Book Title: Anuprekshanu Amrut
Author(s): Bhadrankarvijay, Vajrasenvijay
Publisher: Vimal Prakashan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/022939/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (8) OGO pU.paM.zrI bhadraMkara vijayajI gaNiue nAma sAnAbena saMdIpabhAI parIkha 97 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anuprekSAnuM amRta : ciMtaka : pU, 5, zrI bhadraMkara vijayajI gaNivara - saMpAdaka 0 munizrI vajasena vijyajI : prakAzaka : vimala prakAzana amadAvAda, Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAptisthAna : pI. mI. jaina. 7-kharIdIyA epA menTa vAsaNA basa sTenDa pAchaLa amadAvAda-1. 1 somacaMda DI. zAha jIvananavAsa sAme, pAlItANA 2 jazavaMtalAla gIradharalAla DhAzIvADAnI pALa amadAvAda-1 3 sarasvatI pustaka bhaDAra ratanapALa hAthIkhAnA amadAvAda-1 4 sevantIlAla vI. jaina 20, sahAjanagalI jhaverI bajAra muMbai-2 mulya--5-00 tejasa prinTasa hasamukha sI. zAha 1/7 dhvani epArTamenTa khAnapura, amadAvAda-2 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * prakAzakIya pha A pustakamAM sva. pa. pU. parama upakArI paMnyAsapravara zrI bhadraMkara vijayajI gaNivara zrIe ciMtananAM paripAka rUpe potAnI dainika nATabukamAM utArelA ciMtanane pragaTa karavAmAM Avela che. A prakAranuM ciMtana teozrI hamezA karatAM ane te ciMtanane AtmasparzI manAvatAM hatAM, tethI teozrInAM lakhANane vAMcatAM ApaNane apUrva AnaM-ane citta prasannatA jAge che. ajAtazatrunI amaravANI, ciMtanadhArA Adi pustakamAM je rIte ciMtanA raju karyAM che, tevA ja prakAranAM ciMtanA A pustakamAM hAine te paNa tenAM jijJAsune preraNAdAyI banaze. A kAryo mArA gajA bahAranuM hAvA chatAM pUjyenI kRpA ane aneka mahAnubhAveAnI sahAyathI saraLa rIte thAya che. pa. pU. gacchAdhipati AcArya deva zrImad vijaya rAmacaMdra surIjI ma. tathA saraLa svabhAvI pa. pU A. ma. zrI pradyotana surIrajI ma nI kRpA tathA adhyAtmayogI sUkSmatattvaciMtaka sva. pa. pU. paMnyAsajI ma. zrI bhadrakara vijayajI gaNivarazrI tathA sva. pa. pU. zAMtamUrti * Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 4 gurUdeva zrImad vijaya kuMdakuMda sUrIzvarajI ma. nI adazyakRpA tathA pa. pU mu. zrI mahAsena vijyajI ma. nI satata preraNAthI tathA munizrI pUrNacadra vijyajI gaNivara, mu. zrI hemaprabhAvijyajI ma. tathA maphatalAla saMghavI AdinI sahAyathI A kArya thaI zake che. A rIte bhaviSyamAM paNa pUjyazrInuM sAhitya pragaTa karatAM rahIne pUjyazronAM upakAranI kiMciMta RNa mukti karI zakuM eja prabhu pratye abhyarthanA zaratacUthI yA presaSathI kaI bhUla rahI hoya te sujJa janene sudhArIne vAMcavA bhalAmaNa che. lI. munivasena vijaya. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya pa. pU. adhyAtmamUti sahaja vAtsalyasaMpanna paMnyAsa zrI bhaMdrakara vijayajI gaNivarazrInAM svargavAsa pachI paNa pU munirAjazrI vaddhasena vijayajI ma. satata jahemata uThAvIne pUjyazrInAM ciMtana manananAM paripAka rUpe lakhAyela jinabhakti, jIvamaitrI, neha pariNAma, dayA-samatA-gurUvAratavya Adi viSayenuM saMkalana karIne pustaka rUpe prakAzita karI rahyAM che, te amArA AnaMdane viSaya che. A badhA kAryamAM devagurUnI asIma kRpA ja kArya karI rahI che. pa. pU. gacchAdhipati zrImad vijaya rAmacaMdrasUrIzvarajI ma. tathA saraLa svabhAvI pa. pU. A. bha. zrI pradyotana sUrIzvarajI ma. nI asIma kRpA baLe A kArya nirvine cAlI rahela che. Arthika rIte paNa aneka mahAnubhAve avasare ava sare sahAyaka bane che. jemAM hiMmatamalajI vanecaMdajI beDAvAlA, zazIkAMta ke, mahetA, bAbubhAI kaDIvAlA, caMdrakAMta ke. zAha, cImanabhAI ke. mahetA, nalIna ke. zAha Adi mukhya che, tathA A pustakamAM zAha enajInIyarIMga kuAM. gAMdhIdhAma taraphathI sAga prApta thayela che, je anumodanIya che. A rIte amane sahAya maLatI raheze te haju aneka apragaTa pustaka pragaTa thaI zakaze. - - prakAzaka Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA 73 1 vAsanA vijayane upAya 1 22 dharma-manuSya jIvananuM parama 2 mokSanAM sadhana 4 sAhasa che! 3 tathAbhavyatva ane sahajamaLa 7 23 prArthanA ane zubhecchA 54 4 duSkata gaha 10 24 mananI mAvajata 5 svAparSa bAdha 13 25 mana nigraha 6 tatva--darzana 15 26 kSamA e parama dharma 7 ArAdhanAnA aMge 17 ra7 satsaMgano mahimA daka 8 nirvikalpatA ane niHsaMgatA 19 28 savRttinA pAyA 9 pAtratAne pAye 21 29 uttama-dravya-kSetra-kALa-bhAva 71 10 zuddha AtmadravyanI madhuratA 24 30 dAna ane dayA 11 AtmAnI ekatA 26 31 puNyanuM piSaNa-pApanuM 12 yoganI tAlAvelI 28 zeSaNa 13 suratA ane maMtraga 30 32 gurU-pAtaMtrya 14 dhyAnanuM dhyeya, - 33 33 sAmUhika-sAdhanA 81 15 nyAyamAM dharma 35 34 samyagU darzana guNano vicAra 83. 16 trikaraNa yoga 38 35 nivedi ane saMvega 86 17 kAryotsargane prabhAva 40 36 namavuM ane khamavuM 89 18 samavAya kAraNavAda 43 37 deva gurU dharma 92. 19 avidyAne vilaya 45 38 jJAnI purUSanuM svarU5 95 20 dharmane 48 39 karmaphaLanI sAthe jhaghaDe che ? 98 21 pAyAnI vAta 50 40 AnaMdamAM rahevuM re... 101 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 41 deva-gurU parama hiteSI 104 52 AtmabhAna 126 4ra IchArahita banIe ! 106 53 badhi samAdhi ane 43 mAna-mukti Arogya 128 54 vicAra ane viveka 4ja samatvane sneha 110 130 55 sahiSNutA 133 45 tattva--vicAra 112 paka mithyAdi cAra bhAvo 146 46 gurUkRpA ane bhakti 114 57 traNa mahAna bhAva 139 47 aMdara vaLIe ! 116 58 mahAmUlI maitrI bhAvanA 141 48 prema 118 19 jIvamaitrI ane jinabhakti143 49 samatvanA vikAsa arthe 120 6 0 AtmabhAva-parabhAva 145 50 AtmasvarUpamAM sthira bane 122 61 bhAvanAono bhAva ane 51 Atmasama ane Atma prabhAva pUrNa dRSTi 124 dara bhakti ane maitrI 1pa0 147 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyAtmayogI pUjyapAda paMnyAsapravarazrI bhadraMkara vijyajI gaNivaryazrI lekhita "ciMtanadhArA" pustaka aMge prApta thayela pAThakenAM pratibhAva. mArI cetanA jyAre zuSkatA evaM jaDatA bhaNI gatizIla-asvastha hatI tyAre sabaLa puNyaleka puNyavaMtA paMnyasajI ma. zrInI puNya bhAgirathI tulya "ciMtanadhArA ne dhadha ucita samaye ma. eka ekathI adakerA evuM uttarArdhamAM je brahmAnaMdAdi-saccidAnaMdAdi dhArAo che, te te varSo pahelAMnAM mArA junA ciMtAnuM mane maLela parimAjita-parivardhita ati suMdara navaluM najarANuM che. paM. vRjalAla vAlajI upAdhyAya jAmanagara pU. paMnyAsajI bhadraMkara vijayajI ma. nuM pustaka ciMtanadhArA" vAMcavAmAM AvyuM. atyAra sudhI na samajAtI keTalIka bAbatenI guMca A pustaka dvArA ukalI gaI. sAMprata jaina jagatamAM gujarAtImAM prakAzita tAtvika sAhityanAM ziramora pustakamAM ciMtanadhArA ne mukI zakIe. dharmanAM nAnAmAM nAnA tatvane samagra vizva(Cosmos) sAthe zuM saMbaMdha che enuM udghATana karIne kharekhara kamAla karI che. vaidya saMgama vADIlAla verA Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAsanA vijayano upAya : (1) vAsanAne jItavAnuM ananya sAdhana upAsanA che. prAkRtamAM upAsanAnuM rUpa u+vAsanA, udugata vAsanA, uvAsanA thAya che. dharmane eka artha meha, kSobha rahita Atma pari NAma che. zrI navakAramaMtranA punaH punaH mAnasika uccAraNamAM meha ane kSebhane nivAravAnI zakti pratyakSapaNe anubhavAya che. meha, kSobharahita Ama pariNAma caudapUrvane sAra che, ane te pariNAmane sahaja rIte pedA karanAra zrInamaskAra mahAmaMtrane mAnasajApa paNa caudapUrvane sAra puravAra thAya che. mananuM nistaraMga thavuM te meharahitatA che, ane kAyAnuM nispaMda thavuM te kSobha rahitatA che. anupekSAnuM amRta Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namaskAranA 68 varNonuM vidhipUrvaka uccAraNa te bhASya jAya che. te uccAraNa jyAre pite ja mAtra sAMbhaLI zake tyAre te upasu jAya che ane bahirjalpAkAra maTIne aMtarjalpAkAra thAya, tyAre te mAnasajApa che. te mAnasajapa ja manane nistaraMga ane kAyAne nispada banAve che. meha kSobha rahita AtmapariNAmanuM bIjuM nAma valtha sahA dhame Atmavastune sahaja svabhAva paNa kahI zakAya. tenuM prakaTIkaraNa kSAtyAdi dazavidhayatidharmarUpe ane jJAnAdi ratnatrayI-mekSamArgarUpe thAya che. jJAna ane darzana manane nirmaLa banAve che. cAritra kAyAnI sthiratA pedA kare che. kSamAdi cAra manane nistaraMga anAve che ahiMsAdi pAMca kAyAne sthira kare che. | pravRttirUpI dharmanA aMga dAna, zIla tapa ane bhAva paNa anukrame tana, mana, dhanano sadupayega rUpa che. tana vaDe zIla, mana vaDe bhAva ane dhana vaDe dAna dharma sadhAya che. temAM paNa pariNAme maha-kSobha rahita Atma pariNAma pragaTa thAya che. dharmanA devapUjA gurUupAsanA ane svAdhyAyAdi aMge paNu mehakSobha rahita Atma pariNAma pedA karavAnAM sAdhane che. anupekSAnuM amRta Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaguNasthAnakathI mAMDIne caturdaza guNasthAnaka sudhInA guNasthAnake anukrame mehakSobha rahita AtmaavasthAnA darzaka che. namaskAra mahAmaMtranA mAnasa jApa vaDe te kArya saraLapaNe sadhAtuM hovAthI tene saghaLA zrutanAM sAra ane saghaLA dharmone arka kahyo che, te yathArtha che ane tenI upAsanA vaDe bhava viSayaka sarva vAsanAono samULa kSaya thAya che. - - - manuSya e sattAthI Izvara che. divyatAnI badhI vibhUtiA tenAmAM sutI paDI che. evo kaI guNa nathI ke je manuSyamAM vikasI na zake, evuM kaI patana nathI ke jemAMthI manuSya UMce na AvI zake, evuM kaI baMdhana nathI ke je manuSya na toDI zake. *: * -*- -* Y E ------ | svabhAva eTale AtmabhAva. AmabhAva jAge eTale parabhAva vidAya thAya. parabhAvane jhIlavo eTale dhagadhagatA lAlacoLa aMgArAne hathelImAM jhIlavA karatAM paNa vadhu anarthakAraka che. AtmAne bhAva ApavAthI bhAva pragaTe che. AtmAne bhAva apAya eTale saMsAranA koI paNa jIvane asuvidhA na pahoMce. ! anapekSAnuM amRta, Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mokSanAM sAdhana (*) mAtAnA traNa guNa kSAntatA, dAMtatA ane zAntata jema putrane anulakSIne che. tema samyagadaSTi jIvanA e traNa guNu samasta jIvasRSTi paratve che. putranA aparAdha pratye mAtA kSamAzIla hAya che. putra pratyenI mamatAnA kAraNe mAtA potAnI indriyAne damanAro hoya che ane putramAM ahu bhAvanA kAraNe duHkha vakhate thaya dhAraNa karanArI arthAt zAnta hAya che. aparAdhane khamavu, sukhane tyajavu ane duHkhane sahevu e traNe snehanAM kArya che. snehanA pariNAma aparAdhane ganI jAya che duHkhane sahI le che ane sukhane tyajI zake che. sneha yAne vAtsalyanA kAraNe mAtA, putranA sukhe sukhI, duHkhe duHkhI ane aparAdha pratye sahAnubhUti dAkhavI zake che tathA putranu' sukha e potAnu' sukha, putranu duHkha anupekSAnu amRta 4 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e pitAnuM duHkha ane putranA deSa e pitAnA deSa mAnI zake che. samyagadaSTi jIva paNa bIjAnA duHkha pratye dayAvAna, sukha pratye pradavAna ane pApa pratye kSamAvAna rahI zake che. dhama pUrNa premamaya hovAthI te eka sAthe mAtAnI, pitAnI, mitranI, baMdhunI, svAmInI ane gurUnI upamA pAmI zake che. dharma e kevaLa jJAna ke kevaLa kriyAnuM nAma nathI, paNa tenI pAchaLa rahelA snehapariNAmanuM nAma che. jJAna ane kriyA e nehane pragaTa karavAnuM ane abhivyakta karavAnuM eka sAdhana mAtra che. je jJAna sarva pratye sanehanA pariNAmane pidA karI zake ane je kriyA sarva pratye sabhAvavALuM vartana rakhAvI zake, te jJAna ane kriyAmAM samyapaNuM lAvI ApanAra nehapariNAma te samakti che. samakti vinAnA jJAna ane kiyA nakAmAM che. tema neha-pariNAma vinAnAM jJAna ane kriyA nakAmAM che. sneha pariNAma eja dharmanuM mULa che ane e ja samyagadarzanane pariNAma che. jJAna e snehapariNAmanuM kAraNa che ane kiyA e nehapariNamanuM kArya che. je jJAna ane pariNAmane na vikasAvI zake, te jJAna ajJAna che. je kiyA sneha pariNAmanI abhivyakti na kare anapekSAnuM amRta Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te kriyA akriyA che, athavA asat kriyA che. neha parUi NAmane vikasAvanArUM jJAna bhaNavuM joIe ane tene pariNAmane puSTa karanArI kriyA karavI joIe. zAstra daSTie maitryAdinuM saMvedanA ane guru lAghava. vijJAna jene heya, tenuM ja jJAna samyaga jJAnanI upamA pAme che ane tenI ja kriyA samyapha kviAnI prasiddhi meLave che. * bhavacakramAM pratyeka jIva vaDe je upakAra thayA che. teno anaMtAMza paNa zI rIte vaLI zake ? te uparAMta samyagU dRSTi sarva viti, parameSThi AdinA upakAranI te vAta ja zI ? pudgalane UMce caDhAvavA AlaMbana joIe, jIvane nIce pADavA AlaMbana joIe. vAsanAonA vazamAM rahele manuSya, bilADInA gharamAM || rahelA uMdara jevo che. anupakSAnuM amRta Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tathAbhavyatva ane sahaja maLa karmanA saMbaMdhamAM AvavAnI jIvamAM rahelI anAdi zakti te sahajamaLa che. ane karmanA saMbaMdhamAMthI chUTavAnI eTale muktigamananI gyatA te tathAbhavyatva che. namavA gyane na namavAthI ane na namavA gyane namavAthI sahajamaLa vadhe che. tethI viruddha namavA gyane namavAthI ane na namavA gyane na namavAthI tathAbhavyatva vikase che. namavA gyane namavuM ane na namavA gyane na namavuM te zrI arihaMtAdinA zaraNanA svIkArarUpa che. na namavA gyane na namavuM eTale agyane zaraNe na javuM. namavA gyane namavuM eTale cogyane zaraNe javuM ekanuMnAma dukRtanI gahI che. bIjAnuM nAma sukRtanI anunedanA che. A baMne zaraNagamananA sikkAnI be bAju che. anapekSAnuM amRta Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI arihaMtAdinA zaraNe javuM e zrI jinazAsanarUpI sAmrAjyanuM nagadanANuM che te nANAnI eka bAju duSkatagartA ane bIjI bAju sukRtAnumodanA che. jIvane saMsAra tarapha kheMcavAnuM kAma sahajamaLa kare che. jIvane mukti tarapha kheMcavAnuM kAma tathAbhavyatva kare che. sahajamaLanA hAsathI pApane samULa nAza thavA mAMDe che eTale tenI gaha upAdeya che tathAbhavyatvanA vikAsathI dharmanA mULanuM siMcana thAya che tethI tenI anumodanA upAdeya che. tAtparya ke sahajamaLane hAsa ane tathA bhavyatvane vikAsa sukRtaziromaNi zrIarihaMtAdi cAranA caraNe javAthI thAya che. duSkRtagaha te saMsAra ane tenA hetuothI vimukha thavAthI kriyA che ane sukRtAnudana te mukti ane tenA hetuo tarapha abhimukha thavAnI kriyA che viSaya ane kaSAyane namavAthI sahajamaLanuM baLa vadhe che. zrI paMcaparameSThi bhagavaMtane namavAthI tathA bhavyatvanuM baLa vadhe che zrI paMcaparameSThione namavAthI AtmAnA darzana-jJAna cAritrAdi guNa puSTa thAya che. namavuM eTale zaraNe javuM, viSayane zaraNe javAthI cAra gatirUpa saMsArane vadhAranAra cAra kaSAyanI thAya che. zrI panmeSThi bhagavaMtane zaraNe javAthI cAragatine cheda karanArA cAra prakAranA dharmanI vRddhi thAya che. anapekSAnuM amRta Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koI javAthI darzanaguNa vikase che. mAna javAthI cAritra guNa vadhe che ane lebha javAthI tapaguNa khIle che. bIjI rIte vicAratA bhAvadharmathI koi jAya che, tapaguNathI lAbha jAya che, zIla guNathI mAyA jAya che ane dAna guNathI mAna jAya che. dAna namratA lAve che, zIla saraLatA lAve che, tapa saMteSa lAve che ane bhAva sahanazIlatA lAve che. Ama cAra prakAranA dharma cAra prakAranA guNa, cAra prakAranA zaraNathI prApta thAya che. paheluM zaraNa zrI arihaMta paramAtmAnuM, bIjuM zaraNa zrI siddha paramAtmAnuM trIju zaraNa sAdhubhagavaMtanuM, ceAthuM zaraNa kevalI bhagavaMtoe prarUpelA dhamanuM che. A cAranA zaraNe javAthI cAra gatirUpa saMsAra tarI javAya che. mATe mATe A cAra zaraNanuM agAdha mahatva zrI jina zAsanamAM che. --- -- - - ---- --- du:khamAM potAthI adhika duHkhIne jevA e duHkhane sahavAne eka saraLa mArga che tathA sukhamAM pitAthI adhika sukhIne jevA e sukhane damavAne eka mArga che. _* _* _E EXE * anupekSAnuM amRta Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duSkRta gaha duSkRta gaha vaDe sahajamaLane hUsa thAya che. sukRtAnuM madana vaDe tathAbhavyatvane vikAsa thAya che. zaraNagamana vaDe ubhaya kArya eka sAthe sadhAya che. kemake jenuM zaraNa grahaNa karAya che. temane sahajamaLa sarvathA nAza pAme che, ane temanA bhavyatvane paripUrNarUpe vikAsa thaye che. sahajamaLa te para tatvanA saMbaMdhamAM AvavAnI zakti che. te zakitanuM bIja jyAre baLI jAya che. tyAre paranA saMbaMdhamAM AvavAnI yogyatApa zaktithI utpanna thatI IcchA mAtrano vilaya thAya che. svAdhIna sukhane pAmelA zuddha. puruSanA smaraNarUpa zaraNathI te IcachA nAza pAmI jAya che. parAdhIna sukhanI IcchA naSTa thavAthI svAdhIna sukhane pAmavAnI IcchA vadhatI jAya che te ja bhavyatvabhAvane vikAsa che. svAdhIna sukha pAmelAnuM zaraNa ekAgracitte maraNa, parAdhIna sukhanI IcchAne nAza karI ane svAdhIna mekSa sukha pamADIne ja jaMpe che. anapekSAnuM amRta 10 . Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duSkatagarha eTale para pIDAnI gaha, saMsArAvasthA paru pIDArUpa che. tenI gaha karavI eTale parapIDAne tyAjya mAnavI ane temAMthI mukta thavA prayAsa karavo te "name padane artha che. huM eTalA mATe namuM chuM ke bIjAne pIDA ApIne jIvuM chuM. "svApakarSabadhAnukUla vyApAra" te namaskAra che. svane apakarSa karAvanAra bedhamAMthI nIpajelI ceSTA te namarakAra che. aparva eTalA mATe ke huM parapIDArUpa chuM. sukRta eTale paropakAra. tenI anumodanA te sukRtAnu medanA. AvA sukRta karanArAomAM zrI arihaMta mekhare che. parane parama upakAraka che. e upakAra ekAMtika ane AtyaMtika che. jo ke tene Azraya temanA nAmAdi dvArA le che, tene akSaya sukha pamADanArA thAya che eTale temanuM zaraNu parama sukRtarUpa che. temanI anumodanA eTale temanA ukata paropakArarUpa sukRtanI anumodanA. e rIte parapaDArUpa duSkatanI gaha tathA paropakArarUpa sukRtanI anumodanA karavApUrvaka zrI arihaMtAdi parameSThienuM jeo zaraNa aMgIkAra kare che teo bhAvabhayathI sarvathA mukta thAya che. parapIDAne parihAra ane para upakArane AviSkAra bhavabhayathI mukta karAvanAra che.te ubhayasvarUpane zrI paMcaparameThi bhagavate varelA che. anapekSAnuM amRta Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tethI tenuM smaraNa-zaraNa, pUjana, Adara-satkAra, dhyAna ane temanA zaraNe rahelAnI bhakti-pUjA, sevA-sanmAna Adi niyama muktiprada nIvaDe che. devuM cUkavavAmAM sajajanatA che tema upakAranuM kaNa cUkavavAmAM vinamratApUrNa dharmaparAyaNatA che. bemAMthI eka paNa prakAranA devAnI cUkavaNI vakhate jarA jeTale paNa ahaMkAra na AvavuM joIe. je Ave te mAnI levuM ke ApaNane e devuM khaTakatuM nathI. bhArarUpa lAgatuM nathI ane jene devuM bhArarUpa na lAge te jarUra DUbe che. mATe haMmezAM traNamuktinA AzayapUrvaka asImekArI zrI arihaMtAdinI bhakti karatA rahIne jIvamAtranA sAcA mitranuM kartavya bajAvatA rahevuM te maMtrAdhirAjanA ArAdhakonI pharaja che. RNanA bhaya vinA kRtajJatA ke paropakAra guNa sparzI paNa zake ja nahi. anupekSAnuM amRta Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svApakarSa bodha svApakarSa-bodhAnukala-vyApAro namaskAraH // artha : pitAnA apakarSane bedha je vaDe thAya. te kriyAne namaskAra kahe che. emAMthI ja e artha nIkaLe che ke guNAdhika puruSane utkarSane be je kriyA vaDe karAya, te kyiAne namaskAra kahevAya che. arthAt namaskAranI kriyA vaDe be vastune baMdha thAya che eka te namaskAra karanAra, pitAnI guNahInatA batAve che ane bIju pitAthI adhika guNavAna pratye AdarabhAva batAve che. ane apakarSa batAvavA vaDe pitAnA dukRtenI gaha kare che ane guNAdhika utkarSa batAvavA vaDe sva-paranA sukRtanI anumodanA kare che. duSkRtagartA vaDe pApanAza ane sukRtanI anumodanA vaDe pupArjana thAya che. ekamAM pitAnA pApane svIkAra che. bIjAmAM puNyavAna puruSanA puNyanI anumodanA che. ekamAM maitrI ane muditA anupakSAnuM amRta 13 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e che. bIjAmAM karUNA ane mAdhyastha che. pitAnA pApa pratye karUNA ane bIjAnAM pApa pratye mAdhyacya bhAva keLava. e ja rIte paranA guNe pratye muditA ane pramoda che ane te maitrInuM phaLa che. namaskAra vaDe pApanAza ane maMgaLanuM Agamana e be phaLa kahyA che pitAnA apakarSanuM kAraNa guNane tiraskAra che, sukRtano anAdara che. apakarSanuM utkarSamAM parivartana te namaskAra che. guNa purUSane namaskAra che. sva.para-sarvanA sukRtenI hArdika anamedanA che. apakarSa jeTale DaMkhe che, teTaluM ja je pApa DaMkhavA mAMDe, te parama utkarSavaMtA paMca parameSTi avazya game, namaskaraNIya lAge, vaMdanIya lAge, pUjanIya lAge, stutya lAge eTaluM ja nahi paNa rUMvADe rUMvADe temanI bhaktine bhavyabhAva prasarI jAya. dravya ane bhAva vaDe temanI bhakti karatA thaI javAya jethI pApanAza ane maMgaLa baMne siddha thAya. apakapa ja ane rANI jAtenA nAnA thavAnuM tame jeTaluM saheluM banAvazo, teTaluM ? saheluM moTA thavAnuM banaze. || 14 anupakSAnuM amRta Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : tatva-darzana : sarva deSa rahita ane sarva guNa sahita evA zuddha Atmatatvane pAmavAnuM sAdhana deSanI gaha ane guNanI anumodanA che. jyAM sudhI deSanA lezanI paNa anumodanA che, ane guNanA aMzanI paNa gaha che, tyAM sudhI zuddha AtmasvarUpanI rUci-zraddhA ke pariNati utpanna thaI che, ema kahI zakAya nahi. e kAraNe ArAdhyadeva eka vItarAga ja che. pUjya gurUdeva eka nigraMtha ja che ane zuddha dharma eka jIvadayA ja che ema na samajAya tyAM sudhI bhAvathI duSkataga, sukRtAnumodanA ke arihaMtAdinuM zaraNagamana zakaya nathI. dhyeya tarIke, ArAdhya ane upAsya tarIke vitarAgadeva, nigraMthagurU ane dayAmaya dharma jenA hRdayamAM vase che, tenA hRdayamAM paLe paLe dukRtagartA, sukRtAnamedanA ane dharmanuM zaraNagamana vaseluM hoya che. anapekSAnuM amRta Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duSkatamAM heya buddhi, sukRtamAM upAdeya buddhi ane dharmamAM atyaMta upAdeya buddhi e samyagU darzananuM lakSaNa che. ene ja saMsAra heya, ekSa-upAdeya ane tenuM sAdhana ratnatraya e atyaMta upAdeya lAge che. saMsAra e pApanuM sthAna, mokSa e guNanuM dhAma ane dharma e pApane parihAra, A traNa tatvanI sahaNa e samyagradarzananI nizAnI che. duHkhanuM kAraNa duSkRta, sukhanuM kAraNuM sukRta ane akSaya avyAbAdha sukhanuM kAraNa dharma che. dharmamAM dayA mukhya che. dayA e duHkhInA duHkhane nivAravAnI vRtti che. sva-paranA duHkha pratye dveSa ane va-paranA sukha pratye sAco anurAga te ja pragaTa kahevAya ke jyAre dayAmAM dharmabuddhi pedA thAya. dayAnA paryAya ahiMsA, saMyama, tapa, zIla, saMteSa, kSamA, mAva, ArjavadAna, paropakAra, niHsvArtha sneha, Adi che. sAcA hRdayanI duSkRta gartAmAMthI je agni pedA thAya che te cIkaNAM karmone paNa bhasmIbhUta karI nAkhe che ane tIvra sukRtAnamedanAmAM pariNamIne sukRtasAgara zrI arihaMta paramAtmAnA caraNamAM manane samarpita karI daIne zuddha dharmamAM ramamANa kare che. anupekSAnuM amRta Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ArAdhanAnA agA (7) maiyAAdabhAvathI yukta sAdhakaneM kSAntyAdi dharmArUpa sAdhyanI siddhi mATe sAdhana vacananI ArAdhanA che. vacananI ArAdhanA vacananA kahenAra vaktAnI ArAdhanA upara AdhAra rAkhe che. vaktA vItarAga puruSa che. vItarAga eTale AtmAmAM ja AtmAnI vRttine anubhavanAra pUrNa puruSa. pUrNa puruSanI ArAdhanA temanA nAmAdinI ArAdhanAnI apekSA rAkhe che te piMDasthAdi dhyAna svarUpa che. te paNa vacananI ArAdhanA rUpe ja karavAnu hoya che. vacananI ArAdhanAnu eka pAsu, jema vacanane kahenAranI ArAdhanA che, tema khIjuM pAsu vacanane jIvanamAM utAravAnu che. vacana eTale AjJA. tenuM ciMtana te AjJavicaya te ciMtana AtsavanI heyatA ane sa`varanI upAdeyatA batAve che. apAyakAraka Asrava che. tethI tenI heyatAnuM ciMtana ane tenAthI virUddha sa`varanI upAdbhayatAnuM ciMtana te anukrame apAvicaya ane vipAkavicaya dhama dhyAna che. anupekSAnuM amRta a. 2 17 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Asava e saMsArane hetu che ane saMvara e mokSane hetu che-tema vicAravuM, te apAyaricaya ane vipAkavicaya dharmadhyAna che. AjJAnI ArAdhanA e mokSane hetu che ane virAdhanA saMsArane hetu che, e ciMtana vipAka vicaya dharmasthAna che. vacananI vicAraNAmAM zrata dharma ane cAnnidharma baMne samAI jAya che. cAritradharma AsavanI heyatA ane saMvaranI upAdeyatA svarUpa che ane mRtadharma e vastu mAtra utpAda vyaya dhauvya rasvarupa-che e prakAranA ciMtana svarUpa che. cauda rAjalaka paMcAstikAyathI bharelo che-e jAtinuM ciMtana, te saMsthAnA vicaya dharmadhyAna che. vaktAnI vicAraNuM ane dhyAna te piMDasthAdi dhyAnanA prakAre che ane vacananI vicAraNuM ane dhyAna te AjJAvicayAdi dharmadhyAna che. ubhaya prakAranA dhyAna e sAdhana svarUpa che. tenuM mULa maithyAdi ane phaLa kSAtyAdi che. e rIte vicAraNA karavAmAM ArAdhanAnA badhA aMge AvI jAya che. anapekSAnuM amRta - 18 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : nivikalpatA ane nisaMgatA : AMtaranirvikalpatA ane bAhya niHsaMgatA baMne maLIne -AtmAdhyAsa-huM AtmasvarUpa chuM evI nirmaLabuddhine siddha kare che. AtmadevanAM darzana mana ane buddhinA vyApAra vaDe azakaya che. te mATe baMnene nivyapAra banAvavAnI AvazyaktA che. - nirvikalpatA, ane niHsaMgatAne abhyAsa e mana ane buddhine agocara evA AtmadevanA darzananI gurUcAvI che. AtmadevanuM darzana kevaLa svAnubhUti gamya che. ane te svAnubhUti nirvikalpatA ane niHsaMgatAnI apekSA rAkhe che. nirvikalpatA ane nisaMgatA abhyAsa sAdhya che. te abhyAsa mATe prathama azubha vikalpamAMthI zubhavikalpamAM javuM Avazyaka che. zubhavikalpamAMnI nirvikalpamAM javuM sulabha che, tethI zubhavikalpa setunAM sthAne che. te ja rIte kusaMgamAMthI chUTIM, asaMga thavA mATe satsaMga setu che. azubha dhyAnamAMthI chuTI. zukala dhyAnamAM anupekSAnuM amRta 19 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ javA mATe dharma dhyAna setu che. Ata'-raudra dhyAna e azubha che. caitryAdi vikalpo e zuddha che. te nivi kalpamAM javA mATe sAdhana hAvAthI setu tulya che. trimAtramAMthI amAtramAM javA mATe a mAtrA e setu che. vaikharImAMthI pazyatImAM javA mATe madhyamAM setu che. ane madhyamAmAMthI parAmAM javA mATe pazyatI e setu che. AhatamAMthI anAhatamAM javA mATe varNAvali setu che ane varNA valinI vicyuti vaDe avyaktamAM javA mATe anAhata e- setu che. nivikala5tA ane niHsa gatAnA vizeSe abhyAsa karavA cAgya che, ke je aMte adhyAsamAM pariName. abhyAsa adhyAsamAM pariNamaveA joie. ane bairAgya ekayamAM pasita thavA joie. ahAdimAM adhyAsa pratyakSasiddha che ane te anAyAse siddha thayele che. eja rIte AtmAmAM adhyAsa jyAM sudhI anAyAsaNe siddha na thAya, tyAM sudhI te mATe adhyAsa -prayatna Avazyaka che. adhyAsa eTale ekatAnI anubhUti. naiAdi pudgalamAM ekatAnI mithyA anubhUti che, te vairAgyathI nivArI zakAya ane AtmAnI sAthe tAttvika ekatAnI anubhUti naththu, te ukata abhyAsathI sAdhI zakAya. sahaja svabhAvaramaNutAnI pariNati vaDe ja sahajAnaMda sulabha che te mATe ukata e guNAnI sAdhanA anivAya che. anupekSAnuM amRta 20 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAtratAne pAye samagra vizva tatvathI tIrtha che-evI buddhi thayA vinA vyavahAranayamAM niSNAta banI zakAtuM nathI. vyavahAranaya parane viSaya kare che. paramAM zatru, mitra, udAsIna traNe varga samAI jAya che. mekSamArgamAM e traNe varga bhinna bhinna rIte upakAraka thaI rahyA che-evI samajaNa Ave, te ja bhavyatva vikase che. | bhavyatva eTale muktigamana yogyatva. tene vikAsa tenuM ja nAma pAtratA che. arthAta pAtratA eTale kRtajJatA ane kRtajJatA eTale pAtratA ema paraspara avinAbhAvI che. kRtajJatA guNanI Tecane spardhA vinA svataMtratA prApta thaI zakatI nathI. parane anugraha svIkAra te kRtajJatA che. kRtana AtmAne vistAra nathI, ene artha kRtajJatA guNa sAdhyA vinA kRtanatA deSanuM nivAraNa thaI zakatuM nathI. zatru, mitra ke udAsIna e traNe vaga vaDe hita thaI rahyuM che, tethI traNa varga upakArI che, evI buddhi utpanna thayA anapekSAnuM amRta Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinA kRtajJatA guNane sparza adhure rahe che. teTalA pramANamAM pAtratA aNuvikasita rahe che ane ayogyatA. TaLatI nathI. saMpUrNa namratA guNanI parAkASThAe pahoMcavA mATe vizvatrayane kaIne kaI avacchedathI upakAraka mAnavuM anivArya thaI paDe che. traNe bhuvanane upagraha paraspara thaI rahyo che, evuM jJAna je sUtrathI maLe che, te sUtranI pariNati. vyavahAra nayamAM niSNAta banAve che. namratA, kRtajJatA, pAtratA, egyatA vagere kArthaka che. tene vikasAvavA mATe vyavahAra ane nizcaya upakAraka che. tene tIrthasvarUpa Adara ApatAM zIkhavuM joIe. sAkSAta upakAraka ratnatraya ane tenAM sAdhane che, tethI tene pratye pUjyatAne vyavahAra bahArathI paNa thaI zake che. paraMparAe upakAra tatvathI sarvane che, tethI tenA pratye bAhya vyavahAra pUjyatAne na karI zakAya paNa aMtaramAM tene upakAraka tarIke gaNavAne niSedha nahi, paNa vidhAna samajavuM. je aMtarathI paNa tene upakArI na manAya, te zatrubhUta ane udAsInabhUta. padArtho pratye kRtajJatA vikasI zake nahi. ane je te na vikase te AtmatatvanI prAptinA arthAt muktisukhanA adhikArI banI zakAya nahi. svarUpa lArUpI mukti tene ja maLe, ke je svabhinna vizvane upakArI mAne, kRtajJatA. dvArA tenA pratye upazamabhAvane keLave, saMleza rahita bane. anapekSAnuM amRta. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkaleza rahita banavAne ananya upAya kRtajJatA guNa che ane vizva samasta pratye te vikAsa joIe. temAM kaI eka paNa jIva bAkAta na rahevuM joIe. jeo namanIya che, zaileyapUjya che, teo sarvane namIne namanIya banyA che, sarva pratye kRtajJatA guNa keLavIne pUjya thayA che. tethI temane bhAvathI namaskAra te ja thaI zake ke namanAranA hRdayamAM sarva pratye kRtajJatAne bhAva rahelo heya. te na hoya te namanIyane namana pahoMcatuM nathI arthAt dravya namaskAra thAya che paNa bhAva namaskAra thatuM nathI. bhAva namaskAra karavA mATe temanAmAM rahelA kRtajJatA guNane paNa namavuM joIe. A vizvamAM mAre eka paNa apakArI che nahi, badhA ja mArA upakArI che-evI vicAraNAne vartanamAM lAvavAthI sAce arihaMtabhAva pariNata thAya che. temAM bhArebhAra kRtajJatA rahelI hoya che. "name arihaMtANu-pada paNa A ja tAtparyane prakAze che. keI eka paNa jIvane apakArI mA eTale arihaMtabhAvane a5lApa thaye-ema mAnIne sarva sAthe AtmIyatApUrNa vartana keLavavAmAM svaparahita che. anupekSAnuM amRta Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuddha Atma-dravyanI madhuratA (10) AtmadravyanI madhuratA eTalI badhI anubhavAya che, ke rejarejanAM kAma nATakamAM soMpavAmAM Avela pAThanI jema karIne nitya sAmAyikamAM anaMtakALa sudhI siddha bhagavaMtenI jema rahI zakavAnI jhAMkhI thAya che. nijasvarUpa te jinasvarUpa che-ema sAmayikamAM praNavanA dhyAna vakhate kiMcita anubhUti thAya che, tethI khUba khUba prasannatA anubhavAya che. - praNavanA dhyAnamAM zabdAtIta eka mAtra jJAna cetanA rahe che. zuddhAtma dravyanI madhuratA je nizcaya sAmayikarUpa che, te ahIM anubhavAya che. zuddha jJAna cetanAnI anubhUti bAda je sAnukULatAo joIe, te kheMcAIne Ave che. zuddhAtma drAvyanuM dhyAna eka bAju karmanI nirA kare che ane bIjI bAju utkRSTa puNyAnubaMdhI puNya upArjana karAve che. AtmAnubhUti AgaLa zarIra paNa upAdhi tulya bhAse. anu pakSAnuM amRta Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saccidAnaMda svarUpanI jhAMkhI vakhate e anupama AnaMda hoya che, te sadA kALa TakI rahe tevI tIvra bhAvanA pragaTe che. zrI navakAra pratyenI prIti-bhakti TuMka samayamAM TheTha svarUpa-lAbha sudhI laI jaI zake che-e paMca parameSThi bhAgavatane keTale mahAna upakAra che! te ja rIte zrutajJAna paNa tenA keI paNa ArAdhakane anubhUti paryatanuM jJAna ApI zake che. mATe zAstro ane tenA racayitAonI aparicita zaktione ochI na AMkavI joIe. pitAnI buddhinA TuMkA gaja vaDe kadI na mApavI joIe. zAstronuM dhyeya paNa tenuM AlaMbana lenArane AmasAkSAtkAra karAvI ApavAnuM che. mATe zrInavakAra temaja zAstranuM haMmezA ananyabhAve smaraNa-manana-ciMtana dhyAna karavuM joIe. tenAthI AtmA tarapha vaLAya che. eka vakhata A valaNa thAya che eTale. bahirAtmabhAva kSINaprAyaH thaI jAya che ane dhasamasatI saritAnI jema samagra zaktione pravAha AtmabhAvamAM samAI javA thanaganI uThe che. A anubhava zrI navakAra bhakti ane zAstrabhaktithI zIdhra thAya che. anupekSAnuM amRta Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmAnI ekatA (11) * dharma jaganAthanA dharma zuci gAie, ApaNA AtamA tevA bhAvIe.' A kaDImAM tulyatA khatAvI che. 'jArisa siddhasahAvo tArisa sahAvo hoi savvajIvANaM 7 --siddha prAbhUtikA jIvo jIvasvAvasthaH siddha iti 26 --tatvArthavRtti 8 jAti jasu ekatA teha palaTe nahi zuddha guNu pajavA vastu sattAmayI.' A paMkitathI prabhu sAthe ekatAnuM bhAvana khatAvela che. jIva dravyane evA svabhAva che, ke anAdithI AvRta anupekSAnu amRta Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hevA chatAM svajAtine tyAga kadI karatuM nathI. A mATe: "gze mAyA e pAThanI sAkSI ApelI che. siddhatA e jIvanI pitAnI avasthA che. astitvAdi dharmo sadA nirAvaraNa hoya che. vizeSa svabhAve AvRtta chatAM sAmAnya svabhAvanI sadA nirmaLatA hoya che. ane te ke paNa jIvathI judI nathI. tethI sAmAnya svabhAvanI apekSAe jIve sattAe zuddha che. A vicAraNAthI dhyAnamAM niLatA Ave che ane aMtaryAmI prabhunuM tAtvika milana thAya che. sAta rAja alagA jaI beThA. paNa bhakate ama manamAMhe peThA." ekatAbhAvanane pravacana aMjana tarIke zrIjinezvaranI tirUpe varNavela che. ekatvabhAvanarUpa aMjananA prabhAve parama nidhAna svarUpa paramAtmAnAM hRdayanayana arthAt AMtara-. cakSu vaDe darzana thAya che. paramanidhAnarUpa paramAtmA AtmamaMdiramAM pratyakSa bi- rAjamAna chatAM jagadIza sAthe ekatArUpa ti vinA joI zakAtA nathI. A rIte aneka sthaLoe anubhavagamya vacana dvArA mahApurUSoe ege AyA" nuM rahasya zodhI batAvyuM che. ekatA; tanmayatA, magnatA, samAdhi, samatA, cAritra anubhavadazA Adi zabda kathaMcita ekAryavAcI che. anupakSAnuM amRta 27.. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAganI tAlAvelI. (12) adhyAtmavAda sarva manuSyamAM baMdhutvanI bhAvanA vikasAve che, eTaluM ja nahi paNa jIvadhArIone eka ja sUtramAM bAMdhe che. badhAnuM mULa eka paramAtmAmAM mAne che. jyAM sudhI vyakti pitAne bIjAthI bhinna samaje che, tyAM sudhI saMgharSa che. jyAre bIjAnI sAthe te abhedane ravIkAre che, tyAre badhA kalezanuM mULa nAza pAme che. eka adhyAtma dRSTi ja te mATe samartha che. vijJAnamAM "khoja'nuM mahatva che. adhyAtmamAM darzananuM mahattva che. yegane artha vRtti nirodha sAthe brahmane sAkSAtkAra che. citta jyAre sarvathA niruddha bane che, tyAre bAhya jagatathI saMbaMdha kapAI jAya che ane aMtaramAM rahela devatva pragaTa thAya che. 128 anupekSAnuM amRta Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSyane vyavahAra bAhI sthitiothI paricAlita che... tethI jAgRta avasthAne te vAstavika mAne che tathA svapna ane suSuptine avAstavika mAne che. gasAdhanA vaDe manuSya bAhya sthitione suSupti, ane savapnanI jema jue che ane vRtti nirodha vaDe tenAthI pUrNapaNe nisaMga banI jAya che. deza-kALa ane kArya-kAraNa saMbaMdhathI para banI jAya che. pitAne sImita maTIne niHsIma anubhave che. te vakhate tenAmAM divya sAmarthya pragaTe che. je vyaktigata anubhavanI vAta hevAthI zabdo vaDe varNavI zakAtI nathI. pratyeka manuSya amuka sImA sudhI yogI che. abhyAsa ane vairAgya vaDe te sImAnuM jema-jema ullaMdhana thatuM jAya, che, tema-tema te nisIma banate jAtra che. . keganA carama lakSya sudhI pahoMcavA mATe saraLa ane niSkalaMka jIvana prathama sAdhana che. kAma, krodha ane lebha vaDe thatA asatya, hiMsAdi vyApArane tyAga ane yuganI, carama sImAe pahoMcelanI upAsanA-e Avazyaka zarata che. tyAbAda Asana prANAyAma vaDe deha ane prANa para prabhutva prApta karavAnuM hoya che. pratyAhAra vaDe Indriye ane manane vijaya prApta karavAno hoya che. buddhinA vyApAra ane ahaMkArabhAvane vijya aMte dhyAna ane samAdhi vaDe siddhi thAya che, tyAre taMbharA prajJA ane kaivalyadazA pragaTe che. priyatama prabhune viyeAga atizaya vasamo lAgatAM ganI tAlAvelI A kame sAkAra bane che. anapekSAnuM amRta Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suratA yAne maMtrayoga (13) zabdamAM suratA parevavI. zrato pagane bhAvasaMvara ane bahu nirjarAdi guNavALo mAna. zrutapayoga bahu mUlyavAna che. tene hetu e che, ke zrutadvArA zrutane kahenArA vItarAga puruSamAM suratA parevAya che. dA.ta. sarva zrutane sAra zrI navakAra che. navakArarUpI sArabhUtakRtamAM jyAre suratA upaga parevAya che, tyAre te dvArA zratane kahenArA sarvajJa puruSamAM cittavRtti jeDAya che. sarvajJatva Atmatatva che. eTale AtmAmAM upaga joDAya che. navakAra dvArA sarvajJa, sarvadaza zuddhAtmatatvane namaskAra thAya che. te zrata dvArA zrutane prakAzita karanAra sarvajJa purUSamAM cittavRtti parevAya che. zrI navakAramAM namanIyanamaskArya ane kathanIya Atmatatva baMne zuddha svarUpI hovAthI temAM cittavRttine upayoga, te saMvara ane nirjarane hetu bane che. anupakSAnuM amRta Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutapayAga e sAyamAM dvArA parAvavAnI kriyArUpa che. ahIM sAya te AtmA che, dvArA te zruta che ane temAM upayoga te sAyamAM dvArA parAvavAnI kriyArUpa che. ekAgra upacAga vaDe te kArya siddha thAya che. zrutazabda jJAnavAcaka che ane jyAM jJAna hoya tyAM jJAtA ane jJeya paNa hAya ja che. jJAtA zrutapayAgavata jIva che ane jJeya zruta prakAzamaya zuddhAtmatattva che. zuddhAtmatattvane viSe upayAga te satra siddhinu kAraNa che. te ja samApatti che. nirvANalapradA cegImAtAnI upamA tene ghaTe che. zruta zabda vaDe kahenAranA medha thAya che ane sAMbhaLanAranI paNa upasthiti thAya che. tathA kathanIya tattva tarapha paNa vRtti kheMcAya che. zrutanA kahenAra Adya puruSa sarvajJa ane sadazI che. zrutane sAMbhaLanAra sarvajJatAnA athI jIva che. ane zruta vaDe kathanIya tattva sAkSAt yA para parAe zuddhAtmatattva che. sajJAnu jJAna zabda vaDe abhivyakata thayeluM che. zabda e sUtra che, temAM parovAyela AtmA te seAya che ane tene viSe upayega te sAyanI sAthe dvArAnI ekatAnI anubhUti karanAra manAvyApAra che. zrI navakArarUpI sUtramAM upayAga te zabdamAM suratAne parAvavavAnI kriyA che. anupekSAnu amRta 31 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabda eTale kathaka ane kathanIya zuddha Atmatatva, tene viSe mananuM vilInIkaraNa te suratA zabda che. tene ja maMtraga kahevAya che. zabdanA manana vaDe AtmAnuM trANa thAya che, mATe te maMtra che. suratA thatAM AtmAnI surata pamAya che, virakatatA sahaja bane che, anyatra nAma mAtra rati rahetI nathI. eTale sarva viratinA pariNAma jAge che. suratAnuM aMjana eTale zrI navakAranuM smaraNa-zaraNa manana-dhyAna. jyAre jagatane kaI padArtha ApaNane AMjI na zake tyAre mAnavuM ke ApaNane suratA lAgu paDI che. svAtma sattA prApta thaI che, mananuM mauna e chevaTanuM mauna che. manamAM saMkalpa- vikalpano udaya ja na thAya, evI unmatta avasthAmAM zAntino cira nivAsa hoya che. manane nistaraMga karI samAdhimAM lIna banAvavuM e kharUM mauna sAdhavAno prayoga che. yoga dvArA manano para tattvamAM rAdha, e mahA mauna che. AvA maunanI asara vizva jIvanane thAya che, Avo ne mANasa jyAre bole tyAre tenA bola zAstra bane che. Ex-- -- - - - - anapekSAnuM amRta 32. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhyAnanuM dhyeya. (14) mekSa sAdhaka sarve anuSThAnanuM dhyeya AtmAne anubhava che, Atmika sahaja samatA sukhane anubhava karAve te te sarva sAdhanAomAM AtmAnubhava karavavAnuM pradhAna sAdhana dhyAna yoga che. karmayoga, bhaktiyoga vagere dhyAna yoganA sAdhane che. ' dhyAnaganA aneka prakAre che. piMDa, padastha, rUpastha rUpAtItaAdinuM jJAna meLavI tene satata abhyAsa karavo joIe. prathama piMDa-pAMca dhAraNAo. pachI padastha maMtra-jApa vagere. pachI rUpastha-samavasaraNastha jina pratimAdi vagere AlaMbane dvArA arihaMtAdinA svarUpanuM ciMtana karavuM. pachI svAtmAne paNa paramAtma svarupe dhyAva ethI Atmatatvane anubhava thaze. anu pekSAnuM amRta a. 3 33 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuddha saMgraha naye sattAthI sarva jIvAnu svarupa siddha samAna che, tethI paramAtmAnA AlaMbane vRttionI ni`LatA ane sthiratA thatAM anukrame zuddhAtmasattAmAM tanmayatA prApta thAya che. AtmA-paramAtmA ke jIvAtmAnuM zuddha svaru pa--caitanya svarupa ekasarakhuM che. tethI paramAtma dhyAnamAM tanmaya anele AtmA potAnuM paramAtma svarupa anubhave che. e ja anubhava dazA' che. ene ja Atmadarzana ke AtmAnubhava kahe che. AlaMbana dvArA dhyAna sUkSma bane che. sUkSmamAM ekAgratA AvavAthI nirAlaMbatA prApta thAya che, tyAre laya avasthA pragaTe che. laya avasthAne prApta thayeleA paramAtma svarUpamAM tanmaya banI, sva-rupane anubhave che, je dhyAnanu dhyeya che. dehArdi para padArthomAM Atmabuddhi e bahirAtmabuddhi che. tenA tyAga karavAthI aMtarAtmA buddhi pragaTe che. te pachI ja dhyeya svarUpa paramAtmAnuM dhyAna, dhyAtA aMtarAtmA karI zake che. = bahAra je vastu nathI tenI tyAM ja zodha karavAthI lAkhA vaSe paNa te maLatI nathI. tenI zeAdha to te jyAM rahelI che tyAM javAthI saphaLa thAya che. Aja vAta bahirAtmabhAvane lAgu pADIne vicArazuM to ApaNane aMtarAtmabhAva dvArA paramAtmabhAvamAM svAtmAnA zuddha svarupanA bheTo thaze. anupekSAnuM amRta 34 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nyAyamAM dharma viSayenI Asakita dUra karavI hoya, to kaI UMcI jAtanI vastumAM Asakita keLave, tenI ja upAsanA kare. prabhunI AjJA e ja A vizvamAM sarvazreSTha vastu che, ane sarvane upakAraka che, tethI tenA upara prema kare, Asakita keLave. ahIM Asakitane artha sarvAdhika sUdaDha neha kare. | sarvathI adhika ane atyaMta daDha sneha prabhunI AjJA upara jAge, to tenuM bhavabhramaNa TaLI jAya. AjJAne TuMkAmAM Tuke artha kara hoya to te nyAyayukta vartana che. | sarva jI pratye, jIvanI sarva avasthAo pratye nyAyayukata pravartana eTale ahiMsA, saMyama ane tapa athavA sAma, sama ane samma arthAt sarva jIvene Atma tulya mAnavA te nyAya che, te sAma pariNAma che. sarva avasthAe karmakRta hovAthI tenA pratye taTastha bhAva rAkhave te nyAya che, te samapariNAma che. anupekSAnuM amRta Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarva na, apekSAo, daSTibiMduo pratye tulya Adara rAkhave te nyAya che. dareka apekSAomAM AMzika satya raheluM che, tene svIkAra kare te anekAnta nyAya che, te samma pariNAma che. mArganusArathI mAMDIne caudamA guNasthAnaka paryata sarvatra nyAya buddhithI pravartana te mokSamArga che. te ja prabhunI AjJA che. | mokSamArga e jJAna, darzana ane cAritra svarUpa che. darzana jJAna, cAritra, sAma, sama ane sanma svarUpa che. sAma, sama ane sanma e nyAya buddhirUpa che, tethI dharmarupa che. prabhunI AjJArUpa che. tenA phaLarUpe ahiMsA, saMyama ane tapanuM AcaraNa thAya tyAre ja jIvane mukti maLe che. parama sAmya, mahA nyAya jenAmAM che, te zrI arihaMta che. eTale zrI arihaMtanI upAsanAmAM mahAnyAyanI upAsanA che. laukika nyAyanuM sauMdarya, lokottara nyAya samajIne tene AcaravAnI zakti pradAna kare che. nyAya e ja vizvamAM mAnanIya che, vaMdanIya che, satkAra ane sanmAnane pAtra che. nyAyanI zakti, rAjyanI zaktithI paNa upara che. prajA upara zAsana rAjyanuM che, rAjya upara zAsana nyAyanuM che. anupekSAnuM amRta Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiMsAdi ane kSAtyAdi dharmomAM nyAyanuM anusaraNa che. nyAya e ja mArga che ane mArga ratnatraya svaya che. samyagadarzana e nyAyanI ruci che, samyagajJAna e nyAyane avadha che, samyak cAritra e nyAyane amala che. nyAyane bhaMga e mArgane bhaMga che ane mArgane bhaMga e zikSAne pAtra che. ahiMsAthI bIjA ne nyAya maLe che, saMyama ane tapathI pitAnA AtmA pratye nyAyabharyuM vartana thAya che. nyAyane anusaranAre samatA sukhane pAme che. nyAyabuddhi viSaya sukha pratye vairAgya jagADe che ane mekSa sukha pratye anurAga jagADe che. AhatyanI sattA vizvavyApI che, ema jyAre kahevAmAM Ave che tyAre temAM mahAnyAyanI ja prazaMsA che. tAtparya ke nyAya e dharma che. jeo tribhubhavanane namaskaraNIya banyA che, teo AtmadaSTie pitAthI koI nAnuM nathI, e bhAvane spazIne ja banyA che. te kAraNe namaskaraNayane namaskAra ApaNAmAM sAce namaskAra lAve che. anupakSAnuM amRta Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trikaraNa cAga "ArAdhanAmAM yAda karaje, devadarzanamAM yAda karaje, yAtrAmAM yAda karaje, saMghanI vatI darzana karuM chuM, ItyAdi samAcArInI pAchaLa zuM Azaya raheluM che? A praznanA uttaramAM jaNAvavAnuM ke zrI jinazAsananI pratyeka ArAdhanA traNa karaNa ane traNa bhegathI karavAnI hoya che, pachI te pratikamaNa che, ke paDilehaNa he, prabhunI bhakti he ke zrI navakAranuM smaraNa che, aDhAra hajAra zIlAMga he ke micchAmi dukkaDaM che, paNa temAM traNa karaNa ane traNa ga hovA joIe. - traNe karaNa eTale mana-vacana kAyAne vyApAra ane traNa vega eTale manathI, vacanathI ane kAyAthI thatuM kAraNa karAvANu ane anumodana. manathI jema karavAnuM che, tema jeo nathI karatA teo kare ane je karI rahyA che tenuM anumadana thAya tyAre mananA traNa yuga sadhAya che. e rIte vacananA ane kAyAnA karaNanI sAthe karAvaNa ane anamedana joDAyelA hoya che, to te kiyA zuddha bane che ane muktiparyaratanAM phaLane ApanArI thAya che. 38 anupakSAnuM amRta Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mukti eTale avyAbAdha sukha, te sAdhya che SajIvanikAyaNita e sAdhana che. avyAbAdha sukhane vicAra e AtmanA urvatA sAmAnyane uddezIne che SaDUchavanikAyanuM hita e AtmAnA tiryaka sAmAnyane uddezIne che. vastumAtra sAmAnya vizeSa rUpa che. sAmAnyanA be bheda che. ekatirthaka ane bIjuM udgha. pradeza bhede abheda te tiryaka sAmAnya ane kALabhede abheda te urdhvatA sAmAnya vizeSa paNa be prakAranuM che. eka guNapa ane bIjuM paryAyarUpa. guNarUpa vizeSa e tiryaka sAmAnyanuM vizeSa che ane paryAyarUpa vizeSa e urvatA sAmanyanuM vizeSa che. guNa e sahabhAvI paryAya che ane paryAya e kamabhAvI paryAya che. kemabhAvI paryAyarUpa vizeSanI AsaktinuM nivAraNa urdhvatA sAmAnyanA vicArathI sadhAya che, sahabhAgI paryAyarUpa vizeSanuM ayogya AcaraNa tiryaka sAmAnyanA vicArathI nivArI zakAya che. saMsArarUpa viSaya kaSAyane pratIkAra A rIte ubhaya prakAranA sAmAnya dharmanA vicArathI utpanna thatA samabhAva vaDe sAdhI zakAya che. tethI dharmana, ganA, adhyAtmanA lakSaNamAM zAstrokta anuSThAnanI sAthe maitrAdi bhAvene praveza kahe che. AgamabhASAmAM trikaraNaga zabda ane gabhASAmAM maithyAdi bhAve eka ja arthane kahenArA che. anapekSAnuM amRta 39 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAryotsargane prabhAva (17) upavAthI Indriya-jaya, manonigraha, vAsanA kSaya ane prANasiddhi prApta thAya che. upavAsa traNa prakAranA che. vANIne upavAsa te mauna che. manane upavAsa te dhyAna che. zarIrane upavAsa te AhAra tyAga ane eka sthAne sthira Asana che. zarIranA upavAsathI Indriyane jaya, mananA upavAsathI mane nigraha ane vANanA upavAsathI prANane vijaya thAya che. kAryotsargamAM traNa prakAranA upavAsane lAbha maLe che. tethI kAryotsarganI kriyAne zAstramAM atyaMtara tapane utkRSTa eka prakAra kaho che. anapekSAnuM amRta Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AhAra tyAgarUpa upavAsanI sAthe jemAM mauna, dhyAna ane eka sthAna sthira thavAnI kriyA thAya che, te kAryotsanA abhyAsa pADavAmAM Ave, tA tapanA hetu je kama kSaya che, te avazya siddha thAya che. kAryotsarga (kAusagga) kamane AvavAnA dvAra-mana, vacana ane kAyA tenA nirodha kare che ane kamakSayanA kAraNu indriyajaya, maneAnigraha ane vAsanAkSayanuM sevana thavAnI sAthe prANa siddhi jevuM bIjuM nAma vIyavRddhi che, tene paNa lAbha maLe che. sthAna, mauna ane dhyAna vaDe thatA kAyAnA utsaga e anukrame DheDa, vANI ane mana upara prabhutva apAve che. deha, vANI ane mana upara prabhutva prApta thavAthI prANazaktionA saMcaya thAya che. prANa zaktinA A saMcayanuM khIjuM A nAma sayama che. e saMyama sarva prakAranI siddhionu khIja che. cogadarzanamAM dhyAna, dhAraNA ane samAdhi eka ja viSaya upara thAya, tyAre tene sayama kahevAmAM Ava che. kAryotsarga vaDe thatA sayama e cogadarzanamAnya sayamathI adhika che. kAryoMtsaga mAM dhyAna, dhAraNA kAyAnuM sthauya, vANInu'mauna paNa anupekSAnu amRta ane samAdhi uparAMta abhipreta che. joke cAga 41 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ darzana paNa dhAraNA, dhyAna ane samAdhirUpa saMyamanA adhikArI yeganA prathama aMge yama, niyama, Asana, prANAyAma ane pratyAhArane siddha karanArane ja kahe che. te paNa temAM taratamatAo rahelI che. kAryotsargamAM te e aMganA badhA aMgenuM sevana anivAryapaNe thatuM hovAthI saMpUrNa gakriyA rUpa che. manaHsaMyama uparAMta Indriya jaya-saMyamarUpa pratyAhAra, Asana, ane prANajayarUpa Asana ane prANAyAma tathA kAyAnA saMyama. vaDe yama niyamanuM pUrNapaNe pAlana thAya che. - ---0---0-----23 dila nAjuka che, kAraNa ke kSaya pazayabhAva yukta che. dila bhAvuka che, kAraNa ke rAgAdi sahita che mATe tene kSaNika bhAvomAM na joDatAM sthAyI bhAvomAM parovavuM . joIe. krodha, hiMsA, ISya Adi kSaNika bhAvo che. vairAgya, kSamA, ahiMsA, maityAdi sthAyI bhAvo che. kRtajJabhAva vinAne paropakAra anaMta vAra karyo paNa te samyagU jJAna, darzana vinAne hate, mATe niSphaLa gayo. 42. anapekSAnuM amRta Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samavAca kAraNuvAda (18) vizva upara prabhutva pAMca samavAyanuM che. pAMca samavAya! upara prabhutva zubha bhAvanuM che. catu:zaraNagamanAdi, e zubhabhAvanI ArAdhanA rUpa che. tethI te pAMca samavAya upara : prabhutva dharAve che. vizva upara kAbu meLavavA mATe potAnI jAta upara kAbu meLavavuM joIe. pitAnI jAta upara kAbu meLavavA mATe pitAnI pAMca Indriye ane chaThuM mana tenA upara kAbu meLavA jeue. indriye ane mana upara kAbu tyAre ja AvI zake . ke jyAre sarvatra vilasI raheluM maitanya pitAnI zakti vaDe vizvanuM saMcAlana karI rahyuM che, e vAta spaSTapaNe hRdayagata thAya. vizvasaMcAlaka pAMca samavA para je zubhabhAvanuM prabhutva che, te zubha bhAva ? catudazaraNagamanAdi vaDe utpana thase anupakSAnuM amRta 43 . Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zubhabhAva eja vizvane saMcAlaka che, e bhAvanI utpatti zrI arihaMtAdinA AlaMbane thAya che. tethI vizvanAM sAcA prabhu zrI arihaMtAdi gaNAya che. pAMca samavAyanuM tatvajJAna paNa temanI dayAnI ja dena che. sAdhakane sarva prakAranA dezamAMthI mukta karAvanAra pAMca samavAyanuM tattvajJAna che. e tatvajJAna pUruM pADIne prabhue jene (1) puruSakArakanA ahaMkArI, (2) bhAgyadaivanA pUjArI (3) kALane parAdhIna, (4) niyatinA gulAma, (5) svabhAvanA dAsa thatAM bacAvyA che tathA pratyeka kAraNane tenA sthAne ghaTate nyAya ApIne sadA prasanna rahetAM zikhavyuM che. cittane samatvavAdanI tAlIma pAMca kAraNathI maLe che. jema jema samatvabhAva vadhe che, tema tema karmakSaya vadhata jAya che. samyakatva samatvabhAvarUpa che, virati adhika samatvabhAva sUcaka che. apramAda enA karatAM paNa adhika samatvabhAvane - sUcave che. ethI AgaLa akaSAyatA, agItAdi uttarottara adhikAdhika hevAthI adhikAdhika nirjarAnA hetu bane che. parasvarUpa pudagalene sva-svarUpa ane svasvarUpa jIne parasvarUpa jANavA te asamatvabhAva che. zrI arihaMta, siddha, sAdhu ane kevaLI prarUpita dharma e cAra mukhya zaraNAM che. ane te cAreyamAM jIvane zaraNa ApavAnI amApa zakti che. mATe cAranA zaraNuM svIkAramAM ja sahanuM ekAMte hita che ema jJAnI purUSoe kahyuM che. 44 anupakSAnuM amRta Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avidyAne vilaya (19) avidyAne dUra karavA mATe buddhi sivAya bIjA kaI avayavanI jarUra paDatI nathI. adhyAtma zAstranuM manana-parizIlana karavAthI AtmAne sAkSAtkAra thAya che ane bhavabhramaNa TaLI jAya che, jema saghaLAM jaLa samudramAM vizrAMti pAme che, tema saghaLA pramANe anubhavarUpI mukhya pramANamAM vizrAMti pAme che. anubhava pramANane pratyakSa tatva kahevAya che. vRttirUpI upAdhine laIne te saMvita kahevAya che ane huM' evI pratItinA kAraNe pramAtA kahevAya che. viSayarUpe padArtha kahevAya che. e ja paramatatva saccidAnaMda jagatarUpe skure che. avidyAthI te bhakatu ane segyamAM vaheMcAyeluM che. AtmAnubhUti vinA nityAnaMda ane paramAnaMdanI prApti zakya nathI. jJAnathI samAdi guNe zobhe che ane samAdi anapekSAnuM amRta Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNathI jJAna zebhe che. jJAnathI cAritranA ane cAritrathI jJAnanI vRddhi thAya che. A vidyamAna jagatanA AkAra tarIke eka zAzvata tatva che, te sata svarUpa che, cit svarUpa che, AnaMdasvarUpa che, sarva rIte paripUrNa che. hAlanuM mAnasa bhautika ane mAnasika samRddhi prApta karavAmAM ja kRtakRtyatA mAne che. manathI para javAmAM, ahaM. buddhine zAnta karavAmAM tene AsthA nathI. vizvanuM parama satyatatva Atmatatva ja che. eka AtmA ja zAzvata che, bIjA badhA padArtho vinAzI che. A satyane manamAM sthira karavAmAM ane te pramANe jIvana ghaDavAmAM AjanA mAnasane jhAjho rasa jaNAtuM nathI. AtmavicAraNAmAM vicarAya te kaivalyapadanI prAptimAM kaze parizrama kare paDatuM nathI. manamAMthI dvatane mULathI ja uchera karavAmAM Ave te A paramapadanI prApti sugama che. zama, saMtoSa, suvicAra ane satsamAgama A zubha kAryamAM sahAyaka che. mekSa jJAnarthI maLe che, karma ane pega temAM sahAyaka che. manane zAnta karIne nirAkAra-nirvikAra AtmAne anubhava e mokSa padArtha che. vidvAne sata vastune ta, AtmA, para brahma ItyAdi nAma Ape che. anupekSAnuM amRta Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagata brahmathI juduM nathI. daSTA upara dazyanuM Adhipatya te saMsAra ane dazya upara daSTAnuM Adhipatya (daSTapaNuM) te mukti. dazya upara Adhipatya dIrghakALanA yathArtha vicArathI keLavAya che. padArthamAM rasa, pumAM sugaMdha tema daSTAmAM dazya rahelA che. rAga-dveSa-mamatva vinA mAtra jevuM....e daSTAne pAramArthika svabhAva che. jagatanA sarva padArtho asthira nAzavaMta che. paramAtmAnI sattAthI ja te sattAvAna gaNAya che. paramAtmA zuddha jJAna svarUpa, akhaMDa zaktimaya che, nirvikAra che. - avighAne sarvathA vilaya thatA, A satya hRdayagata thAya che. avidyAno vilaya nitya vidyamAna evA AtmAnA satata upayogamAM rahevAnA akhaMDa-avirata abhyAsathI thAya che. AvA abhyAsamAM rUci ane prIti paramAtmAnA stavana kIrtana-ciMtana-manana ane dhyAnathI janme che, te pachI avidyA khUba ja bhArarUpa lAge che. che. nimitmA AtmAnI AtmavicAra sivAyanA vicAre uThe tene leza mAtra sthAna na ApatAM AtmaniSThAmAM magna thaIne rahevuM, enuM ja nAma pitAnI jAta Izvarane arpaNa karavI te athavA prabhunI zaraNAgati che. C anapekSAnuM ane - 47 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmasneha (20) dharma jinezvara caraNa grahyA pachI keI na bAMdhe che karma jinezvara." mArmika A stavana paMktino marma e che ke- dharma eTale pUrNa Atma savarUpa, te rUpa zrI jinezvaranA caraNe eTale maraNane-yathArtha samajaNane grahaNa karyA pachI kaI jIva karma bAMdhate nathI, saMvara ane nirjarAbhAvamAM ramaNa kare che. te mATe parano huM kartA nathI ane paramAtra anitya che, e samajaNane sunizcita karavI paDe che. dharmakriyA te pachI svakiyA bane che. kaI paNa kriyA karI zakAtI nathI paNa karAvAya che. jyAre dharma karAya che karAvAtuM nathI. temAM ATale taphAvata che. dharma kiyAdharma karavAnuM sAdhana che, paNa dharma nathI, pAkiyA pApa karavAnuM sAdhana che paNa pApa nathI. dhama pAkiyAmAM paNa nirbhara kare che, jyAre pApI dharmakriyAmAM paNa baMdha kare che. anupakSAnuM amRta 48 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhamanuM citta kriyAne zedhatuM nathI, paNa dharmanAthanA caraNane zedhe che. kriyA karmanA udayathI thAya che, dharma sumati vaDe thAya che ane sumati, ahaM ane mananA tyAgathI sadhAya che. "ahaM karemi evA ahaMbhAvane tyAga bhavitavyatAnA vicArathI ane samabuddhimamatvabhAvane tyAga anityatAnI bhAvanA thI sadhAya che. ahaM-mamathI mukta thayeluM mana dharmanAthasiddhabhagavaMtanA caraNamAM rame che. siddhabhagavaMte kAleka prakAzaka jJAnavALA hevAthI lekavarUpa jevI AkRtivALA hoya che. caudarAja lekanI cAre bAju aleka che. alekamAM paNa siddha bhagavaMtane jJAnaprakAza hevAthI te prakAza saMpUrNa maMDala jevuM lAge che. alaka maMDaLayukta lekavarUpa siddha bhagavaMtarUpI dharmanAthanA virATa svarUpI caraNamAM nija AtmA namaskAra karate anubhavAya che, tyAre jANe vAmana-virATanuM milana thatuM hoya tevuM jaNAya che bhaktinA prakarSathI tathA siddhabhagavaMtanAM virATanA anugrahathI vAmana virATa svarUpane prApta kare che. siddha bhagavaMtanA anugrahanI A bhakti upara jyAre ananya zraddhA thAya che, tyAre te karma nirjarAmAM pradhAna kAraNa bane che. karmathI mukta thavAmAM sidhdha bhagavaMtano anugraha e pradhAna kAraNa che ane eja muktine mArga che. bhagavaMtanA anugrahathI mukita ane nigrahathI bhavabhramaNa-e bhaktine marma tyAre ja samajAya che. anupekSAnuM amRta a. 4 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAyAnI vAta (21) cittane judI judI vRtti dhAraNa karatAM rokavu, tenu nAma yAga che. rAkavuM eTale vRttionu virlInIkaraNa karavuM. cittavRtti e saccidAna danu eka vizeSa Nu che. vRttie niLa ane sthira thai jAya tA AtmA peAtAne ALakhI zake. vairAgyathI vRttie niLa thAya che ane abhyAsI sthira thAya che. sarovara eTale citta, taraMgA eTale vRttie ane sarAvaranu' taLiyuM' te AtmA. AtmA ane citta vaccenA bheda abhyAsa vinA samajAtA nathI. abhyAsa eTale yAgAMgAnI punaH punaH satkArapUrvaka AvRtti-Adara ane premapUrNa asabhyastatA. dIrghakALa sudhI abhyAsa mATe akhUTa zraddhA, avicaLa dRDhatA, akhaMDa hoya tema ja athAga prayatnanI jarUra paDe che. svabhAva para vijaya meLavavA mATe cAra vastunI jarUra che. zraddhA, samaja, sayama ane tapa. siddhi mAtra abhyAsane AdhIna che. 50 anupekSAnuM amRta Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anurAga vinAnI upekSA vRttinuM nAma vairAgya che. tRSNa kadI tRpta thatI nathI. tene jeTalI saMteSo teTalI vadhu pradIpta bane che. viSane AdhIna te sAdhaka nahiM, paNa viSaye upara jenuM varcasva che, te sAdhaka. Indriya viSaya tarapha deDe nahi, te mATe maitrI, muditA, karUNA, sadbhAvanA AdinA abhyAsanI jarUra che. puruSanA jJAna vaDe prakRtti guNamAM abhAvanI sthiti te para-vairAgya che. AmAnuM tAvika jJAna thAya tyAre traNe guNe paratve vitRNuM jAge che. te vakhate eka AtmA ja rahe che. traNe guNe eTale traNa jAtanI zaktio. sAdhaka jyAre pitAnA AtmasvarUpamAM virAma pAme che, tyAre parama prasanna sthiti prApta thAya che. ene ja kRtakRtyatA kahevAya che. abhyAsa ane vairAgya dvArA cittanI je sAtvika ekAgra dhyeyAkAra vRtti tenuM nAma gAbhyAsa ne pradhAna viSaya AtmasAkSAtkAra che. AtmA sUkSmatama che. tethI skUlamAMthI sUkSmamAM ane temAMthI sUkSmataramAM thaIne sUkSmatamamAM javAya che, tene ja AnaMda kahe che. A AnaMda AvyA pachI melasukha dUra nathI. -anupekSAnuM amRta Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma -manuSya jIvananuM parama sAhasa che. (22) dharma taka che, kAraNa ke dhama e kAI vicAra nathI ke keAI vicAranI anubhUti nathI, paNa nivicAra caitanyamAM thayelA khAdha che. vicAra indriyajanya che, nivicAra caitanya atIndriya che. nivicAra caitanya jyAre parama biMdue pahoMce che, tyAre tene AtmAnA sAkSAtkAra thAya che. AthI AtmAnA saMbaMdhamAM vicAraNA nya che. sAka che te sAdhanA, ke je nirvicAra tarapha laI jAya che. vicAra parAyA che. jJAnanA agni ApaNA potAnA che. vicAra ApaNI sImA che. indriyA ApaNI sImA che. AthI e vaDe je jANI zakAya te sasIma (sImAvALu) ja hoya che. asImane jANavA mATe enAthI upara uThavuM paDaze. anupekSAnu amRta para Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvicAthI para incittanI vicArazanya avasthAmAM jenA sAkSAtkAra thAya che. te ja anaMta, asIma, anAdi AtmA che. AtmAne jANavAnI AMkha zUnya che, te ja samAdhi che ane te ja yAga che. cittavRttionA visarjanathI e adha AMkhA khUle che. ane Akhu ce jIvana amRta prakArathI AlAti ane rUpAMtarita thAya che, tyAM vicAra nathI, dana che. zunya vaDe pUrNanu darzana thAya che. basa mAtra evuM' evA biMdu para sthira thatAM ja vicAra kramazaH vilaya pAme che. pUrNa thavAnI jene ciMtA lAgI che, te rikta ane zunya banI jAya che. je zunya maune nizcita che, te pUne pAme che. dharma, manuSyajIvananuM parama sAhasa che. kAraNake te potAne zunya ane visarjita karavAnA mArga che. dha, bhayabhIta leAkeA mATenI krizA nathI. svanA leAbhathI pIDAtA ane narakanA bhayathI ka MpatA leAka mATe dha puruSA nathI. e badhA praleAbhanA ane bhayane mRtyu ApavAnuM che. jee eTalA nirbhIya ane sAhasika che, teo ja saMpUrNa ane satya dharmane prApta karI zake che. anupekSAnu amRta paDha Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prArthanA ane zubhecchA (23) puNyanuM phaLa zubha che, tethI te bIjA mATe IchAya. pApanuM phaLa azubha che, tethI te bIjA mATe icchAya nahi. bIjAnA azubhanI IcchA, bIjAne azubha kare ke na kare, paNa pitAnA zubhane te ghAta kare ja che. azubha IchyuM tyAM ja zubha palAyana thayuM samajavuM. keIne pitAnuM azubha gamatuM nathI--e hakIkta ja sarva mATe zubha vAMchavAnI pharaja pADe che. pitAnA zubha mATe bIjAnuM azubha IcchavuM e sAmAne apazukana karAvavA mATe pitAnuM nAka kApavA barAbara che. melA darpaNamAM meM na dekhAya, tema melavALA manamAM zubha na jhIlAya. A apazukana zubha sUnA sama maithyAdi bhAvane ghAta karanAra vaicArika kAlimA che. kALA kelasA karatAM ya vadhu kALI A kAlimA kadI keInA manamAM dAkhala na thAya evI bhAvanA bhAvavI, te zubhAkAMkSI mAtranI pharaja che. sarva anapekSAnuM amRta 54 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATe icchIe kharekhara te ja, je aMtaHkaraNa pUrvaka jAta mATe icchatA hAi e. nAzavata padArthonI mAgaNI e prAnArUpa nathI, paNa vAsanArUpa che. je kSaNuthI jIvAtmA kSaNika vasturthI virame che ane nitya vastune jha Mkhe che, te kSaNathI ja sAcI prArthInA zarU thAya che divya prAnAnA e sanAtana pravAha vaheta ja huMya che. sAdhu, saMta ane bhakata AtmAe sadA niSkAma prAthanA karatA hoya che e prAthanA svIkArarUpe ja jANe mAnava prANIone pRthvI, pANI, pavana, vRkSa, sUrya, cadra ane megha Adi samasta prakRti niceMja sahAya karI rahI hoya--ema zu anubhavAtuM nathI ? citta caitanyanI vyi ekatA e AtmAnuM rasAyaNa che, te mATenI prAnA jeonA hRdayamAM uge che, te niHza Mka, nirbhika ane nirvikalpa banI jAya che. AvI divya prAnAnuM tatkAla phaLa hRdayazuddhi che. hRdayane zuddha karavuM ane te zuddhine TakAvI rAkhavI e ja prArthanAnI kharI siddhi che. zuddha ane svastha hRdayamAM paramAtmAnuM yathAtha pratibiMba paDI zake che. te cittamAMthI rAga, dveSa, mAyA, kapaTa, viSaya vikAra AdinA kusaMskAro jeTalA aMze dUra thAya che, teTalA aMze hRdayarUpI ArIse zuddha thAya che. teTalA pramANamAM AtmAne anupekSAnu' amRta 55 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramAtmAnA sAnnidhyane lAbha maLe che. hadayazuddhi mATenI A tAlImanuM nAma ja Izvara prArthanA che. nityavastunI prApti mATenI jhaMkhanA ja hRdayazuddhi kare che. bhagavAna pratye bhakti dhAraNa karanArA bhaktajane paNa haMmezAM hoya che. bAhya daSTie teo na dekhAya te paNa aMtardaSTi jAge ane ApaNAmAM bhagavadubhAvanI jhaMkhanA thAya, te tevA bhakto najare paDe che. vijaLIne dI karavA mATe tAranA be cheDA joDavA paDe che, tema bhagavadubhAvane prakAza meLavavA mATe paNa Positive ane Negative ne eka karavA paDe che. bhagavAna nitya tatva haMmezA Positive che ane jagata-anityavastu sadA Negative che. baMne cheDA jIvamAM che jeTale aMze jIva, jagata yAne anitya vastu sAthe DAya che, teTale aMze Negative ane bhagavAna sAthe joDaya che, teTale aMze Positive che. paramAtmA pratye pitAno Negative cheDe ane jagata pratye pitAne Positive cheDe rAkhavAthI bahAra ane aMdara divya prakAza pragaTa thAya che. te prakAza alaukika AnaMdane anubhava karAve che. e AnaMdane anubhava laukika daSTine choDAvanAre thAya che. tethI samagra jIvana prabhu prArthanAmaya banI jAya che. 56 anupakSAnuM amRta Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mananI mAvajata (24) mana jema pApanI jaDa che, tema dharmanI paNa jaDa che. manane mAravAnuM nathI, paNa mana dvArA sAdhanA karavAnI che. | mana caMcaLa che, e ene deSa nathI paNa svabhAva che. mana caMcaLa ane sphatizIla che, eTale ja te ciMtana pradhAna banI zake che ane zAstra siddhAMta, jJAna-vijJAna, upara kAbu meLavI zakAya che. manamAM ciMtana karavAnI agara hIlacAla karavAnI ke pheraphAra karavAnI zakti na heta, te hajAra prakAranI zodha ane te dvArA aizvarya-vabhAvAdinI prApti kayAMthI zakya heta ? zrutajJAnanuM mULa mana che. mananI A mananazakti vaDe ja te skUrtiprada, svaccha, nirmaLa ane tejasvI evA zrutajJAnanuM kAraNa banI zake che. mana dvArA ja manuSyae anupekSAnuM amRta Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahela manAvyA che. rASTra nirmANu kAryo karyA che ane mana tsu dvArA ja svaga tathA meAkSa sulabha bane che. zarIra ane indriye te pazuone paNa che. vaLI temAM zakti paNa vizeSa hAya che. chatAM manuSya karatAM pazu nikhaLa gaNAya che kAraNa ke temane pragaTa mana hetu nathI. tethI manavALA mAnavI pazune vaza karI zake che. pachI bhale te azva hAya ke hAthI, UMTa haiAya ke pADA hAya. tAtparya ke baLavAna evuM mana maLavu e paNa eka prakAranA puNyadaya che AvA baLavAna mananA sadupayoga karavAnI kaLA eka mAnavabhavamAM ja sAdhI zakAya che. . mANasa pote kharIdelI kiMmatI vastune je vivekathI sadupayoga kare che, mAvajata kare che, te ja vivekathI manane sadupayoga karavAmAM Ave, te vizva vismayakArI mahAkAryo tenA dvArA thaI zake. sadu5yoga eTale satanA upayoga manane sadA satanI sevAmAM joDI devu te sadupayeAga che. nadImAM niLa jaLa bharapUra hAya che ane pracaMDa vegapUrvaka vahetu hoya che, te khoTu nathI paNa tene taravAnI kaLA na jANavI te bhula che, pramAda che. samudra ghaNA UDA che, teA paNa manuSya buddhinA baLathI tene pAra karavA mATe sTIma banAvIne tene pAra karI jAya che. samudramAM pANI nahAvu' e IcchavA ceAgya che, ke hAvA chatAM buddhinAM maLathI tenA tAga pAmavA ane te pamADanAra mana hAvu, te IcchavA ceAgya che ? anupekSAnu amRta 58 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tAtpaya ke zakti, sphUti ane vegavALu' mana maLyA pachI tene sAdhavu joie. tenA para kAbu meLavavAnI kaLA hastagata karavI joIe. sukha-duHkha ba Mne avasthAmAM svastha kema rahevAya, te sArI rIte jANavu joie. te mATenA upAyanA abhyAsa karavA joie. duHkha vakhate vajravat kaThora ane sukha vakhate puSpavata maLa rahI zakAya, te mATenA upAya jANavA joIe. mana rUpI gheADAne kAbUmAM rAkhavA mATe jJAna rUpI lagAma khasa che. teAphAnI gheADAne cASTrakathI phaTakArI-phaTakArIne maDadA jevA anAvavAthI kAma sudharatuM nathI paNa khagaDe ja che. tema manane kacaDavAnA prayatnAthI jIvana sudharatu nathI. paNa kathaLe che. mana rUpI ghoDAne jJAnarUpI lagAmathI aMkuzamAM rAkhavA, te sarva prakAre hitAvaha che. te mATe tapa, saMyama, svAdhyAya, ciMtana, manana, dhyAnAdinA satata abhyAsa rAkhavA joIe. abhimAna, leAbha, tRSNA Adi upara dhyAnanuM niyayaMtraNa na rahe, te ananA pAra na rahe. dvandva, saMgharSa, dhRNA, kalahAdithI khacavA mATe jJAnanu maLa ja sama che. manane vaza karavA mATe AtmAnA zuddha svarUpanA bedha zreSTha sAdhana che, tethI AtmasvarUpanuM vyavasthita ciMtana karatA rahevAya, te mana mAraphata maMgaLakArI kAryoM thatAM rahe. anupekSAnu amRta 59 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mane nigraha (25) manana, ciMtana, bhAvanA ane svAdhyAya AdimAM mananI pradhAnatA che. uThavuM, besavuM, javuM, AvavuM, belavuM, cAlavuM, khAvuM, pIvuM, dekhavuM, sAMbhaLavuM e kriyAomAM IndriyanI sahAyanI mukhyatA che. manane yatheccha vartavA devuM ane Indriya para kAbU rahe e azakya che. badhA upadravonuM mULa niraMkuza mana che. vRkSanI DALI teDavAthI vRkSa naSTa nathI thatuM paNa tenA mULane naSTa karavAthI vRkSa Apa Apa naSTa thatuM jAya che. rAjA vazamAM AvyA pachI tenI senA AkheApa vaza thaI jAya che, tenA mATe svataMtra prayatnanI AvazyakatA rahetI nathI. teja rIte manane vaza karavAthI indriya Ape Apa kAbUmAM AvI jAya che. manuSyamAM be prakAranI zakti che. eka unnatinA zikhara para laI jAya che, bIjI avanatinI khINamAM nAMkhI anupekSAnuM amRta Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ de che. kArca pAse nukazAna kare paNa zuddha thayela hoya te rasAyaNa bane che. gheDe asavAranA kAbUmAM hoya te ISTa sthaLe pahoMcADe che. ghoDAnA kAbUmAM asvAra hoya te khADAmAM paTakAya che. niraMkuza mana be lagAma gheDAnI jema jIvane jyAM-tyAM bhaTakAvI de che. manane aMkuzamAM levA mATe prAraMbhathI ja prayatna jarUrI che. prayatnathI je mana mitra banI zake che, te ja mana pramAdathI zatru bane che. vidyutanI gatithI paNa zIvra gativALA manane aMkuzamAM lAvavA mATe sauthI adhika prayatnanI Ava.' zyaktA che. e prayatna te ga yukti che. bhayaMkara jaMgalI pazuone vaza karavAnI jeTalI AvazyakatA che, tenA karatAM adhika AvazyaktA jyAM-tyAM vinAza veratA svacchaMdI manane vaza karavAnI che. viSayenA ciMtanathI pahelAM tene virata karavuM joIe ane zubhaciMtanamAM reDavuM joIe. tatva vicArarUpI thaDa sAthe tene bAMdhI buddhirUpI aMkuza dvArA tene vaza karavuM joIe. abhyAsa dvArA mana vaza thAya che ane vairAgyadvArA te zAnta, svaccha ane nirmaLa thAya che. tyAga Indri dvArA thAya che ane vairAgya mana dvArA thAya che. mana, buddhi, hRdaya ane te dvArA thatI samajazakti e manuSyanI bahu mUlya muDI che. tene upaga tyAga ane vairAgya mATe kara joIe. anapekSAnuM amRta Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAtranuM gaMgAjaLa ane gaMgAnuM gaMgAjaLa baMne eka ja che. agnimAMthI nIkaLelI cinagArI paNa agnisvarUpa ja che. jIva nAnuM pAtra che mATe tenI zakti maryAdita dekhAya che. paNa temAM rahelI cetanA te Izvara svarUpa ja che. IzvaranI ja cinagArI che. tenA uparanA AvaraNane dUra karI tene sarvajJa banAvI zakAya che. mananA saMyamathI te kArya sulabha bane che. mananA saMyamathI IcchAzakti daDha thAya che. te saMka95nI janetA che. daDha saMkalpa e ja uddhArane mULa maMtra che. nita nAta na ? manonitera "mananI jIte jIta. mananI hAre hAra gaNAya che. mana kaI thAkatuM nathI, kada vRddha thatuM nathI, kArya vinA rahI zakatuM nathI. tenI zakita agAdha che. e zaktine sarjanAtmaka mArge vALavA mATe manane aMkuzamAM levuM joIe. kevaLa baLAtkArathI te aMkuzamAM AvatuM nathI paNa vadhu ugra bane che paNa sneha ane yuktisabhara prayatnothI te dhIme dhIme aMkuzamAM Ave che. " rAga-dveSarUpI kAdavakIcaDamAM sahelAIthI daDe jatA manane samajAvavAnuM che. manarAja Apane te mAnasarovaranA nirmaLa jaLamAM chAje. temAM ja ApanI mahAnatA che. mahAna AtmAnA dUta evA Apane IndriyenI sahAyamAM deDavuM paDe te te ApanI garimA khaMDita thaI jAya. zAstro manane anupakSAnuM amRta Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdra kahe che, caMdramAM cAMdanI heya tema ApamAM paNa saumyabhAvanI cAMdanI ja joIe. tamArI samagratAmAM naryuM zubha ja hovuM joIe. gaMdA, malina, kSudra caMcaLa ane pAzavI vicArane saMga tamane na chAje. manane vaza karavAne A paNa eka mArga che. ane AvA bIjA mArgo paNa zAstromAM kahelA che jemAM paramAtmAnuM, gurUnuM smaraNa-kIrtana pUjana, sevana vagerene samAveza thAya che. paramAtmAnA dhyAnathI manane vaza karI zakAya che. * sparza, zabdoccAra, daSTi ane saMkalpa mAtrathI zakti-saMkramaNa thAya che, te anukrame sthUla, sUma, sUkSmatara, sUkSmatama hoya che. -- --X --X ja - bIjAne apazukana na thAya te khAtara paNa ApaNe haMmezAM zubhabhAvamAM rahevuM joIe. Ama vartavAthI ApaNA ApaNA mATe paNa zubha zukanizALa banI zakIzuM. ane zubha zukara mATe phAMphA mAravA nahi paDe. EX = = == = T anupekSAnuM amRta Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSamA e parama dharma (26) sahana karavuM e vijaya che. pratikULatAnA svIkAramAM sAdhutA che, sAmanAmAM nahiM. pApanA dhikkAramAMthI duHkhane sahavAnI tAkAta Ave che. duHkhanA dhikkAramAM pApane tiraskAra bhUlI javAya che. eka duHkha TALavA jatAM seMkaDe pApa karavAM paDe che. eka pratikULatAne vadhAvI levAthI seMkaDe pApathI mukta thavAya che. pApanI jugupsA pratiphaLatAne sahavAnI zakti arpe che. je sahe te sAdhu, arthAta pratikULatAmAM sAdhutA rahelI che. sAnukULatA oDhIne pharavAnI eSaNa, sAdhutAnA saravane bharakhI jAya che. anupekSAnuM amRta Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjJA khaDuMmAnamAMthI pApa jugupsA jAge che ane pApa jugupsAmAMthI duHkha sahana karavAnI zakti utpanna thAya che. utpanna thayelI A zakti sAdhakanA samagra manamAM duHkha mane majura che. pApa haragIjha nahi. evA dRDha saMkalpa pedA kare che. sahuvu' te ja jJAna, tapa, japa, pUjA ane bhakti che. kemake sahuvAmAM AjJAnu bahumAna che. khAmemi savva jIve ....!' sUtra Aja bhAvathI bhareluM che. koMgrasta jIvAnA aparAdhA samabhAve sahuvAmAM ja sAcI kSamA che. kSamA vIrasya bhUSaNam !" e sutra mArmika che. pote karelA aparAdhanI sAmA pAse kSamA mAgavI e eTalu zUrAtana bharyu kArya nathI, jeTaluM sAmAe karelA aparAdhanI kSamA ApavI te che. AjJAkAra zrI jinezvara paramAtmAnI AjJAnuM pUrU mahumAna tyare thayuM gaNAya, jayAre game tevA pApI jIvane tiraskAravAnI adhamavRtti samULa ukhaDI jAya. jee sahuvAmAM kAcara che, khamavAmAM naLA che, tee saMsAramAM sapaDavAnA kAraNa ke sahyA sivAya, khasyA sivAya, kei jIva zivaSakane lAyaka banatA nathI. ka RNa arthAt vizvaRNa cUkavavAnA uttama mA havu' te che, khamavuM te che, tenA InkAra tyAM saMsAra, tenA svIkAra tyAM dhama anupekSAnuM amRta a. 5 kRpa Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satsaMgane mahimA mamatA ane samatA baMnenA mULamAM prematatava raheluM che prema jyAre saMkIrNa hoya tyAre mamatA kahevAya che ane te jyAre nibaMdhapaNe vikase tyAre samatA kahevAya che. mamatA pite saMkucita maTI vyApaka bane, tyAre samatArUpe oLakhAya che. A samatA te dharmamAtranuM sAdhya che. zAzvata jIvananI upAdeyatA e Arya saMskRtinuM dhyeya che. kAryotsarga e kAyamuktirUpa viratine ja eka prakAra che. 'uvasamasAra ahIM upazamane artha maitrI che. sAdhupaNane sAra maitrI che. anapekSAnuM amRta Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Indriye dehanI dAsI che. mana AtmAne kiMkara che. tethI IndriyanuM sukha alpa che. mananuM sukha ana" che. sarva jIvarAzi upara maitrI, pramada, kArUNya ane mAdhya bhAvarUpI samabhAva te bhAva ahiMsA che. samabhAvathI sarva pudgala rAzi upara je virakatabhAva pragaTe che, te bhAva saMyama. che. sarva pratikULa bhAve upara sahanazIlatA bhAva pragaTe te tapa che. tapathI nirjarA, saMyamathI saMvara ane ahiMsAthI gumAstrava, saMvara ane nirjarA traNe phaLa maLe che. manane namAvavuM te bhAva namaskAra che, zarIrane namAvavuM te dravya namaskAra che. dravya, e bhAvanuM kAraNa che. ane bhAva e dravyanuM sArthakya che. eka mananA mANase jema vadhAre ekatrita thAya che, tema tene prabhAva vadhe che, enuM ja nAma satsaMgane mahimA. gaNAya che. satsaMga mukhyatve sata-saMga vAcI che. satu-saMga eTale sata padArthane saMgamAM rAcavuM te, anya padArthonA saMgathI trividha ThThI javuM te. manamAM AtmasattAnI pratiSThA karavAne adbhuta yaMga satsaMganA prabhAve thAya che. paNa khyAla e rahevuM joIe ke satsaMganA nAme sat virodhI kaI sthala yA sUrama padArthonA saMgamAM te jakaDAI nathI rahyAM ne? anupakSAnuM amRta Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satanuM acinha je sAmarthya che, tenA caraNamAM mAthuM namAvuM, te satsaMganA tAttvika artha che. parama sattAvAna paramAtmAnA saga nahi karIne ja ApaNe kasattAnI ThAkare caDhIe chIe, mATe dinapratidina satsaMgaci vadhArIne parama sa Mta paramAtmA ane tenA bhaktonA sagamAM jIvanane joDavu joie. satsaMganI bhUkha e sarva kAraNarUpa pApane uccheda karanArI prakAranA duHkha ane tenA uccatama bhUkha che. } 8 levAmAM amAsane aMdhakAra ane ApavAmAM punamanI cAMdanInI zItaLatA che. eka divasa mATe paNa khIjAnA AnaMda ke sukha mATe jIvana jIvI jue, teA kAMIka judA ja manI jazeA. pANI vALu zrIphaLa, dravya maMgaLa gaNAya che tema maiyAdi bhAveArUpI mIThA jaLathI bhareluM mana bhAva maMgaLarUpa banI rahe che. anupekSAnu' amRta Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ savRttinA pAyA (28) udAratA, nyAya ane prema e saddavRddhine lakSaNe che. sadravRttinuM prathama lakSaNa satyaniSThA che. satyanuM svarUpa zuM ? ane temAM nikA kema thAya ? ApaNu pRthapaNunA vicArathI ApaNe ApaNuM mAnasika dharI upara ja gati karatA hoIe chIe. ApaNuM pRthak vyakitagata svArtha, pRthapha lakSya, pRthapha sukha duHkhanA ja vicAra karIe chIe, tethI saghaLe saMtApa anubhavIe chIe. bhedane ja vicAra karavAthI sauthI vadhu asaMtoSa ane asaphaLatA pAmIe chIe. vyakitagata pRthaphapaNane tilAMjalI ApI sarvamAM vyAsa sarva zakitamAna paramAtma-tatva sAthe ekatAnatA sAdhavAthI sAcI zAnti prApta thAya che. je jati sarva prANI padArthane prakAzita kare che, te ja jatine ApaNuM aMtarotmAnI UMDI guhAmAM jayAre avakAza ApIe chIe tyAre anapekSAnuM amRta Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja tejayAti ApaNAmAM prakAze che. ane pachI parama zAntinu rahasya hAthamAM Ave che. ApaNe badhA te parama jayAtinA aza chIe. bIjAnAM sukha duHkha ApaNAM ja che. tevuM jJAna ane tevuM vana jayAre thAya che, tyAre ja satyaniSThA pragaTI. gaNI zakAya. svAtya parApakanI vRttine tilAMjalI ApI devI, te udAratA che. bIjAnA dvASa jovA, te mananu sAMkaDApaNuM che, tema potAnA guNa gAvA, te paNa saMkucittavRttinu' eka cihna che. savane AdarathI jovA, te udAratA che. ApaNI ceAgyatAthI adhika Icchavu nahi ane bIjAnI ceAgyatAthI ochuM ApavuM nahi, te nyAya che. udAratAM ane nyAyamAMthI satyaniSThA ane prema pedA thAya che. je sukha ApaNane iSTa che, te khojAne mATe paNa icchavu. teveA Atmavat samAna bhAva sahaja bane, tene prema kahe che. savRttinA A cAra pAyA che. satyaniSThA, udAratA, nyAya ane prema. te jenAmAM DAya, te ja sajjana, te ja sata ane teja sAdhu gaNAya che, te ja satpurUSa che. satyamAM susthira rahevu', te satyaniSThA che, satya sa vyApI sanAtana ane zAzvata che. tenA svIkAra aMgIkAra karavA te satyaniSThA che. 70 anupekSAnu amRta. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttama dravya-kSetra-kALa-bhAva (ra9) zrI jinAgama, jina caitya, jinamUrti ane tene pujanAra caturvidha zrI saMgha e uttama dravya che. zrI zatruMjaya girirAja, zrI sametazikhara, zrI giranAra Adi uttama kSetra che. zrI paryuSaNAdi parva uttama kALa che. ane namaskAra ane kSamApanAdi uttama bhAva che. kSamApanAdithI namratA, namratAdithI prabhutAdi pivAya che. namaskAranA traNa vibhAga che. (1) dravya, (2) bhAva, (3) tAtvika dravyanamaskAra zarIra saMkecarUpa che, bhAva namaskAra mananA saMkecarUpa che. manane saMkeca saMbheda ane abheda praNidhAnarUpa che. abheda praNidhAna e tAtvika namaskAra che. anapekSAnuM amRta 71 Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmanuM prayojana e cittazuddhi che. ane te kSamApanAdi sivAya azakya che. dAnAdi vaDe vyavahAra zuddha thAya che. parvane pAmI kRpaNa dAtAra bane che, kuzIla suzIla bane che, tArahita tapasvI bane che, dayArahita dayALuM bane che ane avirata virAtidhara thAya che, nirguNu guNavAna bane che ane nidhama dhama bane che. dharma eTale dAna, zIla, tapa ane bhAva. jJAna, darzana, cAritra, sAmAyika, pratikramaNa, pauSadha, kSamA, namratA, saraLatA, zIla, saMtoSa, deva-gurU-dhama-sAdhu sAdharmika bhakti Adi dharmanA aMgonuM zraddhA sahita pAvana karavArthI brahmacarya nirmaLa thAya che. ane tapa niHzalya bane che. paryuSaNa parva anAdi-saMbaMdhI evA kaSAyAdinuM mRtyu karanAra hovAthI munio mATe te uttama ka La, muMDana kALa banI rahe che. arthAt te kALe munie muMDana karAve che. prabhune zrI saMgha A uttama dravya, uttama kSetra, uttama kALa ane uttama bhAvanI bhakti dvArA sadA ujamALa rahe che. tema ja tene pAmIne kRtakRtyatA anubhave che. anupakSAnuM amRta Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna ane dayA (30) mAtA-pitA vinA jema saMtAnotpati nathI, tema nadAna ane dayA vinA dharmotpatti nathI. dAna ane dayAnA mULamAM parahitaciMtArUpa maitrI che. dAna ane dayAnA sidhdhAntane samajyA vinA jIvana bhayAnaka lAge che. ane te sidhdhAnta samajamAM besavAthI jIvana bhavya banI jAya che. dAna ane dayArUpI dvArathI dharmanagaramAM sukhapUrvaka praveza thaI zake che. eka kheDUtane jema potAnA dANanuM bhUmine dAna anivArya che, tema AtmAnI pragati mATe popakAranI kriyA anivArya che, dANa khetaramAM vAvyA pachI tene mATIthI DhAMka Avazyaka che tema paropakAranI kriyAne apragaTa rAkhavI joIe. anapekSAnuM amRta 73 Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dANA vAvavA mATe bhUmi rasALa joie paNa ukhara na joIe, tema dayA-dAna-paropakArAdi mATe bhUmi rasALa eTale uttama pAtranI AvazyakatA che. kSetra ane khIjanI jema jaLa-vAyunI anukULatA paNa jarUrI che. vidhi-AcAra e vAyu che. dAtAnI bhAvanA e jaLanA sthAne che. sRSTi prayAjanAtmaka che. ane sAthe prayAgAtmaka che. prayAjana sarvane zAzvata sukha pamADavuM te che, ane prayAga te jIvanA potAnA purUSA che. prayAgAtmaka thavA mATe prodhAtmaka thavAnI jarUra che. jIva jyAre prodhAtmaka bhUmi para prayAgAtmaka ane che, tyAre pariNAma pramAdAtmaka Ave che. tene ja sidhdhipadanI prApti kahevAya che. jIvanane prayAgAtmaka banAvavA mATe sau prathama prAdhanI jarUra paDe che. proAdhAtmaka thavA mATe te viSaye para anveSaNa karavuM paDe che, ke sauthI zreSTha pAtra kayuM? eTale ke prathama edha pAtranA, auo dAnarUpI khIjArApaNanA, trIjo AcAra-vicAranI vizudhdhi eTale jaLavAyune ane cAthe potAnI cAgyatArUpI AkAzanA thavA joIe. temAM pahelA pAtranuM sthAna, padArtha vijJAna mAMge che. padArtha vijJAna kahe che ke, vizva sadA paripUrNa che. te anupekSAnu amRta 74 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAtranI pUrti sadA karyA ja kare che. e pAtrano sevanA upAsanA, paryuM`pAsanA mATe yogyatA prApta karavI, te ApaNu peAtAnu ka bya che. bhakitarUpI khIja vAvavA mATe sarvottama pAtra zrI. arihaMta paramAtmA che. kemake vizvavatsala prakRtinuM parama prayeAjana siddha karavAmAM ja teonuM sastra, sarvotkRTa prakAre kharcAya che, sA thAya che. te prakAranu nAma dAna ane dayA che. dAna-vyasanaupaNuM e teozrInA anaMta guNAmAM mAkhare che. ane parama yAnA te teezrI paryAya che. eTale dAna dayAmaya jIvana ghaDavA mATe zrI arihaMta paramAtmAnI bhikata jarUrI ja nahi, balke anivArya che. XX namArI pAse je hoya, tenAthI tame sukhI na ho, te je tathI tenAthI sukhI zI rIte thaI zakazeA ? * khIjAte samAdhi thAya tevuM khelavuM, vicAravuM ane karavuM, te sva-parane upakAraka bane che. anupekSAnuM amRta XX 75. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puNyanuM pASaNa-pApanuM zeASaNa (31) zarIra vAhananA sthAne che, bahirAtmA pazunA sthAne ane aMtarAtmA padAnA sthAne che. daMDa tarapha dRSTi, jIvane pazu manAve che ane AtmA tarapha dRSTi, divya banAve che. AtmA mana, vANI ane karmothI para che. A traNa gaDha paNa kahevAya che. A traNa gaDha jIte, te upara bhagavAna dekhAya. rAga, dveSa ane mehane paNa traNa gaDha kahI zakAya. rAganI abhivyakti manathI thAya che, dveSanI vacanathI ane meAhanI kAyAthI. azubha kriyA vaDe mAhu peSAya che. azubha vacana vaDe dveSa puSTa thAya che. ane azubha mana vaDe rAga puSTa thAya che. te traNene jItanAre ja bhagavananA danane pAmI zake che. 7 anupekSAnuM amRta Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNa parvamAM karmarAjAnA traNa gaDha jItAya che. tethI paramAtmadarzana sulabha bane che. parvAdhirAjanI ArAdhanAthI namasakArAdi nava prakAranA puNyanuM piSaNa thAya che. ane mithyAtvAdi aDhAra prakAranA pApanuM zoSaNa thAya che. baMdha hetuone tyAga thAya che. ane samyavAda mekSanA hetuonuM sevana thAya che. prabhunI pUjA karatAM AThe karma jAya che. caityavaMdana- stutyAdi vaDe jJAnAvaraNIya, darzanAdi vaDe darzanAvaraNIya, vAtarAgatA ane gamudrA vaDe aMtarAya, jInI yatanA vaDe azAtA vedanIyane nAza, prabhunuM nAma grahaNa karavA vaDe azubha karmane nAza, prabhune vaMdana karavA vaDe nIca getrane nAza, prabhunI akSayasthiti bhAvavA vaDe AyuSya karmane kSaya thAya che. annadAnathI ahiMsA ane satya, jaLadAnathI acaurya ane bahAcarya, vastradAnathI aparigraha ane kSamA, sthAnadAnathI namratA ane saraLatA, AsanadAnathI saMtoSa ane vairAgya, manadAnathI adveSa ane akalaha, vacanadAnathI anabhyAkhyAna ane apaizunya, kAyadAnathI samatA ane aparaparivAda tathA namaskAranA dAnathI amAyAmRSASAda ane amithyAtvanI puSTi thAya che. hiMsA ane asatyane pratikAra annadAna vaDe, corI ane abrahmane pratikAra jaLadAna vaDe. parigraha ane krodhane anapekSAnuM amRta - 77 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikAra vastradAna vaDe, mAna ane mAyAne pratikAra AsanadAna vaDe, veSa ane kalahane pratikAra zubhamananA dAna vaDe, abhyAkhyAna ane kalahane pratikAra vacanadAna vaDe, rati arati ane paraMparivAdane pratikAra zubha kAyAnA dAna vaDe, mAyAmRSA ane mithyAtvane pratikAra namaskAra dAna thAya che. zubhabhAva vaDe thatA pratyeka dAnamAM aDhAre prakAranA pApane nAza karavAnI zakti che. cirakALane tapa, ghaNuM paNa zruta ane utkRSTa paNa cAritra bhaktibhAva zUnya hoya te ahaMkAranuM piSaka banIne adhagati sarje che. pApanA zeSaNa mATenA A badhA dAna bhAvapUrvaka karatA rahevAthI bhava pAra thavAya che. ja eka saMta kahe che--'tame badhA duHkhI che, mATe sukha zodhavA nIkaLyA che, huM sukhI chuM. mATe duHkha zodhavA nIkaLyo chuM paraMtu mane kyAMya duHkha maLatuM nathI. 178 anapekSAnuM amRta Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gurU-pAratatrya (32) meAhanIya karma khapAvavA mATe gurU pArataMtryane UMDIne bIjo kAI upAya nathI. jenAmAM gurU pArata Mtrya nathI athavA jeNe gurU AjJAnI AdhInatA keLavI nathI, te jJAna ke cAritra game teTalu' meLave ke keLave, te paNa tenu' mithyAtva meha nIya taHvastha rahe che. gurU pArataMtrya, AjJA pArataMtrya, zAstra pArata tryAdi eka ja ane kahe che. tene ja mArgAnusAritA ane tene ja prajJApanA priyatA kahe che. ja atIndriya evA meAkSamArgomAM AjJA pArataMtrya sivAya pragati thaI zakatI nathI, e kAraNe dhama ne vinayamULa kahyo che. vinaya vinA vidyA nathI, atha nathI, kAma nathI, dharma nathI ane mekSa paNu nathI. avaigya vyakita ane vastunA vinayathI ja sa`sAra che. te saMsAranA kSaya ceAgyanA vinayathI ja thai zake che. mehakSayanuM nAma ja meAkSa che. anupekSAnu amRta 78 Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ meha eTale ajJAna, saMzaya, viparyaya, rAga, dveSa, dharmane anAdara, pramAdazIlatA, mana, vacana,tathA kAyAnA pegene duSTa vyApAra ItyAdi. tene vaMsa AjJApArataMtra vaDe thAya che. IcchA e saMsAra che. AjJA e mokSa che. IcchA karmodayajanita che. AjJA e karma kSayopazama janita che. svamatie cAlavAnI IcchA e meha che. zAstramatie cAlavAnI vRtti e viveka che. viveka vaDe meha chatAya che. sArane grahaNa kare ane asArane choDI de te viveka che. sAra te che jenAmAM parama zuddhatva che. tene ja jinAjJA kahe che. jenuM pAlana karavAthI mithyAtva mehanIya paNuM sarvathA nAza pAme che. mATe svamatinI taraphadArI choDIne jinamativaMta banavA zrI jinamativaMta gurUnI AjJAmAM rahevAmAM sarvakAlIna hita che. A hakIkta keTalI baLavAna che, te samajavA mATe zrI gautamasvAmIjInA gurU pAradvya guNane vAraMvAra smaraNamAM lAva ja joIe ke jethI svamatinA saMbaMdhanuM vismaraNa thAya ane tAraka AjJAnuM svAmitva mana upara sthApita thaI jAya. anupekSAnuM amRta to Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmUhika-sAdhanA (33) janatAnA AdhyAtmika jIvanamAM sAdhanAnuM mahatva khUba ja che. kAraNa ke te mAnava samUhane divya jIvananA pararayara saMbaMdhI sahetuktA ane ekatAnI sUjha Ape che. samUha sAdhanAne hetu mAtra sAdhakonA jIvanamAM AdhyAtmika hetunI jAgRti ANavA pUratuM ja nathI, paNa saMsAramAMthI ciMtA ane dhamAlathI para thaIne sahAnubhUtibharyA vAtAvaraNamAM AdhyAtmikatAnI prAthamika svarUpanI sAdhanA karavAnI taka meLavI ApavAnuM che. brahma muhUrtamAM nidrA tyAgIne prArthanA, dhyAna vagere nitya-niyamitapaNe karavAthI mana ane zarIranuM niyamana thAya che. ane pitAnI jAtane AdhyAmikatAthI bharI devAya che. sAdhanA eka yAgnika kriyA jevI na banI jAya tenI pUratI kALajI rAkhavI joIe. anapekSAnuM amRta a. 6 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanAmAM keTale samaya gALe che, te mahatvanuM nathI, paraMtu dainika jIvanamAM tenI kevI ane keTalI asara thaI rahI che, te sauthI vizeSa mahatvanuM che. sAdhanA, prArthanA samaya pUratI nathI. paNa samagra jIvanamAM vaNI levA mATe jIvanane sAdhanAmaya banAvavA mATe che. sAdhanA jIvanamAM vaNAya eTale jIvanamAMthI svArtha nIkaLI jAya, hRdayamAMthI saMkucitatA nAbUda thAya, manamAMthI kaTutA vidAya thAya. arthAt AtmAnI moTapa vaDe samagra jIvana samRddha bane. sAdhaka jIvana eTale AtmAthI jIvana. dayA-dAna, kSamA saMteSa maitrI-pramodAdimaya jIvana. AdhyAtmika sAdhanAnA prasAra mATe vadhu prayatna karavAthI sasturUnA AzIrvAda maLe che. sAdhakane paramAtmA taraphathI vidyA, tuSTi, daivI aizvarya, kaivalya ane mokSa maLe che. tethI sau ciMtAmukta ane AbAda bane che. AbAda eTale "A" evA "huM" ne bAda karavAthI sAMpaDatI zuddhi ane siddhi. AvI sAmUhika sAdhanA acUka vizvakalyANakArI nIvaDe che. 82 : anupekSAnuM amRta Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samyagra darzana guNanA vicAra (34) vicAra upayAgane AdhIna che. jyAM upayoga joDAya, tenA ja vicAra thAya. zraddhA tattvapratItirUpa che. anya naiyAnA vicAra vakhate tattvane vicAra nathI, paNa pratIti kAyama che. chadmasthane tattvapratIti zrutajJAnane anusarIne hAya che. kevaLIne tattvapratIti ketraLajJAna anusAra hAya che. te pratIti kevaLajJAnanA kAraNe parama avagADha bane che. kevaLajJAnI anya padArthIne paNa pratIti sahita jANe che, te paNa te padA temane prayeAjanabhUta nathI. tethI samyaktvamAM sAta tattva ke je prayAjabhUta che, tenuM ja zraddhAna kahyuM che. deva, gurU, dharmAMnA zraddhAnamAM prakRtinI mukhyatA che. tatvA zraddhAnamAM vicAranI mukhyatA che. tattvA dhyAnamAM devAdinuM dhyAna hoya che. devAdinA zraddhAnamAM tattvAtha zraddhAna hAya yA na paNa hAya. anupekSAnu amRta 83 Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ makSa taravanI zraddhAmAM zrI arihaMta, siddha ane devatattvanI zraddhA hoya che. mekSanuM kAraNa saMvara nirjarA che, tethI saMvara, nirjarAnA dhAraka munirAjarUpI guru tatvanI zraddhA thaI jAya che. saMvara, nirjarAmAM dharma tatvanI zraddhA paNa AvI jAya che. hiMsAdi Azravane tyAga te ja saMvara ane dharma che. atizayAdi vaDe zrI arihaMtanuM, tapazcaryAdi vaDe gurUnuM ane jenI ahiMsA vaDe dharmanuM mAhAbhya jeo jANe che, paraMtu Atmazrita dravya-guNa paryAya vaDe temanuM mAhAsya jeo jANatA nathI tene tatvArtha zraddhAnarUpa nizcaya samyakatva saMbhavatuM nathI. tasvArthI zraddhAna, sva-gharazraddhAna, AtmazraddhAna ane deva-gurU-dharmanuM zraddhAna e badhA eka ja arthane kahenArA che. e paraspara kArya-kAraNabhAvane paNa samajAve che. deva-gurU dharmanuM zraddhAna e bAhya lakSaNa che, bAkInA traNa atyaMtara che. pahelA devAdine jANe, pachI jIvAdi tane vicAre, pachI sva parabhedane ciMtave ane chevaTe AtmAne grahaNa kare, e kama che. temAM tatvArthazraddhAna mukhya che. kemake tethI AzravAdine tyAga, saMvAdinuM sevana, svarabheda vijJAna ane devAditatvanuM zraddhAna jAge che. e rIte tatvapratIti thaI aMte AtmAnubhUti sparze che. arthAt dravya-guNa-paryAyathI AtmAnubhavanI prApti thAya che. anapekSAnuM amRta 84 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nija zuddha AtmAnuM abhedarUpathI ja jJAna karavuM zraddhAna thavuM ane temAM ja lIna thavuM-e nizcaya ratnatrayI che ane e prakAre samyagadarzana jJAnacAritra svarUpa AtmA te nizcaya mokSamArga che. ratnatrayIne abhinna jANavI te nizcaya mekSamArga ane Atmabhini jANavI te vyavahAra mokSamArga che. vyavahAra e nizcayanuM kAraNa che tethI upAdeya che. nizcaya e vyavahAranuM phaLa che mATe te paNa upAdeya che. samyagadarzananA dAtA deva che, jJAnanA dAtA gurU che, ane cAritranA dAtA dharma che. deva viNa darzana nahi gurUviNa nahi jJAna, dharmaviNa cAritra nahi samaje caturasujANa deva te sAtizaya vItarAga sarvajJa paramAtmA, gurU te paMcAcAra pAlaka nircanya mahAtmA ane dharma te kRpA pUrNa dayAmaya-niravadhi vAtsalyamaya sneha pariNAma. aMdara rahelA AtmAne AkhA pUrNa prabhunuM darzana te prabhudarzana. prabhudarzana sukhasaMpadA Adi pade prabhudarzananA kalpanAtIta prabhAvane sUcave che, te ja samyagadarzananuM bIja che, je kALa krame mekSarUpI phaLa ApIne ja rahe che. anapekSAnuM amRta Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nivedi ane saMvega (35) hRdayamAM je zubha bhAva na hoya te dAna, zIla ane tapa zeraDInA phUlanI jema niSphaLa jAya. zubha bhAva e che ke, jenA garbhamAM saMsArane nirveda ane mokSanI AkAMkSA hoya. tAtparya e che ke, dAnAdimAM pravRtti karanAre paNa zubha bhAvamAM AdarapUrvaka prayatna kara joIe. kemake zubhabhAva vinA te traNe akicikara che. te zubha bhAvanI utpattimAM coda hetuo che. tenAM nAma (1) samyaktvanI zuddhi (2) cAritranI zuddhi (3) Indriyane jaya (4) kaSAyane nigraha (5) sadaiva gurukuLavAsa, (6) dezenI AlecanA, (7) bhavano virAga, (8) vinaya; (9) vaiyAvacca (10) svAdhyAya rati, (11) anAyatanAno tyAga, (12) para parivAranI nivRtti, (13) dharmamAM sthiratA, (14) aMte anazanapUrvaka dehane tyAga. bIjA paNa hetuAne aMtarbhAva A caudamAM karI le. zubha bhAvanA arthIe prathama samyakatvanI zuddhi karavI. anupekSAnuM amRta Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahI sasAra nivenA atha, potA taraphathI bIjAne apakAra ane khIjA taraphathI peAtAne upakAra, te upara jIvavAnA kaTALA ane meAkSanI akAMkSAnA apAtA taraphathI khIjA upara upakArane sadabhAva ane apakAranA abhAva. tathA bIjA taraphathI lIdhelA upakAranA pratyupakAra ane bIjAne karelA apakAranI zuddhi arthAt levAnA kaTALA bhaniveda sUcaka che. ApavAneA umaLake sa Mvegaraga daCke che. bhanivedyanA aneka artha che. temAM eka artha bhava bhramaNAnA kaMTALA che. pratyeka bhavamAM deha dhAraNa karavApaNu prANAtipAtAdi koIne koI pApanI apekSA rAkhe che. dehanI utpatti, vinAza ane dhAraNa, auMjA javAnI hiM'sA vinA azakaya che. hiMsA e pApa che. bhavabhramaNane TakAvanAra kAi hoya te te hiMsAdi pApasthAnA che. eTale bhavanA bIjo artha pApa athavA svAvRtti che. svArthI vRtti parapIDAmAM pariName che. svavRtti yA pApavRtti rUpI pakathI bharelA sasAramAM eka kSaNa paNa adhika rahevAnI AkAMkSA jeenI kSINa thayelo che, tee bhavanivedya guNane pAmelA che. bhavanivedya guNa mekSane utpanna kare che, kemake mekSamAM gayA vinA parapIDAnA parihAr nathI, tathA bhavabhramaNAmAM bIjA taraphathI thatA upakAranA pratyupakAra paNa nathI. anupekSAnu amRta 87 Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAkSa ja eka evuM sthAna che ke, tyAM gayApachI jIva deharahita thAya che. eTale sthAttirUpI pApathI mukta thAya che ane sAdi anatakALa sudhI tenuM astittva parA mATe ja hAya che. lIdhelA badhA upakArI karatAM ana taguNA adhika upakAra, kALa ana ta hAvAthI mukta jIvathI thAya che. svArtha vRttinA nAzaka tathA paravRttinA pASaka hAvAthI mAkSa e ja uttama jIvane prAptavya samayajAya che. saMsAramAM duSkRta che, mATe tenI gaDDa ane mekSa sukRta che, mATe tenI anumAdanA tathA meAkSa e zuddhAtma bhAvamAM ramaNatArUpa haiAnArthI tenuM ja ananya zaNu-e traNa vastu meAkSAbhilASamAM ekatra sAthe siddha thAya che. paranA satata upakAranA RNanA bhArathI zarama anubhavanArane meAkSanI tIvra AkAMkSA pedA thayA sivAya rahetI nathI. eTale tevA AtmA anupama utsAha, umaMgathI ka muktidAyaka dhama nI ArAdhanAmAM dattacitta banIne nakhazikha jIvaMtatA apanAve che. 'bhava viraha' vara mAganAra pa.pU. zrI haribhadrasUrIzvarajI mahArAjAe racela 'sa'sAradAvA' sUtranA satata ukta aMne guNAnI prAptimAM amApa sahAya kare che. abhyAsa te anupekSAnu amRta Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namavuM ane khamavuM (36) namAmi sadava unALA ane maifma satra nIvALA "e be padyamAM ArAdhanAne sAra AvI jAya che. jaghanya keTinA jIvamAM samyagadaSTi jIvane paNa samAveza thAya che. avirati samyagadaSTithI mAMDI caudamA guNasthAnaka sudhInA badhA mahApuruSane samAveza jinapadamAM thaI jAya che. te badhA AdaraNIya pUjanIya hovAthI te badhA pratye nama-skArabhAva upayukta che. "vAmi sava navA ' mAM prathama guNasthAnakathI mAMDI caudamAM guNasthAnaka sudhInA badhA ja sAthe khamatakhAmaNa thaI jAya che. mArA AtmAthI thayelI avahelanA, virAdhanA pachI te saMsAravatI jIvanI heya yA muktie gayelI jIvanI hoya. te badhAnI AlocanA ane khamatakhAmaNuM na thayA hoya, te te karavAM Avazyaka che. lAni sava nIvALa" padathI te AvI jAya che. anapekSAnuM amRta Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namAmi savva biLA" / ' e pAThamAM samyagadraSTithI mAMDIne siddha bhagavata sudhInA AtmAnI pUjyatA samajIne " zabda mUkayo che. uttarAdha eTale lamAmi savva nIvALa !' pAThamAM mukhva' zabdathI samyagadarzanathI nIcalI bhUmikAnA cAvatu avyavahArarAzi paryaMtanA nigodanA jIvAnA saMgraha karavA mATe sabda zabda mUkayA che. je je vanA AtmA sAthe je-je vyavahAra ucita che, tenuM pAlana karavA mATe ane jagyAe '' zabdanA prayoga karavAmAM Avye che. tema karavAthI akhila jIvatattvanI sAthenA vyavahAranA khAdha thAya che. ane AtmAnu zuddhikaraNa tathA utthAna thaI zake che. pArAne siddha makaradhvajanuM rUpa ApavuM hAya, te temAM rasAyaNazAstrI tathA khIjI auSadhienI AvazyaktA rahe che. tevI rIte jIvananA zuddhikaraNa tathA utthAna mATe paNa rasAyaNazAstrInA sthAne gurUtattvanI ane auSadhionA sthAne zuddhikaraNanA te-te upAyAnI jarUra paDe che, savanIvALuM mAM gurUtattva AvI jAya namAmi che ane svAmi savvanIvALuM mAM rasAyaNa prayAga AvI jAya che. ArAdhanAnA A be upAye prApta thavAthI jIvana. dhanya bane che. 90 anupekSAnu amRta Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pahelA upAyamAM jinabhakti che. bIjAmAM jIvamaitrI che. ekamAM sukRtAnumodanA che. bIjAmAM duSkatagaha che. ekamAM pUjya-tatva sAthe ucita vyavahAranuM pAlana che, bIjAmAM saMpUrNa jIvarAzi sAthe ucita saMbaMdha che. tAtparya ke namavuM ane khamavuM, e ArAdhanAne sAra che. namanIyane na namavuM, te aparAdha che. tenuM prAyazcita namanIyane namavAthI thAya che. badhA ne khamavAmAM bhavasthitine paripAka thAya che. A be upAye vaDe jIva zivapadane adhikArI bane che. prArthanAthI paristhiti palaTAya che ? nA. prArthanAthI mAnavI palaTAya che ane pachI te paristhitine palaTe che. * be samaye mANasanI nirbaLatA pragaTa thAya che. eka, bolavAnI taka maLe tyAre na bole. bIjA, cUpa rahevAnuM hoya tyAre bolyA kare. anapekSAnuM amRta Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ deva gurU dhama (37) vItarAgapaNuM eTale pUrNatva apUrNatAnuM kAraNa rAgAdi de che. te AtmAmAMthI nAbUda thaI gayA pachI pUrNatva prApta thAya che. nigraMtha vinA tIrthanI utpatti ja nathI. tIrthanI yAti sAdhu bhagavaMte hoya tyAM sudhI ja hoya che. mATe ja zAsanane nigraMtha pravacana' zabdathI saMbodhavAmAM Ave che. pUrNanA kahelA mArge pUrNatvanI prApti mATe ughata thayelA hoya te nircantha, snAtaka, pulAka vagere nircanA ja bheda che. e darekanuM dhyeya vItarAgatA arthAta pUrNa tvanI prApti che. AcAryAdi traNe zrI jinezvara paramAtmAe prakArelA tane te rUpe ja prakAze. te ja teo gurUpade mAnya thaI zake che. pUrNanA Azraye ja apUrNa pUrNa banI zake che. devatvanA AdhAre gurUtatva che, ane gurUtavanA AdhAre anupakSAnuM amRta Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmatatva che. utpattinA kramathI deva mukhya che ane sAdhanA nA kamathI dharma mukhya che. dharmae sanAtana satya che, tene kaI banAvatuM nathI, paNa batAve che. zrI tIrthaMkara paramAtmA potAnI vANu vaDe tene prakAzita kare che. zrI tIrthakara bhagavaMte dravya-guNa ane paryAyathI tIrtha gaNadharene sepe che ane gaNadhara bhagavaMte, AcArya bhagavaMtane sepe che. zrI tIrthakara bhagave tenA viraha kALamAM zAsananA mAlika AcArya bhagavaMte che. AcArya arthanI dezanA Ape che, upAdhyAya sUtra ane artha baMnenI dezanA Ape che, tene sUtrAnugama kahevAya che. niryukti, bhASya ane cUrNi temaja paraMparA prApta arthane arthAtugama kahevAya che, tene ApanAra AcArya che. dIve ajavALuM karI de, paNa makAnamAMthI kacaro kADha hoya te kriyA karavI ja paDe. tema jJAna e karmarUpI kacarAne oLakhAve paNa tene dUra karavAnuM kArya te kriyAthI ja thaI zake. tAtparya ke deva-gurU dharmamAM AcAra prathama che. vinaya mULadharma, dayAdharma, satya adhiThita dharma AcAra svarUpa che. tevI rIte sudeva, kudeva ane suguru, kugurUnI bhedarekhA paNa AcAra che. anupekSAnuM amRta Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazama kSapaka zreNInuM mULa vatana che. vItarAgapaNu cAritrathI prApta thAya che, mAtra jJAnI nahi. vItarAga zabda vartananI apekSAe che. sana zabda jJAnanI apekSAe che. prathama vItarAgatA ane pachI sajJatA che. upAdhyAya . sAmAnya artha Ape che. eka caravAnI kriyA ane bIjI vAgoLavAnI kriyA che. sAmAnya vizeSa ubhaya ane ApanAra eka ja AcAya hAya, te tene ane padavI maLe che. zrI arihaMta ane siddha paramAtmAnA virahakALe vizati sthAnaka mATenI ArAdhanA mATe temanI pratimAnI jarUra che. AcAryanA viraha zAsanamAM heta nathI, tethI temanI bhakti ApaNe kevaLa sthApanA vaDe karavAnI nathI. tema karavA jatAM bhAva AcAyanI upekSA thavA saMbhava che. sAraNAdika vaDe gacchanI saMbhALa rAkhanAra upAdhyAya a thAya vaDe niyukta thayelA hAya che. paMcaparameSThi po svataMtra ArAdhya che, tema jJAnAdi guNI svataMtrapaNe ArAdhya nathI. guNInI ArAdhanA dvArA guNunI ArAdhanA thai zake che. deva-guru-dharmanuM A yathArtha svarUpa samajI tenI yathArtha ArAdhanA nitya caDhate pariNAme karavAthI caDhIyAtI gati dvArA sarvocca sthiti prApta thAya che. anupekSAnu amRta 94 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnI puruSanuM svarUpa (38) jJAnI puruSa nizadina AtmAnA upayogamAM rahe, temanI vANI anubhavamAM Ave tevI heya. jJAnI puruSa ayAcaka heya. jJAnI pate saMpUrNa svataMtrya heya. jyAM sudhI bhUla heya, tyAM sudhI mAthe bhagavAna heya. sarvabhUla rahita hoya, te svayaM bhagavAna bane. jJAnInuM ekeya karma baMdhana kartA na hoya. jJAnInuM karma muktidAyaka ja nIvaDe. pite mukta haya, bIjAne mukta kare. jJAnI nigraMtha hoya. tenI sarva granthio chedAI gaI hoya. jJAnamAM traNa guNa heya Oompressible (rabarajevA) Flaxible vALe tema vaLe, paNa tuTe nahi. Tensible game teTaluM Tention jhIlI zake. jJAnI gurUtama heya, gurUthI paNa gurU te gurUtama tema jJAnI laghutama paNa heya. laghutama eTale laghuthI paNa laghu. AtmAne eka guNa, agurulaghu che, te jJAnImAM heya. anapekSAnuM amRta ha5 Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnI Apta hoya. Apta eTale badhI rIte vizvAsa karavA lAyaka. mekSa prApti mATe TheTha sudhI vizvAsa karavA lAyaka hoya te Apta kahevAya. jJAnI pArasamaNi jevA hoya, aMtara rAkhyA vinA je tene sparza kare, te suvarNa jevA banI jAya. nirvikalpa AtmAne jANavA mATe nirvikalpa-samAdhistha evA jJAnI puruSa pAse javuM paDe. jJAnI nimittabhAvamAM ja rahe kartA bane nahi. jenuM jJAna sUkSmatama samayane ane sUphamatisUphama paramANune paNa joI zake, jANI zake te sAcA arthamAM jJAnI kahevAya. jJAnI pAse javA mATe parama vinaya have joIe. huM saMpUrNaNa ajJAnI chuM e hArdika svIkAra have joIe. svakRtaM duSkRta gaha~n, sukRtaM cAnumeAdayan / nAtha ! tvaccaraNau yAmi zaraNaM shrnnojjhitH|| eka ja vAra A bhAve jJAnInA caraNomAM name arthAta parama vinaye name tene mekSa avazya thAya. jJAnIne mApavA jAya, tenI mati mapAI jAya. jJAnIne buddhithI na taLAya. jJAnI pAse abudha jevA thaIne javAya. jJAnInI ArAdhanA ja thAya. te hajI kSamya gaNAya. paNa virAdhanA te na ja thavI joIe. jJAnInI virAdhanA eTale 86 anapekSAnuM amRta Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pitAnA ja zuddha AtmAnI virAdhanA eka vAra karelI virAdhanA. paNa anaMta bhavabhramaNa karAve. jJAnI AgaLa te saraLatama thAya te ja saMsArane tare. jJAnI puruSanuM A yathArtha svarupa barAbara samajIne ApaNe paramajJAnI zrI arihaMta paramAtmA ane temanI AjJAmAM vividha trividha otapreta jJAnI bhagavaMtana sevA bhaktimAM aharniza udyamavaMta banavuM joIe. mane ratnanuM dAna-e zreSTha dAna che. vizuddha cittaratna * sumunione maLyuM hoya che, tethI cakravatao karatAM paNa vadhu sukhI hoya che. | dInatA, saMtoSa, udvega, rAga-dveSa, irSyA e citta- A ratnane kalaMkita karanArA doSo che. jeTalA pramANamAM cittaratnanuM jatana karIe teTalA ja pramANamAM Apattio dara ane saMpatti najIka che. para mAtra upakArI che, e samajAvanArA zrI arihaMta paramAtmAne yarthArtha rIte samajIzuM, tyAre ja popakAranuM gaNita samajAze, te mujaba jIvavAnI laganI lAgaze. 9. anupakSAnuM amRta a. 17 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaphaLanI sAthe jhaghaDo che ? (39) - leka karma sAthe nahi, paNa karmaphaLa sAthe laDI rahyA che. pratyeka janmamAM azubhakarmanuM phaLa na maLe ane zubha karmanuM ja phaLa maLe, e mATe satata prayatna karI rahyA che. azubha phaLanuM kAraNa azubha karma che, tene kApavAne prayAsa karavAmAM Ave, te ApoApa azubha phaLathI mukta thavAya. karmane eka artha "kiyA" paNa che. hAtha, paga Adi avayave ane indriye tathA mana pratipaLa kiyA karI rahela che. jIvanamAM pratyeka zvAsa karma ane kriyAthI vyApta che. eka kSaNa paNa virAma lIdhA vinA kiyA karyA kare che. zarIranI nADIo ane sUkSma prANenI hIlacAla aTakayA vinA thaI rahela che. kriyAonA A satata pravAhI zrotene kaI paNa zakti rekI zakatI nathI. ane jyAM sudhI A kriyAonI sAthe saMbaMdha che, tyAM sudhI AtmAne karmanA baMdhanamAM rahevuM ja paDe che. anapekSAnuM amRta Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keI ema vicAre ke huM A kriyAone choDI dauM ane udayagata karmanAM phaLa bhegavyA vinA ene tyAga karI dauM te te azakya che. navIna kriyAo thaI rahI che, tenuM AtmA sAthe baMdhana ane jUnI kriyAo je karmarUpe baddha che, tenA phaLane upaga rikI zakAte ja nathI. enAthI bhAgI chUTavAnI ceSTA vyartha che. jIvanamAM prArabdha paNa che ane navIna kriyAone baMdha paNa che. AtmAne baMdhanamAM nAkhanAra bAhya padArtha nathI paNa rAga-dveSanA vikalpa che. vanamAM rahI yA bhavanamAM paNa manane vAtranivAMmasA' alipta rAkhe ! karmaphaLa e pite ja vAveluM bIjanuM phaLa che. tene kApatI vakhate harSa ke zeka karavAnI jarUra nathI. hasIne ke reIne kApavA karatAM nirvikArI bhAvathI khapAvI devuM te ja zreSTha mArga che. pUrva karmanA udayathI je sukha-duHkha Ave te te anAsakata bhAve samatAbhAvathI bhegavavAM joIe. tenAthI jUnAM karma bhegavAI jAya che ane navA baMdha thatuM nathI. karmaphaLanI sAthe jhaghaDo na kare ! sukha vakhate rAga ke duHkha vakhate dveSa kare te karmanA baMdhanamAM jakaDAI rahevAnuM kArya che. baMne prasaMgoe rAga-dveSanA baMdhana rahita thavuM e ja muktine upAya che. jaDa vastune rAga chUTe te jIva tatvane dveSa chUTe. anapekSAnuM amRta Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para vastunA rAga e bhAvarAga che. temAMthI bhavarU pI aMdhana pedA thAya che. sAcA bhavanivedyanA artha e che ke phreDa paNa bhArarUpa lAgavA joI e. kAraNa ke te paNa kama'nuM sana che. tenuM visarjana AtmAnA caraNe karavAthI bhavanivedapUrNa jIvana pamAya che. ka sattA eka nyArthI sattA che. tenA taMtramAM pakSapAtane muddala sthAna nathI. mATe jevA thavu hAya tevAM kama karavAM joIe. lIkhALI vAvyA pachI ema khelavuM ke AMkha na ucai' tenA ze! atha ? tAtparya ke azubha kane jIva mAtranA kaTTara zatru samajI tenAthI sathA dUra rahevu joI e. * 100 prathama namaskAra zrI arihaMta paramAtmAne ja karavA joIe, kAraNa ke teozrI ApaNA parama upakArI che. sava upakArIomAM ziramAra che. anya sava upakArInA upakAranA mULamAM paNa teozrIneA upakAra rahelA che. upakAranI gaMgAnA janaka zrI arihaMta paramAtmA che. pApakAra vyasanIpaNAnA je guNa zrI arihaMtamAM che, te khIjA keAImAM nathI. *-------- anupekSAnu amRta Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMdamAM rahevuM re.... (40) anubhavIne ekaluM, AnaMdamAM rahevuM re, bhajavA zrI paribrahma, bIjuM kAMI nA jevuM 3-1 veda joyA, kitAba joI, sava neine joyuM ? paNa prabhunA nAma vinA, sarave khoyuM bAyuM re avara keInA AtmAne, dukha na devuM re, sukha duHkha jyAre AvI paDe tyAre sahIne rahevuM 2-3 jApa ajapA jApa jape traNa lekamAM tevuM re mULadAsa kahe meha mada mUkI mahApadamAM rahevuM -4 -anubhavIne ekaluM AnaMdamAM rahevuM re artha: ApaNe saMsAramAM rahIe chIe. aneka mANasanA saMbaMdhamAM AvatA hoIe chIe. temAM keTalAka pratye ApaNane anapekSAnuM amRta 101 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAga thatA hAya che, teA keTalAka pratye dveSa thatA DAya che A rAga ane dveSamAMthI duHkha, zAka ane nirAzA Adi janmatAM hAya che. sanAtana paDavAnuM, sabaMdha saMsAranA eka paNa saMba Mdha sthAyI ane nathI. vahelA-moDA kAMtA ene ApaNAthI chUTA kAMtA ApaNe enAthI chUTA paDavAnuM hoya che. e pratye ApaNA rAga jeTaleA prakhaLa hoya che, teTale ja prabaLa tenAthI chUTA paDatI vakhate zAka paNa hoya che. eTale jeNe potAnAM sukha--zAnti ke AnaMdane koI bIjI vyakti ke vastumAM zeAdhyA, tene vahelA moDA saMtApa ja anubhavavAnA hAya, te spaSTa che. sAcAM ne sthAyI sukha, zAnti ke AnaMdane mATe asaMgatva saMgarahitatA anivAya che. asagatva eTale Ananu kendra srI putra, mitrAdina, indriyAnAM bhAgane ke yauvana, dhana, satA, ke kitI Adine nahi, paNa anAsakta bhAve peAtAnA atarAtmAne anAvavA te. AvA anubhavI eTale ke AtmaniSTha tatvadarzI, kalezanA mULa jevA kSaNabhaMgura viSayeA pAchaLa bhamatA nathI. sat, citta, AnaMda svarUpa paramAtmA sivAya rbIjA kazAnI sAthe tanmaya thatA nathI ne pAtAmAM je AtmA rahyo che, te ja AtmA bhUta-prANI mAtramAM paNa rahyo hovAthI RNAnukha dhane cege potAnA paricayamAM AvanAra kAi paNa vyaktine kacavAtA ke pIDatA nathI. 102 anupekSAnuM amRta Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ C e AtmaniSTha ane asaMga hAvAthI manathI te e sadA kALa AnaMdamAM ja rahetA hoya che. paNa phreMDa dhAraNa karyo hovAthI TreDanI sAthe anivAya rIte joDAyelAM ja che, tevAM je sukha-duHkha, tene bhogavavAnAM Ave, tyAre e ha zeka vinA samatAthI sahana karI letA hAya che. duHkha tA ThIka paNa sukha paNa mANavAnuM ke bhegavavAnuM nahi, paNa sahana karI levAnuM ja hoya che. AvA AtmaniSTha, tattvadazI', 'meha ane madathI mukta thaine cittanI UMcAmAM U'cI bhUmikAe rahetA hoya che. tenA aMtaramAM prabhu nAmanA ajapAjapa cAlatA rahe che. * zaraNa ApanAra eka vItarAga ja che. ApaNe zaraNa vagaranA chIe, azaraNu. koIne zaraNu ApI zake nahi, mATe ApaNe kAIne zaraNa ApIe chIe e vAta kheATI che. anAthI munine zreNike kahyuM huM nAtha banu ! saMpatti ApuM, rakSaNa karU....' munirAja hasyA bhalA tuM ja anAtha che, te mArA nAtha zI rIte thaI zake ?' X: anupekSAnuM amRta XX: 103 Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ deva-gurU parama hitaiSI (41) ApaNAM sAcA snehI keNu? deva-guru ke duniyA ? parama hitaiSI je deva-guru ja che, te temanA para sarvAdhika sneha he ja joIe. ane je na thatuM hoya, te deva-gurunI kiMmata karatAM bIjA sanehIonI kiMmata aMtaramAM vadhAre AMkI che, ema siddha thAya che. A mithyAtva jIvane anaMtakALa bhavamAM bhaTakAvanAra thAya che. viSaya viraktine TakAvavI hoya te deva guru rUpa mahAviSaye para rati keLavavI ja joIe. je nahi keLavAya te viSaye keDe choDaze nahi. viSayamAM rati hovAne artha che viSayenI kiMmata vadhu AMkI gaNAya. badhA viSayamAM pradhAna viSaya te deva-gurU che. tenuM kAraNa teo ja badhA jIvonA parama hitaiSI che. jIvadravyanA 104 apekSAnuM amRta Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ utkRSTa hitakartA teo ja che. teonuM nAma smaraNa karatAM ja jInI pAparAzi, ajJAna vagere paLa mAtramAM palAyana . thaI jAya che. AtmAnuM hita kare, te ja sAcA hitaiSI kahevAya. parama AtmIya kahevAya. Aptajana kahevAya. ' zrI vItarAga, sarvajJa tIrthaMkara paramAtmA AvA Apta deva che. temanI AjJAnuM trividha pAlana karanArA AtmIya gurUdeva che. teone ApaNA dilanA deva banAvavAmAM buddhinI sArthakatA che. parapadArthonA rAgane nivAravAne A ja mahAmArga che. virakti meLavavAne, TakAvavAne vadhAravA ane parama viraktine dhAraNa karanAra vitarAga padanI prAptine ananya upAya deva-gurUne viSe mahArati kevaLavI te ja che. jemanA jIva snehamAM kadI oTa AvatI nathI, e parama vAtsalyavaMta devane neha Apa joIe, kAraNa ke temanA karatAM adhika nehapAtra A jagatamAM keI nathI. apekSAnuM amRta 15 105 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ icchArahita anIe ! (42) vizvAtmA e ja svAtmA che. eve svAnubhava karavA, te sarva upadezonA sAra che. . jyAM kAma tyAM nahiM rAma, jyAM rAma tyAM nahiM kAma. je AtmArupI mahArAjAne maLavu' hAya te kAmanA vAsanA ane IcchAo rUpI jUnA-pUrANAM-phATelA-tuTelAM cIMtharAne pheMkI DhA, phagAvI dvA. rAjAne tyAM rAjA ja parANA hAya. Azcaya e che ke, jyAre kAmanAone cheDavAmAM Ave che, tyAre te potAnI meLe ja pUrI thavA mAMDe che. lAtu agnimAM paDe eTale agninA guNa temAM AvI jAya che. e ja rIte mana, caitanyamAM theDA kALa abhedapaNe rahe, te temAM cinha zakti AvI jAya che. ekAMtamAM esI, vRttiene kheMcI lai tejanAM pUja svarUpa AtmAmAM abheda mANyA. kare eTale akhUTa AnaMda sAthe anukULa sAmagrI caraNAmAM ALeTaze. icchAonu phaLa maLaze 106 anupekSAnu amRta Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa tenuM mUlya cukavavuM paDaze. tenu mUlya eTale udAsInatA, sarva IcchAonA parityAga, prabhunI icchAmAM ja peAtAnI icchA bheLavI devI te. tenuM ja nAma Atmasayama, Atma samarpaNa ane Atma nivedana vagere che. jyAre IcchA vinAnA thaze| tyAre ja prabhu taraphathI sanmAna pAmaze. jyAM sudhI icchA che, tyAM sudhI bhikhArI paNa kAyama che. dhyAnaparAyaNa thayuM eTale IcchArahita thavu. IcchAnu dhyAna te. aratikara AttadhyAna che, vAMsaLInI mAphaka saMpUrNa icchArahita polA thAe. tA ja aMdarathI madhura svara nIkaLaze. jemAMthI pUrNatvanuM' amI jharatu hAya che. nirIccha thavAmAM AtmAnu sanmAna che. paramAtmAnA guNagAna icchAnA aMta ANe che, tenu kAraNa paNa te svayaM saMpUrNa paNe avasthita che, te che. icchA koNa kare? je apUrNa hAya te. pUrNa ne vagI icchA kevI ? te vicAravAnu... e cheke AtmA svabhAve pu hAvA chatAM ApaNA manamAM bhinna-bhinna icchAe zAthI jAge che? kahA ke mithyAdraSTinA kAraNe. .. mithyAdraSTi ha MmezAM mithyArAgI hoya che. satamAM parAvAvuM te tenA svabhAva ja nathI. A dRSTinA tyAga paramAtmAnA darzanathI sulabha banatA AtmadarzanathI thAya che. mATe manane punaHpuna: paramAtmanA smaraNu dvArA AtmAnusa MdhAna karAvavu. e nirIccha anavAnA rAjamArga che. anupekSAnuM amRta 10 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAna-mukti, mAnavane mAna-kaSAyanI adhiktA che. mATe abhimAna cheDIne nAmagrahaNapUrvaka bIjAne mAna ApavAmAM mAnavajanmanI sArthakatA che. devagurUne namaskArathI dharmane prAraMbha thAya che. tenA madhyamAM ane aMtamAM paNa namaskAra vaDe ja mAnavarahita ane jJAnasahita thavAya che. pitAnuM manAvavAno prayAsa mAna vadhAravA mATe thAya che, tethI sAmAnuM mana ghavAya che. be mAna vacce aMtara vadhe che. AptajananuM mAnavAnI Teva paDavAthI mAna ghasAya che. ane dharmanA mULarUpa vinayaguNa puSTa bane che. AdhyAtmika sukha ane zakti meLavavAne upAya, pitAnuM manAvavAne mithyA Agraha choDI daIne, bIjAne sahAnubhUtipUrvaka sAMbhaLavA-mAnavAne che. "108 anupakSAnuM amRta Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dareka kSetramAM mAnavIne vikAsa, mAnavIne mAna ApavAthI thAya che. mAna mAMgavAthI nahiM, paNa mAnya purUSane mAna ApavAthI, temanuM bahumAna karavAthI thAya che. mA te mAMgavAnI vastu ja nathI, ApavAnI vastu che. prabhunI AkRti mUrtinA darzanathI sAleya mukti, prabhunA nAmanuM grahaNa karavAthI sAmIpya mukti, prabhunA AtmadravyanA ciMtanathI sArukhya mukti ane prabhunA bhAvanI sAthe tanmaya thavAthI Ayujya mukti prApta thAya che. e cAre prakAranI mukti "mAna muktinA paryAyarUpa mukti che. pUjyanA nAma, sthApanA, dravya ane bhAvane bhaktipUrvaka hRdayamAM sthAna ApavAthI mAnakaSAyathI mukta thavAya che. mAna muktithI anya kaSAyathI mukti sulabha bane che. dAna paNa mAna cheDavA mATe hoya te ja dharmarUpa banI zake chepratyeka dharmakiyA mukhyatve mAnavane mAnakaSAya upara vijaya prApta karavA mATe vihita che. mAnanuM ghara mana che, e gharamAM parama mAnanIya paramAtmAne bahumAnapUrvaka pagalAM karAvavAthI mAna ke je kaSAyarUpa hatuM tenuM namana dvArA bhaktimAM rUpAMtara thaI jAya che. name paNa e ja sUcave che, "kha" paNa e ja kahe che ke, mAna cheDe, sanmAna de. mamI tyAre ja zakAya, jyAre mAna-kaSAya meLa paDe heya. e meLo tyAre paDe jyAre mahApuruSone mana ApavAmAM ApaNe kaTibaddha banIe. anapekSAnuM amRta 109 Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samatvano sneha (44) jene samatvabuddhi prApta thaI che te cagI, jene nathI thaI te agI arthAt caMcaLa cittavALe mAnavI. AtmaniSThA e ja zAntine upAya. rAgadveSa rahita buddhi te AtmaniSThA che. jitendriyatA e ja vikAsane mApadaMDa che. jIvananI nizA eTale aMtaranuM aMdhAruM, jIvananI uSA eTale aMtaranuM ajavALuM. niSkAmabhAve vartavAthI phaLa nathI maLatuM ema nahi. paNa vadhAre maLe che. svArtha e rAtri ane paramArtha e divasa che. zAntinuM mULa vAsanAnA virodhamAM che. - vikAronI vacce nirvikAra rahI, te sthitine jIvatAM sudhI jALavI rAkhavAmAM Atmadarzanane vijaya che, saMyamane mahimA che. vAsanAone tyAga e AtmajJAnanuM pratyakSa phaLa che. f10 anapekSAnuM amRta Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para vastunI pRhA e carI che. ghara ghey noThavat e zAhukArI che. satyane apanAvavuM ane asatyane tyajavuM te ja khAnadAnI che. sthitaprajJa AgamAM paNa zItaLa, viSamAM paNa amRta tulya hevAthI kelAhalamAM paNa zAntine anubhava kare che. tene brAhmI rithati paNa kahe che. paramAtmA parabrahma pite A sthitimAM rahe che. sarvajJa sarvazaktimAna havAthI sadA svAbhamahimAmAM rahe che. acala maryAdA saMpanna che. AptakAma che. utpAda vyaya ke layamAM samasthita rahe che. satanA jJAnathI samapaNe rahe che, citanA jJAnathI AnaMdamaya rahe che. yuvAnI ega mATe che, bhega mATe nahi. bhoga e prajJAparAdhanI sthiti che. prabhu prApti mATenI sAdhanA e ja yuvAnIne samyagU upaga che. paNa vastunI prApti mATenA prayatno e yuvAnane durupayoga che. sadupayoga durupayoganuM jJAna prApta karavuM ane tenA prakAzamAM jIvavuM tevuM ja nAma yathArtha jIvana che. jenA jIvananI keI paNa paLa para vastunA abhAvane kharekhara khAlIpa samajIne tene bharavA mATe kharcAya che, te mANasa AtmaniSTha nathI ja. pUrNane AvI IcchA na ja hAya. anapekSAnuM amRta 111 111 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ta-vicAra (45) ArtadhyAnarUpI kalpanAjALane ucacheda svasukhaduHkhanI ciMtA cheDavAthI thAya che. sarvanA sukha-duHkhanI ciMtA karavAthI samatvabhAva puSTa thAya che. anaMtaguNa, paryAyathI samRddha evA AtmadravyamAM ramaNatA karavAthI sakaLa karmano kSaya thAya che. A~raudra dhyAnane tyAga, dharma dhyAnanuM sevana ane zukaladhyAnane abhyAsa e mane guptinA traNa dvAra che. sva (Self and not soul) ne vicAra ArtadhyAnanuM bIja, sarvane vicAra dharmonanuM bIja ane Amadravyane vicAra e zukaladhyAnanuM bIja bane che. bIjAnA duHkhanuM nivAraNa jeo IcchatA hoya ane bIjAnA sukhanuM sarjana cAhatA hoya, teo ja akaraNa niyamane gya banI zake che. pApa na karavAnI vRttinuM bIja bIjAnA duHkha nivAraNa karavAnI IcchAmAM che. tene ja dayA kahe che. 112 anu pekSAnuM amRta Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvamaitrI ane jinabhakti paraspara anusmRta che. ekanAM abhAvamAM bIjAne sadbhAva rahelA nathI. utkRSTa jIvamaitrInA kAraNe zrI jinezvara bhagavA bhaktine pAtra che. eTale temanI bhakti jIvamaitrIne vikasAve che. jIva tattva upAdeya che. ajIva tattva haiya che. savara, nirjarA ane meAkSa upAdeya che, kema ke te jIva tattva che. Azrava baMdha ane pApa heya che, kema ke te ajIva tattva che. jinatattvamAM mekSatattvanI upAdeyatA rahelI che, jIvautraumAM savara nirjarA tattvanI upAddheyatA che. Azrava, adha ane pApa e haiya tatvA che, kema ke temAM jIva dveSa ane jinaabhikta rahelAM che. jina e jIvanuM zuddha svarupa che. jIvanu azuddha svarUpa karUNA ane mAdhyasthane pAtra che. jIvanuM zuddha svarUpa pramAda ane bhaktine pAtra che, ajIva tatvanA sa MbaMdhathI jIvamAM azuddhi Ave che, tethI jIvamAM azuddhi lAvanAra ajIva tatva haiya che. haiyamAM upAdeya buddhi ane upAdeyamAM haiyabuddhi-e dRSTinA adhApe che, te mithyAdaSTinuM darzana che. jinadana tene dUra kare che. kAraNake jinarAjamAM saM guNu prakatA che. pote paramatattva svarUpa che. tatva viSayaka A vicAraNA jIvanamAM vaNAya tyAre ja jinabhakti ane jIvamaitrI jIvanamAM vaNAya che. tenAthI Ata raudra dhyAna janaka svArtha pracuratA ma TTu paDIne dhIme dhIme nAza pAme che. anupekSAnuM amRta a. 8 113 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gurUkRpA ane bhakita vAsanAnI zAnti vinA bhakti nahi ane bhakti vinA vAsanAnI zAnti nahi. A anyAzraya deSane teDavAne upAya gurUkRpA che. gurU e luhAra che, tenI kRpA e hazeDo che ane bhakti e tenuM mUlya che. bhaktithI kRpA ane kRpAthI anyAzraya deSanuM nivAraNa thAya che. - kAyAthI thatI gurUnI bhakti, AtmAnI muktimAM kAraNa bane. ziSyanI bhakti gurUnI kAyAne uddezIne ya che ane gurUnI kRpA ziSyanA AtmAne uddezIne hoya che. gurUnI kRpA ziSyanA cittanI samAdhinuM kAraNa bane che. bhaktanI bhakti nirviSayatA ane niSkaSAyatAnA AnaMdane anubhava karAve che. e AnaMdanI AgaLa duniyAnA saghaLAM sukhe tuccha bhAse che. gurUkRpA e mAtAnA sthAne che. tenA meLAmAM vizrAMti lenArane vAsanAnAM jALAM phasAvI zakatAM nathI. gurUkRpAne kazuM asAdhya nathI. kRpA bhaktinI bhaktine AdhIna che. bhaktithI kRpA vadhatI jAya che. ane kRpAthI bhakti vadhatI jAya che. anupakSAnuM amRta 114 Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gurUkRpA jene prApta thAya che, tenA cittamAMthI eka bAju viSayarati nAza pAme che, bIjI bAju vitarAgabhakti utpanna thAya che. gurUkRpA mehanIyakarmane kSaya karI zake che. tenA prabhAve viSayavirakti ane jinabhakti prApta thAya che. kRpA e eka evuM tatva che ke je najare na dekhAtuM hovA chatAM najare dekhAtI kaI paNa vastu karatAM ati adhika upakAra kare che. te upakAranuM nAma che viSayavimukhatA ane nirviSathI paramAtmaprItimAM apUrvarati, guru AgaLa ladhu banIne rahevAya. tene jvalaMta dAkhala zrI gautamasvAmIjI che. pite pratyeka samaye zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra svAmIjI samakSa nahivata banIne rahyA hatA mATe te ja bhavamAM muktigAmI banyA hatA. "huM" kaMIka chuM e ghamaMDa ziSyane gurunI kRpAthI vaMcita rAkhe che. gurune sarvesarvA mAnanAra vinIta ziSya ja gurunI kRpAne pAtra bane che. kRpAnuM tatvajJAna kahe che ke, kRpA joItI hoya, te aMdarathI khAlI thaI jAo. sarvatra varasate varasAda paNa tyAM ja jhIlAya che, jyAM pUratuM khAlI paNuM hoya che. mATe khAlI thaIne gurune samarpita thavAmAM ja gurukRpAne pAtra thavAya che. anupakSAnuM amRta 115 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMdara vaLIe! (47) jagatanA padArthonuM sAcuM svarUpa ane mUlyAMkana thayA pachI jIvanamAM zAnti mATenAM dvAra khullAM thAya che. ApaNuM aMtaramAM anaMta zakti ane anaMta zaktinA bhaMDAra para mAtmA birAjI rahyAM che, paraMtu ApaNe te sAthe he joIta saMbaMdha chUTI gayuM che. ane bahAranA padArtho sAthe saMbaMdha baMdhAI gaye che. bahAranA padArthonA raMgarUpa kSaNe-kSaNe badalAyA kare che, kAraNa ke te vinAzI che. tene pitAne te pitAnuM kazuM ja mUlya nathI, paNa ApaNe ja te-te padArthone mUlyA ApyuM che. sonAnI vIMTInI paNa ApaNane kiMmata che, paNa hAthIne senAnI aMbADI hoya te paNa tenI kazI kiMmata nathI. je ApaNe ja padArthone ApeluM mUlya pAchuM kheMcI laIe, te jIvanamAMnA ghaNA kaleze ane saMtApe dUra thaI jAya. 116 anapekSAnuM amRta Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNA aMtaranA ati gahana taLamAM aMtarAtmArUpe paramAtmA birAjamAna che. tyAM anaMta AnaMda ane anaMtazakti che. tenI sAthe sa'a'dha bAMdhavAnI kaLA ApaNe zIkhavI joIe. jo e kaLA hAtha lAge te tyAMthI Ananda, zakti ane parama tRpti AvyA ja karaze. tenArthI jIvanamAM smRti ane teja tathA prasannatA judAM ja prakAranAM Avaze. e kaLAnuM nAma namA" che. te manane pakaDAvavAnI che. te mana jenI pakaDamAM che, te saMsAramAMthI chUTIne, AtmarAjanu khanI raheze. mahAra namavAnA kazA atha nathI. tame siMhAsanane so vAra praNAma karI ke sevAra lAta mArA, tyAthI koI pratikriyA thavAnI nathI, kAraNa ke te lAgaNIzUnya, upayegarahita jaDa padArtha che. paNa namavAnu che ApaNAmAM rahelA paramAtmasvarUpane, tyAM ja akSayasukhanA mahAsAgara dhUMdhavI rahyo che. parama azvayanA bhaMDAra tyAM patharAyelA che. anAdinA bahirbhAvane alpakALamAM sarvathA nAbUda karI zakAtA nathI. tene mATe satata abhyAsa jarUrI che. temAM AvatAM vighnA mATe dRDhatA keLavIne ja saphaLatA meLavI zakAya che. anupekSAnuM amRta 110 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema (48) prema ApaNune samagra sAthe joDe che. premanA abhAvamAM ApaNe astitvathI alaga ane aTulA paDI jaIe chIe. prema vinA dareka jANu khare ja ekAkI che. prema ja jIvana che. prema sivAya koI jIvana nathI. bhASAmAM sauthI mUlyavAna zabda prema' che. prema e ja paramAtmA che. prema e ja AtmA che. zarIra ane mananI pAranA pradezamAMthI je Ave che, te kiraNa premanu che. prema eka apArthiva padArtha che. satyamAM je nikaTatA nathI, te premamAM che. satya e jANavAnI vAta che, prema e banavAnI vAta che. astitva eka advaya che. sanA svIkAra ane saha. kAramAM prema phalita thAya che. eka vyakti tarapha koi potAnA hu" ne cheDI de, te te prema kahevAya che. jyAre sahu koinI pratye je peAtAnu 'hu'' cheADI te che, te khuda pote ja 'prema' banI jAya che. anupekSAnu amRta 118 Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema e ja bhakti che. temAM sva ane paranu` atikramaNa che. jyAM stra ke para nathI tyAM ja satya che. satya mATe jemane tRSA che, temaNe prema sAdhavA paDaze. e kSaNa sudhI prema sAdhave paDaze ke jyA premI ane priya maTI jAya ane kevaLa prema ja avazeSa rahe. zAstrIya paribhASAmAM vizuddha sneha pariNAma-e prema che, nirvyAja prema che. koi sthUla padArthonI vAsanAthI savathA para vizuddha prema che. AtmAne AtmA ApI devA e sAcA pUrA premanI vyAkhyA che. dehalAlasA e teA adhama pazuvRtti che. premamAM te AtmA ja sarva AtmAemAM ekarupatA sAdhavA talasata hAya che. sthaLa, kALanu kAi baMdhana jene naDe te prema nahi, paNa pArthiva vAsanA vagere gaNAya che. jema-jema vaDe cIe tema-tema vadhe, e premanA svabhAva che. premamAM thAka nahi paNa amIstAna janya virAma che. AvA parama premI paramAtmA che. temanA premamAM pAgala thanArA sahu temanA bhakatA che. 'mukti" adhika tuja bhakti muja mana vasI' e temanA aMtaranA udgArA che. mATe dinapratidina caDhate pariNAme prabhu bhaktimAM ekAkAra banIne mAnava bhavane sArthaka karIe anupekSAnu amRta 119 Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samatvanA vikAsa arthe. (49) samatvanA vikAsa arthe vairAgya, vizvaprema ane samyagUjJAna e traNenI sarakhI AvazyaktA che. samyagujJAna eTale jJAnAnaMdamaya pitAnA naiRAyika zuddhasvarUpanuM jAgRtabhAna - bhAva eTale AMtarajJAna. pratItikAraka jJAna bhAvane janmAve che. bhAva e sudaDha jJAnanuM kArya che. kiyA e bhAvanuM pariNAma che. pramAda eTale paramAM rAga Asakti. te vItarAganI pUjA AdithI TaLe che. vItarAganI pUjA vItarAgamayatA mATe che. rAga duHkhadAyI che. te jemanAmAM nathI te vItarAga che. tethI temanuM AlaMbana kevaLa sukhane ja ApanAruM thAya che. manuSyabhava utkRSTa che, tethI temAM kArya paNa utkRSTa thavuM joIe. rAgane dUra kare e ja parama puruSArtha che. rAga che tyAM sudhI dukha paNa che ja. duHkhane dUra karavAne upAya, duHkha jemAMthI utpanna thAya che, te rAga-paramAM 120 anupekSAnuM amRta Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArA paNAnI buddhi ane tenuM kartutvAbhimAna-te ja dura karavA joie. mAnabhavamAM te kArya thAya te seAnAmAM sugaMdha bhaLe. mAnavabhavanuM Aje parama kartavya che. rAga dUra karavA ceAgya che, evI yAda jenA hRdayamAM nira'tara che, te sAdhakonA hRdayamAM zrI vItarAga paramAtmA nira'tara vase che. zrI vItarAga paramAtmAmAM mana lIna karavu hAya teNe rAga dUra karavAnuM dhyeya mukhya banAvavuM joie. rAgane dUra karavAnI yAda ke vItarAga paramAtmAnI yAda ane eka ja che. paNa mukhya te rAga dUra karavAnI yAda e ja sAdhya che. zrI vItarAga paramAtmA sAdhana che. rAga tIvra hoya te yAda tIvra khanavI manAvavI joie. rAga dUra karavAthI ja sukhI thavAya, tevu...jJAna e ja samyag jJAna che. A jJAnanI pariNatinAM abhAve vItarAgatAmAM ekAkAratA pariName che. temAM ja sAcA vairAgya ane vizvaprema hAya che. tAtparya ke 'jaya vIyarAya' sUtranA sAdhake potAnA jIvanamAM vItarAgatAne lakSya manAvI joIe. para padArtho pratyenA rAga satrathA nAbUda karavAthI ja yathAtha vairAgya ane vizvaprema jIvanamAM pragaTe che. anupekSAnu amRta 1ra1 Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmasvarupamAM sthira bane (50) krodhAdi kaSAyothI dUSita jJAna hoya tyAM sudhI ahiMsAdinA pAlanarUpa vyavahAra cAritra paNa TatuM nathI. jyAre jJAna AtmAnA svarUpamAM ja samAI rahe, AtmAkAre pariNamI rahe, tyAre hiMsAdi pApasthAne palAyana thaI jAya che. jJAna jyAre viSayAkAre pariName che, tyAre hiMsAdi avato, krodhAdi kaSAye AvIne UbhA rahe che. AthI e nizcaya thAya che ke viSayAkAra vRtti-jJAnanuM viSayAkAra pariNamana e adharmanuM mULa ane AtmAkAra pariNamana e. dharmanuM mULa che. ratnatraya svarUpa AtmAnuM dhyAna jyAre yegI purU kare che, tyAre sakala karmo nAza pAme che ane AtmA mukta svarUpe prakAze che. jIva jyAre AtmAthI vimukha thaI para dravyamAM rAga kare che, tyAre jJAnAdi ratnatraya TakI zakatAM nathI. 222 anupekSAnuM amRta Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmAthI abhinna jJAnAdimAM pravRti karavA mATe bhegI puruSe niraMtara prayatnazIla rahe che. AtmA AtmA vaDe AtmAmAM pravRtti kare te cAritra, AtmA AtmA vaDe AtmAne jANe te jJAna ane AtmA AtmA vaDe AtmAne jue te darzana che. mekSArthI e AtmAnuM jJAna pUrI zraddhApUrvaka grahaNa karI tene AcaraNamAM mUkyuM, te mekSane saraLa ane ananya mArga che. Indriyane pitatAnA viSayothI rekIne, cittane vika vinAnuM banAvIne svarUpa sthiratAne abhyAsa karanArane AtmAnuM tAtvika svarUpa pratyakSa thAya che. je AtmA para dravyanuM ciMtana kare che, te para dravyamAM tadAkAra thAya che, je zuddha AtmAmAM tadAkAra thAya che, te tene pAme AtmadravyanA acitya sAmarthya, parama aizvarya temaja anaMtajJAnAdi guNanuM ciMtana nathI thatuM, tyAM sudhI ja kSaNabhaMgura ane lAgaNI vinAnA para dravyanuM ciMtana mIThuM lAge che. mATe sarva kAryamAM Atma daSTi pUrvaka rasa le, te ja AtmAne sarasa rIte mANavAne saraLa upAya che. anupakSAnuM amRta 13. Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atmasama ane AtmapUrNa dRSTi (51) sarva jIvone Atma tulya jevAthI svArthavRti maLI paDe che. ane nisvArthavRtti prabaLa bane che. siddha bhagavaMto sarva javene tulya dRSTithI ane pUrNa daSTithI sAkSAta jue che. keI paNa jIvane paripUrNa je, e enA uparanA anaMta premane sUcave che. mAtA pitAnA bALakane je rIte pUrNa dRSTithI joI zake che, te rIte bIjA joI zakatA nathI. mATe ja mAtAne prema, bIjA badhAnA prema karatAM caDhIyAte gaNAya che. siddhabhagavatene saMsAranA sakaLa jIve pratye anaMta prema che ane te niraMtara vRddhi pAmavAnA svabhAvavALe che. matalaba ke saMsArAvasthAmAM rahelA che game teTalA dethI bharelA heya, te paNa temanuM zuddha varupa siddha anapekSAnuM amRta 124 Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramAtmAnA jJAnamAM sAkSAta che, tethI temane prema pUrNa ja rahe che. mAtAne prema jema tenA bAlyakALamAM pArakhI zakAte nathI, tema acaramAvartarUpI bhavana bAlyakALamAM siddha paramAtmAone prema eLakhI zakAtuM nathI. paraMtu caramAvartakALamAM praveza thatAMnI sAthe bhavanI yauvanAvasthA Ave che ane vivekarUpI cakSu prApta thAya che, eTale tarata ja bhagavAnane mahimA samajAya che. bhagavAna anaMta premathI bharelA che e zAstra satya samajAya che. tenI sAthe ja bhagavAna pratye anaMda prema ubharAya che. duniyAmAM prema nAma dharAvanArA jeTalA ta che, te sarvamAM bhagavAnanuM sthAna sarvocca che. bhagavAnanA prema je prema dharAvavAnI zakti keInAmAM AvI nathI. A samajaNa AvatAMnI sAthe ja bhagavAna upara avihaDa prIti-bhakti jAge che. e prIti-bhaktine Adi hoya che, paNa aMta hotuM nathI. sAdi anaMta sthitivALI prIti prabhu sAthe ja thaI zake, bIjA sAthe nahiM, e. zAstrIya niyama pachI yathArtha paNe samajAya che. anapekSAnuM amRta 125 Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmabhAna (52) jene pitAnA AtmAnuM bhAna nathI, tene e AtmAnA akSaya avyAbAdha AnaMdanuM bhAna te heya ja kyAMthI ? dayAbhAva ane vairAgya sAthe sAthe rahe che. AtmAnI dayAmAMthI ja vairAgya ane ahiMsA dharma pragaTe che. janA 14 prakAra che. ekenyi cha pratyeka ane sAdhAraNa, vikandriyanA traNa prakAra ane paMcendriyanA saMsI asaMzI ema be prakAra ema kula cha paryAptA ane 7 aparyAptA maLI 14 prakAra che. jyAM sudhI AtmAnuM bhAna na thAya, tyAM sudhI jIve pratye dayA ane viSaya pratye vairAgya kevI rIte jAge? viSayonuM sevana jenI hiMsA vinA zakya nathI. tethI jema dayA bhAva vadhe, tema tema viSaye pratye vairAgyabhAva vadhatuM jAya. dayAmaya ane vairAgyamaya dharma jIvane bhavabhramaNanA cakAvAmAMthI choDAve che. dharmanA anuSThAna mAtramAM jIvadayA 126 anupekSAnuM amRta Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane viSaya-vairAgya vaNAyelA che, e dharma mahAna puNyanA cege ja maLe che. jIvamAtrane sauthI adhika sukha ane prema pitAnA prANanI rakSAmAM rahe che. eTale jIvane sukha ApatAM enA phaLarUpe pite sukhanA adhikArI bane emAM navAInathI. jeNe eka jIvanI rakSA karI, eNe vizvanA sarva nI rakSA karI, jeNe eka jIvane haNe teNe vizvanA sarva jIvene haNyA. mananA pariNAmanI A vAta che. tAtparya ke AtmabhAna atyaMta jarUrI che, tenA sivAya Atmarati zakya nathI, viSaya-virakti zakya nathI. | dayAnA viSayabhUta AtmA A rIte jIvane sarvocca dazAmAM laI javAnuM mahAna upakAraka kArya kare che. B%---* karoDo-abajo varSo sudhI sarva jIvone parama sukhamaya ja jIvana maLe tenI je utkaTa ciMtA-bhAvanA zrI arihaMta paramAtmAnA AtmAo kare che. tenA ja pratApe teozrI tIrthakara nAmakarmanI nikAcanA kare che. temaja tribhuvana- 3 | e tAraka zrI tIrthaMkara paramAtmA bane che. *- -* ---X --X -- - anapekSAnuM amRta -jAma 127 Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bodhi samAdhi ane Arogya (53) badhi e sarva zAstrane sAra, cAritrane prANa ane samagra kiyAnuSThAnanA sAdhyarUpa jaNAya che. bedhi e jJAna darzana ane cAritrarUpa che. e traNe guNanA svarUpane spaSTa samajavAthI badhi samajAya che. - samAdhi e cittanI nirmaLatA, upazamabhAva athavA kuzaLa manarUpa che. Arogya arthAt mekSa, tenA sivAya zAnti che ja nahi. eTale mekSa mATe badhi ane bedhi mATe samAdhi e rIte kArya kAraNabhAva che. vaitAdvaitarUpa syAdvAda, vyavahAra-nizcayarUpa dharma, urdhvatA tirlapharUpa sAmAnyae samatva svArthanuM upasarjana ane parArthanI pradhAnatA ane samAdhinAM sAdhana che. svArtha gauNa na bane tyAM sudhI parAI pAMgaLo rahe che. zrI tIrthakara bhagavate svayaM svArthanuM visarjana kare che. tyAre sAmAnya manuSyane te te atyaMta Avazyaka 128 anupekSAnuM amRta Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banI rahe che. lokikamAM paNa A bAla gopAla sahu A vAtane svIkAra kare che. AkhuM vizva jyAre svArthamAM DUbeluM che tyAre parArthanI mukhyatA vinA dharmanA mULarUpa dayA ke maitrInI siddhi kevI rIte thAya ? parArthanI siddhi e ja svArthanI sAcI sAdhanA che. badhi, samAdhi ane Aregya traNe ya pAramArthika jIvanamAMthI janme che. arthAta paramArtha e ja jIvananuM jIvana che. jIvanA cheSamAM pariNamate jaDane rAga, badhi baLe nAza pAme che, eTale ravagharamAM zAnti yA samAdhi sthapAya che. samAdhi jema ghana-nakkara thatI jAya che, tema tema AtmA pitAnA zuddha svarUpane pAmate pAmate paramazuddhi sAdhe che. te ja mekSa che. tAtparya ke jIvatatvane samya bedha-e zivatatvanuM bIja che mATe nava tatvamAM prathama jIvatatva che. aMtima mokSatattva che. anapekSAnuM amRta a. 8 129 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vicAra ane viveka. guhya evA brahmane anubhava karavA mATe tenuM mUlya paNa cUkavavuM joIe. sauthI adhika mUlyavAna brahmane meLavavA mATe pitA pAse rahela sauthI adhika mUlyavAna je "ahaM' che, te tene ApI deve joIe, tyajI devA joIe. "ahaM' nuM visarjana te ja "ahaM'nuM sarjana che. kendranA saMdhAna mATe paridhi choDavI joIe. brA vyakti nahi, paNa anubhUti che. AkAzanI sAthe maLI javA mATe AkAza jevA thavuM joIe. AkAzarikta ane zUnya che, teTaluM ja brahma mukta ane asIma che. - jJAtA-ya, dRSTA-dazya jyAM sudhI bhinna che, tyAM sudhI satyathI vegaLApaNuM che. svayaMnA sAkSAtkAramAM anyatA lepAI jAya che tethI "svayaM" e ja satya che. tyAM jJAtA, ya ane jJAna eka ja che. 130 anupekSAnuM amRta Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vicAranI sImA jJeya thayata che. vicAra svayaM ya ane dRzya che. ajJAta ane ajJeya ne jANavAnuM sAdhana jJeya na banI zake. zUnyathI nirvANa ane pUrNathI brahma pAmI zakAya che. nirvANu ane brahma zabdathI bhinna che, paNu athathI eka che. zUnyane jANavA mATe keAI zakhsa ke pramANu che nahi. zUnya e bhAva nathI ane abhAva paNa nathI. kiMtu avyakta che. avyaktanA atha vANI ane vicArathI vyakta na karI zakAya. zUnyanA artha paNa te ja che. jenA bhAva vANI vaDe vyakta na thaI zake te abhAva che. vasturUpe abhAva nahi, paNa sadbhAva che. vANI rUpe sadbhAva nahi paNa abhAva che. brahma guhyatama che. enA saghaLA sAra ukta pratipAdanamAM che tene pAmavA mATe ahaM rahita strayanI anubhUti ja sAka nIvaDe che. vicArAnA sAkSI anA, mAlika nahi vicArAne taTasthabhAve jIe, pakaDA nahi. pakaDaze te vicAranI pAra jaI zakaze| nahi, vicArathI je para che, tene pAmI zakaze nahi. vicAra yAtrI che, mana tene rahevA mATenI dhama zALA che ane dharmazALA e ghara nathI, gharanu ghara nathI. vicAra kevaLa vicAra che. emAM sArA-khoTAnI bhAvanA khaMdhana che, nima dhana thavA mATe sAkSIbhAva Avazyaka che. sAkSIanupekSAnu amRta 131 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAva eTale rAga nahi tevuM paNa nahi, ethI vicAra AvatA ApoApa baMdha thaI jAya che. viveka svakIya ane vicAra parakIya che. vicAra e zUnya che ane viveka e pUrNa che. viveka prajJA che je prakAza. ane paramAtmA tarapha laI jAya che. vicAra e reta che ane viveka e ratna che. vicAra e mATI che ane viveka e hare che. ratna ane hIrA meLavavAnA che, reta ane mATI Apa Apa chUTI janArA che. choDavuM te nakArAtmaka che, duHkha che, damana che. pAmavAmAM AnaMda che, sukha che, zAnti che. svapnane choDavAnA nathI, mAtra jAgavAnuM che. jAgavA mAtrathI svapna cAlyA jAya che. * tyAga kaI kriyA nathI, jJAnanuM sahaja pariNAma che. tyAgamAM je chUTe che, te nirmAlya che, jenI upalabdhi thAya che, te amUlya che. tyAgathI baMdhana chUTe che ane mukti maLe che. tucchane cheDavAnuM che ane sarvava meLavavAnuM che. vicArane vaLagI na rahevAya, tenA pravAhamAM na taNAvAya, te A satya jIvavAnuM sulabha bane che. vicArone sAkSI- bhAve sevAnA che, temAM tanmaya thavAnuM nathI. AvI taTastha avasthAnuM prAgaTaya viveka daSTi vaDe thAya che. pachI AtmAnI anubhUti sAkSAtkAra ApoApa thavA mAMDe che. 132 anapekSAnuM amRta Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sahiSNutA (55) koI paNa kSetre saphaLatA prApta karavA mATe je sadguNunI jarUra paDe che, te sahiSNutA che. vividha svabhAvavALI vyaktionA saMparkamAM AvavuM paDe che, tyAre jAnA svabhAvAne pheravavAnu kAma muzkelIbhayu" ane che, te samaye jAte ja karavAnI jarUra paDe che. gAma pheravavAne badale gADu' pheravavuM e ja zakya ane sulabha che. na gamatuM paNa gamatuM karI levAmAM sahiSNutAno khAsa jarUra paDe che. satya ApaNA pakSe hoya te paNa uchaLI na paDatAM khamI khAvAthI saghaLuMya satya vadhu prakAza sAthe sAmI vyakti dvArA ja pragaTa thAya che. te mATe dhIraja dharavI anivAya che. je je mahApurUSA thayA che, te badhAe kaparA sa'cegAmAM kAlakSepa karavAnu ja pasaMda karyu che. jyAM maujuM kazuM kAya sAdhaka na ane, tyAM kAlakSepa ajaba sahAya kare che. anupekSAnuM amRta 133 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aNagamatI paristhitimAM mane game teTaluM akaLAI jAya te paNa je vacana eka paNa na uccArIe tyAM sudhI bAjI hAthamAM rahe che. "nauna sarvArtha sAtha e nakkasa satya che. mauna dhAraNa karanArane tAtkAlika pratyAghAtethI janmelA aparipakava vicArene paripakava banAvavAno samaya maLe che. aparipakava vicArane vacana ane kAyAthI amalamAM mUkI detAM je kAMI nukazAna thAya tema hatuM, temAMthI sahIsalAmata rIte ugarI javAya che. | sahiyaNa vyakti pite ja ApameLe sahI levA taiyAra hoya che, tethI ene sahunI sahAnubhUti prApta thAya che. sAmI vyaktine paNa ApaNu apratikAranI bhAvanArUpa maunathI pitAnI bhUla samajavAnI taka maLe che. tAtparya ke mauna rahIne kaDavA ghuTaDA gaLI javAmAM asaMkhya lAbha rahelA che. aTapaTA prasaMgamAM paNa mauna rahIne ApaNe kesa kALane soMpI devAthI ApaNuM kAma ApeApa thaI javAne pragaTa anubhava thAya che. bIjAnI bhUla sAbita karavA ke tarata batAvI ApavA mATe uchaLI paDanAra vyakti sAmAnI bhUla batAvI zakatI te nathI, paraMtu Avezane vaza thaIne kaThora vAkaprayegenI jALamAM phasI jAya che ane bIjI aneka bhUla karI bese che. jenA pariNAme sAmI vyaktinI mULabhUta bAjumAM rahI 34 anu pakSonuM amRta Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAya che ane A kaThora vANuMnA prAganI navI bhUla sAmI vyaktine bacavAnuM zastra banI rahe che. ApaNI IcchA anusAra kAma, sAmI vyakti pAsethI kaDhAvavuM hoya, te mauna rahIne sahana karavAnI kaLA siddha karavI ja joIe. susaMvAdI jIvana jIvavAnI A anupama prakriyA sahelI ane sAdI hovA chatAM temAM bhalabhalA mANase gothuM khAI jAya che. tethI jIvanamAM A prakriyAne AgavuM sthAna ApavuM joIe. ethI aneka kAryo saphaLatAthI pAra paDaze, jIvanamAMthI athaDAmaNe ane saMgharSo vidAya leze ane jIvana sukha zAntimaya banI bIjAone paNa preraNArUpa banaze. mATe jyAre viparIta vAtAvaraNa vacce mUkAI jaIe tyAre tarata sahiSNutA dAkhavavI joIe. A mahAna guNanI prApti mATe nitya kSamAvAna zrI arihaMta padanuM svarUpa samyapha prakAre ciMtavavuM joIe. temaja hajAro lAkhe mAnava ane prANIonI lAtene samabhAve sahI letI dharAne dAkhale najara sAme rAkhavuM joIe. sahavAnI kaLA e sarvakaLAomAM zreSTha che. khAmemi savva jIve....padane e ja sAra che ane tenA sevana vaDe AtmAne uddhAra che. anapekSAnuM amRta 135 Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maitrayAdi cAra bhAva nAnI paNa avidhi thAya, tyAM SakAya virAdhatA kahI che, tethI vidhisAdhaka SaTakAya jIvane ArAdhaka bane che, e siddha thAya che. aucityaguNanI upAdeyatA paNa maithyAdi cAra bhAvenI upAdeyatA sUcave che. apunabaMdhaka avasthAnA zAntadAtta guNe paNa maithyAdi bhAvene ja jaNAve che. ' anuSThAna mAtra vacanAnusArI ane maityAdi mizra hovuM joIe. anuSThAna e samyapha cAritra che. vacanAnusAritA e samyagajJAna rUpa che. ane maitryAdiyutatA e samyagadarzana rUpa che. "saMdR ttavavA" e vizeSaNa dharmanI dayA mUlakatA sUcave che. bhAvanA upaga rUpa che, tethI alpakAlIna heya, bhAva labdhirUpa che, tethI sthAyI heI zake. 136 apekSAnuM amRta Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma bhadraka pariNati rUpa che. tethI bIjAne zubhabhAva Ape che. ane bIjAnA zubhabhAvane grahaNa kare che. bhadraka pariNatine e svabhAva che, ke zubhanuM ja AdAna-pradAna karavuM. maicAdibhAmAMthI cittavRttine khaseDavAnI kiyA te prajJAparAdha che. ane samabhAvathI bhraSTa thavAnuM che. aMtarAtmadazAne vikasAvavA mATe je cittaprasAda joI e te maityAdi cAra bhAvanAonA sevanamAMthI prApta thAya che. go sAme sAva mUUS nI TIkAmAM maitrI bhAvAtu samaH!' e artha karyo che. (anuyoga dvArA TIkA pR. 236 gAthA 128 navI prata) dharma e vAdavivAdane ke carcA-TIkAne viSaya nathI, kintu jIvanamAM AvIne anubhUti lAvavAno viSaya che. caturtha guNasthAnake anaMtAnubaMdhInA kSayazAmajanya zvAnyAdi bhAve heya, te maityAdi bhAvathI garbhitaja heya. mahAdina pratipakSI hevAthI tenI bhAvanA vinA aMtaraMga zatru evAM kaSAyane vilaya asaMbhavita che. varabodhimAM "vara' zabda sarva jIva sAthe gADha saMbaMdha dharAve che. varAdha eTale utkRSTa jIvatatvane bedha. zama, saMvega, nirveda, anukaMpA ane Astikya e maitrAdinAM kArya che. anupekSAnuM amRta che Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zama eTale kaSAye upazama. saMvega eTale mekSane abhilASa. nirveda eTale bhavanuM naguNya. anukaMpA eTale hRdayanI AdratA ane Astika eTale parArtha eja paramAnuSThAna. cAritrane pariNAma sakala sarvahitAzaya rU5 heIne avirata cAritramAM ethe guNasthAnake paNa te pariNAmanuM astitva svIkAravuM paDe. svahRdayagata maitrI ke dveSa bIjAone zuM kare ? paraMtu pitAne te phaLa Ape ja che-e nizcayanayane mata che. vyavahAra nayane mata ethI viruddha che. ApaNane je kaI phaLa maLe che. temAM para nimittabhUta hoya ja che. jIvananuM hitAhita nizcaya nayathI svasApekSa che. ane vyavahAra nathI parasApekSa che. pita pitAnA sthAnamAM baMne ne tulya baLavALA che. para sthAnamAM nirbaLa che. kArya baMne naya maLIne thAya che, tethI siddhAnta pakSa baMnenA satyane svIkAre che. Ama maitrAdi bhAve sarva namAM anusyuta che ane tenuM mULa kAraNa chavajAtinuM ekatva che. 138 anupakSAnuM amRtA Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNa mahAna bhAve mA kArSIt ko'pi pApAni; mA ca bhUta ko'pi duHkhitaH / mucyatAM jagadapyeSA; matimaitrI nigadyate // A traNa bhAvene hRdayamAM satata dhAraNa na karanArana darekanA pApamAM, darekanA duHkhamAM ane saMsAramAM sUkSama buddhigamya anumati hoya che tethI te satata pApa bAMdhyA. kare che. sarva pratye zatrubhAva ane udAsInabhAva jaIne maitrIbhAva Ave te ja dharma mATenI pAtratA che. sarva pratyenI maitrI te ja zrI jinarAja pratyene pramoda che. zrI, jinarAja pratyene pramAda te ja sarva pratyenI maitrI che. maitrI, pramAda, karUNu ane upekSA e viveka ratnanA cAra pAsA che, viveka A cArathI judI vastu nathI. anupakSAnuM amRta 139 Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa maigyAdinI siddhi na hAvI te ja jIvA anityatyAdi sarva bhAvanA mATe ja che. anityatyAdi bhAvanA pratyenA zatrubhAvanAdinuM svarUpa che. paracakakhANu vinA jema aviratinA Azrava AvatA rAkI na zakAya, tema maityAdi bhAvanA vinA mithyAtvanA Azrava rAkI zakAtA nathI. ', maitrI bhAvanAmAM koI paNa jIva pApa na karI, koI paNa jIva duHkhI na thAo, badhA ja jIvA kaba dhanathI mukta thAo.' e vicAra hovAthI pApa, duHkha ane kamanI anumatinA Azrava rAkAI jAya che. anyathA e Azrava cAlu rahe che. pApa vagerenI anumati na niSiddha anumata' e nyAyathI cAlu rahe che. eja mithyAtvamAha athavA mahAmaha che. saMvega ane niveda e samyakatvanAM lakSaNA che. anukaMpA dravya--bhAva du:khanI dayAsvarUpa che, tema sa Mvega, niveda e bhava duHkha ane mekSa sukhanI bhAvanA svarUpa che. sava jIvA pApa mukta banA, duHkha mukta banA, kama mukta banA--e nive bhAvanA che ane sarva jIvA mAkSa pAme, anaMta catuSTaya pAmeA, svarUpa lAla pAme--e saMvega bhAvanA che. Ama ukata traNa bhAvone hRdayamAM satata dhAraNa karavA te samyakatvavAnanuM jIvaMta kabdha che, te sivAya jIvana bhArarUpa che, parapIDArUpa che. 140 anupekSAnu amRta Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAmUlI mautrIbhAvanA (58) mautrI bhAvanA Adya prakAzaka-upadezaka zrI arihaMta paramAtmA che tene siddha karanAra siddha paramAtmA che. tene jIvanamAM nakha-zikha AcaranArA AcArya bhagavaMte che. tene AMtara-bAhA jIvanamAM sAdhanArA sAdhu bhagavate che. temane karela namaskAra amaitrIrUpI pApa bhAvane nAza karanAra che, ane paramaneha bhAvane vikasAva sarva maMgaLane kheMcI. lAvanAra che. - snehabhAvanA vikAsathI dharmanI prApti ane vRddhi thAya che, tenAthI sarva sukhonuM Agamana ane lAbha thAya che. maitrI bhAvanA vikAsathI, dukha jenuM phaLa che, tevA hiMsAdi pApathI mukta thavAya che. maitrIbhAvathI bharelA para meSTionA zaraNuthI jIvamAM rahele muktigamana yogyatAne vikAsa thAya che ane karmanA saMbaMdhamAM AvavAnI jIvanI agyAne hAsa thAya che. anapekSAnuM amRta Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tAtparya ke vivekarUpI gyatAnA vikAsa mATe ane avivekarUpI ayatAnA nAza mATe parameSThi namaskAra amegha sAdhana che. yogyatAnA vikAsathI maitrIbhAvane vikAsa thAya che. tenuM ja nAma anukrame pApa nAza ane maMgaLanuM Agamana che, pratye amaitrI e moTuM pApa che, mahAmithyAtva che, anaMtAnaMta AtmAnI upekSA che, anAdAra che, avagaNanA che, bhayAnaka saMkucitatA che tene nAza eka maitrauthI zakya che. maitrI e meTuM puNya che. parama AstitA che. satya ane siddha evuM parama jIvasvarUpa, tene svIkAra che, Adara che, bahumAna che, ekatAno anubhava che. anaMta saMkhyA ane guNane guNakAra che, vizALatA che, viveka che, parama zAnita ane svasthatAne anubhava che. maitrIbhAvane mULathI, phaLathI, patrathI, puchapathI kaMdha ane zAkhA-prazAkhAthI jeoe siddha karyo che, temane karele namaskAra, zaraNAgati, kSamApanA ane bhakti temane samarpaNa ane temanI ja ananya bhAve thatI ArAdhanA, jIvanI amaitrI bhAvarUpI agyatAne nAza karI, maitrIbhAvarUpI yegyatAne vikasAve che. tenuM ja nAma namaskArathI te pApanAza ane maMgaLanuM Agamana kaheluM che. tAtparya ke maMgaLa e dharma che. tenuM maLa maitrI che. amaMgaLa e pApa che. tenuM mULa amaitrI che. : 142 - anapekSAnuM amRta Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvautrI ane jinabhakita (59) bhAva mULa guNa che ane bhAvanA uttara guNu che. samyakatva sAmAyika, zruta sAmAyika ane savarita sAmAyika e traNe prakAranA sAmAyikamAM jIva mAtra pratye AtmapamyabhAvanI AvazyakatA che ane e bhAva maiyAdi bhAvanAo vaDe sAdhya che. samyag dana mATe jema deva-gurUnI bhakti Avazyaka che, tema dhruva-gurUnI bhakti mATe jIvAnI maitrI paNa Avazyaka che. zrI tIrthaMkara bhagavaMtAnI bhakti vinA koInI paNa mukti na hoya, enA atha parA vRttinI bhakti vinA svAvRttino nAza kardI paNa na hoya--e che. AtmAthI paNuM eTale svAthI pazu nahi, paNa AtmatattvarUpe AtmA mAtranuM a`paNu, AhiMta eTale ratnatrayInuM ArAdhana. temAM maitraubhAva ja hAya. anupekSAnu amRta 143 Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svadayAmAM vRtti rUpe para dayA bhAva heya ja, pravRttinI bhajanA heya, pitAnA ke bIjAnA dehAdi para bhAvene choDIne jyAre dehAdinI aMdara rahelA AtmA tarapha lakSya jAya ane AtmAnuM hita karavAne mane ratha jAge tyAre adhyAtmanI prApti thaI kahevAya. A adhyAtmabhAva maityAdi bhAvenI apekSA rAkhe ja che. e bhAnA abhAvamAM nAma, sthApanA ke dravya adhyAtma hoya, paNa bhAva adhyAtma na hoya. bhAva adhyAtama nija guNa sAdhe e vacana AtmaguNane uddezIne kahevAmAM AvyuM che. tyAM pudgala guNene abhAva samajavAne paNa AtmaguNane abhAva hete nathI. AtmaguNane sadbhAva sarva AtmAone udazIne ja heya. tethIyega, adhyAtmavageremAM "maithyAti mAva saMyuvata" e vizeSaNa hoya che. tAtparya ke jIva maitrI-e zrI jina bhaktinuM ja pradhAna aMga che. jIva maitrI vinAnI jinabhakti dravya bhakti heI zake, bhAvabhakti na hoya. maitrI mATe bhakti che, ema kahevA karatAM parama jIva vatsala zrI tIrthaMkara paramAtmAne bhAvapUrvaka bhajavAthI amaitrIne nAza thAya che ema kahevuM te yogya che. je jIvane mitra che, te zrI jinarAjane bhakta che. haka, 144 anupekSAnuM amRta Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmabhAva-parabhAva (60) bhAva eTale vadhu pavitra, vadhu sUkSma teTaluM vizeSa tenuM pavitra ane dIrdhAyuSya, teTalI adhika tenI zubha-asarakAratA. parabhAva ApaNane belAvatuM nathI paNa ApaNe ja, tenA tarapha kheMcAIe chIe ane samarpita thaIe chIe. svabhAvanI vadhaghaTa para jIvananA utthAna ane patanane AdhAra che. svabhAva vadhe eTale jagatanA sarvocca padArtho pagamAM ALoTe, parabhAva vadhe eTale peTa pUratu anna paNa na maLe. dharmacakravatI zrI arihaMta paramAtmAnA guNarUpa aSTamahApratihArya e utkRSTatama svabhAvanuM utkRSTa pratIka che. Atma zakti amApa, acinya ane anaMta che. karmanA kAcA mAlamAMthI je zarIranI racanA kare che. te nazvara deha ja tene purAve che. gulAbanI eka pAMkhaDI ke meranuM eka pIchuM keNuM banAvI zake? Atmazaktine te puro che. anupakSAMnu amRta 145 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghara cheDIne bahAra bhaTakavuM jeTaluM duHkhadAyI che, teTaluM kaSTadAyaka AtmabhAvane cheDI parabhAvamAM rakhaDavuM te che. svane bhAva ApavA mATe svane bhegA karAvI ApanArA dAna, zIla, tapa ane bhAvamAM jIvanane joDavuM joIe. AhAra, bhaya, nidrA ane maithunane vega parabhAva ane parigrahane utteje che. temAMthI mukta thavA mATe dAna, zIla, tapa ane bhAvane vega Avazyaka che. dAnane utkRSTa artha "huM"nI ciMtAne sarvanI ciMtAmAM pariNamana kare te che. indriye ane manane AtmAmAM lIna karavA te zIla che. dAnathI dehane adhikAra jAya che, zIlathI AtmAne adhikAra Ave che. tapa AtmAne nirmaLa banAve che. bhAva AtmAne belate kare che. zarIra, vANI ane vicAra tenA AjJAMkita bane che. . - nisvArthanA AdaramAM sAcuM svatva pragaTe che. mana, vacana ane kAyA para AhAra, nidrA, bhaya ane maithunanuM calaNa che, tenA sthAne sarvajIva hitakara zrI arihaM tenI AjJAnuM calaNa thavuM joIe. enuM ja nAma AtmabhAna che. tenAthI daridratA, alpatA, kSudratA ane pAmaratAne aMta Ave che. cha pratyenA amaitrIbhAvane tyAga kare te mArga che, mAnasAritA che, tenAthI AtmabhAvanuM maMgaLamaya prabhAta ughaDe che. 14 anapekSAnuM amRta Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (61) bhAvanAonA bhAva ane prabhAva anityAdi 12 ane caitryAdi cAra bhAvanAonI ekasarakhI agatyatA syAdvAda darzana mAne che. tenu kAraNa zarIrAdi sarva padArthone nityAnitya ane kathaMcita bhinnAbhinna mAnyA che, te che. zarIra ane AtmAnA saMbaMdha sedANedAtmaka che. zarIra ane AtmA pote paNa kathacit nityAnitya che. vairAgya prApti mATe bhegna ane anitya aMzanA vicAra vadhAre upakAraka che. tethI anityAdi bhAvanAAmAM tene ja eka apAya che. jIva jIvano saMbaMdha paNa bhedAbhedavALA ane jIvapadmA` paNa katha'cita nityAnitya dharmovALe hAvAthI maithyAdi cAra bhAvanAomAM abheda aMzane mahattva Apyu che. jo tema na karavAmAM Ave, te bIjAne haNanAra tu tane ja haNe che, ema kema kahI zakAya ? tyAM abhedane mukhyatA ApavAthI ja hiMMsA rAkAya che. anupekSAnu amRta 147 Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiMsAdi vatanI sthiratA mATe abheda aMzane pradhAnya na apAya, te hiMsAdi deSa aTakI ja kevI rIte zake? | svahiMsA vakhate nitya aMzanuM mahatva, parajIvanI hiMsA vakhate anitya aMzanuM mahatva, e rIte je sthaLe, je aMzane mahatva ApavA lAyaka haya, te aMzane mahatva apAya, te ja saMkalezanuM nivAraNa, vizuddhinuM prAgaTaya, vratanuM zairya, avatane tyAga thaI zake che. pArakAnA dhananA apaharaNa vakhate te dhanane te vyaktinI sAthe abheda AgaLa karavAne che. te ja paradhana letAM prANa ja lIdhA vagere paMktie saMgata thAya. pitAnA dhananA apaharaNa vakhate dhanane ane pitAne bheda saMbaMdha vicAre upakAraka thAya che. e rIte jainadarzana saMmata bhedabheda, nityanitya aMzane judI-judI apekSAe pradhAna banAvI Atma kalyANamAM sahAyaka karI zakAya che. - e vicAramAMthI ja anityasvAdi bhAvanAonI jema, jamaicAdi bhAvanAo paNa vrata ane vairAgyanI sthiratA mATe upakAraka gaNAelI che. tethI te bhAvanAonAM saMvarapaNAmAM leza mAtra AMca AvatI nathI. ekane saMvara ane ekane Azrava karavAnuM rahetuM nathI. 148 anapekSAnuM amRta. Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhedane AgaLa karavAmAM na Ave, te vyavahAra azuddha bane che, bhedane AgaLa karavAmAM na Ave, te nizcaya azuddha bane che. baMnene potapotAnA sthAne prAdhAnya ApavuM Avazyaka Thare che. baMne vicAra evI rIte saMkaLAelA che, ke tene ekabIjAthI sarvathA svataMtra kahI zakAya tema nathI, eTale. anitya Adi 12 ane maitrI Adi 4 bhAvanAe pitapotAnA sthAne ekasarakhI upakAraka che, ema svIkArIne tene vivekapUrvaka prayojavI temAM svarapara zreyaskara jinazAsananI yathArtha bhakti rahelI che. *- -* ----* = = == 70-70 varSanA AyuSya kALamAM ApaNe keTalA - kalAke AtmahitaciMtA pAchaLa gALIe chIe ? keTalA kalAke traNa jagatanA jIvone utkaTa sukha-zAMti maLe evI suMdara bhAvanAmAM vitAvIe chIe? anapekSAnuM amRta - 149 Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhakita ane maMtrI paMca-namaskAra jyAM jyAM che, tyAM tyAM te sarva pApane eTale pApa bhAvane arthAta svArthabuddhine nAza kare che. tathA te namaskAra jeonA hRdayamAM che, te sarvane sarva maMgaLarUpa thAya che. dharma e ja maMgaLa che. ane te ahiMsA-saMyama- taparUpa che. te dharmarUpI maMgaLanuM mULa sarva jIvarAzI upara snehane niSkAma pariNAma che, je e pariNAma ja ahiMsA rUpa, saMyama vyApAra rUpa, tapazcaryArUpa bane che. ahiMsA e jIvamaitrInuM pratIka che. saMyama e ahiMsAnuM prartaka che. ane tapa e saMyamanuM pratIka che. tapathI saMyamanI zuddhi, saMyamathI ahiMsAnI zuddhi ane ahiMsAthI jIvamaitrI vadhe che. jIvanI maitrI parameSThinI bhaktimAM vRddhi kare che. ane parameSThinI bhaktimAM jIvanI maitrI vadhe che, ema anya anupakSAnuM amRta Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAraNarUpa banelI jIvamaitrIthI ahiMsA, ahiMsAthI saMyama ane saMyamathI tapa vadhe che. ahiMsA che jAmI jAya eptinI bhAta sAcI che. tapamAM dhyAna pradhAna che. dhyAnanI sAmagrI saMyama che. saMyamanI sAmagrI ahiMsA che, ahiMsAnI sAmagrI jIvamaitrI che. jIvamaitrInI sAmagrI parameSThinI bhakti che, vaLI parameSThi -bhaktinI sAmagrI jIvamaitrI paNa che. jIvamaitrInI sAmagrI ahiMsA che, ahiMsAnI sAmagrI saMyama che, saMyamanI sAmagrI tapa che, tapanI sAmagrI dhyAna che, dhyAnanI sAmagrI parameSThi bhakti che. A rIte samatA ane dhyAna tathA dhyAna ane samatA paraspara kAryakAraNarUpa banIne muktino mArga bane che. mokSa karmakSayathI, karmakSaya AtmajJAnathI AtmajJAna AtmadhyAnathI thAya che. AtmadhyAna vaDe samatA niprakaMpa bane che. samatAnI sAmagrI jIvamaitrI Adi che. tethI te dharmarUpI maMgaLanuM mULa che. te maMgaLanA mULanI prApti paMcanamaskArathI siddha thAya che. Ama, bhakti ane maitrI paraspara saMkaLAyelAM che. je parameSThi ane jIva vaccenI mULabhUta AtmIyatAnAnA pradhAna kAraNarUpa che. anapekSAnuM amRta 151 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 0 pU. paMnyAsa zrI bhadraMkaravijayajI gaNivarazrInA prApya pustake 1. jaina mArganI pichANuM 5-00 2. parameSThi namaskAra 7-00 3. anuprekSA 8-00 4. namaskAra dehana 4-00 5. prArthanA 250 6. ArAdhanAne mArga 5-50 7. AstikatAne Adarza 10-00 8. taprabhA 9-00 9. manana mAdhurI 10. maMgalavANuM 11. ajAtazatrunI amaravANI 12. mahAmaMtranA ajavALA 13. vacanAmRta saMgraha 14. cUMTeluM ciMtana 15. jinazAsanane sAra 16. kalyANa vizeSAMka 20-00 17. ciMtanadhArA 7-00 18. ciMtana suvAsa 18. nita samare navakAra 5-00 ja 4-00 cha 0 0 ka 0 0 che 0 0 4-00 ja 4-00 na 0 0 5-00 Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ WWWWWWW WWWWWWUWWWWWWW MAC .corze Pucezi. 2HHEICIE.. OMO C