________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
છે
કે
“શાન્તિ’ નામક સૂરિઓ
સમાનનામક મુનિવરો (લેખાંક ૧) લેખકઃ ૦ હીરાલાલ ૨. કાપડિયા. એમ. એ.
[ ક્રમાંક : ૧૭૨ થી ચાલુ ]
પૂર્ણતલગણના શાન્તિરિ–તિલકમંજરીના ટિપ્પણની પ્રશસ્તિ જોતાં એ ટિપ્પણના કર્તા “પૂર્ણતલ્લ” ગ૭ના શાંતિસૂરિ છે એ વાત જાણી શકાય છે. આથી જે આ જ ટિપ્પણને અંગે કલ્યાણવિજયજીનું કથન હેય તે તે વિચારણય કરે છે, કેમકે શારાપદ્ધ અને પૂર્ણતલ એ બે ગ૭ શું ભિન્ન નથી? મેઘાલ્યુકાવ્યની વૃત્તિ પૂર્ણ તલ-ગચ્છીય અને વર્ધમાનસૂરિના પટ્ટધર શાન્તિસૂરિએ રચી છે. ૪. લાલચંદ્રના મતિ આ સૂરિએ :વૃન્દાવન-કાવ્ય, ઘટખપર-કાવ્ય, શિવભદ્ર–કાવ્ય અને ચન્દ્રદૂત એ ચાર ચમક કાવ્યની પણ ટીકા રચી છે અને આ સૂરિને સમય વિક્રમની ૧૧મીથી ૧૨મી સદીની વચમાં છે.
ઉપર્યુક્ત ટિપ્પણકાર તે જ પાંચ ચમક-કાવ્યના કૃત્તિકાર છે એમ ન માનવા માટે કઈ બાધક પ્રમાણ જાણતું નથી એટલે એ પરિસ્થિતિમાં હું આ અભિન્નતા સ્વીકારું છું. બાકી પૂર્ણતલ ગચ્છમાં વિક્રમની ૧૧મી-૧૨મી સદીમાં બીજા કોઈ શાન્તિસૂરિ થયાને પ્રામાણિક ઉલ્લેખ મળી આવે તે હું મારો મત બદલું.
* ૧ ન્યાયાવતારના વાતિકકાર અને વૃત્તિ (વિદ્યુતિકાર)ર કોણ?-ઉપકત પૂર્ણતલ-ગચ્છીય અને વધમાનસૂરિના પધરને જ ન્યાયાવતારની વાર્તિક વૃત્તિના ક્ત છે એમ પં. લાલચન્દ્રનું અને એમના આધારે સ્વ. મો. દ. દેસાઈનું માનવું છે. એમ માલવણિયા કહે છે, અને એ પણ આ મતને અનુસરે છે, કેમકે “વધ માન' એ નામ અન્ય શાન્તસૂરિઓના ગુરુ તરીકે જાણવામાં નથી અને અન્ય શાતિસૂરિઓ સાથે આ વાર્તિકકારને અભેદ સિદ્ધ થતો નથી તેથી તેઓ પૂર્ણતલ્લગચ્છના જ છે એમ એએ કહે છે. પણ આ મારા નમ્ર મંતવ્ય પ્રમાણે માલવણિયાની દલીલે ચકાસી જોવા જેવી છે.
૧ આને બીજો લેક હરિભદ્રસૂરિએ ધર્મવાદ' નામના તેરમા અષ્ટકમાં પાંચમા પર્વ તરીકે માગે છે અને ચોથા પઘમાં એના કર્તા તરીકે “મહામતિ”ને ઉલ્લેખ કર્યો છે,
૨. આનું નામ વિચારકલિકા છે.
For Private And Personal Use Only
