
ભાભી. ૪ નેમ તોરણથી પાછા વળ્યાં રે, ચઢયા ગિરી ગુફામાંહે હે ને. રાજુલની સયર વિનવેજી, નેમજી છે કાળા ભરથાર હે ને.
ભાભી. ૫ કાજલની ભરી છે ડાબલીજી, મેલી છે ખલાની માંહે હે ને. જાણે તે કાલે જઈશું સાસરેજી, સજી સેલે શણગાર હે ને.
ભાભી. ૬
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીયાદેવીન‘ન ગુણાવલી
૪૦ ]
નાનપણુ નથી દીઠું. સાસરેજી,
માટપણુ નથી દીઠું મેાસાળ હો ને
નથી કાઢયા સસરાના ઘુ‘ઘટાજી,
નથી પડી સાસુને પાય । ને, ભાભી. નથી ખાધી ક્રિયરની સુખડીજી,
હીર વિજય
નથી ગ્રહ્યા નણુનાં વેણુ છે ને, ગુરુ વિનવેજી,
વિનય વિજય ગુણ ગાય હા. તેમજી, ભાભી.
(૩૭)
સુણા સ્વામી હમારા રે કે નેમજી નવરસીયા; ષ્ટિ રતન વર્ષ વરણુ વિરાજે તન ગુણુ તારા રે,
માહે જી મન વસીયા— ૧ તન ધન વન તારૂ ૨, તડિત ભ્રષ લસિયા. લટક મટક મઘવા તનુ આપમા, મન માટું મારુ રે માહનજી.— ૨ આઆ આઆ અલબેલા રે, અટકમા અ`ટસીયા; વાટડીઓમાં ફૂલડા વેરાવું, માતીડે વધાવું રે માહનજી— ૩
શણગાર સુહાસ્યા રે, કે કરૂણારૌદ્ર કીસ્સા, વીર ખીભત્સ ભયાનક શાંતિ, અદ્દભૂત આસ્યા રે
માહતજી ૪ શાલી દાલ જમાડુ રે, રસાઇ રૂપાણી;
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________
[
n
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી પીરસું પંખે પવન કરીને, રંગે રમાડું રે
મોહનજી– ૫ યલી આઠ ભવની રે, પ્રીતલડી પાતલીયા; છોડી જે કેમ છેલ છબીલા, જેરજ માની રે ?
મોહન – ૬ નર હરિ હર બ્રહ્મા રે, છબીલીના છલીયા; ત્રિભુવન પતિ રાજુલ વરવાલા, ધણી તેને ખમ્મા રે
મેહનછ– ૭ શિવ મહેલે શામલી રે, માનનીઓથી મલીયે; ઉત્તમ પ્રભુ ડાઘ અટકવીયે, સુખ દિને વળી
રે, મોહનછ– ૮
(૩૮) શ્રી નેમિ, તમને શું કહીએ, એ કહેવાને નહિં વ્યવહાર ગુણ મેટાનું ભાંખતાં, ઉપજે મનમાં વિચાર.
શ્રી નેમિ.. ૧ નામ નિરાગી સહુ કો કહે, બ્રહ્મચારી-શિરહાર રાગ રાખે છે એવડો, રાજુલ ઉપર તમે નિરધાર
| શ્રી નેમિ... ૨ ચોમાસે ચાલી ગયા, ઉગ્રસેન દરબાર આઠ ભવાંતર-નેહલાં, તમે પાને પ્રેમ પ્રકાર
.
શ્રી નેમિ. ,
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
આતમ સુખ વાંછા અછે, તું આવજે માહર પાસ પહેલાં તુજ છે મુજને ” સંકેત કર્યો ગુણવાસ
|
શ્રી નેમિ.... ૪ ઈમ કહી વ્રત આદર્યું, રાજુલને આપી ખાસ; સંયમ-સારી હિર, નાણ દંસણ ચરણ વિલાસ -
શ્રી નેમિ... ૫ સિદ્ધિ-શિરોમણી ઉપરે, ભુંજે ચિદાનંદ-ભાગ આપ સમી વશ કરી, સાદિ-અનંત સંગ.
| શ્રી નેમિ . ૬ અનંત ભવ માહરે, તુમ સાથે સંબંધ વિસ્મૃતિ તુજને કિમ ઘટે, સંભારે નહિ તસ ગંધ
| શ્રી નેમિ. ૭ ચું ગુરૂને ચરણે ધરે, હું બોલું તુમ જસવાદ કીર્તિ તુમારી છે ઘણ, લક્ષ્મી સે તુમ પાદ. |
શ્રી નેમિ.. ૮
(૩૯) સખી શ્રાવણુની છઠ ઉજલી, ભલી વીજળીના ઝબકાર રે; એની વેલા પિયુજી રહા, રાણી રાજુલને દરબાર રે,
પિયુજી વસે કૈલાસમાં... ૧ પાછા તોરણ આવી વન્યા, કરી અમને તે કંત વિગી રે; કંસાર મુજ ચાખ્યા વિના,
વાહે હુએ શિક્ષાને ભેગી રે.. ૨ રૂડી શ્યામ ઘટા ગગને રહી,
વાહે શામલ સુંદર વાને રે
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનદન ગુણાવલી
[ ta સહસાવને સમતા ધરી રહા,
| મન ને ઉજજવલ ધ્યાને રે.. ? કોઈ દોષ વિના પિતા તજી,
મને મેલી છે આલેવેશ રે યૌવન વનમાં એકલી તજી,
પિયુજી ચાલ્યા પરદેશ જે... ૪ સહુ યાદવ સાખે નવિ દીઓ,
ને હાથને ઉપર હાથ રે, હાથ મિલાવીશ મસ્તકે,
દેવ દેવી સામે જગનાથ ૨. ૫ ઈમ રાજુલ રાગ વિરાગસે,
નેમ નામને મંત્ર જાય , કાલાંતરે પ્રભુ કેવલી,
સુણી રાજુલ વંદના જાય છે. ૬ ચરણ ધર નવ ભવ સુણ,
શિવ પોહતાં સલૂણ નાહ રે, ગેત્ર વિનાશે અપને ગુણ,
અગુરુલઘુ અવગાહ ૨. ૭ સિદ્ધ યાદિ અનતે ભંગણું,
રંગ રીઝે બની ખરી પ્રીત રે, શ્રી શુભવીર વિનોદશ્ય,
નિત્ય આવે છે ખિખિણ ચિત્ત રે. ૮
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
(૪૦) હું વાટ ને આને નેમ અલબેલા. ખીણ ખીણ પલ પલ પ્રીતમ નીરખે. હાંરે મારે હરખ ન માયે મનમાં હું વાટ જોઉં. ૧ એટલે નેમજી તેરણે આવ્યા. હાંરે કરે પશુઆ પિકાર ઉછાંહ...હું વાટ..૨ પશુઆ પિકાર સુણી નેમ દયાળ. હાંરે એ તો છેડયા બંધન તત્કાળ....હું વાટ...૩ તેરણથી રથ પાછો વાળી. હારે ચાલ્યા રૈવતગિરીની જાળમાં....હું વાટ...૪ સહસાવન જઈ સંજમ લીધે. હાંરે જીતી લીધો છે મેહ મહીરાન હું વાટ....૫
છમતિ નેમ વળીયા જાણી. હાંરે પામી મૂછ ગઈ તવ સાનમાં હું વાટ....૬ ચિત્ત વન્યું તવ બોલી રાજુલ. હાંરે નવિ મૂકીએ એકલડી નાર..હું વાટ...૭ એકવાર મુજ માળીએ પધારે. હાંરે તવ પામે અમૃત સુખપારહું વાટ.૮
પરમાતમ પૂરણકલા, પૂરણ ગુણ છે પૂરણ જન આશ; પૂરણદષ્ટિ નિહાલીએ, ચિત્ત પરીયે હે અમચી અરદાસ,
પરમાતમ. ૧ સર્વ દેશ ઘાતી સહુ, અઘાતી હે કરી ઘાત દયાલ;
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________
મા શીવાવીનન ગાવલી
[ ૫ વાસ કીયે શિવમંદિર, મોતે વીસરી ડો ભમતો જગજાલ.
પરમાતમ... ૨ જગતારક પદવી લહી, તાર્યા સહી હે અપરાધી અપાર; તાત કહો તારતા, કિમ કીની હો ઈ અવસર વાર.
પરમાતમો: ૩ મોહ મહામત છાકથી, હું છકીય હો નહિ શુદ્ધિ લગાર; ઉચિત સહિ ઈણે અવસરે, સેવાની હે કરવી સંભાર.
પરમાતમ. ૪ મિર ગયે જ તારશે, તિણ વેળા હે તુમ કિહાં ઉપગાર; સુખવેળા સજજન ઘણાં, દુઃખવેળા હે વિરલા સંસાર.
પરમાતમ૦ ૫ પણ તુમ દરિસન ભેગથી, થયે હદયે અનુભવ પ્રકાશ; અનુભવ અભ્યાસી કરે, દુ:ખદાયી હો સહુ કમ વિનાશ.
પરમાતમ૦ કર્મ કલક નિવારીને, નિજરૂપે હે રમે રમતારામ; લહત અપુરવ ભાવથી, ઈણ રીતે હે તુમ પર વિશરામ.
પરમાતમ૦ ૭ ત્રિકરણ જેને વિનવું, સુખદાયી હે શિવાદેવીના ; ચિદાનંદ મનમેં સદા, તુમે આવે છે પ્રભુ નાણદિણંદ.
૫રમાતમ૦ ૮
(૪૨) ગાવના ગાના ગાવના જિનરાજ કે પરમયશ ગાવના,
વીતરાગકો પરમયશ ગાવના... ૧
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________
૪૬ ]
શ્રી શીવાદેવીનાન ગુણાવત
સકલ નગરમાં તિલક સમાવડા, સૌરીપુર નગર કહાવતા 2; સમુદ્રવિજય કુલ. નિર, સમમ્રુત યાદવવશ સાહામણા ... શિવાદેવીન દન ત્રિજગવ‘દ્રુન,
સહસ વરસ આધુ પ્રમાન રે,
તેજ
શ્યામવણુ
માહમન
ક્રીડા
તનુ
પશુ વરસીદાન ફ્રેઈ
રાજશિખર
કારણ
આયા ક શખ
શખ શબ્દ સુણી હરિખલા રાજ્ય લેવજી કાઈ સાળ સહસ ગેાપાંગના પ્રભુ કો વિવાહ મનાવના રે;
વિવાહ
કારણુ
ઉગ્રસેન
કરૂણૢાસાગર
મ
ગેહ
ડી
ગામાનું ગામ પ્રભુ સકલ તુ પશુ પશુમે નિ
કરમ
ટીન
AW
પ્રતાપે, ગાલના ૨... :
રૈવત
આસુખશાવા,
અજાવના ;
ચિતે,
આવના રે... |
મીલ,
ત સાકે,
જાવના છે.
વૈરાગર,
હીર રે;
શિરિવર,
સાહાવના
વિહાર કરતા,
પ્રતિપાલના રે;
કેવલ પામી,
પ્રજાલના રે...
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીબન ગુણાવલી
[ ૪૭ પ્પાનાન” કયાય ખિણમે, શિવપુર નગર સધાવના રે; શ્રી રૂપવિજય કવિરાયનો, સેવક મુની માણેક ગુણ ગાવના રે ... ૮
હલવો હાંકોને સ્વામી હાથીયે રે લોલ,
હું આવું તમારી પાસે છે. નગીના નેમ ત્યારે તમે ત્યાંથી ચાલશે છે લાલ,
મુજને મળવાની ઘણી હોંશ રે. નગીના નેમ ૧ ભેળા થઈને અમને ભાવથી રે લોલ,
વળતાં વનમાંડે જાવ રે. નગીના નેમ તેરણથી શું પાછા વળે રે લોલ,
ભંગ કરીને મારા ભાવ ૨. નગીના નેમ૨ દયા આણુ તિયચની રે લોલ,
તેવી જાણે મુજ નાથ રે. નગીના નેમ આશાપૂરણ પાડે આ સમે છે લાલ,
હેતે ગ્રહને મારા હાથ છે. નગીના નેમ૩ અપરાધ છે અબળાતણે રે લોલ,
નક્કી કહે તમે નાથ રે. નગીના નેમ કહ્યું માન્યું નહિ કોઈનું રે લોલ,
- જ્યારે તમે જાદવરાય રે. નગીના નેમ. ૪ ત્યાર પડયું છે મારા આવવું રે લાલ,
એકલા ચાલીને પાય રે. નગીના નેમ
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________
-
-
૪૮ ]
શ્રી શીવારવીનદન ગુણાવલી રાખને રાજવી માહરે રે લોલ,
આવ્યા તણો ઈત બાર છે. નગીના નેમ પરણીને પીયુ પાછા વળે રે લોલ,
અંદેશે તજી ઉર રે. નગીના નેમ દીન દ્વારા દુભ નહિ રે લાલ,
ગક જાવ ઘો જરૂર છે. નગીના નેમ ના કહેતાં નહિ થાય છુટકે રે લોલ,
કરજેડીને કહું કંથ ૨. નગીન નેમ ઝાઝું કરે તે જાદવપતિ રે વાલ.
આપુ નહિ જાવા પંથે રે. નગીના નેમ આઠ ભવની પિયુ પ્રીતડી છે લાલ,
નવમે નવ તયે નાર રે. નગીના નેમ ગીરિ ગિરનાર પર શિવ પામીયા રે લાલ.
ધમ પિસાચે ભવપાર છે. નગીના નેમ
સ્વામીને મને વિહે તે ઘણું દુઃખ દે છે. હાં રે એમ રાજુલ સખીઓને કહે છે, સ્વામીને.. ૧ તરણ આવી પ્રીત જગાવી,
હાં રે રથ ફેરવી નેમ કહાં જાય છે. સ્વામી... ૨ ત્રણ ભુવનના નાથ કહા,
હાં રે કાંઈ નિર્બળ થઈ શું બીએ છે. સ્વામી. ૩ ખળ અનંત સુરનર કહે છે, જે
હાં રે એક નારી દેખી શું બીએ છે.
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાવીનન ગુણાવલી
[ ૪૯ બાળચેષ્ટા નવિ કરીએ પ્રિતમ,
હાં રે સૌ જાદવકુળ લાજે છે. સ્વામી. ૫ એવું કરવું તુ તે આવ્યા શા માટે, .
હાં રે મને દુઃખડું દેવું ના ઘટે છે. સ્વામી.... ૨ તમે મૂકો પણ હું નહિ મૂકું,
હાં રે એમ કહી જઈ સંયમ લીએ છે. સ્વામી... ૭ અમૃત વિમળ કહે ધન્ય એ રાજુલ,
હાં રે મન વાંછિત સુખ કયે છે. સ્વામી... ૮
સાહેલી નેમ લાવોને મનાવી, પ્રાણુ વલભ સખી કોણે રીસાવે; હાં રે મારે રથડે તે ફેરી કહાં જાય છે, સાહેલી.. ૧ પશુઓ તણે પિકાર સુણીને, હાં રે મૂકી ચાલ્યા છે દુઃખ લેરી... ૨ મુકિત ધુતારી ચિત્તમાં ધારી, હાં રે તેથી મૂછે છે મુજને વિચારી..૩ રિખભાદિક પરણું સુખવિલસી, હાં રે પછી થયાં છે સંજમધારી.... ૪ તમે તે નવાઈના થયા વેરાગી, હાં રે અણુપરણી રાજુલને ત્યાગી.. ૫ આઠ ભવ અલગી ખીણ નવિ મૂકી, હાં રે એમ નવમે મને યાહયા લી. ૬
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________
૫e ]
શ્રી શીવાદેવીનજન સુણાવલી રાજુલ કઈ ઓલંભા દેતી, હાં રે નેમ પાસે સંજમ તવ લેતી.... ૭ દંપતી કેવળ લઈ શીવ વરીયા, હાં રે એમ અમૃત વિમળ સુખ દરિયા સા. ૮
સમુદ્રવિજય શિવાદેવી, નંદન નેમિકુમાર, શૌરીયપુર દશ ધનુષનું, લંછન શંખ સફાર. એક દિન રમતે આવિયે,
અતુલ બળી અરિહંત. જિહાં હરી આયુધશાળા,
પૂરે શંખ મંહત... ૧ હરી જય ભરી તિહાં આવે,
- પે મેં નેમિ જિર્ણદ. સરીખે શ્રમ બળ પખું, - તિહાં તે જિનચંદ. આજ રાજ એ હરીયે,
કરયે અપયશ સૂરિ. હરી મન જાણું વાણું,
તવ થઈ ગગને અદ્દરિ..૨ અણુ પર ત્રત લેયે,
દે જગ સુખ એહ. હરી મન થી બહે, પ્રભુશ્ય – સનેહ. હરી શણગારી નારી, તવ જળ મજન જંતિ.
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનશન ગુણાવલી
[ પા
માનું માન્યું પરણવું,
ઈમ સવિ નારી કહેતી... ૨ ગુપમણિ પિટી બેટી, ઉગ્રસેન ૫ પાસ. તવ હરી જાચું માચે, માથે પ્રેમ વિલાસ. તુર રિવાજે ગાજે, છાજે ચામર કાતિ. હવે પ્રભુ આવ્યા યરણુવા,
નવ નવા ઉત્સવ હતિ... ૪ ગોખે ચઢી મુખ દેખે, રાજમતી ભર પ્રેમ રાગ અમીરસ વરસે, હરખે પેખી નેમ મન જાણે એ ટાણે, જે મુજ પરણે એહ. સંભાર તે રંભા, સબળ અચંભા તેહ.. ૧ પશુઆ પાર સુણી કરી,
ઇણિ અવસરે જિનરાય. તસ દુઃખટાળી વાની, રથ વ્રત લેવા જાય. તસ ખાળા દુઃખ ઝાલા, પરવહિં કરે રે વિલાપ. કહિયે જે હવે હું ઇડી,
' તે દેશો વ્રત આપ. ૬ સહસ પુરૂષયું સંયમ, લિયે શામળ ત કવિ. જ્ઞાન લહી વ્રત આપે, જીમતી શુભ શાંતિ. વરસ સહસ આખું, પાની ગઢ ગિરનાર. પરયા પૂર્વ મહોત્સવ, ભવ છાંડી શિયમા... ૭ સહસ અકારે મુનીયર, પ્રભુજીના ગુણ ત. ચાલીશ સરસ સસાહી, પામી ભવને અંત.
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________
પર ]
શ્રી શીવાદૈવીન ન ગુણાવē
ત્રિભુવન આ અખા, દેવી વીર ગેામેધ. પ્રભુ સેવામાં નિતા, કરતા પાપ નિષેધ... ૮ અમલ કમળ દળ લાચન, ચેાચન રહિત નિરીકે, સિંહ ગંજન-ગજ ભેડવા, એજિન અકલ અબીહુ શૃંગારી ગુણધારી, બ્રહ્મચારી શિર લીહ કવિ જશવિજય નિપુણ ગુણ,
ગાવે તુજ
નિશઢીહ...
(૪૭)
લાલ,
શૌરીપુર સાહામણું रे સમુદ્રવિજય નૃપ ન રે સેાભાગી; શિવાદેવી માતા જનમીયા રે લાલ, રિસણુ પરમાનં- રૅસાભાગી;
તેમિ જિનેસર વહિયે રે લાલ...૧ નેખન વય જખ જિન હુમ્મા રેલાલ, આયુધશાળા ખાય ૨. સાભાગી; શખ શબ્દ પૂર્યો જા ૨ લાલ, ભચ ભ્રાંત સહુ તિહાં થાય ? સે, નેમિ.૨
હરિ હઇડે એમ ચિંતવે રે લાલ, એ ખલિયે નિરધાર રે સેાભાગી; દેવ વાણી તમ ઈમ હુએ રે લાલ, બ્રહ્મચારી વ્રત ધાર ૨ સાલાગી નેમિ...૩ અંતે ઉરી સહુ ભેલી થઈ રે લાલ, જય શ્ર`ગી કર લીષ રે સાલાગી;
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________
મેં શીવાનીન ન ગુણાવલી
મૌનપણે જખ જિન. હા મૈં લાલ, “માન્ય માન્યુ” એમ કીધ રે સેાલાગી નેમિ...૪
[ ૫૩
ઉગ્રસેન રાય તણી સુતા ૨ લાલ, જૈતુ રાજુલ નામ નામ ૨ સાલાગી; જાન લેઈ જિનવર ગયા ૨ લાલ, ફૂલ્યા મનારથ તમ ૨. સાલાગી નેમિ...૫
પશુમ પાકાર સુણી કરે રે વાલ, ચિત્ત ચિ ંતે જિનરાય રે સેભાગી; ધિગ્–વિષયા સુખ કારણે રે લાલ, બહુ જીવનો વધ થાય ?
તારણથી ૨૫ ફેરીયે રે લાલ, દેઈ વરસીદાન रे સેાભાગી; સમ મારગ આર્યાં રે લાલ; પામ્યા કેવળજ્ઞાન રે સેાભાગી નેમિ...૭
સેાભાગી નેમિ...૬
- વ્રત · આદરી રે લાલ,
અવર ન ઈચ્છુ ઈશુ ભવે રે લાલ, રાજુલે અભિગ્રહ લીધે રે સાલાગી; પ્રભુ પાસે - પામી અવિચળ ગિરનાર ગિરિવર ઉપરે ૨ વાલ, ત્રણ કલ્યાણક જોય રેસાભાગી; શ્રી ખિમાવિજય તણેા કે લાલ, જય જંગ અધિકા હોય ? સેાભાગી નેમિ...૯
શ્વ ૨ સાબાગી નેમિ..૮
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________
૫૪]
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવા
નેમ ચાલો તે તમને આખડીજી,
રાજા શ્રી સમુદ્રવિજયની આણજે; એમ કરતા પિયુજી ચાલશેજી;
રાજુલને કાંઈ પાણીના પચ્ચકખાણ. ૧ પાલવ ઝાલુંને ઉભા હે ;
કયે છે સાહેબ મારે છેષ ; આઠ ભવની પ્રીતિ કેમ તજી,
નવમે નવ કરીએ વાલમ રાષ જે... ૨ જાન લઈ જાદવરાય આવીયા ,
સમજાવ્યા વિણ કેમ જાશે નેમ જે, રાતે રાજીમતી પરશે જે,
છેલ છબીલી નારી તજે કેમ જે... ૩ માતાશ્રી શીવાદેવીને લાડલો છે,
નેમજી કાંઈ જાદવ કુલ શણગાર જે પશુડાં દેખીને પાછા વળ્યાં,
નેમજી કાંઈ દયાના ભંડાર જે... ૪ આડા અવળાને ઉભા ડુંગરાજ,
વચમાં કાંઈ નદીઓ કેરા પૂર જે; કેમ કરી આવું પિયુજી તુમ કરે છે,
તમ વિના મારા રૂપે છે છવ જે. ૫ ગાજે વીજેને ઝબકે વીજળી રે,
ઝીણા કાંઈ વરસે ઝરમર મેહજે;
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________
કે શીવાદેવીનો સાવલી
[ ૫૫ આયડે ભીંજાય ચજુ કંચ૭.
યે ભી આયે 'નવસે હાર જે સરખી સાહેલી જશે સાસરે જે,
ચાસરે કાંઈ સુખની વાટ જે; જઈ સાસુને પાય લાગશે છે;
સસરો કાંઈ પૂરે મનના કોડ જે...૭ એમ જંતા પીયુજ ચાલીસા જી.
જઈ ચક્ષા ગઢ ગિરનાર જે; સહેસાવા જઈ રામ આર્યો,.
પાંચમી ટુંકે નિર્વાણ જે...૮ રાજીમતીએ સંયમ આદજી,
દંપતી દેય શિવમંદિરમાં જાય જો, હીરવિજય ગુરૂ હીરજી, માનવિજય તસ ગુણ ગાય જે...૯
(૪૯) શિવાનંદનકું ખેલાવે હરિ ગેરી,
હાં રે હરિ ગોરી ખેલાવે હોરી હાં ૨ સરોવરીયાને તીર,
નેમકુંવર કેડે પડી હરિગરી. શિવા૦ ૧ કેશરીયા વાઘા ધરી હરી પાસે,
હાં રે હરિ પાસે જે કુલવાસે; હાં રે કુલવાસે રે જલ વાસે,
હાં રે રાધા ચહુ સાથ, નેમકુંવર મેલાવતી તિહાં હોરી શિ૦ રા
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શી રવીનન ગુપાવલી નેમજી નગીના નાથ હોરી ખેલે, હાં રે હોરી ખેલે રસીયા ખે;
હાં રે રંગ ભરી ભરી રે : કચેલે, હાં રે ઝાલે નેમ,
કેશવ કેસૂડાં ભરી રસ ઘળે. શિ૦ ૩ ફાગ રામ રસ રીતસે ગીત ગાવે,
હાં રે ગીત ગાવે તાન બજાવે; હાં રે હેરી ફગુઆ ખ્યાલ ખેલાવે,
હાં રે ઉડે લાલ ગુલાલ, લાલ કહૈયા લાલસે પ્રભુ ખેલે. શિ. શા
ચંપા-કેતકી– માલતી વાસંતી હાં રે વસતે હારૂઅર ફલિયાં;
હાં પ્રભુ દેખી વિનયસે ટલિયાં, હાં રે વારે વીણું રસાલ,
તાલ-કંસાલ-મૃગસે હોરી ખેલે શિ. આપા ગોવિંદ ગોપી સાથે પ્રભુ રમતે,
હાં રેતીનસે વરસાં (૩૦૦) નિગમતે; હાં રે રાજુલસેં મિલણ કરતે,
હાં રે સહસાવન સાંઈ, સંયમ સાધી કેવલી હુઆ જ્ઞાની..શિવ. મેદા
રાજી હુઈ રામતી વ્રત લીધું,. હાં રે પિતાનું બધું કીધું. - હાં રે નાણ સરિખું નાણુ તે લીધું
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીના ગુણગાવલી હાં રે નેમ રાજુલ સાથ,
શિવમંદિરમે મહાલતે લઈડી.શિવ. ૭ જિન ગુણ રાગ સુફીગમેં ભવિ ગાવો,
હાં રે દોય યાન મૃદંગ મહાવે; હાં રે તિહું શુદ્ધિ વીણ બજા,
હાં રે કંસતાલ વિશાલ, ચાર શતકની ભાવના ચલ તાલા, શિવ. ૮
હાસ્ય-રતિ ને મેહ અબીર વિખરીયાં, હાં રે અનુભવ રસ ઘેળ કેસરીયા;
હાં શુભવીર વચન રસ ભરીયાં, હાં રે ભાવ હરી ખેલાય,
સાકારે શિવારી ઘર લાવે, શિવાનંદકું ખેલાવે હરિ ચેરી. ભા
મત જા મત જા મત જાઓ રાજ,
નણદીરા વીરા પીયુજી મત તન ખાવન મનરા મેલાવન, વિન મેલા નવિ તને, તછ કરી પ્રીત સતિ નારી, અવર મેલા પ્રિમ
| ભજે...મત. (૧) ભજતાંને ભજીયે ભગવંત, અંત લગે તે નિરવહે; મધ્યાહ્નોત્તર તરૂની છાંય, શીતલ રવિ સાથે તે
મત જાઓ...(૨) નિરગુણ નર નારીશું પ્રેમ, છાયા છીલ પરભાતની;
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________
૫૮ ]
શ્રી શીવાદેવીનન ગુણવેલી
વેધક ચતુર સનેહી સાથ, પ્રીત લલી એક રાતની
મત ...(૩) નારાયણ કરતાં સુખલીલા, બત્રીશ સહસ પ્રિયંવદા; હું એકાકી સ્વામી સનેહ, ગેહ રહી રમશું સામત (૪ દ્રવ્યથી દર્શન પૂર્ણ ન કરતા, ભાવ દશા વિરહે વહી; કૂપની છાયા ફૂપ સમાવે, હોંશ સવિ મનમાં રહી....મત (૫ ઈમ રામતી સહિયર માંહિ, વાતે વૈરાગે ભલી, પ્રીતમે પરીવરી કીધી દૂર, રાગ દશાથે સાંકળી...મત. (૬) પણ બીજો વર વરવા નેમ, નેમ વિના નિશ્ચય થકે; હાથ ઉપર નવિ દીધો હાય, હાથ મેલાવીશ મસ્તકે
મત૦. (૭) સતી સંવેગે રહી ઘરમાંહિ, પ્રભુ સહસાવન સંયમી; કેવલ લહી જિન દીક્ષા દીધ, રાજુલને કરી નિજ સમી
મત (૮) પાલે પ્રીતિ હોય અખંડિત, સાસય સુખ શિવમંદિરે; આ શુભવીર જાસ સનેહ, તે સુખબર લીલા કરેહ
મત ..(૯)
(૫૧) નેમિ જિલુંદ નિરંજ, જઈમેહ થળે જળ કેળ રે; મોહના ઉદ્દભટ ગોપી, એકલમલે નાખ્યા ઢેલ રે. વામી સલુણા સાહિબા, અતુલી બલ તું વડ વીર રે,
સ્વા... ૧
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીના ગુણાવલી
[ ૫૯ કેઈક તાણી મૂકતી અતિ તીખાં કટાક્ષના બાણ રે, વેધક વયણ બંદુક ગોળી, જે લાગે જાયે પ્રાણ રે.
સ્વા.... ૨ અંગુલી કટારી ઘોંચતી, ઉછાળતી વેણી કૃપાડ્યું . સિંથે ભાલા ઉગામતી, સિંગ જળ ભરે કે બાણ છે.
|
|
. \ *
*
*
સ્વા.... ૩
કુલ વડા ગળી નાખે, જે સત્વ ગઢ કપ ચાટ , કુચ યુગ કરિ કુંભસ્થળે, પ્રહરતી હદય કપાટ રે.
*
સ્વા... ૪ શીલ સન્નાહ ઉન્નત સખે, અરિ શએને ગોળ ન લાગ્યો રે. સેર કરી મિશ્યા સવે, મોહસુભટે દહે ફિશિ ભાયા છે.
' સ્વા.... ૫ નવ નવ ભવ ચોદ્ધો મંડ, સજી વિવાહ મંડપ કેટ રે. પ્રભુ પણ તસ સન્મુખે ગયે, નીસાથે દેતે યોટ રે.
-
વા... ? ચાકરી મેહની છેડવી, રાજુલને શિવપુર દીધ રે, આપે રૈવતગિરી સજી, ભીતર સંયમગઢ લીધ .
સવી.... ૭ શ્રમણ ધરમ દ્ધા લડે, સવેગ ખડગ છતિ ઢાલ રે, ભાલા કેસ ઉપાડતો, શુભ ભાવના ગડગડે નાળ રે.
.
સ્વા... ૮ ધ્યાનધાર શર વરસતે, હણી મેહ થયો જગનાથ છે, માનવિજય વાચક વદે, મે રહ્યો તારો સાથ છે.
સ્વા..... ૯
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીના ગુણાવલી
(પર)
સહસાવન જઈ વસીએ, સાવાને સખી સહસાવન જઈ વસીએ, ઘરને છે તે કદીએ ન પૂરે,
જે કરીએ અહ-નિશિયે, પીયરમાં સુખ ઘડીયે ન દીઠું,
ભય કારણ ચ8 નિશિયે. ચાલોને. ૧
નાક વિહુણા સયલ કુટુંબી, હળજા કિમપિ ન પરિચએ, સેલાં જમીએ ને નજર ન હસે,
હેવું ઘેર તમસી એ. ચાલોને. ૨ પીયર પાછલ છલ કરી મેલ્યું, સાસરીએ સુખ વસીએ,
સાસડી તે ઘર-ઘર ભટકે,
લોકને ચટકે ડસીએ. ચાલને. ૩ કહેતાં સાસુ આવે હાંસ, સુંશીએ મુખ લેઈ મસીએ,
કંત હમારે ખાલ ભોલો,
જાણે ન અસિ-મસિ-કસીએ. ચાલને. ૪ જુઠા બોલી કલહણ શીલા, ઘર-ઘર શુની જવું ભસીએ,
એ દુખ દેખી હઈડું મૂઝ, દુર્જનથી દૂર ખસીએ. ચાલો. ૫
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________
ધી શીવાદેવીનંદન પાવલી
[ ૬ રેવતગિરિનું ધ્યાન ન ધારી, mલ ગયે હસ ખસીએ,
શ્રી ગિરનાર ત્રણય કલ્યાણ,
નેમિ નમન ઉલસીએ. ચાલને. ૬ શિવ વરણે વિશ જિનેશ્વર, અનાગત વિશીએ.
કૈલાસ જયંત-રેવત કહીએ,
શર ગિરિને ફરસીએ. ચાલને. ૭ ગિરનાર નંદભદ્ર એ નામે, ખારે-આપે છબ્રવિશિએ,
દેખી મહિતલ મહીમા માટે,
પ્રભુ ગુણ જ્ઞાન વસિયે. ચાલોને. ૮ અનુભવ રંગ વધે તેમ પૂજે, કેશર ઘસી આરસીએ,
ભાવ સ્તવ સુત કેવલ પ્રગટે, શ્રી મુભવીર વિલસીએ. ચાલને. ૯
(૫૩) કરશન દીઠે દિલડાં કરીયાં, વાહન વલતાં વલિઉકલિયાં, ઉમે આંસુ ભરિયાં નયણાં, ક્યાં કહુ વયાણ ૫,
હે મારા માછ મનડા કેરે, સુણજો સયણ રે, | નેમ વિણ ના ભજું નાથ અને રે. ૧ પિકડ પ્રેમ નજર નવિ પ્રેરી,
સુખભર સુરત રતિ નવી મેલી,
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________
૬૨ ]
શ્રી શીવાદૈવીન દ્દન ગુણાવલી
વાલ્વે માર્ગે ભરોવનમાં મેલ, પરણ્યા પહેલી ટે
વાહા....
હાં રે'વાલ્ડે મુખ કસાર નવિ ઘાલ્યા,
વાહે મારા હાથેવાલા; નવિ આહ્યા, નિપુણૢ થઈને નેહ ન પાળ્યે,
શું રથ વાળ્યો રે વાલ્ડો.... ૩
હાં રે વાલ્હા નાથ વિલ્હેણા રહેતાં, કુલવઢ સતિયપણું હાં રે વાલ્હા નિત એલભા સહેતાં,
શીર વહેતાં,
હવે નથી કહેતાં રે વાલ્હો.... ૪
વાલ્હે મારા શિવરમણીનેા કામી,
અલવેસર
આતમ
ન કર્ ખામી સેવા પામી,
વિશરામી, અ'તરજામી કે, વાલા મારા.... શ્
ઇમ ચિતવતી રાજુલબાલા પ્રભુજી પામ્યા જ્ઞાનવિશાલા સહેસાવન સૌંચમ પિયુ હાથે, વિચરી સાથે રે. વાલેા મારા.... પંચાવન દિન આપ કમાણી, પ્રભુ આપે જાણી પટરાણી; દ‘પતી દોષ મુક્તિપદ્ય પાવે. ક્ષાયિક ભાવ . વાલા મારા.... લેાકેાત્તર પ્રભુ પ્રેમ તે પાલે, દુગ ઉપયોગ વસ્તુ નિહાલે, જગત ઉપાધિ ભાવને ટાલે, સૌષ્ય વિશાલે રે. વાલા મારા....
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદૈવીન જૈન ગુણાવલી
જયસુખ અંશ જમત નિવે માવે, ચાગીર પણ શ્રી શુભવીર વચનરસ ગાવે, ઉલ્લસિત ભાવે રે,
જેને
ચાવે,
વાલે મારા..
[ ૬૩
(૫૪) સહસાવનમાં એક દિન સ્વામી, નેમિ સમાસર્યાં,
વાલાજી અમે આવ્યા રે આશા ભર્યા....(૨) શ્રીપતિ સાથે રાજુલ વઢી, ખેલેા પિયુ પ્યારા....વાલાજી....૧ જાન સજી કરી જાદવ જુગતે, તારણું રણુ રઝળાવ્યા, મદિર દેખા માહન ચાલ્યા, મૈલી આશા ભર્યા..... .વાલાજી....૨ આઠે ભવાંતર પ્રેમ પ્રકાશી, નવમે નિરાશ કર્યો. સયમ સાધન સાંઇ સલુણા, અમને નિરાશ કર્યાં....વાલાજી....૩ પરહરી પ્રીતમ પ્રેમરસીલે, રાજીલ રાષ ભર્યો', નિણીયાતી નારી સુણીને, અબુધ જનમ ઉધર્યો.....વાલાજી...૪ રોગ સરાગ વિજોગ ભવાભવ, દેખી દિલમાં ઢર્યો', સાસય સુખ સગપણું મળ્યુ, શિરપર હાથ ધર્યાં....વાલાજી....પ પ્રીતમ પાલવ પલક ન છે।ડુ, પતિવ્રતાએ વર્ષો, સમતા સ્વામીની ભેગવે ભામીની, નરહે ખીણ વિસર્યોં....
ાલાજી...૬
દિન પ’ચાવન પ્રેમ વિલુધા, વરસ વિષેગ વર્યા, દીનદયાળુ
ન કરીને, પૂરણુ આજ ઠર્યા....વાલાજી...૭
કેવળ લચ્છીમાં ભાગ અમારી, અંતે હળે હત્યા, એમ ૧૪'તી પુન્ય ૫નાતી, સંયમ લેઈ વિચર્યા રે...વાલાજી...૮
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________
૬૪]
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલ કેવળ પામી રાજલ નેમિ, સાદિ અનંત વર્યા, શ્રી શુભવીર રસીલા સાહિબ સમારે કાજ સર્યો ...
વાલા.
સૌરીપુર નયર સોહામણું ૨ જગજીવના રે નેમ, સમુદ્રવિજય નરપાલ હે દીલરંજના ૨ નેમ. ચવિયા અપરાજિત થકી જગ, કાર્તિક વા બારસ છે.
દિલ.. શિવાદેવી કુખે અવતર્યા જગ.
માનસર કમ મરાલ દિલ. શ્રાવણ સુદ દિન પંચમી જગ.
પ્રસ પુત્ર તન હે હલગ્ન યૌવન વય પ્રભુ આવીયા જગ.
નીલકમળ લ વાન હે દીલ પરણો સુંદર સુંદરી જગ.
ઈમ કહે ગેપ કાન દિલ.... શ્રી ઉગ્રસેનની કુંવરી જગ. ' વરવા કીધી જાન હે હલ. પશુ દેખી પાછા વળ્યા જગ.
હુવા યાદવકુલ હેરાન છે તીલા તેડે હારને તહાં રડે જગ.
રાજુલ દુઃખ ન માય છે
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________
0 શીવાદેવીન ન ગુણાવલી
કહે પીયુજી પાસે પડુ જગ. છે)ડી મુજ મત જાવ
જગ.
કીડીશુ ટક્ર માં કરો. એ તુમ કૃષ્ણ આચાર દીલ દુહવા જગ.
પશુઆશુ ́ કરી પ્યાર
માણુસના
નવભવ નેહ નીવારીયા. જગ.
દેઈ સ'વત્સરી દાન
અનાજ
[પ
ફીલ...
રાંધી રસેાઇ કુક્ષુ આપશે રે,
ટકે
ટ્વીલ.
તમા ને નીત
શ્રાવણુ સુદ છઠ્ઠને દિન. જગ.
સયમ લીચે વડવાન હા દીલ.... ૭ તારી રાજીલ સુંદરી જગ, દેઇને દિક્ષા દાન હૈ। દીલ. અમાવાસ્યા આસા તણી જગ.
પ્રભુ લહે કેવળજ્ઞાન
ટ્વીલ.... ૬
દીલ.
સહેસવ પ્રભુ આખુ જગ. પાળી શ્રી અષાઢ િ આઠમે જગ.
પ્રભુ લહે શીવપુર રાજ હો દીલ. (૫૬) પ્યારી વિના દુઃખ પામશેા રે, એકલડા અગાધ; જ ખુવતી કહે જાણુશા રે,
ઢીલ.... ૮
પ
દીલ.
..
માગળ નેમજી વાત હ। ચિર.... ૧
હો
હો દિયર,
←
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________
૬૯ ]
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી પીરસે કોણ મૂકી પાટલો રે,
પુરી ધરીને પ્રીત હો દિયર.... ૨ વહેલા મોડા દી આવશે રે,
- જઈને તમે બહાર હો દિયર. આવતાં વેંત કોણ આપશે રે,
ઉન કરીને આહાર હો દિયર... ૩ વેળા કળા અન્ન પામશે રે;
વાળું વહેલું ન થાય હો દિયર. પારકા હાથે પ્રેમથી રે,
ધાયું ધરાઈ ન ખવાય હો દિયર. ૪ ખારું માથું ને અતિ ખાટડું રે,
તીખું કાચું કે દિશ હો દિયર. કોને કહેશો વિના કામિની રે,
ચિત્ત ચડાવીને રસ હો દિયર... ૫ ભેજન મળે ના ભાવતું રે,
કે દિન અમરત પાક હો દિયર. તેમાં તમે નહીં જોઈતું રે,
સ્વાદે સુંદર શાક હો દિયર. ૬ કે દિન ખાવા ખાખ છે,
કે દિન લાહે કુર હો દિયર. નારી વિના ના નેમજી રે,
તેવું જમશે જરૂર હો દિયર છે કાટી કાટીને વળી વાસણે રે,
કોણ રાખશે રૂડે રંગ ? હો દિયર.
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદૈવીન ન ગુણાવલી
હાંશ કરીને ઘણા હેતથી રે,
પાથરસે કુણુ પલંગ હો યર.... ૮ શરીર સુખને કારણે ૨,
લાવા ભણેરી સામ હો યિર. હવે કહે રાણી રૂક્ષ્મણી રે,
સુણા કેવળના શ્યામ હા દિયર... (૫૭)
પીયુજી આવી પાછા વળ્યા રે,
કરી તારણ તેજ પ્રકાશ ; પશુઆ ઉપર Øા કરી રે,
મને મેલી ઊભી નિરાશ રે... ૧ ઝુરે ઘણું રે,
જાદવલાક
થઈ મોટા તજો મરજાદ ખળદેવના R,
તમે મ કરો કરવાદ
અંધવ હિર
સુખભર પીયુ પાછા વળ્યા રે,
ચિતાના દેખાવી રાષ;
ગુણવંત ગુણુના રાગીયા ૨,
[ ૬૭
જાણું પ્રીતમ વૈરાગીયા ૨,
મુજ ઢાષ વિનાશી શેષ રે.... ૩
સુજ ભગ રસીલી
૧... ૨
શખ લઇન શ્રી નાથજી રે,
કાય;
ક્રમ પ્રેમ મેળાવા થાય રે .... ૪
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીન‘જૈન ગુણાવલ
૬૮ ]
મેલા ખેલા સમારના રે, મળવુ' હળવુ· એકાંત; રાહુ ગ્રહે રવિચંદ્રમા ૐ,
તારા પર તેજ ગણુવત રે... પ
વાલમ ચારી ચતુરાઈ મળી રે, મુજ ર પર
સાથ અવિચલ તેને કરી ૨,
ન ક્રીયા હાથ;
દીક્ષા શિર હાય સનાથ રે.... દ્
દાન ઈ તેમ નાથજી રે,
સહસાવન
સજમ
લીધ;
ધ્યાનાંતર ધ્યાને ચડયા રે, પ્રભુ પામ્યા કેવળ
રિષ રે... ૭
નવ ભવ નેહ નિહાળતાં રે, રાજીમતી
લીધ;
વરસાંત
થઈ વળી રે;
સતીએ મેન્યુ તે કીધ રે.... ૮
દંપતી હાય સુતે ગયા રે,
સહાન દ
દીક્ષા
ખની સાદિ પ્રીત વિલાસમાં શુભવીર ભજો ભગવત
૨.
(૫૮) નીરૂપમ નેમજી રે, વાલમ મૂકી ક્યાં જશે; તારણ આવીને રે, એમ માંઈ વિરહ જગાવા રે....૧ કરૂણા પશુ તણી કે, કરતાં મુખળા ઉવેખા; દુરજન વષણુથી કે, એ નહિ સાજન લેખા....૨
અનંત;
રૈ.... ૯
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદૈવીનંદન ગુણાવલી
શશી લ ન કીયા ૫, સીતા રામ વિયેાગ; વિબુધ જને કિયા ?, ન્યાયે નામ કુરંગ....૩ ગુન્હા કયા કીધા રે, એ રડતી એકલડી છડી; ગણિયા સિદ્ધ વધુ રે, તેહ શું પ્રીતલડી મ‘ડી....૪ અષ્ટ લવ નેહલેા રે, નવમે હુ મ દાખા; દાસી રાજુલા ૩, સાહિમ ગેદમાં રાખે રે....પ પૂન્યે પરગડા ૨, મુજથી યાક લેાકા; દાન સવત્સરી ૩, લગ્ન અવસરે રે, જમણા હાથ ન પામી;
પામે વાંછિત ભેગા..૬
દીક્ષા અવસરે
ડીજે અ`તરજામી....૭
માતા શિવાતણ્ણા રે, સચમ આપીને
ન શુષુમણી ખાણી; નંદન
2,
[ ૬૯
તાર્યા રાજુલ નારી....૮
મુક્તિ મહેલે મળ્યા રે, પતિ અવિચલ ઠામે; ક્ષમાવિજયતા ૨, સેવક જીનગુણ Olla....G
(૫૯)
રાજુલ ઉભી માળીએ રે, જપે જોડી હાથ સાહેબ શામળીયા, મુખ મટકાળું તાહરૂ ૨, અણિયાલા લેાચન્ન, સાહેબ શામળીયા.... ૧
માહનગારી સુરતે રે,
માથું માહેર મન્ન, સાહેબ શામળીયા; વ્હાલા કેમ રહ્યા વેગળા રે, તારણુ ઉભા આય, સાહેબ શામળીયા.... ૨
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________
૭૦ ]
શ્રી શીવાદૈવીનૉન ગુણાવલી
પૂરવ પુણ્યે મેહ્યો રે, એવા માજ બનાવ, સાહેબ શામળીયા; એવે સહુ પશુ મળી રે, કીધા સખળેા શેર, સાહેબ શામળીયા.... ૩ રાજુલ ચિતડું ચાર, સાહેખ શામળીયા;
છેાડાવી પાછા વન્યા ૨,
સહસાવન માંડે જઈ રે, સહસ પુરૂષ સઘાત, સાહેબ શામળીયા.... ૪ સરવતિ નારી વરી રે, માપશુ સરખી જાત, સાહેબ શામળીયા; પ'ચાવનમ' દ્વાહાડલે રે, પામ્યા કેવલ નાણુ, સાહેબ શામળીયા.... ૫
લેાકાલાક પ્રકાશતા ૨, જાણી ઉગ્યા ભાણુ, સાહેખ શામળીયા; રાજુલ આવી રંગશું ?, લાગી પ્રભુને પાય, સાહેબ શામળીયા.... ૬ કેમ શિવમ`દિર જાય, સાહમ શામળીયા; સજમ લે જિન હાથ, સાહેબ શામળીયા.... ૭
મુજને મૂકીને એકલી રે,
વીતરાગ ભાવે કર્યા રે,
શિવમ‘દ્વિર ભેળા થયા રે, અવિચલ એન્ડ્રુના સાથ, સાહેબ શામળીયા; વાચક રામવિજય કહે રે, સુણી સ્વામી અરદાસ, સાહેબ શામળીયા.... ૮
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________
[ ૭૧
hી શીવાદેવીનન ગુણાવલી રાજુ જેમ તારી તુમે છે, તેમ તારો હું દાસ,
સાહેબ શામળીયા;
શ્રી નેમિનાથજીને ચેક આ જેને એની જાદવપતિ આવે ઠાઠમાં,
હાંરે ઘણા વાજિંત્ર વાગે તાનમાં આ જેને૧ આજ મારે ઘેર આનંદને દીન છે,
હાંરે મારે જડયું ચિંતામણી હાથમાં. આ જોને. ૨ છપ્પન કોડ જાનૈયા સરખા,
હારે મારે હરિ બળભદ્ર છે સાથમાં. આ જેને૩ મેના રથ માફા ને વળી પાલખી,
હાંરે મારે સવ ચાલે છે ઘણુ તાનમાં. આ જેને ૪ ગજવર બહુ મલપતા રે ચાલે,
હારે મારે શોભા શી કહું એની જાનમાં. આ જેને ૫ વચમાં આવે છે મારો પ્રાણ જીવનજી, - હાંરે મારે શોભે તારામાં જેમ ચંદ્રમા. આ જેને ૬ નેમકુંવર સમો નહિ જગરૂપ,
હાંરે મારે નહિ કેઈ સુરનર ઇદ્રમાં. આ જેને. ૭ રાજુમતિ નિજ માળીએ નીરખે,
- હવે મારે હરખ ન માયે મનમાં. આ જેને ૮ અમૃતવિમળ પ્રભુ હદયમાં વસીયા,
હાંરે મારે રમે તે શીવવધૂ રંગમાં. આ જેને, ૯
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________
૭૨ ]
શ્રી શીવાદેવીનદન ગુણાવલી
' (૨૧ નેમિજિનેશ્વર નાયક માહરે રે, ક્ષાયિક સમકિત દેહ; સાયક ન લાગે રે કામતણું જિહાં રે, લાયક ગુણને ગેહ.
નેમિ, ૮ સુર-નર નાયક જેહને લગે રે, પાયક પર કરજેડ; નાયકડાં રે જગે દીસે ઘણાં રે, નાયક ન એહની જે;
નેમિ- ૨ જે જગે પેગ ક્ષેમકર જાણીએ ૨, તેહિ જ નાયકભાવ નાયકડાં રે નામે છે ઘણું રે, કાચ કથીર સમભાવ.
નેમિ ? રાજુલ કહે એ મુજ ચિત્ત કારણે , મારે નાયક નેમ; પતિભાવે રે હું ચિત્ત મેળવા રે, અવર શું પ્રેમને નેમ.
| નેમ. ૪ વર ધણુ પતિ કંથ નાથધર નામથી રે, નાયક પ્રીતમ કંથ; એહ ઉપાધીક નામ અનેક છે રે, તેહની નહીં મુજ ખંત.
નેમ. ૫ દુષ્કૃત દૂર પાવન કરે તે પતિ રે, નેહથી રાખે તે નાથ; જેહને સાગ નિરૂપાધિક ગુણે રે, નાચક તે શિવ સાથ.
નેમ૬ પ્રીતમ તે પરમારથે દાખીયે રે, રોષ-તેષ ન જાસ, કંત અમૂર્તિઅચલ અવગાહનારે, એહવા વર તણી આશ.
નેમિ- ૭ છટકી-અટકી છેહ દીયે કે છે, નેહ ન રહે લગાર; પરશુ પર પરભાવે જે મીલે રે, તો દિલ નહી ભરથાર,
નેમિ-૮
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીના ગુણાવલી
[ ૭૩ રાજુલ મંજુલ એમ મન ચિંતવી રે, લીધે સંયમભાર; ઈણ પરે દિલ ધરી પ્રીતિ જે નિરવહે રે, તેવી જ સગુણ શિર.
નેમિ ૯ જ્ઞાનવિમલ પ્રભુતાએ હળીમળી રે, અંતર નહી લગાર; સમુદ્રવિજય નૃપનંદન કુલતિલો રે, ધન્ય શિવાદેવી મહાર.
નેમિ૧૦
(૬૨) નેમ તોરણથી રથ વાળી કે, પ્રભુ પાછા વન્યા રે લોલ;
ધનરા નેમજી રે લોલ, નેમજી તતક્ષણ રાજુલ નાર કે, જળ નયણે ભર્યો રે લોલધ..૧ તેમજ એમ કેમ તોડે પ્રેમ કે, કઠિણ હઈડું કરે રે લોલ; નેમ પૂરવણવની પ્રીતી કે, તે કેમ વિસરી રે લોલ ધ....૨ નેમ ચાલે મજીઠે રંગ કે, સુગુણની પ્રિતડી રે લોલ; નેમદિન દિન ચઢતે હેત કે, ઉત્તમની રીતડી રે લોલ ધ...૩ નેમ વાદળીયાની છાંય કે, ઘડી થીર નવી રાહે રે લોલ; નેમજી નિર્ગુણ નિઃસ્નેહ કે, નેહ નહિ રહે રે લોલ ધ....૪ નેમ હું તે તુમ ગુણ લીન કે, વૈરાગી તૂ સહી રે લોલ; નેમજી જલિ જલિ મરે પતગ કે, દીવાને મન નહી રે લોલ;ધા. ૫ નેમછનિરંજન ભગવાન કે, તૂને કાંઈ નવિ અડે રે લોલ; નેમજી એહ એકાંગી પ્રીત છે, કેમ પૂરી પડે રે લોલ ધ... નેમજી વિરહ અગ્નિની જવાળા કે હૈડા પરજવે રે લોલ, નેમ મનના રખની વાત કે, કહીએ કેણુ આગળ રે ?
લેલ ધ....
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________
૭૪ ]
શ્રી શીવાદૈવીન ન ગુણાવલી
નેમજી સહેજ સુરંગ સાજન કે, ક્ષણ ક્ષણ સાંભરે રે લેાલ; નેમજી જેહશુ` લાગ્યું ચિત્ત કે, તે કેમ વિસરે રે લેાલ ધ...૮ નેમજી ગુણ અવગુણુ વાત કે, જોતા કેમ વિસરે રે લેાલ; નેમજી આંા ગ્રહ્યાની લાજ કે, સુમાય સાચવે રે લેાલ;
ધ...૯
નેમજી રાજુલ દીક્ષા લેઇને કે,મુક્તિ મહેલે મળ્યા રે લાલ; નેમજી હુ‘સરતન પ્રભુ હેજ કે, સફળ વંછિત ક્લ્યાં રે; લેાલ ધ...૧૦
(૬૩)
સમુદ્રવિજય કુલ ચલા રે, શિવાદેવીનેાનંદ (૨); ઢવકુલમાં ઉપન્યા રે, હાંરે માતપિતા મહંત (૨), માહનગારા નેમજી વેઢ વીંટી જડાય (૨); સાવ રત્ને જાય (૨). માહનગારા નેમજી ૨
મહે આજુખ ધ એરખાં રે, કરે કદાચ હેમના, હાંરે
પાયે રાખાડી મેાજડી રે, ક્રાને 'ડલ સાર (૨); ઉગ્રસેન રાજા ઘેર બેટડી રે, હાંરે નામે રાજુલનાર (૨). માહનગારા નેમજી૦૩ સર્વે સાહેલી ટાળે મળી રે, નાચે તેમ દરબાર (૨); લળી લળી લે છે. ફુદડી રે, જગમાં વાંઢા કહેવાય (૨) માહનગારા નેમજી ૪ નેમજીના વિવાહ મનાવીએ રે, કીધી કૃષ્ણને વાત (૨); શ્રાવણ સુદી દિન પ`ચમી, હાં રે લગ્ન લીધા તેણીવાર (૨) માહનગારા નેમજી ૫
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનાદન ગુણાવલી
[ ૭પ હય ગય રથ શણગારીયા રે, નેમ બેઠા તેણીમાંય (૨); લૂણ તારે તેની બેનડી રે, માતા ધવલમંગલ ગાય (૨)
- મેહનગારા નેમજી ૬ તોરણ પાસે આવીયા રે, કીધો પશુએ પોકાર (૨); શાળાને બોલાવી પૂછીયું રે, માંડવે આવડે છે શેર (૨)
મેહનગારા નેમજી. ૭ રાતે રાજુલ બેની પરણશે રે, વિવાહ તમારે કાજ (૨); પ્રભાતે પશુડાં હણાવીશું, હાં રે ગૌરવ દેશું તેણીવાર (૨)
મોહનગારા નમક૮ તોરણથી રથ ફેરવ્યો રે, ગયા ગઢ ગિરનાર (૨) કે પડયું આ પરણવું રે, હાં રે શીલા ઢળી સંસાર (૨)
મેહનગારા નેમજી ૯ નેમ સહસાવન જઈ કરી રે, લીધો સંયમભાર (૨); હીરવિજયની વિનંતિ રે, હાંરે સ્તવન રચ્યું તેણીવાર.(૨)
મેહનગારા નેમછત્ર ૧૦
(૬૪). નેમજી સહસાવન અમને મલીને સીધા, એકવાર આવીને રાજુલ મ ડાં મનાવે રે;
મારા વાલા નેમજી...૧ હું છું અબળા તેરા ચરણની દાસી, દરિસણ દેખાડી તમે જાઓ છે શુ નાસી; -
મારા વાલા નેમ...૨ આ શિયાળે દેહ થરથર ધ્રુજે, નેમજી ચાલ્યા ને રાજુલ રહા રહ્યા ઝરે. મારા૩
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી આ ઉનાળા નેમ કેમ જાઓ બાળી, નદીને કિનારે જઈને રથ પાછો વાળી;
મારા વાલા નેમજી..૪ આવ્યું ચોમાસું પંખીએ ઘાયા છે માળા, નેમજી ચાલ્યા ને રાજુલને કેણ રખવાળા;?
મારા વાલા નેમજી....૫ શત્રુંજય ઉપર કેવડા કટારા, મેં હેતુ જાણ્યું નેમ આવડા અટારા;
મારા વાલા નેમજી...૬ શત્રુંજય ઉપર દૂધના છે પ્યાલા, મેં ન્હાતા જાયા નેમ દુઃખના જ દહાડા (૨)
| મારા વાલા નેમજી...૭ શત્રુંજય ઉપર વેર્યા છે મેતી, નેમજી ચાલ્યાને રાજુલ મેલી છે રેતી (૨).
મારા વાલા નેમજી..૮ શાને કારણે આવડે મેહ લગાડ, દર્શન દેખાડી જુને પ્રેમ જગાડયો;
મારા વાલા ને મ9.૯ ઉદયરત્ન કહે તેમ નિરાગી, નેમજી ચાલ્યા ને રાજુલ મુક્તિના વાસી (૨).
- મારા વાલા નેમજી...૧૦
આયો વસંત હસંત સાહેલી, રાધ મધુ દેય માસ લલના; વિરહી ડસા ને નામ વસંતે, સંતકું સદા સુખવાસ.
| મન માન સરોવર હંસલા હો.
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________
શીયાદેવીના ગુણાવલી
[ ૭૩
રાગ વસંત કરંતહ ગોપી, ખેલત હોરી મુકુંદ લલના; કહે રાજુલ સુણ મિગાવઈ હે, વિરહાકું દુઃખદાઈ ચંદ.
મન. ૨ મુખ મંજરી વરી કેયલ ટહુકે, જબ ફલીયો માકંદ લ મધુકર માલતી પરિમલ લે છે, મરાલા યુગ અરવિંદ.
|
મન. ૩
તરૂકે પ્રવાલ પલાસ ભયે હી, કેતકી અબીર ગુલાલ લલના; રંભા શ્રીખંડ સુચંપક વિકસે, દાડમી ફલ સુવિશાલ.
મન. ૪ ખંડ સમસ્ત સુમનસ સુગધે, કામી ચિત્ત હિતકાર લલના; ઈણે અવસર ચલીઓ હમ છોડી, કતજી ગઢ ગિરનાર.
મન, ૫ વાતાયુ શિરવં ચઢાઈ, કયા હમ દેશ સુનાથ લલના; ઈણી સમે કર પરિ પાણું ન પાએ, સંયમે શિરવર હાથ.
મન. ૬ સંયમવરી કરી તપ જ પકિરીયા, પીયુ પહેલાં શિવ જાય લલના; નિજ બેહી શિવવહુ દેખકે, સ્વભાવી સુખથ મિલાય.
મન. ૭ કાલ અનાદિકી મેહ નેકરી, છેડવી રાજુલ નારી લલના; તસ નૃપ મેહ તેડીયે, બાંધવ રહનમ તારી.
મન. ૮ વરદત્ત વિપ્ર ઘરે ઘેર પારણું, એકાદશ ગણધાર લલના; ગોમેધ અખિકા સુર દેવી, નેમજ સેવ કરે સાર.
મન, ૯
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________
૭૮]
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી છત્તિસહિય શતપંચ મુનિયુત્ત, એક માસી ઉપવાસ લલના બ્રહ્મ મહદય પદ મહાન દે, પામીયા કરમને નાસ.
મન. ૧ જગ જશવાદ લહે સે બેઠે, વલી શુભવિજય વિશાલ લલના વીર કહે જે પતી ધ્યાવે, મંગલ તણી લહે માલ.
મન.
નેમ પ્રભુજીએ રથ પાછો વાળી રે,
કહપાંત થયો છે તત્કાળી રે, વાય ત્રાય ને પડે વર તાળી રે,
નાથ મને મેલી ન જાઓ ગિરનારી રે. ૧ રોમ રોમ જાનૈયા કે રે,
સુણી વાત ભેળાં થઈ લેકે રે, રાણ રાજુલ ધરતીમાં શેકે રે,
નાથ મને મેલી ન જાઓ ગિરનાર રે. ૨ મને અન્ન ઉદક નવિ ભાવે રે,
રેતાં રોતાં દિવસ રાત જાવે રે, મને ક્રોધ વિચાર ઘણે થાવે રે.
નાથ મને મેલી ન જાઓ ગિરનાર છે. ૩ મને ભય આભૂષણ કોણ દેવે રે,
વળી એકાંત વાત કોણ કેવે રે? એશિયાળા અનેક લેક કેવે રે,
- નાથ મને મેલી ન જાઓ ગિરનાર રે. ૪
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
[ ૭૯ અર્ધ નિદ્રામાં સપનું દેખાડી રે,
છે કે સુતી નિદ્રામાં સખીએ જગાડી રે; સુખ દીધાં તે સર્વે ગાળી રે,
નાથ મને મેલી ન જાઓ ગિરનાર રે. ૫ મને સ્વપ્ન દીઠેલ અપાર રે,
મને પ્રીત રાતદિન સતાવે રે, ખળી અગ્નિમાં રોમ રોમ વ્યાપે રે,
નાથ મને મેલી ન જાઓ ગિરનાર રે. ૬ વિણ વાંકે શું મેલે છો વહેતી રે,
રતા રતા રાજુલ એમ કહેતી રે; રથ આડી રે ઉભી રહેતી રે,
નાથ મને મેલી ન જાએ ગિરનાર રે. ૭ કુળવંતી તુમને છે ઘણી નારી રે,
પ્રીતમ કેમ મેલો છે. કુંવારી રે? હવે અધે શું થયા અકારી રે, | નાથ મને મેલી ન જાઓ ગિરનાર રે. ૮ સંજમ લેવું હતું જે તમારે રે,
| ગીત ભાભી પાસે શીદ ગવરાવ્યા રે, આવ શેર શીદને મચાવ્યે રે? છેઆ નાઘ મને મેલી ન જાઓ ગિરનાર રે, ૯ સાચો સ્નેહ રાજુલ એમ જાણી રે,
લહી કેવલ તક્ષણ ના રે; સ્વામી પહેલાં તે શીવમાં સમાણી રે, : નાથ મને મેલી ન જાઓ ગિરનાર રે. ૧૦
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________
૮૦ ]
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણ :
ચાર સંઘ પ્રભુજીએ સ્થાપી રે,
શીવ પહેત્યાં તે કર્મને કાપી રે, ગુરુ રૂપવિજય જયકારી રે,
નાથ મને મેલી ન જાઓ ગિરનાર રે
ચંપકવણી ચુંદડી હે સાહિબા, જઈ રહ્યા ગઢ ગિર કેશરીયા નેમજી આવજે, મંદિર મારે તેમની કેણે લીધી કેણે મુલવી તે સાહિબા
કોણે ખર દ્રવ્ય રે; કેશરીયા કૃષ્ણ લીધી વાસુદેવે મુલવી છે સાહિમા નેમજીએ ખર દ્રવ્ય છે
કેશરીયા નેમ નેમજી તેરણ આવીયા હે સાહિબ
પશુઓ કીધે પિકાર રે..કેશરી રાજુલની સહિયર માંહિ હે સાહિત અહે શ્રી રાજુલને કાળ ભરતાર
કેશરીયા ને મળી કાળા તે ભમર હાથિયા તે સાહિ
કાળા વરસે મેહરે કેશર કાળી કસ્તુરી મઘમઘે છે સારી
કાળી કાજળ રેખ રે, કેશરીય નેમજીએ શાલાને પૂછયું હે સાઈ |
માંડવે આવડે શેર શો છે? કેશ
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી, શીવાદેવીનરન ગુણાવલી
[ ૮૧ રાતે તે રાજુલબેની પરણશે હે સાહિખા,
પ્રભાતે ગૌરવ દેશે રે કેશરીયાં... ૪ ધિક પડયું આ પરણવું હે સાહિબા,
શલ્ય વડે સંસાર રે કેશરીયા; નેમજીએ તાળાં તોડાવીયાં હો સાહિબા,
છોડાવ્યા પશુઓનાં બંધ રે કેશરીયા. ૫ ખડ ખાઓ પાણી પીએ તે સાહિબા, - જગલ કરો તમે વાસ રે કેશરીયા; નેમજીએ રથ તિહાંથી ફેરવ્યો સાહિબા,
જઈ રહ્યા ગઢ ગિરનાર રે કેશરીયા. તાપે તે વેલ ધગ ધગે છે સાહિબા,
- રાજુલ વિલાપ કરતી જાય છે કેશરીયા; વળી વળી રાજુલ બીહતી હો સાહિબા, કે કાં હો નેમજી ભલે ભરતાર છે.
કેશરીયા નેમજી... o આ ભવ પરભવ આખડી હો સાહિબા,
આ ભવ એ ભરતાર રે કેશરીયા; રાંધ્યામાં શું રાંધવું હો સાહિખા,
તેમાં શો છે સ્વાદ કે કેશરીયા.... ૮ જમ્યા પછી શું જમવું હો સાહિબા,
તેમાં કી સત્કાર રે કેશરીયા, નેમજી અને રાજુલમાં હો સાહિબા,
શાબાશ ને શૂરવીર રે કેશરીયા. ૯
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________
૮૨ ]
શ્રી શીવાદેવીનદન ગુણાવલી રાજુલ તમારા કાપડા હો સાહિબા,
સીવડાવ્યા આદિત મંગળવાર રે. કે; નથી પહેર્યા નથી પહેરશુ હો સાહિબા,
ટાંકા તે પારાવાર રે કેશરીયા.. ૧૦ ડુંગર ઉપર ડુંગરી હો સાહિબા,
સોની વસે લખચાર રે કેશરીયા; ઘડયા નેમજીના બેરખા હે સાહિબા,
ઘડયા રાજુલના હાર રે કેશરીયા... ૧૧ ડુંગર ઉપર ડુંગરીઓ હો સાહિબા, - રંગપજ વસે લખચાર રે કેશરીયા; તે નેમજીનાં મૂલખ્યાં છે સાહિબ,
રંગ્યા રાજુલના ઘાટ કે કેશરીયા; રાજુલ મુગતે પધારીયા હે સાહિબા, જ્ઞાનવિમલ ગુણ ગાય રે કેશરીયા... ૧૨
(૬૮) શ્રી રાજુલજીને વીંજણે આળ્યા ઉનાળાના દહાડા કે,
રાજુલ વીંજણ શું ન લાવી ; હારા તેમને ઢાળવા વાય,
પ્રભુજીના ચરણે શીશ નમાવી છે. ૧ રાજુલ કહે સુણે સૈયર મોરી,
વીજણ શા કારણ લાવું ? સ્વામી મૂકી ગયા ગિરનાર કે,
સંસાર છોડી મુનિવર થાવું કે. ૨
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનદન મુણાવલી
[ ૮૩ ચંદ્ર કહે સુણે રાજુલ બાળા,
સરળ સ્વાભાવિક ન ય કાળા; તે કારણ સ્વામીને તજીએ કે, ”
બીજે વર તુમે મનમાં ભજીએ કે. રાજુલ કહે ન બોલ મ જુઠા,
શ્યામ વસતુમાં ગુણ છે મોટા; એ તે ત્રણ ભુવનનો સવામી,
હું તે પૂર્વ પુન્ય પામી છે. ૪ જિનજી જીવદયા મન આણું,
કે રથડે ફરી ચાલ્યા પાપ જાણું, પશુડાં ઉગારી દાન તે દીધાં કે,
કુવારે મનવંછિત ફળ લીધાં છે. ૫ માત કહે સુણો પુત્ર સુજાણ,
તમે તે અનંત ગુણી ભગવાન; અમારી આશા પુરે એકવાર,
કન્યા પરણી વાન વધારે છે. ૬ પુત્ર કહે સુણે માતા અમારી,
પરણું નહિ હું મનુષ્યની નારી; સંયમનારી મનમાં ધારી,
કે મુજને લાગે અતિ પ્યારી કે. ૭ રાજુલ કહે સુણે સૈયર મોરી,
હું તે નવભવ કેરી નારી; બીજે કૈં ઈ મનમાં ધારી કે,
જાણે શિવવધૂ તાર કે રાજુલ. ૮
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________
૮૪ ]
શ્રી શીવાદેવીનાન ગુણાવલ
જિનછ દાન સવત્સરી દીધુ, શનિ પ્રાણીનુ
કારજ સીધ્યું;
દુતિ ધર્મ ધ્યાનમાં ભળીયા કે,
સયમ યાદવ જાન લઈ વળીયા,
આવી નવ લોકાંતિક મળીયા,
દેવતા અવસરે અટકીયા;
લઈ ભવજળ નિધિ તરીયાં,
દેવળ પામી શિવસુખ વરીયા કે. રાજીવ દાન પુન્ય નિત કરતી,
નેમનુ ધ્યાન હૃદયમાં ધરતી; સચમ લઈ ગિરનારે ચડતી,
અષ્ટક્રમનાં દળીયાં તાડી
જગમાં ધન ધન એહ નરનારી,
હુવા ખાળથી બ્રહ્મચારી;
થયા પતિ એ વ્રત ધારી,
૧૦
કે. ૧૧
એવા વીજણીયા જે કાઈ ગાશે, તસ ઘર મનવ છીત
અસવિજય એણીપરે બાલે,
પામ્યા શિવપદવી સુખકારી કે. ૧૨
સુખ થાશે;
નહિ મારા નેમરાજીલની તાલે કે, રાજુલ વીજણીયા થ્રુ ન લાવી ૧૩
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનદન ગુણાવલી
સરસ્વતી સામિની વિનવું રે,
જિનપર લાગું છું પાય છે નેમ ઘુઘરી તારી શુઝણું વાગે,
માતા શિવાદેવી નેમજી જાયા; હરખ ધરી હુતારાયા છે નેમ..ઘુઘરી તારી. ૧
- સાત પાંચ વર્ષના નેમજી થયા, લઈ પાટીને ભણવા, જ ગયા, ભણું ગણીને ઘેર આવ્યા છે તેમ
ઘુઘરી તારી૦ ૨ - નિશાળે ભણતા ને ઘેર જ ગણુતા,
ભણી ગણીને મોટા થાય; ઉગ્રસેનના ઘેર જ વિવાહ માંડયા,
જાય છે નેમજીની જાન હો નેમ ૩ અઢાર કોકાકડી ઇંદ્રા સુધી,
જાય છે નેમજીની જાન હો નેમ છપ્પન કેડેકોડી જાદવ મળીયા,
જાય છેનેમજીની જાન હો નેમ૪ મેણીયા મેણીને માફા છેતરીયા,
જાય છે નેમજીની જાન હો નેમ સૈયર તે રાજુલને ખીજવે રે,
નેમજી કાળ ભરથાર હો નેમ૫ કાળા તે ગયવર હાથીડાં રે,
કાળી અંધારી રાત હો તેમ.
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________
૮૬ ]
શ્રી શીવાદેવીનન ગુણાવલી
કાળી અંધારી કોટડી રે,
કાળો વરસે છે મેઘ હો નેમ૬ કાળો
કટાર ઝગમગે છે,
કાળી માથાની વેણ હો નેમ, કાળી આંખની કીકીઓ રે,
કાળી છે કાજળી રેખ હો નેમ. ૭ કાળી કસ્તુરી જે કહી છે,
કાળી છે માણસ ખેડ હો ને મ; નેમ તે તરણ આવીયા રે,
પડે માંડયો પિકાર હો નેમ, ૮ નેમજીએ સાળાને પૂછયું રે,
તમ ઘર આ શે આચાર? હો નેમ; રાત્રે રાજુલ બેની પરણશે રે,
પ્રભાતે દેશું ગૌરવ હો તેમ જ ધિક પડયું આ પરણવું રે,
શકય બડો સંસાર હો નેમ; નેમજી ૨૭ વાળીયાં રે,
' જઈ ચઢયા ગઢ ગિરનાર હો નેમ૧૫ નેમજીએ તાળાં તોડીયાં રે,
છોડાવ્યાં પશુઓના બંધ હો ને, ચારો ચરો પશુ બાપડા રે,
પાણું પીવે તળાવ હો નેમ ૧
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીન ઇન ગુમાવલી
{ ૮૭ રાજુલ રૂવે સકે રે, વાળે છે માયને બાપ હો નેમ
કંકણ દોરો ન છેડીયાં રે,
નાંય પેરી વરમાળા હો તેમ૧૨ ઝરમર વરસે મેહુલે રે,
વસે ભી જાય છે ચીર હો નેમ; ગુફામાં જઈ નીચવે છે, દિયરછ દીઠ રૂપ હો નેમ ૧ નેમ નો વરતા તો અમને જ વરજે,
| હું છું નેમને ભાઈ હો નેમ રાંધ્યામાં શું રાંધવું રે,
- તેમાં શું છે સ્વાદ હો નેમ૧૪ હીરવિજય ગુરૂ હીરલો રે, લમ્બિવિજય ગુણ ગાય હો ને;
ઘુઘરી તરી રણઝણ વાગે. ૧૫
સખી તેરણ આવી અંત પાછા વળીયાં રે, મુજ ફરકે દાણિ અંગ, તિણે અટકલીયાં રે..સખી-૧ કુણ જોશીએ યા જોષ, ચુગલ કુણ મીલીયા રે; કુણ અવગુણ દીઠા આજ જિણથી ટળીઆ રે. સખી ૦૨ જાઓ જાઓ રે સહીઓ દૂર, શ્યાને છેડો રે, પાતળી શયામલ વાન, વાલમ તેડે રે...સખી ૦૩ જાદવકુળ તિલક સમાન, એમ ન કીજે રે, એક હાસ્યને બીજી વાણુ કેમ ખમીજે ?..સખી૦૪ ઈમાં વાયે ઝાંઝ સમીર, વીજળી ઝબકે રે, બપૈયો પિયુ પિકાર, ઈડું ચમકે છે.સખી૫
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________
૮૮ ]
શ્રી શીવાદેવીનશન ગુણાવલી ડર પાવે સાદુર સેર, નદીઓ માતી રે; ધન ગજરવ ઘોર, ફાટે છાતી રે....સખી ૬ હરિતાંશુક પહેર્યા તાંહિ નવરસ રંગ રે; બાવલીયે નવસરો હાર, પ્રીતમ સગે રે....સખી ૦૭ મેં પૂર્વ કીધાં પાપ, તાપે દાધી રે; પડે આંસુધાર, વિષાદ વેલડી વાધી રે...સખી ૦૮ મને ચડાવી મેરૂ શીષ, પાડી હેઠી રે; કેમ સહેવાયે મહારાજ, વિરહ અંગીઠી રે....સખી ૯ મને પરણું પ્રાણ આધાર, સંયમ લેજો રે, હું પતિવ્રતા છું સ્વામી, સાથે વાજે રે...સખી ૦૧ એમ આઠ ભવોની પ્રીત, પીડા વળશે રે; મુજ મનના મનોરથ નાથ, પૂરણ ફળશે રે. સખી-૧ પછી ચાર મહાવત સાર, ચુંદડી દીધી છે, રંગીલી રાજુલ નાર, પ્રેમે લીધી રે.....સખી-૧ મિથ્યાદિક ભાવના ચાર, ચોરી બાંધી રે; દહી ધ્યાનાનલ સલગાય, કર્મ પાધિ રે....સખી-૧ થયે રત્નત્રયી કંસાર, એકકી ભાવે રે, આરોગે વર ને નાર, શુધ સ્વભાવે રે....સખી ૧ તજી ચંચળતા ત્રિજ્યગ, કંપની દેષ મળીયા રે; શ્રી ક્ષમાવિજય જિનનેમ, અનુભવ કળીયાં ર...સખી
નયનાનંદન નેમિજિનેશ્વરૂ, માતા શિવા દેવાન સોભાગી બાવીશમે જિનવર જગે જયારે, જન્મથકી વ્રતવત .
નેમિ નિરંજન નિરુપમ નીરખીયે
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
[ ૮૯
ધન્યકુમર નૃપ ધનવતીને ભવે, પ્રથમ લઘુ સમકિત સો; પ્રાસુક જલ દેઈ તાપ શમાવીઓ, આતમ કીધ પવિત્ત સે૦
નેમિ નિરંજન નિરૂપમ નીરખીયે....૨ અનુક્રમે તિહાંથી નવમે ભવે લહ્યાં, તીર્થંકર પદઋદ્ધિ સે૦ વીશીમાં શીલાશિમણું, કુમરપણે લહ્યા સિદ્ધિ સો૦
નેમિ નિરંજન નિરૂપમ નીરખીયે...૩ અંજનવાને ધનુષ જ દશતણું, શંખલંછન ગુણધામ સે; સહસ વરસનું જેહનું આખું, નેમિનાથ જસ નામ સે૦
નેમિ નિરંજન નિરૂપમ નીરખીયે....૪ નવભવ લગે સંબંધ છે એહને, રાજમતી અને નેમિ સે; ઈહાંપણ શીલશિરોમણી બિહુ થયા, પ્રગટયે પૂરણ પ્રેમ સે૦
નેમિ નિરંજન નિરૂપમ નીરખીયે....૫ સહસ અઢાર મુનીશ્વર સહીયે, સાધ્વી સહસ ચાલીશ સે; છદ્મસ્થાવસ્થા ચેપનદિને, ગણી અગ્યાર સુજગીશ સે૦
નેમિ નિરંજન નિરૂપમ નીરખીયે...૬ ચવિયા અપરાજીત વિમાનથી, શૌરીપુરે થયે જન્મ સ; સમુદ્રવિજય કુલ કમલ દિવાકરુ દ્વારિકાએ વ્રતધર્મ સે.
નેમિ નિરંજન નિરૂપમ નીરખીયે....૭ કેવલજ્ઞાન લહે રેવતગિરિએ, યાદવને પરિવાર સે; દીક્ષા દઈને પ્રતિબુઝવ્યા, પાંડવ દશેય દશાર સે૦
નેમિ નિરંજન નિરૂપમ નીરખીયે....૮
૧૨
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________
૯૦ ]
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
અંધકવૃષણ ભુજગવૃષણ તણાં, સહસ ગમે અણગાર સે; રાજીમતી પશુ સહસની સાથે, લેવે સંયમ ભાર સે૦ .
નેમિ નિરંજન નિરૂપમ નીરખીયે.... બંધવ નેમિતણાં દશ જાણીયે, શ્રી રહેનેમિકુમાર સેવ; રાજીમતી રહનેમિનું આઉખું, નવસય વસ ઉદાર સે૦
નેમિ નિરંજન નિરૂપમ નીરખીયે...૧ સહસ વરસનું આખું પાળી, સીધ્ધાં નેમિકુમાર સેવ; પંચ સયા છત્રીશ મુનિ સાથશું, કરીય સુલેખન સાર સેવ
નેમિ નિરંજન નિરૂપમ નીરખીયે...૧ ત્રણ કલ્યાણક ગીરનારે થયાં, દેય શૌરીપુરે સાર સે શ્રી નેમીધર રામતી બેહુ. યાદવવંશ શગાર સે૦
નેમિ નિરંજન નિરૂપમ નીરખીયે..૧ તિલકયશાદિ ષટ બાંધવ વળી, સાતમે ગજસુકુમાલ સ0; અંતગડ કેવલી થઈ શિવ પામ્યા, કેઈ શત્રુંજય ગિરનાર
સેનેમિ નિરંજન નિરૂપમ નીરખીયે..૧ પાંડવ પાંચ કુંતી ને દ્રૌપદી, માસખમણ દેય કીધ સે૦ : અણુસણ રહી શત્રુંજય ઉપરે, દ્રૌપદી ખંભ પ્રસિદ્ધ સોના
નેમિ નિરંજન નિરૂપમ નીરખીયે...૧ જાલી મયાલી પ્રમુખ બહુમુનિવરા, ચાદવની કઈ કેડી સે. કઈ અનુત્તર કે સુર શિવગતિ, પામ્યા ભવદુઃખ છેડી
સો. નેમિ નિરંજન નિરૂપમ નીરખીયે....૦ જ્ઞાનવિમલ સૂરીશ કહેઈ, ધન ધન એહના અવતાર સે સીધ્યાં શત્રુંજય ને રેવતગિરે, લેઈ સંયમભાર સોર
નેમિ નિરંજન નિરૂપમ નીરખીયે...
તિલકવા ન થઈ શિવ
જ નિરૂપી
સે
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવા વીનંદને ગુણાવલી
. (૭૨) નેમિ પ્રભુ આવ્યા રે-સહસાવનકે મેદાન, કરૂણા લાવ્યા રે, જિનપદ નામકે નિદાન કૃષ્ણ વંદન કેરે. કામ, દેઈ વનપાળકે બહુદાન, સાથે સેના લઈ અભિરામ, પ્રભુજી પંખી રે પંચાભિગમ પ્રકાર–વંદના કીધી રે, માને સફળ અવતાર-દેશના કીધી રે; પ્રભુજીએ ભવિ ઉપકાર. નેમિ. પાલાા કૃષ્ણજી પૂછે પ્રભુને એમ, રાજુલને તુમ ઉપર પ્રેમ, અરિહા નેમિન બાલ્યા એમ-નવ ભવ કેરી રે, વાત સુણોને કહાન,-ધુ વે ધારો રે, ધન્ય ધનવતી અભિધાન સમકિત સારું રે, પામ્યા મોક્ષ નિદાન. નેમિ. પરા ધનદત્તભાઈ બીજે ધનદેવ, સમ્યફ કરતાં સંયમ સેવ, સહુ એ ઉપન્યા સહમદેવ; નિજ નિજ પ્રીતે રે, સુખ ભોગવે સુરસાલ, યાત્રા કરતા રે, શાશ્વત ચિત્ય વિશાલ વિચરતા વદે રે, જનવર પરમ દયાલ. નેમિ. મેરા વિદ્યાધર હવે ચિત્રગતિ રાય, તેહની રાણી રત્નાવતી થાય, મનગતિ ચપળગતિ દેય ભાય; ત્રીજા ભવમાં ૨, સુજશ કેવલીની પાસ, સમકિત પામ્યા રે, દીક્ષા દમકર સકાશ, ચારિત્ર પાળી રે ઉપન્યા માહેન્દ્ર સુરવાસ, નેમિ. ૪ હવે પંચમ ભવ ઉપન્યા જેહ, અપરાજીત કુમર ગુણ ગેહ; પ્રીતિમતી તસ રાણી જેહ, તેણે ભવે કીધો રે, બહુ જનને ઉપકાર, પૃથ્વી ભમતાં રે, મળીયા કેવલી અણગાર, મિત્રને સાથે રે, પ્રણમ્યા ભક્તિ ઉદાર નેમિક એપા કેવલી કહે તુ સમક્તિવત, ભરતમાં બાવીરામો અરિહંત વિમલ બેધ ગણધર એ તત, સુર સેમ નામે રે,
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨ ]
શ્રી શીવાદેવીન ન ગુણાવલો
ભાઈ તે પણ ગણુધાર રે, સાંભલી પામ્યા રે, હરખ અપાર, અનુક્રમે મુઝયારે, લીધેા સ યમ ભાર. નેમિ॰ દા ચારિત્ર પાળી નિરતિચાર, આરણુ દેવલાકમાં અવતાર, પાંચે જણમાં, પ્રીતિ અપાર, લીધા તિહાંથી રે, શ્રીમતી કૂખે અવતાર, હત્થિણાઉરે રે, નામે શંખકુમાર, તેજ ખળ રૂપ રે, સૂરજ-શશી અનુકાર, નૈમિ॰ નાણા સુર નર નારી જસ ગુણ ગાય, જસ કીર્તી કાંઈ કહી નિવ જાય, ધનવતી જીવ યશે!મતી થાય, મતિપ્રભ મંત્રી રે, જીવ વિમલ બેધ નામ, તિણે ભવે વાંદ્યા રે, શાશ્વત ચૈત્ય ઉદ્દામ, બહુ વલી પરણ્યા રે, વિદ્યાધરી રૂપ નિધાન, નેમિ॰ાટા જસધર ગણધર નામે ભાય, ઉપન્યા હવે શ્રીષેણુ જે તાય, દીક્ષા લહીને કેવલી થાય, તાતની પાસે રે, થયા પાંચે મુનિરાય; ચારિત્ર પાળે રૂ, આડે પ્રવચન માય, શખમુનિ સિધ્યે રે, વીશસ્થાનક સુખદાય, નેમિ. ાા કરે નિકાચીત જીનપદ નામ, અણુસણુ આદરે સહુ તિણે ઠામ, પાદાપગમ નામે ગુણકામ, અપરાજિતે રે, આયુ સાગર ખત્રીશ, અનુત્તરે હુવા રે, દેવ સદા સુજગીશ, તિહુ થી ચવીયા રે, સુણુ ચાદવના અધીશ, નેમિ, ૫૧૦ના Éણુ ભવ અભિધા નેમિકુમાર, રાજીમતી નામે એ નાર, ક્ષીભેાગ હુઆ એણે સસાર, તિઅે નવિ પરણ્યા રે, વળીયા તારણથી એમ, રાજીલ વિનવે રે, નવભવના ધરી પ્રેમ, સહુ પદ્મિઐહ્યા રે, ગણધર પદ લહ્યા ક્ષેમ. નેમ, ૫૧૧। પ્રેમે દુ:ખીયા હાવે સંસાર, પ્રેમે ઘેલાં હાયે નરનાર, પ્રેમે મૂકે સિર્વ આચાર, પ્રેમ વિલુદ્ધા ૨, માનવી કરે
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
[ ૯૩ પાપાત, અગ્નિમાં પેસે રે, મૂછ ને જલપાત; ગલે દીયે ફાંસે રે, પ્રેમની કંઈ કરું વાત? નેમિ. મે ૧૨ છે પાંભળી બુઝયાં કેઈ નરનાર, રાજુલ લીધાં મહાવ્રત ચાર, પામી કેવલજ્ઞાન ઉદાર, પ્રભુજી પહેલાં રે પહોંચ્યાં મુક્તિ મઝાર, પ્રભુ વિચરંતા રે, અનુક્રમે આવ્યા ગિરનાર, મુનિવર વંદે રે, પરવર્યા જગત આધાર. નેમિ. ૧૩ પાંચસે છત્રીશ મુનિ પરિવાર, રૂંધી યોગ અનેક પ્રકાર, સમય એક ઉંદ ગતિસાર,સિદ્ધિ વરીયા રે છેડી સકળ જ જાળ, સહજાનંદી રે, સાદિ અનંતે કાલ, નિજ ગુણ ભેગી રે, આત્મશક્તિ અજુઆલ. નેમિ. ૧૪ જિહાં નિજ એક અવગાહન હોય, તિહાં રહે સિદ્ધ અનંતા જિય, કેને બાધા ન કરે કેય, નિજ નિજ સત્તા રે, નિજ નિજ પાસે હવંત, કોઈની સત્તા રે, કોઈમાં ન ભળે એ તંત, નિશ્ચય નથી રે, આત્મક્ષેમ રહેત. નેમિ. ૧પ વ્યવહારે રહીયા યંત, દંપતી એમ થયા સુખવંત, પ્રેમે પ્રણામો ભવિ ભગવંત, પ્રભુજી ગાયા રે, સાગર અવિન ગજ ચંદ, સંવત જાણો કે, કાર્તિક વદી સુખકંદ, પિોષાળ પડે રે, પાટણ રહી શીવાનંદ. નેમિ. ૧દા સાતમ ડિપ સુરજ સુતવાર, જિનજ ઉત્તમ ગુણ ગણધાર, બ્રહ્મચારી મડે શિરદાર, તેહના પ્રણમું રે, ભાવે લળી લળી ” , .િવ પદ માંગુ રે, ફરી ફરી ગોદ બિછાય, એણી પેરે ગાયા રે, પદવિજય જિનરાય. નેમિ. ૧ |
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________
૯૪ ]
શ્રી શીવાદેવીનંદને ગુણાવેલ
(૭૩) અષ્ટ ભવાંતર વાલહી રે, તું મુજ આતમરામ મનરાવાલા; | મુગતિ સ્ત્રી આપણે રે,
સગપણ કોઈ ન કામ... 5 ઘર આવો હો વાલમ ઘર આવે,
' મહારી આશાના વિસરામ; રથ ફેરો હે સાજન રથ ફેરો,
સાજન મારા મનરા મનોરથ સાથ... નારી પ શે નેહલો રે,
, સાચ કહે જગનાથ મનરાવાલ; ઈશ્વર, અર્ધાગે ધરી રે,
તું મુજ ઝાલે ને હાથ મનરાવાલા... પશુજનની કરૂણા કરી રે,
આણી હદય વિચાર મનરાવાલા; માણસની કરૂણ નહિ રે,
એ કુણુ ઘર આચાર મનરાવાલા... પ્રેમ કહપતરૂ છેદી રે,
ધરિયો જોગ ધત્તર મનરાવાલા; ચતુરાઈ રો કુણ કહે છે,
ગુરૂ મિલિયો જગસૂર મનરાવાલા... મારૂં તે એમાં કાંઈ નહિ રે,
આપ વિચારો રાજ મનરાવાલા રાજસભામાં બેસતાં રે,
કિસડી બધસી લાજ મનરાવાલા..
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
[[ ૮૫ પ્રેમ કરે જગજન' સહુ રે,
નિરવાડે તે ઓર મનરાવાલા પ્રીત કરીને છોડી દીયે રે,
તેહ શુ ન ચાલે જોર મનરાવાલા. ૭ જે મનમાં એવું હતું રે,
નિસપત કરત ન જાણુ મનરાવાલા; નિસપત કરીને છડતાં રે,
માણસ હુએ નુકશાન મનરાવાલા..... ૮ દેતાં દાન સંવત્સરી રે,
સહુ લહે વાંછિત પિષ મનરાવાલા, સેવક વાંછિત નવિ લહે રે,
એ સેવકનો દેષ મનરાવાલા.... ૯ સખી કહે એ શામલે રે,
હું કહું લક્ષણ સેત મનરાવાલા; ઈણ લક્ષણ સાચી સખી રે,
1. આ૫ વિચારો હેત. મનરાવાલો...... ૧૦ રાગી શુ રાગી સહુ રે,
વૈરાગી શ્યો રાગ મનરાવાલા; રાગ વિના મિ દાખવો રે, |
મુગતિ સુંદરી માગ મનરાવાલા. ૧૧
મુગતિ : * એ ગુહ ઘટતું નથી રે,
સઘળો એ જાણે લેક મનરાવાલા; અનેકાંતિક સુખ ભોગવે છે,
બ્રહ્મચારી ગત શોક મનરાવાલા. ૧૨
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________
૯૬ ]
શ્રી શીવાદેવનદન ગુણાવલી જિણ જણે તમને જે રે,
તિણ જેણી જુઓ રાજ મનરાવાલા; એકવાર મુજને જુઓ રે,
તે સીઝે મુજ કાજ મનરાવાલા.... ૧૩ મહદશા ધરી ભાવના રે,
ચિત્ત લહે તત્ત્વ વિચાર મનરાવાલા; વીતરાગતા આદરી રે,
પ્રાણનાથ નિરધાર મનરાવાલા.... ૧૪ સેવક પણ તે આદરે રે,
તો રહે સેવક મામ મનરાવાલા; આશય સાથે ચાલીયે રે,
એહીજ રૂડું કામ મનરાવાલા... ૧૫ વિવિધ ગ ધરી આદર્યો રે, | નેમનાથ ભરતાર મનરાવાલા; ધારણ પોષણ તારણે રે,
નવરસ મુગતાહાર મનરાવાલા.... ૧૬ કારણરૂપી પ્રભુ ભજે રે,
ગયું ન કાજ અકાજ મનરાવાલા; કૃપા કરી મુજ દીજીયે રે,
આનંદઘન પદ રાજ મનરાવાલા... ૧૭
(૭૪)
નેમ-રાજુલ બારમાસા સખી તેરણ આઈ કંથે ગયા નિજ મંદિરે, જે નજર મેળા કીધ તે મુજ સાંભરે; ઘર લાવત ઝાલી હાથ હું
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનજન ગુણાવલી
[ ૯૭ હેઠ ઉતરી, પણ કરી વરઘોડે આત છબીલે છેતરી. મધું. બિંદુ સમો સંસાર મુંઝાણું મહાલતા, સંસારે સુખી
અણગાર જિનેશ્વર બોલતા. ૧ સખી શારે કહું અવદાત વિયાગી દુઃખીતણાં, દુનિયામાં દુર્જન લોક હાંસી કરે ઘણાં; મીઠી લાગે પરની વાતઅગન પગ ના લહે, કેનાં મોભ સૂવે, કેનાં નેવ–તે મુખ
ના કહે. મધુ..૨ સખી માવાણુ છડે મેલી-મહીયરીયા તળે, છઠી છટકી વારથી તેલ વાળી નહિ વળે; કામ વરતી ફરતી ધરતીઝરતી વાદળી, ગયે શ્રાવણ માસ-નિરાશ રાજુલ એકલી.
મધુ . ૩ સખી ભાદરવે ભરથાર–વિના કેમ રીઝીયે, વિરહાનલ ઉઠી ઝાળ-ધું વા વિણ દાઝીએ; ફળ પાક્યાં વર્ષણ શાળ ન ખાઈએ ખેલીએ, હેત દુઃખના દહાડા બે ચાર આઘા
ડેલીએ...મધુ...૪ બેન આસો માસે સેવ સુંવાળી સુખડી, ગયા દસરે દશેરાના દિન, દીવાળી ઢુંકડી; સખી લાંઘણ કરીએ લાખ-સરા નવિ ભોજના, રંગ તાન ને નાટકશાળ,-પિયુ વિના
પંખણાં... મધુપ માસ કાર્તિકે કેહિ કરે, નરનારી બાગમાં, જેણે માસે ટબુકે ટાઢ, કુમારી રાગમાં; જેના વાલમ ગયા વિદેશ, સંદેશા મોકલે, મારે ગામધણી ઘરવટ, વસે પિયુ વેગળે
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________
૯૮ ]
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
સખી માગશિરે માગણાના, મનોરથ પૂરતા, મને મેલી બાળે વેશ. ચતુર ગુણ ચૂરતા; સખી કોઈ સંદેશ લઈ. આપી જાય મુજ કને, તેને દેઉં રે મેતનકે હાર.
અમુલખ ભૂષણે...મધુ.૭ પોષ માસે પોતાની ઇડી, શીયાળે ચાલીયા, વાલેસર વિના વેણ રાત, સૂના મહેલ માળીયાં, જાય જોબનીયું ભરપૂર, અરણ્ય જેમ માલતી, જેના પિયુ રે ગયા પરદેશ,
દુઃખે દિન કાઢતી મધુ..૮ પિયુ મહા માસે મત જાઓ રે, હિમાળે હાલશે, યણ એક વરસ સમાન, વિયેગી સાલશે; લંકાથી સીતા ૧ માસે, રામ ઘર લાવીયા, એવા વહી ગયા સાત માસ,
પ્રીતમ ઘેર ન આવીયા...મધુ...૯ હલકારો હસંત વસંત, આકાશથી ઉતર્યો, માનુ ફાગણ સુરનર રાય, મળીને નેત; હાળી ખેલે ગોપી ગોવિંદ હેમુ ઘર આવતી, અતિ કેસુઆ ઝપાપાત, વિયોગે
માલતી. મધુ...૧૦ સખી ચિતરે ચિત્ત થકી, વિહી વાલમે, આવા દુઃખના દહાડા કિમ જાય, ઉગે રવિ આથમે, આંખ મીચા મળી જાય રે, ઉઘાડે વેગળ, શામળીયે સિદ્ધ સરૂપ,
- સપનામાં આગળ....મધુ....૧૧ ૨મે હંસયુગલ શુક મેર, ચકોર સરોવરે, નિજ નાથ સહીયરને સાથ, સુખે રમે વન ઘરે મુખ મંજરી આંબા ડાળે, કોયલ ટહૂકતી, સખી વાતમાં વીત્યે વસંત,
રૂએ રાજીમતી.....મધુ..૧૨
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
[ ૯૯ સખી શાખે વનમાંહે, હીંચોળા હીંચતાં, કદલી ઘર કુલ બિછાય ખુશીથી નાચતા; સરોવર જળકમળે તેલ, કરંતા રાજવી, મુજ સરખી છબીલી નાર, લગન લઈ લાજવી
મધુ....૧૩ જેઠ માસે જુલમના તાપ તપતી ભૂતળા, આઠ માસને મેઘ વિગ બળે તરૂ કુમળાં પશુ પંખી વિસામા ખાય રે, શીતળ છાયા તરૂ, મારે પિયુ વિના નહિ વિસરામ નાતીને
નોતરૂં...મધુ...૧૪ સખી આવી માસ આષાઢ ભરે જળ વાળી, ગરજાવે ટહુકે માર ઝબૂકે વીજળી; વરસાદે વસુધા નવ-પહલવ હરીયાં ધરે, નદી નાળે ભરીઆ નીર, બપૈયો પિયુ પિય
કરે...મધુ-૧૫ ચોમાસે કરી તરૂ માળા રમતાં પંખીયાં, એમ વીત્યા બારે માસ પ્રીતમ ઘેર ન આવીયા; શ્રાવણ સુદ છઠે સ્વામી, ગયા સહસાવને, લઈ સંયમ કેવળી થાય, દિન
પંચાવને...મધુ . ૧૬ નેમ મુખથી રાજુલ નવ ભવ નેહ નિહાળતી, વૈરાગ સુધારસ લીન સદા મન વાળતી; કાળાંતરે નેમ દયાળ તિહાં દેશના દીએ, પ્રભુ હાથ સાહેલી સાથ દીક્ષા લીયે.
..૧૭ લઈ કેવળ કરી પરિશાટન બેહુ મુગતિ ગયા, બની પ્રીત તે સાદિ અનંત ભાગે ભેળાં થયાં; શુભ વીરવિજય સુખ લીન, મગન વિશેષતા, લેકનાળની નાટકશાળ સમયમાં
દેખતા...મધુબિંદુ સમે સંસાર..૧૮
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦૦ ]
શ્રી શીવાદેવીના ગુણાવલી
(૭૫) સરસ્વતી સ્વામીને વિનવું રે, સદગુરૂ લાગુ છું પાય રે, મારા વાવ્યા ન બન્યા નવરજી, મારા વાર્યાને વર્યાનેમજી. બાંધવપુરનો માંડ રે, સિદ્ધપુરના શીરદાર રે.
| મારા વાર્યા.... ૧ કે તે લખી કતરી રે, કોને તે રોયા કંસાર રે, 'ઉગ્રસેને લખી કતરી રે, રૂક્ષમણીએ રાંધે. કંસાર રે.
મારા વાર્યા.... ૨ પશ્ચિમથી આવ્યા પાન બીડલાને, : " .
ગીરનારથી આવ્યા ' નાળિયેર; રાજુલ તે બેઠી મેડીયે રે, જુવે છે જાનની વાટ રે.
મારા.... ૩ કઈ દિશાએ જાનું આવશે રે, ઉડે છે અબીલ ગુલાલ રે, રાજુલ તે સચરને વિનવે રે, વિવાહમાં હશે વિદન રે.
' મારા... ૪ છપ્પનકડી જાદવ મલ્યા છે, સત્યભામાં ગાય છે ગીત રે; નેમજી તે તરણ આવ્યા રે, પશુડે માંડ પોકાર રે.
મારા.. નેમજીએ સાળાને તેડાવીયા રે માંડવે આવડો છે શેર રે ? *રાતે રાજુલબેની પરણશે રે, પ્રભાતે ગૌરવ દેવાય છે.
મારા . ૬ જાઓ પંખી પીએ પાણી, નગરીમાં કરે રે કિલેલ રે; ધીક પડયું આ પરણવું રે, સાલો વળ છે સંસાર રે.
મારા.... છે
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનદન ગુણાવલી
'[ ૧૦૧ નેમજીએ રથ પાછો વાળ્યો રે જઈ ચઢયા ગઢ ગિરનાર; રાતાં રામતી નીસર્યા રે, મનાવે માય ને બાપ રે,
મારા... ૮ પાંછા વાળ રાજુલબેની પાતળા રે,
તેથી લાવીશુ ભરે ભરથાર; સરખી સૈયર મેણાં માર્યા રે, રાજુલનો કાળો ભરથાર રે.
મારા... ૯ કાળે તે ભમ્મર હાથીયે રે, કાળે તે મેઘ મહાર રે; કાળી તે કરતુરી મઘમઘરે, કાળી તે કાજળ મેશ રે.
મારા... ૧૦ ઘરેણું ભરેલો મારો ડાબલો રે, મેલ્ય છે પટારાની માય; જાણે તે જઇશું સાસરે રે, સજીશું સોળ શણગાર રે..
મારા૧૧ કાજળ ભરેલી મારી ડાબલી રે, મેલી છે. ગોખલાની માંય; જાણે તે જઈશું સાસરે રે, આંજી શું અણીયારી આંખ.,
માશ. ૧૨ રાજુલ તમારૂં કાપડું રે, સીવડાવું મંગળવાર રે ન પહેર્યું પિયર સાસરે રે, ન પહેરીયું માને મોસાળ રે.
મારા... ૧૩ નાતાયા સસરાના ઘુંઘટા રે, ન પડયા સાસુજીના પાંચ રે; ન તાણયા જેઠજીના ઘુંઘટા રે, ન વયા જેઠાણીશું વાદ.
- મારા... ૧૪
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦૨ ]
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
ન ખાધી દિયરની સુખડી રે, ન ગુંચ્યાં નણંદીના વાળ રે, ન ચડયા ચોરીને ચોગઠે રે, ન પહેરી વરમાળ.
મારા . ૧૫ હાથે તે હાથ ન મેલી રે, ન જમ્યા કંસાર રે, પુરુષને વહાલી પાઘડી રે, રાજુલને વહાલે ભરથાર રે.
|
મારા .. ૧૬.
નેમજીએ કાગળ લખી મોકલ્યા રે અમે છીએ ગઢ ગિરનાર રે, સંયમ લેવું હોય તે આવજો રે, ઉપવું કેવળનાણ રે.
| મારા... ૧૭ હીરવિજય ગુરૂ હીરલે રે, લિિવજય ગુણ ગાય રે; મારા વાર્યા ન વર્યા જિનવરજી, મારા વાર્યા ન વરીયા નેમ છે.
મારા. ૧૮
(૭૬) સ્વતિ શ્રી રેવત ગીરિવરા, વ્હાલા તેમજ જીવનપ્રાણ લેખ લખું હશે કરી, રાણી રાજુલ ચતુર સુજાણ, હેલાં ઘર આવશે, મારા જીવન યાદવરાય વાર મ લાવજે. ! મેં તો લખ્યો હશે લેખ, મનમાં ભાવજો, વળી જે હાય વેધક જાણ, તાસ સંભળાવજે...હેલા ક્ષેમકુશળ વતે ઈહાં હાલા, જપતાં પ્રભુજીનું નામ; સાહિબ સુખશાતા તણે, મુજ લખજો લેખ નામ વહેલાં સાવરે સેવન કાગળ કરું હાલા, અક્ષર ૩ણ રજત મણું માણેક મોતી લેખણ જડું,
હું તે પિયુ ગુણ પ્રેમે લખત..હેલાં
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનદન ગુણાવલી
[ ૧૦૩ જે તોરણથી પાછા વળ્યાં, તેને કાગળ લખું કઈ રીત; પણ ન રહે મન માહરૂં, મને સાલે પૂરવ પ્રત..હેલાં પ દિવસ જિમ તિમ કરી નિગમું, મને યણ વરસ હજાર; જે હોય મને મળવા તણું, તે પહેલાં કરજે સાર...વહેલાં ૬ નવયૌવને પિયુ ઘર નહિ, વસવું તે દુજેન વાસ; બોલે બોલે દાખવે વહાલા, ઉંડા મર્મ વિમાસ..હેલા. ૭ સહકો મે નિજ માળીયે, હાલા કામિની કંથ સેજ; થરથર ધ્રુજે માહરી દેહડી, મારી સુની દેખીને સેજ..હેલાં ૮ વીતિ હશે તે જાણશે હાલા, વિરહની વેદના પુરા ચતુરા ચિત્તમાં સમજશે, શું કહેશે મૂરખ ભૂર...હેલાં ૦ ૯ પતંગ રંગ દીસે ભલો હાલા, નખમે તાવડ રી; ફાટે પણ ફીટે નહીં, હું તો વારી ચળમજીઠહેલાં - ૧૦ ઉત્તમ સજજન પ્રીતડી, જેમ જલમાં તેલ નિરધાર; છાંયડી ત્રીજા પહોરની, તે તો વડ જેવી વિસ્તાર...હેલાં ૦ ૧૧ દૂર થકી ગુણ સાંભળ્યા, હાલા મન મળવાને થાય; હાલેસર મુજ વિનતિ, તે તો જીહાં તહાં કહી ન જાય.
| ...હેલાં ૦ ૧૨ એક મેલી બીજે મલે વ્હાલા, મનમાં નહિ તસ સનેહ, લીધા મૂકી જે કરે તે તે, આખર આપે છે..હેલાં૧૩ જે મન તે તેલ મલી રહ્યા, હાલા ઉત્તમ ઉપમા તાસ; જે જે તીલકુલની પ્રીતડી, તેની જગમાં રહી સુવાસ...બહેલાં ૦ ૧૪ ખાવા-પીવા પહેરવા હાલા, મનગમતા શણગાર; ભરયૌવને પીયુ ઘર નહિ, તેને એળે ગયો અવતાર હેલાં ૧૫
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦૪ ]
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી બાળપણે વિદ્યા ભણે, ભરયૌવન ભાવે ભેગ; વૃદ્ધપણે તપ આદરે, તે તો અવિચલ પાવે વેગ. હેલાં કાગળ જગલે સરજીયે હાલા, સાચો તે મિત્ર કહાય; મનનું દુઃખ માંડી લખું, તે તો આંસુડે ગળી ગળી જાય. '
....હેલાં ૦ લેખ લાખેણે રાજુલે લખી, વ્હાલા તેમજ ગુણ અભરામ; અક્ષરે અક્ષર વાંચજે, મારા કડાછેડી સલામ..હેલાં નેમ રાજલ શિવપુરી મળ્યાં, પૂગી તે મન કેરી આશ. શ્રી વિનયવિજય ઉવજઝાયને, શિષ્ય રૂપ સદા સુખવાસ. ,
. બહેલાં (૭૫) શ્રી નેમિનાથજીનું પંચ ઢાળીયું
ઢાળ પહેલી સરસતી સામિણ પાય નમુંજ, ગાયશું નેમી જિણુંદ સમુદ્રવિજય કુલે ઉપજી, પ્રગટ પુનમચંદ. સુણેનાર નેમ સમે નહી કેય, સૌરીપુરને શજીયેજી, શિવાદેવી
સુત સેય, સુણો નર નેમ સમે નહી કેય...૧ ચોદ સુપન સૂચિત ભલાજી, જનમ્યા નેમિકુમાર, જોબન વય પ્રભુ આવીયાજી, સકલ લોક શણગાર સુણ૦ ૨ એક દીન આવે મલપતાજી, આયુધશાળા જયાંય; શંખ ચક્ર ને ગદા ભલીજી, સારંગ ધનુષ ત્યાંહ...સુણે ૩ નેમિ ધનુષ ચઢાવાઇ, ચક્ર ભામાડયું ત્યાંહ; ગદા પાડી
કેરવી, શંખ લીએ રમાંહે. સુણે ૪
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
| [ ૧૦૫ નેમિ બજાવે શંખને છે, નાદે ત્યારે ઈદ્રશેષનાગ પાતા
લમાંછ, ગગને તારાચંદ્ર.ચુ૫ વનમાં બીન્યા મૃગપતીજી, હંસ સરોવર કંઠ; નારી બીની
કામિનીજી, આલંબી પીયું કંઠે...સુણે - ૭ શબ્દ સુ જખ શંખને, કરતો કૃષ્ણ વિચાર કહે કુણુ વયરી ઉપજ, રાજ લીયે નિરધારસુણે૭ હરિ હેલામાંહે આવિયાજી, જયાં છે નેમિકુમાર; મુખથી
મીઠું બોલતાજી, હીયરે રોષ અપાર..સુણે ૮ કૃષ્ણ કહે સુણે રાજીયા), નેમિ ની રૂપમ નામ; બલ પરીક્ષા ઈહાં કીજીએજી, આ છે અનોપમ ઠામ... સુણે૯ કૃષ્ણ કર લંબાવીયેજી, ઝાલી નેમકુમાર; કણયર કાંબ જિમ વાલીયાજ, ક્ષણ નવ લાગી વાર...સુણ૦ ૧૦ કૃષ્ણ કર ધ નેમનોજ, વાળ્યો કિમહી ન જાય; નેમ કૃષ્ણ ધંધલીઓ, હરી મન ઝાંખો થાય..સુણે ૧૧ કૃષ્ણ વન્યા ઘર આપણે છે, ચિંતે હૃદય મેઝાર; બત્રીશ
સહસ અંતે રીજ, બોલાવી ઘરનાર...સુણે ૧૨ નેમકુંવર છે લાડકાઇ, બંધવ શ્યામ શરીર; વિવાહ તાસ
મનાવવા, પહેરે કંચુક ચીર સુણે૧૩
ઢાળ-બીજી ટાળે મળી સવિ હરિની નારી, પ્રમદા પહેતી ગઢ ગિરનારી; ખડખલી માંહિ ભરી નીર, ઝીલે પહેરી આછાં ચીર...૧
૧૪
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦૬ ]
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી નેમતણે ઈમ ઝાલી હાથ, હાસ્ય વિનોદ કરતી નેમિ સાથ; સેવન સિંગી નીરે ભરી, છાંટે નેમ કુમારને ફરી... ૨ એક મુખ નેમકુમારનું ધુએ, વદન એક ચીર જઈ લુહે, દેવર મારા સુંદર સાર, પરણે નારી નેમકુમાર...૩ ભેળા દેવ૨ કરો વિચાર, નારી વિના કણ કરશે સાર; ભાયણ સયણ ફેફલ પાન, નાર વિના કુણુ દેશે માન ..૪ નારી વિના નર હાલી હોય, બાર પર ના કોય; સાધુ સાધ્વી શ્રાવક સેય, ભક્તિ કરે જે સ્ત્રી ઘર હોય. ૫ નેમ કહે સુણે ભાભી વાત, એ પૂછું હું સવિ અવદાત; નારી મોહે જે નર પડ્યા, સાતે નરકે તે રડવડયા...૬ એ નારી નવ કેહની હોય, તું પણ હૃદય વિચારી ય; સુરનર કિન્નર દાનવ જેહ, નારી આપ્યા તેહને છેહ..૭ ભેજ મુજ પરદેશી જેહ, શબ્દ વિડંખ્યા નારી તે; દીક ધનને જિમ નારી નડ, રાય ભર્તુહરી ઈમ રડવડો...૮ બ્રહ્મરાય ઘર ચલણ જેહ, પોતે પુત્ર મરાવે તેહ; ગૌતમ ઋષિની અહલ્યા નાર, ઈંદ્ર ભેગવે ભુવન મઝાર...૯ એ નારીને જુઓ વિચાર, જોતાં કાંઈ નવ દીસે સાર; સમજ્યા તે નર મૂકી ગયા, નવિ સમજ્યા તે ખુંચી રહ્યા ૧૦ અક્કલ ગઈ નરની વલી જેમ,જિહાંથી પ્રગટયાં તિહાં બહુ પ્રેમ, ઉત્પત્તિ જોઈ ન તું આપણી, સમજ ન મૂકે તે મતી પાપિણું..૧૧ માત પિતાને જેગે વળી, શેણીત શુક ગયા બહુ મિલી; જગ સઘળે તિહાં જઈ ઉપનો, નાનો મોટે એમ નીપનો..૧૧ તો તે સાથે શે વળી રંગ, ન કરૂં નારી કે સંગ; ભંગ કરતાં હિંસા બહુ, નરનારી તુમ સુણજે સહુ ..૧૩
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવદેવીન ન ગુણાવલી
{ ૧૦૭
મેઇન્દ્રિ પચન્દ્રિ જેહ, નવ નવું લાખ કહીજે તે; મનુષ્ય અસપ્થ સમૂ॰િમ જાણી, ભાગ કરતાં તેજની હાણુ...૧૪ ઈસ્યાં વચન જખ નેમે કહ્યાં, અતેહર સિવ આંખા થયાં; કૃષ્ણુ રાય પ્રત્યે જઈ કહે, નેમનાથ ગૃહવાસે નિવ રહે...૧૫ ગૌરી ગધારી લક્ષ્મણા, રૂક્ષ્મિણી ખેાલ કહે તિહાં ઘણાં; જંબુવતીને સુસીમા સતી, સત્યભામા ને પદ્માવતી...૧૬ પટરાણી એ ડિરની હસે, દેવર મતી કાં'તાહરી ખસે ?; ઋષભદેવ સાસુ” વિ જોય, જન્મ કુવારા ન રહ્યો કાચ ...૧૭ ભરતરાય તા પરણ્યા ખરી, ચઉસડ્ડી સહસ જે અંતેકરી; હેવડાં તારા ખધવ ભલા, ખત્રીસ સહસ નિરવડે એકલા...૧૮ એક થકી થાયે આકલા, પરણવાને પાછા વળેા; નાના કહેતાં નાવે લાજ, કિમ રહેશે ક્ષત્રોકુલ રાજ... ઈસ્યાં વચન કહે હરીની નારી, પાસે ઉભા દેવમુરારી; તેમ ન ખેલ્યાં મુખથી ફ્રી, માન્યું માન્યું' કહે સુંદરી..૨૦ (૭૭) ઢાળ-ત્રીજી ઉગ્રસેન ઘર બેટી મન ભમરા રે,
..14
કૃષ્ણ દેવ
નામે રાજુલ નાર લાલ મન ભમરા રે; તિહાં આવીયા મન, રાય તણે દરબાર લાલ સન ૧ ઉગ્રસેન ઘણું હરખીયા મન॰,
ધન્ય ધન્ય દિન મુંજ આજ લાલ મન; હરિ આવ્યા મુજ આંગણે મન,
તા ‘સરીયાં સત્રિ મુજ મારું લાલ૦ ૨
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________
ખાજા
૧૦૮ ]
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી કુણુ સુણે રાજીયા મન,
સુજ બંધવ તુજ ધુઅ લાલ મન; પ્રેમ ધરી પરણવીયે મન,
જિમ વાધે બહુ નેહ લાલ મન૦ ૩ હરિ વિવાહ મેલીઓ મન,
નેમ તણે નિરધાર લાલ મન; મંડપ ઘાલ્યા બારણે મન,
તોરણ બાંધ્યા સાર લાલ મન- ૪ લાડુ લાપશી મન,
અતિ પ્રૌઢાં પકવાન લાલ મન; જમો જલેબી પાતળી મન,
છમ વધે નિજ વાન લાલ મન પર પિડા બરફી મને ગમે મન,
તનમની કાળાપાક લાલ મન; ઉપર ભજન અતિભલાં મન,
સુંદર શોભિત શાક લાલ મન- ૬ સજજન કુટુંબ સંતેલીયા મન,
નેમ વધાર વાન લાલ મન; ખુપ ભર્યો શિર શાબતે મન,
| મુખ ચાવે બહુ પાન લાલ મન- ૭ કાને કુંડલ રયણમય મન,
કમર બાંધી રે કબાન લાલ મન; ચામર વિજે ચિંહ દિસે મન,
ગજ ચઢીયા ને મરાય લાલ મન૦ ૮
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનન સાવલી
[ ૧૦૮
ચીર પીતાંબર પામરી મન,
- કંઠે કુસુમને હાર લાલ મન; ગજરથ ડે પાલખી મન,
આગલ બહુ અસવાર લાલ મન, ૯ છા૫ન કોડિ યાદવ મલ્યા મન,
| ચાલી જિનવર જાન લાલ મન; કલિ કંઠ કામિની મન,
ગોપી કરે તિહાં ગાન લાલ મન૦ ૧૦ ઢાલ દલામાં ગડગડે મન,
પંથ શબ્દ તિહાં સાર લાલ મન; . તેરણ આવ્યા તેમજ મન, સુણીઓ પશુને પિકાર લાલ મન. ૧૧
૭૮
હાળ-ચાથી હરિણી કહે સુણે ૪થ હમારા,
હમણું પ્રાણ હણશે તમારા; ઓ આવે જિન જેમકુમારા,
કર કાંઈ તુ આતમ સારા... ૧ હરણો કહે સહુકો ખેમ,
અતિ અપરાધે મ હશે નેમ વિણ અવગુણ પ્રભુ કિમે ન મારે,
હરણે વચન વદે તિણુવારે... ૨ હું ન કરૂં પરકેરી આશ,
-
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦ ]
,
૧૧૦ ]
શ્રી શીવાદેવીનદન ગુણાવલી જઈ જંગલમાં પુરૂં વાસ; પર્વત પાણી ચરી ઘાસ,
નવી ઠાકુર નહી કહી દાસ.... ૩ વિણ અપરાધ મૃગને મારે,
તે નર ભમશે ગતિ જે ચ્યારે, વાત કરે નર પશુઆ પિકા,
શખ સુણને આપ વિચારે.... ૪ જ પરણું તો પશુ હણાય,
મુજ અનુકંપા નાઠી જાય; ભેગ ભેગવી કુણ દુઃખી થાય,
નેમનાથ રથ ફેરી જાય... ૫ વરસ દિવસ જે દીધું દાન,
સહસ પુરૂષશુ સંયમ ધ્યાન; ચેપન દિન છદ્મસ્થા માન,
નેમ પામ્યું કેવલજ્ઞાન..... ૬
(૭૯)
ઢાળ-પાંચમી રાજીમતી તે પુંઠે જાય, નેમ વિના દુઃખ સબળે થાય; કહે કંથ મુજ અવગુણ, નીર વિના કિમ રહે પોયણી...૧ અષ્ટ ભવાંતર આગે નેહ, તે કિમ આપે હમણાં છે? સ્વામી કઠિન હદય મમ કરો, પરણવાને પાછા વળે..૨ ઈસ્યાં વચન ભાખે મુખ તિહાં, વાઘ સિંહ બેલે વનમાંહિ, હિયડે ચિંતે રાજુલ નારી, કીશાં કરમ કીધાં કરતાર
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાઢવીન’ૉન ગુણાવલી
[ ૧૧
કે મે' જલમાં નાંખ્યા જાલ, કે મે માય વિચ્છેદ્યાં ખાલ; કે મેં સતીને ચડાવ્યાં આલ, કે મેં ભાખી વિરૂઈ ગાલ....૪ કે મે વન દાવાનલ દીયા, કે મે` પરધન વ′ચી લીયા; કે મેં શીલ ખ`ડના કરી, તેા મુજને તેમે પિરહિર....પ ઈસ્યાં વચન ભાંખે સુંદરી, તેમ તણે પાસે સર; સ્વામી વચન સુણ્યાં જખ સાર, મનથી ચિંતે અથીર સ`સાર...૬ રાજીમતી વૈરાગીણી થઈ, હારદાર તિહાં છે. સહી; કંકણુ ચુડી અલગી ઠવી, લઈ સયમને હૂઈ સાધવી....છ સુણી વ્યાખ્યાન વળી એક મને, ત્રુટયા મેઘ ચમકી દામિની; વચ્ચે લાગ્યું. કાચું નીર, ભીનું રાજીલ તણુ શરીર....૮ રહેનેસી ઉભા છે જિહાં, રાજીલ વજ્ર મુકવતી તિહાં; રહેનેમી દીઠા સુદરી, પરવશ પુતાં તવ ઈંદેરી....૯ પ્રગટ થઈ નર ખેલ્યા યતિ, ભાભી દુઃખ મ ધરસ્યા રતિ; નેમ ગયા તે મુજને વરે, કામ ભાગ મુજ સાથે કરે....૧૦ અંગ વિભુષણુ સવિ આદરા, નગર અમારે પાછા ફરી; તુજ કારણ હું... મુ‘કું... જોગ, જો તું મુજથ્યુ· વિલસે ભાગ....૧૧ એક વચન માના સુંદરી, આગળ સજમ લેજો ફરી; કૂપ છાયડી રિપ જેમ ધન્ત; વિસમે ઠામે ઉગ્યુ' છે વન....૧૨ તેનાં ફળ જેમ તિહાં વિસમે, તિમ તુ· યૌવન કાં એળે ગમે; રાજુલ કહે સુણ મૂઢ ગત આણુ, પશ્ચિમ દીશ ઉગે જો ભાણુ....૧૩ ચંદ્રથકી વરસે અગાર, તાહે ન વાંછુ' તુજ ભરથાર; પર્વત પાણી પાછાં ચઢે, કાયર સુરા જયમ જો વઢે....૧૪ પાપ કરીને પામે લીલ, તેાએ ન ખડું મારૂ શીલ; વી વસ્તુને આદરે, વિષય કાજે કાં દુગતિ કરે.....૧૫
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૧૨ ]
શ્રી શીવાદેવીનદન ગુણાવલી રહનેમિ મન ઝાંખે થયે, હે હે વચન કિયે મેં કહો; ઉત્તમકુલની ન રહી લાજ, પિન્ ધિગતું કે વિરૂઆ કાજ..૧ આતમ નિંદા કરતે આપ, મુજ ભાઈ પિઠાં લાગ્યાં ધાપ; નેમતણ જે વંદે પાય, લેઈ સંયમને મુક્તિ જાય....૧ રાજીમતી તિહાં બહુ તપ તપે, અરિહંત નામ હદયમાં જપે; નેમે તારી ઘરની નાર, રાજુલ મૂકી મુગતિ મોજાર... નેમનાથ નિત્ય વંદે બાવીસમારે,
વંદે રે નેમનાથ રાજે મતિ રે, સંવત સેલસતસાઠે સંઘ સાંભળે રે,
પિસ માસ સુદ બીજ ગુરુ રે. સ્થંભનયર માંહે જિન થયે રે.
કહીશ ઈયનેમિ જિનવર, પુણ્ય દિનકર, સકલ ગુણ મણિ સાગરે જસ નામ જપતાં કર્મ ખપીએ, ઇટીએ ભવ આગ તપગચ્છ મુનિવર સકલ સુખકર, શ્રી વિજયસેન સૂરીસર તસ તણે શ્રાવક રૂષભ બોલે, શુ નેમિ જિસરા
(૮૦) શ્રી નેમિનાથજીનું ઢાળીયું
ઢાળ-પહેલી સરસતી ચરણ નમી કરી રે,
- શ્રી શખેસર શાયરે હાલો મા રે. નેમિ જિદને ગાઈશું રે,
એ બાવીશમે જિનરાય રે હાલો મારે;
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનન ગુણાવલી
[ ૧૧૩ અરિહંત ગુણ સંભારતા રે,
ભવ પાતિક જાય રે હાલો મારે...૧ મિત્ર વચને પ્રભુ આવીયા રે,
આયુષશાલા માંહ રે હાલો મારે લીલાએ શખ વગાડીયે રે.
નેમીસર ઉછાહ ૨ હાલે મારો...૨ - શંખ, શબ્દને સાંભળી રે,
ચિંતે દામોદર વીર રે હાલો માર; કુણ મુજ વયરી ઉપન્યો રે,
થાવે હરિ દીલગીર રે હાલો મારો આ યુધશાલાએ આવીયા રે,
દીઠા નેમિકુમાર રે હાલે મારે; બળની પરીક્ષા તેણે કરી રે,
હરિ દુઃખ ભરી અપાર રે હાલો મારે...૪ અબરે સુર બોલ્યા હરિ રે,
ન કરો ફીકર લગાર રે હાલે મારો અણુ પરણ્યા નેમિ થશે રે,
શિવસુંદરી ભરતાર રે હાલો મારે..૫ એમ સુર વાણી સાંભળી રે,
હરખે મેરારી ત્યાં રે હાલે મારુ તે પણ સંશય ટાળવા રે,
આવે અંતેઉરમાંહ રે હાલે મારા
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીના ચાવલી
વિવાહ મનાવે તેમને રે,
ગોપીને શ્યામ હાલે મારે; રૂષભવિજય કહે આગલે રે, રચના રસ અભિરામરે હાલે મારે....૦
(૮૧)
ઢાળ-બીજી સેલે શણગાર સજીરે સાહેલી, ગોપા બત્રીશહજાર વાલા; નેમિ જિનેસર સાથે લેઈ, આવે સરોવર તીરે વાલા.
સેલે.૧ પ્રભુને સેનાને સિંહાસન વાપી, ગોપી ચિતે મનમાંહી વાલા; જળથી પ્રભુ અકળાશે જયાર, માનશે ત્યારે વિવાહ વાલા.
તતક્ષણ કાશે થઈ વાણું, સાંભળજે હરિનાર વાલા; એક હજારને આઠે કલશે, નવરાવ્યા એક ધાર વાલા.
સોલે....૩ હરખ ધરી જળ કેલિ કરે રે, પ્રભુને છાંટે નીર વાલા; કુલ દડા કેઈ હદયે મારે, માનિની મદ રસપૂર વાલા.
સોલે..૪ કામ કટાક્ષ કેઈક ધરે રે, લાલ શિવાને નંદ વાલા; કેશર સેવન ભરી પીચકારી, મારતી નયનાનંદ વાલા.
સેલે...૫ જલ ક્રીડા કરીને નીસરીયા, ટોળે મિલી સહુનાર વાલા; રૂષભ કહે પહેલી પટરાણી, બેલે વયણ રસાલ વાલા.
સોલે..
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવન ન ગમાવલી
[ ૧૧૫
* * હોળ-ત્રીજી કહે રૂખમણ હરિ કુરાણી છે કે, તેમની દીલની જાણ જે; કાયર છે નેમ નગીના છે કે, નારી ખરચે બીહના જે; પ્રભુ જાદવકુળના રાયા છે કે, લાલ શિવાના જાયા જે...૧ નેહરને કાંબી હાલી જે કે, ચુંદડી માગે વાલી જે, વલી માંગે વસ્તુ પ્યારી છે કે, ખરચની ચિંતા ભારી રે..૨ તુજ બાંધવ જે ગીરધારી છે કે, તેને છ— હજારી ; રૂપે શું રંભા હારી છે કે, કોમતણી અવતારી જે.૩ હું હરીની જાઉં બલિહારી છે કે, સરખી પાલે નારી જે; તે સહુના ખરચ ચલાવે છે કે, એકથકી શું થાવે છે...૪ પણ પરણે નારી હરખે છે કે, બાંધવ પુરૂં કરશે જે; બહુ બળીયા નામ ધરાવે છે કે, બલને આપ લજા જ...૫ તું કાંઈ દિયરીયા જાણે છે કે, સાંભળે નારી ટાણે જે એમ સખીઓ મલી સમજાવે જો કે, રૂષભ કવીશ્વર ગાવે છે..૬
(૮૩)
કાળ–ચેથી સત્યભામા ભાખે છે કે માનીયે વાતલડી;
દીયર એક પરણે છે કે માનિની પાતલડી.. ૧ કુણ નારીના વયણ રે કે સાંભળે શીમળીયા,
સઘળા અબળાને છે કે સબલા વશ પડિયા.... ૨ જેણે સૃષ્ટિ સુધારી રે કે આદીશ્વર રાયા;
તે પણ પરણ્યા છે કે લાલ શિવાના જાયા. ૩
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૧૬ ]
શ્રી શીવાદેવીનજન ગુણાવલી પછી સંજમ લીને રે કે જઈસિદ્ધિમાં વસીયે;
તુ કોણ ન જાયે રે કે.સિદ્ધ તણે રસીયે.... ૪ કણ કણ દળવાને રે કે, જળ ભરવા જાશે;
દીયર મત રહે છે કે, જાઈના વિશ્વાસે... ૫ પરણ્યા વિણ કહે કુણ રે, પિતાની યા;
નિજ નારી વિના કુણ રે, કેસર્વાગે નવરાવે. ૬ અલબેલા સાહેબ રે, કે શું રહ્યા હઠ તાણ;
એ પદમણું પરણે છે કે, ભાષભ તણી વાણી.. ૭
ઢાળ-પાંચમી કહે જમુવતી અલબેલી છે કે, સાચું કહીએ શામળીયા; તુમ વશે થયા છેપહેલાં જે કે, સાચું મુનિસુવ્રત જિન મહાભાગી જો કે, સાચું રંગીલા રમણી રાગી છે કે, સાચું૦ ૧ પ્રભુ સોળમો સંસારી છે કે, સાચુ. એક લાખને બાણું હજારી છે કે, સાચું તે પણ પરથયા છે નારી જે કે, સાચું પછી વિષયદશાને વારી જે કે, સાચું- ૨ તે જિનછ સંજય સિયા છે કે, સાચું. જઈ શિવમંદિરમાં વસિયા જો કે, સાચું તું મત કર છોકરીવાદી છે કે, સાચું નહી ભે જાદવ ગાદી જે કે, સાચું૦ ૩ તેને વાંઢા કહીને ગાશે જો કે, સાચું પરઘર પિરસણ કેણુ દેશે જો કે, સાચું
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાઢવીન’ન ગુણાવલી
સાચું.
પરનાર હસી મેલાવશેા જો કે, સાચું તખ તેના મેણાં ખાશેા જો કે, વહી વંશ વધારણ નારી જો કે, સાચું છઠ્ઠા તુમ સરિખા અવતારી જો કે, સાચું એમ હિરની ગેાપી લે જે કે, સાચું વયણા રસ અમૃત તાલે જો કે સાચુ' કહીએ શામળીયા....પ
(૮૫) ઢાળ-ઠ્ઠી
જીમ જીમ કહીએ એહને રે, તિમ તિમ મૂંગા થાય સાહેલી; જાદવને કહેવાપણું રે, આપણુનું શું જાય સાહેલી માને તેા ઘણું ઈમ ભલુ રે, નહીં તેા કહીએ નક્રાઈ
સાહેલી....૧
જે નહિ પરણે નેમજી રે, લટકાળી એક વનના ફુલતણી પરે રે, જાશે તેને
[ ૧૧૭
નામ સાહેલી;
આપણે તેા કહીયે ઘણું ?, તે તે એહને પદ્માવતી જાણે માનશે ૨, ખાવીસમા
અવતાર
સાહેલી.
ચેાભા જો કશેા દેહની રે, નારી વિના તે ફાટ સાહેલી; છેલાઈ વેશે ચાલતા ૨, મહેણાં દેશે
લે
સાહેલી....૩
મુખ મટકે લટકે કરી રે, દેખાડશે કુણુ ઈંજ સાહેલી; અલખેલી વીણુ એહની રે, પાથરશે
કુણુ સેજ સાહેલી...૪
કાજ સાહેલી; જિનરાજ
સાહેલી....પ
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૮ ]
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
ઢાળ-સાતમી ગધારી કહે નારી વિના કુણ, લાડ લડાવશે રે લોલ, પરાયા વિના કુણુ બીજી, વહુવર નામ ધરાવશે રે લોલ, ભેજાઈએ ફરી ફરી ભાંખે છે, કે ઝાઝું ન તાણીયે રે લોલ, છેલ છબીલા મહારાજ કે, અમ કહ્યું માનીયે રે લોલ... ૧ સગે પરૂણે નારી વિના, કેઈ નેવે બારણે રે લોલ, સંઘ લઈ સિદ્ધાચલ જાશે, જાત્રા કારણે રે લોલ; સંઘવણુ કહીને કોને ગાશે, ગીત તે બાલિકા રે લોલ, માલ પહેર્યાને અવસર જોઈએ જાયા લાડકી રે લોલ... ૨ કન્યા વિણ નેમ દીયરીયા, ગહેલી કુણુ કરે રે લોલ, કન્યા રત્નની ખાણ વખાણી, શાઍ સાંભળી રે લોલ; ગુરૂ મુખ વાણી સાંભળવા જાય કે, હેડે ઉલટ ધરી રે લોલ, ઘર વિવાહને વલી ઉજાણી, તિહાં પણ આગલી રે લેલ... ૩ એક દિન શરદ પૂનમની રાત, જોવા હું નીસરી રે લોલ, દેખીને મને અંગ વિનાની, પીડા આકરી રે લોલ; અણુ પરણ્યા શામલીયા, વાત તુમારી રે લોલ, જાયા વિણ જન્મારે જાશે, મને કેમ કરી રે લોલ... ૪ હુ ભાખું છું તુમ દુઃખ ભારી, માનો માહરા રે લોલ, પણ જાણું વિરાગી થવાનું છે, મન તાહરૂં રે લોલ, હરિની ગેપી કેપી કહે છે, કેમ બોલે નહી રે લોલ, નેમ નગીને ઉત્તર નાલે, રૂષભ કહે ગહગહી રે લોલ.. ૫
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીન’જૈન ગુણાવલી
(૮૭)
ઢાળ આઠમી
હિર નારી ખેલે કર જોડી, એતા ધીગાણા મલી ટાળી રે, માહન દીયરીયા. પણ કહું' છું હું. અંતરખાલી, હું' માળપણાની ભેલી ૐ....માહન દ્વીયરીયા......૧ કાંઈ અંતર કપટ નહિ રાખું. જેવું હોય તેવું ભાખું રે માહત દ્વીચરીયા જ્ઞાની સરવેને નિહાળે, અજ્ઞાનીની પ્રીત ન પાળે રે.... માહન દીયરીયા.... આકાશે કરતા સુડારે, તુમથી તેા પ ́ખી રૂડા રૂ માહન દીયરીયા, ક્ષણ એક નારી ન રહે દેહરે, તસ વિરહે કરી સુરે રે... માહન દીયરીયા.... દિવસે ચણુ કરવા જાવે, સાંજે નિજ માટે આવા રે માહેન દ્વીયરીયા સુખ માને રમણી મહાલે રે, પશુ જાત થકી શું હારે રે ? માહત દ્વીચરીયા૦ ૪ છે. જાદવકુળના શયા, માના માને શિવાના જાયા રે માહન દીયરીયા; ઈમ ગૌરી કહે કર લી રે, કવિ ઋષભની વાણી રસાતી માન દ્વીયરીયા ૫
[ ૧૯
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૨૯ ]
શ્રી શીવાદેવીનદન ગુણુવલી
(૮૮)
હળ-નવમી લમણુ કહે નેમજી, મન માનગારા;
શું હઠ લઈ બેઠા છે, તુમ એ ઠગારા.....૧ હું મનમાંહે જાણતી, પ્રભુજી મહાજ્ઞાની;
પણ સંસારતણું ગતિ, કાંઈ ન જાણી..૨ ચંદ્રવદની મૃગલચની, ગતિ બાલ મરાલી;
મોતી જડી સેનાતણી, નાક મે છે વાલી-૩ હાર હૈયે હામણું, દાંત રેખા સેનાની;
કંચન વાનને કામની, દેખત મનહારી....૪ અતિશે રૂપ દેખીને, ૨ઢ લાગશે તમને; - અંગ વિનાને પીડશે, શું કહા અમને ?....૫ એહવા વચને થીર રહ્યા, ધન નેમકુમાર;
રૂષભ કહે તે વાંદીચે, નવિ પરણ્યા નારદ
હળ-સમી સુસીમાની વાણી ભલી રે, જાણે અમીય સમાન વહાલા; મુનિવર આવશે આંગણે રે, તેને કુણ દેશે દાન વહાલા...૧ આવ્યા ગયાને સાહેબા રે, સરવ વચ્ચે હોય • ર વહાલા; ઘરમંડણ રમણ કહે રે, સાજનમાં જયકાર વહાલા૨ યૌવનમાં લટકો પ્રભુ છે, તે તે દહાડા ચાર વહાલા; અવસર ફરી આવે નહી રે, હૈયડે કરે વિચાર વહાલા એવા વચન સુણી ગોપીના ૨, અહો જગ માહવિકાર વહાલા; માહ દશા દેખી કરી રે, નેમ હસ્યા તેણીવાર વહાલા
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણવલી
[ ૧૧ - સહ ગોપી મળી તાળી દીધી છે, માન્યા માન્યા વિવાહ વહાલા; કૃષ્ણ નારેશ્વર સાંભળી રે, હરખ થયે મનમાંહી હાલાપ ઉગ્રસેન તણે ઘેર જઈને, માંગી સુતા ગુણવંત વહાલા; રાજુલ સાથે જોડી સગાઈ, જોષીડાને પૂછત વહાલા..૬ જેવી શ્રાવણ સુદ દિન છઠ્ઠનું રે, લગન દીધું નિરધાર વહાલા; માતા શિવાને સમુદ્રવિજયને, યાદવ હર્ષ અપાર વહાલા.૭ ધવલ મંગલ ગાવે ગીત રસીઆ, સહુમલી સધવા નાર વહાલા; રૂષભ કહે પ્રભુ પરણવા જાશે. કહું તેહનો અધિકાર વહાલા૮
(૯૦)
ઢાળ-અગીયારમી રે સ્નાન કરે હરખે ધરી, મલી સધવા કરે ગીતગાન,
સુંદર વર શામળીયા. જીરે સેલ સજી શણગાર, લીધા હાથમેં પાન સુંદર વર૧ જીરે મંગલ મુખે ગાવતી, રથે બેઠા નેમકુમાર; કરે સમુદ્રવિજય ને શ્રીપતિ, વલી સાથે દશારણ સાથ.
સુદર..૨ જેવા મહયાં સુરનર તિહાં, કાંઈ ચાદવ લેક અપાર; જનઈધાં સાથે ઘણાં રે, જાણે તે જે કરી દિનકાર.
સુંદર.... ૩ છરે છ— હજાર રાણું ભલી, મલી શાહુકારની નાર; જિમ રૂપે રંભ હારી, વસુદેવની તેર હજાર.
સંદર... ૪
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨ ]
શ્રી શીવાઢવીન‘દૈન ગુણાવી
જીરે યાદવની ખીજી ઘણી, તેહની નારીઓને કુણ ગણે પાર; મગલ ધવલ ગાવે પૂઠે, રામણુ દીવેા કરે માતા સાર.
સુંદર....પ
જીરે એણી પુરે બહુ આડંબરે, પ્રભુ નેમજી પરણવા જાય; ધેાળીતરા ઘર દેખી કરી, પૂછે સારથિને જિનરાય. સુંદર....૬ ઘર એહ;
ગુણુગેહ.
સુંદર વર...૭
જીરે સારથિ કહે કરજેડીને, પ્રભુ સસરાના તારણ આવ્યા નેમજી, કવિ રૂષભ કહે
(૯૧)
ઢાળ ખારમી
સખી કે'ત આવે કેણુ શેરીએ, હું તેા જેઉ' મારા કતની વાટ, કત આવે કેણુ શેરીએ ? સખી રાજીમતી કેતી તિણે હષ માં રે, આવી બેડી ગેાખ મજાર; મૃગલાચના ને ચ‘દ્રાનના રે, સખી સાથે જોવે વર સાર કહત॰ f સખી મૃગલાચના કે રાજીમતી રે, વડ ભાગીણુ સહુ સીરદાર; ત્રિભુવન નાથ ધ્યાની નીલા રે, જેને નેમીશ્વર નાથ. કત॰ : સખી એહવું સુણીને ચંદ્રાનના રે, કાંઈ ખાલી મુખ મકાડ; એ વર રૂડા વરણાગીયા રે, પણ એહમાં છે એક ખાડ, કહત સુખી જોઈને અતિ સામલા રે, તવ ખાલી રાજુલ નાર; કાળી કસ્તુરીને કર્સી વલી રે, કાળા મેઘ કરે જલાર, કહત॰ । સખી કાળી કીકી નેત્ર શૈાલતાં રે, ચિત્રામણે ઢાળી રેખ; ચિત્રાવેલ ને ભૂમિકા રે, કાળા સાહે માથાના કેશ. કેત॰
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
[ ૧૨૩
સખી હિમ હે ખારૂં લૂણ છે , ગોરામાં ગુણ નહી એન; તે સમે રાજમતી તણું ૨, કાંઈ પણ ફરક નેણ. કંત૦ ૬ સખી જમણી ફરકે કીમ મુજ આંખડી રે, તવ પશુઓ કીધો પોકાર; સારથીને પૂછે નેમજી રે, કવિ રૂષભ કહે નિરધાર. કંત- ૭
ઢાળ-તેરમી નિજ સારથી કહે કરજેડ, બેલે તે વાર રે, લાવ્યા ગૌરવના એ જીવ, કરે રે પોકાર રે... ૧ ઈમ સાંભળીને ભગવંત, હદય વિચાર રે, ધિગ ધિગ વિવાહનાં કામ, અમે નિરધારી રે... ૨ જીહાં હરણ કહે મહારાજ, વિવાહ તુમારો રે, હું કાયર હરણુ વિજોગ, મને મત મારે રે.... ૩ જીવ વગડાના રહેનાર, તરણું આહારી રે; નીર ઝરણાંના પીનાર, અમે નીરધારી રે. ૪ પ્રભુ કરૂણ સાયર નીર, અમને ઉગારે રે, આ બંધખાનું છોડાવ, દુઃખથી ઉતારી રે. ૫ હવે નહિ પરણું એહ, અશુચિ નારી રે; કહે સારથીને પ્રભુ નેમ, તુ રથ વાળી રે.... ૨ ઉપમા દીધી તત્કાલ, કવિએ ભારી રે; પશુ છોડાવી ઘર સનમુખ, વાટને અલી રે.... ૭ તવ માય કહે તિહાં આય, કરીને આડે રે, પરણીને વહુયર પુત્ર, મુખ દેખાડે છે. • ૮ પ્રભુ કહે નહિં પરણું માય, અશુચિ નારી રે; મારે મોક્ષ વધુ ગુણવંત, રૂપે અતિ સારી છે. -
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૨૪ ]
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી ઈમ કહી નેમિસર રાય, ઘર વલીયા રે, કવિ રૂષભ કહે શીલવંત જે જગ બીયા રે... ૧૦
(ાળ-ચૌદમી હે પીયુજી રે! પ્રીતમજી પ્યારો રે, હજુ એ ન આવી. ( પીયુ રે! ખબર થઈ રાજુલને કેમ ગયા વલી, હે પીયુજી રે ! સુણતાં ને કાને રે, ધરણીએ ઢલી; ( પીયુજી ! જાદવકુલ ઠાકુરીયા, પાછા કેમ વહ્યા, હે પીયુજી રે! શિવવધુ તારી નારી થાણું મહી રહ્યા... ૧ હો પીયુ રે! હરણને કહે શું લગા તુમે નાથજી, ( પીયુજી રે ! અવગુણ વિણ નારીને કિમ જા તજી ; હો પીયુજી રે ! ચંદ્ર કલકી કીધે એણે એકલે,
પીયુજી રે! રામ સીતાને વિરહ પમાડયે એણે હરણલે.... ૨ હે પીયુજી રે! નામ ગવાણું કુરંગ જગમાં તેહનું, હે પીયુજી રે ! સાચું ક્રિમ કરી, માનું દાખીણુ તેહનું; હે પીયુ રે! રાજુલની આાંખે આંસુડાની ધારા પડે, હે પીયુછે રે ! જાણું રે અષાડી વાદલીયે ઝરે.... ૩ હે પીયુ રે! આ મંદીરીમાં સુના રે ખાવા ધાય છે, ( પીયુ રે! એકલી વિરહણીના નિ કેમ જાય છે ? હો પીયુ રે! કઈ છે જુગમાં વાળે કંતને ?, ( પીયુજી રે! આપ એકાવલીહાર હું તેહને.... ૪ હે પીયુજી રે! કર ઝાલતા તાહરૂં કાંઈ ન જાય છે, હો પીયુ રે! પરણ્યા વિના વિષકન્યા કહેવાય છે,
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાટવીન ધન ગુણાવલી
[ ૧૨૫
હો પીયુજી રે ! વિષય મુખથી એ વાતલડી ગાય છે, હો પીયુશ્કરે ! રૂપલ હે રાજીલ મેલે નેયુ.... ૫
(૯૪) ઢાળ-પરમી
પાછા વળો રેસીયા, તુમે મારા હ્રદય કમલમાં વસીયા; રાજીલ ખેલે ૨ રાતી, ખીણુ ખીણુ પ્રભુ સનમુખ ખેતી. પાછા
આઠ ભવાંતરની હું નારી, નવમે ભવે તુમે કેમ વિસારી; ? જાદવ મળીયા ૨ે ૨ાસી, તેમાં ૪થજી થાશે હાંસી, પાછા ૨ શિવ શેાકલડી ધૂતારી, વેશ્યા પણ સિદ્ધની ભુક્તારી; તેનુ કીમ ઈ કરીચે, નિજ નારોને નવી પRsિરીયે.
પા૦૩
સખીએ ભાખે રે એનડી, નેહ ન કરીયે જે નિસ્નેહી; તુજ વર કરસ્યું' રે ખીજે, રાજીલ કહે એ વાત મ ડીજે.
પામ૪
કર નથી ઝાલ્યા રે નાથે, જમણેા હાથ મેલાન્ચેા માથે; સંજમ લેસ્યું । ઉલ્લાસે, રૂપલની વાણી ૨ દસ્યું.
પા૫
(૯૫) ઢાળ-સાળમી
તેમ પ્રભુજી હો કે, નિજ ઘર આવ્યા મારા વાલા, વરસીદાને હોં કે, ઢે જિનરાયા મારા લાલ;
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૨૬ ]
શ્રી શીવાઢવીન ત ગુણાવલી
લાલ;
લાલ,
ત્રણસેં વરસે હો કે ઘર સુખ ત્રાસે... મારા લાલ, સાતસે' વરસે હો કે પાલી દીક્ષા મારા લાલ... 1 પાલી થયા છે. હો કે પ્રભુજી નાણી મારા લાલ, કેવળ પામ્યા હો કે રાજુલ જાણી મારા વાંઢવા આવી હો કે ઊલઢ આણી મારા નિસુણી વાણી કે હરખ ભરાણી મારા લાલ... ૨ રાજીલ નારી હો કે માહનગારી મારા લાલ, ચારમે વરસે હો કે રહી સંસારી લાલ; રહેનેસીને હો કે ીધી દિક્ષા તે પણ સાથે હો કે લીધી દીક્ષા સહસાવનમાં હો કે સંજમ આતમ કેરાં હો કે કારજ પાંચસે વરસે હો કે દીક્ષા લીધી મારા લાલ, આઠે અંતર હો કે રહી અણુ ગૌરી માયા લાલ.... ૪
મારા
મારા લાલ;
મારા લાલ.... ૩
લીધા
મારા
લાલ,
સિદ્ધાં
મારા લાલ;
પીયુથી પહેલાં હો કે માક્ષે પધાર્યા મારા લાલ, મન્નીયા જઇને હો કે ચેાતમાં જાતે માયા લાલ; દુધને સાકર હો કે શીખ સમાણી મારા લાલ, ઋષભની વાણી હો કે મીઠી જાણી મારા લાલ... પ
એક જાર વરસ
(૯૬) ઢાળ–સત્તમી
તળુ એ, પાળી પૂર્ણ આષ, એહવા જિન વીયે... ૧
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનન પાવલી
[ ૧૨૭ મા ખમણ અણુસ કરીએ, ધન ધન કમ ખપાય એહવા; નેમિ જિનું શિવપત વર્યાએ, નમો નમે તેના પાય,
એડવા. ૨ દીપતી અવિચલ પ્રીતડીએ, રાખે જગ અખીયાત એહવા; સંવત અઢાર છાસીએ એ, માસ અષાડ મહંત
એહવા... ૩ પૂનમ દીન ગુણ ગાઈએ, હી બારેજા ચોમાસ એહવા; શ્રી આનંદસૂરિ છુપતિએ, દિનકર તપે પ્રકાશ.
એહવા... ૪ તેને પાટ બિરાજતા એ, રિદ્ધિવિજય ઉવજઝાય એહવા, કુંવરવિજય જગ બધીયા એ, કુમતિ માતંગ હરાય.
એહવા... ૫ રવિવિજય તસ પાટવીએ, આનંદવિજય પન્યાસ એહવા; પ્રેમવિજય સુત સાગરૂએ, એમાવંત ગુણરાય.
એહવા.. ૬ રામવિજયસીસ તેલનાએ, કષભવિજય મનહાર એહવા; જે ધરસે કંઠે હેજશુંએ, તે લહેશે જયજયકાર.
એડવા.... ૭
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૨૮ ]
શ્રી શીવાદેવીનન ગુણાવલી
#8888888888888888 છે પૂ....૨....વ....ણી ##############
98986
યૌવન પાહુના, જાત ન લાગત વાર પવન ચંચલ યૌવન યિર નહીરે, જાન્યો નેમિ જિન.. ૧ નીંદ ન કીજે જાગીયે રે, અંતરહી મરના...યૌવન બાલ સંઘાતી આપણા દેખે રે, કિહાં ગયો બાપના. ૨ નવલ વેષ નવ યૌવનપણે રે, નવલ નવલ રચના અલપ ભરમ કે કારણે, લેખે કીજત ફેલછના
યૌવન.. ૩ દુનિયા રંગ પતંગ સીરે, બાદલસે સજના આ સંસાર અસાર હૈ રે, જાગતકો સુપના.
યૌવન... ૪ તોરન હિતે ફિરીચલે રે, સમુદ્રવિજય નંદના આણું કે પ્રહે નેમછ, મેરી ઘરી છરી વંદના.
પવન.. ૫
(૯૮)
(પ્રથમ જીનેશ્વર પૂજવા સૈયર મારી) સુખકર સાહિબ શામળે, જિન” મારે !
નાહો સુરંગે તેમ છે.
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવનદન ગુણાવલી
૧૨૯ કામિત કહપતરુ સમ જિન.
જીમતિ કહે એમ હો કામણગારા કંત છે મનમોહન ગુણવંત જિનમારા, એક રસ
રથવાળ હો... ૧ ત્રેવડ મુજ તજવાતણી જિ, હુંતી જે શિવ વધુ હશ હો; અબલા બાલ ઉવેખવા જિન, શીકરી એવડી ધૂસ
કામણ.. ૨ ઊંડુ કાંન આલોચીયું ? જિ, સગપણ કરતા સ્વામી હો; પાણી પી ઘર પુછવું જિ, કાંઈન આવે તે કામ હો
કામણ. . ઓલ આવે નહી જિ, રાજુલ ઘર ભરતા હો; વાલિમ વંદન મન કરી જિ, જઈ ચઢી ગય ગિરનાર
'
હો કામણુ. ૪ શિવપુર ગઈ સંજમા ધરી છે જિન, અનુપમ સુખરસ પીધ હો જીવણજિન તવના થકી જિન, સમકીત ઉજજવલ કીધ હો
કામણ, ૫
(મારી સઈ રે સમાણી રે એ દેશી) : નેમિ નવલદલ અંતરજામી, શામલી સિરદાર ૫
મનમેંટન મેરે બાલ બ્રહ્મચારી નિરંજનની કો, યાદવ શણગાર રે
મન, ૧
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૩૦ ]
શ્રી શીવાદેવીનબ્રેન ગુણાવલી
અપરાજિત વિમાનમાં હરખે, મુનિ શખ નામે સુખ લાયા હૈ, મન. તે સુખ છંડી શોરીપુરી આવી, ચિત્રા નક્ષત્ર સાહાય રે
મન. ૨
સુન્નુર બ્યાઘ્ર ચૈાનિ જિન જનમ્યા, કન્યા રાશિ
સુખદાય . મન, હિંસંગણુ પરમાતમ કેરા, કમ દુરંત સેઢાય રે
મન. ૩
મહાવ્રત આદરી આયુ' મૌન, ચાપન વરસ ખાસ રે, વેતસ તરૂ હેઠલ વરનાણુ,
પામ્યા પરમ ઉલ્લાસ
મન ૪
પાંચશે છત્રીશ મુનિગણુ સંગે,સિદ્ધમાં જયાત જગાવી; રૂપાતીત અનત ગુણુ દ્વીપે, એ અચરજ કહાવી.
મન. પ
(૧૦૦)
( થારા માહલા ઉપર મેહ ઝમકે વીજલી સાહેબ) શ્રી નેમિજિનવર કારણુ વારણુ ભવભય વાસના સાહેબજી પ્રભુ મહાય અભયકર પ સેવના સા; જિનવર સેવન તેી જ નિજસેવન જાણીયે સા॰, પ્રભુ શશી અવલેાક્રેન નયન ક્રાંતિ જિમ માનીયે સા૦ ૧ પ્રભુ પરકૃત સેવન વાંછા ગ ́છા તુજ નહી સા॰, છે દાખિયેલાસી વાંછા અભ્યાર્સી સંવમહિ સા; પ્રભુપૂજય સ્વભાવ વિભવા અભાવે નિપનેા સા॰, તેહપૂર્ણોન’ક્રમષ પૂરણ નયસુખ દીપના સા
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________
1;
શ્રી શીવાદેવનંદન ગુણાવલી
[ ૧૩ પ્રભુવંદન ચંદન સુમનાદિકે દ્રવ્ય પૂજના સારુ, તુજ ગુણ એક્તાને ભાવે બહુમાને સજન સા; સ્વરૂપથી દીસે સાવદ્ય નિરવ અનુબંધિત સા, વિધિગે હિંસા ખિસા વિણું શિવ સધિરે સા. ૩ પ્રભુ સમયમાં પૂજન દ્રવ્ય ભાવ લેટે કહો સા, જિન આણા નેગે આગાર અણગારે તે નિરહો સા; સુખ દ્રવ્યથી સ્વર્ગ લડે અથવગ તે ભાવથી સાથે, ઈમ ફલ દે દાખ્યાં ભાખ્યાં સમયાનુ ભાવથી સા૦ ૪ અંગાદિક ત્રિવિધ અડવિધ અક્ષતાદિક ભેદ રે સા, ઈમ સગ દસ ઈગવિશ કીજે પૂજા અખેત રે સા; જિનવર અનુરાગ રંગી સંગી કરી ચેતના સા , શુભકરણ કીજે લીજે અનુભવ નિકેતના સા. ૫ ઈમ પૂજય પૂજન પૂજક ત્રિગ સંગ રે સા, મિટે સેવકભાવ અતાદિને પ્રગટે સંભોગ રે સાવ ઈમવિનતિ પ્રકાશે અભ્યાસે સૌભાગ્યસૂરિ શિષ રે સા, પ્રભુ સવિ દુખ ચૂરા પૂર રાયેલ જગીશ રે સા, ૬
(૧૦૧)
ધણા દેલા (એ દેશી) નેમિ નિરંજન સાહિબા રે,
નિરૂપાષિક ગુણખાણું.. મનના માન્યા. જન્મ થકી જેણે તન્યા રે,
જ રાજમતિરાણી.. મનના માન્યા.
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૩ ]
શ્રી શીવાદેવીનન ગણાવલી
આ આવે પ્રીતમ! વાતા કીજે
પ્રિતમ કહાવે લીજે હે પ્રીતમ, રસ પીજે હે પ્રીતમ,
કીજે જનમ પ્રમાણ....૧ વિણ પરયે પણ તાહરી રે,
નારી કહે સહુ લોક.મનના માન્યા સાચી હું ૪ પતિવ્રતા રે,
ગાયે થોકે થેકમનના માન્યા...૨ સમદ્રવિજય શિવાદેવીને રે,
નંદન યાકુળચંદમનના માન્યા... શંખલંછન અંજનવાને રે,
બાવીશમે જિનચંદ...મનના માન્યા...૩ સંબંધને સંકેતવા રે,
આવી તેણુ બાર.મનના માન્યા... ફિરી પાછા વ્રત આદર્યું રે,
ચઢિયા ગઢ ગિરનાર મનના માન્યા...૪ રાજુલ પણ પતિ અનુલહે રે,
સંયમ કેવળ સાર...મનના માન્યા... દંપતિ દોઉ એકણુ મિલે છે :
અખય પણે એકતાર....મનના માન્યા...૫ અષ્ટ ભવાંતર પ્રીતડી રે,
પાળી પૂરણ પ્રેમ....મનના માન્યા..... ન્યાયસાગર સુખ સંપદા રે,
પ્રગટે સકલ સુમખેમ મનના માન્યા...૬
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાવીનરન પાવલી
[ ૧૩૩
(૧૦૨).
(પપ્રભ જિન જઈ અવગા રહ્યા-એશી ) નેમિ જિણેસર નિજ કારજ કર્યો, છાંડ સર્વ વિભાવે આતમ-શક્તિ ચાળ પ્રગટ કરી, આવાવો નિજ ભાવેજી.
નેમિ૦ ના રાજુલ નારી રે સારી મતિ ધરી, અવલંખ્યા અરિહતે ! ઉત્તમ સંગે રે ઉત્તમતા વધે, સાથે આનંદ અનતેજી
નેમિનારા ધર્મ-અધર્મ–આકાશ-અચેતના, તે દિજાતી અગ્રાહ્યો! મુદ્દગળ ગ્રહવે કર્મ કલંકતા, વાધે ખાધક વાહ્યો
નેમિ પર રાગી સગેરે રાગદશા વધે, થાયે તિણે સંસારાજ નિરાગીથી ૨ રાગને જડ, લહીયે ભવન પારેજી
નેમિક પાઠા અપ્રશસ્તતાર ટાળી પ્રશસ્તતા, કસ્તાં આશ્રવ નાચેજી, સંવર વાધે રે સાથે નિરા, આતમ-ભાવ પ્રકાશે.
નેમિ, પા નેમિ પ્રભુ ધ્યાને એકવતા, નિજ તત્તવે એકતાનો, શુકલધ્યાને સાધી સુ સિદ્ધતા, લહિયે મુક્તિ-નિદાન છે.
નેમિ , દશા અગમ અરૂપીર અલખ અગોચરૂ, પરમાતમ પરમીશ,! દેવચંદ નવરની સેવના, કરતાં વાપે જગીશ.
નેમિ, શા
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીન જૈન ગુણાવલી DTC t (૧૦૩) *
( ઉમી મેડી નીવા બળે રે—એ દેશી ) શિવાદેવી સુત સુંદરૂ વાહલા, મિજિષ્ણુ રાજ; રાજુલ
૧૩૪ ]
.
નાવીનેા સાહિ યદુવ’શી શિર સેહરા, સમુદ્રવિજય ફુલચ'દ રાજ. રાજુલ નારીને સાહિમ ॥૧॥ મ્હાટે ઉત્સવે શ્રી કૃષ્ણજી, તેહના વિવાહ કરવા રાજ રાજુલ૦ તેડી જોરાવરી આણીયા, ઉગ્રસેન પુત્રી વરવાય રાજ રાજુલ નારીના સાહિમ પ્રશા વિષ્ણુ પરણ્યે જે પાછા વળ્યા, તારણથી રથ ફેરી રાજ રાજુલ તે શુ કારણ જાણીએ, પશુની વાત ઉદેરી રાજ રાજુલ નારીના સાહિમા ામા હળધર કાન્હા આડા ફરી, ખંધવ ઇમ નિવે કીજે રાજ રાજુલ૦ છેાકરવાદ શાણા થઈ, કરતાં લજ્જા છીજે રાજ રાજુલ નારીના સાહિમે નાજા હલેા ઉગ્રસેન વિનવે, વહેલા મહેલ પધારા રાજ રાજુલ૦ માન વધારા મ્હોટા કરા, અવગુણુ કા ન વિચારા રાજ રાજુલ નારીના સાહિએ પા ક્રાઇનું વચન ન માન્યું, દુલ્હન રાતી મૂકી રાજ રાજુલ॰ રૈવત ચઢી શિવને વર્ષા, રાજુલ પણ નિવ ચૂકી રાજ રાજુલ નારીના સાહિમે નાહ્યા હડેહક હા ઇણે કરી, જે બીજે નિષ થાયે રાજ રાજુલ૦ શ્રી અખયચ'દસૂરીશના, ખુશાલ મુનિ ગુણ ગાયે રાજ રાજુલ નારીનેા સાહિબા રાણા
#
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________
-
-
-
શ્રી શીવાદેવીનને ગુiાવલી
[, ૧૩૫ (૦૪).
(શી-ભટીયાણીની) વિનતડી અવધે હજી પધારા વહાલા નેમજી,
' અરજ સુણ મુજ દેવ ! તુમે છે જગના તારૂ છે, ભવવારૂ મોહન માહરૂ,
અહર્નિશ કરસ્યાં સેવ. વિના જાદવકુળના પારી અધિકારી સુરત તારી,
સુરત મેહનવેલ ! દેખત દિલડું હરખે અતિ નિરખે વરસે મેહુલે,
અષાડા ગજગેલ- વિ. મારા દીસે છે જગન્યારા હૈ દિલપ્યારા, વાર્યા નવિ રહો,
કિમ કરી રાખવું પ્રીત ? જિમ જુએ કેતકીવનમાં તે વળી દિલમે મન તે,
ભમરચું ઈમ અમ કુલવટ રીત. વિ૦ ૩ સમુદ્રવિજય સુત ઢાહી શિવાનંદા હદા સાહેબા
નયણ સુધાં લેભાય. તુમ મુજ અંતરજામી હે શિવગામી સ્વામી માર્યા,
. સગુણ નિધિ કહેવાય વિ. ૪ પશુની કરૂણા પંખી હૈ ઉવેખી દેખી નવિ રહા, -
આણી હદય વિચારમને માયા તિહાં રાચ્યા હો સંવિ આશા મુજ
” મનમાં રહી, કુણુ ઘર એહ આચાર-વિ. ૫ મેં જાણ્યું તે રાગી હે સોભાગી ત્યાગી પ્રેમના,
- પુણ્ય તણા - અંકુર.
-
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૩૬ ]
શ્રી શીવાદેવીનન પ્રણાલી મુજ મંદિરીયે આવે છે દિલ લાવો, નાવો કિમ નહિ,
જિનવરહિયે, હજુર. વિ. ૬ દીજે સાહેબ, સેવા હો સુખમેવા દેવા હેજથી,
અષ્ટ કરમ મઢ મેડ. ચતુર વિજય ચિત્ત ધશ્વા હો, સુખ કરવા વરવા નેમને.
સુંદર બે કરોડ ૭ છે. (૧૫) (રાગ : મુજ મંદિર આવો રે કહું એક વાતલડી ) નેમિનાથ જિન સેવે રે, સહુ એક ચિત્ત ધરી; રાજીમતી રાણું રે, તે રણુથી ત્યાગ કરી; સંક્ષેપે સુણજો રે, પ્રમાદને દૂર કરી. નેમનાથજિન સે. ૧ અપરાજિત સેવી રે, શૌરીપુર વાસ કરે, સમુદ્રવિજય ગેહ ૨, શિવાદેવી કૃક્ષો ધરે, નવ માસાંતરે જમ્યા ૨, ઈંદ્રાદિ ઓચ્છવ કરે, પર્વત મેરૂ ઉપર રે, અભિષેક ભાવે કરે. નેમ૨ અનુક્રમે જિનછ રે, તરુણવય પામ્યા વલી, બોલાવવા ભામિની રે, સત્યભામાં આજે મલી, દેવરજી પરણે રે, કન્યા કેઈ પ્રેમ કરી, આગ્રહથી પ્રભુજી રે, રહ્યાા વ્રત મૌન ધરી. નેમ ૩ માન્ય માન્યું સહુ કહે છે, નિશે નેમ પરણશે, ઉગ્રસેન રાજા ઘેરે, કૃણ ગયા ધસનમસી, રાજીમતી નેમને રે, વિવાહ ઉત્સવ કરે, શ્રાવણ સુદ છઠે છે, તેરણ પગલાં ઘરે. તેમ જ
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનન ગુણાવલી
[ ૧૩૭ શબ્દ સુણી પશુને રે, તેરણથી પાછા વળ્યા, ઘેર આવીને આપ્યા રે, વરસીદાન ઉજજવલા, લેકાંતીક દેવતા રે, આવી ત્યાં અરજ કરે, રૈવતગિરિ ઉપર રે, સહસાવન દીક્ષા વરે. નેમ પ પંચાવન દિવસે રે, ઘાતિ કર્મ દૂર કરી, રૈવતગિરિ સાખે રે, કેવલ શ્રી ભાવે વરી, રાજીમતી રાણી પણ રે, સુણ વાત જ્ઞાનતણી, સંયમ રસ ભીની રે, દીક્ષા લેવા હોંશ ઘણી. નેમ ૬ નૃપતિ કુષણ આવે છે, આડંબર વડે કરી, સંજમપદ વરિયા રે, રાજમતી ભાવે કરી, અવિચળ પદ પામ્યા રે, ભઈ અવિચળ જેડી, મુક્તિવિજય પસાયે રે, કમળ કહે કરજોડી. નેમ છે
(૧૬) ( સાહિબા રે માહરા સજિદ કબ ઘરિ આવે રે) કાળીને પીળી વાદળી રાજિ! વરસે મહેલા શર લાગ; રાજલ ભીજે નેહલે રાજિંદ! પી ભીંજે વૈરાગ, મારા પ્રિતમ ચિત્ત ચઢી આવે રે, મોડે શું બલિ.
સાહિબા... ૧ જલધર પીને સંગમે રાજિંદ, વીજ ઝોલા ખાય, ઈણ રીતે મારા સાહિબે રાજિ મુજને છોડી જાય,
સાહિબા... ૨
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૩૮ ]
શ્રી શીવાદેવીનદન ગુણાવલી મોહલ ચુવે નદિયાં કે જિજ, મોર કરે કલ લાટ; ભર પાઉસમાં પરમિની રાજિ, જેને જોવેપિલની વાટ.
સાહિબા... ૩ અવગુણ વિણ ના કર્યો રા૦ અબલા માથે રોષ; તેરણથી પાછા વન્યા રા૦ પશુઓ ચઢાવી દેષ
સાહિબા... ૪ મૂળ થકી જે જાણતી રા૦ પિલ લૂખે મન માંહિ; લાજ તજીને રાખતી રાવ પ્રીતમનો કર સાહી
સાહિબા. ૫ નાહ સલુણ ભેળવ્યો રા૦ મુક્તિ ધૂતારી નાર; ફરી પાછો જોવે નહી રાવ મૂકી મુજને વિસાર.
સાહિબા રે....... ૬ રાજુલ રાતી પ્રેમશું રાવ હિતી ગઢ ગિરનાર; સંયમ લઈ મુગતે ગઈ રાત્રે કાંતિ નમે વારંવાર
સાહિબા. ૭
(૧૦૭) (રાગ : આસો માસે તે એની આદરી રે લોલ, સખી શ્રાવણની છઠ્ઠ ઉજવી રે લોલ,
ભલી વીજળીનો ઝબકાર રે, એeણ વેલા પીયુજી રહા રે લોલ,
રાણ રાજુલને દરબાર રે. પિયુજી વસે કેલાસમાં રે લોલ. ૧]
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________
ની શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
[ ૧૩૮ પાછા તોરણથી આવી વલ્યા રે લોલ,
કરી અમને તે કંત વિયેગી ૨, કંસાર મુજ ચાખ્યા વિના રે લોલ,
વાહે હુએ છે ભિક્ષા લાગી . પિયુજી ૨ રૂડી શ્યામ ધરા ગગને રહી રે લોલ,
હાલે શામલ સુંદર વાને રે, સહસાવને સમતા ધરી રે લોલ,
રહ્યા મન તે ઉજવલ યાને રે. પિયુજી ! કઈ ડેષ વિના દચિતા તજી રે લોલ,
મને મેલી છે ખાળે વેશ રે, ચૌવન વયમાં એકલી રે લોલ,
તજ પિયુજી ચાલ્યા પરદેશ જે. પિયુજી ૪ સહુ યાદવ સાખે નવિ દીઓ ૨ લોલ,
જે હાથની ઉપર હાથ રે; હાથ મેલવીશ મસ્તકે રે લોલ,
દેવદેવી સાખે જગનાથ રે. પિયુઝ૦ ૫ ઈમ રાજુલ શગ વિરાગસે રે લોલ,
નેમ નામનો મંત્ર જપાય રે, કાલાંતરે પ્રભુ કેવલી રે લોલ, | સુણી રાજુલ વંદન જાય છે. પિયુજી ૬ ચરણ ધરે નવ ભવ સુણી રે લોલ,
શિવ પહોંતા સલુણી નાહ રે;
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૪૦ ]
શ્રી શીવાદેવીનદન ગુણાવલી ગોત્ર વિનાશે ઉપજે રે લોલ,
થઇ અશરૂલઘુ અવગાહ રે. પિયુજી. ૭ સિદ્ધ સાદિ અનંત અંગશુ રે લોલ,
રંગ રીઝે બની ખરી પ્રીત રે; શ્રી શુભવીર વિદડ્યું રે લોલ,
નિત્ય આવે છે ક્ષણ ક્ષણ ચિત્ત રે. પિયુજી ૮
નેમિ જિર્ણોદ જુહારીએ, ઉજજવલ ગઢ ગિરનારજી; બળવંત જિન બાવીશમો, ભલે ભેટયા ભગવતજી.
નેમિ જિર્ણોદ જુહારીએ ૧ શામલ વરણ સોહામણે, મુખ સેહે પુનમચ દેજી; યાદવવંશી જગ જ, જેહને સેવે સુરનર ઈદે છે.
નેમિ જિર્ણોદ જુહારીએ ૨ પશુઆ દેખી પાછા વળ્યા, દિલદયા બહુ આણી; કાલ વિષય કપી કરી, તજી રાજીમતી રાણજી.
નેમિ જિણુંદ જુહારીએ ૩ સમુદ્ર વિજય સુત સુખકરૂ, માતા શિવાદેવી મલ્હારેજી, હાન સંવત્સરી દેઈ કરી, પહોંચ્યા ગઢ ગિરનારજી.
નેમિ જિ: જુહારીએ ૪ ચાપન દિન ચિત્ત ચિતેરે, પ્રભુ મૌનપણે તપ કીધો; કમ ખપાવી કેવલ લહી, જગમાં બહુ જસ લીધેછે.
- નેમિ જિjદ જુહારીએ ૫
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુમાવલી
[ ૧૪૧.
સમવસરણ સુરપતિ રા, આણું મન આણું દેજી; ત્રિગડે તેજે ઝગમગે રે, તિહાં, નાટક નવ નવ ઇ દે છે.
નેમિ જિર્ણ જુહારીએ ૬ જે જન ભુમિ જગગુરૂ રે, ઉચરે અમૃત વાણી છે; ભષિ શોષણ ભયહરૂ રે, જેહના ગુણ ગાવે ઈંદ્રાણજી
નેમિ જિદ જુહારીએ ૭ એમ મહી મંડલ વિચરતા, અનેક છવ ધર્યા છે; પહોરમાં બહુ પરિવારશું રે, મુક્તિ મહેલ પધાર્યા.
| નેમિ જિર્ણોદ જુહારીએ ૮ વિદન હરણ નિત્ય વંદીએ, રાણી રાજીમતી ભરતારાજી; દુઃખ દારિદ્ર દુરે હરે, ઉતારે ભવ પારો.
નેમિ જિર્ણોદ જુહારીએ ૯ સંવત અગિયારેત્તરે રે, આસો બીજ અજુવાલીજી; કહે જિનદાસ યાત્રા કરી, નેમ હસી દિયે તાલીજી.
નેમિ જિર્ણદ જુહારી એ ૧૦ | શ્રી નેમિનાથજીની લાવણું ચેક પહેલે શ્રી નેમિ નિરંજન બાલપણે બ્રહ્મચારી છે પ્રભુ મુખ પુનમકે ચંદ અતુલ બલધારી એ આંકણી લિયે બરાબરી કે મિત્ર અતિ સુરસાલા, રસ રંગે આવે જાપતિ આયુધ શાલા; કહે મિત્ર સુણે પ્રભુ એ છે શંખ ઉદારા, નહિ ગિરધર પાખે ઓર બજાવનારા, કરકમલે લેકર શંખ બજાએ ભારી પ્રભુ(૧). સુણી શંખ શબ્દકી ધુનિ અતિ વિકરાલ, ખલભલિયા શેષને ફણી સપ્ત પાતાલ. ચિત ચમકા મનમે ભવનપતિકા
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૪૨ ]
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
ઈશ, થરહર થયા ત્યાં વ્યંતર પતિ બત્રીશ, મૂકી નિજધામ ને નાસંતી સુરનારી પ્રભુ (૨) સાગર ગડગડયા ગિરિવર ને ડુંગર ડોલ્યા મોટા ગેડી બંધનને નાઠા ગજરથ ઘેડા; ઉછલિયા સાયર નીર ચડવા કલેલે, ભાંગી તરૂવરની ડાલ થયા ડમ ડેલે. બૂટયાં વર તિહાર ઝબુહી નારી છે. પ્રભુ (૩) શશી સુરજ તારા વૈમાનિકના સ્વામી, સહુ કરે પ્રશંસા અહે પ્રભુ અંતર જામી; પ્રભુ ચક્ર ફેરવી ક્રિયે ધનુષ ટંકારે, ગિરધરની ગદા લેઈ કરમાં નેમ ફેરે લંકારે છે કહે માણેક મુનિવર ચિંતા ભઈ મૂરારી પ્રભુ (૪)
ચેક બીજો ગુણવંત શ્રી જિનરાય સભાએ આવે, પ્રણામ કરી હરિ હેત ધરી બોલાવે; મન મેહન પ્રાણ આધાર દરસન મુજ દીજે, હે બંધવ આપણ બલની પરીક્ષા કીજે, તમે વાળે અમો હાથ, વદે ગોપાલા, પ્રભુ હરિને વાળે હાથ કમળ ક્યું નાળા, શ્રી નેમતણું બલ દેખી અચરિજ પાવે પ્રણામ ૧ પ્રભુ લંબાવે નિજ હાથ સકલ ગુણ ખાણી, તિહાં કરે ખરાખર જોર તે સારંગપાછું; ન નમે તલમાત્ર લગાર ટિકા ભારી, જાણે હિંડોળે હિંચતો હોય ગિરધારી, દેખી બલ અદભુત તેજ ચમક આવે પ્રણામ. ૨ હરિ બોલે મધુરી વાણી, ભય મન આણી, ભાંખે હલધરને એમ નેમ બલ જાણી; હે બાંધવ મહાશ નેમ શક્તિ અતિ
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શીવાદેવીનંદન ગુણાવલી
[ ૧૪૩
મેટી, મેં દીઠી નજર હજૂર વાત નહિ ખોટી, એ રાજતણાં તે કામે બલ કહાવે પ્રણામ. ૩ એ મહાબલિયે બલવંત છે બાલે વેશે મુજ રાજ ઊલાળી એક પલકમેં લેશે, ઈમ કરતો મન આલેચ મહીને દાણી, ઈણે અવસર બોલે દેવ ગગન વાણું, કહે માણેક પ્રભુ સંયમ લેશે ભાવે પ્રણામ. ૪
ચોક ત્રીજો હર હરિ નિજ ચિત્ત સભામાં આવે, કહે રૂકમણુને નેમ વિવાહ મનાવે એ આંકણી. અતિ સુંદર બાળા ભરજોબન મદમાતી, દીપે શશીવણ સહસ બત્રીસ સેહાતી, છનછન ઝાલી હાથ હરિજી લાવે, નિજમંદિર સુંદર અંતેહરમે આવે; બોલે પટરાણ આઠ દેવરને ભાવે કહે. (૧) કઈ છાંટે અબિર ગુલાલ કેસરનાં પાણી, કઈ ઘાલે ગલામાં હાર પુષ્પના આણી, રાધાને રૂકમણી બોલે મધુરી વાણી, એ દેવર ! મહારા પરણી જે એક નારી, જીમ જાદવકુલ શણગાર સમાન સેહાવે. કહે. (૨). મુખ મચકેડીને પ્રભુને પાલવ ઝાલે, શામળિયા સુંદરી એક વિના કિમ ચાલે, બહુ મલી કૃષ્ણની નાર વરણવી કેતી. ન કરછ બાલક બુદ્ધ એલંભા દેતી; વનિતાનાં સુણ વચન મુખ મલકાવે. કહે. (૩) બાળા સહુ બેલી મખમલપતુ જાણ, માજી માન્ય નેમ પરણશે રાણી, શ્રી સમુદ્રવિજયને કૃષ્ણજી એમ
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૪૪ ]
શ્રી શીવાદેવીનદન ગુણાવલી
કહેતાં, સહુ કરે વિવાહની વાત આપણ નથી લેતા, કહે માણેક પ્રભુને પદમણી પણ કહે. (૪)
ચોક ચોથે મ જાદવ કેરા વૃંદ છપન કુલ કોડે, પ્રભુ કરી, શણગાર ને નેમ ચડયા વરઘડે; એ આંકણ તિહાં ભેરી ન ફેરીપંચ શખવડાવે, મિલી બાલા કેકિલ કંઠ મંગલ ગાવે, કેઈ હાથી ઘોડે બેઠા રથ સુખ પાલે, પાયક અડતાલીશ કરોડ તે આગળ ચાલે મલ્યા દશે દસાર હલધર હરિજી જોડે, પ્રભુ હરિ શણગારને નેમ ચડયા વડે પ્રભુ (૧) વાજે તંબાલું જરી ફરકે નીશાન, બહુ સાજન મહાજન જોર ચલાવે જાન, એમ કરતાં પ્રભુજી ઉગ્રસેન ઘેર આવે, દેખી મુખ નાથનું રાજુલ મન સુખ પાયે, તબ કરતે પશુઆ પિકાર લાખ કરોડે પ્રભુ (૨) છોડીને પશુનો વંદ રથડે વાલે ઘર આવી પ્રભુછ દાન સંવત્સરી આલે; સુણી વાતને રાજુલ મૂછી ધરણી ઢળતી, હે નાથ ! શુ કીધું કેડી વિલાપ કરતી; લઈ સંયમ દંપતી કરમ કઠિનને તોડે પ્રભુ(૩) અબ ઉ૫જી કેવળજ્ઞાન મુગગતિમાં જાવે, પ્રભુ સિદ્ધ બુદ્ધ અજરામર પદવી પાવે; ગુરૂ રૂપ કરતિ ગુણ ગાતે રંગ સવાયા, મેસાણે રહી ચૌમાસ શ્રી જિન ગુણ ગાયા મુનિ માણક લાવણી ગાવે જાનને કોડે પ્રભ૦ (૪)
'
,
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ നങ്ങ ൾക്കുമേൽക്കുമേൽ ജ ജ888888 മജ899885 1 122 ജജജജജിജോ