Book Title: Hirvijaysuri
Author(s): Nandlal B Devluk
Publisher: Z_Shramana_Bhagwanto_Part_1_004596.pdf and Shramana_Bhagwanto_Part_2_004597.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/249087/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 308 zAsanaprabhAvaka humalo karyo. ane emAM teo zatruMjyanA dhyAnamAM mRtyu pAmyA. ahIMthI mANibhadravIranI utpatti thaI. A zAsanarakSaka vIrane temaNe sau prathama magaravADAmAM sthApana karyA ane tapagaca7 zAsananA rakSaka banAvyA. sUrijIe mALavA, mevADa, marudhara, gurjara, khaMbhAta, seraDa, kanhAma, damaNa, medapATa vagere pradezamAM vicarI sadharmanI prarUpaNa karI tathA jesalamera, maMDevara, pATaNa, rAdhanapura, amadAvAda, mahesANA, kAvI, gaMdhAra, kapaDavaMja, IDara, khaMbhAta, sirohI, sAdaDI, naDalAI nAgoTI vagere aMjanazalAkA-pratiSThA sampanna karI. aneka vAdione harAvyA. tema ja 84 kumatione parAjya karI 64 jinaprAsAde ughaDAvyA. vi. saM. 1587mAM tIrthAdhirAja zatrujyagiri para padhAratAM, tenI jIrNa avasthA nihALIne te vakhate yAtrA karavA AvelA citeDagaDhanA rahevAsI esavAla kuLane bApheNa kuTuMbanA dezI karmAzAne upadeza ApyuM ane temanI pAse chelle-seLa uddhAra karAvyuM. pUjyazrIe jIvanamAM anekavidha tapazcaryA karI hatI. cauda varSa sudhI chaThThane pAraNe AyaMbila tapanI mahAna tapazcaryA karI hatI. teozrInI AjJA nIce 1800 sAdhuo vicaratA hatA. temaNe 500 sAdhuone dIkSita karyA hatA. vi. saM. 1596mAM amadAvAda AvyA tyAre emane AMtarapratIti thaI ke mAre aMtakALa AvI gayo che, eTale Anazana dhAraNa karyuM. navame upavAse citra suda sAtamanA suprabhAte nijhAmapurAmAM svargavAsI thayA. samrATa akabara bAdazAha pratibodhaka tIrthakSetromAM asAdhAraNa pradAna karanAra; samartha ane pratApI zAsanaprabhAvaka; parama prabhAvI jagadaguru AcAryazrI hIravijayasUrijI mahArAja AcArya hIravijayasUri temanA samayamAM jenazAsananA nabhomaMDaLamAM sUrya samAna tejasvI hatA. teozrI eka mahAna, samartha, pratApI ane parama prabhAvI AcAryapravara hatA. temanuM jJAna, darzana, cAritra ane tapabaLa agAdha hatuM. temanuM pradAna, prabhutva ane prAbalya atra-tatra-sarvatra hatuM. jema kalikAlasarvajJa thI hemacaMdrasUrinuM gurjaranareza siddharAja ane kumArapALanA zAsana kALamAM sAhityakSetre asAdhAraNa pradAna hatuM, tevuM jagadguru zrI hIravijayasUrinuM samrATa akabara bAdazAhanA mugalakALamAM tIrthakSetre asAdhAraNa pradAna hatuM. akabara bAdazAhe zatruMjaya, giranAra, tAraMgA, Abu, sametazikhara ane rAjagRhInA pAMceya parvata zrI hIravijayasUrine (arthAt jaina vetAMbara saMghane) arpaNa karyA hatA. A hakIkta zrI hIravijayasUrinI virala siddhinAM darzana karAve che. zrI hIravijayasUri tapAgacchIya zramaNa paraMparAmAM, zrI sudharmAsvAmInI pATe AvelA paTTadharamAM, 58 mI pATe thayA hatA. temanA guru zrI vijayadAnasUri hatA. gurudeve temane pitAnI pATe tapAgacchanA nAyakapade sthApyA hatA. 2010_04 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zramaNabhagava tA 309 zrI hIravijayasUrinA janma vi. saM. 1583mAM mAgazara sudi 9ne divase prahUlAdapura ( pAlanapura )mAM, khImasarA gotrIya ezavAla parivAramAM thayA hatA. pitAnuM nAma kurAzAhu ane mAtAnuM` nAma nAthIbAI hatu. temanu potAnu janma nAma hIrajI hatuM. hIrajIne sa MghajI, surajI ane zrIpAla nAme traNa bhAI tathA bhA, rANI ane vimalA nAme traNa bahena hatAM. hIrajI sauthI nAne ane saune priya bhAI hatA. tenA vAna UjaLA ane caherA tejasvI hateA. tenI vAkchaTA ane grAhyakti kaI paNane mugdha karAve tevI hatI. teNe vyAvahArika abhyAsa zALAmAM meLabyA, jyAre dhArmika abhyAsa sAdhumahArAjenA sapathI prApta karyuM. jijJAsAvRtti ane jJAnarucinA kAraNe sAdhumahArAjonA sasa` tenA divasedivasa vadhavA lAgyA. te sAthe tenA AcAravicAra-uccAra sa dharma parAyaNu banavA lAgyA. hIrajInI uMmara bAra varSanI thaI haze tyAM theDA theDA aMtare mAtApitA svargavAsI thayA. ghara mAthethI chatra chInavAI gayu. ahaMnA badhI sAsare hatI. hIrajI sauthI nAnA eTale saune tenI ciMtA vadhu thatI. pATaNa rahetI e baheneArANI ane vimalA-bhAI hIrajIne peAtAnI pAse rahevA mATe teDI gai. pATaNamAM e samaye kriyAddhAraka zrI AnaMdavimalasUrinA paTTadhara zrI vijayadAnasUri birAjatA hatA. mAtApitAnA svargavAsane AghAta hIrajI mATe viraktabhAvamAM pariNamyA hatA. dharmAMnI najIka hAya tene Avela edha thavA sulabha hate. hIrajI rAja guruvaMdana ane vyAkhyAnazravaNa nimitte upAzraye javA lAgyA. zrI vijayadAnasUrinI vairAgyarasa jharatI vANI sAMbhaLI tenA vairAgyabhAva praddIpta thayA ane teNe dIkSA levAnA nirdhAra karI, e nirNayanI jANa maheneAne kI. mA vinAnA hIrajI para bahenone sneharAga prabaLa hatA; paNa hIrajInA dRDha nizcaya ane samaja AgaLa e sneharAga chUTI gayA. vi. saM. 1596mAM kAtiCka vadi bIjane divase 13 varSanI vaye, zrI vijayadAnasUrinA haste DIjIe dIkSA aMgIkAra karI. zrI vijayadAnasUrie tenuM nAma muni hIraha rAkhI potAnA ziSya uddeSita karyAM. muni hIraha jI tIvra prajJA ane jJAnarucinA kAraNe thADA ja samayamAM vyAkaraNa, sAhitya, siddhAMta vageremAM pAraMgata anI gayA. pachI gurue tene nyAyazAstranA abhyAsa mATe nipuN evA pati pAse devigira ( dolatAbAda ) meAkalyA. tyAM paNa thoDA samayamAM ja ' ciMtAmaNi ' vagere nyAyanA kaThinamAM kaThina prathAne abhyAsa karyAM ane pAchA AvyA. gurue temanI zakti ane ceAgyatA joI temane vi. saM. 1907mAM nADalAI (mAravADa )mAM paMnyAsapada ane vi. sa 1610mAM. siAhImAM, AcArya pada ApI zrI hIravijayasUri nAme jAhera karyAM. A nimitta cAMgA mahetAe mahAtsava UjavI sArA evA lhAvA lIdhA. tyAra khAda gurudeva sAthe AcArya hIravijayasUri sirohIthI vihAra karI pATaNa padhAryAM. tyAM temanA pATeAtsava karavAmAM AvyeA. A prasaMge sUbA zerakhAnanA ma`trI samaratha bhaNasAlIe lakSmIne ghaNA ja sadvyaya karyAM. tyAra bAda sa. 1615 thI 1620 daramiyAna ane AcAyaeNnA sAnnidhye zatruMjaya tIrthAdi aneka sthAnomAM navanirmita jinamadira, derIomAM tema ja jIrNoddhAra pAmelA jinaprAsAdAmAM jinapratimAonI pratiSThA tathA yAtrAsa ghA vagere kAryo sampanna thayAM. vi. saM. 2010-04 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310 zAsanaprabhAvaka 1622mAM vaizAkha sudi bArasanA divase pATaNa pAsenA vaDalI gAme guruzrI vijyadAnasUrine svargavAsa thatAM gacchanI sarva javAbadArI temanA upara AvI paDI. A samayamAM bhAratamAM ane temAMye gujarAtamAM arAjakatAnuM sAmrAjya vyApI gayuM hatuM. sUbAo svataMtra jevA banI gayA hatA ane emaryAda vatI rahyA hatA. prajA ane saMtasajajane paNa herAna-parezAna banyA hatA. temAM zrI hIravijayasUrine paNa keTalAka kaSTadAyI prasaMgomAMthI pasAra thavuM paDyuM hatuM. evI evI ghaTanAo banI hatI ke jemAM zreSI, IrSALu ane svArthI vyaktioe gujarAtanA sUbA ane hAkemene bharamAvIne, temanA dvArA zrI hIravijayasUrine pakaDI lAvavA hukama kaDhAvI, sUrijIne babbe vakhata traNa traNa mahinA sudhI guptapaNe rahevA vivaza karyA hatA. jyAre A ApattinA samaye AgrAnA bhAnumala ane kalyANamale akabara bAdazAha pAse bIjuM pharamAna kaDhAvIne, vaDAvalInA zreSTi telA dhAmIe guptapaNe rAkhIne, amadAvAdanA zreSTi kuMvarajI mahetAe sUbAne samajAvIne, amadAvAda-jhaverIvADamAM rAghava nAmanA gaMdharva ane zreSThi seme choDAvIne tema ja laMkAnA devajI vagere paNa sahAyabhUta thayA hatA. A kaSTadAyaka ghaTanAo banyA bAda thoDA ja samayamAM eka ISTadAyaka ghaTanA banI, je AcArya hIravijayasUri ane samrATa akabaranA milananI hatI. vAta evI banI ke, akabara bAdazAhanA mahela pAsethI eka varagheDe nIkaLe. caMpAbAI nAmanI zrAvikAe cha mahinAnA upavAsa dhAraNa karyA te nimittane A varagheDe hate. akabara bAdazAhane A vAtanI jANa thatAM tene khUba Azcarya thayuM. tenA manamAM A vAta kemeya na besI. teNe maMgala caudharI ane kamarUkhAnane A aMge tapAsa karavA kahyuM. baMnee pratyakSa ane parokSa rIte jhINavaTapUrvaka tapAsa karI. bAdazAha akabarane A vAta satya hovAnuM jaNAvI vadhumAM kahyuM ke, "A badhe pratApa temanA guru hIravijyasUrina che ema caMpA zrAvikA kahe che." A hakIkata jANIne bAdazAhane zrI hIravijayasUrinA darzana karavAnI bhAvanA jAgI. A ghaTanAnI eka vigata evI paNa che ke, akabara bAdazAhe A vAtanI khAtarI caMpAbAIne eka mahine mahelamAM rAkhIne karI hatI. e pachI keTalAka divase zrAvikA caMpAbAIne 6 mAsanA upavAsa pUrNa thatAM, te nimitte nIkaLelA varagheDAne joI akabara bAdazAhe zrAvikA caMpAbAIne mahele nimaMtrI emanA mukhe zrI hIravijayasUrinA prabhAvanI vAta jANuM. sUrijInA darzana karavAnI utkaMThA thavAthI bAdazAhe turata bhAnumala ane kalyANamala nAmanA zrAvakone belAvIne kahyuM ke, "tame zrI hIravijayasUrine ahIM padhAravA mATe vinaMtipatra lakhe. huM paNa eka judo patra lakhuM chuM." zrAvakoe sUrijI para patra lakhyo ane bAdazAha akabare gujarAtanA sUbA sAhibakhAna upara patra ravAnA karyo, ane temAM bhAre AgatAsvAgatApUrvaka sUrijIne mokalavA pharamAna karyuM. bAdazAha akabarane A patra jeI sUbo sAhibakhAna paNa stabdha thaI gayo! pUrve pite karelA upadrava yAda AvyA, ne tene pastAvo paNa thayo. pachI amadAvAdanA jANItA gRhasthane bolAvIne bAdazAha akabaranuM pharamAna vAMcI saMbhaLAvyuM. zrI hIravijyasUri A samaye gAMdhAra birAjatA hatA. sUbAe zrAvake dvArA tyAM A vAta pahoMcADI. AgrAnA zrAvakeno paNa 2010_04 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zramaNabhagavaMto 311 patra hate. sUrijI gAMdhArathI vihAra karI amadAvAda padhAryA. nagara-praveza khUba ThAThathI che. sUbA sAhibakhAne paNa sUrijIne nimaMtrI pitAnA pUrvakRta kRtya badala mAphI mAMgI ane maNi, ratna, suvarNa tema ja pAlakhI, chaDIdAra vagere bheTa dharI, te svIkAravA prArthanA karI. sUrijIe tyAgadharmanI samaja ApI tene asvIkAra karatAM sUbA para tene UMDo prabhAva paDyo. zrI hIravijyasUri amadAvAdathI pATaNa padhAryA. ahIMthI upAdhyAya vimalaharSa Adi pAMtrIza sAdhumahArAjee AgaLa vihAra karyo ane zrI hIravijayasUri Adi pachIthI nIkaLyA. upAdhyAya Adi pahelAM phatehapura sI kI pahoMcI gayA ane bAdazAha akabaranI gurudevanA darzananI tIvra bhAvanA jANI harSita banyA. sUrijI Adi phatehapura sIkrIthI 14-15 mAila dUra abhirAmAbAda AvI pahoMcyA. tyAMthI bhAnumala ane kalyANamale bAdazAhI baMdobasta sAthe apUrva ThAThathI sUrijIne phattehapura sakImAM praveza karAvyuM. A samaye zrI haravijyasUri pitAnA 67 munivara sAthe ahIM pahecyA. vi. saM. 1939tnA jeTha vada 12nA zrI hIravijayasUrine phatehapura sIkramAM praveza che ane vada 13nA samrATa akabara bAdazAha sAthe rAjabhavanamAM pahelavahele meLApa thaye. A prasaMga jenadharmanI ahiMsAnI sUkama mAnyatAne caritArtha karanAra paNa banyo. hato. ' sUrijInA Agamana samaye akabara bAdazAhe sanmukha AvI svAgata karyuM ane vinaya pUrvaka kuzaLa-maMgaLanA samAcAra pUchaDyA. mahelamAM AgaLa cAlatAM eka pravezadvAra AgaLa sUrijI aTakI gayA. tyAM AgaLa gAlIca bIchAvela hatuM. sUrijIne aTakI gayelA joI samrATe tenuM kAraNa pUchayuM, eTale sUrijIe gAlIcA tarapha aMgulinirdeza karI jaNAvyuM ke, "gAlIcA para cAlavAthI hiMsA thAya. amArAthI gAlIcA para paga mUkI na zakAya." samrATe Azcarya pAmI kahyuM, "gAlIco taddana svaccha che ane tenA para jIvajaMtu paNa nathI, te Apane gAlIcA para cAlavAmAM zI harakta che?" sUrijIe sAdhu dharmane AcAra jaNAvatAM kahyuM ke - "amAre AcAra che ke darapUnam cana -arthAt jyAM cAlavuM agara besavuM hoya tyAM daSTithI jamIna joI levI joIe." sUrijInA A kathanathI samrATane manamAM hasavuM AvyuM ane gAlIcAmAM kyAMye jIvajaMtu nathI te vAtanI pratIti karAvavA gAlIcAne eka cheDe UMce karAvyuM. tenI nIce kIDIone Dhaga naka! A joI samrATa akabara daMga thaI gaye ane sUrijI pratye tene bhaktibhAva vadhu daDha banyA. pachI gAlIce levarAvI, samrATe sUrijIne gya Asane besADyA. sUrijIe bAdazAhane upadeza ApI zuddha deva-guru-dharmanuM svarUpa samajAvyuM. tyAra bAda samrATe pUrve padmasuMdara gaNi nAmanA yatie ApelAM pustaka vagerene bhaMDAra batAvI, te svIkAravA sUrijIne vinaMti karI. sUrijIe parigraha Adi kAraNe te nahIM svIkAratAM, samrATane sUrijInI niHspRhatA mATe ghaNuM ghaNuM mAna UpajyuM, paraMtu samrATanA ati AgrahathI chevaTe AgrAmAM eka jJAnabhaMDAra banAvI, temAM e pustake rAkhavA svIkAra karyo. Ama, zrI hIravijayasUrinA A prathama meLApamAM ja akabara bAdazAha upara UMDI chApa paDI hatI ane te khUba prabhAvita thayo hate. zrI hIravijayasUri vi. saM. 163hnA jeTha vadi 13 nA phattehapura sIkI padhAryA ane A pradezamAM lagabhaga cAra varSa sudhI vicarI bAdazAha akabara, tenA parivAra ane rAjyAdhikArI 2010_04 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312 gaNune dharmopadeza ApyA. pachI teo gujarAta padhAryAM tyAre ahIMnAM leke, mAdazAha, zAhI parivAra, amIre vagerene dharmopadeza devA mATe mahe. zAMticaMdra gaNa, mahe. bhAnucadra gaNi vagere vidvAna munivarezane bAdazAha pAse rAkhyA hatA ane gujarAta pahoMcyA bAda peAtAnA paTTadhara zrI vijayasenasUri tathA mA. siddhicadra gaNi vagerene paNa bAdazAha pAse mekalyA hatA. mahA. bhAnucadra gaNu ane mahA. siddhicaMdragaNi bAdazAhanA darabAramAM lagabhaga 23 varSa sudhI rahyA hatA. bAdazAha akabare zrI hIravijayasUri ane temanA ziSyA-praziSyA vagerenA upadezathI hiMsAtyAganA, amAri pravartAvavAnAM, jainAnI dharmabhAvanA ane tI bhaktine jALavavAnAM tema ja leAkahitanAM anekavidha kAryo karyAM hatAM, jemAM keTalAMka nIcenI vigate cheH ( 1 ) khAdazAha akabara zrI hIravijayasUrinA bhakta banyA, jaina dharmanA premI banya ane hindudharma pratye AkarSAyA. (2) bAdazAha akabare zrI hIravijayasUrine mATe grathabha DAra aNu karyAM. (3) mAravA mATe bAMdhI rAkhelAM pazu-pakSIone cheDI mUkayAM ane kedIone paNa chUTA karyA. ( 4 ) DAkhara taLAvanA zikAra aMdha karAvyo ane mAchalAM pakaDavAnI jALA baMdha karAvI. ( 5 ) bAdazAha akabara hamezAM 500 cakalAMnI bheAnA kaleve karate hatA, teNe te khAvAnA tyAga karyAM. ( 6 ) khAdazAhe niva"ziyAnuM dhana levAnuM adha karyuM. (7) bAdazAhe jajiyAveza ( yAtrA-kara ) mApha karyAM. ( 8 ) AgrA, teMhapura sIkrI, lAheAra, burahAnapura ane mAlapura vagere sthaLAmAM navAM jinAlaya ane upAzraye banAvavAnI rajA ApI. (9) ahiMsA ( amAri )nuM pharamAna: paryuSaNanA divaseAmAM koi paNa sthAne koI paNa pazupakSInI hiMsA karavAnI manAI pharamAvI. A hukama huMmezane mATe che ema jaNAvI, A rItanuM pharamAna kADhI potAnA judA judA pAMca pradezamAM ane eka zrI hIravijayasUrine phattehapura sikrImAM vi. saM. 164nA Apyu hatuM.. zAsanaprabhAvaka (10) jaina dha gurue ane dhama sthAneAnI rakSAnuM pharamAna : yogAbhyAsa karanArAomAM zreSTha hIravijayasUri sevaDA (jaina sAdhu ) ane temanA dharmane pALanArA, ke jemaNe amArI hajUramAM hAjara thavAnu mAna meLavyu che; ane je amArA darabAranA kharA hitecchuo che, temanA yegAbhyAsanuM kharApaNu, vadhAre ane paramezvaranI zeAdha upara najara rAkhI hukama thaye ke te zaheranA ( te taraphanA ) rahevAsIemAMthI kAi e emane harakata ( aDacaNa ) karavA nahi, tema temane tucchakAravA paNa nahi. vaLI, jo temAMnuM (maMdire ke upAzrayAnuM ) kaMi paDI gayuM hAya ke ujjaDa thaI gayu hoya, ane tene mAnanArA, cAhanArA ke kherAta karanArAomAMthI keI tene sudhAravA ke tenA pAye nAkhavA icche te tene koI upalaka jJAnavALA ( ajJAnI )e ke dharmAnce aTakAva karavA niha. ane jevI rIte khudAne nahe eLakhanArA, varasAdane aTakAva ane evAM khIjA kAryo, je IzvaranA adhikAranAM che, tenA Aropa, mUrkhAI ane bevakUphIne lIdhe jAdunAM kAma jANI, te bicArA khudAne oLakhanArA upara mUke che ane temane aneka prakAranAM kaSTa Ape che, evAM kAmeA tamArA rakSaNa ane baMdobastamAM che ke je tame sArA nasIbavALA ane bAheza che, temanA hAthe thavAM joIe nahi....tema teo potAnI bhaktinI kriyA karavAmAM ciMtAtura 2010_04 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zramaNabhagavate 13 thAya nahi ane izvarabhaktimAM utsAha rAkhe. e ja krUraja jANI ethI viruddhanI dakhala thavA devI nahi. A rItanuM pharamAna vi. sa. 1947nA kADhavAmAM Avyu hatuM. (11) jainatIrthAM aNu karyAMnuM pharamAna : zvetAMbara jainAcAya hIravijayasUri tathA temanA ziSyA je pavitra manavALA sAdhupuruSo che temanA darzanathI mane, akabara bAdazAhane ghaNA Ana Mda thayeA che. temanI, zrI hIravijayasUrinI mAMgaNI mujaba ame siddhAcala ( zatruMjaya ), giranAra, tAraMgA, kesarayAnAthajI, Abu, sametazikharajI ane rAjagRhInI pAMca pahADIe tathA amArI saltanatamAM game tyAM hAya evA tema ja te tenI nIce AvelAM devasthAne ane danasthaLe temane ( arthAt jaina zvetAMbara saMghane ApIe chIe ane te te sthaLenI AsapAsa ke temanI upara-nIce keI e kaI jAtanI jIvahaMsA karavI nahi. A mAna Aje paNa amadAvAdamAM zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhI pAse maujUda che. (12) lagabhaga cha mAsa ahiMsA pALavAnuM pharamAna : akabara bAdazAhe A mAna mujaba zrAvaNa vide 10 thI bhAdaravA sudi 6nA 12 divasa, bAra saura mahinAenA pahelA 12 divasa, sAla bharanA 48 ravivArA, sUrya grahaNa ane caMdragrahaNanA divase, islAmI chamA rajaba mahinAnA dareka cAra sAmavAre, saura mahinAnA sarva tahevArA, IrAnI phvadIna mahinAnA sa` 30 divase, bAdazAhanA janma mahinAnA badhA divase, zAAkhAna mahinAnA 30 divase, sophiyAna mahinAnA 30 divase, mihira mahinAnA 30 divase, navarojanA 1 divasa, rAjA IMdra ke bakarI Idane 1 divasa - ema va bharanA lagabhaga cha mahinA zikAra ane mAMsAhAra para pratibaMdha mUkatho hatA. (13) bAdazAha akabare vi. sa. 1640mAM phattehapura sIkrImAM bAdazAhI darabAramAM AcArya hIravijayasUrine ' jagadguru ' tarIke oLakhAvyA hatA. (14) bAdazAha akabare pAtAnI dharmasabhAnA 140 jJAnI puruSAnAM nAma lakhAvyAM hatAM, temAM pahelA vamAM seALamAM jJAnI zrI hIravijayasUri lakhAvyA hatA. Ama, khAdazAha akabara upara zrI hIravijayasUrinA prabhAva kevA apUrva hatA te uparokta bAbatothI spaSTa jANI zakAya che. . vikramanI pa daramI ane seALamI sadImAM anya kAmanI dharmAMdhatAthI hindu ane jaineAnAM aneka madirA tathA pratimAe khaMDita thayAM hatAM. A kSatine yathAzaka paheAMcI vaLavA zrI vijayadAnasUri ane zrI hIravijayasUrinA upadezathI aneka tIrthA ane jinAlayeAnA jIrNoddhAra thayA hatA; navA jinAlayeA banyAM hatAM; ane teonA haste ghaNI jinapratimAeAnI aMjanazalAkA ne pratiSThA thaI hatI. zrI vijayalakSmIsUrinA eka stavananA ullekha mujakha zrI vijayadAnasUrie aDhI lAkha jinapratimAenI pratiSThA karI hatI. A ane AcAryaMnI tema ja zrI hIravijayasUrinI preraNAthI tathA sAMnidhyamAM pratiSThA, yAtrAsaMdhA vagere je dhama kAryo thayAM te nIcenI vigate che : amadAvAdanA sulatAnanA maMtrIgalarAja mahetAe zatru jaya~tInA cha mahinA sudhI muktAghATa karAbyA, eTale ke rAjya taraphanA lAgA, muMDakAve, jakAta, veTha vagere baMdha karAvyAM; . dhRda 2010_04 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 zAsanaprabhAva tema ja zatrujya tIrtha yAtrA saMgha kAvyo ne tyAM devakulikAmAM prabhupratiSThA karAvI. amadAvAdanA zrImAlI kuMvarajI sanIe zatruMjayane yAtrA saMgha ane mukhya TUMkamAM jamaNI bAjue baMdhAvela moTA jinaprAsAdamAM aneka jinapratimAonI pratiSThA karAvI. gAMdhAranA zeTha vardhamAna ane tenA putra rAmajI gaMdhAriyAe paNa zatruMjayanI yAtrAsaMghane ane caumukha jinAlayamAM pratiSThAne tema ja taLAjA, giranAra Adi tIrthonA jIrNoddhAra Adine sAro lAbha lIdhe. amadAvAdanA zrImAlI rAjapAla ane zreSThi mUlAzAha tathA gaMdhAranA samariyA, jIvaMta, vaI, sIpA vagere rivAlee karaNa, haMsarAja, paMcANa, tejapAla vagere dezI parivAre ane parIba, muthA Adi parivAroe zatruMjaya tIrthe jinaprasAde ke devakulikAo baMdhAvI ane temAM jinapratimAonI pratiSThA karAvI hatI. vi. saM. 1940mAM phatehapura sIkImAM zeTha thAnamAlanA jinamaMdiranI ane AgrAmAM zeTha bhAnumala ane kalyANamalane zrI ciMtAmaNi pArzvanAthanA jinaprasAdanI sUrijIe pratiSThA karI. khaMbhAtamAM saMghavI udayakaraNe pite baMdhAvelA bhagavAna caMdraprabha jinAlayanI pratiSThA, mAravADa-mevADanA tIrthonA yAtrA saMgha ane khaMbhAtanA ukta jinAlaye zrI hIravijyasUrinI caraNapAdukAnI pratiSThA karAvI. saMdhavI nAnunA putre durlabhazalya zrI hIravijayasUrinA upadezathI keTalAMka jinAlayanA jIrNoddhAra, jinapratimAonI pratiSThA tathA yAtrA saMgha vagerene suMdara lAbha lIdho hato. dIva baMdaranA zeTha meghajI ane temanAM dharmapatnI lADakIbAI e dIvamAM meTe jinaprAsAda baMdhAvI pratiSThA karAvI, unAmAM zrI hIravijayasUrinAM pagalAM ne stUpanI tathA zatruMjaya tIrthamAM paNa gurupagalAMnI pratiSThA karAvI. zrI zatruMjaya tIrthanA mukhya seLa uddhA sivAya nAnA uddhAre te pAra vagaranA thayA che. chele soLamo uddhAra vi. saM. 1587mAM karmazAhe karyo, paraMtu bahu ja prAcInatAne lIdhe thoDA ja samayamAM e mULa maMdira jIrNaprAya jevuM ane jarjarita thaI gayeluM dekhAtAM khaMbhAtanA tejapAla sonIe mULa maMdirane barAbara jIrNoddhAra thAya te kevuM sAruM? ema vicArI zrI hIravijayasUrinA upadezathI jIrNoddhAra karAvI, maMdira taddana navA jevuM taiyAra karAvyuM. vi. saM. 1950mAM zrI hIravijyasUri saMghasahita pAlItANe padhAryA. sAthe bIjA 72 saMgha hatA. pratiSThAnA A prasaMganI ujavaNI abhUtapUrva banI hatI. AcArya hIravijayasUrinA hAthe jinAlaye ane jinapratimAonI jema zramaNanI vRddhi ane unnatinuM paNa noMdhapAtra kArya thayuM hatuM. sUrijInA paTTadhara zrI vijayasenasUri tathA mahoi zrI zAMticaMdragaNi, maha0 bhAnucaMdra gaNi, maho. siddhacaMdragaNi Adi ziSyae paNa bAdazAha akabara ane jahAMgIra pAse amAri ane tIrtharakSaNa vagerenAM pharamAne meLavI jinazAsananI apUrva prabhAvanA prasarAvI hatI. lekAgacchanA zrI meghajI svAmI Adi 18 yatioe (zrIpUjee) zrI hIravijayasUri pAse saMvegI dIkSA svIkArI hatI. sUrijIe svahaste 160 ziSyane dIkSa ApI hatI. teozrI lagabhaga 2000 sAdhuo ane 3000 sAdhvIonA nAyaka hatA. vi. saM. 1951mAM unAmAM zrI hIravijayasUrie cAturmAsa karyuM. ahIM' sUrijInuM svAthya narama paDatAM vi. saM. 165ranuM cAturmAsa paNa unAmAM ja , ane tyAM ja bhAdaravA sudi 11 nA divase samAdhipUrvaka svargavAsa pAmyA. 2010_04 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zramaNabhagavaMto 315 zrI hIravijayasUrinA haste apUrva zAsanaprabhAvanA thaI hatI, temAM keTalIka graMtharacanA paNa thaI hatI. jevI ke, zAMtinAtha rAsa, dvAdazajinavicAra, mRgAvatIcaritra, jaMbUdvIpaprajJapti TIkA, aMtarIkSa pArzvanAtha stava vagere. | vikramanI raLamI ane sattaramI sadImAM zrI hIravijayasUri thaI gayA, paNa temanAM zAsanaprabhAvanAnAM kAryo eTalAM unnata ane ujvaLa hatAM ke emanA pachIne yuga "hIrayugathI prasiddhi pAmyo che. akabara bAdazAha dvArA "yugapradhAna' biruda prApta karanArA ane jIvadayA pravartAvanArA caturtha dAdA AcAryazrI jinacaMdrasUrijI mahArAja zrI jaina zvetAmbara kharataragacchanI zramaNa paraMparAmAM AcArya jinacaMdrasUri ghaNA thayA che, temAM A jinacaMdrasUri "caturtha dAdA" tarIke prasiddhi pAmyA che. temanA guru zrI jinamANikyasUri hatA. zrI jinacaMdrasUrine janma vi. saM. 155mAM, khetasaramAM, ozavAla vaMzanA hiDa gotramAM thayuM hatuM. temanA pitAnuM nAma zrI banta zAha ane mAtAnuM nAma ziyAdevI hatuM. temanuM pitAnuM nAma sulatAnakumAra hatuM. bALapaNamAM ja dharmanA ucca saMskAra pAmI, mAtra 9 varSanI vaye, vi. saM. 1604mAM dIkSA grahaNa karI muni sumatidhara nAma dhAraNa karyuM hatuM. guru zrI jinamANikyasUri vi. saM. 1612mAM svargavAsa pAmatAM muni sumatidhara Adi jesalamera padhAryA hatA ane tyAM pUjyazrI guNaprabhasUrinI saMmatithI temane AcAryapada ApI, AcArya jinacaMdrasUri nAma rAkhI, gurudevanI pATe sthApavAmAM AvyA hatA. AcArya jinacaMdrasUrie te samaye svagacchamAM ghaNo zithilAcAra jotAM vi. saM. 1614mAM, bikAneramAM krioddhAra karyo hato. zrI jinacaMdrasUrie vi. saM. 1928nuM cAturmAsa AgrAmAM karyuM hatuM ane zeSakALamAM keTaloka samaye AjubAjumAM vihAra karyo hato. e daramiyAna sArI evI dharma prabhAvanA thatAM cheka akabara bAdazAha sudhI temanA nAmano prabhAva prasaryo. eka divasa laheranI rAjasabhAmAM akabara bAdazAhe zrI jinacaMdrasUrinA darzana mATe pRcchA karatAM maMtrI karmacaMde nimaMtraNa pAThavyuM. vi. saM. 1648mAM zrI jinacaMdrasUri lAhera padhAryA. temanAM pravacanAthI prabhAvita thaI bAdazAha akabare temane yugapradhAnanuM biruda ApyuM, tema ja tIrtharakSAnuM ane prativarSa mAsI ahAInA divasemAM "amAri'nuM pharamAna karyuM hatuM, tathA khaMbhAtanA dariyAmAM mAchImAronI jALa para pratibaMdha mUkyo hate. zrI jinacaMdrasUrinA haste ghaNI pratiSThAo, dIkSAo ane anya aneka dharmakAryo sampanna thayAM hatAM. vi. saM. 1970mAM, bilADA (mAravADa) gAme zrI jinacaMdrasUri svargavAsa pAmyA hatA. 2010_04