________________
નપાનની આશ્ચર્યકાર ઉન્નતિ,
નતી પ્રતિબંધરૂપી દિવાલ ટુટી પડી અને તેનું એકાંત સેવન બગ થયું. 'ધારામાં પડી રહેલું જાપાન સમસ્ત વિશ્વની નજર આગળ પ્રકાશમાં આવી ઉભું. પૂર્વોક્ત સધીપત્ર પર સહી સીક્કા થયા બાદ સત્વરજ શાગને ગ્રેટબ્રિટન તથા અન્ય રાષ્ય સાથે પણ આવીજ સધીએ કરી લીધી. જાપાને પાતાના બુરખા ખેચી દૂર ફેંકી દીધો. વીરભદ્રેની પેઠે વિશ્વના મોંઢા પાસે ખડા થયેા.
*"
વિદેશીઓ સાથે આમ સધીએ કરવાનુ પરિણામ એ આવ્યું કે, આખા દેશમાં વિદેશીઓ તરફ દ્વેષભાવતી અંગારી સળગી ઉર્ફી, અને એવું થવાની સમ્પૂર્ણ વકી પશુ રાખવામાં આવી હતી. કારણુ આજ સુધી જાપાન એકાંતવાસી હતું. તેને સંબંધ કાઈ પણ વિદેશી રાજ્ય સાથે નહતા. આ આગ દિનપ્રતિદિન વધતી ગઈ, અને તેથી શાગન અધિકારીએ ચિન્તાગ્રસ્ત બન્યા. કેટલાક વિદેશી અને તેમને પક્ષ કરનાર જાપાની પ્રત્યે કેટલાક અત્યાચાર પણ થયા. જેનું છેવટ એ આવ્યુ કે સને ૧૮૬૩ માં અંગ્રેજોએ કાયેગેાશીમા નામનું શહેર ગાળાથી ઉંડાડી મૂક્યું, તે પછી એક વર્ષે ખાદ અંગ્રેજ, ફ્રેંચ, અમેરિકન તથા ડચ લોકોના સંયુક્ત હુમલા વડે શિમાનાસેકી નામના શહેરને પણુ ઉડાડી મૂક્યું, અને આ ખધી માળાથી થયું એમ કે, મદદગાર અને તેમની દર્ષ્યાિ કરનાર રાજાઓમાં પરસ્પર સટ્ટાઇ શરૂ થઈ, ને અંતમાં શાગન લેાકાની હાર થઈ તેનું મૂળ એ આવ્યું કે ડબલ રાજ્યસત્તાને સદાને માટે લોપ થયો અને બાદશાહન અધિકાર સંપૂર્ણ રીતે તેને પાક્કો મળ્યે,
સદ્ભાગ્યે પરલેાકવાસી મુત્સહિત ( તેના અર્થ પ્યારા અને દયાળુ એવો થાય છે. ) તેના અમલના દિવસા આવ્યા, જે માલમાં પેરી એના બંદરમાં આવ્યેા હતેા તેથી એક વર્ષ પહેલાંજ હેમને જન્મ થયે હતેા. એટલે હમણાં તેમની ઉમ્મર ૧૬ વર્ષની થઈ હતી. ૧૩ ફેબ્રુઆરી ૧૮૬૭ માં પેાતાના પિતાના મૃત્યુ બાદ હેમને રાજ્યાસન પ્રાપ્ત થયું. પરંતુ ૧૩ ઓકટોબર ૧૮૬૮ માં હેમને મથાવિધિ રાજતિલક થયું, જેથી લે એ ખુલ્લે ખુલ્લુ જાણ્યુ કે હવે અનઅધિકારીએ ( શામન લોકો )ની સત્તા નાબુદ થઈ છે. આ સમયે મિકાડા ( શહેનશાહે ઝપાન ) એમણે નીચે લખી પ્રતિજ્ઞાએ કરી.
૧. સાર્વજનિક કોન્સીલે ( પરિષદો ) સ્થાપન કરવામાં આવશે, અને બધાં સરકારી કામા નિયમસર ન્યાયપૂર્વક કરવામાં આવશે.
૨. દેશની સમત જાતિઓને પછી ગમે તે તે ચાશક હા યાતા શાશિત-હૃદયપૂર્વક જાતિ ઉન્નતિ માટે પ્રયત્ન કર્યો પડરો,
૩. શાશન અને સેના વિભાગના બધા અધિકારીએ અને સમસ્ત સાધારણ વર્ગને પેાતાની અભિક્ષાષા પૂર્ણ કરવાના સમય આપવામાં આવશે, અને તેમની યેાગ્યતા તથા ગુણા પ્રકાશમાં લાવવાના મેાકા-પ્રસંગો આપવામાં આવશે.
૪. પુરાણા કાળની આવા આદમના જમાનાની દરેક રીતીઓ-નદારી રૂઢિઓ-પ્રથામ બંધ કરવામાં આવશે. જેવી રીતે સમસ્ત વિશ્વમાં ન્યાય અને સમતાની તૂલા છે, તેવી રીતે અહિં પણુ ન્યાય અને સમતા-ભાવથી વ્યવહાર ચલાવવામાં આવશે.
પ. વિશ્વના કોઈ પણ ખૂણામાંથી જ્ઞાન અને વિજ્ઞાન શિખી શકાશે. અને તે વડે સામ્રાજ્યની જડ મજબુત કરવામાં આવશે.