Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina zve0 50 pUrva eDa ganA hitArthe pragaTa thaegistered o* B. 876, buddhiprabhA. BUDHI PRABHA. ( dhArmika-sAmAjIka-sAhitya-naitika vaidhayAne carcatuM mAsika, ) saMpAdaka-maNIlAla meAhanalAla pAdarAkara, me 1915. vIra saMvata 2441. pustaka 7 muM. viSaya. 1. tame zrAvaka kaheA kevA. 2. zrI mahAvIra jayaMtI. 3. paMnyAsa zrI satyavijaya 4. zrI jJAnadarzana cAritranA savAda. 5. jApAnanI AzcaryakAraka unnati. ... *** ... ... ... ... viSayadarzana. lekhaka ( buddhisAgara sUrijI. ) ... (ma. na. dAzI. bI. e. ) (naM. la. vakIla vaDAdarA, ) (sagrAhaka me. he. vakIla pAdarA. ) ... 6. anata jIvana. 7. amArI noMdha www ... 8. svikAra ane avalAkana. 9. premaghelA pravAsInuM pavitra jIvana, 10. Adarza ramaNI caritra. 11. sAhitya satkAra. 12. khACMga prakaraNa. 13. iDaragaDhanA zrI khAvana jInAlayanA derAsaranA jIrNoddhAra mATe vina'ti. ... ... ... ... (za. DA. kApaDIA,)... ... ... ... ... .. ... ... ... ( sA. naMdakuMvara. ) www 232 230 235 ... ... ... zrI adhyAtma jJAnaprasAraka ma'DaLa taraphathI prakAzaka ane vyavavyApaka, za karalAla DAhyAbhAI kApaDIA ... nAgara tarAha-amadAvAda ... ... 930 245 ... 22 ... aMka 2 jo. ... *** 33 200 ... ... yu. 000 * * * * * * * ... ... 35 41 44 45 para paddha }a 4 lavAjama-varSa ekanA rU. 1-4-0 sthAnika 1--0-0 chuTaka dara eka nakalanA be AnA. . amadAvAda dhI "DAyamaDa jyubilI " prInTIMga presamAM parIkha devIdAsa chaganalAle chApyuM.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAMdInA taiyAra dAgInA vecanAra bharUsAdAra peDhI. amArI dukAne tadana navina phezananA dAgInA jevA ke sAMkaLAM, cheDA, kaMdarA, baTana vigere tamAma jAtanAM hamezAM taiyAra maLaze. - amArI dukAnethI bharUsApara kharIdelA cAMdInA dAgInA game tyAre pAchA lAve tyAre phakta majurI kApI cAMdInA cAlu bhAvathI pAchA levAmAM Ave che. sAnAnA mana pasaMda apaTuDeTa phezananA dAgInA orDarathI vAyadAsara banAvI ApavAmAM Ave che. eka vAra kAma pADI khAtrI karo. zA. muLacaMda dalIcaMda, cAMdInA dAgInA banAvanAra tathA vecanAra ratanapALa-amadAvAda tA. ke amAre tyAM lagna prasaMge khAsa cAMdInA rAmaNadIvA bhADe agara vecANuM ApavAmAM Ave che. sthApana 1870 sana 19ra5. jUnAmAM jUnI ( 47 varasanI) zAkhA. jainadharmanAM pustako kaphAyata kismatathI vecanAra. amAre tyAM muMbAI, bhAvanagara tathA atrenAM chApelAM dareka jAtanAM jainadharmanAM tathA sArvajanIka pustakA jainazALA lAyabrerIe vigere dareka saMsthAone ghaNIja kiphAyata kimmutathI vecavAmAM Ave che. vadhu vigata sArU amAruM moTuM kayATalaeNga AvRtti chaThThI pRSTha 100nuM ardhA AnAnI TIkITa bIDI nIcenA zIranAme maMgAvo, lI. bAlAbhAI chaganalAla zAha, pustako vecanAra tathA pragaTa karanAra, The. kIkAbhaTanI pALa amadAvAda lekhakone vijJapti: je je baMdhuonA lekhe A vakhate mAsikamAM pragaTa karavAne AvyA che temAMthI keTalAka sthaLa saMkocane laine pragaTa karI zakayA nathI paraMtu te savarDa paDate dAkhala karIzuM. koIe apUrNa lekha mokalavA nahi. buddhiprabhAne lAbha:-amuka sagRhastha taraphathI pUjya munimahArAjAone tathA sAdhvIjI mahArAjAone buddhimabhAnI 15 nakala potAnA kharce mekalavAnuM sucavela che mATe je je munimahArAjAo yA sAdhvIjI mahArAjAone buddhiprabhA vAMcavAnI irachA hoya temaNe amArI eNphIse lakhI jaNAvavuM. sucanAH A aMkamAM je satyavijayajI paMnyAsane lekha AvyA che tenA lekhaka mahAzaya amAne lakhI jaNAve che ke mane je je paMnyAsajInA saMbaMdhamAM hakIkato maLI te te ekatra karI meM' ullekha karyo che chatAM temAM kaMI atihAsika daSTie ke jainazalIe cuka jaNAya to te mahAzaya jaNAvI AbhArI karaze.
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ buddhiprabhA. (The Light of Reason ) brahmAnandavidhAnake paTutaraM zAntigrahadyotakam / satyAsatyavivekadaM bhavabhayabhrAntinyavacchedakam / / mithyAmArganighatakaM vijayatAM syAdvAdadharmapadam / loke sUryasamaprakAzakamidaM 'buddhimabhA' mAsikam // varSa 7 muM] tA. 15 me, sane 1915, [aMka 2 je. tame zrAvaka kaho kevA. kavAlI, suNe nA saddagurU pAse, jinAamane bahu mAne; viveke nA kare , tame zrAvaka kahe kevA. nathI zAsitata bakti, nathI zraddhA jinAgamanI; nathI AcAranI paravA, tame zrAvaka kahe kevA. nadhI zrIsazurU bhakita, nathI zrI gurU zraddhA; nathI jinadharmanI zraddhA, tame zrAvaka kahe kevA, banIne daSTinA rAgI, tyajI sAmuM rahe ; rahe rAcI viSayakAme, tame zrAvaka kahe kevA. dharAvyuM nAma zrAvakanuM, paraMpara kULanI rIta; dharo nA sadaguNe sAcA, tame zrAvaka kahe kevA. karo ne sAdhunI sevA, adhama para nathI prIti; nathI satsaMganI prIti, tame zrAvaka kahe kevA. nihALo pArakAM chidro, vada che sAdhunA de: nathI nijanuM jarA jotA, tame zrAvaka kahe kevA. adA karatA nahi , kathI je satya zrAvakanI; kare paMcAta bIjAnI, tame zrAvaka kaho kevA. kavaNuM piMDa sudhAre, sudhAre anyane karavA; thatA bahu DAhyalA Dage, tame zrAvaka kahe kevA. vadhe ane ahIM evA upAya javA mATe jarA ne dAjhane dharatA, tame zrAvaka kaho kevA. 10
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ rr buddhiprabhA. parasparanI karI nindA, parasparamAM dharI beo: karI che. vaira te jhaghaDA, tame zrAvaka kaho kevA, dharI nija svArthanI daSTi, tyajI paramArthanI dRSTi; pramANikatA karA dUre, tame zrAvaka kDA kevA. samarpaNanA bhalA mATe, kare je je maLyuM sArUM; ahaMtAmAM raheA rAcI, tame zrAvaka kaheA kevA. hRdayamAM jainazAsananI, jarA nA dAjhane dharatA; pharA nA saMdhanI sevA, to zrAvakra kahA kevA. varSo nA sadgurU AnA, sadA nija zIrSapara bhAve; karA vAcchandhathI jyAM tyAM, tame zrAvaka kahyuM kevA. narguNuA te nagurA thai, thatA nija sadgurU sphAmA; karyAM upakAra nA dekhA, tame zrAvaka kahe kevA. pratijJA sadgurU pAse, pharIte chatA mehe; ho vizvAsa dhArakane, tame zrAvaka kahe kevA sudhAro vA kudhAro zuM, tame nA jANutA jJAne; karA jyAM jAe tyAM hAjI, tame zrAvaka kaheA kevA. prabhu mahAvIra siddhAMta, are! nA jANatA pUrA; karo zaMkA vinAbhyAse, tame zrAvaka kahe kevA. gA che! dugdha sahu sarakhuM, parIkSA nA karI pUrI; hRdaya te AnanA kAcA, tame zrAvaka kaho kevA. rahIne sadgurU pAse, gurU pAsA nadhI meLyA; grahI nA sadgurUgamane, tame zrAvakra kahA kavA namyA nA sadgurUpAde, maLyuM svArpaNa karyuM nA kAMi; bhalA ArAya nahi samajyA, tame zrAvaka kahe! kevA, vicArA sAMkaDA gaMdA, gA nija khrisama sRSTi; guNAnurAgamAM mIMDuM, tame zrAvaka kahI devA. nayAnI bahu apekSA, nathI ke jANatA jJAne; karI havAda nadhyAnA, tame zrAvaka kahe kevA. rame bhAjI pacenI, anItimAM jIvana gALe; bhaNIne bhUla bahu khAtA, tame zrAvaka kahe kevA. kazuM AvikA dharme, dAtA lAMca lete; kharUM kahetAM karI gusse, tame zrAvaka kaho kevA, sadAcArI dharI sAcA, ane zrAvaka are sAcA; mukhyabdhi sadgurUzikSA, kadhI te dhArA bhAve. 11 1ra 13 14 15 1; 17 18 19 20 21 ra 23 24 25 26 27
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAvIra jayanA. 5 zrI mahAvIra jayantI mAnavatA pramukha sAheba ane priya jaina baMdhuo! vIraH sarvasurAsurendramahito vIraM budhAH saMzritA / vIreNAbhihataH svakarmanicayo vIrAya nityaM namaH // vIrAtIrthamidaM pravRttapatulaM vIrasya ghora tapaH / vIre zrI dhRti kIrti kAMti nicayaH zrI vIrabhadraM dishH|| ekAntazAntatopetamAhetaM vratamadbhutam / zRMgArAdirasAMgAraiH na dUnaM dehinAM hitam // ApaNe badhA Aje bIjI vakhata ApaNA paramapUjya bhagavAna mahAvIra prabhunI jayatI ujavavAnuM ane ekatra thayA chIe. AjathI 2514 varSa para A bhAratavarSamAM kuMDa gAmamAM temano janma thayo hato, ApaNane kevaLa guNe asara kare tenA karatAM guNuM puranAM caritra vizeSa asara kare che, mATe guNa purUSonA guNane gIta gAvA e ApaNuM kartavya che. zrI chanaharSa gaNi guNAnurAga kulakamAM kahe che ke - uttamaguNAnurAo nivasai hiyayaMmi jassa purisassa / AtitsthayarapayAo na dullahA tassa riddhio // je purUSanA hRdayamAM uttama guNAnurAga vase che tene tIrthaMkara padavI sudhInI evI eka paNa padavI nathI ke je prApta na thAya. je tIrthaMkara padavI paNa guNanurAgathI prApta thAya te jagatamAM bIjI evI kaI sthiti che ke je ApaNane prApta na thAya ! mATe guNanI prazaMsA karavI. Drilon Sell 42 4 3 $ The first condition of goodness is to have something to love and the second is to have something to revere, sArA thavAnI prathama nizAnI sahu pati prema ane bIjI nizAnI temanA pratine bhaktibhAva che, je purUSone ApaNuM upara upakAra tha hoya tevA purUnA guNa gAvA te ApaNI pharaja che. kRtatA e meTAmAM moTo guNa che. mATe ApaNe vIra prabhune ApaNuM para thayelA upakArane AbhAra darzAvavA ane kRtata buddhithI ekaThA thayA chIe. baMdhuo ! ApaNe ahIM eka agatyane savAla vicAravAnuM che. A jayantI varSamAM ekavAra ujavI ApaNe besI rahevAnuM nathI. iMglAMDamAM eka prasiddha eDamIrala--nakAsainyane adhipati thaI gayo tenuM nAma hai nelasana hatuM. te TraphAlagaranA mahAna yuddhamAM relIvananI sAthe dariyApara lo hato. te vakhate teNe kahyuM hatuM ke England expects every man do his duty. iglADavAsI dareke potAnI pharaja bajAvavI joie. A rA. rA. dezI maNilAla nabhAI bI. e. emaNe amadAvAda jayantI vakhate ApeluM bhASaNa.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ buddhiprabhA, * tenA zabdo dareka iMglADavAsI yAda karIne jyAre potAnI karaja khAve che, te vakhate te nelasananI jayantI ujave che. teja rIte jyAre jayAre te vIra prabhue upadezelA satya siddhAMtane amalamAM mUkIe chIe, tyAre tyAre ApaNe te prabhunI jayantI ujavIe chIe. prabhu prabhu kahI pannunuM nAma pokAranAra karatAM prabhunI AjJA pramANe cAlanAra prabhunA vadhAre sArA bhakta che; kAraNa ke jJAnava dharmo-gAthA dhamaH AnA pramANe cAlAvuM e dharma che, mATe je pramANumAM ApaNe te mahAna vyaktie prarUpela vacane pramANe ApaNa jIvana gALIe chIe, te pramANamAM ApaNe temanA kharA anuyAyIe chIe. badhuo ! have ApaNA te mahAna prabhunA caritra tarapha dRSTi pheravIe, te kAma ghaNuM kIna che. kAraNa ke renAmAM mahattva hoya te khInnanuM ma''ttva oLakhI zake. jeNe rasAyanazAstra (chemistry )nA dhoDA ghaNA paNa abhyAsa karyo haze, te rasAyananA uMcA prayoge samajavAnI saheja paNa zakti dharAve. teja rIte te prabhunuM jIvanacaritra vicAravAne ApaNe saghaLA ekaThA thayA chIe, tevA ApaNAmAM paNa te prabhunA dhADA traNA paNu guNA hAya tAja ApaNe temanA jIvanane khyAla bAMdhI zakIe. ApaNe ghaNIvAra abhimAna, ucca padavI, buddhi vaibhava ane lAgaNI enA vilAsane vakhANIe chIe,paNu mahAna purUSo hamezAM namra, zAnta, kAmaLa ane adveSI Dema che. jo ApaNA para kAI kheTA Apa mUke te ApaNe ApaNo bacAva karavAne taiyAra hoie chIe. ApaNe kharA chIe ane khIjA khATA che, tema sAbIta karavAne paNa taiyAra DAie chIe, jo keAI ApaNA para hAtha ugAme teA tenA sAme mu!! ugAmavAne ApaNe eTalAja Atura chIe, mAnapaNe khIjAe kareluM apamAna sahana karavuM ene ApaNe nAmaradAnuM lakSNu mAnIe chIe. evA ApaNe A jamAnAnA loko te mahAna prabhunI bhavyatA zI rIte oLakhI zakIe ke jemane sagadeve aneka prakAranA upasarga karyA chatAM je zAnta rahyA, adveSI rahyA ane manamAM citavavA lAgyA ke A bicArA jIvanI zI gati thaze ? jemane caDakAzI nAga DasyA chatAM jemaNe tene khodha ApI pUrva bhavanuM smaraNa karAvyuM. IMdrabhUtti jemane aidranalika kahetA AvyA chatAM jemaNe tene kharA bhAvathI kheAlAvI tenA mananuM samAdhAna karyuM, AvA mahA purUSanI bhavyatA ane mahatvanI kadara bujavAne ApaNAmAM kAMika aMze guNa khIlelA hovA joie, chatAM paNa jema bhaktAmaramAM kahyuM che tema, alpazrutaM zrutavatAM parihAsadhAma / tvadbhaktireva mukharIkurute balAnmAM || yatkokilaH kila madhau madhuraM virauti taccArucAmrakralikAnikaraikahetuH // A samaye bhaktithI je be khela hu kahevA mAguM chuM, te Apa zAnta cittathI zravaNa karaze. mAtA pitAnI bhaktinA samadhamAM cheTAlAla tamane kahI gayA che, mATe te saMbaMdhamAM vizeSa nahi khelatAM zAstramAM kahyuM che ke temanA janma vakhate traNa lokanA jIvane AnaMda thAya che, e vAta ApaNe vicArIe. pANImAM kAMkarA nAkhIe teA pANImAM kuMDALA
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ thiI mahAvIra jayantI. vaLe che. eka kuMDALuM bIjA kuMDALAne janma Ape che, e rIte cheka kinArA sudhI kuMDALA pahoMce che. te ja pramANe mahAna purUSonA zarIramAMthI zAnitanA paramANuo jagatamAM vyApI rahelI sukSma patimAM jAya che, te bIjA paramANuone dhakake mAre che. A pramANe jeTaluM baLa prathamanA paramANuomAM heya che te pramANamAM te bAjAomAM zAMti phelAve che. ane mahAna prabhunuM zAntibaLa uttama hovAthI temanAmAMthI nIkaLatA zAMtinuM vAtAvaraNa cAre bAjue traNa bhuvanamAM phelAya che, ane jagatanA tamAma jIvone zaNu vAra zAnti Ape che. pote jJAnI chatAM abhyAsa karavAne gurUne ghera gayA. je pramANe mahAna purU vata che te pramANe khAo Acare che. vidhA meLavavAnA traNa mArga che. dhana, vidyA ane gurUpadazupA. trIjo mArga sAthI uttama che ane AryAvartamAM prathama teja mArga pracalita hatA. tyAre hiMdusthAnanI bhavyatA kAMIka ora ja hatI, zikSaNa maphata ApavAmAM AvatuM hatuM, ane vidyAthIo paNa gurUnI kharA hRdayathI bhakita karatA hatA. kahyuM che ke, vinayana TstavaH sthAnaM tA mata-vinayathI gurU saMtuSTa thAya che, ane tethI jJAnanI prApti thAya che. khedanI vAta che ke ApaNe A bAbatamAM taddana jUdIja zailI grahaNa karI che, paNa temAM paNa gurUkuLa jevI saMsthAo haju prAcIna hiMdusthAnanI paddhatine ApaNane kAMIka khyAla Ape che. jenomAM pazuM tevAM gurUkuLa sthapAvAnI jarUra che. e eka prakAranAM gurUkuLA che. tyAM annadAna, vidyAdAna ane dhArmika jJAnadAna apAya che. mATe tevI saMsthAone khAsa madadanI jarUra che. ApaNI jainonI bharavaratIvALA zaheramAM atrenI begane nANunI taMgI bhogavavI paDe e kharekhara kheda upajAvanArUM che, mATe he baMdhuo ! huM Apa sarvane vinaMti karuM chuM ke Apa dareke pitAnAthI banatI madada borDIMgane kavI. zrI mahAvIra prabhune mArA guNa e hatuM ke je bAbatane pite upadeza ApatA hatA te dareka bAbata temanA jIvanamAM ApaNe AcarelI joie chIe. dAna pate te eka varSa sudhI ApyAMja karyuM ane jagatane bodha Apyo ke dAna Ape. pite dhananuM dAna karyuM, ane jJAna maLyuM tyAre AtmajJAnanuM dAna karyuM, mATe dAna e jaina dharmane umadA siddhAMta che. Inaction in an act of mercy is an act in a deadly sin PS4141 51471 chatI zaktioe bhAga na le te niyatAnA kAmamAM bhAga lIdhA barAbara che. upadeza ApavAne pote jUdA jUdA sthaLamAM vicaryA. anArya dezamAM jyAM vizeSa upadrava thavAne saMbhava hatuM, tyAM paNa te gayA. kAraNa ke temanI bhAvanA e hatI ke sarva prANu A satya mArga jANI duHkhathI bace. loka aMtaraMga zatruthI chatAyelA che mATe te aMtaraMga zatruone jItavAno upAya batAve ke jethI teo sukhI thaI zake. temaNe je bodha Apyo tene sUvakatAMgamAM eka vAkayamAM samAveza karyo che. koipaNa jIvana-prANIne IjA nahi karIne manuSya zAMtirUpa nivaNa prApta kare che. sarva jIvatAM prANI prati prema darzAve eja emane mukhya siddhAMta hate. prema-dayA, manuSya ane manuSya vacce prema, manuSya ane prANI vacce prema, manuSya ane vanaspati vacce prema-sarvatra prema-prema ane prema eja temanI ucca bhAvanA hatI. A kAraNathI ja temaNe te vakhatamAM pracalita yajJo ke jemAM pazu hiMsA thatI hatI tenI sAme sakhta virodha pradarzita karyo. temaNe jaNAvyuM ke " je aMdagI ApavAnI tamArAmAM tAkAta nathI te le levAne tamane zuM ka che ? pazuo paNa tamArA nAnA badhuo che."
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ A saMbaMdhamAM AcArAMga sUtranA zabdomAM kahI e te " jyAre mane kaI lAkaDAthI, dhatubdathI, muThIthI, mATInA pAthI athanA dIkarAthI ThIke athavA ghA kare athavA dhamakI Ape, mAre, ijA kare athavA mArI nAMkhe, tyAre mane jema duHkha thAya che. ane jema mRtyuthI mAMDIne te cheka vALa cuMTavA sudhI mane duHkha ane vedanA thAya che, te ja rIte khAtrI rAkho ke jyAre jIvatAM prANI pratye kharAba rIte vartana karavAmAM Ave che, tyAre saghaLA prakAranAM prANI mArI peThe duHkha ane vedanA bhogave che. A kAraNane lIdhe koI paNa prakAranAM jIvatAM prANIne mAravA nahi. temanI prati kUratA vAparavI nahi, temane durupayoga karavo nahi, temane IjA karavI nahi, ane temane vadha kare nahi. huM kahuM chuM ke bhUta, vartamAna ane bhaviSya traNe kALanA ane ane bhagavaMte A pramANe kahe che. A pramANe bole che, A pramANe jAhera kare che, ane A pramANe upadeza kare che ke, saghaLA prakAranA jIvatA prANIne vadha karavA nahi athavA temanI prati kUratA vAparavI nahi, temane durUpayoga karavo nahi, temane herAna karavA nahi, athavA temane hAMkI mUkavA nahi. sarva vastunA rahasyane jANa nArA sujJa purUe A nitya zAzvata, sanAtana satya niyama zikhavyuM che." A saMbaMdhamAM punAnA prakhyAta dezabhakta bAlagaMgAdhara tIlake vaDodarA khAte maLelI jana kenpharansa vakhate jaNAvyuM ke "jana dharma ane veda dharma e bane dharma che ke prAcIna che, paraMtu ahiMsA dharmane mukhya praNetA jina dharma che. jaina dharma pitAnI prabaLatAthI vaidika dharma upara ahiMsA dharmanI na bhUMsAya evI uttama chApa mArI che. vaidika dharmamAM ahiMsAne je sthAna maLyuM che, te jenIonA saMsargane lIdhe ja che. ahiMsA dharmanA saMpUrNa zreyanA hakkadAra jenI che. aDhI hajAra varSa pahelAM veda vidhAyaka yAmAM hajAre pazuone vadha thato hato. paraMtu 2400 varSa pahelAM jenonA chellA tIrthakara zrI mahAvIra svAmIe jyAre jaina dharmane punarUddhAra karyo tyAre temanA upadezathI lokonAM citta te adhAra nirdaya karmathI virakata thavA lAgyAM ane dhIme dhIme lokonA cittamAM ahiMsAe potAne adhikAra sthApana karyo. A samayamAM vicArazIla vaidika vidhAnae dharmanI rakSAne lIdhe paNa hiMsA sarvathA baMdha karI ane pitAnA dharmamAM ahiMsAne AdarapUrvaka sthAna ApyuM." dayA batAvavAne bIjo bhAge temaNe e batAvyuM ke koie mAMsa khAvuM nahi athavA pazunA vadhathI utpanna thatI vastuone upayoga kare nahi. kevaLa zarIrathIja A pramANe vartavuM e basa nathI. temaNe manathI paNa te pramANe vartavAne batAvyuM, ane te vAte cAra bhAvanAo zikhavI. A cAra bhAvanAo kevaLa jene mATe nathI, paNa AkhA vizva mATe che, ane jo e cAra bhAvanA pramANe jagatanA che te to he baMdhuo ! mArI khAtrI che ke A pRravI te svarga samAna thaI naya. A cAra bhAvanAo te kayI ? pramada, matrI, karUNuM ane mAdhyastha. prada-vizeSa guNIjanane joI thatA AnaMda, maitrI--ApaNA samAna guNavALA sAthe prema. karUNuM--ApaNAthI ocho jJAna guNavALA manuSya tathA pazuvarga pratye dayA, mAdhyastha-je leke sayamA samajAvavA chatAM paNa samajI na zakatA hoya, ane tenI niMdA karatA hoya tevA pratye madhyasthavRtti athavA upalA.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAvIra jayantI, A cAra bhAvanA jamIna zuddha kare che. hRdayane pavitra banAve che, jemAM dharmanA uMca siddhAMte sthira thai zake, mATe hRdayane nirmaLa banAvanArI A bhAvanAone vAravAra vicAravI ane te hRdayamAM rAkhI vartavuM. A pramANe vartavAthI tame jyAM jaze tyAM zAMtinAja vicAro phelAvI zakazeA, ane tame jainanA nAmanI kharI prabhAvanA karA. 38 ApaNe eka laMgaDA kutarAne upaDAvI pAMjarApoLamAM meAkalAvIe chIe, paNa ApaNA ajJAna ane pApI badhu tarapha tiraskAra karIe chIe. badhu ! teA nItinI apekhe laMgaDA che. mATe temanI khIjI rIte sAravAra karavAnI apekSA che, ema ApaNI A bhAvanAe zikhave che. jema manuSya vizeSa nAnI tema te vizeSa dayAne pAtra che. adhu! ApaNA dharma kSatriyAne-jItanArane che--purUSArthanA che. traNA loko Apabhute kahe che ke tame teA karmane mAnavAvALA che. tamAre te je nazIbamAM lakhyuM haze te vAnuM che. AvuM kahI ApaNo upahAsa kare che, ane ApaNe ApaNA potAnA dharmanA siddhAMtA barAbara nahi samajatA hovAthI naiauna dhAraNa karIe chIe. tevuM kahenArane ApaNe edhaDaka jaNAvavuM joIe ke hA bAi ! ame karmanA siddhAMtane mAnanArA chIe, paNa je arthamAM tuM kahe che te arthamAM nahi. amAre karmanA siddhAMta amane ALasu thavAne kahetA nathI. je ke amArI hAlanI sthiti amArA bhUtakALanA vicAro, vacana ane kAryo para AdhAra rAkhe che, chatAM bhaviSya amArA hAthamAM che. A sabaMdhamAM babrue ! huM tamane eka dRSTAnta ApIne siddha karIza ke jenA purUSArthane mAnanAra che. jene kevaLa karmane nahi paNa udyAga ane niyatI (bhavitavyatA) bannene mAne che. ** kuMDakAlIya nAme eka mahAvIra svAmIno upAsaka hato. te eka vAra madhyAhne azoka vRkSanI chAyAmAM khe| hatA. tenI parIkSA karavAne eka deve AvI kahyuM: " huM bhASa kuM kAlIya ! gAzALAnA evA siddhAnta che ke puNyArtha udyoga jevuM kAM nathI. banavAnuM hAya te ne che. e siddhAnta mane vAkhI lAge che. zramaNu bhagavAn mahAvIra ema jaNAve che ke purUSArtha-udyAga jevuM kAMI che, ane sarva padArthoM kevaLa bhAvIthI nakkI tha cUkelA che, ema nathI. A siddhAMta mane khoTA lAge che. ' kuMDakAlIye javAba Apyo: "jo uAAma jevuM kAMi nathI, nakkI thai cUkI te tame A devapaNuM thI rIte prApta karyuM e deve javAba ApyA: " emanuM ema. kuMDakAlIye javAba ApyA " jagatamAM asakhya jaLe che te kema ema ne ema devapaNuM prApta karatA nathI ? tame udyoga karyAM te A pada maLyuM, mATe udvega e kharI "" bAbata che. "} ane sarva AtmatA bhAvIthI jaNAve ?" A uparathI te deva tenI vRtti joI prasanna thai cAlyA gaye. A TuMka dRSTAnta ApaNane jaNAve che ke purUSArtha karavA joie. mahAvIra prabhu purUSArtha karavAthIja A ucca sthiti prApta karI rAkhyA. ApaNAmAM paN temanA jevAja AtmA rahe che, mATe ApaNe paNa temane pagale cAlI purUSArtha karIzuM te kALakramamAM temaNe meLavelI sthiti meLavavA bhAgyazALI thaizuM. temaNe moTAmAM moTA siddhAMta je prarUpyA te sADhAdanA siddhAMta che. A siddhAMtane anekAMtavAda athavA apekSAvAda paNa kahe che. loke! samajatA nathI, ane tethI A vicAra
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ budveiSabhA * paddhatine anizcita mata kahe che, paNa kharI rIte tema nathI. vADIlAla mohanalAlano pitA thAya ane tene te vADIlAla cunIlAlane putra thAya, eTale vADIlAla pitA ane putra ante che. paNa te ekaja manuSyanA nahi e samajavAnuM che. retI bhAre temaja halakI che, ema jaitA kahe che, paNa te apekSAe. leTanI apekSAe retI bhAre che, paNa sIsAnI apekSAe ratI halakI che. A pramANe syAddAda mata ApaNI jaNAve che ke dareka vastune jUdI jUdI apekSAethI vicArA ane jyAre badhI apekSAe barAbara dhyAnamAM Avaze tyAre vastunuM kharUM jJAna prApta karI zakAze. zrImad AnaMdatranajI yathArtha kare che ke:-- vacana nirapekSa vyavahAra jADA kahyA, vacana sApekSa vyavahAra sAme; vacana nirapekSa vyavahAra sasArarUpa, sAMbhaLI AdarI kAMi rAyA. kharI rIte spAAda matane samajanAra kASThatI sAthe takarAra karatA nathI. paNa sarvatI apekSA samaje che. kahyu che ke He who knows all forgives all je sarva jANe che, te sarvane kSamA ApI zake che tevA manuSya bIjAnA vicAramAM satya kayAM rahyuM che te jo zake che, ane te satyanI prarAsA kare che, ane pachI zAsratI khIjI bAju darzAvI te vicAramAM rahelI nyUnatA pUrI pADe che. hAlamAM spAdAda matanA upAsake mAMyamAMhe ghaNIvAra laDI maratA jovAmAM Ave che. e kharekhara khedanI vAta che. badhu ! samaya puSkaLa thayelA hovAthI mAre bInna ghaNA muddA jaNAvavAnA hatAM. te nahiM jaNAvatAM A syAdAdanI mahatvatA batAvanAra ekaja dRSTAnta ApI mA khelavuM adha karIza. eka samaye pArzvanAtha prabhunA eka paraparA ziSya kezIgaNadhara zrAvastInagarInA bAranA udyAnamAM AvI pahoMcyA, tyAM thoDA samaya pachI mahAvIra prabhunA mukhya ziSya gAtama svAmI paNa AvI pahoMcyA. have pArzvanAtha prabhue cAra vrata upadezyAM hatAM, ane mahAvIra prabhue pAMca vratanA medha karyAM hatA. ane tIrthaMkaronA ziSyonA manamAM vicAra thayo ke AmAM satya zuM che? mATe cAle! ekakhIjAne maLI savAda karI nirNaya karIe. gautama svAmIe vicAra karyuM ke zIgaNadhara AgaLanA tIrthaMkaranA ziSya thavAthI phaLamAM jyeSTha gaNAya, tethI mAre emanI pAse javuM joie. gAtama svAmIe vicAra karyAM ke gAtama mArA karatAM moTI umaranA che, mATe mAre emanI pAse javu joie. ane sAmasAmA gayA, ane ekabIjAne hRdayanA bhAvathI maLyA. kezIgadhare pUchyuM: amArA gurUe amane cAra vrata zikhavyAM che, ane tame pAMca mAtA cheA, tA temAM bheda zAthI ? " rr gautama svAmIe javAbamAM kahyu: 22 tIrthaMkaranA sAdhu Rju ane buddhimAna hovAthI apasthihamAM strI tathA dhana, dhAnya, rUpuM, suvarNa Adi mAlamattAne samAveza thaI jAya ema samajI zakatA hatA. mATe brahmacarya ane aparigrakane jUdAM gaNavAmAM na AvyAM, paNa chekSA tIrthaMkaranA sAdhuo vakra tathA jaDa hovAthI A bAbatamAM bhUla thavAnA sabava che, mATe mahAvIra prabhue deza, kALa Adi vicArI pAMca mahAvratane! upadeza karyo che.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAyAma zrI satyavijas. dezIgaNadhara A vacane sAMbhaLI prasanna cittathI bolyA " he gatama svAmI ! tame kharekhara jJAnI che, tyAre saMzaya TaLI gayo che ane ApaNe badhA ekaja chIe." AnuM nAma ja saMvAda. sAthe maLI vicAra karI satya zodhavuM te AnuM nAma ja. baMdhuo ! chevaTamAM eTaluM ja jaNAvavAne rajA laIza ke meM prathama jaNAvyuM tema ApaNe mahAvIra prabhune pagale cAlavAne purUSArtha kara joIe. jo ke temanAmAM AtmAnI badhI zaktio prakaTa thaI che, ApaNAmAM te avyakta che, mATe svarUpe ApaNAmAM samAna Amatatva che, tethI je kAma karI zakyA te ApaNe paNa karavAne supurUSArtha karIzuM te bhAgyazALI thaIzuM mATe ALasu besI na rahetAM temanA jIvananA prasaMge vicArI te pramANe vartavAne kamarabaMdha thAo. temane mArge cAlavuM eja temanI kharI jayantI che, ane evI jyanI ApaNe dararoja ujavavI joie, ane varSamAM bhegA maLIne ApaNe badhAe temanA guNonuM kIrtana karI zuddha bhArge cAlavAne protsAhana meLavavuM joIe. paMnyAsa zrI satyavijaya. (anusaMdhAna gatAMka pAne 8 thI.) kriyA uddhAra karavAmAM temanA samakAlIna zrI jazavijaya upAdhyAya temanI madadamAM hatA. zrI vijayasiMha sUrizvaranA ghaNA ziSya parivAramAM satara ziSya varasatI birUdadhArI hatA, temAM sauthI mukhya paMnyAsajI mahArAja hatA. zrI AnaMdaghanajI mahArAja sAthe bahu varSo sudhI teo zrI vanavAsamAM rahyA hatA, ema jaina tavAdarza graMthamAM zrI AtmArAmajI mahArAje jaNAvyuM che. upAdhyAyajInA caritra uparathI ghaNI ghaNI vAta jANavAnI ane bodha levAnI maLe che. emanA janmanI sAla temaja dIkSAnI sAla nizcita jaNAtI nathI paNuM 82 varSanI umare saMvata 175 mAM svargagamana karyuM, te hisAbe emane janma saMvata 1974 che. sana 1918 mAM thaelo hovo joIe. ane 14 varSanI umare saMvata 1688 I. sana 1932 nI sAlamAM temaNe dikSA lIdhelI hovI joIe. saMvata 18ra8 nI sAlamAM temane paMnyAsa padavI ApavAmAM AvI te vakhate temanI umara varSa 55 nI hovI joIe ane temano dikSA paryAya 43 varSane thaelo che joIe ema mAluma paDe che. kula dikSA paryAya varSa 18 pALI temaNe svargagamana kareluM che. emanA mAtApitAe laMkAgaramAM dikSA levAne Agraha karyo tethI teo te gacchanA hatA ema anumAna thAya che. paNa 14 varSanI umaramAM zivarAjane dhArmika vidyAbhyAsa sAthe zuddha dharmanI parIkSA karavAnI temanI buddhi ane daDhatA e be vAtane vicAra karatAM ema mAluma paDe che ke nAnapaNathI ja teo bahu buddhizALI hovA joIe. 14 varSanI umare zuddha vairAgya pAmI dikSA levAnA avasAya thavA ane pitAnAM mAtApitAnI AnA mAgI temanI ja hAyathI dikSA levI e emanAmAM nAnapaNathI keTalA da4 saMskAra thaelA tene jayAre ApaNe vicAra karIe chIe tyAre ApaNane temanA mATe
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ buddhiprabhA. ghaNuM pUjya buddhi utpanna thAya che. ane te utpanna thaelI pUjaya buddhi emanI AkhI jiMdagInI kRtinuM avalokana karavAthI majabUta thAya che. atyAra sudhInA pratihAsa uparathI ApaNane ema mAluma paDeluM che ke jeo prathabhathI cAlI AvelI azuddha pRthA kiMvA rivAjamAM pheraphAra karAvanArA thayA che, teo pratibhAzALI ane samartha thaelA che. jaina dharmamAM sAdhu munioe pALavAnA saMkhta niyamomAM kALadoSa pAmIne azuddhatA dAkhala thai gaelI paMnyAsajI mahArAjane jaNAi, e azuddhatAne nAza karI mUla zuddhatA pragaTa karavAnI temanAmAM jIjJAsA utpanna thaI, te amalamAM mukavAne gurU mahArAja pAse AjJA meLavI temAM teo phatehamaMda thayA. e je emanAmAM sAdhu dharmanI zuddhatAnI sAthe tapazcAne mahAna guNa ane zuddha kriyA ne khapI na hota te kadI paNa thai zakata nahi. vartamAnamAM paNa Aja be guNane ghaNo khapa che. A be guNenI sAthe teone nAnAbhyAsa kamatI hato ema paNa nahotuM. kemake svarasati birUdadhArI 17 sAgaNamAM teo mukhya hatA ane tethI ja gurU mahArAje temane rinI padavI ApavAnI nA karI hatI. te levAnI temaNe vinayapUrvaka nA pADI tyAre ga7nI bhALavaNI temaneja karavAmAM AvI. bIjA koIne sUri padavI ApyA sivAya gurU mahA rAje svargagamana karyuM hatuM. A uparathI vartamAnamAM ekalA jJAna ke ekalI kriyAnA saMbaM. dhamAM kheMcatANa karanAra bhavyAtmAoe bedha levA jevo che ane AtmAnI unnatimAM e bane sAdhananI sAthe zuddhAcAranI jarUra che ema ApaNane zikSaNa maLe che. jJAna sahita kripAvAna munija zAsanane dipAvI zake che ane bIjAonA upara parama upakAra karI zake che. upAdhyAyajI mahArAjamAM sakSama guNanI sAthe kAno abhAva ane pUrNa vairAgya vigere guNa keTalA badhA dedipyamAna hatA, tenA mATe emanA ziSya parivAra paikI koIe je emane rAsa lakhe che te temAM ApaNane atizayokti thaelI che; ane gurU uparanI pUjya buddhine lIdhe temaNe e mugonuM AropaNa kareluM che evI kalpanA karavAne jagyA maLata. pote tapagacchane hatA chatAM zrI harSavijayajI jeo kharatara gachanA hatA temaNe teonA svargagamana pachI eka mAsamAM temanA rAsanI racanA karI che. teoe temanAmAM rahelA guNonuM je varNana kareluM che, temAM atizayokti karI che ema mAnavAne kaMI ja paNuM kAraNa nathI. AnI sAthe zrI harSagaNIne mATe paNa ApaNane bahu mAna utpanna thAya che, kemake pite kharatara gachanA hovA chatAM phakta guNAnurAgathIja paMnyAsajInA saMbaMdhamAM temanA guNanuM varNana kareluM che te temane guNAnurAgaja sUcave che, Akhare jagatamAM guNAnurAgI ja svAra kalyANa karI zake che. ema ApaNane bodha ane pratIti thAya che. bALa vayathI ja dhArmika abhyAsathI mANasa eyaskArI thaI zake che, ema paNa Apane emanA caritra uparathI jaNAI Ave che. temaja nAnI vayamAM dikSA ane zuddha brahma ca A Atma sAdhanamAM mahAna kiMmatI gulu che, ema paNa jaNAI Ave che. pitAnA zuddha jJAna, cAritra ane tapazcaryAthI zuddha saMvega mArga ke have joIe e temaNe te vakhatanA sthilAcAranA samayamAM pitAnI vartaNuthI ja batAvI bIjAone te raste khulle dekhADI Ape che, jenA pratApathI Aje zuddha sAdhu pakSa ke have joie te jovAne
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ panyAsa zrI satyavijaya. bhAgyazALI banI rahelA chIe. jaina ane janatara prajA upara zrena vaccenA sAdhuonA mATe je bahu mAna utpanna karanAra jo koI hoya te Aja padhAne zuddhAcAra pALanAra munivaryaja che. emanAmAM dharmanI prabhAvanA karavAnI makAna jIjJAsA utpanna thaelI, e jIjJAsA paripUrNa karavAnA temanA vratamAM te yuta thayA nahatA, ane tenA mATe yuri padavInI nA pADI hatI, A temane padavInI nilabhatAne guNa jevo tevo naha. gurU mahArAje pitAnA tamAma ziSyomAM emanA sivAya koInAmAM lAyakAta jo nahi, ane emaNe te. nahi levAnI ane kriyA uddhAranA kAryamAM joDAI rahevAnI pitAnI mahAna pratijJA jaNAvI tyAre gurU mahArAje bIjA koIne paNa sUri padavI pitAnI haiyAtImAM nahi ApatAM temane ja gacchane bhAra soMpI pite svargagamana karyuM. A temanI nibhatAne muNuM khAsa dhyAnamAM levA jevo che. je te padavIne lAyakanA guNe prApta karyA sivAya tevI upAdhi meLavavAnI jIjJAsA kadApi keInA manamAM je utpanna thatI hoya temaNe te A uparathI bApu zIkhavA jevuM che. gurU mahArAjanI pATe zrI vijayaba mUrinI sthApanA karavAmAM AvI ane teo suri padavIna dhAraka thayA. temaNe potAnAthI vizeSa lAyakAtavALA evA paMnyAsajI mahArAjane tene bahu mAna ApatA ane temanI pAse pote hatuM jeDI ubhA rahetA. A temane vinayaNe je te na kahevAya. A guNanI ApaNAmAM divase divase vRddhi thAya e ja aMtaHkaraNanI parama ukaMDA che. je te kALanI sthitine anusarIne pite eka navIna kAMTe kahADI tenA mukhya nAyaka banavAnI bAcha racI hota to teo vakhate phAvI zake eTale kALa hatuM, paNa jeo zuddha AtmAdhei che, jenI bhagavaMta mahAvIranA vacana upara zuddha zraddhAja che. teo teja dharmanI prabhAvanA karavAnI mukIne navIna pAMkhu utpanna kare e saMbhavitaja nathI. jeo navina pAMkhAM utpanna karavAnI jIjJAsA dharAvanAra hoya temanAmAM zuddha zraddhAna che ane teo kevaLa bhASita zuddha dharma samajyA che evA anumAna upara paMnyAsajI mahArAjanuM caritra jANyA pachI ApaNe kevI rIte AvI zakIe. vartamAnamAM ApaNAmAM keTalAka muni varganA saMbaMdhamAM sakhta bhASA vAparI temane sudhAravA prayatna kare che. bIjAne sudhAravA ane zuddha mArga upara vALavAne mATe karyo ilAja uttama che e paMnyAsajInA caritra uparathI ApaNane jANavAnuM ane zikhavAnuM bhaLe che. bIjAone upadeza ApavA jevI lAyakAta ApaNumAM utpanna karyA sivAya phakta ekale upadeza ApyA karIe tethI kaMI phaLa prApti thAya nahi paNa pite te pramANe karI batAvavAthI ja vadhu phAyado thai zake che. ema teonA cAritra uparathI ApaNane khAtrI thAya che. AvA samartha purUSa zAsanamAM vakhate vakhata utpanna thAya ane dharmanI prabhAvanA karavAnI sAthe jInene ane dezane zuddha dharmanI prAptinA kAraNabhUta thAya eja amArI bhAvanA che. vakIla naMdalAla lalubhAI vaDodarA,
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ buddhiprabhAshrii jJAnadarzana cAritrano saMvAda. duhA zrI drAdika bhAvathI, praName jaga gurU pAya; te prabhu vira jirNane, namatAM ati sukha thAya. jJAna darzana cAritrano, kahuM paraspara vAda; trika yuge siddhi lahe, e pravacana vAda, samakita guNa jaza citta rame, tehane na vAdavivAda; samudAyathI eka aMza mahi, mukhya kare tihAM vAda. DALa pahelI, jJAnavAdI pahele kahe, tribhuvanamAM huM sAra lalanA, nA nikSepa pramANane, cau anuyoga vicAra lalanA, jJAna bhaje bhavi prANAyA. 1 sapta bhaMgI pa dravyanuM, muja viNa kuNa lahe tatva lalanA, baMbI lipine pramIA, gaNadharAdika mahA satya lalanA. tAna. 2 merU sUrya ne IdranI upamA, jJAnIne heya lalanA, muja viNu mUrakha pazu taNI, evI epama tasa hoya lalana. jJAnava 3 tAna pachI jInarAjane, arihaMta para heya bha5 lalanA, bhogavavuM te jJAnane upadeza, kahe je egya lalanA. jJAna pachI kriyA kahI, daza vaikAlika vANu lalanA, jJAna guNe karI muni kahyA, uttarAdhyayana pramANa lalanA. jJAna : dipaka ghaTa dekhAvo, ghaTathI dipa na dekhAya lalanA, apratipati jJAnaguNa sahI, mahAnizitha kahevAya lalanA. jJAna 6 adhi sarva pAtika thakI, ajJAnI jANe na ja lalanA, AtmasvarUpa jANyA vinA, phare nyuM jaMgala rejha lalanA. nAna 19 kiriyA viNa bahu siddhi lahe, tApasAdika draSTAMta lalana, gaja beThe marUdevIne ApI, meM mukti ekAMta lalanA. jJAna8 ajJAnavAdI ema kahe, Ape mokSa na jJAna lalanA, uttara dharma saMgahathI , kara muja bahu mAna lalanA. rAnava 4 jIvane jJAna abheda che, muja viNa jIva ajIva lalanA, akSarane anaMta, bhAga udhADe sadIva lalanA. jJAna10 kiriyA e koI baLa che, jJAna na ujamAla lalanA, munine sevavA yogya te, bele upadeza mAla lalanA. jJAna 0 11 devAcAraja madhavAdI, jaga jazavAda lata lalanA, badha jIsa. muja Azare, ema bahu zAstra vaMdela lalana, zAna 12 dehinA melane sArIkhe, muja viNa kIrIyA aMdha linI, tikSaNatA je jJAnanI, teja caraNa aMdha laghanA. jJAna. 13
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ jApAnanI AzcaryakAraka unnati. DhALa bIcha. keDI varasa tapa japa kirIyA kare, nahi mATe karmane pAsare, zAnI te eka ja zvAsozvAsamAM, aneka karma kare nAza re; guNIjana vadare jJAnane laLI laLI. 1 jJAnanA guNe re uttama saMgraha, bAlaka mAne veza re, madhyama nara kirIye guNa Adare, paDazaka upadeza re. guNI2 cAritrahI re tAna guNe ghaNe, vaMdo pUjA tela re, thaDe nAnere kirIyA kaNeza che, upadezamAlAmAM ehara. guNI3 mahiala mAhera melA vezathI, bakavyavahAre je cAle re, jagate ghAlera jJAna vinA dhaMdhe, te kima dharmane pAse re. guNa 4 pipala pAna jiyA kirIyA gurU, jhahAjha samA gurU jJAnI re, kirIyA rahita te siddha jiNuMda che, bhagavatI aMganI vANuM re. guNa- 5 maMDuka curaNa jima jaladAgame, kirIyAe tima bhava vAdhe re, tasajhara karavA re jJAnanI jyoti che, upadeza pada ema sAdhe re. guNI- 6 ekane jANaga sarva jANuga kahA, evI mArI vAI re, avi saMvAdapaNe je jANavuM, teja samakita bhAI re. guNI 7 nAna vinA kahI samakita kema rahe, kirIyA jJAnanI dAsI re, chaThTha tapasukA sevAla bheja dekhe, na sukha avinAzI re. guNa- 8 thoDalI kirIyAre jJAnanI bhalI, jima sura nArInA bhAva re, bahulI kirIyAre jJAna vinA kisI, jima aMdhanArInA dAva re, guNa sahasa beMtAlIsa baze nara bujIA, naMdighaNu zuddha bhAkhe re, jJAnIe dIre teja vastu che, khara ziMgama anya dAkhe re. guNa 10 kirIyA nayane jJAna kahe tume, muja thakI bhinna bhinna re, bina thaze tAre jaDatA pAmaze, amina muja mAM lIna re. guNI 11 nayana trIjore jene AlabIe, jUo yukti vimAzI re, eka pada pAmI vilAti suta bharyA, jJAnathI sahu sukha vAsI re. guNa 12 vakIla mohanalAla hImacaMda-pAdarA jApAnanI AzcaryakAraka unnati. (anusaMdhAna gatAMka pAne 11 thI.) jo A pApAnanI hAlanI sarvotkRSTa sthiti jANavI hoya te ApaNe ItihAsanA tetramAM RDA taNAvuM paDaze. sana 1853 mAM saMyukta rAjya, amerikAne abhilASA thaI ke pite prazAMta mahAsAgarane pele pAra AvI rahelA potAnA pADozIo sAthe mitratAne saMbaMdha sthApita kare e vadhAre sAruM che, ne te hetunI siddhi arthe hemaNe sasIhAnA ane
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 buddhiprabhA. masisIpI nAmanAM be ghaNuM ja mahaTAM ane saroga ane plImatha nAmanAM be sAdhAraNa vahANa ApIne 'koDAra parI' nAmanA dariAI amaladArane jApAna mUko . ekAntavAsI jApAnane A jhAjhI caDhAI te vakhata ghaNIja bhayaMkara jaNAI. te amerikana amaladArane bahuja sArI rIte khabara hatI ke jApAna anya dezIya jhahIne pitAnA baMdaramAM AvavA detuM nathI. anya dezonAM vahANe yAte anya dezonA rAjadUtane nAgAsAkI baMdara zivAya anya baMdaramAM AvavAnI sakhta manAI hatI. paraMtu perIe tenI bIlakula darakAra karI nahi, ane te nIrAMte pitAnA vahANane urgo nAmanA baMdaramAM laI gayA. urgo te samaye enI khADImAM samudrathI gheDe dUra hatuM, ke jyAM zigana lokonI rAjadhAnI hatI. 260 varSa sudhI jApAnanI rAjasattA zagata lokonA hAthamAM hatI, ane bAdazAha to temanA hAthamAM ramakaDAM ja hatAM. AThamI julAie pirI tyAM pahoMcI gaye. te jANuM joIne ja te baMdaramAM gayo hato kAraNa ke te jApAnanA lekone sucita karavA mAgata hatuM ke, pIrI lAlacI tathA namatAnA pUtaLAM jevA Daca ane cInI lekanI mAphaka temanAthI Daro nahatuM. gata adhikArIoe hene nAgAsAkI aMdara javAnuM kahyuM paraMtu teNe tyAM javAnuM khUle khUlluM nA kahyuM ane sApha jaNAvI dIdhuM ke te pite zA kAraNathI tyAM AvyA hatA. vaLI vadhAsamAM jaNAvyuM ke tene cheDavAmAM ThIka nahatuM, te te cAlAka mANuma hatuM ane pAtAnI tathA pitAnA dezanI pratiSThA pAnIomAM kevI rIte sacavAze tathA vadhaze te te barAbara jANa hatuM, ne samaya para kevI rIte pratiSThApUrvaka dabAI jaI kAma kADhI levuM te paNa tene barAbara AvaDatuM hatuM. tethI potAnI vartamAna avasthA jANu-samajIne, teNe jyAre jANyuM ke have napAnIone vadhu dabAvavA e ThIka nathI, tyAre teNe je saMdeze te pite vaiziTanathI lAvyo hato te temane svAdhina karyo ane kahyuM ke Ano javAba levA huM pharIthI AvIza, jApAnIoe tenuM Agamana ghaNuMja azubha gaNyuM. rogane pitAnA khaMDIA rAjAone turataja bolAvyA ane henI sAthe yuddha mATe sajaja thavA hukama karyo, jyAM sudhI parI urcAmAM rahyA tyAM sudhI yuddhanI taiyArIo cAlI rahI hatI, ane tenA javA pachI paNa te baMdha rahI nahotI. thoDA divasa pachI perI pharI javAba levA Ave. eTalA samayamAM zaganee eTalI taiyArIo karI lIdhI hatI ke kaI pitAnA dezamAM ghusI zake nahi. te paNa temaNe pirI sAme thavuM e zogane ayo5 gayuM. perI sAthe henA AvavAnA saMbaMdhamAM ghaNI ja garamAgarama vAtacIta thaI ane aMtamAM 31 mArca 1854 nA roja kAnA-gavA nAmanA sthaLe eka agatyanuM saMdhIpatra lakhAyuM. temAM nApAne kabula karyuM hatuM ke (1) kadAca koI videzI jhahAjha jatAM AvatAM amArI hadamAM tuTI jAya agara aTakI paDe te henA mANaso sAthe sArI vartaNuka calAvavAmAM Avaze. (2) videzI kahAjha jApAnamAMthI khAvA pIvAnI sAmagrI laI zakaze. (3) zimeDA ane hakITI nAmanAM baMdara gAhAmAM amerikana vahANa bI paNa zakaze vigere. A saMdhIpatramAM evI koI vAta dAkhala karavAmAM AvI nahotI ke jApAna merikAne koI vyApArI athavA te rAjanaitika asAmAnya adhikAra Apaze. eja perInA vilakSaNa buddhinuM pramANa hatuM. jApAna sAthe saMdhI karI saMbaMdha bAMdhavAmAM ghaNI yuropIana jAte asamartha hatI. paraMtu je sAlatA amerikAne prApta thaI tenuM pariNAma e thayuM ke thoDA kALamAMja jApa
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ napAnanI AzcaryakAra unnati, natI pratibaMdharUpI divAla TuTI paDI ane tenuM ekAMta sevana baga thayuM. 'dhArAmAM paDI raheluM jApAna samasta vizvanI najara AgaLa prakAzamAM AvI ubhuM. pUrvokta sadhIpatra para sahI sIkkA thayA bAda satvaraja zAgane greTabriTana tathA anya rASya sAthe paNa AvIja sadhIe karI lIdhI. jApAne pAtAnA burakhA khecI dUra pheMkI dIdho. vIrabhadrenI peThe vizvanA moMDhA pAse khaDA thayeA. *" videzIo sAthe Ama sadhIe karavAnu pariNAma e AvyuM ke, AkhA dezamAM videzIo tarapha dveSabhAvatI aMgArI saLagI urphI, ane evuM thavAnI sampUrNa vakI pazu rAkhavAmAM AvI hatI. kAraNu Aja sudhI jApAna ekAMtavAsI hatuM. tene saMbaMdha kAI paNa videzI rAjya sAthe nahatA. A Aga dinapratidina vadhatI gaI, ane tethI zAgana adhikArIe cintAgrasta banyA. keTalAka videzI ane temane pakSa karanAra jApAnI pratye keTalAka atyAcAra paNa thayA. jenuM chevaTa e Avyu ke sane 1863 mAM aMgrejoe kAyegeAzImA nAmanuM zahera gALAthI uMDADI mUkyuM, te pachI eka varSe khAda aMgreja, phreMca, amerikana tathA Daca lokonA saMyukta humalA vaDe zimAnAsekI nAmanA zaherane paNu uDADI mUkyuM, ane A khadhI mALAthI thayuM ema ke, madadagAra ane temanI darSyAi karanAra rAjAomAM paraspara saTTAi zarU thaI, ne aMtamAM zAgana leAkAnI hAra thaI tenuM mULa e AvyuM ke Dabala rAjyasattAne sadAne mATe lopa thayo ane bAdazAhana adhikAra saMpUrNa rIte tene pAkko maLye, sadbhAgye paraleAkavAsI mutsahita ( tenA artha pyArA ane dayALu evo thAya che. ) tenA amalanA divasA AvyA, je mAlamAM perI enA baMdaramAM AvyeA hateA tethI eka varSa pahelAMja hemane janma thaye hateA. eTale hamaNAM temanI ummara 16 varSanI thaI hatI. 13 phebruArI 1867 mAM peAtAnA pitAnA mRtyu bAda hemane rAjyAsana prApta thayuM. paraMtu 13 okaTobara 1868 mAM hemane mathAvidhi rAjatilaka thayuM, jethI le e khulle khullu jANyu ke have anaadhikArIe ( zAmana loko )nI sattA nAbuda thaI che. A samaye mikADA ( zahenazAhe jhapAna ) emaNe nIce lakhI pratijJAe karI. 1. sArvajanika konsIle ( pariSado ) sthApana karavAmAM Avaze, ane badhAM sarakArI kAmA niyamasara nyAyapUrvaka karavAmAM Avaze. 2. dezanI samata jAtione pachI game te te cAzaka hA yAtA zAzita-hRdayapUrvaka jAti unnati mATe prayatna karyo paDaro, 3. zAzana ane senA vibhAganA badhA adhikArIe ane samasta sAdhAraNa vargane peAtAnI abhikSASA pUrNa karavAnA samaya ApavAmAM Avaze, ane temanI yeAgyatA tathA guNA prakAzamAM lAvavAnA meAkA-prasaMgo ApavAmAM Avaze. 4. purANA kALanI AvA AdamanA jamAnAnI dareka rItIo-nadArI rUDhio-prathAma baMdha karavAmAM Avaze. jevI rIte samasta vizvamAM nyAya ane samatAnI tUlA che, tevI rIte ahiM paNu nyAya ane samatA-bhAvathI vyavahAra calAvavAmAM Avaze. pa. vizvanA koI paNa khUNAmAMthI jJAna ane vijJAna zikhI zakAze. ane te vaDe sAmrAjyanI jaDa majabuta karavAmAM Avaze.
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ buddhiprabhA Ane jApAnanA meganA cArTA Megna charta (adhikArInI sanaMda) mAnavAmAM Ave che, ane tema samajavAmAM Ave che te ThIka paNa che kAraNu ke teNe jApAnanI sArvajanika sattAnI hayAtI TakAvI rAkhI che; temAM e vAta paNa niyatApUrvaka mAnavAmAM AvI che ke prabaMdhazALA kRcita saMsthA paNa kADhI nAMkhavI joie ane unnata dezA pAsethI jJAna prApti karavI joIe. 48 jyAre have e vAtane vicAra karIe chIe ke pAMca ke cha varSa pahelAM je jApAna koI paNa videzIo sAthe koI paNa jAtanA saMbaMdha rAkhavA nA pADatuM hatuM, te hamaNAM kayA dezathI alagA ! A udghoSaNA jApAnamAM mahAna parivartana thaI gayuM che. makA ane hemanA maMtrIonI samayAnukUla kArya karavAnI AvI adbhUta zakti joi ane Azcarya thAya che. ane ethI paNa vadhu smAzraye te tyAreja thAya che ke jyAre tume zvetA hatA ke jApAnanA pADethI anya eziyAi deza te samaye videzIone nizAcara ane jaMgalI kalyA karatA hatA, ane temanI sabhyatA taraka kaTAkSanI najare jotA hatA, dha koI manuSyo tA Aja vIzamI sadImAM paNa hajI prema kare che. te sAlanA navebara mahinAmAM mikAnI varSa gAMTha AkhA jApAnamAM dhAja ADaba rathI ujavAi hatI. te divasathI navina yugane jApAnamAM AraMbha thayA. sudhArAne ko vAgyA. kharekharA jamAnA palaTAI gayA. rAgana lokonA adhikAra naSTa thayeA. khAdADutI sattA punaH tene samarpaNa karavAmAM AvI. ( apUrNa. } anaMta jIvana. ApaNA sarvemAM eka aMtargata madhya bindu che. jayAM saMpUrNa satya prakAzI rahyuM' che. tenI AsapAsa eka pachI eka mAyAnAM paDa AvelAM che. te paDane lIdhe te satyanA prakAza bahAra paDI zakatA nathI. tene iMdriyo ane zarIra pUrNapaNe prakAtha pAmavA detAM nathI ane tethI sarve bhUlo thavA pAme che. have te bhUla dUra karavAne bahArathI prakAza AvAno nathI paNa je prakAza ApaNI aMdara rahelo che te prakAzane AvaraNa karanArAM kAraNe dUra karavAmAMja kharI purUSArtha samAyalo che. te purUSArtha je karavA mAMDI te Apaze jIvana uddeza saphaLa thAya. kavi brAunIMga. Gan kudaratamAM-prakRtimAM dvArA AkAra che ane te kSaNe kSaNe badalAya che. te sadhaLA AkAro azAzvata ane kSaNika che. prakRtimAcA-pudgala varmAnA radhA bahuvidha che ane bhedabhAva athavA vividhatA e henu lakSaNu che. tenI aMdara je caitanya lakSaNu che te vyaktigata eka che amara che mATe kriyA ane adara rahelI svArtha vRttipara vijaya meLavI mAyAvI ane mehajanaka vastuonA pAsamAMthI mukta thavuM jethI anata jIvana-anaMta prakAzamAM praveza karI zakAze ane jyAM sadhaLA prAkRtika AkAro vilaya pAmI thaze,
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ do anana vana, manuSyonA AtmA amara che ane te anata jIvanathI abhinna che. pratyeka AtmA anata jJAna, anaMta darzana, anaMta cAritrya ane anaMta vIryathI vibhUSita che. jyAM sudhI te janma jarA mRtyunA pAsamAMthI mukta thato nathI tyAM sudhI tene saMpUNu saMtApa thatA nathI, tema jaDa vastuonA pAsamAM lapeTAi saMsAra paribhramaNa karavAnuM' tyAga karI zakate nathI. jyAre te anaMta jIvananA sAkSAtkAra kare che tyAreja tenA hradaya uparanA duHkhanet bhAra kamI thAya che ane zAkanI chAyAthI ArApti thatA nathI mATe anaMta jIvanA sAkSAtkAra karavA eja A lekhanI bhUmikA che, yA te! tenA aMtima uddeza che. ApaNe jagatanA jIve viSe vicAra karIzuM to Apane jaNAro ke sannaLA jIve janma jarA ane mRtyunA pAsathI viMTAyelA che. segaTA khAjInuM segayuM jema potAnI cAra dizAo vaTAvIne vacamAM Ave nahi tyAM sudhI dareka khAnAmAM avAra navAra khaDayA ja kare che, tevIja rIte je manuSya siddha dazA prApta kare nahi tyAM sudhI devagati, manuSya gati, tIryaMcagati ane naragatimAM avAranavAra rakhaDamAM ja kare che ane cArAzI lAkha jIvA ceDanI paikI koine koi yonImAM dehe dhAraNa kare che, jyAM sudhI jIvA sasArakhrasta che, iMdriyAdika viSayAmAM rakta che, vAsanAothI viziSTa che tyAM sudhI temane nATakanA sUtradhAranI peThe navIna navIna rahe! dhAraNa karavA paDe che ane aneka jIvatA bhuvA karavA paDe che paraMtu jyAre tee svArthavRtti para kAbu meLave che, iMdriyAdika viSayonA parAjaya kare che, sadatara karmathI mukta thAya che tyAre te aneka vanemAMthI mukta thaI anata jIvanamAM praveza karI zake che. saMdhyAnA rIMga jema palaTAya che, viLInA camakArA jema kSaNika che, tevI ja rIte jaLa pATAnI mAphka saLAM aihika jIvanA nazvara che ane duHkha mizrita che. saMsAramAM koi evI sthiti ke evo prasaMga ke evI koi padavI ke evuM koi sthaLa pazu nihALavAmAM AvatuM nathI ke jyAM saMpUrNa zAMti maLI zake. AthI ja cogI mahAtmAe-mumukSu-AtmArthIo potAne maLelA mAnava bhavanuM sArthaka kare che ane sa`sArI kAryanA pAsamAM lekhAtA nathI. tamAma dharmanA mahAtmAo-yAgI ane mahatA saMsArane dhikkAre che ( eTale nahIM ke manuSya bhavate ke A duniyAne ) ane anukULa sthiti prApta thatAM A nazvara dehA dhAraNu pharavAnuM tajI de che ane muktiparAyaNa thAya che. A sthaLe sasAra te zuM che tenuM svarUpa vicA ravAnI ghaNIja jarUra che, kAraNa ke keTalAka adhu kai jarA duHkhanA prasaMga AvatAM ke koi upAdhinA prasaMga AvatAM khakhaDe che ke baLye A saMsAra ane banyuM A jIvavuM; paraMtu kharI rIte je tee sasAranu' svarUpa samajatA ya te AvI rIte koI divasa udgAra kADhe nahi. sa'sArI jIvana e agni jevuM che, je agnine keLavatAM AvaDe to vividha jAtanI batrIzavatI raseSTha tethI karI janmI zakAya, zItanA prahArone tethI haTAvI zakAya, aneka suvarNanA alaMkArA karI zakAya; ane jo tene keLavatAM na AvaDe te koinuM ghara bhALI nakhAya ke meLavelI cIjane nArA karAya. arthAt tene jevA upayogamAM levu hoya tevA upayogamAM manuSyAthI laI zakAya che. talavAra rANu karavAnA kAmamAM Ave che tema Aine mArI nAMkhavAnA paNa kAmamAM Ave che. AvI rIte vastune sArI khoTI rIte vAparavI te manuSyanA hAthamAM che. agnimAM te talavAramAM jema jAtidha nathI tema saMsAramAM janmyA eTale temAM kai duniyAnA doSa nathI yA manuSya bhavane paNa doSa nathI. tene sukharUpa karavA ane duHkharUpa karavA e pratyeka manuSyanA hAthamAM che, je duniyAja kharAba hota tA ApaNe
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 buddhiprabhA je matAnuM bahAnuM pUjyavarane pUjIe chIe temane paNa saMsAramAM eka vakhata avatAra dhAraNa hatuM te zuM karavA thAta ! teoe A duniyAmAM ja mahAna pada meLavI siddha dazA prApta karI che, mATe saMsAra-duniyAmAM jagyA eTale duniyAne khoTI mAnavI e bhUla bhareluM che. saMsArane zuM artha che te khAsa samaja joIe, saMsAra eTale jethI karI cAra gatimAM bharavAnuM thAya tevI rIte kedha, mAna, mAyA ne lebhane vaza thaI karaNI karavI tenuM nAma saMsAra che, nahIM ke manuSya bhava ke A duniyA che. mATe tevI jAtanI krodha, mAna, mAyA, lebha vizika je karaNI che tene saMdatara nAza kare che jethI saMsAramAM janmI je prApta karavA yogya vastu che te prApta karI zakAya. saMsArane svarga samAna mAnava mA narka samAna mAne e pratyeka vyakitanA hastakanI vAta che. ApaNe jaMgala nivAsI abadhuta bhegI mahAtmAone samAdhinAM anaMta sukho bhogavatA. joIe chIe. zarIre paNa amarata jevA joIe chIe. temanI divyazakti, prazAMta mudrA ane divya pratibhA joI ApaNe Azcarya ane AnaMdamAM garakAva thaIe chIe ke jemanI pAse TAmAM paheravAne puratAM kapaDAM paNa hotAM nathI, kAla zuM khAIzuM tenA mATe sTekamAM eka pAInI paNuM sIlIka hotI nathI. tyAre ApaNe ApaNA saMsArI baMdhuo tarapha joizuM te aneka dAsa dAsIthI sevita haiya che. khajAnAmAM akhuTa dhana hoya che, lADI, vADI ne gADImAM bhagna hoya che. hajAro bhANase AgrAmAM khAM hoya che. teo tene ApaNe vakhate duHkhanAM rodaNuM raDatA joIe chIe, zoka ane dIlagIrInA dariyAmAM keTalIka vakhate belA joIe chIe. AnuM kAraNa mAtra eTaluM ja ke temane saMsAranuM kharuM svarUpa oLakhyuM nathI ane yogI mahAtmAoe saMsAranuM svarUpa eLakhyuM che mATe ja karIne kahyuM che. yAnizA sarvabhUtAnAM tasyAM jAgati sNymii| yogIo je pravRttimAM jAgRta che teja pravRttimAM bhegI udhe che, ane bhegIo je pravRttimAM jAgRta che temAM gIo udhe che. je saMsArIonI rAtrI che te megIonI pravitta che ane je saMsArIonI divasanI pavitta che temAM vegIo nidrAdhIna che arthAta pigIo je mArganuM vahana kare che te kevaLa satyamArganuM ane bhogIothI tadana nirALuM che. kAraNa ke temaNe jIvana vRSaNAne aMta ANe che, temaNe anaMtajIvanane zAzvata AnaMda anubhave che. temaNe janma ane maraNane pUla oLaMgyo che ane amaratatva anubhavyuM che. saMkoca vinA ehika sarva samRddhione bhega ApIne temaNe sarvasva prApta karyuM che ane ana tajIvananA hadayamAM hamezane vAstu zAzvata zAMti meLavI che. Aja yogIonI prakRtti che ane tethI ja teo aihika duniyAnI pravRttimAM udhe che. rogI yAte sArI pravRttione janma ApanAra dareka manuSyanuM mana che. mane karIne bhegI ane mane karIne bhogI thaI zakAya che. manamAMthI vicAra utpanna thAya ane tata mujaba kArya thAya che. teTalA mATeja first thought and then action eTale prathama vicAra ane pachI kArya, kArya kAraNubhAvanI sAMkaLa abhina che. jenuM kAraNa tevuM kArya. mATe mana eja sArA narasA vicArone janma Ape che. zuddha bhAva ane avizuddha eTale kharAba bhAvene te sthAna Ape che.
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ anaMta vana, mana eva manuSyANAM kAraNaMbaMdha mokSayoH | mana e manuSyone madha ane meAkSanuM kAraNu che. mATe anata jIvanamAM praveza karanAre manane nirmaLa banAvavAnI prathama AvazyakatA che. manane nirmaLa anAvavAne AtmajJAnanI divya prabhAve jAgRta karavAne manamAMthI nIkaLatA sasad bhAvAnu svarUpa naNavuM joie. kAraNake jyAM sudhI bhula dekhAya nahiM, jyAM sudhI ajJAnatA TaLe nahi tyAM sudhI satya jJA nanuM bhAna thAya nahi. jyAre prakAzano AvirbhAva thAya che tyAre svayaM aMdhakAra plAyana karI jAya che mATe prathama manamAM uchaLatA zuddha azuddha bhAvAnu nirakSaNu karatAM zIkhavu joe. zuddha ane vizuddha adhyavyasAyAnu prathama jJAna karavu joe. tenA mATe mahAna megI zrImad AnaMdaghanajI mahArAja kahe che ke-- - bhAva avizuddha suvizuddhaje, kayA jina vara devare; te te ahA tattha sadhe, prathama e zAMti pada sevare. pA artha-avizuddha eTale nahArA ane vizuddha eTale vizeSa prakAre sArA, evA zrI jInezvara bhagavAne je bhAva kahyA che. te bhAvane tevIja rIte nibhAtapaNe je mAnA te zrI razAMtinAtha prabhunA caraNAnI pahelI sevA che. athavA te paheluM zAMtipada che tene huM AtmA, huM bhavya ! tuM seva ! je koi mahela upara caDhanArane prathama pagathIe paga muko paDe che, ane pagathI caDhatAM caDhatAM mahela para caDhe che tevIja rIte muktiparAyaNa voe--khanata jIvananI prApti icchaka jIvoe prathama jInezvara bhagavAne je zuddha ane avizuddha bhAve batAvyA che te yathA tathya mAnavA bheie. nisAnna, niHUnna-arthAt tenAmAM kAi paNa jAtanI za'kAne karI prAptimAM koi paNa jAtanA saMdehane sthAna ApavuM joie nahi. bhagavAne khatAvele 15 bhAche ane teja ahika 'dagImAM AlaMbana che. temane bhAkhelA eka daskRta te paNa sara rIte pUjya che kAraNa ke prabhu sarvana hatA, sarvadarzI hatA. koI paNa jAtanI svA niSTA ke vAsanAthI ayukta hatA. kevaLa niSkAmI, vizva upakArI ane vizvavaMdya hatA, AvI ucca bhAvanAne sthAna ApI temanuM vacana, mana vacana ane kAyAthI pramANabhUta bhaNavuM ane temanA batAvelA zuddha bhAva jANI temAM yathAzakti pravartana karavuM eja anatachagana prAptinA ucca mArga che. bhagavAnanuM vacana pachAtathya . mAnavAthI zraddhAnA AvirbhAva thAya che ane zraddhAne AvirbhAva thatAM sakitanuM khIndra rASAya che. mATe prathama zAMti rUpI mahe lanA zikhare caDhanAre zuddhu te avizuddha bhAtrA navA oie. mehu kALu hAya che ke gerUM te jema cATalAthI jaNAya che, dudhamAM kacarA jema gaLavAthI nIkaLe che temaja zuddha avizuddha bhAva jANavAnuM prathama jJAna karavAthI zuddha pravRttine samArabha thAya che ane zuddha pravRttinA sabhAraba thatAM malIna vAsanAno parAjaya thAya che. mATe prabhue kahela prathama zuddha avizuddha bhAve ALakhavAne mATe jJAna sapAdana karavuM joie. te vinA je kaI kaSTa kriyA karavAmAM Ave che, hradamana karavAmAM Ave che, vividha jAtanA veSA dhAraNa karavAmAM Ave che, te sarve hAra upara lIMpaNunA jevuM che. gadheDA upara jema abaDI bhe niha tevI rIte te bhAvonuM nAta karyA vinA, tane attaranA divya jJAnathI vadhAvI lIdhA
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ para buddhiprabhA vinA sarve kriyA akaLa thAya che mATe zuddha ane avizuddha bhAve jANavAne SaT drazya, navatattva, naya saprabhaMgI, nikSepAnuM svarUpa jANavuM e tenu adhyayana dinaparadina karavu joie. kAraNa ke zuddha avizuddha bhAve jANuvAne te AdarzanI samAna che. mATe mumukSu jIvee anaMta jIvananA abhyAsIoe prathama 56 (pagathIu) tarIke tenu adhyayana karavu... joie. jethI sArAsAra, heya ya ane upAdeya vastuenuM svarUpa jaNAze, ane AtmAnuM sArthaka thaze. have upara batAveluM sajJAna prApta karavAne ApaNane zuddha daiva ane zuddha dharmanuM bhAna karAvavAne mATe jema kAI bhUlelA musApharane jANItA AdamI rastA batAve che; tevI rIte ApaNe A duniyAmAM je bhulA paDayA chIe tene paralokane sasto batAvavAne gurUnI jarUra che kAraNake nAkA jema sukAnI vinA cAlatI nathI tema ApaNe paNa gurUnA Alekhana vinA. A bhavanA nistAra karavAmAM asamartha chIe. mATe sadbhAvAtu skuTana karAvavAne mATe ane vizuddha bhAvAne laya karAvavA mATe sugurUnI anivArya jarUra che. gurU vinA nAM, jJAnaH gurU vinA prAye karI jJAna thavuM ghaNuM kiThana che. mATe sAnanA rastA sucavavAne dravyAnuyoganuM jJAna karAvavAne prathama mAthe gurU sthApita karavA e ghaNu agatyanuM che. have te gurU kevA hevA joe. tenA mATe zrImad AnaMdaghanajI mahArAja zuM kahe che tenu vivaraNu have pachInA aMkamAM, (pUrNa) amArI noMdha. tI guNAto sAdhistha parivar--gujarAtI bhASAne utkarSa karavAnA hetupUrvaka utpanna thayelI A pariSanI AgAmI beThaka surata khAte bahuja thoDA samayamAM maLanAra che, ane temAM bhAga levA harakAI gurjara bhASA khelanArI vyaktine rasa bharyAM bhAga levA mAgIr karAi che. jenA svikAra gata pariSado karatAM A vakhate vadhu thayelo jovAze te gujara vidyAnA AgaLa vadhe che ane gurjara sAhityanI khIlavaNI mATe vyAjakhkhI lAgaNI dharAve che tema kahI zakAze. hiMdu-musalamAna-pArasI ane jaina Adi kAmanA vinA potAnA pUrvAcAryAM ane mahA purUSoe gurjara bhASAmAM je je sAhitya rahyuM hoya ane vistAryuM hoya tenu sarI dhana karI AI pariSade bhArata bahAra lAvaze tAnta jagata teonA prayatnane yogya nyAya ApI zakaze. bAkI prayAsa karavAmAM Ave nahi ane amane yAgya nyAya maLatA nathI ema kahevAmAM Ave tA potAnA hAthe potAnI nabaLAI batAvI ApavA jevuMja kahevAze. jaina sAhitye gurjara sAhityamAM bahu kALe! apela che ema jaitAja nahi paNa jainetara viAnee svamukhe kabula karyuM che ane paddhinA pramukhAe jaina sAhityanI apUrvatA ane vizALatA jaNAvI che. te te ke nAne mAna bharyuM che paNa vartamAna samaye vizeSa prakAza paDe ane jainetara vidyAno jaina sAhityanA abhyAsI ane evA prayatna khu jenA tarathI vidvAna munirAjo ane vidvAna gRhasthA taraphathI avazya thavA joie chIe. jema thavAthI anyaanyane dho lAbha zAha sa
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ amArI noMdha. jainoe dareka pariSad vakhate niSkaMdhA yAdi vaDe gurjara sAhitya pariSamAM bhAga lIdhA che kharA paNa bahuja alpa pramANamAM, tethI AgAmI beThakamAM vadhu pramANamAM bhAga levAya teAja ApaNe ApaNA vidrAne AgaLa vadhavAnI jIjJAsA dharAve che ema kahI zakIzuM. yADAka paNa uttama nibhadhA rajI karavA zuM jaine avakAza nahi meLave ? jaina keMnpharansa heralDanA taMtrIe A varSe jaina itihAsa ane sAhityano khAsa AMka kADhavAnI pacchA pragaTa karI che. te sAthe lekhA lakhI melanArAonI anukULatA arthe jUdI jUdI bAbatene sUcavanArA 38 viSayo kRtiAsa saMbaMdhI tathA 30 viSA sAhitya saMbaMdhI sUcavyA che. je upara amArA pUjya munirAje ane sAhitya viSayamAM bhAga lenArA jaina madhue dhyAna Apaze ane suMdara lekhA lakhI meAkalaze to AgAmI pariSamAM raju thavA sAthe heralDanA khAsa aMka vadhAre upayAgI thai paDaze. IcchIzuM ke mahAvIra akanI mArka taMtrIne lekhakAnA pramAda mATe be rAbda lakhavAnA A vakhate avakAza na maLe, pariSad cAlu mAsanI Akhara tArIkhe nakkI maLanArI che chatAM chellA soMga jotAM ane bahu garamI tathA suratamAM plega cAle che tene lai samaya lakhAze te cAturmAsanI sthiratAmAM ApaNA pUjya munivarone nibadhA lakhI meolavAnA tathA bharavAmAM AvanAra pradarzanamAM raju karavAne mATe khAsa junI pratA meLavI mekalavAnA vadhAre avakAza maLI zakaze, padma pariSanA kArya vAhakane chevaTe sUcanA karIzuM ke ' ahu vidvAne tyAM bahu matAMta ' ema kahevaDAvavAnA prasaMga prApta thavA na detAM thoDuM thAya-hIlathI thAya paNa nirmaLa hRdayathI karAya ane AgaLa vadhAya tevA mArge niyamasara kArya karAya to gurjara sAhityanI Ape yathAzakti sevA khAvI hevAro. mATe zAntatApUrvaka AvelA prasaMgane dIpAvavAmAM pAchA paDaze nahiM. jaina mAMdA samAna ane vattA corAya prarrrAnA--muMbai madhye pAMca varSa upara sthApata thaelI A samATe gayA rAgaNa mAsa madhye strIo ane bALAonA haste thaelA bharatagu MthaNuM--zAvaNa yAdi kAmeAnA namunAe ekaThA karI eka pradarzana khAlyuM hatuM. jenA inAmI meLAvaDA zrImatI jamanAkhena samrAInA pramukhapaNuA nIce hamaNAMja karavAmAM AvyA hatA. je vakhate rajI thaelA ahevAla ane thaela vivecanA uparathI jaina strIe ATalI badhI ubhagapUrvaka AgaLa vadhI purNAne paNa bhUlAve tevuM kAma karI chatA vavAnI AzA thoDAkeeja rAkhI haze ema kahevuM paDe che. kemake koI vakhata AvuM kArya kareluM nahi chatAM bahuja alpa bhulAne yAda karatAM ghaNuMja vakhANyA yAgya kArya jaina mahilA samAje karI batAvyuM che ema kahevAya che. samAje traNa varSe pachI khIjuM pradarzana bharavAnI umeda rAkhI che,je vakhate AthI vadhAre sArUM kArya karI zakAya te mATe strI samudAya atyArathIja utsAhavata rahI te mArge prayAsa cAlu rAkhaze ema icchIzuM ane ve pachI karavAnAM kAmo tarIke sa. 1970 nI sAlanA rIporTa pragaTa thayA che temAM umeda rAkhI che te mArga prayana cAlu rakhAze to mahilA samAje sArUM kArya karyuM kahevAze. rIperTa jotAM tenA sabhAsadAnI sakhyA para nI che, je AgalA varSa karatAM 18 no vadhAro sucave che te sAkAraka che; chatAM muMbaInI vastInA pramANamAM AchI che ema teA kahI zakAya. muMbaInI zrImaMta jaina mhetA dhAre te peTana vage ane lAIka vargamAM eTaleo badhA vadhArI karI zake tema che ke je gAma dhAre te kArya karI zake,
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 buddhiprabhA. chevaTe umeda rAkhIzuM ke samAjanI lAyabrerIne lAbha gata varSe 16 bahenoe lIdhe che. temAM ghaNe heTe vadhAre thAya ane samAjanI sabhAsada bahene potAnI strI tarIkenI phane vadhAre sArA pramANamAM banAvavAnuM zIkhI have pachInI jene prajAne baLavAna ane buddhimAna banAvavAne bhAgyazALI bane evuM jovA utsuka chIe. zrI mahAvIra jana vicAranI sthApanA ane phaMDa bharAvavAnI zarUAta thavA pachI muMbaInI-ane kharI rIte jagatanI-sthiti judIja thaI javAthI te kArya DhIlamAM paDavAnI gaNatrI thaI hatI, chatAM keTalAka gRhasthonA utsAha vaDe zarUAtamAM jaNAvela vyavasthAmAM thoDAka pheraphAra sAthe muMbaI pAse malADa madhye AvatA julAI mAsathI kAryanI zarUAta thavAnI goThavaNa thaI cukI che ane te mATe zeTha devakaraNa muLajIe pitAne baMgale kAmacalAu vAparavA devAnI udAratA bakSI che. te ja rIte tene dhArela hetu pAra pADavA bhAI metIcaMdabhAIe te saMsthAnI lagAma pitAnA hastaka lIdhI che te yogya ja thayuM che ane te mATe khAtrI rAkhIzuM ke teo game te bhoge paNa tene phatehamaMda banAvavAnuM cukaze nahi evuM icchIe chIe, dAkhala thanAra vidyArthIone-jaina dharmanA kharA saMskArI zraddhAvAna ane uttama cAritravAna banAvavAno muLa hetu dhyAnamAM letAM supriTenDenTanI nimaNuMka bahu saMbhALabharI rIte karavAnI jarUra che, e vyavasthApakoe khAsa dhyAnamAM rAkhavA pAgya che. te sAthe vidyArthIone hAlamAM dhAreluM sthaLa laMbANa ane javA AvavAnI hADamArIvALuM jaNAya to muMbaImaLe koTamAM ke prInsesa sTrITa jevA havAvALA lattAmAM cheka uparanA koI bhALe bhADuM kharcAne badalI nAkhavAnuM cukavA jevuM nathI. kemake teTaluM athavA tethI DuMka evuM kharca vidyArthIo mATe relave pAsa kharIda karavAmAM thavAnuM dhArI zakAya che, tathA menejIMga kamITI ane sekreTarIo Adi vadhAre vakhata tenI mulAkAta laI zake evI vyavasthA thAya te IcchavA joga che ema kahI ane A vidyAlayane vijaya IcchIe chIe. jaina vanitA vidvAna-A nAme eka ja praNanI nAnI buka tenAM saMcAlaka hena vAlIbAI vIracaMda taraphathI pragaTa thayelI prApta thaI che. jemAM jena vanitA vizrAmanI jarUrIAta saMbaMdhe vivecana karyA bAda teoe suratanI vanitA vizrAma sAthe maLI karelI zarUAta ane Avaka jAvakanI hakIkata tathA dAkhala thanAra mATe niyamo ghaDavA che te jaNAvyuM che. amAre kahevuM joIe te hena ghaNuM samayathI zikSakanuM kAma karatAM hoI cheDA varSathI vidhavA banyA bAda pitAnI kamanI vidhavA bahenanI duHkhI sthiti sadkAryo vaDe dura karavAno mArga hAtha dharavA IcchatAM hatAM, jenA pariNAme surata zaheramAM A saM. sthAne janma Ape che. A kArya ekalA hAthe pAra paDe tema na hovAthI suratanI zrImaMta ne dravyane ane jAti mahenatane A saMsthA mATe zrImatI vahAlI bahena joDe yathAzakti boga ApavAne bahAra paDavA sucavIzuM. A vinaMti patramAM amuka rakamane hisAba ApavAmAM Avyo che paNa te kaI mudata sudhIne che te jANI zakAtuM na hovAthI te viSe che vivecana karavuM ucita nathI dhA, paNa have pachIne ahevAla vadhAre sArA rUpamAM pragaTa thAya tema karavAnI tathA te mATenI vyavasthA karavAnI khaTapaTamAMthI vhAlI benane kaLAM karavAnI pharaja suratamAM sthAyI rahetA umaMga ane lAgaNIvALA jaina baMdhue bajAvavAnI jarUra che.
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ svikAra ane avalokana. 55 svikAra ane avalokana. kuMvara sina riTA bhAga-rIporTa saM. 1970 pRSTha 12 pragaTa kamAnabAI devajI e. sekreTarI. rIporTa uparathI jotAM A saMsthAnI sthApanA saM. 1866 nI dhanaterase thayelI che, ane dhIme dhIme AgaLa vadhI 2para sabhAsade dharAvatI thaI che. AvakanA pramANamAM kArya ThIka karatI jaNAya che. rIporTamAM kaLAkaeNzaya pradarzananI IrachA pagaTa thaI che, tene amala paNa thaI cUkI che ane te phatehamaMda nIvaDyo che. e uparathI ema dhArI zakAya che ke muMbaInI zrImaMta ane bhaNelI jana oMne dhAre te samAjane gujarAtI hiMdu strImaMDaLanI paMkitae mukI zake ane eka khAsa makAna paNa ubhuM karI zake, ke je mATe hAla dha hADamArI bhogavavI paDe che. atyAra sudhI lavAjama khAte mAtra 414-9-0 ne vadhAre jovAya che. dakSiNa AphrikA phaMDa khAte samAjanI sabhAsada henee rakama bharI mekalAvyAnuM rIpeTa uparathI jaNAya che. AvI rIte garIba ane apaMga strIone tathA vidhavAone ane strI vidyArthIone sahAya ApavAnuM kArya samAja hAtha dharavAnI umeda pragaTa kare che te AvakAradAyaka che. mAnarAvya mAdha-autika 1-2-3. sejaka zeTha jIvaNacaMda sAkaracaMda jhaverI taraphathI zeTha devacaMda lAlabhAI puratoddhAra kaMDa mAraphate pragaTa thayeluM che je abhiprAyArthe madhyAM che. jaina rAsAone pragaTa karavAne A phaDe sAro prayAsa hAtha dharyo che ane temAM jhaverI jIvaNacaMde pote je rasa bharyo bhAga levA mAMDayA che te jotAM ane kaMDanI mATI Avepha tarapha khyAla karatAM AzA rAkhI zakAya che ke bAja ye samayamAM teo ghaNuM boktika bahAra pADI zakaze. prApta thayelAM traNa miktika mATe savistara samAlocanA karavAne avakAza levA IcchatA hovAthI ane mAtra ATalIja noMdha levI yogya dhArI che. vimala prabaMdha-saMzodhaka ane prakAzaka rA. rA. maNilAla bakerabhAI vyAsa. surata; nAgara phaLIA, pRSTha 112+388 (500) mUlya rU. 1-4-0. paM, lAvaNya samayakRta A prabaMdhane lekhanakALa saM. 1568 thI 1584 ne che. grantha vize ane saMzodhakanI lekha paddhati tathA upadyAta viSe sArI rIte vivecana karavAnI jarUra che. kAraNa te sarve ghaNuM uttama che. avakAze tema karavAnI jIjJAsA che. kulaka saMgraha:zrI jainazreyaskara maMDaLa taraphathI-mahesANA. kamInI:-suMdarI subedhanA dazama tathA bAramA varSanI bheTa. tene vyavasthApaka taraphathI amadAvAda. lavaMgalatA yAne kusumakumArI -saMpAdara purUSottama gIgAbhAI zAha taraphathI-bhAvanagara. divya kizArI:-kavi zaMkaralAla maganalAla vyAsa taraphathI-nAMdela. divya raMbhA-gaNapatirAma uttamarAma bhaka, projaka vArtAvAridhi taraphathI-amadAvAda. (abhiprAya have pachIthI )
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ buddhiprabhA. OM premaghelA pravAsInuM pavitra jIvana.. (gatAMka pUru 25 thI cAlu) bAMdInI beadabI ! AN hame hetuM jANya, caraNa cUmatAM lAta pahaze ! hame nahetuM jANya, hRdaya baLatAM rovuM paDaze ! prItinA heLAmAM, bhayaMkara ahIM Aga maLaze ! ane aMte ALAM, jIvana ane se khAkha maLaze ! ! ! pAdarAkara NIvAra sudhI enA eja tAnathI sAkI surabharI mohana madhurI baMsI karaNa rAganI 2a mUine rovA lAgI. , duHkhuvAne se kahu merI sajanI !" kevaLa baMsI ja raI ema nahatuM. sAkI paNa sAthe "hRdaya taryuM mukha ThArathI." suI gayelI sundarI selImAnA De sAmu joiDa gAyana purU thatAM reIane tenI mukhaprabhAthI ApatA palaMganI karapara dhIre rahIne beThI. zirAjhInA mathI, gulAbI gAlopara lohI eka DuM thavA mAMDayuM ane te paranI surakhamAM ajaba ratAza umerAI, paravALIne lajAve tevA tenA adhara zarAbanI khUmArIthI phaDaphaDatA hatA. manda pavanathI jema kamaLa velaDI kaMpyA kare, tema selImAnuM haiyuM dhIrUM dhIre dhabakatuM, ane zvAsocchAsanI sAthe sirAjhInI mIThThI tIvra gaMdha uDatI hatI. kapALa upara seMthI AgaLanI laTonI kInArIe motIdANAnI sera jevI pasInAnA bundanI hAra gaThavAI hatI. sauthI pahelAM te pAse jaI sAkIe pitAnA che te begamanA parathI tabindu lUchI nAkhyAM. kahetAM kahetAM haine hAtha kaMpI uTha, ane te palaMga parathI dUra jaI ubhI. AMkhe jANe bhabhakI uThaze, haiyuM jANe cIrAI paDaze, kaTha jANe karamAI jaze, ne samagra jIvana jANe prabhupadanuM pravAsI banaze ! evAM evAM vicItra cihe tenA dareka aMgamAM pharakI uThayAM. te ekAMta gRhamAM ubhI ubhI sAkI koNa jANe zAe vicAramAM sthira thaI gaI paramasukhanA mugA bhAva kadIka kadIka evA hoya che, paNa tene khIcArIne zuM khabara ke-- zuM jANe ke paravaza thaI su che hAravAnAM? zuM jANe ke hRdaya dharatAM dhAja che lAgavAnA? A saMsAre prathama prItie koNa jANI zakyuM che? ke prItina. rUdhira saghaLuM uSNa aba taNuM che?
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ velA vAsInuM pavitra jIvana. pAchI sAkI dhIre dhIre jaI selImAnA palaMga upara beThI, ane tethI paNa dhIre dhIre, ane ghaNIja sAvadhAnI sAthe, begamanA-sAkInA jIvana jevI begamanA zIrIna khUzabAbhara gAlapara eka cUmI lIdhI. tenAM netro ananya prakAzathI camakI uThayAM. gA prajI uThayAM, tenuM haiyuM have ghaNA jorathI dhabakavA lAgyuM. AkhA zarIramAMnI nasenasamAM lehI jANe vIjaLInA vegathI doDAdoDa karavA lAgyuM. Aja sAkI jANe svargamAM vihare che. tenI anaMtakALanI tRSA chIpatI hatI. tenA banerane mahora AvyA hatA, te kRtArtha thaI hatI. kema ! te have jAgutA nathI ! sAkI je bAju tarapha oNAM karIne beThI te tarapha sAme ja eka moTA Arase hate. oraDAmAM te vakhate badhIe badhI battIone jhagamagATa olavAyo hato nahi. Atura udayanI keTalIka apUrNa AzAonI peThabha keTalAka dIvA saLagyA karatA hatA. sAkIe najara ughADI joyuM te, svaccha ane suvAsita phUlonA hArathI sehAmaNuM lAgatA ArasAmAM eka vizALa pALavALI thobhAdAra muchonA gucchAvALI paDachaMda purUSanI mUrti jaNAI. aNadhAryA sarpa daMzathI je hAlata thAya che, te atyAre sAkInI thai. have te najara pAchI kheMcI levAnI hiMmata karI zakI nahi. manamAM samajI ke, A je mANasa oraDAmAM Avelo dise che teNe tenAM badhAM kArajo dITha haze. bAdazAhI raMgamahelamAM baMdobasta te evo pAko rahe che ke tyAM koI parAyuM AvI zakatuM nahi. tyAre A mANasa te khUda bAdazAha te kadAca nahi hoya ? sAkIe pharI najara upADI tAkIne ArasAmAMnI mUrti tarapha joyuM. khAtrI thaI ke, chAyA bAdazAha vinA bIjA koinI hoI zake ja nahi. bAju paraja eka moTI tasavIra TIMgAI rahI hatI. ekavAra te tarapha najara karI, ane pAchu ArasAmAM joyuM. eja! Abehuba ja ! ema khAtrI thatAMne vAra sAkInA hoza uDI gayA. te kaMpI uThI, ane behoza thaI paDI. jIvananI AzA suddhAMta na rahI. begama ghora nidrAmAM sUtelI che, ane eka bAMdI tene vahAlabharyuM cuMbana kare che te joI, paheluM te bAdazAhane hasavuM AvyA vinA rahyuM nahi, ne manane ula harakha bharyo saMpa thayo ke khUbasuratInA dAvAmAM selImA bepharIpha che. behastanI parIo pitAnI jIvana sakhI selImAthI vadhu suMdara nahi hoya ! sArI AlamanuM nara eka mahArI selImAmAM che. adanA orata jAta paNa henI khUba suratI para Azaka thaI paDe che. AkrIna ! sAkIne janAnakhAnAmAM nekarI maLavAne ghaNe vakhata thayuM hatuM nahi, tethI te badazAhanI najare AvelI nahi, bAdazAhe tene je AzcaryathI savAla karyo-"koNa che, ayuM ? ATalI moDI rAtre, begamanI bAjupara paDI paDI zuM bakatI hatI?" sAkIe manathI ja TharAva karyo ke, javAba nahi ApavAmAMja salAmatI che. nahi to kamabakhtI jarUra AvavAnI. bAMdIne cUpa thaI gayelI ane bAdazAhanI ajAyabIne pAra rahyo nahi, khyAla
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 buddhiprabhA. karyo ke vakhate te divAnI te nahi haze? gusse batAvI bAdazAhe savAla karyo-"am, bAMdI, cUpa kema rahI che ? tuM koNa che, ane A vakhate zuM karatI hatI?" sAkIe javAba Ape: "huM koNa chuM, te na kahI zakuM te jAMpanAha ! " A bedhaDaka javAba sAMbhaLI hiMdustAnanI sArI saltanatane mAleka ghabhira cUpa thaI gayo. vismIta banI gayo ane teNe kamare laTakI rahelI zamazera palakavAramAM bahAra kheMcI kahADI, te jhagamagatA divAnA tejamAM jhaLahaLavA lAgI. paNa jarA vicAra AvI jatAM, zamazera myAna karI ane kahyuM -"auratanA lohIthI, hArI tejIlI talavAra kharaDAze nahi, A beadabIbharI cAlane mATe, eka bIja dvArA khullA dila5ra phaTakAnA meha varasAvaze. eja sajAne tuM lAyaka chuM !" te vakhata sudhI sAkIne haiyAnA uDAmAM uMDA aMtaramAM bacI javAnI AzAnuM eka jhINuM jhAMkhu kiraNa saLagatuM hatuM. bAdazAhane hukama moMmAMthI nIkaLatAMja, tene hezaTeza uDI gayA. te dhrujate avAje bolavA lAgI. " zahenazAha ! khArA lohIthI ApanI techalI talavAra lAMchita nahi thAya. kare ! ghA karo ! kemake huM nAmarada erata jAta nathI paNa Adama bacce chuM ! " . A tapanA dhaDAkA jevAM vacana vAyu puTapara athaDAtAM ja zahenazAha bAdazAhanI AMkha phATI gaI. AMkhamAMthI gussAnI AganA taNakhA uDavA lAgyA, pharI ekavAra pelI talavAra, myAnamAMthI jhaNajhaNuTa karI bahAra nIkaLI paDI paNa A vakhate paNa zAha pitAnA mIjAja para kAbu rAkhI tene myAna karI, ane ajAyabI sAthe ghUraka avAje tee. gAjI uThyAH-zuM AdamI ? AdamI mhArA raMgamahelamAM ? te te vaLI ATalI rAtre ? aya, majAta! motanI sajA sukha ane zAntinI che. tyArApara e maherabAnI ghaTatI nathI. eka behA jalAdajA hAjarI sAthe, gIdha kuttAM tyArI lAzapara majabAnI uDAvaze ! nepAka ! e lAyaka sajA thaze ! ! sAkInA paga DhIlA thaI gayA. khasavAnI ghaNI khAheza chatAM paNa, paga upaDI zake nahi. mahAmahenate te bAdazAhane paga AgaLa jaI paDI. selImA-pavitra devI selImA ! sAkInuM jIvanadhana selImAM A vakhate sukhamAM ghoratI hatI. tenI tarapha bAdazAha karaDI najarathI jue che, te jANI sAkInA haiyAmAM pahelAM kadI nahi sAMbhaLyuM hoya tevuM jora ubharAyuM. tarataja te draDha page uDIne ubhI thaI. ane sthira najare bAdazAha tarapha joine belI: "zahenazAha je Apane hukama hoya te, mahAre badhe hevAla ApanI AgaLa khyAna karUM ? pachI cAhya te hukama pharamAvaze ! bAdazAhe pahelAMnI mAphaka karaDe avAje javAba Apyo-ThIka ! kahevuM hoya te kahI le, paNa tethI te motanI sajAmAMthI bacI nahi zakaze !" (apUrNa.)
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Adara ramaNa caritra. . Adarza ramaNI critr| satI sItA, sA tA e parANika drazyanI pradhAna pratimA, sItA e pirANika bAganuM pradhAna * puSa; tenA hRdayanuM baLa, patipUjA, satItva prabhuti nArIdharma je zAmAM varNita che; te vAMcatAM antaramAM e nizcaya thAya che ke, AvI satI-sAbI ramaNI anya koI pradezamAM prAdubuta thaI nathI. anya koI jAtinA itihAsamAM sItA samAna nArIne ullekha avalokavAmAM AvatuM nathI. pApanA bIbhatsanA madhyamAM palabhana ane bhayathI viTAIne teNe je caritranI parAkASTa darzAvI che. te anya koI ItihAsamAM avalokavAmAM AvatI nathI. kadApi Adhunika leke teonuM caritra kAlpanika kahi zake, kiMtu prakRta pakSamAM je te uccazikSA pUrNa te sarve svIkAraze, svAmIe caritramAM sarveka karI A kALane mATe tyAga karyo; kintu pite te sarva sArIne jagata svAmImaya anya koNa joI zake? keTalI ramaNI padadalita thaIne, upekSA pAmIne, je svAmI anAdara kare che, je svAmI caritramAM devari5 kare che, teonI smRti-jIvanane hAra, sukhanuM eka mAtra avalambana mAnIne grahaNa karI zake? niviDa dhApadala vanamAM bhayAnaka hRdaya vidAraka yaMtraNAnA madhyamAM lamaNe jayAre sItAne mUkI dIdhI-tyAre tenA mukhamAM anya vAta nathI-pavitra nArInA mukhamAM pitAnI vAta nathI kevaLa parajanmamAM rAmanA samAna svAmI jaIeteo mane kSamA kare ) e malamaMtra japIne keTalI strIo jIvana vyatita karI zake ? je ramaNa asUryasparparUpA, je AhAra kacha zuM kahevAya te jANatA nathI, garbhAvasthAmAM jeone prasanna rAkhavAne mATe kalpanika azakakAnana sahastra sahastra rUcikara padArtho jeonI kriDAnI sAmagrI jeo kevaLa harSanA hiMDoLAmAM hicakatAM, zAka zuM padArtha che te jANatA hetA, teo pAMca mAsano garbha dhAraNa karIne nidArUNa kaSTa bhISaNa vanamAM dInAtipAta kare che. bhayAnaka kaSTamAM paNa tenA mukhathI ekavAra paNa zabda nikaLe nahi ke, "svAmI bahuja kaMDAra " kevaLa netranA jalavaDe bhUmi bhIMjAI gaI bIjI vAta nahi. jene putra thaze te samaye saMpUrNa ayodhyA AnaMdita thaze ema anumAna thatuM hatuM, jene mATe asaMkhya ranarAzionuM Ayojana hatuM; teja putra ratna Aja nirjana vanamAM utpanna thayA. sItAe zavyA-bIchAnAnA abhAve putrane puSpacaya upara suvarAvyA. sItAnA mukhamAMthI dIrgha nizvAsa pUrvaka kevaLa eja zabda nikaLe " mArI AzA hatI ke, rAmanA meLAmAM putra arpaNa karIza." ahA ! ! AvI asAdhAraNa svArtha-jyAga amAnupika sahiSNutA keTalA mANasomAM joyela che ? koI Itara dezanA ItihAsamAM AvA prakAranuM caritra jovAmAM Ave che? ramaNInuM hRdaya sneha ane bhaktithI bharapUra e vAta koNa svIkAra karaze nahi? ema kahyuM ugye mukha karIne kahI zakanAra che ke, ramaNa zikSAnA Adarza sthAnIya nathI ? sItAnA hRdayamAM je guNa jovAmAM Ave che. tenA hRdayamAM je suratanuM prazana kAnana te kayAMya
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa saMsAramAM jovAmAM Ave che? eka jaNa sukhI raheze ema dhArIne kaNa pitAnuM sukha, pitAnuM astitva paryanta paNa visarjana karavA tatpara thaI zake? je samaye rAmane vanagamananI AjJA thaI vanagamananI sarva taiyArI thaI gaI ane rAma sItAnA samipamAM vidAya mAgavA gayA; te samaye sItAnA mukhamAM anya vAta nathI. te chAyAnI mAphaka anugama karaze eja tenI ekAnta I. rAme ghaNuM samajAvyuM-anekavAra kahyuM. vanavAsanuM ke tenAthI sahana thaI zakaze nahi. te dusaha yAtanA ramaNIne mATe nathI; parantu tethI sItAnA antaranuM samAdhAna thayuM nahi-hadayane samajAvI zakI nahi. svAmIja teonuM jJAna, svAmIja sukha, svAmIja ghareNA. svAmIne pazvAt gamanaja satInuM ekamAtra vrata; teNe kevaLa eTaluM ja kahyuM ke, chAya zarIranA anugamana karyA sivAya rahi zake nahi. strI svAmInA sukhe sukhI, dukhe duHkhI, svAmI pUjAja jeone enmAtra dharma. svAmI tenI vAta sAMbhaLyA vinA rahI zake zuM ? rAmacane svIkAryuM. sItAe samudAya paricchada alaMkAra vagere parityAga karIne vizva vastra dhAraNa karyA. A samaye sItAnA hRdayamAM utsAha ke svAmInA duHkhanI sakyurI thaze, je yAtanA jIvanamAM sAMbhaLela nahi tene sekaDovAra anubhava karavo paDe; tathApi tenI ekamAtra eja abhilASA ke, svAmInA saMgAthe chAyArUpI thaIne dInAtipAta karazuM. priyapAThaka ! kaDaka kAnanuM drazya manamAM AvavAthI tenA manamAM ubhulatAne udaya thAya nahi? rAmacandra megIne veza dhAraNa karIne pItAnI AjJAnA pAlanane mATe atula sukha, himAcala samAna dhanarAzIne tRNavata parityAga karIne vanamAM phula mula AhAra dvArA jIvana dhAraNa karela che. sItA tenA duHkhanI sahapamiNI sevA kare che. e pavitra kazya dekhavAthI karyuM hRdaya vilita thAya nahi ? kenA manamAM pavitratAne AvirbhAva thAya nahi? jIvanAda svAmIne artha sadA sarvadA sukhanuM cittavana paryanta na kare tevI ramaNie jagatamAM keTalI che ? hiraka khacita alaMkAra jeonA aMgamAM zabhA pAmatA hatA, paTavastra jeone paheravAnAM vastra hato, teo ja Aje vanakula bhUSaNa ane thakSa patranAM vastra dhAraNa karI ghara arayamAM svAmI pUja 35 mahAyatamAM dikSita thayelAM che. sItAe vikaTavanamAM svAmI sevAno Arambha karyo; e zuM zikSA levA lAyaka nathI ? agni parIkSA sItAnA jIvananI eka e ghaTanA sarvanA sanda dUra karavAne mATe rAme parIkSA levAnuM mana karyuM. lamaNuM duHkhI thayA. hanumAnajInuM hRdaya duHkhamAM jarjarIbhUta thayuM: kintu sItAnA mukhamAM bIjI vAta nathI-teNe prakRti satInI mAphaka parIkSA ApavAnuM svIkAryuM. svAmIne sanda dUra karIza eja tenI abhilASA. agnimAM praveza karIne jemano tema agni kacchamAMthI bahAra nikaLI. sarva AzvAryAnvita thayA. satInuM satItva nirUpita-pramANita thayuM. hRdayanuM kharuM baLa na hovAthI AvuM kaThiNa kArya karI zakAya nahi. hRdayanI saralatA vinA bhISaNa agnimAM praveza karI zakAya nahi. rAmAyaNamAM varNavelA sItAnA caritranI AlocanA karatAM aneka guNagariSyanuM nidarzana ja A lekha vada praSTie lakhAyeluM che. guNAnurAga daSTine laine tene atra sthAna ApavAmAM AvyuM che. dareka bahenoe temAMthI maLatA sAranuM grahaNa karavuM eja temanI unnatinA udayarAyaka pagaluM che.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAhitya kAra. thAya che. jenI gaNanA A mudra lekhamAM karavI sarvathA asambhava. sItA e pavitratAnI javalantamUrti, saralatA, mahAva prati uccaguNa tene hadayanA uttamottama hAra. pralobhananA madhyamAM nahi paDatAM caritranuM baLa dekhADavuM teTaluM kaThaNa kAma nathI; kintu jeo asaMkhya vibhipakA, asaMkhya pApanA madhyamAM rahIne caritranI nimaLatA rAkhI zakyA che; teja jagatamAM pUjya gaNAvyA che eTaluM ja nahi kintu teonuM ja hRdaya prakRti puNyanuM Alaya manAyuM che. sItAmAM ame A daTAnta sArI rIte joI zakIe chIe. rAvaNanA gharamAM rahIne aneka pralobhana prApta thavA chatAM teNe pitAnA pavitra caritrane apavitra thavA dIdhuM nahi. teo pApanI peTImAM purAI javA chatAM samathI talArdha paNa pRtha rahyA nahotA. rAmA rAvaNe teone chetaravAne mATe keTalA vane kya-rAmalakSmaNanA mRtyunA saMvAda saMbhaLAvyA jene sAMbhaLavAthI ratA bItA thaine tene Azraya grahaNa kare; kintu satI sItAnuM hadaya jarA paNa vicalita thayuM nahi. sanInuM satatva koI prakAre lubita thayuM nahi. satInuM satItva svalpa paNa antarNita thayuM nahi. puNyavatI sItA koI prakAre rAmanI vismRti karI zakI nahi. sItAne AvA aneka amAnupika guNone avalokIne itihAsavettAoe teonA janmanA sambandhamAM evI Azcarya ghaTanAne ullekha karela che tenAthI je sarva guNo jovAmAM Ave che te sAdhAraNa manuSyamAM kayAre paNa jovAmAM AvatA nathI tethI teo sItAne pRthvInI putrI kahIne lakhI gayA che. A kalpanAne aspaSTa athe eja ke, pRthvI je pramANe asAdhAraNa tyAga svIkAra karI zake, pRthvI je pramANe paranA atyAcAra sahana karI zake; tenI putrI na hoya te sItA AvA guNone paricaya ApI "yatya nAsti sahanazilatA" kema darzAvI zake? sItAnuM caritra Adarza emAM kAMI paNa sandaha nahi. sItAnuM caritra bhAratanA itihAsamAM eka ula maNa tethI e citra pratyeka ramaNInA hRdayamAM aMkita thaI rahevuM paramAvasyakIya che. sa, naMdakuMvara, sAhitya satkAra. buddhiprakAza pu. 12 mArcane eka vI. prakAzaka gujarAta varnAkyulara sosAITI amadAvAda. lAMbA vakhatathI gujarAtanI ananya sevA bajAvatuM A mAsika ane niyamita rIte maLe che. zrIyuta gokhalenuM TuMka jIvanacaritra tathA sevA dharma, guptakALanI hiMdustAnanI Arthika sthiti tathA heraklIjhanAM kaSTo Adi lekho dhyAna kheMce che, sAhitya-nAma pramANe ja kAma karI batAvatuM-ati TuMka samayamAM sarvatra pitAnA kartavyathI jANatuM ne priya thaI paDeluM A mAsika gujarAtanI sevA niyamitapaNe bajAvI rahyuM che. tenA niyamitapaNe mATe ame tenA cAlAka mI. maganalAla kAMTAvALAne dhanyavAda ApIe chIe. garIba bApa grejyueTa nAmane lekha hAsya sAthe ghaNA vicAra upajAve che. hiMdI prajAnI zreSThatA-cAleMTIbrAMTI tathA jIvananA gata samayanAM punarAvartana e lekhe khAsa vAMcavA jevA che. hama tenI phateha icchIe chIe. | dhavaMtarI-mArca 1915 aMka 3 prakAzaka bhegIlAla trI. vakIla. visanagara, upayogI vaidhaka vio rAtuM A mAsika gujarAtanI ThIka sevA bajAve che. peTaMTa davAonuM pALAM hamaNAM teNe ThIka prakaTa karavA mAMDayAM che. anya lakhANe paNa upayogI che.
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ buddhibhA, bhAgyodaya-eprIla 1815 ne aMka bIjo. prakAzaka che. jeThAlAla je. dave. amadAvAda. hamaNuM A mAsike ThIka vadhAro karyo che. citro paNa ApavAM zarU karyo che. temaja viSayo paNa upayogI carcA che. ame tenuM dIrdhAyu icchIe chIe. jIjJAsucaitra 171 aMka 6 che. taMtrI prANajIvana odhavajI ThAra-bhAvanagara thIophikala sosAITI hamaNAM je vAcana ne zikSaNa ApI rahyuM che temAM A bAsika ThIka madada kare che. viSaye sAmAjIka ane upayogI Ape che. digaMbara jaina-saMpAdaka mulacaMda kIsanadAsa kApaDIA surata. vIra saM. 2441 caitra. gayA ATha varSathI komanI sevA bajAvatuM A mAsika mahAvIra jayaMtIthI pitAnuM prathama pRSTha zarU kare che. vinAkAraNa kedamAM pIDAtA arjuna lAla zeThI mATe namratApUrvaka araja tathA mArI dukhI jIdagIne hadayabhedaka citAra tathA vIra bhagavAnane arajI Adi lekha abhinandanIya che. baoNrDIga prakaraNa. bhASA-rA. za. popaTalAla sukhalAla vaDhavANa nivAsI bI. e.e baeNDIMgamAM padhArI eka kalAka sudhI TuDanTane Physical well being zArIrika saMdaryatA viSe iMglIzamAM suMdara ane chaTAdAra bhASaNa ApyuM hatuM, ane Physical well being, e Proper breathing, Proper drinking, Proper eating and proper regulating of activities eTale gya dhAsa levAthI, egya pAna karavAthI, yogya khAvAthI ane 5 niyamasara capaLatAdhI khIlI zake che te Abehuba rIte samajAvyuM hatuM: tathA zuddha zAta citta ekAgrapaNe zivamag a su nuM udAttava gAI batAvyuM hatuM. mI. popaTalAla gRhasthanA lebAzamAM eka prAyaH sAdhujIvana vyatita kare che. teonI paramArthaparAyaNatA ane sAdAI anupama che. dareka keLavAyelA baMdhuoe temanA jIvananA udAra AzayamAMthI dhaDe levA jevuM che. pite jJAnavaMta chatAM, yuvAna chatAM kevaLa nirAbhimAnI ane sAtvika vRttinA vika ane kevaLa sAdA che. kharekhara teo je pitAnuM AvuM vartana sadA kAyama rAkhaze te teo bhaviSyamAM eka mahApurUSanI keTImAM gaNAze eTaluM ja nahi paraMtu vizvamAM ghaNaja upakAra karI zakaze. A sivAya rA. ra, malAla mohanalAla pAdarAkara ke jeo A boDIganA lAbhArthe nikaLatA buddhiprabhA mAsikanA saMpAdaka che temaNe beThaganA vidyArthIone eka kalAka sudhI Divine love pavitra prema viSe bhASaNa ApyuM hatuM jenI rUparekhA A nIce derI che. zrIyuta pAdarAkaranuM (Divine Love) svArSiya prema upara vyAkhyAna:gaI tA. 13-4-15 maMgaLavArane roja rAtre atrenI zrI. jena . mU.borDIganA makAnamAM vidyArthIone eka melAvaDe bharavAmAM AvyuM hatuM. zarUAtamAM muMbAIvALA mo. dAmodaradAsa durlabhajI badhekAe eka suMdara kAvya gAI zrotAone AnaMda ApyA bAda zrIyuta pAdarAkare pitAnuM vyAkhyAna zarU karyuM hatuM. temane viSaya-Divine Love yAne svagiya prema e hatuM. temaNe prathama sthUla prema upara vivecana karI batAvyA bAda satya-zuddha prema, tenA prakAra, tene AvirbhAva, te prApta karavAnA ne nabhAvavAnA rastA, sthUla prema ane sUtana premanI tUlanA, prema mATe karAyelA ne kAnA prANapaNa,
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ bega prakaraNa. Adi viSe ghaNuja suMdara ane sulalita bhASAmAM carcA bAda svargiya prema ke je premIne paramAtmAnA caraNakamaLa pAse doDI jaI tene yAvatamukti apAvI zake che tevA premane chaTAdAra rIte kahI batAvyA hatA. bAda bega taraphathI temane upakAra mAnyA bAda melAvaDe barakhAsA karavAmAM AvyA hate. bakSIza khAte. 18-12-0 rA. ra. talakazI haDI ha. velajI TaMkache. mu, vaDhavANa sITI. 25-0-0 bAi rUpALI za. premacaMda ravacaMdanI dIkarI, ha. vADIlAla chaganalAla ravacaMda. amadAvAda ghAMcInI poLa.. mAsika madada khAte, 20-0-0 rA. rA. zeTha kALIdAsa umAbhAI bA. sane 1414 nA julAIthI te mAsa Disembara sudhI mAsa chanA tathA sane 115 nA mAsa jAnevArIthI te ekIla sudhInI madadanA mAsa cAra. kula mAsa dazanA mAsika rUpIA be lekhe , temanA suputra, amadAvAda TaMkazALa. 10-8-0 . rA. zrIyuta zeTha jagAbhAi dalapatabhAI bhagubhAI bI. e. bA. mAsa mArca tathA eprilane be mAsanA.. kharca khAte 18-14-ka beganA vidyArthI caMdulAla mayAcaMda bA. beDIMgamAM rahI bI. e. nI -~~-parIkSA pasAra karI tenI khuzAlImAM beDIMganA vidyArthIone phasTa ApI tenA 3-10-3 kharacanA ApyA che. rAdhanapura. mITIMga-berDaganA vidyArthI caMdulAla mayAcaMda bI. e. nI parIkSAmAM pAsa thayA temanI khuzAlImAM beDIMganA sarva vidyArthIoe ekaba maLI pitAnI lAgaNI prada. tabhuta temaja mI. caMdulAlane Igane hamezanI yAdagIrIbhuta eka mAnapatra rA. zi. zeTha lalubhAi rAyacaMdanA haste enAyata karavAmAM AvyuM hatuM. beganA vidyArthIvarga taraphathI mI. maganalAla mAdhavajI mahetAe mI. caMdulAlanI berDane pratye mAyALu vartaNuka tathA temane ahaMta zakti pratyene avarNanIya prema, abhyAzIla jIvana viSe keTaluMka vivecana karyuM hatuM. tyArabAda boDa ganA suprInTenDanTa che. caMdulAlanI dareka prakAre phateha pachI hatI ane beImanA anya vidyArthIone bhaviSyanuM temanuM jIvana AdaraNiya thAya evuM IcchI pramukhane upakAra mAnI mITIMga barakhAsta karavAmAM AvI hatI. beThaganA mAsika madadagArene apIlA-sa borDIMganA hitecchu baMdhuone A sthaLe nivedana karavAnI raja laIe chIe ke je je baMdhuoe gatavarSamAM boDIMgane je je mAsika madadanA rUpamAM madada ApI hatI te A varSe paNa cAlu rAkhavAne vinati karIe chIe. hAla yuropamAM cAlatA mahAna yuddhanA lIdhe vepAre upara tenI ghaNuM asara thaI che ane keTalAka dhaMdhAo te kevaLa atyAre raLatara vinAnA thaI gayA che tevA prasaMge beDa mane paNa madadamAM eAchAza thAya e spaSTa vAta che. AvA samaye amArI kAmanA nAyake, netAoe, zubherachakoe, keLavaNInA himAyatIoe AvI saMsthAo tarapha jevuM, tene dareka prakAre ghaTatI madada karavI, ane pitAnA svAmI baMdhuonA lAbhArthe prayatna kare e bahuja jarUra che. ame AzA rAkhIe chIe ke je je baMdhuo, gata varSamAM bogane mAsika madadanA rUpamAM madada ApatA hatA teo sAhebe pitAnI madada cAlu rAkhI ane anya sadagRhastha madada karI AbhArI karaze evuM IcchIe chIe.
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ jAhera khabara. IDaragaDhanA zrIbAvane jInAlayanA derAsaranA jIrNoddhAra mATe vinaMti. sarve jana baMdhuone khabara ApavAmAM Ave che je IDaragaDha upara ApanuM eka bAvana jInAlayanuM derAsara che tathA mULa nAyaka zrI zAntInAthajI che. A bAvana jInAlayavALuM derAsara vikrama saMvata pahelAnuM baMdhAvela che eTale te be aDhI hajAra varSa upara baMdhAeluM purANuM tIrtha che ema saMbhaLAya che. tyAra pachI parama AhaMta rAjA kumArapALe tathA zrI samasuMdara sUri mahArAjanA vakhatamAM saMvata 1478 nA sumAre iDaranA rahIza zeTha govIMdajI zeThe te daherAne jIrNoddhAra karAvyo hate. te hAlamAM Atazaya jIrNa tathA khaMDIta rithatimAM AvI gayeluM hovAthI tene uddhAra karavAnuM kAma muMbachanivAsI gRhanA zramathI gaI sAladhI cAluM thayuM che. jIrNoddhAranA kAma mATe rU. 14000) muMbaI zaheramAMthI tathA rU. 6000) zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhI taraphathI maLI kula rU. 25000) TIpamAM bharAelA te tamAma derAsaranA samAra kAmamAM Aja sudhImAM kharacAI cukelA che ane haju ghaNuM kAma bAkI che te comAsA pahelAM puruM karavAnI khAsa jarUra che. tema na thAya te Aja sudhImAM thayela tamAma kharca barabAda jaze. adhuruM kAma pUruM karavAne haju emAM ocho rUA. 25000)nI jarUra che. tethI sarve jana bhAIone vinaMti karIe chIe ke AvA puNyanA kAmamAM Apa Apane udAra hAtha yathAzakti laMbAvazo. Apa jANe che ke navA derAsara baMdhAvavA karatAM junAnA uddhAramAM AThagaNuM vadhAre lAbha samAyelo che ane A dAkhalAmAM te junA tIthane uddhAra karavAno che. eTale temAM te anaMta puNya zAstrakAroe kaheluM che. majakura derAsaranA samArakAmamAM je sadgastha rUA. 301 tathA rUA. 501 nI rakama bharaNe temanA mubAraka nAmanI ArasanI taktI anukrame meTI tathA nAnI deraDI upara lagADI ApavAmAM Avaze. mATe je jana bhAIo ane bahenane pitA athavA pitAnA vaDIlonAM nAma AvA puNyanA kAmamAM madada karI amara karavAnI jIjJAsA hoya temaNe temanAM mubAraka nAma tathA bharavA dhArelI rakama zeTha maNabhAI gelAbhAI mulacaMda ThekANuM caMpAgalI muMbaI e zIranAme mokalI ApavA maherabAnI karavI. IDaragaDha mahIkAMThA ejansImAM AveluM che. ane prAMtIja relavenA IDara sTezane utarI tyAM javAya che. utaravA mATe dharmazALA vagerenI sArI sagavaDa che. vaLI zrI puzInAthajInuM meTuM ane purANuM tIrtha paNa najadIkamAM AveluM che, ke je tIrthanI yAtrAne lAbha paNa te rastethI laI zakAya che. IDaragaDhanA derAsaranA jIrNoddhAranuM kAma nIce lakhelA saMgrahasthanI dekharekha nIce cAle che. ziTha maNIbhAI gokalabhAI muLacaMda zeTha kalyANacaMda zebhAgacaMda. zeTha nagInabhAI maMchubhAi.. zeTha nemacaMda mANekacaMda kapuracaMda, zeTha dalasukhabhAI vADIlAla varacaMda, tA. ka. zeTha ANaMdajI kalyANajIne pharI vinaMti karatAM teoe upara jaNAvelI rakama uparAMta rU. 3000)nI rakama maMjura karI che tA. 6-5-1915,
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ vecANa mATe bahu ja thoDI nakale che, mATe jahadI magAvI lyA, kumArapAi caritra. (hiMlI). = (7o munizrI jita vinAnI. ) zrImadda hemacaMdrAcArya ane rAjarSi kumArapAlanA samaye janAnI kevI uttamu sthiti hatI te jANavuM hoya ane AgAmI bhaviSya sudhAravuM hoya to A caritra jarUra vAMce. tamane ghaNuM jANavAnuM ane vicAravAnuM maLaze. grantha hiMdI bhASAmAM che chatAM sarala ane rasika che. pRSTha 287 niNayasAgara presanI suMdara chapAI, majabUta pAkuM pUruM', uMcA kAgaLa ane zrImad vijayAna'dasUrinA phoTA sAthe grantha vizeSa ala'kRta thayelA che, chatAM kiMmmata mAtra 2, 0-6-7 penTeja juduM. (-ra-0 ) bheTa-buko khapI javAthI bheTa ApavI baMdha karI che. buddhiprabhA oNphIsa, nAgarIzaroha-amadAvAda, zrImad devacaMdrajI kRta covIzI graMtha bheTa ApavAnA che. * vIjApuranivAsI zA. muLacaMda svarUpacaMdanA vIlamAM sakidhelI rakamamAMthI temanA TrasTIenI AjJAnusAra chapAvela zrImad devacaMdrajIkRta covIzI, ( bAhe ) vIzI, gatacovIzI tathA dhyAnadIpIkAne graMtha royala batrIsa pejI guTakA AkAre pRSTha 62 5 pAkI bAMdhaNI saLaga chIMTanuM pu ' eojha sAthe bheTa ApavAnuM che. munI mahArAjAoe patra lakhI magAvI levA, ane jana pustakAlaya tathA jJAnabhaMDAro mATe kharcanA re, -1-6 mekalI tathA jenA gRhasthAe peTejanA rU. 0-1-6 tathA nAmanI kImatanA jJAna khAte levAnA 0-2-0 maLI kula rU. 0-3-mekalI nIce sahI karanAra pAsethI maMgAvI levA vinaMtI che. velyu pekhalathI maMgAvanArane te pramANe mokalavAmAM Avaze. - vakIla mohanalAla hImacaMda, pAdarA--(gujarAta). Akhare vijaya banyA. hIsTIrIA ( tANa ) nA daradane koNa jANatuM nathI ? hIsTIrIA nAnI uMmaranI strIone ghaNe lAgu paDe che. hIsTIrIAnA daradanAM mULa kAraNa zodhI kADhI tenA upAyo ghaNA daradIo upara ajamAvI ame khAtrI karI che ke hIsTIrIAnuM darada purI rIte maTI zake che. hIsTIrIA bhUta nathI.. hIsTIrInA darada upara bIja upAya ajamAvyA pahelAM amArI salAha lyA. hIsTIrIAnuM darada ame khAtrIpUrvaka gerarIthI maTADIe chIe. vizeSa hakIkatanA khulAse rUbarU yA patra mAraphate kare. lI. zA. vADIlAla DAhyAbhAI. amadAvAda. (jhaverIvADa.) surajamalanuM" DaheluM', Ayurveda siddhASadhAlaya,
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImada buddhisAgarajI granthamALAnA-pragaTa thayela granthA. cULyAMka kI. rU. A, pA. 0. bhajana saMgraha bhAga 1 le .... 208 1. adhyAtma vyAkhyAna mALA .. 2, bhajana saMgraha bhAga 2 jo .. * 0-- 0 che. bhajena saMgraha bhAga 3 jo ... 215 % che 0-8-0 4. samAdhizatakamaka 12, 344 -- 5. anubhavapazcizIjha ... *** 248 : 0-8-0 6. Atma pradI5 . . 315. 5. 0-8-0 7, bhajana saMgraha bhAga 4 the . 304 8, paramAtmadarzana .. 43ra. 0-120 4. paramAramajyoti ... * 50 0 >> 0-120 10. tattvabiMdu . 230 0-4-0 11. guNAnurAga (AvRtti bIjI) ... 12. 13, bhajana saMgraha bhAga 5 me tathA ke jJAnadIpikA . 14; tIrthayAtrAnuM vimAna (AvRtti bIjI) . 64 15. adhyAtma bhajana saMgraha .. .. 180 16. gurU Adha , 172, 17. tattvajJAnadIpikAma ... ... 124 18. garlDalI saMgraha che. 112 . 0-3-0 19, zrAvaka dharma svarUpa bhAga 1 lo ( Atti trIjI, )* .. che. 0-1-0 20, , , bhAga raje (AvRtti trIjI) + 0-1-0 21. bhajana padasaMgraha bhAga ', The... >>, 0-1ra-0 22. vRcanAmRta 388 0-140 | 23. cogadIpaka << 268 . 014 ra4. jena aitihAsika rAsamALA... 408 25. adhyAtmazAnti (AvRtti bIjI ) ... 0 -3 - 26. Anandaghana padasa'graha bhAvArthe 27. kAvyasaMgraha bhAga 7 me .. .., 142 28, jaina dharmanI prAcIna ane arvAcIna sthiti a6 ... 0. kumArapALa caritra . . . . 287 .. A nIzAnI vALA grantha zIlaka nathI. granthA nIcalA sthaLAthI vecANa maLo 1. amadAvAda-buddhiprabhA eNrIsa-De. nAgArIzarAhe. 2, murabbAi-mesarsa meghajI hIrajInI ke.De. pAyadhuNI. , zrI adhyAtmajJAna prasAraka maMDaLa-The. ca'pAgalI. 3, punA-rIke vIracaMda kukaNA jI-3, vaitAlape'&. Y - 18 88
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina prajA mATe eka nirbhaya ane bharUsApAtra ThekANuM ! haja ke jyAM agADI @ apaTuDeTa phezananA sonAnA! masIna paoNlIsa dAgInAo nI seMkaDo phezanono moTo jaththo tayAra rahe che ! ane nirbhaya rIte taddanaja co-khuM ane saphAIbaMdha phensI kAma gharAkAnA senAnuM kIphAyata majurIthI ane ghaNIja jhaDapathI vAyadesara banAvI ApavAmAM Ave che. taiyAra dAgInAonI majurI kApI nANAM pAchAM ApavAnI lakhIta geraMTI maLe che. - IMglIza velarI, rAlDagoDa kvelarI, ane cAMdInI seMkaDo phezanebala cIjono jaMgI sToka taiyAra rahe che. khAsa vilAyatathI AvelA bIlIyAna kaTanA hIrAo, mANeka, pAnA, vigere jhaverAtanuM kAma gharAka ane vahepArIonuM sagavaDa paDatI rIte karIe chIe. raoNyala javelarI mATe. prANAyaTara-jhaverI muLacaMda AzArAma vairATI. 4pa6 rIcIrADe--amadAvAI.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ godarejanI tIjorI ane motI. godarejanI tIjorInA samayamAM karelIma saMbaMdhamAM jhaverIe vAre vAre evo savAla uThAve che ke e tIjorIomAM AganI vakhate kAgaLa baLatA nathI e kharuM che chatAM tIjorInI aMdara melelAM motInuM Abu uDI jAya ke nahi. gayA navembaramAM gIragAma beMkaroDa upara zeTha lAlajI dayAlanA makAnamAM meTI Aga thaI te gharamAM zeTha goradhanadAsa paTelanI mAlIkInI eka tIjorI godarejanI banAvelI hatI ane temAM kAgaLA uparAMta motInI eka pATalI hatI te motInI hAlata Aga pachI kevI hatI te zeTha goradhanadAse godareja upara lakhelo nIcalA kAgaLa uparathI. samajI zakAze - mesarsa godareja ane bAisa jAga thoDA dahADA upara gIragAma beMkaroDanA mArA gharamAM Aga lAgI te vakhate mArA vaparAzamAM tamArI eka tIjorI hatI. bhArI rahevAnI jagyAmAM sadhaLuM baLIne rAkha thaI gayuM hatuM ane jyAM Aga bahu joramAM thaI tyAM tamArI tIjorI hatI. tIjorImAM karansI nATo ane khatapattaro uparAMta sonAnA dAgInA hatA ane thoDAMka chuTAM metInI eka pATalI hatI. tIjorI godarejanI banAvelI eTale saunI khAtrI hatI ke kAgaLA jarUra salAmata raheze paNa mAtInI hAlata sArI raheze ke nahi te mATe keTalAkane zaka hatA, tIjorI bAlatAM hAjara rahelAonI ajAyabI vacce kAgaLA temaja mAtI saMpUrNa sArI hAlatamAM maLI AvyAM hatAM ane mAtAnA Adhyane jarAe IjA thaI hatI nahi. tA. 28-11-14. lI. sevaka, goradhanadAsa vI. paTela. kArakhAnuM-gesa kaMpanI pAse, parela muMbaI zAkhAH-rIcIrADa amadAvAda,