________________
નમસ્કારના ૬૮ વર્ણોનું વિધિપૂર્વક ઉચ્ચારણ તે ભાષ્ય જાય છે. તે ઉચ્ચારણ જ્યારે પિતે જ માત્ર સાંભળી શકે ત્યારે તે ઉપસુ જાય છે અને બહિર્જલ્પાકાર મટીને અંતર્જલ્પાકાર થાય, ત્યારે તે માનસજાપ છે. તે માનસજપ જ મનને નિસ્તરંગ અને કાયાને નિસ્પદ બનાવે છે.
મેહ ક્ષોભ રહિત આત્મપરિણામનું બીજું નામ વલ્થ સહા ધમે આત્મવસ્તુને સહજ સ્વભાવ પણ કહી શકાય. તેનું પ્રકટીકરણ ક્ષાત્યાદિ દશવિધયતિધર્મરૂપે અને જ્ઞાનાદિ રત્નત્રયી–મેક્ષમાર્ગરૂપે થાય છે.
જ્ઞાન અને દર્શન મનને નિર્મળ બનાવે છે. ચારિત્ર કાયાની સ્થિરતા પેદા કરે છે. ક્ષમાદિ ચાર મનને નિસ્તરંગ અનાવે છે અહિંસાદિ પાંચ કાયાને સ્થિર કરે છે.
| પ્રવૃત્તિરૂપી ધર્મના અંગ દાન, શીલ તપ અને ભાવ પણ અનુક્રમે તન, મન, ધનનો સદુપયેગ રૂપ છે. તન વડે શીલ, મન વડે ભાવ અને ધન વડે દાન ધર્મ સધાય છે. તેમાં પણ પરિણામે મહ-ક્ષોભ રહિત આત્મ પરિણામ પ્રગટ થાય છે.
ધર્મના દેવપૂજા ગુરૂઉપાસના અને સ્વાધ્યાયાદિ અંગે પણુ મેહક્ષોભ રહિત આત્મ પરિણામ પેદા કરવાનાં સાધને છે.
અનુપેક્ષાનું અમૃત
