Book Title: Parv Tithi Kshay Vruddhi Prashnottar Vichar
Author(s): Kalahansvijay
Publisher: Bhogilal Sakarchand Sheth
Catalog link: https://jainqq.org/explore/032010/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra ane graMthanA purAvA sahita V zikSavArika vivAra che / .. pati L lekhaka AcArya zrI vijaya mahendrasUrivaranA - ziSyaratna kA munirAjazrI kalahaMsavijayajI prakAzaka ze. bhogIlAla sAkaracaMda amadAvAda vIra saM. 2471 satya saM. 246 siM. 2001 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mudraka-zeTha gulAbacaMda jevacaMda kaMDalAkara AnaMda presa-bhAvanagara. - - Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAkkathana vikramasaMvata 19ra nI sAlamAM caMDAzugaMDu jodhapurI paMcAMgamAM bhAdrapada zukla paMcamI be hatI tyAre sAMvatsarika parva kyAre karavuM ? e saMbaMdhI peparamAM ghaNe UhApoha thaye. navA paMthavALAe te Agrahane vaza thaI pahelI ceAthanI saMvacharI karI ane zAsanapakSe Agama ane paraMparAne anusAre bIjI cothanuM saMvacharI parva karyuM kema ke AcAryazrI kAlikasUrIzvarajI mahArAje zAlivAhana rAjAnA kahevAthI kalpasUtranI sAmAcArInA AdhAre paMcamIthI eka divasa pahelA saMvacharI karI eTale TIpaNAmAM be pAMcama hoya tyAre bIjI ceAthe ja saMvacharI parva thAya. paMcamIthI eka divasa pahelAM saMgharI parva karavuM joIe ema rAjazekharasUrijInA caturvizati prabaMdha uparathI paNa siddha thAya che. 1992nI sAlathI navA paMthavALA zAsana pakSathI judA paDyA ane parvatithinI kSayavRddhi mAnatA thayA. parvatithinI kSayavRddhi mAnavI ke manAvavI e Agama ane paraMparAthI viruddha che. navA paMthavALA pitAnI mAnyatAne janatAmAM jorazorathI pracAra kare che tethI loko satya vastune oLakhe ane unmArge na derAya te mATe A laghu pustikA praznottararUpe lakhavAmAM Avela che. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navA paMthanI mAnyatA darzanamohanIya karmanA udayathI navA paMthavALAne sUtra ane paraMparAnI vAta catI nathI, tethI teo kahe che ke-ApaNuM jana paMcAMge ghaNu sadIthI vicacheda gayA che mATe laukika paMcAMga pramANe ja mAnavuM tethI teo parvatithinI kSaya-vRddhi kare che ane punamane kSaya hoya te caudaza-punama bhegI mAne che ane pUrNimAnI vRddhimAM sAntara caudaza-punama mAne che. zAsanapakSanI mAnyatA zAsanapakSa jene paMcAMganA abhAve sUryaprajJasi sUtra, caMdraprajJapti sUtra, tiSakaraMDaka sUtra ane pUrvAcAryonI paraMparAne anusAre laukika caMDAzugaMDu paMcAMgamAM parvatithinI kSaya ke vRddhi Ave te tenA badale aparvatithinI kSaya ke vRddhi kare. che. punama ane amAvAsyAnI kSaya ke vRddhie terasanI kSaya vRddhi kare che, paNa parvatithinI kSaya ke vRddhi mAnatA nathI. vikrama saMvata 12 nA bhAdaravA vadi amAvAsyA sudhI te navA paMthavALA paNa A pramANe ja mAnatA hatA, paNa pachIthI judA paDyA. vicitra varmari gati: | muni zrI kalahaMsavijaya Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra ane graMthanA pramANa yukta patithikSayavRddhiznottaravacAra 1 prazna--janAgamamAM tithinI utpatti keAnAthI mAnela che ane tenu pramANa keTaluM ? uttara--sUryapragati upAMgasUtraTIkA ane jyAtiSakara Daka payannAsUtranI aMdara tithinI utpatti caMdrathI kahela che ane tenuM pramANa pa9 ghaDI ane eka muhUrtanA sUra bhAga jeTalu ja utkRSTa tithinuM pramANu kahela che, tethI eka tithi e sUryodayane sparzI zakatI nathI eTale ja janeA tithinI vRddhi mAnatA nathI. jIe sUryaprajJasiTIkA, patra 149. ahorAtrasya dvASaSTibhAgapravibhaktasya ye ekaSaSTibhAgAstAvatpramANAtithiriti, athAhorAtrastriMzanmuhUrtta pramANaH supratItaH / tithistu kiM muhUrtta pramANeti ? ucyate, paripUrNA ekonatriMzanmuhUrttA ekasya ca muhUrttasya dvAtriMzat dvASaSTibhAgAH || eka ahArAtrinA mAsaTha bhAga karIe, temAMthI ekasaTha bhAga jeTalI tithi hoya che ane aheArAtra tetrIza muhUrto pramANa che paraMtu tithinuM pramANa keTaluM? tithinu Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramANu saMpUrNa ra9 muhUrta ane eka muhUrtanA bAsaThIyA yAtrIza bhAga upara jANavA. juo tiSakaDaka sUtrane pATha, patra da2. ___ yAvanmuhartapramANA tithistAvatpramANA tAM pratipAdayantiauNattIsaM puNNA u muhuttA somato tihI hoi // bhAgA ya u battIsaM bAvaTTikaraNa cheeNaM ||gaathaa 105 // TIkA-somataH candramasa upajAyate tithiH, sA ca tata upajAyamAnA ekonatriMzat paripUrNamuhUrttA ekasya ca muhUrtasya dvApaSTikRtena chedena pravibhaktasya satkA dvAtriMzat bhAgAH tathAhi-ahorAtrasya dvApaSTibhAgIkRtasya satkA ye ekssssttibhaagaastaavtprmaannaatithiprityuttAm II bhAvAtha-caMdranI gatithI tithi utpanna thAya che. te utpanna thatI tithi saMpUrNa ra9 muhUrta ane eka muhUrtanA bAsaThIyA batrIza bhAga jeTalI ja hoya che, eTaluM ja sUtramAM tithinuM pramANa kaheluM che tethI tithinI vRddhi thaI zake nahi. 2 prazna--lokika vedAMga tiSamAM tithinuM pramANa keTaluM? uttara-vedAMga jyotiSamAM tithinuM mApa caMdranI gati upara AdhAra rAkhatuM hovAthI keIka vAra cepana ghaDInuM ane kaI vAra chAsaTha ghaDanuM hoya che. te tithi be sUryodayane sparzI zake che tethI lekika paMcAMgamAM tithinI vRddhi Ave che.. 3 prazna-jana siddhAnta pramANe tithine kSaya Ave che? uttara-sUryaprajJapti, tiSakaraMDaka sUtrAnusAra tithinuM Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramANa ahorAtra karatAM thoDuM hovAthI be mahine eka tithine laya Ave che. juo sUryaprajJapti sUtra TIkA, patra ra17. yata ekaikasmin divase ekaiko dvApaSTibhAgo'vamarAtra0 saLI rAte to dvASA divasoma(kSaya)raatro bhavati, kimuktaM bhavati ?-divase divase avamarAtrasatkaikadvASaSTibhAgavRddhathA dvASaSTitamo bhAgaH saJjAyamAno dvASaSTitamadivase mUlata eva triSaSTitamA tithiH pravartate iti, evaM ca sati ya ekaSaSTitamo'horAtrastasminnekaSaSTitamA dvASaSTitamA ca tithinidhanamupagateti dvASaSTitamA tithioke tati thavA dUta che bhAvArtha-ekeka divase eka eka bAsaThame bhAga kSaya rAtri saMbaMdhI prApta thAya che, tethI bAsaTha divase eka kSayarAtri thAya che. kahevAnI matalaba e che ke-divase divase kSayarAtri saMbaMdhI eka eka bAsaThIyA bhAganI vRddhivaDe bAsaThame bhAga utpanna thatAM bAsaThamA divase mULathI ja tresaThamI tithi pravarte che, e pramANe chate ekasaThame je divasa temAM ekasaThamI ane bAsaThamI tithio pUrI thAya tethI bAsaThamI tithi lekamAM kSaya pAmelI kahevAya che. catta: varta tA - ekami ahoratte doSi tihI nattha nihaNamejAsu sottha tila diyA artha kahyuM che ke-eka ja divasamAM bane tithio pUrI thAya to te bIjI tithi kSaya pAme che. 4 prazna-jaina siddhAntAnusAra tiSanA gaNita Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) pramANe patithine paNu kSaya Ave che ane laiAkika paMcAMgamAM te patithinI kSayavRddhi ane Ave che te manAya ke nahi ? uttara-jaina sidhdhAnta pramANe patithinA paNa ya Ave che ane lAkika paMcAMgamAM tA kSayavRddhi ane Ave che, paraMtu bhagavatIsUtramAM aSTamI, caturdazI, amAvAsyA ane pUrNimAne pradhAna parvatithie kahelI che. jIe bhagavatI sUtranA pATha, za. 2, 7. 5, patra 134. * bahUhiM sIlavtrayaguNaveramaNapazcakkhANapAsahovanA se hiM, cAudasamuddiTThapuNNamAsiNIsu paDiputraM posahaM sammaM annupAsemALe, TIjA- 'di' cAhi sIjhavratAni zu vratAni guNA - guNavratAni viramaNAni - aucityena rAgAdi nivRttayaH pratyAkhyAnAni paurupyAdIni pauSadhaM - parvadinAnuSThAnaM tatropavAsaH - avasthAnaM pauSadhopavAsaH, pauSadhaM ca yadA yathAvidhaM ca te kurvanto viharanti taddarzayannAha - ' cAudase' tyAdi ihoddiSTA - amAvasyA 'paDipunnaM posahaM'ti AhArAdibhedAt caturvidhamapi sarvataH // bhAvArtha--tu giyA nagarIne viSe RddhimAn ghaNA zrAvake vase che. teo aNuvrata, guNuvrata, ucitatAvaDe rAgAdikane tyAga, paiAruSI ADhi paccakhANa ane parvanA dvivase karavA ceAgya anuSThAnavaDe aSTamI, caturdazI, amAvAsyA ane pUrNimAnA divase sarvathI AhAra-zarIrasatkAra-brahmacarya - avyApArarUpa cAre prakAranA paiASadhanuM samyak prakAre pAlana karatAM vicare che. A cAritratithie kahevAya che. uparAkta ,, Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 9 ) tithinA divase zrAvakAne vaiSadhavrata karavAnu kahyuM che, ane sAdhue te cAritravata che tethI tapa karavAnu kahyuM che. e tithinA divase tapa na kare te vyavahArabhASyamAM prAyazcita kahelu che. e vyavahArabhASya TIkAnA pADe * aSTamyAM pAkSike caturthaM na karoti tadA mAsalaghu ( purimanuM ) mAsaguru ( ekAzanakaM ) cAturmAsake sAMvatsarike SaSTha aSTamaM na karoti tadA caturmAsalaghu (AcAmlaM) caturmAsaguru ( upavAsa ) prAyazcitta a-AThama ane ceAdaze upavAsa na kare te purimudra ane ekAsaNAnu prAyazcitta Ave ane caumAsI tathA savaccharIne chaThThuM akrama na kare te cAra laghumAsa ane cAra gurumAsanuM prAyazcitta Ave. tapAgacchanI bRhatsamAcArImAM patithinI kSaya ke vRddhi mAnavAno spaSTa niSedha karela che. jue te pATa-- aTTamI cAudasI uchiTThA puNNimAisu || pavtratihisu khayabuDDi na havAi iha vayaNA u // 1 // a --AThama, caudaza, amAvAsyA ane pUrNimA parvatithine viSe kSaya ke vRddhi thAya nahi. A patithine kSaya Ave te pUrvanI apatithine kSaya karavA. juo te pATha---- jai pavvatihikhao taha kAyavtro puvtratihie / evamAgamavayaNaM kahiyaM tellukanA hehiM // 1 // bIyA paMcamI aTThamI Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ) ekArasI. cAuddasIya // tAsaM khao puvvatihio amAvasAe ri tera 2che. artha--je paMcAMgamAM parvatithine kSaya hoya te tenA pUrvanI aparvatithine kSaya kare ema lokyanAthakathita Agama vacana che. bIja, pAMcama, AThama, ekAdazI, caudaza e tithione kSaya hoya te tenA pUrvanI tithino kSaya thAya ane amAvAsyAno kSaya hoya te terasane kSaya kare. bIju vAcakavarya umAsvAti mahArAjane praoNSa pUrva tithiH vIrya vRddho zA tathA paNa kSaya vRddhi mAnavAne niSedha kare che. uparokta pAThe uparathI ema siddha thAya che ke-parvatithinI kSaya ke vRddhi mAnI zakAya nahi. 5 prazna-laukika paMcAMgamAM parva ke parvanantara parva (caudaza pachI amAvAsyA ke pUrNimA Ave te) tithinI kSaya ke vRddhi Ave te kaI tithine parvatithi kahevI ane mAnavI? uttara-zrAddhavidhigraMthamAM parva kRtyanA adhikAramAM AcAryazrI ratnazekharasUrIzvarajI mahArAja vAcakavarya umAsvAti mahArAjanA praoNSano pATha ke pUrva tithi: rA vRddha jaLa torAta ApIne jaNAve che ke-laukika paMcAMgamAM parvatithine kSaya Ave te tenI pUrvatithimAM kSaya pAmela parvatithi sthApIne tenI ArAdhanA karavI. jemake paMcAMgamAM aSTamIne kSaya Ave te audayika sAtame AThama sthApIne aSTamInI ArAdhanA karavI arthAt sAtamane kSaya karI te ArAdhya tithine AThama kahevI ane mAnavI. paMcAMgamAM parvatithinI vRddhi Ave te sattA eTale Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kavi sohalA A ( 11 ). bIjI tithine yatithi kahevI ane ArAdhavI. juo kalpasUtra samAcArI TIkAne pATha athA tuvRddho mA caturdazImavagaNayya dvitIyAyAM caturdazyAM pAkSika kRtya citte kalpasUtra subAdhikA TIkA, patrAMka 206. artha-paMcAMgamAM be caturdazI Ave te pahelI caudazanI avagaNanA karIne bIjI caturdazIe pAkSika kRtya karAya che. A pAThamAM TIkAkAre prathama caturdazIne mATe avazya saMbadhaka bhUtakRdaMta mUkela che te khAsa arthasUcaka che. "avagaNa' zabdane artha zabdakoSamAM "apamAna-avajJA-tiraskAra-parAbhava" artha karela che eTale prathama caturdazIne caudaza na kahevI, paNa apatithi. tarIke bIjI terasa kahevI ane mAnavI ema siddha thAya che. je TIpaNAnI pahelI caudazane lekottara daSTie caudaza kahevAtI hoya to TIkAkAra mahArAjA upAdhyAya zrI vinayavijayajI gaNivarya prathama caturdazIne mATe ciMca ke enjiA zabda choDIne avaUTcca zabda na vAparata. e pramANe bIjI parva tithionI vRddhine mATe paNa samajavuM. A uparathI ema siddha thAya che ke-bhIMtIyA jaina paMcAMgemAM AThamanA kSaye sAtamane kSaya ane caudazanI vRddhie be terasa lakhavAmAM Ave che te sUtra ane paraMparAsiddha che, ema samajavuM 6 prazna-zrAddhavidhi graMthamAM Apela vAcaka umAsvAti mahArAjanA praoNSanA bane caraNa zuM temanA racela che ? uttara-A praSimAM rajA pada be vAra Ave che tethI prapanA baMne caraNane eka ja kartAnA mAnIe te punarukti doSa Ave che. umAsvAti mahArAje tattvArtha sUtranI racanA karI che temAM. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) kAI sUtranI aMdara punarukti doSa dekhAtA nathI ane AvA -sAmAnya e caraNamAM punarukita doSa mUke e vAta asabhavita lAge che, tethI amAruM ema mAnavu che ke--kSaye pUrvI - tithi: hAryo A prathama caraNa te umAsvAti mahArAjanu ja racela che; bIjA caraNane mATe saMzaya che. te caraNu saddhAntika TippaNanA abhAve pAchalathI laukika paMcAMgamAM AvatI vRddhi tithinI vyavasthA mATe pUrvAcArye raceluM lAge che. A pradhASa pUrvapara parAthI Avela hAine pUrvAcAryae mAnela che ane ame paNa mAnIe chIe. 7 prazna-saddhAntika TippaNane abhAva kayArathI thaela mAne che ? uttara--umAsvAti mahArAjanA samayamAM te jaina TippaNu hAvuM ja joIe, kemake teo pUrvadhara hatA. temane mATe granthAntaramAM vArA: pUvi vizeSaNa Apela che. temanA ziSya zyAmAcArya mahArAje prajJApanAsUtranI racanA karela che ane daza pUrvadharanuM racela hoya te ja sUtrarUpe manAya che, te daza pUrvadharanA samayamAM saiddhAntika TippaNa na hoya e vAta mAnI zakAya evI nathI. 14mI saDhImAM thaela jinaprabhasUrijInA pahelAthI ja saiddhAntika TippaNane abhAva thaye hAya ema temanA lakhelA " vidhiprapA " graMthathI spaSTa jANI zakAya che. eTale umAsvAti pachI keTalAka kALe saiddhAntika TippaNanA abhAva thayeA hAya ema amAruM mAnavu che. 8 prazna--laukika paMcAMgamAM caturdazI parjhanantara amAvAsyA ke pUrNimAne kSaya Ave te te parvanI ArAdhanA kayAre karavI ? Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 13) pUrNimA ke amAvAsyAnA kSayamAM terazanA kSaya uttara--laukika paMcAMgamAM amAvAsyA ke pUrNimA parvatithinA kSaya Ave teA pUrvI tithi: hArja e praghASane anusArUM paMcAMganI yAdazIe lekettara auyika caturdazI sthApIne pAkSika kRtya karavuM ane laukika caturdazIe kSaya pAmela amAvAsyA ke pUrNimA sthApIne te parvanI ArAdhanA karavI. hIraprazna graMtha paNa uparokata kathananu samarthana kare che. jIe hIraprazna patrAMka 32 paMcamI tithikhuTitA bhavati tadA tattapaH kasyAM tithau kriyate, pUrNimAyAM ca truTitAyAM kutra iti prazna atrottaraM paMcamI tithikhuTitA bhavati tadA tattapaH pUrvasyAM tithau kriyate pUrNimAyAM ca truTitAyAM trayodaza / caturdazyAH kriyate, trayodazyAM vismRtau tu pratipadyapIti / artha--jyAre paMcamInA kSaya hAya tyAre te pacamI. tithine tapa lAkika paMcAMganI kaI tithie karAya ? ane pUrNimAne kSaya hoya tyAre tene tapa kaI tithie karavA ? enA uttara Ape che-TippaNamAM paMcamInA kSaya hAya tyAre te paMcamInA tapa pahelAnI tithi ceAthanA divase karavA, ane pUrNimAnA tapa teraza-daze karaveA. ahiM khAsa AcAryazrIe samamI vibhaktinu dvivacana vAparyuM che e arthasUcaka che, eTale TippaNAnI trayeAdazIe auyika caturdazI sthApIne pAki kRtya karavuM ane caturdazIe pUrNimA sthApIne te tapanI ArAdhanA karavI. ethI pUrNimAnA kSayamAM etithi pheravavAnuM sUcave che eTale paMcAMganI pUrNimA ane amAvAsyAnA Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (14 ) kSayamAM terazane kSaya kare. e pramANe teraza karavAnuM bhUlI gayA hoya te paDavAne divase paNa pUNimAne tapa kare. A "api" zabdane artha che. jemAM pAMcamanA kSaye te tapa cothe karI zakAya che, kema ke cotha aparvatithi che paraMtu pUNimAnA kSaye te tapa cidaze karI zakAtuM nathI, kema ke bhagavatIsUtramAM cAdaza ane pUrNimAne pradhAna parvatithi mAnela tethI e bane parvanI ArAdhanA judI ja karavI joIe, kSayamAM bhegI thaI zake nahi. je pUrNimAnA kSaye te tapa teraza ke pratipadAe ja karavAno hoya te uttaramAM AcAryazrIne eTaluM ja kahevAnI jarUra hatI ke-pUNimAne kSaya hoya te te tapa teraze karo ane teraze bhUlI gayA hoya te ekamanA divase paNa kare, paraMtu trazAvatuH ema saptamI vibhaktinuM dvivacana vAparavAnI jarUra nahotI, chatAM dvivacana mUkayuM che e khAsa arthasUcaka che. pUrNimAnI ArAdhanA caturdazInI pachI ja hoya paNa pahelAM hoI zake nahi, tethI ja terazane kSaya karo paDe che e hIrapraznanA pAThane phalitArtha che, 9 prazna--laukika paMcAMgamAM amAvAsyA ke pUrNimAnI vRddhi hoya tyAre te parvanantara parvatithinI ArAdhanA kevI rIte karavI? pUrNimA ke amAvAsyAnI vRddhie terazanI vRddhi uttara-laukika paMcAMgamAM amAvAsyA ke pUrNimAnI vRddhi Ave tyAre paraMparArUDha umAsvAti mahArAjanA " va tathA " A praSane anusAre bIjI pUNimA ArAdhavA mATe ane sAntara doSa TALavA mATe paraMparA Agamane anusAra amAvAsyA ke pUrNimAnI vRddhie aparvarUpa terazanI vRddhi karavAmAM Ave che. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 15 ) zaMkA-pUNimAnI vRddhie terazanI vRddhi karavAthI pAkSika kRtya pAMcAMganI prathama pUrNimAe karavu paDe ane tema karavAthI audayika caturdazInA niyama rahetA nathI tethI zrAddhavidhikAre Apela gAthAne anusAre AjJAbhaMganA dveSa lAge tenu' kema ? ." samAdhAna-ArAdhanamAM auddhayika tithi levI temAM kaI paNa jAtanA matabheda nathI. zrAddhavidhimAM kahyuM che ke "prAta: pratyAkhyAnaneAAM cA tithi sthAt sa premALA " pratyAkhyAnanA AraMbha vakhatathI eTale sUryodayathI tithinI zarUAta jaNAve che. patithinA AraMbha jema sUryodayathI thAya tema te tithinI samApti paNa bIjA sUryodayathI anya tithinI zarU-Ata thAya tyAre ja thAya eTale zrAddhavidhimAM pratipAdita sUryodayane utsarga mArga te tithimAM lAgu paDe che ke je tithinI anya sUdiya vakhate samApti hoya, paraMtu pa ke paryAnantara tithinI paMcAMgamAM kSaya ke vRddhi hoya tyAre sUryadayane utsaga mArga apavAdanA viSaya ane che. hIrapraznamAM pUrNimAnI vRddhie bIjI audayika tithi levAnuM kahyuM che te laukika udayavALI che, paNa leAkeAttara udayavALI nathI te paNa ArAdhanAnI apekSAe leAkeAttara udayavALI mAnIne tenI ArAdhanA karIe chIe. caturdazI ane pUrNimA e banne pradhAna patithi che tethI tenI ArAdhanA anantara ja thAya pazu sAntara thaI zake nahi. te mATe jIe senaprazna ane AcAramaya samAcArInA pATha, patra 3. ' catuSpa kRtasampUrNa caturvidhapauSadhaH pUrvoktAnuSThAnaparo mAsa catuSTayaM yAvat pauSadhapratimAM karoti dvitIyopavAsa zaktya - Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 28 ) bhAve tu AcAmlaM nirvikRtikaM vA karoti // artha- aSTamI, thaturdazI, abhAvAsyA, pUrNimA3ya yAra pa e catuSpavImAM cAre prakAranA saMpUrNa vaiSadha karanAra chatA pahelI traNa pratimAvahananI kriyAmAM tatpara evA zrAvaka cAra mahinA sudhI pASadha pratimA kare, pAkSikane upavAsa karyA pachI khIje divase amAvAsyA ke pUrNimAe upavAsa karavAnI zakti na hAya tA AyaMbila ke nIvI kare. jIle thAha, senaprazna, patrAM 105- pratimAgharazrAvakaH zrAvikA vA caturthI pratimAta Arabhya catuSpava pauSadhaM karoti tadA pAkSika pUrNimA SaSThakaraNAbhAve pAkSikapauSadhaM vidhAyopavAsaM karoti pUrNimAyAM caikAzanaM kRtvA pauSadhaM karoti tatzudhyati na vA iti praznottaraM pratimAdharaH zrAvakaH zrAvikA vA caturthIpratimAta Arabhya catuSpava pauSadhaM karoti tadA mukhyavRtyA pAkSikapUrNimayozcaturvidhAhAraSaSTha eva kRto yujyate, kadAcizca yadi sarvathA zaktirna bhavati tadA pUrNimAyAM AcAmlaM nirvikRtikaM vA kriyate evaMvidhAkSarANi samAcAra granthe santi paramekAzanaM zAstre dRSTaM nAstIti // a-pratimAdhArI zrAvaka ke zrAvikA ceAthI pratimAthI cArapavI pauSadha kare te 5SmI ane pUrNimAne chaThThuM na thaI zake te 5SmIne pauSadha karIne upavAsa kare ane pUrNimAnA divase ekAsaNuM karIne pauSadha kare te zudhdha thAya ke kema ? Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 17 ) uttara-pratibhAdhArI zrAvaka ke zrAvikA cothI pratimAthI cAra parvanA pauSadha kare te mukhyavRttie pakhI ane pUNimAne cauvihAra chaThTha ja karavo joIe. je kadi sarvathA zakita na hoya te pakhInA upavAsa upara pUNimA(ke amAvAsyA)e AyaMbila athavA nIvo kare evA akSara samAcArI graMthamAM che, paNa ekAsaNuM karavAnuM zAstramAM dIThuM nathI. artha sAthe upara Apela samAcAragraMthano pATha ane senapraznanA pATha uparathI ema sidhdha thAya che ke-caturdazI ane amAvAsyA ke pUrNimAnI ArAdhanA caturdazInI anantara ja thavI joIe. tiSanA niyama mujaba caturdazI pachI anaMtara amAvAsyA ke pUNimA Ave che, tethI caturdazI pachI amAvAsyA ke pUNimAnI ArAdhanAnuM anantarapALuM siddha thAya che. AcArya zrI vijayasenasUrIzvarajI mahArAja caturdazI ane pUNimAnI ArAdhanAnuM anaMtarapaNuM kAyama rAkhavA mATe praznanA uttaramAM samAcArI graMthano pATha ApIne chaThTha tapa karavAnI zaktinA abhAve pAkSikane upavAsa karI piSadha karIne pUNimAne divase AyaMbila ke navI karIne paiSadha karavAnuM jaNAve che. e banne parvanI anantara ArAdhanA mATe zaktinA abhAve zAstrakAre e tapano pheraphAra karyo, paNa ArAdhanAnA divasane pheraphAra karyo nathI e khAsa dhyAnamAM rAkhavA jevuM che tethI samAcArInA pAThane anusAre lokika paMcAMgamAM be amAvAsyA ke be pUrNimA Ave tyAre caturdazI ane amAvAsyA ke pUNimAnI anaMtara ArAdhanA kAyama rAkhavA mATe pUrvAcAryoe paMcAMganI audayika caturdazIne bIjI terazarUpa gaNuM paMcAMganI prathama pUNimAnA divase lekettara dayika caturdazI sthApIne pAkSika kRtya karavAnuM ane tenA bIje divase amAvAsyA ke pUNimAnI ArAdhanA Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 18 ) karavAnuM jaNAve che tethI ja amAvAsyA ke pUrNimAnI vRddhie be teraza karavAmAM Ave che. je amAvAsyA ke pUNimAnI vRddhimAM paMcAMganI audayika caturdazIe pAkSikanI ArAdhanA karIe ane bIjI amAvAsyA ke pUNimAe te amAvAsyA ke pUNimA parvatithinI ArAdhanA karavAmAM Ave te catudaMzI ane amAvAsyA ke pUNimAM pradhAna parvatithi ArAdhanAnuM anantarapaNuM rahetuM nathI. parvatithinI vRddhi mAnavAthI usUtrapaNano doSa temaja be parva kahIne eka parvanI ArAdhanA karavAthI yathAvAdIpaNuM paNa rahetuM nathI; eTalA mATe ja amAvAsyA ke pUrNimAnI vRdhdhimAM paMcAMganI audayika caturdazIne bIjI terazarUpa gaNuM prathama amAvAsyA ke pUNimAnA divase lekettara audayika caturdazI sthApIne pAkSika kRtya karavAmAM Ave che. 10 prazna-sAMvatsarika parvanI ArAdhanA kayAre karavI? uttara-kalpasUtranI samAcAromAM spaSTa kahyuM che ke - teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNe bhagavaM mahAvIre vAsANaM savIsairAe mAse viikkaMte vAsAvAsaM paDhosavei tahANaM amhe vi vAsANaM savIsairAe mAse viikkate vAsAvAsaM posavemo, aMtarAviyase kappai, no se kappai taM rayaNiM uvAiNA vitte| artha-te kAle te samaye varSARtuno eka mAsanevisa rAtri vyatIta thaye chate zramaNa bhagavAna mahAvIra prabhue varSavAsa karyo eTale sAMvatsarika parva karyuM tethI ame paNa varSohatane eka mAsa ne vaza rAtri vitI gaye chate varSAvAsa karIe chIe, ane kAraNa hoya te te pahelAM paNa varSAvAsa Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ). eTale paryuSaNa parva thaI zake che paNa te pacAzamI rAtrinuM atikramaNa karavuM kalpa nahi. prathama siddhAnika TippaNuM hatuM tyAre zrAvaNa vada 1 thI bhAdaravA suda paMcamIe pacAza divasa pUrA thatA hatA. hAla saiddhAtika TippaNu vicacheda gayuM che ane laukika paMcAMgamAM avAranavAra tithinI kSaya ke vRddhi AvyA kare che tethI ApaNe kAlikasUrijInI paraMparAthI bhAdaravA sudi 4 nA divase pacAza divasa pUrA thaelA mAnIne te divase sAMvatsarika parva karIe chIe. 11 prazna-caMDAzu caMDu paMcAMgamAM bhAdaravA sudi pAMcama be hoya te sAMvatsarika parva kaI tithie karavuM? uttara--rAjazekharasUrIzvarajI mahArAje vi. saM. 1805 mAM caturvizati prabaMdha cele che, temAM zAlivAhana rAjAnA prabaMdhamAM spaSTa jaNAvyuM che ke kAlikAcAryapAdhai paryuSaNAmakenAhvA agi AnAyayat ja tivAto vA | catuviMzatiprabaMdha patra 70 arthazAlivAhana rAjAe kAlikAcAryanI pAse eka divasa pahelA paryuSaNa parva aNuvyuM eTale karAvyuM. A pATha uparathI paMcamIthI eka divasa pahelA paryuSaNa parva karavAnuM siddha thAya che. paMcamInI vRdhdhimAM je paMcAMganI dayika cothanA divase sAMvatsarika parva karavAmAM Ave te vinA kAraNe ArAdhya paMcamIthI be divasa pahelAM saMvacharI parva thAya. tema karavAthI sUtra AjJA ane kAlika Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 20 ) sUrinI paraMparAno spaSTa bhaMga thAya che, mATe bIjI ethe ja sAMvatsarika parva karavuM joIe, paNa paMcAMganI caLe nahi. 12 prazna-zrAdhdhavidhikAranA kathana pramANe sUryodaya vakhate je tithi hoya te ja pramANabhUta gaNAya, te pachI parva . tithinA kSayamAM dayika tithi kevI rIte levI? uttara--paMcAMgamAM parvatithino kSaya hoya paNa ArAdhanAmAM parvatithino kSaya manAtuM nathI temaja zrAdhdhavidhimAM anodayika tithi mAnavAne paNa niSedha karela che. juo zrAddhavidhi, patrAMka 15ra- udayaMmi jA tihI sA pamANamiarai kIramANIe / zALAmAvarathAmikavirA pAve pApArAsmllaadaavpi-aadityodyvelaay, yA stokApi tithirbhavet sA saMpUrNeti mantavyA prabhUtA nodayaM vinA // 1 // - artha-sUryodaya vakhate je tithi hoya te ja pramANa karavI joIe. udaya vinAnI bIjI tithi pramANa kare te AjJAbhaMga, anavasthA mithyAtva ane virAdhanAnuM pApa lAge. A kAraNathI ja pUrvAcAryo umAsvAti mahArAjanA praoNSane anusAre kSaya pAmela parvatithine pUrvanI tithimAM dayika parvatithi sthApIne ArAdhanA kare che tethI AjJAbhaMga ke mithyAtvane deSa lAgato nathI eTalA mATe ja parvatithinA kSaye aparvatithino kSaya manAya che temaja pUrNimAnI vRddhimAM codazapunamanI joDe ArAdhanA karavA mATe paMcAMganI prathama pUNimAe audayika caturdazI sthApIne terazanI vRddhi mAnavAmAM Ave che. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 11 ) 13 prazna-patithine kSaya mAnanAra ArAdhanA parvanI kare ke apanI ? uttara----navA paMthavALA peAtAnA paMcAMgamAM patithinA kSaye apa ane pa ane tithi sAthe lakhe che ane te pramANe mAne che. zrAvidhimAM kahyuM che ke- cAummAsi avarise pakhiapaMcamIsu nAyavvA / / tAo tihio jAsiM, udei sUro na aNNAo || 1 || pUApaccakhANaM paDikkamaNaM tahaya niamagahaNaM ca || jIe udei sUro, sIpha tehIr 3 jAyantra / / 2 / / acAturmAsika, sAMvatsarika, pAkSika paMcamI, aSTamIne mATe te tithie levI ke jemAM sUrya udaya pAme; khIjI anauyika tithie na levI. je tithimAM sUrya udaya pAme te tithine viSe pUjA, paccakakhANa, pratikramaNa ane niyama grahaNa karavA. A uparathI ema sidhdha thAya che ke patithinI ArAdhanAmAM anoDhayika tithi levAtI nathI tethI navA pathavALA patithinA kSaya mAnIne apatithinI ja ArAdhanA kare che. 14 prazna--pUrNimAnA kSaye cAdaza-pUnama bhegI mAnanAra pAkSika pratikramaNa kyAre kare ? uttara--navA paMcavALA pUrNimAnA kSaye caiAdaza-punama bhegI mAne che tetho pAkSika pratikramaNa temaNe savAramAM ja karavuM joie kemake TippAmAM cAdazano bhAga savAramAM ja hoya che. apeAranA te pUrNimA zarU thaI jAya che, tethI sAMjanA pAkSika pratikramaNa thaI zake nahi kema ke pAkSika pratikramaNa dazanuM che; pUnamanu nathI chatAM sAMjanA kare te Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 20 ) te pAkSika pratikramaNa pUnamanuM ja kahevAya paNa caudazanuM nahi, temanI A mAnyatA paNa zAstravirudhdha che. 15 prazna-navApaMthavALA sidhdhAnika TippaNanA abhAve laukika paMcAMga pramANe parvatithinI vRddhi mAne che te satya che? uttara-laukika paMcAMga pramANe parvatithinI vRddhi mAnavAthI AgamanI sAthe spaSTa virodha Ave che. sUryaprajJapti, caMdraprajJapti ane jyotiSakaraMDaka sUtranA pATha pramANe tithinI ja vRddhi thatI nathI te pachI parvatithinI vRddhi kema manAya? vaLI satya che te ja kahevAya ke je jinezvare kahyuM hoya. juo bhagavatI sUtra pATha, patrAMka 54, za. 1, u. 3 ___ se nUNaM bhaMte ! tameva saccaM NIsaMkaM jaM jiNehiM paveiyaM / haMtA gautama ! tameva saJcaM NIsaMkaM jaM jiNehiM pave. tti | artha-jinezvare je kahyuM che te ja satya ane niHzaMka che ? hA, he gotama ! jinezvare je prarUpyuM che te ja satya ane niHzaMka che. abhayadevasUri mahArAja bhagavatIsUtranI TIkAmAM paNa ema ja kahe che ke-jemane mata AgamAnusArI hoya te ja satya mAnavuM; bIjAnI upekSA karavI eTale cheDI devuM. juo TIkAne pATha va matamAmanupati tava samiti mantavyamita naholayam . bha. su. za. 1, u. 3, patrAMka 62 TIkA. A uparathI parvatithinI laukika paMcAMga pramANe vRddhi mAnavI te asatya che. 16 prazna--tithicarcAne sAmAnya viSayane vidvAna sAdhue ATaluM moTuM rUpa kema Ape che? . uttara--A carcA parvatithinA kSaya vRdhdhi viSayaka che. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 20 ) parvatithinI sAcI ArAdhanA AtmakalyANane anupama mArga hevAthI vidvAna sAdhuone te mahatvano viSaya lAge che. te mATe jue zrAdhdhavidhimAM Apela Agamano pATha, patrAMka 153___ bhayavaM bIapamuhAsu paMcasu tihIsu vihiraM dhammANuSThANaM kiM phalaM hoi ? prazna. uttara-goyamA ! bahuphalaM hoi / jamhA eAsu tihIsu pAeNaM jIvo parabhavAuaM samajiNai, tamhA tavo vihANAi dhammANuTThANaM kAyavvaM, jamhA suhAuaM samajiNaiti / " AyuSi baddhe tu dRDhadharmArAdhane'pi baddhAyurna ttlti|| artha -he bhagavana ! bIja pramukha pAMca tithine viSe karela dhamanuSThAnanuM zuM phala thAya? uttara-he gatama! ghaNuM phala thAya, kAraNa ke A tithione viSe prAyaH ghaNuM karIne jIva parabhavanuM AyuSya bAMdhe che, tethI tapovidhAnAdi dharmAnuSThAna avazya karavuM jethI zubha AyuSya baMdhAya. azubha AyuSya baMdhAyA pachI majabUta rIte dharmanI ArAdhanA kare to paNa bAMdhela AyuSya truTatuM nathI. upara Apela bhagavatIsUtranA pATha uparathI vAMcakavargane samajAze ke parvatithinI carcA keTaluM mahatvano viSaya che. 17 prazna--jene mATe AgamamAM vidhi ke pratiSedha na hoya ane je paraMparA kaI sadIothI cAlatI hoya te paraMparAne gItA pitAnI matikalpanAthI dUSita kare? uttara--je paraMparA kaI sadIothI cAlatI hoya ane jene mATe AgamamAM vidhi ke niSedha na jaNAtuM hoya tevI paraMparAne paNa gItArtho potAnI matikalpanAthI dUSita TharAvIne taDe nahi. tene mATe juo zrI zAntisUrIzvarajIkRta dharmaratnaprakaraNano pATha, patrAMka 264. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 24 ) jaM ca na sutte vihiyaM, na ya paDisiddhaM jaNami cirarUDhaM // samai vigappiyadosA, taM pi na saMti gIyatthA // 99 // TIkA-iha ca zabdaH punarartha iti yat punararthajAtamanuSThAnaM vA naiva sUtre-siddhAnte vihitaM karaNIyatvenoktaM caityavaMdanAvazyakAdivat , na ca pratiSiddhaM prANAtipAtAdivat , atha ca jane-loke cirarUDhamajJAtAdibhAvaM svamativikalpitadoSAtsvAbhiprAyasaMkalpitaSaNAt tadapi, AstAmAgamoktaM na dUSayanti-na yuktaM etaditi parasya nopadizanti saMsAravRddhibhIravo gItArthA-viditAgamatattvAH, yataste evaM zrIbhagavatyuktaM paryAlocayanti-tathAhi-"jeNaM madayA! aTuM vA heuM vA pasiNaM vA vAgaraNaM vA amAyaM vA adiTuM vA assuyaM vA aparinAyaM vA, bahujaNamajhe Aghavei panavei parUvei daMsaha nidaMsei uvadaMsei, se NaM arahaMtANaM, AsAyaNAe vai, ara* haMtapannattassa dhammassa AsAyaNAe vaTTai, kevalINaM AsAyagAe vaTTai kevalIpabattassa dhammassa AsAyaNAe vaTTai / / bhagavatI za0 18, u0 5, sUtra 635 artha-je bAbata ke anuSThAna sidhdhAntamAM vihita eTale cityavaMdana ane Avazyaka vigerenI mAphaka kartavya rUpe paNa nahi kahela hoya, ane prANAtipAtAdikanI mAphaka pratiSedhela paNa nahi hoya te sAthe vaLI je lekamAM cirarUDha haya, eTale te kyArathI zarU thaI tenI khabara paDatI na hoya, tene paNa saMsAravRzcibhIru gItArtho dUSita karatA nathI eTale ke Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) A paraMparA ke pravRtti ayukta che" ema bIjAne upadeza karatA nathI, je mATe teo zrI bhagavatI sUtramAM kahelI nIcenI vAtane vicAre che. hakIkata A pramANe-he maMduka! je mANasa ajANyA, aNadIThA, aNusAMbhalyA ane aNuparakhyA artha, hetu, prazna ke uttara bharasabhAmAM kahe, jaNAve, prarUpe, batAve, sAbita kare ke rajU kare te mANasa ahaMtu bhagavAnanI tathA kevaLIeAnI AzAtanA kare che, ane temanA dharmanI paNa AzAtanA kare che. vaLI temanA cittamAM A vAta paNa pure che ke-saMva thatA viliyA kUdavasUri Asi // tadadUsiyamAyariya-aNaisaI ko nivArera // 10 // artha--saMvigna eTale jaladI mekSa IcchanArA ane atizaya gItArtha kemake temanA vakhate bahu Agame hatA, tathA saMvigna hovAthI ja vidhirasika eTale vidhimAM jemane rasa paDatuM hatuM evA arthAt vidhi bahumAnI pUrvasUrio eTale ciraMtana AcAryA hatA, temaNe aNadUSeluM eTale nahi niSedheluM Acarita eTale badhA dhArmika lekamAM cAlate vyavahAra, tene anatizayI eTale viziSTadyuta ke avadhi vagere atizaya rahita ka mANasa pUrva pUrvatara uttama AcAryonI AzAtanAthI DaranAre heI nivArI zake? kaI ja nahi. vaLI te gItArtho A paNa vicAre che ke rasuttapruuvnnaa kaDuvivAgA // jANaMtehiM vi dijjai niddeso muttaravastha 202 / atha-utsutraprarUpaNA kaDavAM phala ApanArI che, evuM jANatAM chatAM paNa jeo sUtrabAhya arthamAM nizcaya ApI de che, te ati sADasa che, eTale zuM kahyuM te kahe che - Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (26) dubhAsieNa ikkeNa marII dukkhasAgaraM patto || bhamio joDAjori-mAsirinAdhijJAO // ? / / tammuttamASaratobNdh kammaM sucikkaNaM jIvo / saMsAraM ca pavaDDai-mAyAmAMsaM jagad ca // 2 // a--marIci eka durbhASita vacanathI duHkhanA diracAmAM paDI kADAkeADa sAgarApama bhamyA // 1 // utsaMga AcaratAM jIva cIkaNAM kama khAMdhe che ane mAyAmRSAvAda seve che. // 2 // A upara Apela dharmaratna prakaraNanA pAThathI vAcakA samajI zakayA haze ke je bAbata sUtramAM vihita na hoya tema niSedha paNa karela na hoya ane dhArmika leAkamAM lAMkhA vakhatathI cAlatA vyavahAra hAya tene paNa gItArtho ayukta che ' ema kahe nahi te pachI sUtra, graMtha ane pUrvAcArDanI para parAsiddha temaja i sadIothI cAlI AvatI patithinI kSaya ke vRSTimAM karAtI apatithinI kSayavRdhdhinI AcaraNAne kema teADI zakAya ? je bhavabhIru gItArthI hAya te tA AnuM khaMDana kare ja nahi. A * 18 prazna--kAI mANasa AkhuM sUtra mAne paNa te sUtranA eka pada ke akSarane na mAne te tene samyagraSTi kahevA ke mithyAdaSTi ? uttara--kaI AkhuM sUtra mAne paNa te sUtranA ekapada ke akSarane na mAne te te jamAlinI mAphaka mithyAdaSTi kahevAya. te mATe jIe vizeSAvazyaka bhASyanA pATe-- payamakkharaMpi ikkaM ca jo na roera suttaniddiTThe // sesaM roato vihu micchadiTThI jamAlivva // 1 // Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 17 ) atha -je mANasane sUtramAM kahela eka pada ke akSara na ruce ane bAkInuM AkhuM sUtra ce eTale mAne te paNa jamAlinI mAphaka tene mithyAdaSTi jANa, samyaktva hoya nahi. 19 prazna--navA paMthavALA potAnA paMcAMgamAM parvatithinA kSayamAM udaya na maLe to samApti jarUra levAnuM lakhe che te rogya che ? uttara-ArAdhanAmAM udaya na maLe to samApti levI A anya gacchano mata che. zrAdhdhavidhikAra te ArAdhanAmAM audayika tithi ja mAnavAnuM kahe che, paNa samAptine nirdeza karatA nathI. kami nA pitA nA mAi rUtyAdri eTalA mATe ja parvatithinA kSaye tenA pUrvanI tithimAM ArAdhya audayika tithi sthApIne aparvatithino kSaya mAnavAmAM Ave che. - 20 prazna-navA paMthavALA parvatithinI vRdhdhi kahe che te zuM usUtra che ? uttara--jenAgama pramANe tithinI vRdhdhi ja thatI nathI ema navA paMthavALA jANe che, chatAM parvatithinI vRddhi thAya ema kahe to te cekakhI usUtraprarUpaNuM ja che. 21 prazna--utsutra prarUpaNA karanAranA darzanathI samyagadaSTi jIvane lAbha ke hAni uttara-usUtraprarUpaNa karanAranuM darzana paNa saMsAravardhaka kahyuM che, te mATe juo kalpabhASyano pATha ussuttamAsagAje te dukkarakAragA vi sacchaMdA // tANaM na dasaNaM pi hu kappai kappe jao bhaNiyaM // 1 // je jiNava. yaNutiNNaM vayaNaM bhAsaMti ahava mannati // sammadiTThINaM. taIsaNaM pi saMsArakhuDDikaraM // 2 // Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 18 ) artha-je utsuka bele che te duSkara kiyA karatA hoya te paNa temane sUtrakAra svachaMdI kahe che. temanuM darzana karavuM paNa kalpe nahi je kAraNathI kalpabhAgyamAM kahyuM che, (1) jeo jinezvaranA vacanathI virudhdha vacana bele che athavA te pramANe mAne che temanuM darzana paNa samyagadaSTi jIvane saMsAravardhaka che. A uparathI vAcake samajI zakaze ke utsavaprarUpaNa karanAra pite saMsAra samudramAM DUbe che ane Azritone paNa DUbADe che. 22 prazna-eka jIva jJAna ane kiyAmAM zithila che, paraMtu prarUpaNA zudhdha kare che ane bIje jJAna ane kriyAmAM apramattA che, tyAgI che paNa jANI joIne usUtraprarUpaNa kare che to A bemAM zreSTha keNa gaNAya ? ura-hitopadezamAlA graMthanA abhiprAya pramANe te zudhdha prarUpa ja zreSTha gaNAya, kemake zithilAcArathI pote DUbe che paNa bIjAne DUbADatuM nathI tyAre tyAgI usUga prarUpaka to svaparane DUbADe che. te mATe juo pUrvAcAryapraNIta hitopadezamAlAnA pATha "nANakiriyAsu siDhilA appANaM ciya bhavaMmi pADaMti / / vitahA parUvaNA puNa aNaMtasatte bhamADaMti // 474 // artha-jJAna ane kiyAmAM zithila e pitAnA AtmAne ja saMsArasamudramAM pADe che, paraMtu bIjAone DubADatAM nathI tyAre utsutraprarUpaNa karanArA tyAgIo te pote bhavasamudramAM paribhramaNa kare che ane upadezathI bIjA anaMta jIvone bhavabhramaNa karAve che. 23 prazna-laukika paMcAMgamAM be pUrNimA hoya tyAre caturdazIe ja pAkSika pratikamaNa karavuM, A mAnyatA kharataragacchanI che ke tapAgacchanI? Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 20 ) uttara-laukika TippaNamAM be pUrNimA hoya tyAre catudazIe ja pAkSika pratikamaNa karavuM, A mAnyatA kharataragacchanI che; tapAgacchanI nathI. kharataragucchavALA TippaNAmAM parvatithinI vRddhi hoya tyAre pahelI tithi grahaNa kare che, bIjI tithi mAnatA nathI; tethI caturdazIe ja pAkSika pratikramaNa kare che eTale temanI caturdazI ane pUrNimAnI anaMtara ArAdhanA kAyama rahe che. tapAgacchavALA zrI umAsvAtinA praghASAnusAra vRddhimAM bIjI tithi grahaNa kare che tethI caturdazI ane pUrNimAnI anaMtara ArAdhanA kAyama rAkhavA mATe ja paMcAMganI prathama pUrNimAe audayika caturdazI sthApIne pAkSika kRtya kare che. tapAgacchanI A mAnyatAnuM upAdhyAya zrI dharmasAgarajIe pitAnA usUtrodghaTTanakulakamAM sArI rIte sumarthana karyuM che, kharataragacchIya AcArya zrI jinacaMdrasUrijInA praziSya vAcanAcArya zrI guNavinayagaNie paNa vi. saM. 165mAM banAvela usUtrakhaMDana graMthamAM paNa A bAbatano nirdeza karyo che. juo te pATha-anya vRddho (pUrvatithau ) gif zire 3 viM? AgaLa chaThThI lITImAM teozrI spaSTa lakhe che kecturdshyaaN pauSadhopavAsAdidharmakRtyAni pAkSikapratikramaNaM ca niSedhya prathamaamAvasyAM prathamapUrNimAyAM ca pakSitimavijaur,-usUtra khaMDanagraMtha, pAnuM 20 muM. 24 prazna--laukika TippaNamAM amAvAsyA ke pUrNimAne kSaya hoya to pAkSika pratikamaNa caturdazIe ja karavuM, A mAnyatA kayA gacchanI che ? uttara-laukika TippaNAmAM amAvAsyA ke pUrNimAno kSaya hoya to caturdazIe ja pAkSika kRtya karavuM. A mAnyatA kharataragacchanI che; tapAgacchanI nathI. tapAgacchavALA te pitAnI samAcAra mujaba amAvAsyA ke pUrNimAno kSaya hoya. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 30 ) tA TippaNAnI teraze auyika caturdazInI sthApanA karIne pAkSika kRtya kare che. A bAbata upAdhyAya zrI dharmasAgarajIe utrA ghATanakulakamAM spaSTa zabdomAM lakhI che. x x X parama avadhUta yAgirAjazrI AnaMdaghanajI mahArAja paNa zrI anaMtanAthasvAmInA stavanamAM utsUtraprarUpaNAnI bhayaMkaratA samajAvatAM kahe che ke pApa nahIM kAI sUtra bhASaNa jimAM, dharma nahIM kAI jaMgasUtra siramA; sUtra anusAra je bhavika kiriyA kare, tehanuM zuddha cAritra parikhA. dhAra talavAranI sAhalI dAhalI...... arthAt ke-jaina siddhAMte nAgame thI viruddha kathana karavA jevuM eka paNa mahApApa nathI; kAraNa ke sarovaramAM phreMkelA kakarathI jema jaLanA kuMDALA vadhatAM samasta sarovaramAM prasAra pAmI jAya che. tema eka mAtra utsUtra-vacana, te vistAra pAmatAM samasta zAsanane chinnabhinna karI mUke che. zarUAtamAM tA nirjana araNyamAM eka mAtra pagadaMDI ja (keDI) paDe che, parantu tenA para vizeSa avarajavara thatAM te eka mahAmArganuM svarUpa dhAraNa kare che tevI ja rIte utsUtra-prarUpaNAnuM samajI levuM. tethI ja zAstrakAroe utsUtra-prarUpaNAne tAle Ave tevu eka paNa pApa gaNAvyu nathI. khIjA pApe te anya dharma karaNI ke tIrthayAtrAdi karatAM vinAza pAme parantu utsUtraprarUpaNA te anaMta bhavabhramaNa vadhAre che. jIe carama jinapati zrI mahAvIrasvAmInA pUrvabhavanu maracInuM dRSTAMta. utsUtra-prarUpaNAthI bheALA prANIe bheALavAI jAya che ane dharmane badale adharmanuM AcaraNa karI bese che, mATe ja Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 3 ) zrI AnaMdaghanajI mahArAja pharamAve che ke-A vizvamAM sUtromAM pharamAvyA pramANe upadeza karavA sivAya bIje kaI uttama dharma nathI. sUtra e dIvAdAMDI sadaza che. jema dIvAdAMDI samudramAM aTavAyelA jahAjane kinArA para lAvavAmAM sahAyaka bane che tevI rIte AgamazAstro jIvana-naukAne bhava-samudramAMthI tIre kheMcI lAvavA samartha bane che; eTale ke je bhavya prANIo tIrthakara bhagavaMtoe upadezela ane gaNadhara mahArAe gUMthelA sUtre pramANe kriyA kare che ane kharekharuM cAritra pALe che te ja kharekharA saMyamavaMta che-tene ja mekSamArganA sAcA pathika jANavA. nAgapurI tapAgacchIya zrI ratnazekharasUrijI "saMbodhasattarI "nI pAMtrIzamI gAthAmAM jaNAve che ke AgamaM AyaraMteNaM, attaNo hiyakaMkhiyo / titthanAho guru dhammA, savve te bahumaniyA // Atma-kalyANathI puruSe AgamanA rahasyanuM AcaraNa karavApUrvaka tIrthakara zrI arihaMta bhagavaMta, saddaguru ane kevaLI-bhASita dharma e sarvanuM atyaMta AdarapUrvaka bahumAna karavuM, tene aMgIkAra kara. atyaMta viSama evA A duSamakALamAM-kalikALamAM zrI jinAgame ja paramAlaMbanabhUta che. jinAgama na hatA te anAtha evA ApaNI zI dazA thAta? mATe parama puNyadaye prApta thayela paMcAMgIne mAnya rAkhI zAstravihita AcaraNa karavuM e ja bhavabhIru prANI mATe ucita che. A ja hakIkata kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdrAcArye svaracita zrI vItarAga tetranA AgaNuzamAM prakAzamAM spaSTarUpe karavuM ati pachI dizA che. jinAe kalikALA Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 3 ). jaNAvI che. A hakIkata parathI A vastunI gahanatA ane mahattA samajAze. teozrI kahe che ke vItarAga! saparyAtastavAjJApAlanaM param / vANassahnA riddhA 2, zivAya 2 mavAya ja atha-he vItarAga! ApanI sevA karavA karatAM AjJAnuM pAlana karavuM te bhAvastavarUpa hovAthI utkRSTa phaLa ApanAra che; kemake AjJAnuM ArAdhana mokSane mATe thAya che ane ApanI AjJAnI virAdhanA saMsAra-bhramaNane mATe thAya che. - aMtamAM pU. upAdhyAyazrI yazovijayajI mahArAjanA TaMkazALI vacana uddharIne viramazakalahakArI kadAgrahabharyA, thApatAM ApaNuM bela re; jinavacana anyathA dAkhave. Aja to vAjate Dhela re, - svAmI sImaMdharA vinati upasaMhAra A parvatithipraznottaravicAranI laghu pustikAmAM Apela sUtra ane graMthanA pramANothI vAcake samajI zakyA haze ke ArAdhya tithionI kSaya ke vRddhi manAtI nathI tethI caMDacaMDu paMcAMgamAM parvatithinI kSaya ke vRddhi hoya tyAre aparvatithinI kSaya ke vRddhi karAya che ane amAvAsyA ke pUrNimAnI kSaya ke vRddhi hoya tyAre tenA badale terazanI kSayavRddhi thAya che, temaja TippaNamAM bhAdaravA suda paMcamI be hoya tyAre kAlikasUrIzvarajI mahArAjanI AcaraNa mujaba ArAdhya paMcamIthI eka divasa pahelA eTale bIjI ethe sAMvatsarika parva thAya che. sUrya viktA che.