________________
બુદ્ધિપ્રભા,
*
તેના શબ્દો દરેક ઇંગ્લાડવાસી યાદ કરીને જ્યારે પોતાની કરજ ખાવે છે, તે વખતે તે નેલસનની જયન્તી ઉજવે છે. તેજ રીતે જ્યારે જયારે તે વીર પ્રભુએ ઉપદેશેલા સત્ય સિદ્ધાંતને અમલમાં મૂકીએ છીએ, ત્યારે ત્યારે આપણે તે પ્રભુની જયન્તી ઉજવીએ છીએ. પ્રભુ પ્રભુ કહી પન્નુનું નામ પોકારનાર કરતાં પ્રભુની આજ્ઞા પ્રમાણે ચાલનાર પ્રભુના વધારે સારા ભક્ત છે; કારણ કે જ્ઞાનવ ધર્મો-ગાથા ધમઃ આના પ્રમાણે ચાલાવું એ ધર્મ છે, માટે જે પ્રમાણુમાં આપણે તે મહાન વ્યક્તિએ પ્રરૂપેલ વચને પ્રમાણે આપણ જીવન ગાળીએ છીએ, તે પ્રમાણમાં આપણે તેમના ખરા અનુયાયીએ છીએ.
બધુઓ ! હવે આપણા તે મહાન પ્રભુના ચરિત્ર તરફ દૃષ્ટિ ફેરવીએ, તે કામ ઘણું કીન છે. કારણ કે રેનામાં મહત્ત્વ હોય તે ખીન્નનું મ′′ત્ત્વ ઓળખી શકે. જેણે રસાયનશાસ્ત્ર (chemistry )ના ધોડા ઘણા પણ અભ્યાસ કર્યો હશે, તે રસાયનના ઉંચા પ્રયોગે સમજવાની સહેજ પણ શક્તિ ધરાવે. તેજ રીતે તે પ્રભુનું જીવનચરિત્ર વિચારવાને આપણે સઘળા એકઠા થયા છીએ, તેવા આપણામાં પણ તે પ્રભુના ધાડા ત્રણા પણુ ગુણા હાય તાજ આપણે તેમના જીવનને ખ્યાલ બાંધી શકીએ. આપણે ઘણીવાર અભિમાન, ઉચ્ચ પદવી, બુદ્ધિ વૈભવ અને લાગણી એના વિલાસને વખાણીએ છીએ,પણુ મહાન પુરૂષો હમેશાં નમ્ર, શાન્ત, કામળ અને અદ્વેષી ડેમ છે. જો આપણા પર કાઈ ખેટા આપ મૂકે તે આપણે આપણો બચાવ કરવાને તૈયાર હોઇએ છીએ. આપણે ખરા છીએ અને ખીજા ખાટા છે, તેમ સાબીત કરવાને પણ તૈયાર ડાઇએ છીએ, જો કેાઈ આપણા પર હાથ ઉગામે તેા તેના સામે મુ!! ઉગામવાને આપણે એટલાજ આતુર છીએ, માનપણે ખીજાએ કરેલું અપમાન સહન કરવું એને આપણે નામરદાનું લક્ષ્ણુ માનીએ છીએ. એવા આપણે આ જમાનાના લોકો તે મહાન પ્રભુની ભવ્યતા શી રીતે ઓળખી શકીએ કે જેમને સગદેવે અનેક પ્રકારના ઉપસર્ગ કર્યા છતાં જે શાન્ત રહ્યા, અદ્વેષી રહ્યા અને મનમાં ચિતવવા લાગ્યા કે આ બિચારા જીવની શી ગતિ થશે ? જેમને ચડકાશી નાગ ડસ્યા છતાં જેમણે તેને ખોધ આપી પૂર્વ ભવનું સ્મરણ કરાવ્યું. ઈંદ્રભૂત્તિ જેમને ઐદ્રનલિક કહેતા આવ્યા છતાં જેમણે તેને ખરા ભાવથી ખેાલાવી તેના મનનું સમાધાન કર્યું, આવા મહા પુરૂષની ભવ્યતા અને મહત્વની કદર બુજવાને આપણામાં કાંઇક અંશે ગુણ ખીલેલા હોવા જોઇએ, છતાં પણ જેમ ભક્તામરમાં કહ્યું છે તેમ, अल्पश्रुतं श्रुतवतां परिहासधाम । त्वद्भक्तिरेव मुखरीकुरुते बलान्मां || यत्कोकिलः किल मधौ मधुरं विरौति तच्चारुचाम्रक्रलिकानिकरैकहेतुः ॥
આ સમયે ભક્તિથી જે બે ખેલ હુ કહેવા માગું છું, તે આપ શાન્ત ચિત્તથી શ્રવણ કરશે.
માતા પિતાની ભક્તિના સમધમાં છેટાલાલ તમને કહી ગયા છે, માટે તે સંબંધમાં વિશેષ નહિ ખેલતાં શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે કે તેમના જન્મ વખતે ત્રણ લોકના જીવને આનંદ થાય છે, એ વાત આપણે વિચારીએ. પાણીમાં કાંકરા નાખીએ તેા પાણીમાં કુંડાળા