Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ponappu, khaMbhika @c surAla 8 lIla r varSa 15 : aMka 5 ] www.kobatirth.org zrI \ \, } } l //// jana cakAmA 9712 6. sunaMdA ane rUpasenakumAra 7. praznottara--kiraNAvalI 8. gulAba ane kAMTA viSaya 1. siddhatiAnI prAthInatAnuM rahasya 2. itihAsanA ajavALe 3. zAMti nAmaka sUrie 4. zizupAlagaDha 5. jainadhama ApaNane zuM zIkhave che ? 9. devadravyanA rakSaNanA eka 10. navI madada tatro thImanalAla gokaLadAsa zAha viSaya-darzana prAcIna zikSAlekha ACHARYA SRI KAILASSAGARSURI CYANMANDIR SHREE MAHAVIR JAIN ARADHANA KENDRA Kidz Bandhngar - 3c2 007. Ph. (079) 23726252, 23276204-05 Fax: (079) 23276249 tA.-15-2-10 amadAvAda Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir lekhaka DaoN. nadazakara dhruva zrI. meAhanalAla. dI. cokasI preA. hIrAlAla ra. kApaDiyA sakalita anuH abhyAsI pU. zrInyAyavijayajI [ kramAMka : 173 N. pU. A. zrIvijayapadyasUrijI . For Private And Personal Use Only L 101 106 109 114 117 120 124 127 TAITala 2-3 TAITala-3
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir I devadravyanA rakSaNane eka prAcIna zilAlekha lekhaka : pUjya munirAja zrInyAyavijayajI (tripuTI) Aje muMbaI prAMtamAM dharmAdA TrasTa ekaTathI jaina samAja khUba ja jAgRta thaI gayA che. ApaNI che. jaina konpharanse A sAme joradAra dalIlo ane sajajaDa zAstrIya purAvAo rajU karyA che. ApaNI A. ke. peDhInA pramukha zrIyuta zeTha kasturabhAI lAlabhAI e paNa A bIla jaina madirAne lAgu na pADavuM' joI e e mATe dalIlo pUrvaka jubAnI ApI che. ahI' huM devadravyanA rakSaNanI mahattA sUcavatA eka prAcIna zilAlekhanuM pramANa Apu' chuM, je sujJa vAMcake vicAre ane A paNI prajAkIya lokazAhI sarakAra paNa A upara pUratuM dhyAna ApI, daivadravyanA rakSaNa mATe je prayatno cAle che temAM sahakAra Ape. | prasaMga evo che ke cittoDanA rAjA ahaTarAja upara AcAryavaya* zrIbalibhadrAcAya e mahAna upakAra karyo hato ane rAja pote temane paramagurudeva tarIke mAnatA ja hatA paraMtu mevADanI sarahade AvelA halyuDInA rAjA vidagdharAjane bahu ja premapUrvaka ja@Avyu' ke, A guradevane tamArA rAjayamAM bahumAnapUrvaka rAkhazo ane dharmopaDaeNza sAMbhaLI vItarAgadevanA dharmanuM ArAdhanA karajo. _halyuDInA rAThoDa rAjAo prAyaH jainadharmanA parama upAsaka hatA. vidagdharAje alibhadrasUrijIne keTalAMka dAnapatro ane zAsanapatro ApyAM hatAM, jemAMnuM vidagdharAjanuM zAsanapatra vi. sa. 973nuM hatuM. e ja zAsanapatranuM vidagdharAjanA putra mammaTarAje punaH vi. sa. 996mAM samarthana karyuM hatu'. " idaM cAkSayadharmasAdhanazAsanaM zrIvidagdharAjJA(jena) dattaM // saMvat 973 zrImaMmatAzA (na) samaya ]ta saMvata 29 II " | ( ' gujarAtanA atihAsika lekhA' pR. 245) 1. gujarAtanA prAcIna atihAsika lekha ' saMgrAhaka AcArya" girAzakara vallabhajI, bI, e. ema Ara. e. esa. nivRtta kayureTara prinsa opha velsa myujhiyama, muMbaI. [ anusaMdhAna mATe juo TAITala peja trIjuM' ] For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org siddhAMtAnI prAcInatAnuM rahasya akSijI mAsavarSIya jaina zvetAmbara // OM ardam // zrI samitinuM mUrtipUjaka munisammelana saMsthApita nainadharma sa kAza mAsika mukhapatra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pAzcAtya vidyAtAe emanA AraMbhanA vidyAkALamAM . mApaNA itihAsanI je 35nA ApaNane bAMdhI ApI hatI te dhaNAM varSoM sudhI manAi, pazu have sakSmatAthI joi-vicArIne pazcima ane pUrvanA ghaNA vidyAnA mAne che ke prathama vedanI sahitAnA dhama, te pachI brAhmaNeAtA, te pachI AraNyA ane upaniSadonA ane te pachI jaina ane bauddhonA dha--evI te te dharmanA kAlika kramavAra paraspara bhinna tabakko nathI. te te graMthemAM je je gucavAmAM Avyu che. te uparAMta te ja graMthaiAnA kALamAM bIjuM ghaNuM bahAra vistareluM hatuM jenAM sUcakacihno te te graMthamAM upalabdha thAya che paNa je e graMthAmAM nikhaddha nathI. A dRSTie zvetAM, graMthAnA kAlakrama anusAra te te graMzanI utpatti mAnI vastunA kAlakrama mANe kalpIe te bhulAvAmAM paDIe. pArzvanAtha ane mahAvIrasvAmI I. sa. pUrve AThamA ane chaThThA saikAmAM thayA, tethI emaNe prarUpele dhama paNa emanA samayathI ja astitvamAM Avyo ema mAnavuM bhUlabharelu' che, e dharmanI jhINI vigate khAda karatAM enA tAttvika ravarUpamAM bahu pahelAMnA hatA ema mAnavAne pUratAM kAraNA che. vida 14 vana 45/10 jeziMgabhAInI vADI : ghIkAMTA roDa amarAvAla ( punarAta ) * ahI . ApaNe eTalu smaraNamAM rAkhavuM joIe ke, jaina, yuddha, bhrAhmaNu evI paraspara vibhedaka zabdAvali ApaNA vigrahakALanI zabdAvali che. mULamAM jeoe iMdriyAdi upara tathA eNe prerelA rAgadveSAdri zatru upara jaya meLavyeA che, satyanA tejathI jenAM AMtaracakSu UdhaDI gayAM che, jeonI dRSTi kRpaNa nahIM paNa bRhat, sAMkaDI nahI' paNa vizALa thaI gaI che te ja vastuta: kramavAra jaina, bauddha ane brAhmaNa zabda vAcya che, ApaNe rAga-dveSAdinI jALamAM na paDavA heta, ajJAnathI ApaNAM taMtrane vAvA na dIdhAM hAta, ApaNI sRSTi sAMkaDI nahi paNa vizALa rAkhI heta tA ApaNe sahu bhinna bhinna vivakSAthI jaina, khAddha ke brAhmaNu kaDaivAta. --DaoN. AnaMdazaMkara dhruva. varSa rUpa | vikrama sa. 2006; vIrina, sa. ra476 : I. sa. 1950 aMka 5 mahA * budhavAra 2 15 phebruArI For Private And Personal Use Only kramAMka 173
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir che ItihAsanA ajavALe [4] lekhakaH zrIyuta mohanalAla dIpacaMda cokasI [ kramAMka : 174thI cAlu ] ajAtazatru keNika e zreNika celANane putra hato ane naMdaputra abhayakumAre rAjavInA jIvanakALamAM bhagavaMta mahAvIradeva pAse dIkSA svIkArelI hevAthI yuvarAjapade hoI gAdIvArasa paNa hato jainamra pramANe e marbhamAM Avyo tyAre rANI celaNane mATe dohalo pinna thavAthI teNe janmatAM ja ene dUra karavAnI yojanA karAvI hatI, paNa zreNikane e vAtanI khabara paDatAM ja je sthAnamAM e rakhAyo hato te sthAnamAMthI pite e laghu arjakane laI AvyuM hatuM eTaluM ja nahIM paNa calaNAne pake ApI enuM pAlanapoSaNa khAsa takedArIthI karAvyuM hatuM. Ama chatAM pUrvanA vairathI keNikane pitA pratye aNuma rahe. pitA-putrane aMgenuM vRttAnta jenasAhityamAM nedhAyela che e jotAM prajJArUpa kaTIe kasata sahaja jaNAya che ke ubhaya najIkanA chatAM pitAne pAMjarAmAM pUrI putra e keNika rAjagAdI para caDhI beTho emAM kaMI ja Azcarya nathI ! A vAtane ugrasena ane kaMsanA udAharaNathI puSTi maLe che ane "samarAdityacaritra" mAM to mAtra bApa-dIkaro ja nahIM paNa mAtA-putra, bhAI-bhAI, pati-patnI Adi sagapaNavALA paNa pUrvanA varane laI vicitra vartana karatA daSTigocara thAya che. e sarvemAM adazyapaNe bhAga bhajavanArA agAunA bhavanAM karmo ja hoya che. zreNika rAjAne keNika roja pAMcaso cAbakA lagAvatA. e sAme keInI kaMIja sava cAlatI nahIM. celaNAne sajavI pratyene sneha amApa hatA chatAM teNe paNa lAcAra banI tI. Ama chatAM bhAnaveLA teNInI karAmata ane pretsAhanathI ja dukhI rAjavInA divase vyatIta thatA hatA. AvA premI pitA tarapha putranuM AvuM vartana saNIthI joyuM javAtuM nahIM. eka vAra taka sAMdhatAM ja teNue putra evA keNikane e saMbaMdhamAM rAkaDuM saMbhaLAvyuM ane janmaveLAnI vAta kahI. pitAnA amApa nehanI pratIti karAvI. e sAMbhaLI ajAtazatru pAMjaru teDIne AvA vahAlasoyA pitAne bahAra ANI temanA caraNamAM zira namAvI aparAdha khamAvavAnA zubha AzayathI hAthamAM kuhADe laI de. sAbaDhAne badale kuhADe pakaDI AvatA putrane nIrakhI pAMjarAmAM rahela rAjavIe aMgulI paranI mudrikAne hIrA cUsI ApaghAta karyo. pAMjaru toDI pitAne bahAra kahADatAM kevaLa temanuM mRtaka zarIra jaNAyuM. azokacaMdra uphe keNikane A joI atizaya duHkha upajayuM. For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ItihAsanA ajavALe [ 107 karmagraMthanA abhyAsIne uparanA banAva aMge tANAvANuM meLavatAM kaMI ja Azcarya nahIM uddabhave. pUrvanuM vera bhagavAI rahevAthI cesaNu rANInI vAta para zraddhA beThI ane kANika jamatAM jamatAM , A sarva "mohanIya ' karmanI ceSTA che. bIjI bAju zreNikane thayuM ke putranA hAthe maravuM e karatAM ApaghAta kAM na kare? e pAchaLa AyuSya kamanI pUrNatAnAM darzana lAdhe che. Ama sukhada prasaMga mATe prayAsa aphaLa bane che! ajAtazatrune AghAta e sajaja lAge che ke keme karI e bhulAtuM nathI ane e kAraNe rAjagRhathI caMpAmAM rAjadhAnI pheravAya che. bauddha sAhityamAM uparane prasaMga varNavatAM kahevAyuM che ke azokacaMdra kaNike pitAne vAta karyo ane e kAma cAkaca muninA bhatrijA devadattanI zikhavaNIthI karyuM. devadatta buddha bhagavAnanA vacanone svIkArato nahoto ane temanA pratispadhI matapracAramAM AgevAna hato. e aMge je vigata nedhAI che te aprastuta hovAthI emAM UMDA utaravA karatAM vinsenTa sAhebanA nimna zabda bhAratavarSanA temaja enI bahAranA harakoI lekhake dhyAnamAM rAkhavA jevA che, ke jenA parathI ubhaya dana judAM hatAM e vAta spaSTa thAya cheH There seems to be no doubt that both Vardhamana Ma. havira, the founder of the Systeeme known as Jainism and Qau. tama, the last Buddha, the founder of Buddisum as known to later ages, were preaching in Magadha during the reign of Bimbisara, although it is difficult to recoucile traditional detes. AgaLa jatAM bauddha saMpradAyanA graMthamAM kaNikane buddhadeva pAse mAphI mAMgato prasaMba joI, teo jAve che ke bhagavaMta mahAvIra pachI thoDA varSe buddhadeva kALadharma pAmyA. A gaNunA bhUlabharelI che ane ubhaya darzananA graMthamAM keTalAka banAvo evI rIte saMgharAyelA che ke jenA parathI e vahetI thaI che. harSanI vAta e che ke e pAchaLa parizrama sevI muni zrI kalyANuvijayajIe judA judA itihAsanI saMkhyAbaMdha karI sAMdho "jena kALagaNanA". nAmaka graMtha taiyAra karI Ape che ne uparanuM maMtavya bhUlabharyuM sAbita karyuM che. pahelAM kAladharma pAmanAra buddhadeva hatA. purAtatvavida vidvAnoe paNa munizrInA maMtavyane svIkAryuM che. bhagavAna mahAvIra buddhadeva karatAM vahelAM nirvANa pAmyA evI levAyA pravartavAmAM eka anya prasaMga paNa javAbadAra che. purAtattvavettA paM. kayANavijayajI paNa potAnA "zramaNa bhagavAna mahAvIra ' nAmaka hiMdI pustakamAM pR4. 138mAM zramaNa bhagavAna mahAvIranI bimArI aMge je varNana Ape che tene upayoga lokavAyakAmAM thayo jaNAya che. gozAlakane bhagavata para tejolesyA mukavAno prasaMga jANItuM che. ethI bhagavaMtane lohIvA ane atisAranI bimArI cha mAsa parvata rAnI ne zrIkalpasUtra'mAM 5NuM karelI che. ethI bhagavaMtanI kAyA eTalI hade nisteja banI hatI ke keTalAka anubhavI cikitsakanuM evuM mAnavuM hatuM ke, "bhagavAna mahAvIra have lAMbu jIve nahIM. sAkASTaka caya najIka mAlukAkacchamAM dhyAna karI rahelA muni siMhane A vAtanI khabara paDI, e sAMbhaLatAM ja temanuM dhyAna tUTI gayuM. e sahaja vicAravA lAgyA ke bhagavAnane cha mahinAthI pittavara che ane e sAthe lehInA jhAThA paNa thAya che, For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 108 ] zrI jaina satya prakAza [ varSa 15 gozAlakanA kathana mujaba bhagavAne jarUra nirvANa pAmavAnA. A maMtavya jenA hRdayamAM daDha thayuM che evA anagAra siMha vicaratA jaladI bhagavaMta pAse pahoMcyA. vihAramAM pitAnI mAnyatA bIjAo samakSa raju paNa thatI rahI. e kALanA saMyogo jotAM anya dezAvaramAM anagara siMhanA valepAta ane mAnyatAe bhagavaMtanuM nirvANa thayuM haze e bhAva janmAvyo hoya to e asaMbhavita nathI. siMha anagAranA hRdayamAM jaDa nAkhI beThela mAnyatAne TALavA khuda bhagavaMta kahe che ke -"hajIye sADA paMdara varSa sudhI bhUmaMDaLa para sukhapUrvaka vicArIza. Ama chatAM e ziSyano Agraha auSadha hovaDAvavAno thAya che ane meMDhiyA gAmamAM vasatI revatI gAthApatnIne tyAM vaheravA javAno prasaMga bane che. ukta graMthamAM e aMgenuM je vRtAnta che e vAMcatAM sahaja samajAya tema che ke vaherAvavAmAM Avela AhAra 'mAMsa'ne nahe. paTela gopAladAse gUjarAta vidyApITha mAraphata zrIpUjAbhAI graMthamALAmAM jainadharmanAM je pustaka pragaTa karyA che emAM "AhAra masiyukta hatA" e kalpanA karI che, je nirAdhAra jaNAya che. jene paNa e kALe mAMsAhArI hatA evuM anumAna karavA pAchaLa koI ja aMgata purAvo nathI. ahIM e carcAnA UMDhANamAM na jatAM eTaluM kahevuM paryApta che ke uparokta roganI gaMbhIratA e buddhadeva karatAM bhagavaMta mahAvIranA nirvANune AgaLa ANavAmAM parokSapaNe bhAga bhajavyo hoya paNa kharo ! itihAsakAra khuda jaNAve che ke prasaMgonuM Alekhana eTalI hade bhinna prakAre che ke emAMthI satya tAravavuM muzkela paDe. Ama chatAM keNike AsapAsanA pradeza para jIta meLavI ajAtazatru nAma sArthaka karI batAvI, Akhare enI najara vaizAlI para paDI. e saMbaMdhamAM jaina kathAnakamAM vistRtapaNe kahevAyuM che. keNika ane mahArAjA vacce cAlelA e mahAsaMgrAmane aditIya 5NunI chApa apAI che ane e rIte gaNu rAjyamAM keMdrazya evI vaizAlInuM patana thayuM ema spaSTa ullekha paNa karAyela che. e vAta nIcenI noMdhamAM paNa maLI Ave che. The ambition of Ajatsatru, not satisfied with the humiliation of Kosal, next induced him to undertake the conquest of the north:of the Ganges now known as Tirhut in which the Lichchhavi clan, famous in Buddhist legend, then occupied a prominent position, the invesion was successful, the Lichchhavi capital, Vaisali ,was occupied, and Ajatsatru became master of his maternel grandfather's territory. A pachI pATalIputrane pAye kevI rIte naMkhAye enI vAta Ave che. e have pachI joIzuM. For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir che ke "zAnti' nAmaka sUrio samAnanAmaka munivaro (lekhAMka 1) lekhakaH 0 hIrAlAla 2. kApaDiyA. ema. e. [ kramAMka : 172 thI cAlu ] pUrNatalagaNanA zAntiri-tilakamaMjarInA TippaNanI prazasti jotAM e TippaNanA kartA "pUrNatalla" ga7nA zAMtisUri che e vAta jANI zakAya che. AthI je A ja TippaNane aMge kalyANavijayajInuM kathana heya te te vicAraNaya kare che, kemake zArApaddha ane pUrNatala e be ga7 zuM bhinna nathI? meghAlyukAvyanI vRtti pUrNa tala-gacchIya ane vardhamAnasUrinA paTTadhara zAntisUrie racI che. 4. lAlacaMdranA mati A sUrie :vRndAvana-kAvya, ghaTakhapara-kAvya, zivabhadra-kAvya ane candradUta e cAra camaka kAvyanI paNa TIkA racI che ane A sUrine samaya vikramanI 11mIthI 12mI sadInI vacamAM che. uparyukta TippaNakAra te ja pAMca camaka-kAvyanA kRttikAra che ema na mAnavA mATe kaI bAdhaka pramANa jANatuM nathI eTale e paristhitimAM huM A abhinnatA svIkAruM chuM. bAkI pUrNatala gacchamAM vikramanI 11mI-12mI sadImAM bIjA koI zAntisUri thayAne prAmANika ullekha maLI Ave te huM mAro mata badaluM. * 1 nyAyAvatAranA vAtikakAra ane vRtti (vidyutikAra)ra koNa?-upakata pUrNatala-gacchIya ane vadhamAnasUrinA padharane ja nyAyAvatAranI vArtika vRttinA kta che ema paM. lAlacandranuM ane emanA AdhAre sva. mo. da. desAInuM mAnavuM che. ema mAlavaNiyA kahe che, ane e paNa A matane anusare che, kemake "vadha mAna' e nAma anya zAntasUrionA guru tarIke jANavAmAM nathI ane anya zAtisUrio sAthe A vArtikakArane abheda siddha thato nathI tethI teo pUrNatallagacchanA ja che ema ee kahe che. paNa A mArA namra maMtavya pramANe mAlavaNiyAnI dalIle cakAsI jovA jevI che. 1 Ane bIjo leka haribhadrasUrie dharmavAda' nAmanA teramA aSTakamAM pAMcamA parva tarIke mAge che ane cothA paghamAM enA kartA tarIke "mahAmati"ne ullekha karyo che, 2. AnuM nAma vicArakalikA che. For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 110 ] zrI jene satya prakAza varSa 15 sauthI prathama vArtikakAra ane vRttikArane abheda siddha thavo ghaTe. vArtikakAre pitAnA paricaya vAtikamAM spaSTapaNe kaI sthaLe Apyo nathI. bAkI vAtikanA aMtima-pahelI ane pamI kArikAmAM siddhasenane sUryanI upamA ApI potAnI jAtane pa7mI kArikAmAM candra" tarIke oLakhAvI che ane candra zItaLa hoya che, e uparathI e "zAMti sUrinuM zleSAtmaka sUcana che evI kalpanA mAlavaNiyAe karI che. vArtikanI :19 mI kArikAmAM "naH' zabda samajAvatAM vRttikAre vArtikakAranuM nAma ApyuM nathI e ajJAnane AbhArI nathI, paNa vRttikAra jAte ja vAtikakArane ema sUcave che. ahIM mane saMjamamaMjarI upara TIkA racanArA ke jeo hemahaMsarinA ziSya che temaNe mahezvarasUrinuM nAma na ApatAM 'prakaraNakAra' kahyA che, e bAbata yAda Ave che. pa7 mI kArikAnI vRtti nathI e paNa A vicArane poSe che. kArikA ane enI TIkA e baMnenA praNetA eka ja hoya evI 1 keTalIka kRtio vArtikakAranA samayamAM racAyelI jovAya che, eTale prastuta vArtikakAra, paNa e ja karyuM haze. vArtika eTaluM badhuM prAcIna nathI ke enA kartAnuM nAma bhUlAI jAya. A pramANe kAraNe darzAvI vArtikakAra ane kRtikArane abheda siddha karAyo che, bAkI sacIomAM te vArtikakAranuM nAma jevAtuM nathI. vAtikanI vRttinA aMtamAM be padyo che, temAM vRttikAra pitAne "ca" kuLanA vardhamAnasUrinA "ziSyAvayava' tarIke oLakhAve che ane pitAnI kRtine vicArakalikA nAmanI vikRti kahe che, AthI "vRtti' na kahetAM "vivRti' kahevI vadhAre ucita jaNAya che. ziSyAvayava' ne ziSyANu, ziSyalava, ane ziSyalezanI peThe be artha saMbhave che: (1) laghu ziSya ane (2) praziSya. keTalIka vAra gacchanAyakane guru tarIke oLakhAvAya che. A paristhitimAM vizvatikAra zAtisUri te vardhamAnasUrinA ziSya ja che ema sarvAze kahevA huM taiyAra nathI.. kalikAlasarvajJa' hemacandrasUrinA gurubhAI pradyumnasUrinA ziSyAvayava candrasenasUrie utpAdAdisiddhiprakaraNa saMskRtamAM 32 pavomAM racyuM che. vizeSamAM enA upara emaNe vi. saM. 1207 mAM saMskRtamAM TIkA racI che. A TIkA (patra 214)mAM vicArakalikA nAmanI vikRti (pR. 45)mAM maLI AvatuM ane tAtrathArthathI zarU thatuM 53 jovAya che. vaLI sarvajIvAdamAM pR. 209 vageremAM mImAMsakano pUrva pakSa vicArakalikAnAM pR. 52 ItyAdimIne AdhAre rajU karAyo che. vizeSamAM apahanI carcA mATe paNa Ama hakIkata che. A 2 traNa bAbato vicAratAM vicArakalikA vi. saM. 1207 pahelAM racAI che. e hakIkata katrita thAya che. ( 1 vighAnanI A parIkSA jinezvaranuM pramAlakSma ane candrasenanuM utpAdAdisiddhiprakaraNu, 1 juo utpAdAdisiddhi TIkA patra 67 ane vicArakalikA( 5, 96). 2 juo mAlavaNiyAnI prastAvanA (5, 150 ). For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 5] zAnti nAmaka sUrio 111 samaI paraNata TIkAne uga vicArakalikAmAM karAyo che. A TIkAnA kartA abhayadevasUrine samaya vi. saM. 950thI 1050nI vacamAne gaNAya che, eTale A TIkAkAra pachI vicArakalikAnA kartA zAntisUri thayA ema ApaNe kahI zakIe. vicArakalikA (pR. 77)mAM anantakIrti temaja anantavIryanAM nAma che, je A anantavIrya sarvazasiddhinA kartA ja hoya te eo vi. sa. 840thI 108ranA zALAmAM thaI gayA ema zrI. nAthurAma premInuM kahevuM che. * prabhAcandrasUrine samaya vi. saM. 1037 thI 1122 ne che ema nyAyakumudacandra (bhA. 2)nI prastAvanA (pR. 58 ) mAM ullekha che. prastuta anantavIrya emanI pUrva thaI gayelA che ema zrI mahendrakumAranuM mAnavuM che. nyAyAvatAranA vAtikanI 23, 25, 29, 30, 31 ane 34 e cha kArikAo utpAdAdisiddhinI TIkAmAM uddadhRta karAI che. juo A TIkAnAM 5tra kara ne 132, 22, 26, 28, 28 ane 119. A uparathI vAtikakAra vi. saM. 1207 pahelAM thayAnuM siddha thAya che. vArtikanI 53 mI kArikA vAdI devasUrikRta syAdvAdaratnAkara (pR. 1232, vastutaH 1032) mAM jovAya che. A suri vi. saM. 1174 mAM AcArya banyA ane vi. saM. 1226mAM svarge saMcaryA. je uparyukta kArikA vAtikakAranI ja hoya ane e syAdvAdaratnAkaramAM uddadhRta karAyelI ja hoya te A hakIktane AdhAre vArtikakArane lagabhaga vi. saM. 1175nI AsapAsamAM thayelA mAnI zakAya. nyAyAvatAranA upara sihaSinI TIkA che ane enA upara devabhadranuM TippaNu che. visAvasayabhAsanI bRhadavRtti nAme ziSyahitA "mAladhArI " hemacandrasUrie vi. saM. 1175 mAM pUrNa karI. devabhadrasUrie maladhArI pAse bhaNatAM bhaNatAM karelA TippaNa (pR. 12) mAM vArtikanI cothI kArikA javAya che. AthI paNa uparanuM anumAna samarSita thAya che. A pramANene UhApoha karI mAlavaNiyAe vAtikakAra ane vRttikArane abhinna gaNI emanA samaya vi. saM. 175thI 1175te nirdhArita karyo che. paM. lAlacaMde A zAntisUrine samaya 11 thI 12 mI sadInA madhya bhAga mAnyo che, eTale Ama A bAbatamAM baMne ekamata che. 1 A TIkAnuM saMpAdana-kArya paM. sukhalAla ane paM. becaradAse karyuM che. emAM mahatvanI keTalIka bhUlo che ema muni zrIjabUvijayajInuM kahevuM che. vizeSamAM sAMbhaLyA mujaba emaNe paM. sukhalAlane A bhUlo keTalAye vakhata thayAM batAvI paNa che. te enuM zuddhipatraka have to satvara prasiddha thavuM ghaTe. jethI AnA abhyAsIne sugamatA rahe. sAthe sAthe vidAya llabha muni zrI puNyavijayajIne paNa mArI sAdara vijJapti che ke AgAddhArakane hAthe saMpAdita thayelI AgamAnI AvRttimAM je azuddhio hovAnuM eo avAranavAra kahe che tenuM zuddhipatraka teo vinA vilaMbe prasiddha kare che jethI AgaLa upara emaNe hAthe taiyAra thatAM saMrakaraNanI prasiddhi sudhI AnA sAmAnya abhyAsIone rAha jovI na paDe. For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 112 ] zrI jena satya prakAza vaSa 15. nAgendrakuLanA zAntisUri-udayaprabha upadezamAlAnI vRtti-kaNikA racI che. emAM emaNe pitAnI guruparaMparAno ullekha karyo che. emanA kathana mujaba nAgendrakuLanA mahendrasUrinA paTTadhara te zAntisUri che. A vRttimAM emanA praziSya amaracaMdrane vi. saM. 1150 thI 1199 sudhI rAjya karanArA siddharAjanI sabhAmAM puSkaLa mAna maLatuM hatuM ema kahyuM che; te e uparathI A zAntisUri siddharAjanAM samayamayI ke paLa pUrvavatI haze ema lAge che. prAcIna jaina lekhasaMgrahamAMnA 381mA lekhamAM vijayasenasUrina je 1288 ne pratiSAlekha che temAM zAntisUrino ullekha mahendrasUrinA saMtAna tarIke che ethI A sari kadAca sAkSAt zikaya na paNa hoya. - je. sA. saM. I. (pR. 390)mAM kahyuM che vi.saM. 1288nA be zilAlekhe jajenanA "tA. 13-11-27 nA aMkamAM chapAyA che. emAM " khaMDeraka" gacchanA AcAryonA upAsaka yazavIre karAvelA caityamAM zAntisUrie zAntinAthanuM biMba ane jinayugalanI kAtsigastha matio pratiSThita kyane ulalekha che. "bahu' gacchanA zAntisUri-vIra saMvata 1631 mAM athata vi. saM. 1161 mAM bahadamacchanA nemicandranA ziSya zAntisUrie potAnA ziSya municandra mATe pRthvIcaMdrazastra che. emaNe A caritra meTuM temaja nAnuM ema be prakAranuM racyuM che. vizejamAM dhamasyapakaraNa (dharmaratnaprakaraNa) paNa emanI ja kRti che, kemake emAM emaNe pUcicaritra jevAnI bhalAmaNa karI che. je. sA. saM. I. (. 515)mAM kahyuM che ke "vi. saM. 1515 mAM zAnhAyAta pRthvIcandramaharSicaritanI prata tADapatra para lakhAI" kavi zAntisUri-zrI candrasUrie vi. saM. 1ra14mAM saNakumAracariya racyuM che. AmAM emaNe prAraMbhamAM aneka kavionI prazaMsA karI che. temAMnA ekanuM nAma zaktisUri che. (jIe je. sA. saM I. nuM pR. 277) A zAntisUri te kayA? khaMDila gacchanA zAntisUri-bhaktAmara stotranI eka vRtti "khaMlli gacchanA rAtirie racI che ema jaina granthAvalI (5, 285)mAM ullekha che. " tapA' gacchanA zAntisUrijena gUrjara kavio (bhA. 2, 5, 757)mAM sucavAyA mujaba vAdI devasUrie pitAnA ziSya paikI covIsane "AcArya padavI ApI 1. je. sA. saM. I. (pR. 249) mAM sUcavAyA mujaba siddharAje Ane "siMhazizuka evuM umAda ApyuM hatuM. 2. A zAntisUrie siddha nAmanA zrAvake baMdhAvelA nemicetyamAM potAnI pATe ATha AcAryo nAme mahendra, vijayasiMha, devendrayandra, pAdeva, pUrNacandra, jayadeva, hemaprabha ane jinepara sthApyA ane pitAne ga7 "pippala gaccha prasiddha karyo. jUo jai. sA. sa.I. (pR. 238). A paikI vijayasiMhasUrie vi. saM. 1583 mAM zrAvakamatika aNusUva upara cUrNi racI che. " A bAbatamAM jaNAvatAM je. sA. saM. I. (pR. 250) mAM emanA guru zAntisUrine "candragacchanA savavanA paTTadhara kahyA che. A sarvadevanA te ja zuM vAdivetALanA guru gaNAya kharA ? For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zAni nAmakasUrio . [ 113 hatI. emAMnA eka te zAtiri che. emane samaya vikramanI bAramI sadInA uttarArdhathI teramI sadInA pUrvArdha sudhIne gaNAya. paramAnandanA praguru ziktiri-cha prAcIna karmagrantho paikI kammavibhAga (kavipAka) nAmane pahelo karmajhanya gargavie race che, enA upara paramAnanda TIkA racI che, A TIkAnI prazastimAM emaNe guruparaMparA ApI che, e uparathI jaNAya che ke bhadrezvarasUrinA ziSya zAntisUri che, emanA ziSya abhayadeva che ane emanA ziSya paramAnanda che. nAyAdhammakahAnI devendramaNikRta yaNacaDAkahA paramAnandasUri ane cakezvarasUrinA upadezathI vi saM. 1221mAM tADapatra upara lakhAI. A paramAnandasari te upayukata suri haze, ema je. sA. saM. I. (pR. 280) mAM kahyuM che. "nANakIya gacchanA zAntisUri-prAcIna jaina lekhasaMgrahanA lekhAMka 403 pramANe A zAntirine eka zilAlekha vi. saM. 1265 ne che. emAM emanA gurUnuM nAma kalyANavijaya darzAvAyuM che. sAthe sAthe emanA chane "nANakIya ' kahyo che. candragachanA zAntisUri-je. sA. saM. I. (pR. 397) mAM kahyA mujaba je devendrasUrie vi. saM. 1298 mAM upamitibhavaprapaMcAkathAsAradvAra , che teo zAntisUrinA saMtAnaya che, kemake A pRSThamAM nIce mujaba ullekha che - .( bhadrezvarasUriharibhadrazAntisari-abhayadeva-prasannacandra-munira-zrIcandrasUri ziSya) devendrasUri." maDAhaDIya gacchanA zAntisUri-prAcIna jaina lekha saMgrahanA 508mA lekha uparathI jaNAya che ke koI eka zAntisUrie mAhiDIya" nA yazodevasUrinI mUrtinI pratiSThA vi. saM. 1387mAM karAvI hatI. eka ga7nA muni anya garacha mATe AvuM kArya bhAgye ja kare. AthI evA anumAna mATe avakAza rahe che ke A zAntisUri te maDAhaDIya' gacchanA hevA joIe. mAhiDIya" achanA vadhamAne pitAnA ga7ne kaI kaI sthaLe "bRha 'ga kavo che. to mAhiDIyaga7 e nRhad gacchanI zAkhA haze? candra' gacchanA zAntisUri vi. saM. 1022mAM zAntinAthacaritra racanAra munidevanA guru devAnanda che ke jemaNe siddhasArasvata nAmanuM zabdAnuzAsana racyuM che. A devAnandanI peDhIo nIce mujaba che - candraprabha-dhanezvara-zAntisUri-devabhadra-devAnadAra aDhara gacchanA zAntisUrio-prAcInalekhasaMgrahane 336 lekha vicAratAM e jANI zakAya che ke vi. saM. 1597nA lekhamAM sUcavAyA mujaba "saMhera ' gacachamAM 1. juo prAcIna jaina lekha saMgrahanA lekha 292 ane 550. 2. juo jai. sA. saM. I. (pa.413). [ juo anusaMdhAna pRSTha 116 ] For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zizupAlagaDha [ 2100 varSa purANe ki ] bhAratavarSanA avazeSamAMthI samrATa khAlano kaMDArela je ItihAsa maLI Avyo che te jaina ItihAsanA purAvAnI nAnIsUnI siddhi ne gaNAya. purAtattvajJAe emAM asaMdigdha jainatvanAM darzana karyA ne e zilAlekhane jaina tarIke kabulyo ne vadhAvyo. Aja sudhImAM evAM keTalAMye jenazailinAM sthApatyo, mUrtio, Alekhe kaMIka saMdigdha ke bhaLatAM lAgyAM te bauddha ne brAhmaNadharmanA nAme caDI gayAM, kemake ItihAsanA anusaMdhAnamAM bauddha sAhitya ke hiMdu purANe jeTale AdhAra jaina anukRtione levAya nathI ane tethI ja ame kahI zakIe ema chIe ke e avazeSanuM e draSTie punarAvartana karavAmAM Ave te keTalAye nirNaye pheravavA paDe. khAravelanA A zilAlekha mATe evuM banyuM nathI e AnaMdadAyaka hakIkta che. e ja zilAlekhavALI bhUmi je AdisAnA udayagiri ane khaDagiri nAme oLakhAya che tyAM navA khedakAmathI je vadhu jANavAlAyaka hakIkta maLI che te jene mATe upayogI hovAthI vAcake samakSa rajU karIe chIe. saMpA prAcIna avazeSonA saMbaMdhamAM hiMda ghaNo samRddha deza che. bhUtakALamAM hiMdanA purAtana itihAsanI zodha aMge ghaNuM kAma karavAmAM AveluM che. paNa tenA purAtana avazane ghaNo moTo bhAga hajuye saMzodhana vinA daTAyele paDayo che. chellAM be varSa thayAM hiMda sarakAranA purAtatvakhAtA taraphathI keTaluMka vyavasthita khodakAma cAlu karavAmAM AvyuM che. piDIcerI AgaLa ArikAmaDu pAse ane mahisra rAjyamAM brahmagiri ane candrAvali AgaLa yojanApUrvaka purAtatva avazeSo meLavavAne khodakAma cAlu karavAmAM AveluM che. purANI saMskRtione kaDabaMdha ItihAsa meLavavAnA draSTibinduthI A kArya hAtha dharavAmAM Avela che. ema mAnavAmAM Ave che ke A saMskRtio eka bIjAnI gADhI asara heThaLa AvelI hatI. I. sa. nI AsapAsanA samayanI dakSiNAtya saMskRtionA spaSTa citro have AlekhI zakAya ema che. dakSiNamAM zarU kareluM kAma uttara tarapha gatimAna thayuM che. najadIkanA ja bhaviSyamAM haju sudhI aspaSTa raheluM bauddhika aupanivadika, brAhmaNika ane pUrvavaidika saMskRtionI kalAo ane guNadoSanuM cokkasa mApa kADhI zakAze, ane I. sa. pUrve traNa hajAra varSanI siMdhusaMskRti ane I. sa. pUrva trIjA-cothA saikAnI saMskRti vaccenI kaDIo sIdhI zakAze. erissA vistAramAM bhuvanezvara najadIka pUrva tarapha be mAIla dUra bedI kADhavAmAM For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 'kaeN pa ] zizupAlagaDha [ 115 AvelA zizupAlagaDha nAmanA eka majabUta killAnI zodhakheALa, e A dizAmAM thayelI pragatinuM sUcana kare che. A khodakAma purAtattvakhAtAnA suparinTenDanTa zrI. khI. bI. lAlanI dekharekha nIce karavAmAM AvyuM hatuM ane hiMMdanI keTalIka vidyApIThA ane saMsthAe sAthe joDAzaikSA tathA anya vidvAna uparAMta cIna ane sIlenamAMthI AvelA vidyAnee pazu A kAryoMmAM bhAga lIdhA hatA. khodakAma cAlu hatu tyAre hiMdanA purAtattva vibhAganA DirekTara janarala DI. ena. pI. cakravatIe A sthaLeAnI vAraMvAra mulAkAta lIdhI hatI. zizupAlagaDhanI rAMga bhAsapAsa atyAre je jalasrota vahI rahyo che te purANA kALamAM gaDhanI AsapAsa pharatI UMDI khAinuM sUcana kare che. zizupAlagaDhanA vistAra Azramugdha kare evA sapramANa che, te samacArasa jaNAya che. pratyeka bAjI Asare pANA mAIla lAMkhI che. pratyeka bAjue be ema kula ATha vizALa daravAjA che. te uparAMta TheraThera aneka nAnAM nAkAMo paNa che. khAddakAmathI jANavA maLyu' che ke zarUAtamAM A gaDhanI dIvAle pAyAmAM 100 phUTa paheALI ane 25 phUTa U'cI hAvI joIe. bIje tabakke traNa ke cAra phUTa jADuM paththaranuM AvaraNa caNI levAmAM Avyu` haze. trIje tabakke gaDhanI dIvAlanI baMne bAjue pAkI ITanuM caNatara caNI levAmAM Avyu hovu joie, ane mATInu vaccenuM padma jemanu tema rahevA dIdhu hAvu joie. AThamAnA eka vizALa daravAjAnu khAdakAma karatAM mAluma paDayu che ke A daravAjo 15 phrUTa paheALA che ane tenA daravAna AgaLa 13 phrUTa sAMkaDA che. daravAjAnI banne bAjue pAMca kre cha phUTa paheALA vizeSa avarajavara mATe mArgo che. rAtre jyAre vAhanavyavahAra adha thaI jatA ane mukhya daravAjo baMdha karI devAmAM AvatA tyAre mA AvanArA A sAMkaDA daravAjAno upayoga karI zakatA. maurya kALanA vicakSaNu mutsadI kATiye tenA arthazAstramAM durgamAM dAkhala thavAnI A prakAranI sagavaDa ApatA mArganA ullekha karelA che. daravAjAnI baMne bAjue 63 phUTa lAMbA ane 28 phUTa paheALA minArAo hatA ane tenI TAMca para javAne paththaranAM sApAnA adhavAmAM AvelAM hatAM. gaDhanA madhya bhAgamAM sALa staMbho che, je te jamAnAnA sabhAgRhane khyAla Ape che, bhUgarbhamAMnI jaLasapATIthI pazu nIce paMdara zITa UMDe sudhI khAdakAma karavAmAM AvyuM hatuM. ane pANI kheMcI kADhavAmAM pampIMga yaMtro ane anya sAdhatAnA upacama karavAmAM AvyA hatA. keTalIka nAnI nAnI vastuo paNa zArbo kADhavAmAM AvI che. temAM resA" nAM sAdhanA jema kre-erIMga, mALA, kAcanI baMgaDI, kimatI paththarI ane hAthIdAMtanAM suane gAdinA samAveza thAya che. te uparAMta zAntikALa ane yuddhakALamAM khapa lAgatAM lADhAnAM ojArA, zo paNa maLI AvyAM che. sAnuM, cAMdI, tAMSu, sIsuM vagere dhAtunA keTalAka sikkAeka paNa maLI AvyA che. A sikkAo upalA tharamAMthI maLI AvyA che ane te i. sa. pachInI nathI gAthA saikAnA hAya ema mAluma paDe che. For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ' (16) zrI jaina satya prakAza [ varSe 15 A sthaLanA kALa I. sa. pUrve 300 nA baMdhavAmAM AvyA che. kha'giri-udayagirinI TekarI parathI maLI AvelA zilAlekha uparathI jAvA maLe che ke samrATa khAravele tenA rAjyanA amalanA prathama varSamAM tenI'rAjyadhAnI linagaranA gaDhanI rAMga ane daravAjAnuM marAmata kAma karAvyu hatu, A TekarIonI AsapAsa Aja paryaMta A zizupAlagaDhanu ja astitva hoya ema jaNAyu' che ane tethI kaliMganagara te A ja zizupAlagaDha hovu joie evuM mAnavAne kAraNa maLe che. tyAM te vakhate khAravelanA rAjya amalanuM' kali'ga sAmrAjya pravata mAna hAvu joie evu anumAna adhivAmAM Avyu che. A sthaLethI prApta thatA purAvAo uparathI ema kahI zakAya ke ahI I. sa. pachInA ceAthA saikAnA madhyakALa sudhI vasavATa rahyo hatA, jo ke keTalAMka lakhANA uparathI evu paNa samaya che ke ahI che. madhyayuga sudhI loko vasavATa karIne rahetA hatA. ApaNA purAtana ItihAsa upara A zakhALano dhaNI asara thaI che. pahelAM prathama tA 2100 varSa purANA killAnI ane tenA vizALa daravAjA ane dIvAlAnI sapramANa bAMdhaNInI zodho ApaNA purAtattvajJAnamAM eka viziSTa umerA thayA che. krAI paNa prakArano paradezI asara vinAnI bAMdhaNIvALA sthApatyatA A namUnA hiMdane gaurava ApanArA che. maLI AvelAM keTalAMka sacitra mATInAM vAsaNA uparathI evuM paNa anumAna bAMdhavAmAM Ave che ke hiMdanA pUrva vistAranA kaliMga samrATane, sIdhI yA ADakatarI rIte rAmana samrATa sAthe bhUmadhya sAgarano duniyA sAthe saparka DhAvA joie. 'prakhamadhu ' ] [ tA. 15 ogasTa sane 1948 [ anusadhAna pRSTha 113nuM cAlu ] zAntisUri thayA che ane tenA gurunu nAma sumati che. emAMnA eka vi. sa. 1597mAM thaI gayA che teA khInna emanA karatAM keTalIka peDhIe pUrve thayA che. jai. sA. saM. I. (pR. para6)mAM 'sAMDera ' gacchatA ullekha che te ja saDhera ' che. ahIM sUcavAyuM che ke vi. sa. 1550nI AsapAsamAM sAMDera ' gacchanA sumatisUrinA ziSye sAgaradattazasa racyA che, ane A zAntisUrinA ziSya izvarasUrie vi. saM. 1561mAM lalitAMgacaritra racyuM che. A pramANe ahI' '4 samAnanAmaka munivarA " nAmanI je lekhamALA me' lakhavA dhArI che tenAra "lekhAMka 1" pUrA thAya che. have pachI "lekhAMka 2' tarIke 'mahezvara ' nAmaka sario ApavA vicAra che. ' 1. dAnanuM mAhAtmya darzAvanArI A kRtimAM 137 kaDIo che. e pAya avaDhe ane gujatraNa bhASAmAM guthAyelI che. rAtI ema 2. A taiyAra karavAmAM mane mAlavaNiyAnI prastAvanA vizeSata: preraka temaja sahAyaka nivaDI che ethI huM e bAbatanI ahIM sAbhAra noMdha lauM chuM. For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jainadharma ApaNane zuM zIkhave che! anuvAdaka abhyAsI [ A AkhAye lekha mULa hiMdImAM "nainadharma da ra tivAta " "vizvabadhu'mAM pragaTa thayo che. tenA lekhaka Do. sI. je. mizra che. teo eka ajena vidvAna che, paraMtu temaNe jaina sAhityanA vAMcana-manana pachI A lekha lakhyo che ema saheje samajAya che. sujJa vAMcake AmAMthI sAra samajI le. emaNe kUTaneTamAM ApelA pAThomAM meM mAtra jarUra lAgI tyAM ja artha Apyo che, bAkInAne artha spaSTa che eTale ja nathI ApyuM. meM emanA kramamAM cheDe pheraphAra karyo che.] 1. jainadarzana e Astika darzana che ane jevuM suMdara ane spaSTa AtmasvarUpa jainadazane batAvyuM che tevuM bIjA darzanee nathI batAvyuM. athavA te bahu ja kilaSTa batAvyuM che. AmAM keIe brahmarUpa, ke e brahmanA aMzarUpa, keIe vAsanArUpa, koIe nitya, koI e anitya, keIe kSaNika ane keIe zAzvatarUpe AtmasvarUpa darzAvyuM che jyAre jenadane eka cokkasa evuM AtmAnuM svarUpa sarasa rIte batAvyuM che, jethI tenI AstikatA te ApoApa siddha thaI ja jAya.' 2. jainadharma prANI mAtranI sAthe maitrI rAkhavAnuM ane koI paNa jIvatI sAthe va-vairavirAdha na rAkhavAnuM zIkhave che. 3. jainadharma saMsAranA dareka prANIo sAthe samabhAva rAkhavAnuM zIkhave che temaja dareka dharmavALAo sAthe paNa samabhAva rAkhavAnuM sUcave che (virodhI dharmavALAo sAthe mAdhyazya bhAva rAkhavAne upadeza karatAM paNa cUkatuM nathI.' 4. jainadharma AtmA paramAtmA che, (bane che) ema zIkhave che, (athata AtmA karma rahita banI, rAga-dveSane tyAga karIne ajara amara paramAtmadazA prApta kare che. 1. nANaM ca dasaNaM ceva, carittaM ca tavo thaa| vIriyaM uvaogo ya, eyaM jiyassa lakkhaNe // -jJAna (vizeSAvabodharU5) darzana (sAmAnya avabodharUpa) cAritra, tapa, vIrya--sAmarthya, ane upayoga-cetanA zaktino vyApAra A jIvanuM lakSaNa che. athavA retanA sTAra jIvane A sarala pAMca lakSaNa maLe ja che. 2 "mitti je rUzvamUku re maka chag" A sUvakhuba ja prasiddha che. 3 seyaMvaro vA aseyaMvaro vA buddho vA ahava anno vA / samabhAvabhAvI appA lahai mokkhaM na saMdeho // 4 krUrakarmaniHzaMkaM devatAgurunidiSu |aatmshNsissu yopekSA tanmAdhyasthamudIritam / For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 118] zrI jaina satya prakAza [ varSa 15 5. jainadharma ApaNo AtmA ja ApaNe mitra ane zatru che ema zIkhave che. 6. jainadharma prANI mAtrane--dareka bhavya prANune muktinA adhikArI mAne che, pachI te bhale strI hoya ke puruSa, brAhmaNa hoya ke zudra heya; darekane potAnA kaSAya ane karmono kSaya karI muktinA adhikArI mAne che. che. jenadharma ema zIkhave che ke jAtithI keI brAhmaNa nathI ke zudra nathI. jAtithI kAI kSatriya nathI ke vaizya nathI. kamarathI e brAhmaNa che, zudra che, kSatriya che ke vaizya che. mAthuM muMDAvavA mAtrathI koI sAdhu nathI, yajJopavIta rAkhavA mAtrathI kaI brAhmaNa nathI. kahyuM che. ke navi muMDiyeNa samaNo, na OMkAreNa baMbhaNo, samayAe samaNo hoi baMbhacereNa mane mAthuM muMDAvavAthI ke zramanuM nathI paraMtu samatA rAkhavAthI zramaNa che. kAranA jApathI kaI brAhmaNa nathI paraMtu brahmacarya pALavAthI ane (bahma jANavAthI) brAhmaNa che, ema janadharma zIkhave che. . sAta naya, saptabhaMgI, cAra nikSepa ane be pramANa: AmAM prathamanA traNa jainadhama sivAya kaMI nathI mAnatuM. 10. syAdvAda-apekSAvAda anekAntavAda e jainadharmano mukhya siddhAnta che ane ene ke artha e thAya che ke dareka vastumAM apekSAe vividha dharmone samAveza thAya che. dareka vastu judI judI daSTithI judI judI rIte nihALyA pachI ja e pUrNarUpe jANI zakAya che. jainadharma ahiMsA, saMyama ane tapane mukhya dharma gaNe che. ahiMsA sarva cha prati maitrI, prema, karaNa ane mAdhyadhya bhAvanA ene ahiMsAmAM khAsa samAveza thAya che. sAcA ahiMsakamAM dveSa, IrSA, asahiSNutA, chidrASitA ane svArthavRttine sarvathA abhAva hovo joIe. sAcA ahiMsakamAM hadayanI kaTutA, daMkha ke melanI gAMTha ne AMTIghuTIno sarvathA abhAva have joIe. sAcA ahiMsakamAM bIjAne chetaravAnI, ThagavAnI, dabAvAnI, parAdhIna rAkhavAnI ke udaraMbharI vRttino abhAva hovuM joIe. sAcA ahiMsakamAM dayA, vAtsalya, karuNA, namratA, vinaya, viveka, sevAvRtti, paropakAra ke bIjA sarvenuM bhaluM karavAnI vRtti hevI joIe. ahiMsA e amRta che ane hiMsA e halAhala viSa che. ahiMsaka mAnavI potAnI pharaja samajIne sarva jIvanA hitane mATe, sukhane mATe ane zAMtine mATe ja jIve che. saMyama tyAgadazA, virati paNuM, mahAvrata, aNuvrata, guNavata, zikSAtrata vagere 5. sa eva paramaM brahma, sa eva jinapuMgavaH / sa eva paramaM tattvaM sa eva paramaM tapaH te AtmA brahmasvarUpa che, te AtmA jinezvara che, te AtmA parama tattvarUpa che. ane te AtmA ja utkRSTa parUpa che. vaLI, zAharta zuddha ra varita, sidamaer nirvila tiraMgA AtmA nirAkAra, svarUpamAM sthita, siddha bhagavaMtanA AThe guNothI yukta, nirvikAra ane niraMjana che. . For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka pa ] jainadharma ApaNane zuM zIkhave che 119 vagere svIkArI Atmika vikAsanI pragatimAM AtmAnA utthAnamAM AgaLane AgaLa vadhavuM, jIvanazuddhi, sadAcAra, saMtoSa, akaluSya amAna, amAyI, abhIvRtti rAkhavI. AthI AgaLa vadhatAM AzravaThArane baMdha karI saMvaramAga svIkArI nijAne paMthe cAlavuM. A badhA saMyamapaMthe saMcaravAnA vividha mArgo che. cAritrane mArga Atmazuddhine mArga che, cAritranuM phala mukti che. tapa : bAhya ane AtyaMtara tapa Atmazuddhi mATe che. "IcchAnarAdha" tapa che. tapathI-kSamA ane zAMtipUrvakanA tapathI hRdayanI zuddhi, zAMti ane samabhAvapUrvaka kareluM tapa ghera karmonA nAzanuM parama sAdhana bane che. jainadharma enI apUrva ahiMsA, anekAntavAda ane aparigrahavAdathI ApaNuM jIvanamAM divyadAinuM dAna kare che. jemaNe jainadharmanI A vAdatrayI jANa temaNe jainadharmane AtmA oLakhe che. jainadharmanI ahiMsA e kAyaranI ahisA nathI. jainadharmanI ahiMsA kaI zaramarUpa nathI. jainadharmanI ahiMsA mAtra samayapUratI takavAdapUratI ja nathI. temaja jainadharmanI ahiMsA vevalIye nathI. jainadharmanI ahiMsA zarIranI, mahAna satvazAlIonI ane pracaMDa zaktizAlIonI ahiMsA che. jainadharmanI ahiMsA koIne DarAvavA, svArtha sAdhavA, koIne namAvavA mATe zarUpa nathI. temaja haTha, vAsanA, tamAda karavA ke balAtkAra paNa bIjAne thakavavAnA zarUpa nathI. vaLI atyAre khapapUratI ahiMsA vApare, zAMta rahe, mauna rahe ema paNa nathI. ane ahiMsAthI kAyara thAya, namAlo thAya ke sattvahIna thAya ema paNa nathI, anekAntavAdamAM : Aye sAcuM; teye sAcuM, ema paNa nathIemAM zaMkA, anizcitatA ke saMyama paNa nathI mAtra dareka vastu samacittapUrvaka judI judI apekSA, judAM judAM daSTabinduthI je jevA-dekhAya te raju kare te anekAntavAda. A anekAntavAda samajavA IcchanAre sasanaya ane saptabhaMgI paNa samajavAM ja joIe. aparigrahavAda amArI saMsArika viSa pratinI Asakti-mamatA choDavAnuM te kahe che. aparigrahI sadA saMtoSI ane sukhI hoya che. jeTalI anAsakti amamatva, gRSnatAne abhAva-ahaM ane mama jeTalAM ochI teTale aparigrahavAda vadhu suMdara. . antamAM jainadharma chavanakalahamAMthI mukta thavAne mArga cIMdhe che. Adhi, vyAdhine upAdhimAMthI mukta thaI zuddha, buddha ane mukta thavAne sarala mArga upadeze che. sarva che sAthe samabhAva rAkhI rAmaSanI pariNati alpa karI tame vItarAgatAnA mArge AgaLa vadhe ema jainadharma zIkhave che. AjanA kalayugamAM sAcI zAMtinuM darzana jainadharma karAve che. mitti je haagg. mA kArSIt ko'pi pApAni, zivamastu jagataH sane brahmalokasya zAntirbhavatu se jainadharma ApaNane zIkhave che. jenadharmanA upAsake ahiMsA ane zAMtinA bhakto jainadharmanI A zIkha jIvanamAM utAre e ja zubhecchA. [ mULa lekhaka : pro. sIje. mitha] For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sunaMdA ane rUpAsenakumAra [kramAMka 17ra thI pUrNa ] "saMyama kaba mile sanehI rAjAe rAjaputrane rAjaya bhaLAvyuM ane parivAra sameta rAjA ane rAjarANIe gurumahArAja pAse jaI mahatsavapUrvaka bhAgavatI dIkSA svIkArI. rAjarSie to ati utkaTa vairAgya bhAvanAthI saMyama svIkArI pitAnA AtmAne khUba vizuddha banAvyo. bAra varSa saMyama pALI, utkRSTa paNe cAritranuM ArAdhana karI kama khapAvI kevaLajJAna prApta karyuM ane Akhare nidhAna karI siddha buddha ane mukata thayA. temanI sAthenA keTalAka cho paNa karma khapAvI siddha buddha ane mukata thayA. keTalAka devalokamAM gayA ane tyAMthI avI manuSya thaI kama khapAvI mekSe jaze. rANI sunaMdA sAdhvIjI banyAM ane pitAnA guruNIjI sAthe rahI zAstraabhyAsa, tapa ane suMdara saMyama pALatAM temane avadhijJAna prApta thayuM. eka vAra sunaMdA sAdhvIjIe potAnAM guNIjIne kahyuM he mAtA mArA nimitte je che saMsAra paribhramaNa karyuM, jeNe nirarthaka tatra kaleza anubhavyo ane bhayaMkara duHkhasAgaramAM athaDAyo te jIvane; Apa AjJA Ape te pratibodha pamADuM ane duHkhathI mukta karuM. pravatinI vatsa ! tuM jJAnakuzala che. tane jJAnathI lAbha jaNAto hoya te sukhethI jA ane e jIvane pratibodhI tene uddhAra kara. sunaMdA sAdhvIjI AjJA laI cAra sAdhvIjI sAthe vihAra karatAM sugrAma zaheramAM AvyAM ane gRhasthanI rajA laI vasatimAM UtaryA. tyAM ja cAturmAsa rahyAM. bhavya jIvane niraMtara pratibaMdha ApI dharmavRddhi karavA lAgyAM. e samaye hAthInA jIvarUpe thayela rUpasena kumAra chava vikhAcalanA jaMgalamAM unmattapaNe phare che. nagaranI samIpe AvatAM nagarajanonI pAchaLa doDe che, temane bhaya pamADe che; tenAthI karIne mANasa tene Avate joI, doDato joI jhADa upara caDhI jAya che; keTalAka nAsIne gAmamAM cAlyA jAya che, keTalAka Amatema nAsIne kAI jhADImAM jALAmAM saMtAI jAya che. emAM bhUlecUke kaI hAthInA jhapATAmAM AvI jAya te enA bAra ja vAgI jAya. hAthI koIkane pakaDIne suMDhathI UMce uchALe. AmAM jenuM AyuSya hoya te bace bAkI to koIka mare, keIka pIDA bhogave ke keIkana aMgopAMga tUTI jAya. keTalAkane pakaDIne e hastiroja jamInamAM paTakIne yamaraNa kare athavA cIrI nAMkhe. AvI rIte lokene upadrava karIne e hastirAja punaH jaMgalamAM jatA rahe. hAthInA DarathI leke bahAra nIkaLatAM bhayabhIta thaI rahetA. A badhA samAcAra sAdhvIjI sunaMdAne roja maLe che. temaNe jJAnathI joyuM ne vicAryuM ke AvatI kAle savAramAM hAthI nagarane sImADe Avaze mATe jAuM ane tene pratibodhuM. bIje divase prAtaHkAle eka sAdhvIjIne sAthe laI sunaMdA sAdhvIjI jaMgala tarapha cAlI nIkaLyAM. dhAraNa pramANe hastirAja nagara tarapha AvavA nIkaLyo. dUrathI tene Avato For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sunaMdA ane rUpAsenakumAra [ 121 joI mANase nagara tarapha pAchA vaLyA ne sAdhvIjI mahArAjane pAchI vaLavA vinavaNI karavA lAgyA. paNa sAdhvIjI sunaMdA to koInuM sAMbhaLyA vinA mAtra arihaMtanuM dhyAna karatAM AgaLa dhapavA lAgyAM. thoDuMka gayA pachI eka jhADa taLe sunaMdA sAdhvIjIe pitAnI sAthe AvelAM sAdhvIjIne kahyuM: tame rokAI jAo. huM e hastine pratibodhavA AgaLa jAuM chuM. gAmanA lokone bhaya jaze ne zAsananI prabhAvanA thaze. tame ciMtA na karaze. AgaLa ne AgaLa nirbhayapaNe cAlyAM jatAM sAdhvIjIne joIne loko pokAro pADIne kahevA lAgyA. AgaLa na vadhaze. A jama je Avaze te tamane bharakhI jaze bharakhI. paraMtu sunaMdA sAdhvIjI te abhaya ane raSadanapaNe vIra vIra vIra karatAM AgaLa vadhe che. tyAM hAthInA DarathI jhADa para caDhI gayelA lokoe sAdhvIjIne joIne kahyuM are ! pAchAM vaLI pAchAM. AgaLa jaze nahi, tyAM vaLI bIjuM TALuM paNa e ja bhayane sUra saMbhaLAvatuM maLyuM. leke temane AgaLa vadhatAM joIne aMdara aMdara kahevA lAgyA. A to koInuM sAMbhaLatAM nathI. baherI to nathIne ? tyAre pAgala haze? are ! ene kAMI bhUtabUta te nathI :vaLagyuM ne? ATaATalA loko nA pADe che chatAM kaI samajatAM nathI, pAchI vaLatAM nathI, te zuM tyAM hAthI pAse maravA jAya che ? bhAI dhanya che enI vajajara jevI chAtIne! strI kahe kAMI strI che? ATalI himmata, ATalI dhIraja, are ATalI zAMti bhalabhalA maradane paNa nathI hotI. tyAM to eka anubhavI sajajane belyiAH bhAIo ! A keNu che tenI tamane keInaye oLakhANa ja nathI. A to mahAsatI sAdhvIjI che. enuM hRdaya kaThora nathI, e baherI nathI, e pAgala nathI. A te guNaguNuno bhaMDAra che. e bahuzrata che, e te prabhAvazALI pravacanakAra che. emanA upadezathI ghaNA taryA che. enA darzanathI keTalAye pavitra thayA che. bIjo hA, e to jANIe chIe. teo je karaze te sAruM ja karaze. vaLI eka belyAH bhAIo A to maraNane jItIne niHspRha banI hAthIne upasarga sahana karavA jatAM hoya te nA nahi? ApaNo zAstromAM sAMbhaLIe chIe ke pUrve paNa aneka tyAgI, tapasvI, sAdhu, mahAtmAo bhayanI sAme jaIne usa sahana karatA hatA ane siddhi meLavatA hatA. paraMtu eka vAta che ke je gAmanI sImamAM muni mahAtmAone upasarga thAya che te gAmanuM azubha kare che. mATe dilamAM kheda thAya che ke A ahIM zuM ? A pramANe vividha janapravAda vahI rahe che. tyAM sAmethI cAlyA AvatA gajarAjane lokoe joyo. mANasamAM doDAdoDa zarU thaI gaI. sAdhvIjItI ane gajarAjanI dRSTi maLI ane gajarAjane sAdhvIjI upara mahodaya pragaTayo ke zata thayA. temanI cAre bAjue teNe ghumavA mAMDyuM. A kANa? A kezu? Ama vicAratAM manamAM AhUlAda pragaTayo. tyAM te mIThA madhurA avAje sAkhIjIe kahyuM: rUpaseva ! bujajha ! bujajha! are bhoLA ! mohAMdha banI teM zuM zuM duHkha sahana karyA te saMbhALa. ane ATaluM chatAM hajI paNa tuM mArA uparano neha nathI choDate? mArA mATe kaleza, vedanA ane duHkha sahatAM tArA sAta bhava thayA. hajI premabaMdhana nathI chUTatuM. are re! tuM dareka bhavamAM anarthadaMDathI dUkAya che. mATe samaja: For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 122 ] A jaina satya prakAza varSa 15 tuM rUpasena thayA, gA~mAM janmyA, sApa thayA, kAgaDA thayA, haMsa thayA, haraNa thayA, aa badhAmAM meM tane marAvyA have sAtame bhava tuM hAthI thayA che. mATe huM gajarAja ? have premabaMdhana teADIne vairAgyane svIkAra. gajarAje paNa eka citte sAdhvIjInuM A badhuM sAMbhaLyuM ane vicAravA lAgyAH huM ahI krama Avyo ? karyAMthI AvyA ? A krANu che vagere vagerenA UdbhApAta karatAM nAnAvaraNIya kramanA kSayApazamathI jAtismaraNa jJAna thayuM. potAnA sAte bhava joyA. anubhaveluM badhuM sukha duHkha smRtipaTamAM tarI AvyuM. e duHkha, e tApa e kaSTa e vedanAnuM smaraNa thatAM jANe kAI e vajranA dhA mAryAM hoya tema stabdha thaI gayA. jANe mUrchA AvI hoya tema jaDa jevA banI gayA. puna : cetanA AvatAM niHsAsA nAMkhatAM vicAyu' arere me` hAthamAM Avelu cintAmaNi khAi nAMkhyuM. huM snehadhi banyo, kAmAnya banyA ane dRSTirAgAnya banyA. karavAnuM na karyuM; na karavAnuM karyuM. amUlya ratna cintAmaNi sarakhA mAnavabhava huM hArI gayA ane bhayaMkara durgatimAM bhramaNa karyu. dhanya che A puNyAtmAne ! e kamathI baMdhAi; vaLI khAdha pAmIne uddhAranA pathe vaLI. eNe samasta pApapuMjane khALIne bhasmIbhUta karanAra uttama cAritradhama aMgIkAra kAMta jIvanane dhanya banAvyuM. have ene kAnA Dara rahyo ! kharekhara, A tA dhanyavAdane pAtra che, jevA eNe sneha karyAM tevI rIte nibhALyA paNa kharA, A svAthI bharelA sa`sAramAM raurava pIDAtA jIvane krANu doDAvavA AvavAnuM hatuM? mAre mATe paNa ApanA zaraNu sivAya khIje kAI mukitanA upAya ja nathI. mATe mArA tA dRDha nizcaya che ke A puNyAtmA sAdhvIjI mArA chUTakArA mATe-mArI mukitanA upAya batAve te pramANe ja huM vIzaH Ama vicAra karIne te thADeAka najIka AvyA ane parama pavitra kSamAbhaMDAra sAdhvIjIne sUDha lAMkhI karI, namAvIne praNAmapUrvaka dIna svare jANe vina'ti karatA na hoya ! enI ceSTAothI ja sunI adhu` samajI gayuM. sunA, rUpasena ! tuM lagAre ciMtA na karIza. nuM paryApta pa`ce'driya che. sArA kSApAmavALA che. pAMcama gurusthAnake paheAMcavAne lAyaka che. jethI durgaM+timAM paDatAM jarUra bacI javAze. hAthI ane sAdhvIjInA A zAMtabhAve cAlatA vArtAlApa sAMbhaLo jhADa upara beThelA mAnavIo stabdha ja thai gayA. are ! mA sAdhIjInA camatkAratA jAo, jemane jotAM jamanA bhAi jevA hAthI zAMta thaI gayA ane sAdhvIjInI mIThI madhurI dhama dezanA sAMbhaLI hAthI paNa pratiSThAdha pAmyA. juo, mahAkrodhI ane duSTAtmA hAthI paNa temanA dRnathI kevo naramadreza jevA banIne zAMtithI UbhA che? A saujI te| mahAtIyarUpa che. zAstrakAranuM kathana sAcuM che ke " tItha yAtrAnuM phUla tA kAle--lAMbA gALe maLe tarata ja maLe che. " tIrthaMkA dvi sAdhana " che paraMtu satsaMga--sAdhu samAgamanuM phala " A kathana taddana satya che. cAlA emanI pAse jai e. emane premathI namIe. have kAI jAtanA Dara nathI, nagaramAM paNa A zubha samAcAra paheoMcyA. are ! rAjamahelamAM A samAcAra For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sunaMdA ane rUpAsenakumAra [ 123 pahoMcyA. ke eka sAdhvIjI mahArAje ApaNuM nagarane ApaNA jaMgalane ane viMdhyAcalane jaaohi trAhi kirAvanAra bhayaMkara gajarAjane jANe maMtramugdha karyo hoya tema stabdha karI dIdhuM che. e gajarAja jANe badalAI ja gayA che. sAdhvIjIne name che, page paDe che, raDe che ane dIna manavALo thaI zatamane Ubho che, A zubha samAcAra sAMbhaLI koI kutUhalathI, AzcayathI, tamAze jovAnI IcchAthI ke dharmazraddhAthI jaMgala tarapha mAnava maherAmaNa ulaTo rAjA, aMtaHpura, prajAmaNusamasta ane samasta sanyasamUha jaMgala tarapha Ave che. rAjA sAdhvIjI mahArAjane premathI-bhakitathI namIne pUche che: he puNyAtmA, mAtA sAdhvIjI ! A zuM che? Ajane A prasaMga kema bane te saMbhaLAvoH sunaMdAH rAjana ! enA rUpamenathI atyAra sudhInA A sAta bhava thayA che. eNe viSayAMdha banI je sajA bhogavI te A che. have eNe A badhuM jANuM saMsArathI taravAne upAya pUchaLyo che. meM ene saMsArasAgara taravAne sarala upAya batAvyA che. A sAMbhaLI tyAM upasthita janasamUha Azcarya pAmyo ane vairAgya paNa pAme. punaH sunaMdA sAdhvIjI kahe cheH rAjana ! A hAthI guNa ane lakSaNasaMpanna che. A hAthI bhadraka jAtine che, jene tyAM raheze ene tyAM Rddhi-siddhi-samRddhino lAbha thaze, mATe tamAre AnuM jarUra pAlana-rakSaNa karavuM joIe. A sAMbhaLI prasanna thaIne rAjA bolyA je A gajarAja ahIMthI sIdhA mArI hastizAlAmAM jAya te khuzIthI jIvana paryata mAre tyAM rahe. huM temanI sevA karavA tatpara chuM, A sAMbhaLI gajarAja pitAnI meLe ja nagara tarapha cAlyA. svayameva hastizALAmAM jaIne UbhA rahyA. rAjA sAdhvIjI mahArAje batAvela vidhi pramANe tenI bhakti kare che ane sAdhvIjI mahArAjanA upadezathI gajarAja khUba zAMtipUrvaka rahe che. pratijJAnuM pAlana kare che, anukrame gajarAja AyuSya pUrNa karI samAdhipUrvaka mRtyu pAmI sahastrAra devalokamAM aDhAra sAgaropamanuM AyuSyavALA deva thayA. tyAMthI avI mahAvideha kSetramAM manuSyabhava pAmI karma khapAvI mekSe jaze. sunaMdA sAdhvIjI paNa aneka rAjA-mahArAjAone pratibadhI; aneka bhavya jIvone pratibaMdha ApI, jena zAsananI unnati karIne guNIjI pAse jAya che. pravatinIe paNa emanI khUba ja prazaMsA karI. sunaMdA sAdhvIjI suMdararIte saMyama ArAdhI, sarva karmane kSaya karI siddha buddha ane mukta bane che. akSayapada prApta kare che. antima upasaMhAra sunavAMcako ! "mana para mathALAM pApa dhaMdhAyone caritArtha karatI A vArtA vAMcI khUba ja vicAra karaje. duSTa kRtya na karyA chatAMye mAtra enA saMkalpa ane vikalpanA paribaLa rUpasenanA jIvanI je durdazA karI, enI je bhavaparaMparA karAvI e badhuM vAMcI ApaNe paNa mana jItI tene sadhyAnanA mArge vALIe e jarUrI che. rUpasena kumAranA A kathAnakathI AmaNe manane vaza karavAnuM zIkhI laIe; ane sunaMdA rAjakumArInA jIvanamAMthI patana pachI paNa bhavya utthAna, ane nirbhayatAnA pATha zIkhI laIe to A kSaNe paNa e ja mArge AgaLa vadhI AtmakalyANa sAdhI zakIe. N. For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir praznottara-kiraNuvalI prajA pUjya AcArya zrIvijayapadyasUrijI. [kramAMkaH 17 thI cAlu) 28 prazA-sAtamA vAsudeva ane baLadevanA jIvananA mukhya mukhya muddAo kyA kayA? uttara-1-nAma-datta vAsudeva. 2-naMdana baLadeva, 3-vAsudeva pAchalA anaMtara bhavamAM pahelA saudharma devalokamAM devapaNe utpanna thayA hatA. 4-baladeva pAchalA anaMtara bhavamAM pAMcamA brahma devalokamAM devapaNe utpanna thayA hatA. pa-baMnenI janmabhUmi vANA sI nagarI. 6-pitAnuM nAma-agnisiMha rAjA. -vAsudevanI mAtAnuM nAma zeSavatI. raNuM. 8-baladevanI mAtAnuM nAma jayaMtA rANI. 8-bannenA zarIranuM pramANa chavIsa dhanuSya. A dasa vAsudevanA zarIranuM pramANa zrIAvazyaka sUtra vigere ghaNA graMthomAM chaggIsa dhanuSyanuM kahyuM che ane zrIsamavAyAMga sUtra vigeremAM pAMtrIsa dhanuSyanuM kahyuM che. A bAbatamAM keTalAekanuM mAnavuM e che ke dara vAsudeva-aranAtha ane mallinAthane AMtasamAM thayelA hovAthI temanA zarIranuM pramANa chavvIsa dhanuSya yogya saMbhave che. ahIM tatva kevalI bhagavaMta jANe. 10-vAsanuM AyuSya chappana hajAra varSanuM hatuM. 11-baLadevanuM AyuSya pAMsaTha hajAra varSanuM hatuM. 12-banenuM gotama gotra hatuM. 13-vAsudevanA zarIrane varNa lIla hatA. 14-baLadevanA zarIrane varNa sapheda hatA. 15-vAsudevanA pUrvabhavanA dharmAcAryanuM nAma sAgarasUri hatuM. 16-vAsudeva nava varSa sudhI kuMvarapaNe rahyA. 17-pacAsa varSa sudhI maMDalIka rAjApaNe rahyA. 18-traNa khaMDanI sAdhanAmAM vAsudevane pacAsa varSa gayAM. 19-paMcAvana hajAra varSa sudhI vAsudeve vAsudevapaNuM bhegayuM. 20-vAsudeva maraNa pAmIne pAMcamI dhUmaprabhA nArakImAM nArakapaNe utpanna thayA. 21-baladeva saMyamanI nirmaLa sAdhanA karIne mekSe gayA. 22-A vAsudeva ane baLadeva bane aranAtha tIrtha karanA tIrthamAM thayA. 28 prama- AThamA vAsudeva ane baLadevanA jIvananA mukhya mukhya muddAo kayA kayAM? uttara-1-nAmakhvAsudevanuM nAma lamaNa. 2--baLadevanuM nAma rAmacaMdra hatuM. temanuM bIjuM nAma para hatuM. 3-lakSmaNa vAsudeva pAchalA anaMtara bhavamAM trIjA sanaskumAra vilokamAM devapaNe utpanna thayA hatA. tyAMthI caLIne ahIM vAsudevapaNe utpanna thayA. 4 For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gacchaka pa ] praznottara-kiraNAvalI [ 125 rAmacaMdra baLadeva pAchalA anaMtara bhavamAM pAMcamA brahma devalokamAM devapaNe utpanna thayA hatA. tyAMthI caLIne ahIM khaLadevapaNe utpanna thayA, pa--tenI janmabhUmi ayeAdhyA nagarI. 6--pitAnuM nAma dazaratha rAjA. 7--vAsudevanI mAtanuM nAma sumitrA rANI. 8--rAmacaMdra aLadevanI mAtAnu nAma aparAjitA rANI (kauzalyA rANI). ha--lakSmaSNu vAsudevanuM' AyuchyuM khAra hajAra vatu hatu. 10--rAmacaMdra khaLadevanuM AyuSya padara hajAra vatu hatu, 11----bannenAM zarIranuM pramANa seALa dhanuSya hatuM. 12--khatenu gautama gotra hatuM. 13- vAsudevanA zarIrane varSe lIlo hatA. 14-rAmacaMdranA zarIranA vajju sapheda hatA. 15-~~ vAsudevanA pUrvabhavanA dharmAcArya'nuM nAma samudradatta hatuM. 16--vAsudeva eka sA varSa sudhI kuMvarapaNe rahyA. 17--trIsa varSoM sudhI malika rAjA paNe rahyA. 18--agiyAra hajAra AThasA ne sIttera varSa sudhI vAsudeve vAsudevapaNa' bhogavyu., 19--vAsudeva maraNa pAmIne cethI pa'kaprabhA nArakImAM nArakapaNe utpanna thayA. 20--baLadeva sayamanI niLa sAdhanA karIne mAkSe gayA 21--lakSmaNa ane rAmacaMdrajI banne vIsamA tIrthaMkara munisuvrataravAmInA tIthamAM thayA. 30 prazna~~navamA vAsudevanA ane baLadevanA jIvananA mukhya mukhya muddA kayA kayA? uttara--1--nAma-kRSNa vAsudeva. 2--rAma baLadeva (bIjuM nAma balabhadra) 3-vAsudhruva pAchalA ana"tar bhavamAM sAtamA mahAzukra devalAkamAM devapaNe utpanna thayA hatA. tyAMthI avIne kRSNa vAsudevapaNe utpanna thayA hatA. tyAMthI ote kRSNa vAsudevapaNe utpanna thayA. 4--baLabhadrajI pAchalA anaMtara bhavamAM pAMcamA brahma devalAkamAM devapaNe utpanna thayA hatA. tyAMthI cyavIne ahIM baLabhadra nAmanA baLadevapaNe utpanna thayA. pa--vAsudevanI janmabhUmi-mathurA nagarI. ahIM' samajavA jevI bInA e che ke kRSNa vAsudeva keMsarAjAte tyAM janmyA hatA ane gAkuLa gAmamAM meATA thayA hatA. tathA temaNe dvArakA nagarImAM rAjya karyu hatu ane kau'zAkhI nagarInI aTavImAM macchu pAmyA, baLadevanA janmasaurIpuramAM thayA hatA kAraNa ke yAdavA mULa-saurIpuranA rahIza hatA ema rAmAyaNumAM kahyuM che, 6--pitAnu nAma vasudeva rAjA. cha-vAsudevanI mAtAnuM nAma-devakI rANI 8--baLabhadranI mAtAnuM nAma rAhiNI rANI 9--vAsudevanu AyuSya eka hajAra varSanuM hatuM. 10--baLa bhanu AyuSya khArasA vaSa~tu hatu. 11--atenA zarIranu pramANa daza dhanuSya hatuM. 12--bannenu' gautama gAtra hatuM. 13--kRSNa vAsudevanA zarIranA raMga lIlo hato. 14-aLabhadranA zarIranA traNa sapheda hatA. 15--vAsudevanA pUrva' bhavanA dharmAcArya'nu' nAma duhatasena hatuM. 16--vAsudeva sALa varSa kuMvarapaNe rahyA. 17--chappana varSAM maDhulIka rAjApaNuM rahyA. 18--navaso aThayAvIsa varSoM sudhI kRSNu vAsudeve-vAsudevapaNa bhAgaLyu. ahI' sama javAnu e che ke AThamA ane navamA vAsudevane traNa khaMDanI sAdhanAmAM theADA ja samaya gaelA heAvAthI tene vAsudevapaNAnA kALathI jUdA pADazo nathI. 19--kRSNe vAsudeva maraNu pAmIte trIjI vAlukAprabhA nArakImAM nArakapaNe utpanna thayA. 20--baLabhadrajI sayaMmanI nimala sAdhanA karIne pAMcamA brahma devalokamAM devapaNe utpanna thayA. 21--kRSNa vAsudeva ane khaLabhadrajI khAvIsamA tIthakara zrIneminAtha bhagavAnanA tImAM thayA. 30 ' For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1ra6 ] zrI jaina satya prakAza 31 pra-A nave vAsudevamAM kaI kaI bAbatanI sarakhAmaNuM hoya che? . uttara-1-nizcaye karIne vAsudeva pAchalA trIjA bhavamAM niyANuM karI teja devalekanA sukha bhogavIne vAsudeva paNe utpanna thAya. eTale vAsudeva vAsudevapaNuM niyANunA phaLarUpe bhogave. 2- nave vAsudevanuM gAtra eka sarakhuM hoya eTale gautama gotranA nave vAsudeva hatA. 3-nava vAsudevanA zarIrane vaNe eka sarakho ja heya. 4- maraNa pAmIne narakagati sivAya bIjI gatimAM jAya ja nahIM paNa naraka sthAnanA sAta bheda hovAthI badhAe ekaja narakamAM jAya evo niyama nathI. A rIte cAra bAbatamAM sarakhAmaNI saMbhave che. 31. 32-prazna vAsudevanI ane baLadevanI bAbatamAM kaI kaI ghaTanA sarakhI hoya? uttara-1--janmabhUmi. 2-pitA. 3-zarIranuM pramANa. 4-gotra A cAra bAbatamAM sarakhAmaNI hoya che. eTale e cAra bAbate vAsudeva ane baLadevane ekasarakhI samajavI. te baMnenI bAbatamAM yAda rAkhavA jevI bInA e che ke - 1- vAsudeva jema niyANuM karIne ja utpanna thAya che, evuM baLadevanI bAbatamAM hatuM nahIM. mATe vAsudeva narake ja jAya paNa baLadeva kI te devalokamAM jAya athavA kAM to bhale jAya. A avasarpiNInA nava baLadevomAM zarUAtanA ATha baLa mekSe gayA ane navamAM balabhadra, pAMcamA brahma devalokamAM devapaNe utpanna thayA. -vAsudeva karatAM baLadevane mahAAraMbha ane mahAparigrahanI tIvra IcachA hatI nathI. 3-vAsudeva karatAM aLadevanuM AyuSya vadhAre na heya. 32 33 prazna-vAsudeva ane baLadevanI mAtA eka heya ke judI judI hoya? uttara-baMnenI mAtA eka na hoya paNa judI judI hoya. 33. 34 prazna-prativAsudevanuM svarUpa zuM ? uttara-1-vAsudevanA utpanna thayA pahelAM prativAsudeva traNa khaMDana svAmI hoya che ane tenuM maraNuM tenA ja cakra vaDe vAsudevanA hAthe thAya che. jyAre prativAsudeva maraNa pAme tyAre traNa khaMDanA svAmI vAsudeva gaNAya. vAsudevanI mAphaka prativAsudeva paNa maraNa pAmIne narake jAya. A avasarpiNImAM 1-azvagrIva, 2-tAraka, 3-meraka, 4madhu, pa-nizuMbha, 6-balI, u-prahAda, 8-rAvaNa. 9-jarAsiMdhu-A nAmanA nava prativAsudeva. For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org * gulAba ane kAMTA jainAne gaurava ApanArI keTalIye hakIkatA tarapha vidvAnonI upekSA vRtti jovAya che. evI hakIkatA taraph ahIM sahunuM dhyAna deravAmAM Ave che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAratanI citrakaLAnA utkRSTa (tti-mAlekhA jevAM ajaMTA, vAdha ane cittanavAsaNamAM che tevAM Alekhane gUja bhUmi upara Aje UbhA nathI paraMtu gujarAta AzvAsana laI zake ane jaine gaurava mANI zake evAM citraLAnAM pratIA jetenA bhaMDAramAMnA hastalikhita tA.patra ane kAgaLanI peAthIo upara AlekhAyelAM maLe che. prAcInatAnI dRSTie gALAnA pAlayuganAM ceDAMka sAdhAraNa kATinAM citre tADapatra para je AlekhAyuM che tene bAda karatAM gujarAta sivAya AkhAye bhAratavarSomAM evI UMcI kATinAM ullekhavAyegya citrA maLatAM nathI, jUnAmAM jUnI tADapatranI sacitrapothI pATaNunA saMdhavI pADAnA jaina bhaMDAramAM che, te saM, 1157 (I. sa. 1100 ) mAM bharUcamAM lakhAyelI nizIyasUSTrinI prati che. te pachInA kALanI surekha akanAvALI citrAvali judIjudI pAthIomAM surakSita che. A rekhAMkanAnI paddhati aja TAzailinI che ane e citrakArI gUja bhUminAM ja saMtAno hatAM e eka gauravabharI hakIkta che. x pazcimanA moTA vaijJAnika AinsTAine sApekSavAda' nAmanA siddhAMtanI zodha karI jagatamAM bhAre nAmanA meLavI che. e siddhAMta sAthe jaineAnA sApekSavAdane keTalA meLa khAya che e tarapha hajI vidyAtAnuM dhyAna kheMcAyuM nathI. vaijJAnikA padArthAMnA svabhAva ane yaugika mizrAnuM tAratamya buddhiArA keTalI hada sudhI karI zakayA che ane bhAratavarSanA mahAtmAoe peAtAnA AdhyAtmika ciMtana dvArA sthApelA siddhAMtAnA mAge. keTaluM aMtara rAkhe che e kharekhara rasika viSaya sarakhAvavA jevA che. AInsTAIna peAtAnA siddhAMtamAM padArtha ane zaktinuM je vivecana kare che te barAbara jainAnA dravya ane paryAyanA siddhatine lAgu paDe che. phera mAtra eTaleja che ke AInsTAInanA aMdAjamAM anizcita zarata che ke jo Ama hAya ! Ama thAya. jyAre jaitAnA siddhAMtamAM e zarata nathI dAkhalA tarIke nA mAne che ke paryAyAnA cAhe teTalA palaTA thAya paNa dravya palaTAtuM nathI ke tuMye nathI. drAMza teA dhruva ane sthira ja rahe che. jayAre AinsTAInanA kahevA pramANe hajArA abaja varSa adhI tti garamInA vyaya thAya te hajArI nIla varSe garamI khatama thaI jAya. vaijJAnikA ApaNA mahAtmAnA AdhyAtmika ciMtananI haeNllI kADhi sudhI pahoMcavAnA prayatna jArI rAkhe to jarUra vaijJAnika kasoTIe siddhAMtAnuM mUlya aMkAyA vinA na ja rahe. For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1ra8 ] zrI jaina satya prakAza [ varSa 15 samrATa azonI pahelAMnA hajI sudhI mAtra be nAnA zilAlekhe maLyA che, jemA eka ajameranA bAlI gAmathI maLe che te brAhmI lipine jaina lekha che. ane bIje nepAlanI taLeTInA pijhAvA nAmaka sthApanA eka sUpamAMthI maLelA pAtra para ukIrNa che. je pAtramAM buddhadevanAM asthi rAkhavAmAM AvelAM hatAM. jenenA e atiprAcIna zilAlekhamAM A pramANene ullekha che. vIra [ ] 2 bhAva [4]-prathama paMkti turiti 1 li-bIjI paMkti. A lekhamAM ulekhAyeluM 84 muM varSa jenenA aMtima tIrthakara zrI mahAvIrasvAtInA nirvANu saMvata nuM devuM joIe evuM purAtattvajJAe ullekhyuM che. ane tethI A lekhanuM i. sa. pUrve (57-84= ) 442 muM varSa gaNAya. bhAratavarSanA ItihAsamAM ATalo prAcIna lekha kaI paNa dharmane maLI Avyo nathI. ane tethI zilAlekhamAM A lekha sauthI pahelo manAya che. je Avo koI lekha bIjA dharmane maLI AvyA hota to ItihAsakAro, enA upara seMkaDe anusaMdhAne goThavI graMthonA graMtha lakhata. paNa e lekha jainona che ethI ja mAtra saMgrahasthAnanI zAbhArUpa banI rahyo che. A zilAlekhanI lipi azokanA lekhono lipithI pahelAMnI che kemake vIrAja nA thI akSaramAMnI nI mAtrAnuM je cihyuM che te na to azokanA lekhamAM ke na pAchaLanA koI paNa lekhamAM maLI Ave brAhmI lipi bhAratanI prAcIna lipi che. azathI pUrvanA jene "samavAyAMmasatra' mAM tathA pAchaLanA banelA bauddhonA "lalitavistarA' graMthamAM brAhmI uparAMta ghaNI lipionAM nAmo maLe che. paraMtu tene koI paNa lekha hajI sudhI maLyo nathI. tenuM kAraNa kadAca ema hoya ke prAcIna kALamAM ja badhI asta thaI gaI hoya. ane tenuM sthAna azokanA samayanI brAhmIe lIdhuM hoya, I. sa. pUrvanI pAMcamI zatAbdithI pahelAMnI brAhmIne keAI lekha maLI Avyo nathI, tethI brAhmI lipino prAraMbha I. sa. pUrva 500 nI AsapAsathI zarU thAya che ema purAtattvonuM mAnavuM che. jainAnA maMtavya mujaba AditIrthakara RSabhadeva bhagavAnanI putrI brAhmInA nAma uparathI brAhmI lipinuM sarjana thayuM hatuM. ane brAhmI lipino prathama lekha jene maLI Ave che e hakIkata ajaba yoga jevI gaNAya. che. sighana levI kahe che ke-prAcIna baMgALI lipinA zabda vizeSa karIne 'yuktAkSaro devanAgarI sAthe sarakhAvAtA nathI. tene maroDa jenono prAcIna lipi sAthe meLa khAya che. A hakIkta zuM te pradeza upara jenonI vyApaka asaranI pratIti nathI karAvatA? e ja rIte e pradezanA bhUgarbhamAM paDelAM atihAsika cihnonI zodha kADhavAmAM Ave te jaina saMskRtinI prAcInatA ane kaDIbaMdha ItihAsanI saMkalatAnAM sAdhano maLI AvyA vinA na ja rahe. paNa evuM mahAbhArata kAma kare kezu? jainenI mAtabara saMsthAo e tarapha daSTi deDAve te ApaNI saMskRtinA uddhAranI punarracanA karavAnA svapnane sAkSAtkAra hAthaveMtamAM bane, For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org [ anusa'dhAna TAITala peja khIjAnu cAlu ] A zAsana patranI 29-30 mI 5'ktimAM nIce pramANe ullekha cheH-- Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 29 [13] AdAnAdetasmAd bhAgaiyamardataH kRtaM guruNA / zeSastRtIyabhAgo vidyAdhanamAtmano vihitaH // [14] rAjJA tatputrapautraizca goSTyA purajanena ca gurudevadhanaM rakSyaM nope[kSyaM hitami (mI) plubhiH] // [15] datte dAne phalaM dAnAtpAlite pAhanAra, [makSito]rakSite pAvuM gurune (30) [vadhane] vijra [26] --rAjAe ApelA dhanamAMthI gurue evI vyavasthA karI hatI ke, e bhAga jinamadiramAM vaparAya ane eka bhAga peAtAnA jJAnadhana tarIke upayAgamAM levAya. rAjAe tenA putra pautrAe, gASThikAe, ane namarajanAe gurudravya ane devadravyanA rakSaNa mATe prayatna karavA. hitanI IcchAvALAe tenA rakSaNamAM upekSA na rAkhavI. dAna ApavAthI dAnanu phaLa maLe che ane rakSaNa karavAthI rakSaNanu phaLa maLe che. gurudravya ane devadravyanuM bhakSaNu thatuM joine upekSA karavAthI adhika pApa lAge che. sujJa vAMcakA! A prAcIna aitihAsika lekha vAMcI devadravyanA rakSaNu mATe prayatna karo e ja zubhecchA. dasamI sadInuM A zAsanapatra ApaNane ghaNu ghaNuM zIkhavAnu Ape che. (A AkhA lekha ajameranA myujhiyamamAM vidyamAna che.) X 2. A jaina rAntane vistRta paricaya amArA taraphathI taiyAra thayelA ' jaina paraMparAnA ItihAsamAM AlekhAyA che, je gheADA samayamAM prasiddha thaze, navI madada 25) pU. A. zrI AnaMdamagarajI . ( vIraputra )nA sadupadezathI zrI jaina saMdha pratApagaDha (rAjasthAna) 10) pU. munirAja zrI bhuvanavijayajInA sadupadezathI zA. sAnalAla popaTalAlanAM sau. dharma patnI bAI sarasvatI. bAlApura. For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Jaina Satya Prakasha. Regd. No, B. 3801 zrI jaina ratva pravara! ke vasAvavA cAgya zrI jaina satya prakAzanA vizeSAMko (1) zrI mahAvIra nirvANa viroSAMka bhagavAna mahAvIrasvAmInA jIvana saMbaMdhI aneka lekhothI samRddha aMka : mUlya cha AnA (TapAlakha no eka Ano vadhu ). (2) kramAMka 100 4 vikrama-vizeSAMka samrATa vikramAdita saMbaMdhI aitihAsika bhinnabhinna lekhathI samRddha 240 pAnAMnA daLadAra sacitra aMka ? mUlya doDha rUpiyA, zrI jaina satya prakAzanA be viziSTa aka [1] kramAMka 43-jainadarzanamAM mAMsAhAra hovAnA AkSeponA javAba ApatA lekhethI samRddha aMka : mUlya cAra AnA [2] kramAMka 45-ka. sa. zrI hemacaMdrAcArya maThanA jIvana sabadhI aneka lekhAthI samRddha aMka : mUlya traNa AnA kAcI tathA pAkI phAIla " zrI jaina satya prakAza'nI trIja, pAMcamA, AThamA, dazamA agiyAramA, baramA, teramA tathA caudamA varSanI pAkI phAIlo taiyAra che. mUTaya darekanA aDhI rUpiyA - - zrI jainadharma satyaprakAzake samiti jesiMgabhAInI vADI, ghIkAMTA, amadAvAda, mudraDha : goviMdalAla jagazIbhAI zAha, zrI zAradA mudraNAlaya, pAnAra nAkA, amadAvAda. prakAzaka : cImanalAla gokaLadAsa zAha.. jainadharma" satya prakAzaka samiti kAryAlaya, zi'gabhAInI vADI, ghIkAMTA roDa-amadAvAda. For Private And Personal use only