Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ aAtma saM. 79 (cAlu ), vIra saM. 2501 ' vi. saM', 2031 mahA | bhale game tevI ApadAo AvI paDI hoya, dhanane nAza thaI jatA hoya yA potAnA snehIjanAnA viraha sahavAno prasaMga AvI paDe tevuM thavAnuM hAyuM te paNa je guNane lIdhe purUSanuM mana jarApaNa calita na thAya, DolAyamAna ne, thAya, te guNanuM nAma dhaya. jenAmAM ene dhaya guNa hoya teja purUSa dhIra kahevAya che ane e dhIra purUSa ja pote upADelA dharmanA bhArane nibhAvI zake che, ane bIjo dhI ja vinAnA kAyara mAnava jarAka jeTalu' kaSTa AvI paDatAM ja pote svIkArelA e dharmabhArane paNa ghaDIkamAM ja pheMkI de che. jayAM sudhI saMsAra che vA janme che tyAMsudhI deha hovAnA ja, jyAMsudhI deha che tyAMsudhI ApadAo paNa AvavAnI ja mATe game tevI ApadAo AvI paDe topaNa dhIra purUSa samudranI peThe potAnI maryAdAne cheDatA nathI. -thI kathAnakoza bhAga 2 jo, makArAka : zrI jena A mAnada sabhA-bhAvanagara. pustaka : 7 2 | phebruArI : 1975 [ aMka : 4
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukramaNikA lekhaka krama lekha 1 kAvya aSTapadI 2 dhanya sAdhvIjI 3 AcArya haribhadrasUrine dArzanika dRSTikoNa 4 maMchAbhUta ane zaMkA DAkaNa 5 dharmanuM sAcuM sthAna Apa" hadaya che. ... 6 ebrAhama liMkananA keTalAka jIvana prasaMge ... samAcAra sva. jhaverI mUlaca da AzArAma vairATI manasukhalAla tArAcaMda mahetA mULa le. ku. suzIlA jaina anuvAda : kA. ja. dozI dhanasukhalAla mahetA pU. kedAranAthajI manasukhalAla tArAcaMda mahetA 62 - A sabhAnA navA mAnavatA pena zrI a. sau. ajavALIbena becaradAsa paMDIta-amadAvAda. zrI prabhudAsa rAmajIbhAI mahetA- jAmaka DoraNA. a svargavAsa noMdha ApaNI sabhAnA svargastha pramukha zrI gulAbacaMdabhAI ANaMdajInA dharma patnI ane ApaNI sabhAnA peTrana zrI. manubhAI gulAbacaMda kApaDIyAnA mAtuzrI raMbhAbenanA saMvata 2031nA poSa suda 2 maMgaLavAra tA. 14-1-75nA roja bhAvanagara mukAme thayela svargavAsa pratye A sabhA uMDI dilagIrI vyakta kare che. teo dharma premI ane maLatAvaDA svabhAvanA hatA. ane sabhA pratye khUba sArI lAgaNI dharAvatA hatA. temaja A sabhAnA AjIvana sabhya hatA. zAsanadeva temanA AtmAne parama zAMti Ape tema icchIe chIe.. - ( anusaMdhAna TAITala trIjAnuM cAlu ) pU. AcArya mahArAjazrIe comAsA daramiyAna aneka dhArmika kAryo, tapasyA, apheMmata panI hAramALA vardhamAna tapanuM thaDu bAMdhavA vALAnI moTI saMkhyA, zaMkhezvara mahAtIrthanI yAtrAnI preraNA, jJAna bhaMDAranuM sa zodhana, jUnI prata-citra-tADapatrane aitihAsika saMzAdhanapUrvakanuM pradarzana, vagere aneka kAryothI ApaNA samAja upara upakAra karyo che. A uparAMta bha. prahAvIra svAmIne 2500 me nirvANa mahotsava viziSTa rIte ujavI navI daSTi ApI che." A uparAMta anya vaktAoe pravacana karI utsAhmaya dhArmika kAryonI anumodanA karI hatI. a tamAM zrI manubhAI zeTha AbhAra darzana karyuM hatuM. | A rIte AkhAe aMjana zalAkA mahotsava 'ne samagra kAryakrama janasamudAyanI moTI hAjarI ane zirata temaja suvyavasthA, svayaM sevakenI bhAvapUrNa sevA, saMgIta ane bhAvanA ane bhaktimaya vAtAvaraNathI dIpI uThayA hatA. jaya mahAvIra
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ A sabhAnA navA mAnava tA peTrana zrI. vIracaMda mIThAbhAI mahetA ' jIvananI TUMkI rUparekhA 'bhAvI jIvanarUpI kApaDamAM ApaNe ApaNA ja raMga mUkI zakIe chIe ane prArabdhanA pradezamAM ApaNe vAvIe tevuM laNIe chIe'nI paMkitao jenA jIvanamAM caritArtha thayelI jovAmAM Ave che evA zrI. vIracaMda mIha bhAI mahetAne janma jAmanagara najIkanA lAlapura gAme sva. mIThAbhAI devaca'da mahetAne tyAM sa. 1954nA mAha suda 9 zukavAra tA. 28-1-1898nA divase thayo hato. zrI vIracaMdabhAie prAthamika sAta dhoraNanA ane aMgrejI be be raNa sudhIno abhyAsa lAlapuramAM ja karyo. lAlapuramAM temanA dAdA zrI devacaMda bhANajInA anAjano vepAra hatAzrI. vIracaMdabhAInA lehImAM ja vepAranA saMskAro hatA ane tethI jarUrI jJAna prApta karI teo vaDIlonA dhaMdhAmAM joDAI gayA. bhaNatara ochu hovA chatAM vepAramAM to gaNataranI ja mahatvanA che. dIrdhadaSTi ane vepArI kunehatA zrI. vIracaMdabhAine gaLathuthImAM ja prApta thayA hatA. esanI mahatvAkAMkSA mahAna hatI. anAjanA dhaMdhAmAM saMtoSa pAmI javuM' e temanA svabhAvamAM na hatu. I. sa. 1913 mAM zrI. vIracaMdabhAInA pitAzrI dhaMdhAthe AphrikA gayA hatA. mANasa saMpAdana karI zake tenA karatAM tenu lakSya vadhAre uMcuM hovuM joIe, eTale mAtra 18 varSanI uMmare zrI. vIracaMdabhAI dhaMdhAthe AphrikA upaDI gayA. navo pradeza, navA le ane navI bhASA. e Take zarUAtanA varasamAM duHkha bhAre veDa!' paDayuM', paNa amAsanA aMdhakAra pachI ja prakAzanA divaso zarU thatA hoya che, e vAta pitA-putra sArI rIte samajatA hatA. e vakhate sAmAnya jagyAnI vyavasthA karI pitA putra divasa daramiyAna eka vakhata hAthe bhojana banAvI laI nibhAvI letA. vinA prayatna ane parizrame jIvanamAM koI ne saphaLatA prApta thaI zakatI nathI. zrI. vIracaMdubhAImAM taka takAsavAnI sAvadhAnatA, taka pakaDI levAnI kuzaLatA ane hiMmata temaja vadhAremAM vadhAre phaLa meLavavA jeTalA darajaje takane upayoga karavAnu' baLatA hatuM ja. A badhA guNo jenAmAM hoya tene aMte vijaya maLyA vinA nathI raheto, e vastu zrI. vIracaMdabhAInA jIvana parathI siddha thAya che. | I. sa. 19913 mAM zrI, vIracaMdabhAI e kapAlAmAM kApaDano dhaMdho zarU karyo. temAM dhI me dhIme AgaLa vadhI meTo sTora karyo. dhaMdhAnI sAthosAtha AphrikAnI moTI kaMpanI African Mercantile Co. Ltd mAM teo mukhya prekara tarIke joDAyA je kAraNe temane bahoLo anubhava
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ maLe ane AphrikAnI me TI moTI peDhIo sAthe pichAna thaI sAmAnya rIte dhana vadhatAM dhama bAjue rahI jAya che, paNa zrI. vIracaMdabhAI A bAbatamAM avAda rUpa che. dhama" prathama ane dhana pachI e temanA jIvanane mudrAlekha che. pote jAte mahenata laI athAga bhega ApI sthAnakavAsI jaina bhAI enA sahakArathI ka'pAlAmAM eka bhavya upAzraya ubhA karyo. jevI dIrghadRSTi pUrvaka A upAzraya thayA che ke jenI bhADAnI AvakamAMthI badhuM kharca paNa Ape Apa nabhI rahe. - zrI vIracaMdabhAIe potAnA jayeSTha putra zrI vrajalAlabhAine i. sa. 1948 mAM dezamAMthI AphrikA melAvI, eka varSa sudhI African Marcantile Co. LtdmAM tAlIma ApI potAnA cAlu dhaMdhAmAM joDI dIdhAM. yuvAna ane kAbela zrI. vrajalAlabhAIe dhaMdhAne khUba vikasAvye I. sa. 19 54mAM zrI. vrajalAlabhAie dhaMdhAnA vikAsa arthe jApAna temaja anya dezonA pravAsa karyo hato. AphrikAnI bhAvI paristhitinI jhAMkhI zrI, vIracaMdabhAIne I. sa. 1960mAM thaI gaI teo - bhArata pAchA AvyA ane I. sa. 1963mAM muMbaImAM dhaMdhAnI zarUAta karI dIdhI. zrI. vIracaMdabhAIne pAMca putro che, zrI. vrajalAlabhAI, harasukhabhAI, vinodabhAI, surendrabhAI tathA mahendrabhAI zrI. vinodabhAI ane mahendrabhAI muMbaImAM Mehtatex ane Tread Board AgnciesnI peDhIe saMbhALe che. bAkInA traNa bhAIo kaMpAlAmAM sthAyI thayA hatA. tyAM bhAgIdArImAM blenkeTa menyuphekacarIMgane plAnTa nA khela ane eziyAvAsIoe AphrikA choDavuM paDayuM', te pachI A traNe bAIe mAncesTara ( iglAMDa mAM Kipfold Ltd.nA nAmathI moTA pAyA para ekasaparTa ImporTanuM kAma kare che. A uparAMta mAyara cIpa bArDa lI.mAM paNa A peDhIo sArU hIta dharAve che jemAM zrI jalAlabhAI ( badalImAM zrI vinodabhAI) DIrekaTara che. zrI vIracaMda mIThAbhAI cerITI TrasTa taraphathI rU. 1,11,111 ApIne jAmanagaramAM vIracaMdamIThAbhAI myunisIpAliTI ArTasa enDa komarsa koleja zarU karavAmAM AvI che. lAlapuramAM AMbelanI oLI zrI. vIracaMdabhAI taraphathI Avela rakamanA vyAjamAMthI thAya che. temaja paryuSaNanA svAmI vAtsalya mATe rU. 6000/nI rakama Apela che. jAmanagara ane hAlAra vizAzrImALI jaina yuvaka maMDaLa temaja gokaladAsa DosAbhAI jaina vidyotejaka maMDaLamAM keLavaNI athe pAMca pAMca huM jAra rUpiyAnI rakamanuM dAna ApyuM che. svastika janatA sahakArI beMka lI.nI sthApanAmAM zrI vIracaMdabhAInA putra zrI. vinodabhAInA mATe phALe che ane A beMkanA teo Upapramukhane mAna bharyo hAdo dharAve che. i. sa. 1915mAM zrI. vIracaMdabhAInA lagna dhrAphA nivAsI sva. jeThAlAla jazarAja mahetAnI suputrI navalabena sAthe thayA hatA. pATaNavAvanA suprasiddha vasA dAmodara sAmajIe navalabenanuM me.sALa zvasura ane mosALa. kuTuMbanI khAnadAnI, vinamratA ane sahiSNutAne vArasA zrI navalabenane pUrepUro prApta thayA che. Atithya satkAramAM temanI joDI maLavI muzkela che. zrI navalabenane pAMca putre uparAMta pAMca putrIo che. zrI. lIlAvatIbena, hemakuvarabena, jyAkuvarabena, prabhAkuvarabena ane maMjulAbena teo saunAM lagna thaI gayA che. zrI navalabena, putravadhUoe temaja putrIo ane traNa putroe aDrAI tapa temaja nAnI soTI tapazcaryA karI che. zrI navalabene te navapadajInI ghaNI eLIye paNa karI che. zrI vIracaMdabhAI jevA udAra ane dharmaniSTha mahAnubhAva A sabhAnA peTrana thayA te mATe ame AnaMda ane gaurava anubhavIe chIe ane temanA hAthe loka kalyANanA aneka zubha kAryo thAya evI zubherachA sAthe virIe chIe.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ dila ke je hanavAra nArAja varSa : 2 ] vi. saM. 2031 mahA . I. sa. 1975 phebruArI [ aMka: 4 kAvya aSTapadI dhyAna samAdhi tAMtaNe, caDhe cogI AkAza; jyotI jhaLahaLamAM same, bhUle vizvanA tApa. (1) bhUlI jate sthULa jagatane, bhUlate jaga saMtApa; nayana mIMcANa jaga bhaNI, bhitara bhayo ujAsa. (2) laTuM kAMcana sama gaNe, zatru mitra sama bhAva: sukha duHkhanA tyAM zA gajAM, koNa pUche tasa bhAva. (3) gAtAM prabhunA gItaDAM, vahe azrunI dhAra te hRdaya nA DaMkhate, jANe jagatAdhAra. (4) bhakti sAgara uchaLe, Dro bhakta tasa mAMya, jema jema UMDo utare, maLe muktAphaLa tyAMya. (5) koNa hato tuM kayAM hana? kayAM Ubhe chuM Aja kyAM jAvA mana abaDA, keNa haze tuja sAtha? (6) huM bhUla mAruM bhUlo, pachI deha mATInA bhUle, taba bhAna bhitaranuM thaze, ne ajaba zAnti vyApaze. (7) nija tejanAM darzana thatAM, kaMI nAda abhUta jAgate; raga raga ane romAMcamAM, adbhUta ojasa vyApate. (8) . jhaverI mUlacaMda AzArAma vairATI
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhanya sAdhvIjI ! le. manasukhalAla tArAcaMda mahetA gautama enI vidhavA mAtA yazasvinIne saddhara paNa nahatI. ema chatAM pitAnuM makAna ekane eka putra hato. vIsa varSanI vaye e gIravI mUkI, jarUrI paisA bhegA karI yazasvinIe jyAre vidhavA thaI tyAre gautama mAtra traNa varasa enjiniyarIMganA AgaLa abhyAsa arthe gautamane ne hate. patinI aMtima paLanA zabdo tene amerikA mokalyA hatA. AsapAsane strI varga evAne evA yAda hatA. patie kaheluM : gautama aMdaro aMdara TIkA karatA ke, ekanA eka putrane ApaNA premanA pratIka rUpa che. mAnava mAtra mRtyune amerikA mokalatAM A vidhavAne jIva kema cAlya pAtra hovA chatAM premanuM kadApi mRtyu thaI zakatuM haze ? ane amerikA rahI AvI A putra ane nathI, kAraNa ke prema mRtyu karatAM mahAna che. prema putravadhU tenI sevA paNa kevI karaze? gautamane jema amaryAM che, tema tAro ane mAro AtmA abhyAsa arthe amerikA mokalatAM pahelAM yazasvipaNa amaryAM che. AtmAne mRtyu nathI hotuM. nIe patinA AtmA pAsethI mArgadarzana meLavyuM mArA dehanA nAza pachI paNa mAro ane tAre hatuM. patinA AtmAe mArmika rIte hasIne AtmA avibhakta rahI zake-pratyakSa nahiM te kaheluM : "yazu! jevuM vRkSa evuM enuM phaLa hoya parokSa rIte. A rIte mRta mAnavIne AtmA che. ApaNe gautama ApaNA svabhAva ane prakRtinuM pAsethI, tenuM premapAtra mArgadarzana ane doravaNuM pratibiMba che. amerikA jaze eTale tArI sevA paNa prApta karI zake. A zakya bane je jIvanta nahi kare ke tAruM dhyAna nahi rAkhe evo bhaya premapAtra pavitratA, vizuddhatA ane premanI akhaMDa asthAne che. paNa evI paristhiti kadAca utpanna ta pradIpta rAkhI zake che." thAya tee zuM? duHkha-AghAta-vedanA e te patinA mRtyu bAda, pitAnA lagna prasaMge AtmAnI urdhvagati mATe Avazyaka ja che. sukha, pati sAthe paDAvela pheTAmAMthI, patinA pheTAne samRddhi ane vaibhavane mArga tyajI zA mATe leko enlArja karAvI suzobhita phremamAM maDhAvI pitAnA tyAga-tapa-saMyamanA 2. jAya che ? saMsAramAM zayanagRhamAM rAkhela hate. jIvanamAM UbhI thatI anubhavavA paDatAM duHkha, AghAta ke vedanA e koI mUMjhavaNanA prasaMge, patinA AtmA sAthe vArtAlApa ekAnta ApaNA dukRtyAnuM phaLa nathI. e AvatA karI mArgadarzana meLavatI ane tenI mUMjhavaNa TaLI hoya che te e mATe, ke enA dvArA ApaNe vadhu jatI. A rIte A vidhavA nArI tenA svargastha suMdara, vadhu sahiSNu, vadhu samaju ane vadhu pavitra patinuM sAMnidhya jALavI rAkhI, Atma daSTie banIe. ApaNA dezavALa ane lagna vaccenA pitAnI jAtane saubhAgyavatI mAnatI. sagAvahAlA samaya daramiyAna pharavA jatAM, ApaNe pelA vRkSanI ane saMbaMdhIo, pati vihoNA jIvanamAM paNa ghaTA nIce besI pelA kavinuM kAvya bolatAM e huM yazasvinInA AtmasaMtoSa ane apAra zAMti joI zuM bhUlI gaI ? le, tane yAda karAvuM : vimAsaNamAM paDI jatA. jyAre juo tyAre cittanI jagatamAM jIvana je madhuramAM madhura che, prasannatA dekhAI Ave ane duHkha ke saMtApanuM te adhika duHkhamAM rahe daLAtuM; koI nAma nizAna paNa na maLe. miSTamAM miSTa phaLa vRkSa para hoya te, Arthika sthiti nabaLI nahatI tema evI kI Tane pakSI ne bhakSa thA tuM ! [AtmAnaMda prakAza
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ yazasvinIe A rIte mArgadarzana meLavyAM tArI IcchA e ja mArI IcchA." theDA divasa pichI ja gautamane amerikA mokalAvyuM hatuM. bAda gautama ane tahamInAnA lagna thaI gayA. patinA mRtyu bara yazasvinI IchA te gautama bhAre mAtR bhakata hate. nAnI moTI gautamane mosALamAM mokalI turata dIkSA levAnI dareka bAbata mAtAnI IcchAnusAra gharamAM thavI hatI. paNa e vakhate patinA AtmAe tene joIe, e gautamane Agraha raheta. yazasvinI cetavatA kaheluM : "mAnavane sAce dharma te tene bhAre samaja hatI. dIkSA mATe je samayanI tene prApta thayeluM kartavya karavAnuM che. huM sadehe nathI AturatA pUrvaka rAha joI rahI hatI, te samaye eTale gautamanuM dhyAna rAkhavuM, tene meTo kare, najIka AvyuM. dIkSA mATe tenI taiyArI te kyArathI keLavaNI ApavI A badhuM tAruM kartavya che. kartavya zarU thai cukI hatI. haMmezAM AMbela, upavAsa ke e ja dharma che. ApaNuM kartavyane be anya evuM koIne koI tapa te hoya ja. patinA mRtyunA para nAkhI, mekSanI pAchaLa doDavAthI mekSa najIka divasathI ja pathArIne tyAga karI saMthAriyA para AvavAne badale dUra jAya che. gautama pRthvI para sUI rahetI. sAdhvIjIo sAthe samAgama vadhAryo. emane ema nathI TapakI paDe, ApaNuM baMnenAM daza vaikAlika sUtra kaMThastha karI lIdhuM. dAMpatya jIvana AmaMtraNathI te AvyA che. mANasa samaje ke A ane raMDApAne teNe jema ujALyuM, tema tyAga, mAruM kartavya che, chatAM te karavAmAM pravRtta thavAne tapa, saMyama dharmane paNa te dIpAvavA mAgatI hatI badale bIjI dizAmAM pravRtta thAya te evI pravRtti pacAsanI AsapAsa vaye paNa, zarIra sazakata hatuM, eka prakArane pramAda che ulaTo mArga che. dikSA ane vihAramAM mAIlenA mAIla sudhI cAlavAnI dharma sarva zreSTha dharma che emAM koI zaMkA nathI, paNa Teva pADI dIdhI hatI. paNa tyAM te eka bhAre paNa samayane paripAka thaye, yogya samaye e mAge AghAtajanaka vAta banI gaI. putra ane putravadhUnA javAya te ja emAM mAnava jIvananI zobhA che. dAMpatya jIvanamAM ekAeka agni pragaTaye, vahemIgautama gRhasthAzrama zarU thAya, e vakhate dIkSA nAne pati mAvaDiye lAge ane eka rAte mATe A AtmA tane AnaMda pUrvaka rajA Apaze." ekAeka cAlI gaI. jatI vakhate eka ciThThI mUkatI gaI ke gautama sAthe rahevAnuM tenA mATe - traNeka varSa pachI gautama amerikAthI ejIi. kothI anijI zakaya nathI ane te sadA mATe cAlI jAya che. niyarIMganI ucca DIgrI laI pAcho pharyo ane yazasvinIe A vAta jANI tyAre te stabdha thaI muMbaInI eka amerikana kaMpanImAM moTA pagAre gaI. enA paga dharatI sAthe jaDAI gayA. enA dAkhala thaI gayA. lagna mATe aneka kanyAonI haiyAmAM cAre bAju hatAza chavAI gaI. ekanA vAta AvI hatI, paNa suzIla mAtAe kanyA eka patrane saMsAra kathaLI gayo. pachI te chUTApasaMdagInuM kArya putra para ja cheDayuM hatuM. cheDAnI vidhi paNa patI gaI. gautamanA saMtApane gautamanI IcchA tenI ophisamAM kAma karatI eka pAra na rahyo. tana ane mana banethI te paDI Itara jJAtinI kanyA sAthe lagna karavAnI hatI. bhAgyo ane tenA jJAnata tuo DhIlA paDI gayA. paNa mAtAnI saMmati hoya te. tahemInAne eka eka evA kaTokaTInA samaye mAtA putranuM AzvAsana divase ghare laI AvI mAtAnI sAthe paricaya banI, banI. karAvyo ane pitAnI IcchA paNa pragaTa karI. mAtAe kahyuM: "huM te have A gharanI gheDa prasaMge bane che ane bhUlAI jAya che paraMtu divasa mATe mahemAna chuM eTale A bAbatamAM e bhUMsAI jatA nathI. mAnava hRdaya para prasaMge dhanya sAi jI] [pa1
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ pitAnI chApa aMkita karyA sivAya nathI rahetA. ane abhyAsI mATe te upAdhi mAtra samAdhinuM putravadhU, gautamane choDI cAlI gaI tenA tamAma nimitta banI javI joIe. duHkha, AghAta ane deSano Topale samAjanA strI puruSoe yazasvinI vedanA ane AtmAne khorAka che. sukha te para hai. leka TIkA karatAM ke, "mAthA bhAre manuSya svabhAvamAM je koI nirbaLatA ane sAsunA trAsanA kAraNe putravadhU cAlI gaI. bAI asthiratAnA aMze che, tene uzkeravAnuM je kAma kare sAhebe dIkSAnA hAtha joDyAM che, te e raste che. duHkha, AghAta ane vedanA mAnava svabhAvamAM Aja sudhI kAM na gaI?" paDyA para pATa ane je kAMi sabaLa ane acaLa aMze che tene utteje ane dAjhayA para DAma e te ApaNe tyAM anAdi che. duHkha vinA saMsAramAMthI mukti nathI. sItA kALathI cAlatuM AvyuM che. lokone moTo bhAga jevI pavitra nArIne paNa rAmayugamAM e kevA kevA duHkhI che, eTale zuM anyane duHkhI karavAmAM duHkhe ane vedanA sahevAM paDayAM ! be badAmane teone AnaMda prApta thatuM haze ? bebI paNa tenI TIkA karatuM hatuM, tyAre A te patinI chabI sAme eka madhya rAte samAdhistha bhraSTAcAra yuga. A yugamAM bhraSTAcArIo tArI game yazasvinI beThI hatI. enuM haiyuM valevAtuM hatuM tevI vAta kare temAM tArA cittane tuM zA kAma ane cakSamAMthI azrudhArA vahI rahI hatI. mane mana azAMta thavA de che ? mananAM melAM mAnavene svargastha patinA AtmAne te kahI rahI hatI : anyanA doSe ja dekhAvAnA. pote sArA hoya te "A badhA dukhe jovA ane sahevA mATe mane ja anyanA guNe dekhAyane ! ApaNe sAthe vAMcatA ekalIne saMsAramAM rAkhI tame cAlI nIkaLyAe pelA kAvyanI paMkitao tuM bhUlI gaI ? je, tamArI jevA dayALane mArI ja dayA na AvI? yAda karI ApuM : tamArI icchA saMtoSavA putranA sukha mATe saMsAramAM jIvanane kalaha che, jIvana bahelAvavA, rahI, have Aje badhA strI puruSe mArI sAme kalaha viNa jIvananI heya pUti; AMgaLI cIMdhI kahI rahyo che ke, patinuM chatra jatAM duHkha darzana pachI thAya sarjana sadA, A vidhavA nArI gharamAM mAthA bhAre thaI gaI che. duHkha che zakitanI parama mUti. tamArI AjJA pAlananuM AvuM phaLa mAre bhegavavuM zuddha niSThA ane uraca bhAvanA pUrvaka mANasa paDyuM chatAM tamane mArI dayA nathI AvatI? mane tamArI pAse ja kheMcI ne ke jethI A duHkha, je karma karate rahe che, tenA ja sAcA mUlya che. vedanA ane paritApamAMthI sadA mATe mukta banuM?" bAkI lekanI vAhavAha, prazaMsA ke TIkAnI svasthatA ane zAMtipUrvaka patine AtmA A kiMmata phUTI badAma jeTalI paNa nathI." patinA duHkhI nArIne kahI rahyo hataH "zu! mRtyu dvArA AtmAe yazasvinIne navuM cetana ApyuM. dIkSAnI karma paripAkamAMthI mukta nathI banI zakAtuM, e IcchAne pAchI ThelavavI paDI. putranA kathaLelAM te A janme ke anya janme avazya jogavavA saMsArane punaH parimArjana karavAnI pharaja UbhI ja paDe che. baMdha kALe ceta prANI, udaye saMtApa thaI cheDA TAIma pachI eka suzIla kanyA sAthe ze? e te anekavAra vAMcI gaI che. huM te A gautamanA pharI lagna karyA ane pachI pote dIkSAnI kahuM chuM ke udaye saMtApa te nahi, paNa AnaMda taiyArImAM paDI. * ane prasannatA hovA joIe, karmo bhogavavAmAM te patinA mRtyu bAda turata je mAge javAnI jIvanuM anAdikALanuM devuM devAtuM jAya che, emAM tIvra IcchA hatI, e mAge tyAga dharmanA raste te vaLI saMtApa zA mATe? tArA jevI samaju (anusaMdhAna pAnA 55 upara juo) [AtmAnaMda prakAza
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcArya haribhadrasUrinA dArzanika daSTikezu -hindImAM mULa lekhaka :-ku. suzIlA jaina anuvAdaka : kA. ja. dezI "raktateja" vastumAtranA yathArtha svarUpanuM jJAna athavA tene pakSapAta je vI na : paDhAripu ! mATe prayatna karavo eTale tattvajJAna, darzananI vyAkhyA zuttiAmar vavanaM tatha zArtha parigra karatA vidyAe kahyuM che ke "darate manena phata nam" paDadarzanasamuccaya temaja zAstravArtAsamuccaya vagere vastunuM svarUpa nisIma temaja aneka prakAranuM che. dArzanika granthamAM emanI vizeSatAo spaSTa jaNAI aneka vastuomAM satya deza temaja kALabhedathI vibhinna Ave che. prakAranuM Avirbhata thAya che. tethI koI vyaktine darzanasamucayanA viSayamAM pahele prazna e satyanuM darzana paripUrNa te kaI vyaktine satyAMzanuM ja upasthita thAya che ke zrI haribhadrasUri pahelA A graMtha jJAna thAya che. tethI satyane jANavAne rAjamArga e jevI kRti hatI ke nahi? bhAratanA prasiddha darzananA che ke satyanA zodhake te eTalI vyaktionA darzanane pratipAdana karavAnI daSTie siddhasena divAkaranI kRti AdhAra temaja sahAnubhUtithI samaja prayatna karavo paDadarzana samuccayanI sarakhAmaNImAM mUkI zakAya che. joIe. paraMtu sAmAnya vyakti mata-virodha temaja zrI haribhadrasUrie pitAnI kRti darzana samuccayamAM mata-visaMvAda khaDA karIne darzanane kalezabhUmi banAvI cha darzananonuM nirUpaNa karyuM che. siddhasenanI dArzanika de che. jyAre viziSTa vyakti virodha temaja mata- katio padyabaddha che te haribhadranI kRtio paNa padyabaddha visaMvAdane TALavA Icche che. che. siddhasenanI kRtio azuddhione kAraNe temaja darzana ke tattvajJAna dharmasaMpradAyane AdhAra hoya vyAkhyAonA abhAvane lIdhe aspaSTa ane saMdigdha che. tatvajJAnanI bhUmikA vagara dharmasampradAya TakI che, te haribhadrasUrinI kRtio pATha zuddha temaja spaSTa zakato nathI. paraMtu jyAre koI darzane dharma sampradAyanI vyAkhyAone lIdhe spaSTa temaja nizcitArthaka che. sAthe joDAya jAya che, tyAre tenI sAthe bIjI ghaNI siddhasenajI pitAnI kRtiomAM te te darzananA vastuo astitvamAM Ave che. darzana temaja AcAra aneka prameyanI carcA kare che paraMtu tenI vacce keTalIka saMbaMdhI grantha, te pratyenA praNetAone AdaranI vAra pitAnI mAnyatAnI sthApanA karatA bIjAonA daSTithI jenAra anuyAyI varga, e prakAre darzana temaja mantavyanI vinodapradhAna samAlocanA kare che temaja dharma eka viziSTa chavita sampradAya banI jAya che. vivAdarata dArzanikonA viSayamAM vinodapradhAna tArkika A sampradAyamAM zreSThatA ke kanikatAnI vRtti utpanna kaTAkSa kare che, jyAre haribhadrasUri sAdIne spaSTa rIte thAya che. teja darzana temaja satyane lakSamAM rAkhanAra darzanenuM nirUpaNa kare che. bIjo taphAvata e che ke AcAranA nAma para jeTalA jhaghaDA temaja vAda-vivAda jyAM siddhasena darzananA mAtra tanuM nirUpaNa kare thayA teTalA kayAMya thayA nathI. che tyAM haribhadrasUri pratyeka darzananuM nirUpaNa karatA te paraMtu zrI haribhadrane vAstavika uddezya vAda-vivAda dezanamAM mAnya devatAonuM paNa varNana kare che. nathI. temanA mULagata saMskAromAM samatA madhyasthatA, haribhadrasUri pachI "padarzana samuccaya 'nI sAthe anekAntavAditA jovAmAM Ave che. tethI A kadAgrahone tulanA karI zakAya tevo pratye sarvasiddhAnta pravezaka' dUra haTAvIne anekAntavAdarUpa satyanuM prarUpaNa karatA lakhe che jenA kartA ajJAta che tathA "sarvasiddhAnta saMgraha che jene zaMkarAcArya praNIta kahevAmAM Ave che. trIjI AcArya haribhadra sUrine daSTikeNuM piya.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ kRti sarvadarzana saMgraha che je mAvAcArya kRta che. AcArya haribhaka rie nAnI vizALa dathiI cAvaka cethI kRti jainAcArya rAjazekharasurinI "padarzana- darzane paNa darzananI TimAM sthAna ApyuM che. samuccaya' che. pAMcamI kRti mAdhava sarasvatI phata sarvadarzana kaumudI" che. zAstra vArtA samurAya : zAdAvA samuccaya dvArA AcAryazrI haribhaka rie dArzanika paraMparAmAM eka haribhakacarinI pahelAM ja samucaya kAnsavALI sAdhAraNa da Na rAkhyo che. haribhakarinI agAu kRtio zarU thaI gaI hatI. digganAthanI pramANe vedika bauddha, ane je paraMparAmAM aneka dhuraMdhara samucaya" vagere kRtio tenA udAharaNa che. AcAryonA vistRta ane mahatvapUrNa grI maLe che. rAjazekharanuM 'padarzana-samuccaya' harilAyaranA ke jenA dvArA teoe bIjI paramparAonI mAnyatAo 'padarzana-samuccaya'nA AdhAra upara racAyela che. hari. ane AcAronI samAlocanA karI che. AcArya bhadrasUrinI racanA 87 padyomAM pUrI thAya che. tyAre herabharae "rAva tasamuccaya'ne vyAkhyA (TakA) rAjazekharanI kRti 100 padyomAM che. ane je darzakone jAte ja karI che. paraMtu haridvAra ripI lagabhaga 900 nirUpaNa haribhadrasUrie kyuM che, tenuM nirUpaNa rAja. 15 varSa bAda yazovijayajIe 'zAstravArtA para eka zekharasUrie paNa karyuM che. haribhadrasUrie darzanamAM vistRta vyAkhyA (TakA) lakhI che. jo ke zrI hari mAnya deva tathA pramANa prameyarUpa tavonuM nirUpaNa la rie A graMthamAM anya sadhaLA matonI samAche, jyAre rAjazekharasUrie tava uparAMta liMga, vepa, locanA kare che paraMtu A samalecanAmAM te tenA AcAra, guru, grantha ane mukti vagere vaNa vI te te AcAryA tarapha jarA paNa nikRSTa daSTie joyuM nathI. darzano taphAvata paNa batAvyo che. teno uga je rIte potAnA darzananA AcAryo tarapha samAnanI guNaratnasUrie haribhadrasUrinA paDradarzana-samanI TIkA daSTie jue che evI ja rIte bIna matanA AcAryo lakhatA karyo che. tarapha paNa sanmAna-daSTi rAkhI che. AcArya haribhadra sUrinI bIjA vidvAne taraphanI A sanmAnadaSTi te haribhadrasUri 'padarzana-samuccayanI zarUAtamAM che samayanA dArzanika samudAyamAM koI bIjAmAM nahatI. darzananA nirUpaNanI pratijJA kare che. te cha darzana mAM jo koI vidvAna potAnA pratipakSI tarapha sanmAnanI je nAma Ave che temAM cArvAkane nirdeza nathI. paraMtu (aa paranuM dRSTithI jue to ema samajavuM joIe ke temanuM cha darzanonuM nirUpaNa karyA pachI nyAya-vaizeSikane eka AMtarika mana guNagrAhaka ane taTasthatApUrNa che. A gaNAvIne Astika darzananI saMkhyA pAMca batAvI che ja che temanI samatvabhAvanA ane niSpakSapAtIpaNuM cAvakanuM varNana chaThThA darzananA rUpamAM karyuM che tethI AvI mAnasika bhUmikAmAM pratipakSanuM nirAkaraNa karavA temane cArvAka tarapha sadbhAva jaNAya che. haribhakoranI chatA paNa te matamAM rahelA satyAMzane zedhI kADhe che. pahelA bhAratIya AtmavAdI dArzanika cArvAka darzana tarapha ghaNAnI dRSTie jue che. ema jaNAya che ke AcArya haribhasUri bhUtavAdI cArvAkanI samIkSA haribhadrasurimAM A nikRSTatAnI bhAvanA na hatI. teoe karatI vakhate bhUta svabhAvavAdanuM khaMDana kare che temaja tenI mULa prakRti pramANe cArvAkano vicAra karyo che ane loka tathA sukha-du:khanI viSamatA darzAvatA karmavAdanI kahyuM che ke jIvana temaja jagatanA viSayamAM vividha sthApanA kare che. evI ja rIte citazaktinA mAnanAra utaratI caDhatI kalAomAM tenuM paNa mahattvapUrNa sthAna bauddhonA matanuM nirAkaraNa karIne jaina daSTie karmanuM che. darzana mAtra vartamAna jIvanane sanmukha rAkhIne svarUpa batAve che. tenI carcA karatI vakhate temane lAgyuM vicAra kare che ane dRzyamAna lekane ja mukhya mAne ke jena paramparA karmanA ubhayavidha svarUpamAM mAne che. che eTalA mATe e evagaNanA pAtra nathI. A rIte bhautika paristhitine cetanA para ane cetana saMskArano pa4]. [AtmAnaMda prakAza
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhautika paristhiti para prabhAva paDe che. A ja dravya (anusaMdhAna pAnA paranuM zarU) karma temaja bhAvakarma che. A hakIkatanA AdhAra javA yazasvinI taiyAra thaI e zubha prasaMge para ja karmavAda ane pUnarjanmavAda TakelA che. cArvAka patine AtmAnI rajA letAM gadgadita thaI teNe mata bhautika dravyane svabhAva mAne che, jyAre mImAMsaka kahyuM "vagara IcchAe ApanA AtmAnA saMtoSa ane bauddha abhautika tattvane svabhAva mAne che. tethI mATe, A saMsAramAM dIrdhakALa paryata mAre rahevuM AcArya haribhadrasUrie bane pakSamAM rahela eka eka paDyuM, paNa tema karavAmAM keTakeTalA saMgharSo AghAta sAyane paraspara puraka mAnIne kahyuM che ke jene karmavAda vedanA ane du:kha sahana karavA paDayAM ? mArA cArvAka tathA 1ImAMsaka ane bauddha matavya sAthe sAmya jIve gata janmamAM evA te zA aparAdha karyA che. A rIte karmavAdanI carcAmAM tulajAnuM daba haze ke dIkSA mATe, saMpUrNa rIte yogya pAtra hovA upasthita karyuM che chatAM atyAra sudhI udayamAM ja na AvI ?" karmo jota ja vAta patino AtmA himata pUrvaka kahI rahyo hate kAma da tta tarika mA ja rasa "zIla nArI ! saMdarya e ja jIvana che ane (Ara - 25 mIjI rIte kahe to jIvana e ja saMgharSa che. tti rU 4 jUtha saMvaphA | vastu jeTalI uttama, teTaluM tenuM mUlya vadhAre. sAsu vAtArA vicitra maF | dIkSAno mArga eTale te muktine patha. mukitathI nyAyopika Adi zata para dvArA jagata adhika kImatI anya zuM hoI zake ? jevI vastu kartutvanA prativAda karatA karatA te mAnavazAstrIya tevI tenI kiMmata. saMgharSo AghAta vedanAo ane rahasya zodhe che. teo kahe che ke devamAtra tAtvika duHkha dvArA te, mAnavane A saMsAranI asArarUpe paramAtmAno aMza che. te ja potAnA bhAvino tAnuM bhAna thAya che. A jJAna prApta thayA vinA, kartA che. A rIte jIva ja Izvara che ane e ja mAnavIne sAce ane pAka vairAgya AvI zako nathI. saMsAranI asAratA, anityatA ane kSaNaiishvrH paramAtmeva taduktabAlevanAt / bhaMguratAne jANyAM samajyAM ke anubhavyA vinA, tho surinarI rahyA che arriAvata che rikSAnA mUtha paNa keTalA ? have ja sAcI dIkSAnA (jA. vA. . 20) mATe tame lAyaka banyAM yazasvinI! jIvanamAM mane je padmagra gujarAta rAjya ghezvara. prApta na thayuM, te eka vakhatanA mArA jIvana ja taio : ghA thavadhiH | sAdhI na prApta thAya che, e prasaMge mArA AtmAne (aa. sA. . 20) : mAnada thAya che. tamAre mAga niSkaTa A rIte AcArya haribhadra sAMkhya bauddha, o. kahuM ! tamane sAcuM jJAna prApta thAo ane aneka niyadika vagere monI samAcApatAnA zastravAta sAcuM jJAna prApta karAvavAmAM nimittarUpa bano. eja abhilASA mArA AtmAnI tamArAthI sadAne samuccayamAM kare. paraMtu temAM rahelA sonI upekSAnI daSTie karatA nathI paNa te satyane pitAnA mATe chUTA paDatAM vakhatanI che ! ane mukarara tithinA daSTikoNa sAthe sarakhAve che. tethI spaSTa che ke AcArya divase, vijaya muhUrta jyAre yazasvinIe pravajyA haribhadranuM dRSTikoNa khana- mamhananI vitAmAM paDIne lIdhI, tyAre eka bAju putra ane putravadhU athuna bharI AMkhee tene vadI rahyA hatA tyAre bIjI satyanuM svarUpa samajAvavAno che. A temanA darzana nI bAju aneka strI puruSe bulaMda avAje pokArI dena che. rahyAM hatAM "dhanya putrI ! dhanya dAMpatya jIvana ! (zramaNa navembara 1971mAMthI sAbhAra udadhRta.) dhanya mAtA ! dhanya sAdhvIjI " AcArya haribhadra sUrine dRSTikoNa [papa
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ maMchA bhUta ane zaMkA DAkaNa lekhaka :- zrI dhanasukhalAla mahetA bhAI! vAta banI gaI A pramANe pADI ane kahyuM, "emAM naMdu kyAM AvI ?" mArI bairI sUtI tyAre ja huM vaheluM kAma para huM te dIkarA kazuM jANatI nathI" DosI belI, javA nIkaLI paDe. eka ThekANe kAma karavAnuM hatuM "paNa A te ema ke cetelA sArA." te be kalAkamAM patAvI dIdhuM. tyAMthI pAcho mArI dukAne "paNa mane kahe che kharAM, naMdue zuM karyuM che ?" thaIne huM ghera gaye. vadhAremAM vadhAre mane traNa kalAka me pUchyuM. thayA haze. paNa e traNa kalAka thaDA kahevAya ke vadhAre, "bhAI mane zuM pUche che? pUchaje pelI gaMgAne" e prasaMge para AdhAra rAkhe che. paNa javA do, . '' Ama kahI te te pasAra thaI gaI. pahelethI ja zarU karIe : kAmamAM mAruM citta lAgyuM nahi. chatAM game tema thoDeka AgaLa jaIne mAre basa pakaDavAnI hatI. te patAvI gaMgAne ghera gayo. enuM ghara subhAgye rastAmAM huM jato hateeTalAmAM amArA ghara pAse rahetA eka ja hatuM. vAta evI hatI ke A gaMgA sAthe mArA DozImA jarAka moTo bojo UMcakIne jatAM hatAM. teNe - vivAha thayelA paNa pachI oI DAyA ane huM paraNyo mane joIne kahyuM : "keNa, choTubhAI? dIkarA ATale na dune. gaMgA koI bIjA sAthe paraNI paNa kharI, ane boje jarA UMcakI lene! mAreya pAse ja javuM che, ane be varSamAM rAMDI paNa kharI. enA gharamAM te nAkA-sudhI." ekalI rahetI hatI. meM mUMgA mUMgA beja UMcakI lIdho. thoDIkavAra mane joIne eNe tarata ja kahyuM : "naMdune paraNane thaIne DozImAe pUchyuM: "choTubhAI, vahu kayAM ?" paNa 2 sukhI te thayAne?' mane jarA AzcaryuM te thayuM. chatAM e kema vaLI ? gharamAMsto. kema pUchavuM paDayuM ?" nAre. "oha ! tyAre te A vAta te ja vahetI mUkI amaryuM. bicAre mAro choTu!" DozI belI. che.' huM gusse thaIne belyo. "huM bicAre kema thayo ?" meM pUchyuM. ' 'nA bApA, nA. meM vahetI nathI mUkI. e vahetI "narenA. e te kAMI nahi. jamAnA gayA, mUkanAra te ApaNI caMdAvarI." Ama kahIne e khaDakhaDATa hasI. bhAI..havenA jamAnAnAM bairA ja judA" paraNyAne mane traNeka varSa thayA hatAM. mane naMdumAM "kAMI kAraNa?" meM pUchyuM. koI dUSaNa jaNAyuM na hatuM. paNa pelI DokarI ane bhAI, amArA vakhatamAM marada kAma para nirAMte A gaMgA bene ethI vAta sAMbhaLI mAruM mana jAya.." "ane have ?" meM pUchyuM. vivala banI gayuM. IrSyA! zaMkA ! kevI vastuo che! have te ciMtA thAya ke ghera pelI zuM karatI haze ?" naMdunA sadgaNa mane have bhayaMkara durguNa jaNAvA "eTale ?" mAMDyA. enuM heta mane kRtrima lAgyuM. eno sneha "have kAMI nahi, dIkarA ! e te vAtanI vAta ! mane have daMbha jaNAyo. ATaluM kahIne DozImA mArA hAthamAMthI bojane laIne caMdAgavarIne ame badhAM oLakhatAM hatAM. e kAMIka jhaDapathI AgaLa cAlyAM. paNa meM ene pakaDI amane badhAne pichANatI hatI ane bahu dUra rahetI [AtmAnaMda prakAza
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ nahotI, ethI huM sIdhe ene tyAM UpaDe. ene pelAnuM nAma zuM ?' meM pUchyuM, dhaNI sArA nazIbe bahAra gayo hato ane e rAMdhatI hatI. "kenuM nAma ? tame paNa! jarA sIdhuM te bole." kema choTubhAI? atyAramAM tamArI savArI mAre "have Dhaga javA de ne! mArI berI naMdune kahyuM tyAM ?" teNe pUchayuM. puruSa mitra che?" dAMta pIsIne bolyo: "Akhu meM mAre savAla pUchayoH "A vAta tame banAvI gAma jANatuM lAge che. mAtra huM ja jANatA nathI !' kADhI ?" juo choTubhAI tame kAMI bahu uzakerAI gayA arere! naMdune vize vAta banAvI kADhe che e jaNAo che. jarA zAMta thAo." hasamukhe kahyuM. te mArI nAnapaNanI bahenapaNI.' have badhI lAhyarI javA de. mane jaladI nAma to pachI gaMgAe sapanAmAM evuM kAMIka sAMbhaLyuM , kahI de "nagIna" pelI belI. nA bhAI, huM zA mATe boluM ? meM ene kaheluM." te pachI tameja upajAvI kADhI !" bolyo. nagIna koNa ?' meM pUchyuM. ema bArisTaranI peThe savAla javAba na kare. 'nAre nA, bhAI huM te upajAvI kADhuM? te mAre vahelAM keleja javuM che." pelIe kahyuM, "huM e sAMbhaLeluM kahyuM. nathI jANatI." "konI pAsethI sAMbhaLyuM ? meM ghAMTo pADIne pUchyuM. "koNa jANe che ? " meM pUchyuM, "tane koIe "are choTubhAI puruSa jAta vahemIlI, bhAIsAbI kahyuM haze ne ?' "ema gallAtallAM na kara, caMdAbahena, nAma mane te bhAi, tamArI pADezI pelI jamanAo kahI do. tame konI pAsethI A vAta sAMbhaLI ? nahi kahyuM hatuM. basa, huM jAu ?" Ama kahI e gharamAM te emAMthI tame sAra nahi kADhe." mAre mijAja ja pAchI adazya thaI gaI have kAbUmAM na rahetAM huM jethI bolyo. tame te hada karo cho, choTubhAI, pelIe kahyuM , huM tyaMthI ghera kevI rIte gayo ane gharanI pAse mAre zuM ? mane te pelI hasamukhe kahyuM. e te rahetI jamanAne tyAM kevI rIte pahoMce e mane sAMbharatuM nathI, eTale huM uzkerAI gayA hatA. huM maradanuM nAma paNa jANe che." jamanAne tyAM pahoMce. jamanA zAkavALA pAse zAka e maradanuM nAma mane jaNAvo.' levA bahAra ja UbhI hatI. 'bhAI, e hasamukhane ja pUchajone!" pelI bolI, vacamAM mane nAhakanA zA mATe herAna karavA nIkaLyA che ' kema jamanAbahena, tamane bIjo dhaMdho nathI ke te mArI bairI mArI gerahAjarImAM parAye purUSa gharamAM have te mane naMdunA cAritra vize zaMkA nahi, ja ghAle che, evI vAta upajAvI kADhI ? " meM paNa khAtarI ja thaI gaI hasamukha juvAna chokarI uzkerAIne kahyuM. hatI ane kelejamAM jatI hatI. cA. A...le, te meM vAta upajAvI kADhI, tarata ja ene tyAM pahoMcyA ane bAraNA ema ne?" jamanAe ThaMDe kaleje kahyuM. AgaLathI bUma mArIne meM ene bahAra ja belAvI. ' e te tarata hasatI hasatI AvI. "o che. tyAre koNe upajAvI kADhI? badhAM tamArA ja nAma choTubhAI! mAruM zuM kAma paDayuM ? de che. meM jhukAvyuM. maMchA bhUta ane zaMkA DAkaNa [57
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ hA, bhAI. huM A vAta jANuM ane meM jAuM chuM. pharIthI tamAre ghera paga nahi mUku. pachI ekAda bene vAta karI paNa haze, paNa vAta meM te basane ? sagI bahenane huM duHkhI karUM ?" upajAvI kADhI nathI " nagIna-mAre sALe ATaluM bolIne raDatI naMdune te pachI tamane keNe kahyuM ?" meM pUchyuM. zAMta karavA lAgyo. tamArI bairIe '' teNe kahyuM. huM te ATaluM banI gayuM ethI lagabhaga zUnya "he mArI bairI naMdue ? tame zuM bole che ?" manaska thaI gayo hato. naMdu bhAI pahelethI ja hA, bhAI hA. naMdubahene ja kahyuM hatuM ane cAraso vIsa. naMdunuM piyara amArA gAmathI dUra ane vaLI ema paNa kahyuM hatuM ke tame emane A vAta nagInanuM AvuM cAritra, eTale e A tarapha pharajo ja kahetAM nahi." jamanA bolI. nahi. kAMIka gunAmAM Akhare e pakaDAyela ane eka laMga mArIne ghera pahoMco. ghaMTaDI vagADI paNa varasanI jela pAmele. ene chUTavAne vakhata thayela bAraNuM UghaDyuM nahi eTale meM be cAra lAta bAraNAne ? tyAre meM naMdune kahI dIdheluM ke, "tAro bhAI hoya ke caDI kADhI. naMdu e ja bAraNuM ughADyuM ane taddana na game te hoya, paNa ene mAre tyAM huM dAkhala karavAne svastha citte paNa jarAka AzcaryathI mane pUchayuM: 'lA? ja nathI ke tuM belAvatI nahi !' kema, Aje Ama? bAraNAne teDI pADavuM che ? ' mArI A AjJAne pariNAme naMdue ene chAnAe te badhuM samajyo, paNa huM ahiM nathI mAnA belA hatA. mane samajAyuM ke meM lagabhaga hote tyAre bIna ahIM Ave che ema ne?" piNe Dajhana nagIna judA judA ka9yA, paNa Aja barADyo. kamabakhta mArA dhyAnamAM kema na Avyo ? paNa khera ! thayuM te na thavAnuM nahotuM. huM zaramAI paNa....paNa...' gayo. koI divasa naMdune meM Uge sUra belAvelI nahi, paNa ne baNa! pAcho sAme javAba Ape che ? tene meM tamAro ceDI kADhyo, ethI huM khUba zaramAI Ama belI meM gussAmAM ne gussAmAM naMdune tamAce gaye. meM kahyuM. "nagIna ! tAre kayAMya javAnuM nathI. coDI kADhyo. ane pachI tene lagabhaga dhakko mArI tuM ahIM rahe. koI ThekANe goThavI daIzuM. pachI tuM aMdara gayo, te sAme ja nagIna lagIra gabharAyele game tyAM jaje. paNa je badhAne ema ja kahevAnuM ke maLyo. eNe mane naMdane tamAro mAratAM paNa joyele. tuM AphrikA gayelo ane hamaNAM ja pAcho Avyo che. e bolyA: "arere ! choTubhAI tame AvA zAMta tane ThekANe pADatAM mane vAra nahi lAge." mANasa thaIne AvaDI nAnI bAbatamAM naMdune tamAro pilI DozIne huM te divase maLe ja na hota mArI dIdho ?" te? bIjAnI vAta sAMbhaLI meM bairIne tamAro ceDI paNa" huM tata papa thaI gayo. kADhyo. enA daMDa rUpe mAre mArA cArasevIsa sALAne bhUla mArI, doSa mAre. paNa e divasa e Tia , khAsso aDhI mAsa ghera rAkhavo paDyo. sAcuM ja ! rasa bhUkhyo hato. jAheramAM pharatAM huM zaramAte tethI belIne ene eka ThekANe nokarIe rakhAvo paDyo. Akhare tame mane tamAre tyAM AvavAnI sApha nA pADI che. ane e gAmamAM ne gAmamAM eTale lagabhaga jiMdagI hatI, chatAM Avyo. ane taMdu mArI sagI bahena. ja paryata enI saMbhALa paNa rAkhavI paDI ! paNa AvA 1 te enA saMbhALa paNa tenAthI mane tarachoDAya nahi. emAM ATalo gusso ? saMjogomAM bIju thAya paNa zuM ? ane te paNa choTubhAI kare? huM hamaNAM ja cAlyo pa8] [AtmAnaMda prakAza
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharmanuM sAcuM sthAna ApaNuM hRdaya che pU. kedAranAthajInuM eka vyAkhyAna gAmamAM roganuM pramANa bhayaMkara vadhe athavA ApaNAM dharma, sAmAjika dharma ApaNe jANatA nathI. vyaktigata ja gharamAM ghaNAM moTA pramANamAM kacaro bhego thAya sukhanAM karatAM bIjA kazAne ja ApaNe mahatva ApatA eTale ApaNane potAnuM badhuM lakSa jema tene ja nathI. svArthane ja ApaNe zreSTha samajIe chIe. dezanuM nivAraNa mATe ApavuM paDe che, te ja pramANe Aje hita samAjanuM hita zemAM che tene ApaNe vicAra ApaNAM samAjamAM badhe ja azuddhi phelAI che tene dUra karatAM nathI, ghaNAM samayathI ApaNe A ja sthitimAM karavA mATe ApaNe badhAe lakSa ApavuM jarUrI che. divaso kADhIe chIe. kaI paNa udAtta Adarza vagara, koI dhanalobhathI, te koI tRNAthI, koI gujarAnanI mAnavatAnI udAtta bhAvanA vagara kevaLa dhyeyazUnya avamuzkelIne lIdhe te kaI sattAnA madathI kaI phakta ardha- sthAmAM ApaNAM divaso cAlyuM jAya che. tenuM pariNAma yaMthI te koI AjanI anizcita paristhitane ApaNAM mana para eTalu viparIta thayeluM che ke pitAne lIdhe, ema dareka jaNa AjanA pApacakramAM saMpaDAyele vyaktigata svArtha mATe potAnA samAjane, dezane ke che. eTaluM ja nahi paNa ApaNAM badhAnA cAlu Aca. pitAnA ja baMdhuone game teTaluM sahana karavuM paDatuM raNane lIdhe A cakranI gati vadhatI jAya che. ApaNe hoya che ke te mATe ApaNane kazuM ja lAgatuM nathI. badhA nizcaya karIne A azuddhi dUra karavA mATe pitAnI ApaNAthI thatA dezadroha-samAjadroha viSe ApaNane zakti saMpUrNapaNe lagADIe te A cakranI gati maMda kazo ja kheda thatuM nathI eTalI hIna manodazA ApaNI thaze ane thoDA ja vakhatamAM A pApacakra baMdha paDaze. thayelI che. kharekhara ApaNe ghaNI ja avanI sthitie A kArya mATe zuddhimaMDaLa jevI saMsthAonI jarUra che. jaI pahoMcyA chIe. A kArya eka vyaktinuM ke koI eka saMsthAnuM nathI, paramAtmAe ApaNane manuSya janma Ape che paNa ApaNA darekanuM che. amArA AmaMtraNane mAna temAM teno hetu ApaNA dhyAnamAM Ave te ApaNe. ApIne tame badhA ahIM AvyA te mATe huM tamArA pitAnA jIvanano sadupayoga karyA vagara nahIM rahIe, badhAnuM aMtaHkaraNathI abhinaMdana karUM chuM-tamane badhAne pitAno dharma ApaNe nahIM visarIe. pitAnuM kartavya dhanyavAda ApuM chuM. te sAthe ja huM tamane badhAne karatAM rahevAmAM ApaNe kadI cUkazuM nahIM. paramAtmAe namratAthI paNa AgrahathI vinati karuM chuM. ke tamArA ane sRSTi banAvelI che. pazu, pakSI ane prANIo paikI dareke A kArya pitAnuM ja che, A dharma kArya nirmANa karyA che. tema ja manuSyane paNa nirmANa karyA che. A kartavya che ema samajIne A zuddhi kAryamAM che. pazapakSIne ApelI zakti-buddhi temanA pUratI che. tana, mana, dhanathI bhAga levo. temanI AjIvikA calAvavA pUratI te che. potAnuM peTa ApaNe mANasa chIe tethI game teTalAM kaSTo veThIne bharavA karatAM teo kazuM vadhAre karI zakatAM nathI. paNa ApaNe mAnava dharmathI ja vartavuM joIe. ema hovA Izvare mANasane tIvra ane tIkaNa, prakhara ane pragabha chatAM ApaNe potAnA dharmathI vimukha thayA chIe ema mana, buddhi, jJAnendri, kAryakSama karmendri, te ja duHkhathI kabUla karavuM paDe che. Izvare ApaNane manuSya sAthe hajAro varSathI cAlato Avela mAnavatAno, janma Ape che paNa te pramANe ApaNe vartatA nathI jJAnane vAra-ATalI mUlyavAna bheTo ApyAM chatAM, temAM IzvaranuM apamAna che. mAnavajAtine A droha che. paraspara mANasamAM prema ane ekatA vadhArI saMghazakti ApaNe pitAnA jIvananuM mahatva samajatA nathI e pedA karavAnA sAdhane ApyA chatAM ane agAdha ApaNuM A sthitie pahoMcavAnuM kAraNa che. sAmudAyika sAmarthyavALI mAnava prakRti banAvelI hovA chatAM te dharmanuM sAcuM sthAna ApaNuM hRdaya che
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ badhAne upayoga te phakata potAnA sukha khAtara kare joIe. paramAtmA taraphathI je prApta thayeluM hoya tenuM e mATe tene tirarakAra che joIe. tene pitAnI tene ja saMtoSapUrvaka arpaNa karavuM temAM ja khare. kRpaNutA ane pitAnA svArtha mATe zarama upajavI dharma che, kharuM sarva samarpaNa che. A kharI mAnavatA joIe. vicAra karatAM ApaNAM dhyAnamAM Ave che ke che. ApaNI rajanI prAptimAMthI, kamANImAMthI A badhI zaktio paramAtmAe ApaNane dharma mArge ApaNAM peTa pUranuM vetana laIne bAkI badhuM manuSyavAparavA mATe ApI che. potAnI zakti, buddhi, mAtranA kalyANa mATe arpaNa karavuM e ja kharo potAnA sarvasvane upayoga badhAnA sukha mATe karatA mAnavadharma che. A mAnavadharma mATe ApaNe janma che. rahevuM emAM ja kharo dharma che. je je vastu para A dharma kaThaNa che emAM zaMkA nathI, paNa ApaNe adhikAra che. ApaNo haka che evuM mANasa jIvananuM sArthaka thAya ema lAgatuM hoya te dharmanuM samaje che te vastu kharekhara tenI che zuM ? De AcaraNa karyA vagara bIjI koI gati nathI. temAM ya vicAra karIne teNe joyuM. je zarIrane te potAnuM kahe ApaNe e vAta dhyAnamAM rAkhavI joIe ke je vastuo che te zarIra paNa tenuM che zuM ? te teNe pote kyAMthI para mANasane zraddhA hoya che, je vastuo tene kharekhara ApyuM ? kyAM kharIda karyuM ? zuM kimata ApIne teNe priya hoya che te tene kaThaNa lAgatI nathI. prema, vizvAsa, te kharIdayuM che ane uttara Apo saheluM nathI. zraddhA, bhakita ane niSThAne lIdhe mANasamAM dhIraja, vizvamAMthI te nirmANa thayeluM che. vizvanI zaktithI te baLa ane sAmarthya pedA thAya che. tenI AgaLa vadhyuM che. paramAtmAnI anaMta kalAmAMthI te phakta eka kaThaNatA rahI zakatI nathI. tene laIne dharmAcaraNa saheja sAdhAraNa kRti che. A zarIra tenuM che. vizvanA dharmathI thAya che. te mANasane svabhAva thaI jAya che. pachI tenuM pAlana poSaNa thAya che. tenuM rakSaNa thAya che. te dharma ane svabhAva judA rahetA nathI. mANasane badho zarIra ane tenI zakti buddhithI prApta thayeluM badhuM vyavahAra, tenuM badhuM jIvana dharmamaya thaI jAya che. pitAnuM ja che ema mANasa samaje che e tenI keTalI ApaNAM dezanI ane samAjanI AjanI sthiti brAMti che? AmAM keTale meha che? paNa Azcarya e viSe ApaNane kharekhara duHkha lAgatuM hoya te game che ke A brAMtimAM tene je je kaMI lAge che tene te teTalA kaSTa sahana karIne ApaNe te sthiti badalavI jJAna kahe che. abhilASA, vAsanA, labhatRSNA ane ja joIe. ane te mATe ApaNane mAnavadharma para svArthane te adhikAra hakaka samaje che. A kRtajJatA AvyA vagara nahIM cAle. A mAnavadharmanI jAgRti ane pAmaratA che. paramAtmAe ApelI vizva mAMthI ApaNAM badhAnA aMtaHkaraNamAM thayA vagara chUTako nathI. prApta thayelI zakti emAMthI je je kaMI paNane ApaNe viveka, saMyama, niSThA vagere sadaguNa prApta prApta thAya che te te ApaNAM ekalAnuM che ema na karavA paDaze. ApaNe purUSArthI thavuM paDaze. ApaNAM mAnatAM te badhAnuM che ema samajavuM ane te ja zarIra pUratuM lAgatuM AmaMtava, potApaNuM ApaNe pramANe vartavuM e ja dharma che. jJAna, vidyA, kalA, vizALa karavuM paDaze. samabhAva dhAraNa karavo paDaze. baLa, bhAva, guNa ke ApaNane prApta thayelI koI paNa vyakitagata abhilASA ane svArthamAMthI chUTavuM paDaze. upayogI vizeSa vastu ApaNe vizvamAMthI. samAjamAMthI jemaNe potAnA vyakitagata sukha tarapha na jotAM A prApta karelI che. tene upayoga karanArA ApaNe ja dharmanuM AcaraNa karyuM, jemaNe mAnavajAtinA kalyANa kevaLa chIe ema mAnavuM e adharma che. A adharma mATe saMtoSapUrvaka sahana karyuM tene ApaNe mahApurUSa lIdhe ja Aje ApaNI ATalI durgati thayelI che. kahIe chIe, tene avatArI kahIe chIe temane A durgati TALavI hoya te ApaNe adharmamAMthI IzvarAvatArI mAnIe chIe. paNa kharuM jotAM teo nIkaLavuM joIe. adharmamAMthI nIkaLavuM hoya te manuSyanA avatAra hatA ane temaNe ja mAnavajanma dharmamArga para AvavuM joIe ane te para daDha rahevuM kRtArtha karyo ema kahevuM joIe. ApaNane dharmamaya AtmAna prakAza
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma ane tattvajJAnathI bharelA aneka graMthA ApaNAM dezamAM che. te mATe ApaNe abhimAna ane gaurava laIe chIe. paraMtu ApaNe thoDo vicAra karIne jovu joie ke je puruSoe A graMtha lakhyA tenA vArasadAra hovA chatAM ApaNe Aje ATalI avanata sthitimAM kema chIe athavA adhogatie kema AvI pahecyA ! eka te ApaNe temanA vaMzajone rAtre e pramANe vartavu ee. nahIM te pUrvajo ane graMthanuM khoTuM abhimAna choDI devu joie. ATaluM karyAthI ApaNA daMbha te vadhaze nahi. pUrvajo viSe, temanA graMtha viSe ApaNe abhimAna laie paNa te pramANe AcaraNa na karIe evA jIvanamAM kaze| artha nathI. tethI ApaNAmAM dharmanuM sAmarthya AvI zakatu nathI. graMtheAnA rahasyane sa MdharavAnu sAcu sthAna hRdaya che, mAnavI aMtaHkaraNa che. dharmanuM sthAna te che. temAM dharma na hoya to duniyAmAM kayAMe jagyA nathI. game te mArge dhana meLavIne lAkho rUpiyAnuM dAna karI kaI temAM dharma viSenuM samAdhAna ane dhanyatA mAne te te temanI bhrAMti che. kAraNa te jAtanA dhaMdhA karanArA ja javAbadAra che evuM nathI. A paikI koI paNa aniSTa vyavahAra na karanArAoe paNa peAtAne niSpApa ke nirdoSa na samajavA joIe. durvyavahArane taTasthapaNe jotA rahevuM, te sahana karavA, te tarapha durlakSa karavu e khamatA pazu ochA doSavALI nathI. duniyAmAM anarthA, duHkhA ane anyAya mATe duSTonI duSTatA ane svA jema kAraNa che tema ja sajjanenI taTasthatA, temanI zithilatA ane ekAkIpaNAnI saMtoSavRtti e paNa kAraNa che temAM zakA nathI. tethI AjanI sthiti viSenI ApaNI taTasthatA paNu doSarUpa ane mahAbhayAnaka che. ApaNAM deza bhUta ane vartamAnakALanA mahApurUSo jo ApaNe gaurava ane abhimAna laIe to ApaNAM ja badhu Aje je dezadroha ane samAjadroha karI rahyA che, samAjanu zoSaNa karI rahyA che te joIne ApaNane zarama na lAgavI joie ke ? ApaNI samakSa koI koInA gharane Aga lagADato hoya, koI koIne lUMTato hoya, dula ke strI bALaka para koI anyAya karato hoya to ApaNe koinuM ghara khALatA nathI, koIne lUMTatA nathI ke koinA ApaNuM dharma te para anyAya karatA nathI ema mAnI nIrAMte besI rahIe ja temanI dhana prAptinuM mULa kAraNa dharmaniSThA nathI paNaane potAne dharmaniSTha samajIe e yogya thaze zuM? dhananI abhilASA che. te abhilASAmAMthI dharmacAraNa manuSya tarIke eve vakhate ApaNuM' kaI ja kavyu nathI. thavuM zakaya nathI. kAraNa abhilASA ane dharma eka zuM? A ja nyAya dhyAnamAM laIne Aje badhe cAlelA jagyAe rahI zakatA nathI. mAnavadharma paranI zraddhA temanI dAteAnuM kAraNa nathI paNa kIrtinI abhilASA nakkI karI zakIe nahIM ke ? mane lAge che ke cAlu azuddha vyavahAramAM ApaNuM kartavya zuM che te ApaNe tenuM kAraNa che. paraMtu ApaNe sAce ja dharmazIla sthiti badalavA mATe sudhAravA mATe dareka bhAratavAsIe hAya to dhanalAbha-tRSNA cheDI devI joIe. saMyamI prayatnanI parAkASThA karavI joie. ema ApaNe karIe jIvana svIkArIne prAmANika ane parizramazIla banavuM te ja ApaNA deza, ApaNA samAja AjanI durdazA joIe. satyane jIvanamAM mahatva Apavu joIe. mAMthI chUTo badhA dharmanA sAra eka ja che. dareka Aje ApaNe badhA manathI durbaLa thaI gayA chIe. pracalita dharma ApaNane samabhAva rAkhavAnuM zIkhave che. zrImaMta ane garIba badhA ApaNe dhama ne bhUlIne dharmane mATe ApaNAM hRtyamAM IzvaraniSThA hovI joIe. satya mArge cAlavAnA ApaNA nizcaya hAvA joie. te pramANe vI te kRtArtha thavA mATe mAnavajanma che. te bhUlI gayA chIe. AjanI viSama sthiti mATe ApaNe badhA javAbadAra chIe, Aje samAjamAM kALAbajAra, naphAkhArI, kharAba mizraNa, lAMcarUzvata vagere je prakArA cAlu che ane tethI deza samAjanuM je anucita nukasAna thAya che te badhA mATe paramAtmA ApaNate badhAne dhabuddhi Ape| ane te pramANe vavAnu` sAmarthya paNa Ape ! (samApta) manu` sAcuM sthAna ApaNuM hRdaya che] [1 jIvana joItu hAya te ApaNe temanA ja mAge javuM joIe
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ amerikAnA presIDenTa ebrAhama likananA keTalAka jIvana prasaMge ( A lekhamAMnA mULa prasaMgo zrI mukula kalAthI` kRta 'ebrahAma liMkana '( jIvana prasaMge ) graMthane AdhAre lIdhA che. lekhakaH--manasukhalAla tArAcaMda mahetA ) gatAMka thI cAlu (3) rUpa ane saundaya rUpano sabaMdha bAhya deha sAthe che paNa saunA sabaMdha te| mAnava yanI sAthe rahe che. bAhya rUpa to chetarAmaNuM, lalacAmaNuM, lobhAmaNu ane dagAkhora paNa hoI zake che. rUpatinA aM ja vikRta ' che. rUpa e mATe kahevAya che ke te vikRta thAya che. hRdayanu sau e bAlarUpathI taddana bhinna che. keTalAe rUpALA mAnavA vikRta mana ane karkaza svabhAva na dharAvatA hAya che. tyAre keTalAe kadarUpA ane beDoLa dekhAtA mAnavA suMdara prakRti ane umadA svabhAva dharAvatA hoya che. mAtra bAtharUpanA AdhAre mUlya kadI AMkI zakAya nahIM, A vastu jIvana parathI spaSTa thAya che. mAnavInA liMkananA likanane eka vakhata chApAMnA taMtrIonI sabhAmAM pravacana ApavAnuM hatuM. pravacanI zarUAtamAM liMkane kahyu " mitrA ! huM pote tatrI na hovA chatAM tamArI samakSa pravacana karavA ubhA thayA chuM, e eka rIte te anAdhakAra ceSTA che. mArI phAI mAta tamane na ruce e banavA joga che, te evI vAta sAMbhaLIne mane eka bAIe jema spaSTa rIte kahyuM hatuM, tema tamane paNa mane kahevAnA adhikAra che. " pachI pelI bAInI vAta karatAM liMkane AgaLa hyu " eka vakhata jaMgalamAM dhADA para besI eka ena jaI rahyA hatA. A bena mate sAmA maLyAM, 6] eTale gheADAne mA devA huM tarIne eka bAju ubhA rahyo. mane jeine pelA ene potAnA dhoDo cAbhAvI kahyuM: ' jIvanamAM tArA jevA kadarUpo anya mANasa ame kadI joyA nathI. ' meM javAba ApatAM pelA menane kazuM ke tamArI vAta sAcI che, paNa A vAta mArA hAthanI nathI ? pelA ene jarA rASapUrvaka mane kahyuM, 'tArA hAthanI vAta kema nathI ? rastA para nIkaLavAne badale dharamAM ja esI rahevAnu rAkhatA jA-to anyane tAruM AvuM mAM na jovuM paDe ! ' Ama bhUmikA taiyAra karI liMkane patrakAro samakSa potAnuM vaktavva zarU karyuM. liMkananI vAta sAMbhaLI patrakAro mugdha banI gayA. tene sacoTa samajAI gayuM ke, dehanA rUpa karatAM AtmAnA saunA ja sAcA mUlya che. rUpanI STie tA rastA para rajhaLatAM gadheDAe paNa zu kAMI ochA rUpALA che ? (4) karuNA ane anukaMpA liMkana vakIlAta karatA hatA te vakhatanA A prasaMga che. parigraha aneka pAponuM mULa che. eka garIkha ekalavAyI chekarI pAse je thADI dhaNI jamIna hatI, te eka luccA jamInadAre uMdhu cattuM karI pacAvI pADI, asahAya chokarI zuM karI zake ! te te raDatI raDatI li'kananI ophisamAM gai. liMkanane badhI vAta samajAvI [AtmAnada prakAza
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane pitAnI lAcAra ane nirAdhAra sthitinuM varNana liMkananI patnI bhAre karkaza svabhAvanI hatI, paNa karyuM. kesa laDavA mATe pelI chokarI pAse kazuM ja AvI patnI sAthe kaI rIte salUkAIbharyuM vartana nahetuM. liMkane tene AzvAsana ApyuM ane teNe pelI rAkhavuM, te liMkana barAbara jANatA hatA. pelA chokarIne keza pitAnA hAthamAM lIdhe. liMkanane vijaya mANasane rAte bhojana vakhate pitAnA ghere liMkane thayo ane korTe pelI chokarIne tenI jamIna pAchI bolAvyo. pati patnI baMne bhojana karI ArAma laI ApavA hukama karyo. vAdIne keza sAce pUravAra rahyA hatA, tyAM pele mANasa phALA arthe liMkanane thayo ane pilA jamInadAranI hAra thaI. tyAM jaI pahoMcyo. keza cAlatA hatA te daramiyAna pelI chokarInA liMkane patnIne vAta karI ke je kAryanA phALA lagna thaI gayA. pelI chokarIne tenI jamIna pANI mATe A bhAI AvelA che, te bahu suMdara kArya che maLI teno atyaMta AnaMda thayo ane pati patnI baMne ane mArI te IcchA che ke A kAryamAM ApaNe liMkanane AbhAra mAnavA. temaja phInI rakama ApavA pacAsa Dolarane phALo ApIe. liMkananI patnI tarata tenI ophisamAM gayA. keTalI phI ApavI te aMge pelA mANasanI hAjarImAM tADUkI uThI ane liMkanane liMkanane pUchatAM, teNe kazI paNa phI levAnI nA pADI, kahyuM tamArAmAM te kaI divasa DahApaNa AvavAnuM ja pati patnI baMnee bhAre Agraha karyo eTale liMkane nathI ! pacAsa nahiM paNa vIsa Dolara ApIe te hastA hastA kahyuM: "te pachI mArI phIne tamArA barAbara che." liMkane patnInI A vAta maMjara rAkhI lagnanA cAMdalAnI bheTa rUpe mAnI lejo." ane tene pelA mANasane vIsa Dolara ApavA kahyuM. pele mANasa rAjI tha tha vIsa Delara laI cAlI oparezana Tebala para, oparezana karatAM pahelAM dadI gayo. pitAnuM svamAna jaLavAyuM ane vAta maMjura pAsethI phI letAM DokaTaro temaja vakIlAta patranI rahI tethI patnI khUza thaI sAthe sAthe asIla game tevI paristhitimAM hoya te paNa phI laI letAM vakIlo mATe A vAta bahu karkazA patnIonA pati de, patnInA svabhAvano samajavA jevI che. dhajAgara karavAne badale, liMkananI mAphaka je salukAI bharyuM vartana patnI sAthe rAkhatAM zIkhI jAya, te 5) karkazA patnI ane mAyALu pati temanA dAMpatya jIvanamAM kaMkAzane avakAza na rahe. A eka divasa spriMga philDamAM Aga bujhAvavA -manasukhalAla tArAcaMda mahetA mATenA baMbAnA phALA arthe eka mANasa liMkananI ja A lekhamAMnA mULa prasaMge zrI. mukula kalAthI ophisamAM jaI pahoMcyo. liMkane badhI mAhitI meLavI kRta "ebrAhama liMkana ' (jIvana prasaMge " graMthanA lIdhI ane zALAmAM vIsa Dolara ApavAnuM nakkI karyuM. AdhAre lIdhelAM che. ahiMsA lakSI jIvanasAdhanA ane satyalakSI jJAnopAsanA e ja AtmasAdhanA ke AtmasAkSAtkAra eTale ke aMtarane sata-mita AnaMdamaya banAvavAne saphaLa upAya che. matalaba ke je sAdhanA ahiMsA ane karUNAnA maMgalamaya mArge AtmAne nirmaLa ane sarvamitra banAvavAmAM sahAyarUpa na thAya e sAcI jIvanasAdhanA nahIM. ane je upAsanA pitAnI jAtanA ane vizvanA satya svarUpanuM surekha darzana karAvavAmAM upayogI na thayA e yathArtha jJAne pAsanA nahIM. liMkanane jIvana prasaMgo
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina samAcAra H---- bhAvanagaramAM bhavya ejanazalAkA mahAtsava vayovRddha ane jJAnavRddha viddapUrNa sAhityanA sarjaka pUjya AcAryazrI kastUrasUrizvarajI, tathA parama pU. A.zrI ra'dharasUrijI tathA pU. A.zrI cadrodayasUrijI tathA pUjya AcAryazrI rUcakasUrijI tathA pU. A.zrI nItiprabhasUrijInI nizrAmAM zahera bhAvanagaramAM sa. 2030nA poSa zudI 14 tA. 26-1-7pa thI pASa vadI 11 tA. 6-2-75 sudhImAM eka anerA bhavya aMjanazalAkA mahe|tsava zrI dAdAsAhebanA paTAgaNumAM khAsa taiyAra karela samIyANAmAM ujavAyo hato. bhAvanagaranA ItihAsamAM A prasaMga ajoDa che. A AkhAe utsava daramiyAna jaina samAjamAM abAlavRddha sau koinA dilamAM anerA utsAha ane uma`ganA pura umaTayA hatA sau koI bhaktipulakti khanI utsAhabhera bhAga laI dhanya banyA hatA. mahotsavanA prathama divase jaLayAtrAnA varagheADA nIkaLyA hatA, temAM moTI saMkhyAmAM bhAI-baheneAnI hAjarI hatI. mahAtsavanA tRtIya dina tA. 28-1-75 poSa vadI 1 nA roja parama pUjya AcArya mahArAja zrI kastUrasUrIzvarajIne 75 mA janma divasa hato. A prasaMga zrI saMdha taraphathI pUjya sUrijInI stavanAno khAsa kAkrama cAjI temanA kAryane anumodanA karI hatI. pUjya kastUrasUrIjInA 55 varSanA dikSAkALa daramIyAna teozrIe dhaNI meATI sAhityeApAsanA karela che ane hajI karI rahyA che. teoe prAkRta vijJAna pAThamALA, pAIe vijrANa kahA, siri sahanAhariya vagere uttama pustakonA lekhana ane saMpAdana karI samAja upara upakAra karela che. A uparAMta bhagavAnanA cyavana kalyANaka, janma kalyANaka, dikSA kalyANaka, kevaLajJAna kalyANuka ane nirvANa kalyANaka utsava uttama dharmabhAvanA sAthe ujavAyela tA. 4-2-75ne magaLavAranA roja bhagavAnanI dikSA kalyANaka temaja varasIdAnanA bhavya varadhoDo kSatriyaku Danagara (dAdAsAheba)thI nIkaLI zaherabharamAM pharyAM hatA. rAjasthAnathI Avela enDa tathA sarakArI benDa sahita anya benDa, zrI siddhArtha mahArAjA tathA trizalArANInI jIpa, chappana dikumArikAonuM vRnda gIto gAtA bahene nu vRnda, Indra-IndrANi vagerethI tathA pUjya AcArya mahArAje tathA anya munivaryA tathA pratiSTita AgevAneAnI hAjarIthI A prasaMga utsAhapreraka banyA hatA. poSa vadI dazamanA rAja traNa mumukSu bahena candrAbena zAntilAla mumukSu bhAratIbena giradharalAla tathA mumukSu gajarAbene moTA mAnava medanI vacce dikSA aMgIkAra karI hatI. AkhA utsava daramIyAna zrI siddhacakrapUjana, aDhAra abhiSeka, rAtre bhAvanA vagere dhArmIika kAryo thayA hatA, moTI sa MkhyAmAM bhAvikoe A dareka dhArmika kAryamAM lAbha laI haryAnvita banyA hatA. A aMjanazalAkA mahotsavanI pUrNAhuti prasa Mge pUjya AcArya mahArAjee karela upakAranI anumeAdamAM ane AbhAra darzana aMge eka sabhAraMbha zrI dAdAsAhebanA paTAMgaNamAM tA. 9-2-75nA roja yojAyA hatA. zarUAtamAM pAMce pUjya AcAya mahArAjonI aMjanazalAkA aMge bhAvavAhI pravacana karI zreAtAjatAnI bhakti-ullAsamAM vadhAro karyA hatA. saMdhanA pramukhazrI nAdurasta tabiyatane kAraNe hAjara rahI zakayA na heAvAthI, temaNe mokalela sa MdezA zrI bakubhAie vAMcI saMbhaLAvyA hatA. potAnA saMdezAmAM zeThazrIe jaNAvyuM hatuM ke pUjyazrI AcArya mahArAjazrI kastUrasUrIzvarajI mahArAja tathA pU A.zrI dharmadhura MdharasUrIjI, tathA pU. A.zrI candroyasUrIjI tathA pU : A.zrI cakasUrajI tathA pU. A. nItiprabhasUrIjIe sarva pUjya AcArya mahArAjAnI preraNA ane apUrva parizramathI A aMjanazalAkA mahAtsava khUbaja UllAsa ane AnaMdamaya vAtAvaraNamAM UjavAyA te badala huM zrI sakaLa sadha vatI teozrI ApaNA Upara je anahada upakAra karyAM che te mATe anumodanA karU chuM. (anu, TAiTala 3 para)
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 * ThekANu rajIsTrezana opha nyujha peparsa (senTrala ) rUlsa 1956 anvaye 6 AtmAna't prakAza che. saMbaMdhamAM nIcenI vigato pragaTa karavAmAM Ave che. 1 prasiddhi sthaLa : khArageTa, bhAvanagara, 2 prasiddhi krama : dareka aMgrejI mahinAnI soLamI tArIkha 3 mudrakanuM nAma : - harilAla devacaMda zeTha kayA dezanA : bhAratIya AnaMda prinTIMga presa, bhAvanagara, 4 prakAzakanuM nAma : zrI jaina AtmAnada sabhA vatI, khImacaMda cAMpazI zAha-bhAvanagara, kyA dezanA : bhAratIya ThekANuM : zrI jaina AtmAnaMda sabhA, khArageTa-bhAvanagara. pa tatrInuM nAma : mAsika samiti vatI, khImacaMda cAMpazI zAha -bhAvanagara, kyA dezanA : bhAratIya ThekANuM : zrI jaina AtmAnaMde sabhA, khArageTa-bhAvanagara, 6 sAmayikanA mAlikanuM nAma : zrI jaina AtmAnaMda sabhA-bhAvanagara. AthI ame jAhera karIe chIe ke upara ApelI vigato amArI jANu tathA mAnyatA mujaba barAbara che. tA. 1-2-75 mAsika kamiTI khImacaMda cAMpazI zAha gulAbacaMda lallubhAI zAha manasukhalAla tArAcaMda mahetA kAMtilAla jagajIvanadAsa dezI anaMtarAya jAdavajI zAha (anusaMdhAna pAnA 64 nuM cAluM ) A mahotsavanA AyojanathI mAMDI tenI pUrNAhuti sudhI khUbaja kALajI ane cIvaTathI A utsavane saphaLa banAvanAra pU. A.zrI candrodayasUrIzvarajInA upakAra ApaNe kadI bhUlI zakIe nahi. dareka prasaMganI jema A prasaMge paNa amadAvAdathI pUjya AcArya zrI naMdanasUrIzvarajIe muddata kADhI ApyuM, ane AzIrvAda pAThavIne teozrIe amArA Upara. anaheda upakAra karela che, ke pU. AcArya bhagavaMtonI nizrAmAM AvA aneka utsavo ujavavA ApaNe bhAgyazALI thaI e ane pUjya gurudevanA pasAthe ApaNe bhAvimAM AvA ja ullAsamaya vAtAvaraNamAM ujavavA bhAgyazALI thaI e evA AzIrvAda sarva gurudevanA ApaNA upara utare e ja abhyarthanA. jaya jinendra. zrI saMdhanA maMtrIzrIe A prasaMge jaNAvyuM hatuM ke pUjya AcArya mahArAje e amArI vinaMtIne mAna ApI ane bhAvanagara padhArI amAro A utsava ujavavAmAM anerI preraNA ApI ane athAkaparizrama laI saphaLa banAvyA che ane zrI saMdha upara mahed upakAra karyo che tenI anumodanA karatA huM harSa anubhavuM chuM. - ( anusaMdhAna TAITala bIjA upara juo )
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ ATMANAND PRAKASH Regd. No. B.V. 31 jA he rA tI . jana AtmAnaMda sabhA, | bhAvanagara, ' AtmAna da, prakAza "no aMka have phAgaNa-caitrane saMyukta aMka mahAvIra janmakalyANaka ? aMka tarIke tA. 16-4-75nA roja pragaTa karavAmAM Avaze. Apa jANe che ke AjanI moMghavArI temaje pisTanA vadhelA darane aMge A mAsika khATamAM cAle che. ema chatAM jJAnapracAranI zuddha dRSTi ane aMkane dareka rIte vadhu samRddha karavAnI bhAvanAthI ame mAsikanA vikAsa mATe amArAthI banatA badhA prayAsa karI rahyA chIe. ane A dRSTie ja amee Avo eka 64 mahAvIra janmakalyANaka " aka tarIke pragaTa karI bane teTalI vizeSa rasasAmagrI temAM pIrasavA mAgIe chIe, ane te bane teTalA daLadAra karavAnI paNa amArI bhAvanA che te vidvAna AcAryo, munimahArAjo ane anya gRhasthane vinati ke teo pAttAnA lekhe A mAsanI Akhara sudhImAM bane teTalA velAsara mekalI amene AbhArI kare. mAsikanI khoTane pahoMcI vaLavA mATe yogya jAhera khabare svIkAravAno amAe nirNaya karyo che. te vyApArI peDhIo ane sAhitya-zikSaNa-saMsthAone amArI vinaMti che ke A kalyANaka a'kemAM teo potAnI jAherAta makalI jJAna pracAranA amArA A kArya mAM banatA sahakAra ApI amane AbhArI kare.. A khAsa aMkamAM apAtI jAherAtano ceAgya badale maLI rahe che tenI ame khAtrI ApIe chIe. - jAherAtanA dara - adaranuM peja RAkhu : rUA50 TAITala peja bIju' athavA trIju : rU60 peja adhu : rUA. 30 TAITala peja ceAthu : rU. 75 Apane lekha agara jAherAta tarata mokalI AbhArI karo. ta trI' : khImaca'da cAMpazI zAha, zrI AtmAna'da prakAza tatrI maDaMLa vatI | prakAzaka : zrI jaina AtmAnaMda sabhA, bhAvanagara mudraka : harilAla devacaMda zeTha AnaMda prinTIMga presa, bhAvanagara,