Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
।। अनंतलब्धिनिधान श्री गौतमस्वामिने नमः ॥
॥ योगनिष्ठ आचार्य श्रीमद् बुद्धिसागरसूरीश्वरेभ्यो नमः ।।
॥ कोबातीर्थमंडन श्री महावीरस्वामिने नमः ॥
Websiet : www.kobatirth.org Email: Kendra@kobatirth.org
www.kobatirth.org
आचार्य श्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर
पुनितप्रेरणा व आशीर्वाद
राष्ट्रसंत श्रुतोद्धारक आचार्यदेव श्रीमत् पद्मसागरसूरीश्वरजी म. सा.
श्री
जैन मुद्रित ग्रंथ स्केनिंग प्रकल्प
ग्रंथांक : १
महावीर
श्री महावीर जैन आराधना केन्द्र
आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर कोबा, गांधीनगर - श्री महावीर जैन आराधना केन्द्र आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर
कोबा, गांधीनगर-३८२००७ (गुजरात) (079) 23276252, 23276204 फेक्स: 23276249
जैन
।। गणधर भगवंत श्री सुधर्मास्वामिने नमः ।।
॥ चारित्रचूडामणि आचार्य श्रीमद् कैलाससागरसूरीश्वरेभ्यो नमः ।।
अमृतं
आराधना
तु
केन्द्र कोबा
Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir
विद्या
For Private And Personal
卐
शहर शाखा
आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर शहर शाखा
आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर त्रण बंगला, टोलकनगर परिवार डाइनिंग हॉल की गली में पालडी, अहमदाबाद - ३८०००७ (079) 26582355
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirti.org
Acharya Shri Kailashsagarsun Gyarmandir
212025
॥ श्री बृहत्कल्प सूत्रम् ॥
For Private And Personal
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobairt.org
Acharya Shri Kailashsagarsuni Gyanmandir
ક સંશોધન કરી ,
-
એક કન્ય છે,
phicima ne rls
જેઓએ એકલા
આવો આગમોમ્બારડ
પૂ. આચાર્ય દેવ શ્રી આનંદસાગરસૂરીશ્વરજી મ.સા ના ચરણે શત શત વંદન...
For Private And Personal
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsun Gyanmandir
देवसूरतपागच्छसमाचारीसंरक्षक-सुविहितसिध्धांतपालक बहुश्रुतोपासक-गीतार्थ-चारित्रचूडामणि-आगमोध्धारक पूज्यपादआचार्यदेवेश
श्रीआनंदसागरसूरीश्वरजीमहाराजा संशोधित-संपादित ४५आगमेषु
॥श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
• आलेखन कार्य - प्रेरक - वाहकः . प्रवचन प्रभावक पू. आ. श्री हेमचन्द्रसागरसूरिजी म.सा. शिष्यरत्न पू. गणिवर्य श्री पूर्णचन्द्रसागरजी म.सा.
• आलेखन कार्य वाहक संस्था . पूज्यपाद सागरजी महाराजा संस्थापित जैनानंद पुस्तकालय - सुरत
For Private And Personal
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
आलेखन कार्ये किंचित् संस्मरणाणि
आलेखन कार्ये आशीवृष्टिकारका : पू. गच्छा. आ. श्री सूर्योदयसागर सूरीश्वरजी म.सा.
पू. आ. श्री. नरेन्द्रसागर सूरीश्वरजी म.सा. पू. आ. श्री अशोकसागर सूरिजी म.सा. पू. आ. श्री जिनचन्द्रसागर सूरिजी म.सा. पू. आ. श्री हेमचन्द्रसागर सूरिजी म.सा. आलेखन कार्ये केचित् मार्गदर्शका :
*
पू. आ. श्री दोलतसागर सूरिजी म.सा. पू. पं. श्री हर्षसागरजी म.सा. पू. गणीश्री सागरचन्द्रसागरजी म.सा. पू. गणी श्री नयचन्द्रसागरजी म.सा. पू. गणी श्री अक्षयचन्द्रसागरजी म.सा. पू. मुनि श्री लब्धिचन्द्रसागरजी म.सा. माहिती दर्शक पत्र
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir
■ आलेखन कार्ये सहयोग प्रदाता : मुनिश्री आगमचन्द्रसागरजी म.सा.
श्राद्धगुण संपन्न श्री नरेन्द्रभाई मुक्तिलाल महेता (सूईगामवाला)
■ प्रथम संस्करण - सं. २०६१, का. सु.५.
कृति - २५०
। कोऽधिकारी ... ?- श्रुत भाण्डागारं श्रमण प्रधान चतुर्विध संघाश्च संग्राहकालय - जैनानंद पुस्तकालय, गोपीपुरा, सुरता
■ व्यवस्थापका :
श्री उषाकांतभाई झवेरी- श्री नरेशभाई मद्रासी - श्री श्रेयस के. मर्चन्ट
■ आवास : निशा - १ १ले माले, गोपीपुरा, काजीनुं मेदान, तीनबत्ती, सुरत. दूरभाष - २५९८३२६ (०२६१ ) ■ मुद्रण कार्यवाहक
श्री सुरेश डी. शाह (हेष्मा) -सुरता
For Private And Personal
संपादक श्री
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૫પ્રા-નો
૫ થ્ ારિસા પાળી તુષમા–તોષ રુષિયા, હો; ઞાા દેં દૂન્તા...! ન જૂનો નફ નિપ્પામો ॥
Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir
દુષ્મકાળે જિનાગમ-જિન પ્રતિમા ભવિયણ ૐ આધારા...!!
ભવાટવીમાં ભ્રમિત પ્રાણીને ભીમ મહાટવીમાંથી બહાર લાવનાર મિથ્યાત્વરૂપ અંધકારમાંથી પ્રકાશ તરફ ગતિ કરાવનાર શ્રુતજ્ઞાનની મહત્તા અદ્વિતીય કક્ષાની છે. શ્રુતજ્ઞાનનો મહીમા પરમ મનનીય અને માનનીય હોવાના કારણે પ્રભુ શાસનમાં પરમ આધાર ભૂત કરણ તરીકે ગણના કરી છે. આગમએ વીર પ્રભુની વાણી સ્વરૂપ છે.
આગમોની રચના કાળ :- પ્રભુ મહાવીર સ્વામીના શાસનની અપેક્ષાએ વીર નિર્વાણ સંવત પૂર્વે ૨૯, વિક્રમ સંવત પૂર્વે ૪૯૯ વર્ષે વૈશાખ સુદ એકાદશી દિને તારક તીર્થંકર પ્રભુ મહાવીર દેવની ત્રિપદીને પામી આદ્ય ગણધર અનંતલબ્ધિ નિધાન શ્રી ઈન્દ્રભૂતિ (ગૌતમસ્વામીજી) આદિ એકાદશ ગણધરોએ આગમોની રચના કરી તેજ ક્ષણે પ્રભુએ તેની યથાર્થતા-ગણાનુજ્ઞા-શાસનાનુશા આદિના વાસક્ષેપથી જાહેર કરી.
ગણધર ભગવંતના શિષ્યો-મુનિઓએ યથાયોગ્યતાનુંસાર શિષ્ય-પ્રશિષ્યાદિ પરિવારને વિનયપૂર્વક શાસ્ત્ર નિર્દિષ્ટ વિધિ-મર્યાદા પૂર્વક ગુરૂ પાસેથી મુખપાઠ રીતે દ્વાદશાંગીનો અભ્યાસ કરતા હતાં, લખીને કે લખેલ પુસ્તકો દ્વારા ભણવા અંગે તત્કાળે પરંપરા ન હતી. પ્રથમ વાચના :- વીર પ્રભુના નિર્વાણબાદ તેમની પટ્ટ પરંપરામાં પાંચમા કેવલી તરીકે પ્રસિધ્ધ શ્રી ભદ્રબાહુ સ્વામીજીના સમયમાં વિષમકાલના બલના પ્રભાવે ભયંકર બાર વર્ષીય દુકાલ પડ્યો સાધુઓ અનુકૂળતા મુજબ વેર વિખેર થયાં, સાથો સાથ વીર નિ. સં. ૧૫૫ લગભગમાં નંદવંશના સામ્રાજ્યનો પલટો થયો, દેશમાં ભયંકર આંધી વ્યાપી, જૈન શ્રમણોના વિહારના કેન્દ્રરૂપ મગધદેશની
૫-થના
१
संपादक श्री
For Private And Personal
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kallashsagarsun Gyanmandir
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra રાજધાની પટણા અને પંજાબ વચ્ચેના પ્રદેશો ભીષણ પરિસ્થિતિમાં મૂકાયા, શ્રમણ સમુદાયનાવિખરાઈ જવાથી આગમોનું પઠન-પાઠન ખુબ જ અવ્યવસ્થિત થયું, જ્ઞાની પુરૂષોમાંથી કેટલાયે સ્વર્ગે પધાર્યા, મુખપાઠની પધ્ધતિ પર એક જબરદસ્ત ધક્કો લાગ્યો પરિસ્થિતિને સુધારવા વીર નિ. સં. ૧૬૦ લગભગમાં પાટલીપુત્ર નગરે (પટના-બિહાર) શ્રી સ્થલભદ્ર સ્વામીની અધ્યક્ષતામાં શ્રમણ સંઘ એકત્રિત થયો, ગીતાર્થોની, સલાહ મુજબ દ્વાદશાંગીની સંકલના વ્યવસ્થિત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો, પ્રાયઃ આ પ્રથમ આગમ વાચના થઈ તેનું નામ “શ્રી દ્વાદશાંગશ્રુતસંકલન' નામે પંકાયાનો ઇતિહાસ મળે છે.
દ્વિતીય વાચના - તેમના પછી જિનકલ્પીના અભ્યાસક આર્ય મહાગિરીજીના ગુરૂ ભ્રાતા પૂ. આ. શ્રી આર્ય સુહસ્તિ સૂરિ પ્રતિબોધિત પ્રભુ શાસનના ચરમ ભક્ત સમ્રાટ સંપ્રતિએ ઉજ્જૈનમાં આર્ય સુહરિ મ. ને વિનંતી કરી તેમના સાનિધ્યમાં વીર વિ. સં. ૨૪૫] થી ૨૮૧ના વર્ષોમાં જિનાગામની સાચવણી સુરક્ષિત રહે તેવા યથાર્થ પ્રયાસો કર્યા, પઠન-પાઠનની વ્યવસ્થામાં આવેલી ખામીને દૂર કરી જેથી આ બીજી વાચનાનું નામ “આગમ સંરક્ષણ વાંચના” દૃષ્ટિ ગોચર થાય છે.
તૃતીય વાચના:- મૌર્ય રાજવંશીઓનો સેનાપતિ પુષ્યમિત્રે રાજદ્રોહ કરી રાજા બન્યો ધર્માધ બનેલા સમ્રાટ સંપ્રતિની શાસન પ્રભાવનાને નામ શેષ કરવા તેણે જૈન શ્રમણો તથા બૌધ્ધ શ્રમણોના શિરચ્છેદ કરાવી કાળો કેર વર્તાવ્યો, સાધુઓ પ્રાણ રક્ષાર્થે કલિંગ દેશ તરફ ચાલ્યા ગયા, કલિંગાધિપતિ મહામેઘવાહન ખારવેલ મહારાજા પરમ જૈન હતાં. આ પ્રમાણે પ્રાણ બચાવવાની વ્યથામાં જિનાલયો તથા, આગમ પઠન-પાઠનની વ્યવસ્થાને જબરદસ્ત હાની થવા પામી, કલિંગ દેશના રાજા ભિખુરાય ખારવેલે તેનો પરાજય કરી ફરી જીવંત કરવા પ્રયાસ કર્યો વીરનિ. સં. ૩૦૦ થી ૩૩૦ સુધીના મધ્યાહ્ન કાલમાં મુનિ સમેલનમાં જિનકલ્પિની તુલના કરનાર પૂ.આ. મહાગિરીના શિષ્યોપ્રશિષ્યો આ. બલિસ્સહ સૂ.મ.આ. દેવાચાર્ય, આ. ધર્મસેન વિગેરે ૨૦૦ શ્રમણો, આ. સુસ્થિત સૂરિ વગેરે સ્થવિર કલ્પિ ૩૦૦ શ્રમણો, આર્યા પોઈણી વિગેરે ૩૦૦ શ્રમણીઓ, સીવંદ, ચૂર્ણક, સેલગ વગેરે ૭૦૦ શ્રાવકો અને પૂર્ણ મિત્રાહિ ૭૦૦ શ્રાવિકા દ્વારા ત્રીજી આગમાં tપા-થનો |
[ સંપાયશ્ર શ્રી ]
For Private And Personal
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kruttirn.nrg
Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir
વાચનામાં અગિયાર અંગો અને દશ પૂર્વોના પાઠોને વ્યવસ્થિત કરવામાં આવ્યા.
ચતુર્થ વાચના :- કાલાધિન અંતિમ દશપૂર્વધર, બાલ વૈરાગી, અનુપમ સંવેગી શ્રી વજસ્વામીએ અંતિમ સમયે સ્વ પટ્ટધર શ્રીવજસેન સૂ.મ.ને ભયંકર દુકાલના ચરમ સમયની જાણમાં ‘લાખ સોનૈયા આપીને એક હાંડી ભાતની ચડશે તેના બીજા દિવસથી સુકાલ થશે' આ વાત જણાવી આવો ભયંકર દુકાલ વીર નિ. સં. ૫૮૦ થી ઉત્તર ભારતમાં વ્યાપ્ત થયો. જેમાં ગણો-કુલો-વાચકવંશો માત્ર નામશેષ થઈ ગયા. આગમ વારસો ટકાવનાર મુનિપુંગવોની સંખ્યા જૂજ થઈ ગઈ કાળ-બળ ક્ષયે ધારણા શક્તિની અનુકૂલતા પ્રમાણે પણ જો આગમનું સંકલન કરવામાં નહીં આવે તો રહ્યા સાધુઓ પણ રહેલા આગમના વારસાને સાચવવા સમર્થ ન નિવડી શકે માટે ભવિષ્યના અલ્પશક્તિવાળા પણ મેઘાવી સાધુઓને રાખવામાં વિષયાનુસંધાન દ્વારા સુગમતા સાંપડે તેથી સમકાલીન અન્ય પ્રભાવક આચાર્યોની સંમત્તિ લઈ શ્રી આર્યરક્ષિત સૂરિ મ. ચાર અનુયોગની વ્યવસ્થા કરી. આગમોને ચિરંજીવ બનાવ્યા વીર નિ. સં.૫૯૨ લગભગમાં દશપુર (મંદસૌર) (માલવા) નગરે ચોથી વાચના થઈ.
પંચમ વાચનાઃ- વીર સં. ૮૩૦ થી ૮૪૦ લગભગમાં પૂ. આ. સ્કંદિલ સૂરિએ ઉત્તરાપથના મુનિઓને મથુરામાં તથા નાગેન્દ્રવંશીય પરમ પ્રભાવક શ્રી હિમવંત ક્ષમા શ્રમણના શિષ્ય આ. શ્રી નાગાર્જુન સૂરિએ દક્ષિણાપથના મુનિઓને વલભીમાં આગમોની સંકલના કરવા એકઠા થયા કીંતુ તે સમયની દેશગત અંધાધુંધીના કા૨ણે એક જ સાથે ભિન્ન-ભિન્ન સ્થળે આગમવાચનાઓ કરી ભવિષ્યમાં માથુરી અને વલભીવાચનાઓના પાઠ ભેદોનું સમન્વય સહજ થઈ જશે આ હેતુંપૂર્વક પાંચમી વાચના કરી.
ષષ્ઠી વાચના :- તેજ ભાવનાઓ અનુસાર માથુરી વાચનાના વારસદાર આ. શ્રી દેવર્જિંગણી ક્ષમાશ્રમણે તથા વલભીવાચનાના વારસદાર આ. શ્રી કાલક સૂરિએ ભેગા મળી. શ્રમણ સંઘને એકત્રિત કરી, કાલક્રમે વિણસી જતા આગમના ખજાનાને સ્થાયી બનાવવાના શુભ આશયથી શ્રી શત્રુંજ્યાધિષ્ઠાયક શ્રી કપર્દીયક્ષ આદિ દૈવીક સહાયકથી ૫૦૦ આચાર્યાદિઓએ મળી વલભીપુર(વળા સૌરાષ્ટ્ર)માં संपादक श्री
"પ્રાથના
३
For Private And Personal
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsun Gyanmandir
પુસ્તકારૂઢ રૂપ આગમ વાચના કરી, આ વાચનામાં ચોરાશી આગમોનું વ્યવસ્થિત સંકલન તાડપત્રના પાના ઉપર લિપિબધ્ધ કરી આગમોને!! પુસ્તકારૂઢ કરવાનું કાર્ય સાધુ ભગવંતોએ કર્યું. તેમજ અન્ય મહત્ત્વના ગ્રંથોનું પુસ્તકાલેખન કાર્ય થયેલ, ત્યારબાદ સાધુ સત્યમિત્ર સ્વર્ગે ગયા અને વીર વિ. સં. ૧000માં વર્ષો પૂર્વજ્ઞાનનો વિચ્છેદ થયો તેમ મનાય છે.
પ્રભુવીરના શાસનમાં ઉપરોક્ત “છ” વાચનાઓના માધ્યમે ૧000 વર્ષના ગાળામાં થયેલ શ્રુતોધ્ધારનો ઇતિહાસ મોજૂદ છે. ત્યાર પછી ૧૫00 વર્ષ સુધી આગમ વાચનાનો કે શ્રતોદ્ધારનો કોઈ ઉલ્લેખ નથી મળતો.
તેમજ વિષમકાળના પ્રભાવથી ૧૦મી સદીની સમાપ્તિ કાળથી શિથિલાચારની વૃધ્ધિ થવાથી આગમિક જ્ઞાનની પરંપરા સુવિહિત ગીતાર્થ, આચાર સંપન શ્રમણોના હાથમાં રહી નહીં પરિણામે હસ્તલિખિત પ્રતોમાં રહેલ આગમો અધિકારીને પણ મળવા દુર્લભ બન્યા.
છેવટે વીસમી સદીના ઉત્તરાર્ધના પ્રારંભકાળે સુવિહિત સંવેગી સાધુઓમાં આચાર નિષ્ઠા, વિશિષ્ટ વૈરાગ્યની પ્રબલ ભૂમિકા આદિ સુદૃઢ હોવા છતાંય આ બધાને ટકાવવા માટેના જરૂરી સંજોગો ન મળતાં આગમિક જ્ઞાનની માત્રા પઠન-પાઠનની શાસ્ત્રીય પરંપરા સુરક્ષિત ન રહી શકવાના કારણે ખુબ જ અલ્પ માત્રામાં રહેવા પામી
આવા અવસરે શ્રમણસંઘની ૧૮પ્રસિધ્ધ શાખાઓમાં વધુ પ્રભાવશાળી ‘સાગરશાખાના અદ્વિતીય પ્રતિભા સંપન પ્રૌઢધીષણશાલી અનેકવાદો કરી તપાગચ્છની વિજય પતાકા ફેલાવનાર પૂ. મુનિરાજ શ્રી ઝવેરસાગરજી. મ.ના. એક માત્ર શિષ્ય નવ માસના ટૂંકા ગાળાનો જ ગુરૂ સહવાસ છતાં પૂર્વજન્મની આરાધનાના બળે એકલે હાથે ન્યાય-વ્યાકરણ, આગમટીકા આદિ અનેક સાધના ગ્રંથોનું અગાધ વિદ્વત્તા પૂર્ણ જ્ઞાન મેળવી પૂ. ગુરૂદેવ શ્રી ઝવેરસાગરજી મ.ની આગમોની પારદશ્વતાના વારસાને તે ગુરૂદેવશ્રીના અન્તિમ સમયના “ કામો ઠી મભ્યાસ વરોવર વછરના” શબ્દ પાછળ રહેલ ઉંડા અંતરના આશિષના બળે આગમિક તલસ્પર્શી અગાધ માર્મિક જ્ઞાન આપ મેળે મેળવી વીર નિ. સં. ૨૪૪૦ વિ.સં. ૧૯૭૦માં કો'ક મંગલ ચોઘડીએ જિનશાસનના એક મહાન ધુરંધર સમર્થક પ્રભાવક શાસ્ત્રોના પારગામી
[ સંપાર શ્રી ]
For Private And Personal
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandie
આચાર્યભગવંતો વર્ષો જૂની શ્રમણ સંઘની ફરજ અને જવાબદારી રૂપ આગમોના અણમોલ વારસાને સુરક્ષીત રાખવાના પ્રશ્ન ફરીથી|| ઉપસ્થિત કરી.
રાજ્યદ્વારી ઉપદ્રવો, ધર્માધ ઝનૂન, બ્રિટીશ હકૂમત, જનતામાં ફેલાયેલ ક્રાન્તિકારી વિચારધારા, પશ્ચાત્ય કેળવણીના સંસ્કાર આદિ સંઘર્ષ કાળમાં પુસ્તકો પ્રતો મેળવવી અતિકઠીન હતી તે સમયે જુદા જુદા ખૂણે રહેલી હસ્તપ્રત-તાડપત્ર આદિ પરથી સંશોધન કરી જાત મહેનતે પ્રેસકોપીથી માંડીને સુધારવા સુધીની સંપૂર્ણ દેખરેખ જવાબદારીથી આગમ ગ્રંથોની મર્યાદિત પ્રતિઓ છપાવી સામુદાયિક વાચનાઓ વિ. સં. ૧૯૭૧થી ૧૯૭૭ સુધીમાં પાટણ-કપડવંજ-અમદાવાદ-સુરત આદિ ક્ષેત્રોમાં છ-છ મહીનાની વાચનાઓ ગોઠવી સેંકડો સાધુસાધ્વીઓને આગમોને વાંચવાની પરિપાટી આદિનો સંપૂર્ણ ખ્યાલ કરાવ્યો સાત સામુહીક વાચનાઓમાં ૨૬ ગ્રંથો વાંચ્યા તેમાં લગભગ ૨,૩૩,૨૦૦ શ્લોકની વાચના આપી તથા આગમ દિવાકર પૂ. મુનિશ્રીપુણ્યવિજયજી મ.આદિને પણ આ ક્ષેત્રે આગળ વધવા અંગૂલ નિર્દેશ કરી આ મહાપુરુષે શ્રુત સરિતાને ધોધમાર વહેતી કરી છે.
આ મહાપુરુષ તે પ્રાતઃ સ્મરણીય ગુજરાત-માલવા-રાજસ્થાન-બંગાલ- બિહાર આદિ અનેક ક્ષેત્ર સંઘો તથા સુરત સંઘના આમૂલચૂલ ઉપકારી, આગમોધ્ધારક ધ્યાનસ્થ સ્વર્ગસ્થ ૫.પૂ. આયાર્યશ્રી આનંદસાગર સૂરીશ્વરજી મહારાજ જેઓ “પૂ. સાગરજી મ.’ ના લાડીલા, હુલામણા નામથી પણ પ્રસિદ્ધ હતાં તેમના જ સંશોધિત આગમો અમને પ્રતાકારે પુર્ન મુદ્રિત કરાવવાનો લાભ પ્રાપ્ત થયો છે. તા.ક. વર્તમાન કાળે ગ્રન્થો, શાસ્ત્રો, સુવિદિત ગીતાર્થ આચાર્ય ભગવંતો, ઈતિહાસકારો પાસેથી પ્રાપ્ત થતી માહિતી અનુસાર વીર નિર્વાણના ૧000 વર્ષમાં છ-છ વાચના-સંકલન બાદ ૧૫00 વર્ષ સુધીમાં એવું કોઈ કાર્ય થયેલ જણાતું નથી ત્યાર બાદ એકલા હાથે આપ બળે સૌ પ્રથમ આગમ ઉધ્ધારના ભગીરથ કાર્ય કરનાર ગુરૂદેવને કોટી-કોટી વંદના...
પ્રાર્થના |
संपादक श्री
For Private And Personal
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirtin.org
Acharya Shri Kailashsagarsun Gyanmandir
For Private And Personal
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पीठिकाभाष्यगाथाः '८०८' नो कम्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा आमे तालपलम्बे अभिन्ने पडिग्गाहेत्तए '१००२ ' (१ || कम्पइ निग्गन्थाण वा निग्गंथीण वा आमे तालपलम्बे भिन्ने पडिग्गाहेत्तए '१०३६ ' (२ । कप्पड़ निग्गन्थाणं पक्के तालपलम्बे भिन्ने वा अभिन्ने वा पडिग्गाहेत्तए । ३ । नो कम्पइ निग्गन्थीणं पक्के तालपलम्बे अभिन्ने पडिग्गाहेत्तए । ४ । कम्पइ निग्गन्थीणं पक्के तालपलम्बे भिन्ने पडिग्गाहेत्तए, सेऽवि य विहिभिन्ने, नो चेव णं अविहिभिन्ने (पलम्बपगरणं ' १०८९' ) १५) से गामंसि वा नगरंसि वा खेडंसि वा कब्बडंसि वा पट्टणंसि वा मडम्बंसि वा आगरंसि वा दोणमुहंसि वा निगमंसि वा रायहाणिंसि वा आसमंसि वा संनिवेसंसि वा संवाहंसि वा घोसंसि वा अंसियंसि वा पुडभेयणंसि वा सपरिक्खेवंसि अबाहिरियंसि कप्पड़ निग्गन्थाणं हेमन्तगिम्हासु एगं मासं वत्थए । ६ । से गामंसि वा जाव रायहाणिंसि वा सपरिक्खेवंसि सबाहिरियंसि कप्पइ निग्गन्थाणं हेमन्त गिम्हासु दो मासे वत्थए, अन्तो एगं मासं बाहिं एगं मासं, अन्तो वसमाणाणं अन्तो भिक्खायरिया बाहिं वसमाणाणं बाहिं भिक्खायरिया (७) से गामंसि वा जाव रायहाणिसि वा सपरिक्खेवंसि अबाहिरियंसि कप्पड़ निग्गन्थीणं हेमन्तगिम्हासु दो मासे वत्थए । ८ । से गामंसि ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
१
Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandie
वा जाव रायहाणिंसि वा सपरिक्खेवंसि सबाहिरियसि कप्पइ निग्गंथीणं हेमंतगिम्हासु चत्तारि मासे वत्थए, अंतो दो मासे बाहिं|| दो मासे, अंतो वसमाणीणं अंतो भिक्खायरिया बाहिं वसमाणीणं बाहिं भिक्खायरिया, २१-३०१९से गामंसिवा जावरायहाणिसि वा एगवगडाए एगदुवाराए एगनिक्खमणपवेसाए नो कप्पइ निगंथाण य निगंथीण य एगयओ वत्थए।१० से गामंसि वा जाव रायहाणिसि वा अभिनिव्वगडाए अभिनिदुवाराए अभि(ग)निक्खमणपवेसाए कप्पइ निग्गंथाण य निगंथीण य एगयओ वत्थए २३००'१११। नो कप्पइ निग्गंथीणं आवण गिहंसि वा रत्थामुहंसि वा सिधाडगंसि वा नियंसि वा चउकसि वा चच्चरंसि वा अंतरावर्णसि वा वत्थए।१२। कप्पइ निग्गंथाणं आवणगिहंसि वा जाव अंतरावर्णसि वा वत्थए २३३०१३। नो कप्पइ निगंथीणं अवगुयदुवारिए उवस्सए वत्थए, एगं प्रत्थारं अंतो किच्चा एगं पत्थारं बाहिं किच्चा ओहाडियाचिलिमिलियागंसि एवण्हं कप्पड़ वथए '२३५७' ११४। कप्पइ निग्गंथाणं अवङ्गुयदुवारिए उवस्सए वत्थए '२३६६' ११५१ कप्पइ निगंथीणं अंतोलित्तयं घडिमत्तयं धारेत्तए वा परिहरित्तए वा '२३६९११६) नो कप्पइ निग्गंथाणं अंतोलित्तयं घडिमत्तयं धारेत्तए वा परिहरित्तए वा '२३७५' ११७॥ कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा चेलचिलिमिलियं धारेत्तए वा परिहरित्तए वा २३८७' ११८ नो कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा दगतीरंसि चिद्वित्तए वा निसीइत्तए वा तुयट्टित्तए वा निदाइत्तए वा पयलाइत्तए वा असणं वा० आहारमाहारेत्तए वा उच्चार वा पासवणं वा खेलं वा सिंथाणं वा परिद्ववेत्तए, सझायं वा करेत्तए, धम्मजागरियं वा जागरित्तए, झाणं वा झाइत्तए, काउस्सग्गं ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandie
|वा करित्तए, ठाणं वा ठाइत्तए '२४३०' १९। नो कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा सचित्तकम्भे उवस्सए वत्थए ।२० कप्पड़ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा अचित्तकम्मे उवस्सए वत्थए '२४३८१२११ नो कप्पइ निग्गंथीणं सागारियं अनिस्साए वत्थए।२२॥ कप्पड़ निग्गंथीणं सागारियनिस्साए वत्थए '२४५०'१२३प्पइ निम्गंथाणं सागारियनिस्साए वा अनिस्साए वा वथए '२४५३१२४॥ नो कप्पा निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा सागारिए उवस्सए वत्थए, प्यइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा अप्पसागारिए उवस्सए वत्थए '२५५५१२५। नो कप्पइ निग्गंथाणं इत्थिसागारिए उवस्सए वत्थए।२६। कप्पइ निग्गंथाणं पुरिससागारिए उवस्सए वथए।२७) नो कप्पइ निग्गंथीणं पुरिससागारिए उक्स्सए वत्थए ।२८। कप्पइ निग्गंथीणं इत्थिसागारिए उवस्सए वथए| २५८७'१२९ नो कप्पइ निगंथाणं पडिबद्धाए सेज्जाए वत्थए।३१। कप्पइ निग्गंथीणं पडिबद्धाए सेज्जाए वत्थए '२६३३३१| नो कप्पइ निग्गंथाणं गाहावइकुलस्स मझमझेणं गंतुं वत्तए ३२। कप्पइ निग्गंथीणं गाहावइकुलस्स मझूमझेणं गंतुं वथए २६८०१३३। भिक्खू य अहिगरणं कटु तं अहिगरणं अविओसवेत्ता अविओसवियपाहुडे इच्छाए परो आढाएज्जा इच्छाए परो णो आढाएज्जा इच्छाए परो अब्भुटेजा इच्छाए परो नो अब्भुटेजा इच्छाए परो वंदेज्जा इच्छाए परो नो वंदेज्जा इच्छाए परो संभु जा इच्छाए परो नो संभुभेजा इच्छाए परो संवसेज्जा इच्छाए परो नो संवसेज्जा इच्छाए परो उवसमेजा इच्छाए परो लो उवसभेजा, जो उवसमइ तस्स अस्थि आराहणा जो न उवसमइ तस्स नत्यि आराहणा, तम्हा अप्पणा चेव उवसमियवं, से किमाह ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmande
भंते?, उवसमसारं खु सामण्णं '२७३८१३४ नो कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा वासावासासु चारए३५। कप्पइ निगंथाण|| वा निग्गंथीण वा हेमंतगिम्हासु चारए '२७६३'३६। नो कप्पइ निग्गंथाण वा निगंथीण वा वेरज्जविरुद्धरजंसि सज गमणं सज्ज आगमणं सजंगमणागमणं करेत्तए, जे खलु निगंथेवा निगंथी वा वेरज्जविरुद्धरजंसिसजंगमणं सज्ज आगमणं सज्जंगमणागमणं करेइ करेंतं वा साइज्जइ से दुहओ वीइकममाणे आवजइ चाउम्मासियं परिहारहाणं अणुग्धाइयं '२७९५'३७। निग्गंथं च णं गाहावइकुलं पिंडवायपडियाए अणुष्पविटुं केई वत्थेण वा पडिग्गहेण वा कम्बलेण वा पायपुंछणेण वा उवनिमंतेज्जा कप्पड़ से सागारकडं गहाय आयरियपायमूले ठवेत्ता दोच्चंपि उग्गहं अणुनवेत्ता परिहारं परिहरित्तए २८१८१३८। निग्गंथं च णं बहिया वियारभूमि वा विहारभूमि वा निक्वंतं समाणं केइ वत्थेण वा पडिग्गहेण वा कम्बलेण वा पायपुंछणेण वा उवनिमंतेज्जा कप्पइ से सागारकडं० २८१९३९। निग्गंथिं च णं गाहावइकुलं पिंडवायपडियाए अणुप्पविटुं तं चेव णवरं पवत्तिणीपायमूले ठवेत्ता०॥४०॥ निगथिं च णं बहिया विहारभूमि वा विद्यारभूमि वा जाव परिहारं परिहरित्तए '२८४०४१। नो कप्पइ निगंथाण वा निग्गंथीण वा राओ वा वियाले वा असणं वा० पडिग्गाहेत्तए।१२। नन्नत्थ एगेणं पुवपडिलेहिएणं सेजासंथारएणं'२८७३ ॥४३॥ नो कम्पइ निगंथाण वा निग्गंथीण वा राओ वा वियाले वा वत्थं वा पडिग्गहं वा कम्बलं वा पायपुञ्छणं वा पडिग्गाहेत्तए ३००५'४४। नन्नत्य एगाए हरियाहडियाए, सावि य परिभुत्ता वा धोया वा रत्ता वा घट्टा वा मट्ठा वा संपधूमिया ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir
वा '३०४२४५ नो कप्पड़ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा राओ वा वियाले वा अद्धरणगमणं एत्तए '३१४२ १४६० संखडिं| वा संखडिपडियाए अद्धाणगमणं एत्तए '३२१०४७ नो कप्पइ निग्गन्थस्स एगाणियस्स राओ वा वियाले वा बहिया विहारभूमि वा वियारभूमि वा निक्खमित्तए वा पविसित्तए वा, कप्पड़ से अप्पबिइयस्स वा अन्यतइयस्स वा राओ वा विद्याले वा बहिया. विहारभूमिं वा वियारभूमि वा निक्खमित्तए वा पविसित्तए वा '३२२५'१४८ नो कप्पइ निगन्थीए एगाणियाए राओ वा वियाले वा बहिया वियारभूमि वा विहारभूमि वा निक्खभित्तए वा पविसित्तए वा, कप्पड़ से अस्पतइयाए वा अप्पचउत्थीए वा राओ वा वियाले वा बहिया विद्यारभूमि वा विहारभूमि वा निक्खमित्तए वा पविसित्तए वा '३२४३ ॥४९॥ पुरथिमेणं कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा जाव अङ्गमगहाओ एत्तए दक्षिणेणं० जाव कोसम्बीओ एत्तए पच्चत्थिमेणं० जाव थुणाविसयाओ एत्तए उत्तरेणं जाव कुणालाविसयाओ एत्तए, एयावयाव कप्पइ, एयावयाव आरिए खेत्ते, नो से कप्पड़ एत्तो बाहिं, तेण परं जत्य नाणदंसणचरित्ताई उस्सप्पन्तित्तिबेमि ‘३२९३'५०॥ पढमो उद्देसओ१॥
उवस्सयस्स अन्तो वगडाए सालीणि वा वीहीणि वा मुग्गाणि वा मासाणि वा तिलाणि वा कुलत्थाणि वा गोधूमाणि वा जवाणि वा जवजवाणि वा ओकिण्णाणि वा विक्खिण्णाणि वा विकिण्णाणि वा विष्पइण्णाणि वा नो कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा अहालन्दमवि वत्थए २०११। अह पुण एवं जाणेज्जा नो ओकिण्णाणि नो विक्खिण्णाई नो विकिण्णाणि नो ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
विप्पइण्णाई रासिकडाणि वा भित्तिकडाणि वा पुंजकडाणि वा कुलियकडाणि वा लञ्छियाणि वा मुद्दियाणि वा पिहियाणि वा कप्पड़ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा हेमन्तगिम्हासु वत्थए' १०३ '१२ । अह पुण एवं जाणेज्जा नो रासिकडाई नो पुञ्जकडाई नो भित्तिकडाई नो कुलियकडाई कोट्ठाउत्ताणि वा पल्लाउत्ताणि वा मञ्चाउत्ताणि वा मालाउत्ताणि वा ओलिताणि वा विलिताणि वा लञ्छियाणि वा मुद्दियाणि वा पिहियाणि वा कप्पड़ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा वासावासं वत्थए' १८६ '३३ । उवस्मयस्स अंतो वगडाए सुरावियडकुम्भे वा सोवीरयवियडकुम्भे वा उवनिक्खित्ते सिया नो कम्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा अहालन्दभवि वत्थए, हुरत्था य उवस्सयं पडिलेहमाणे नो लभेज्जा एवं से कप्पड़ एगरायं वा दुरायं वा वत्थए, नो से कम्पइ एगरायाओ वा दुरायाओ वा परं वत्थए, जे तत्थ एगरायाओ वा दुरायाओ वा परं वसेज्जा से सन्तरा छेए वा परिहारे वा ।४ । उवस्सयस्स अन्तो वगडाए सीओदगवियडकुम्भे वा उसिणोदगवियडकुम्भे वा उवनिक्खित्ते सिया नो कम्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा अहालन्दमवि वत्थए, हुरत्था य उवस्सयं पडिलेहमाणे नो लभेज्जा एवं से कप्पड़ एगरायं वा दुरायं वा वत्थए, नो से कम्पड़ एगरायाओ वा दुरायाओ वा परं वत्थए, जे तत्थ एगरायाओ वा दुरायाओ वा परं वसेज्जा से सन्तरा छेए वा परिहारे वा '२२१ '५ । उवस्सयस्स अन्तो वगडाए सव्वराइए जोई झियाएजा नो कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा अहालन्दमवि वत्थए, हुरत्या य उवस्सयं पडिलेहमाणे नो लभेज्जा एवं से कप्पड़ एगरायं वा दुरायं वा वत्थए, नो से कम्पइ एगरायाओ वा दुरायाओ वा परं वत्थए, जे
॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
६
Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsur Gyanmandir
तत्थ एगरायाओ वा दुरायाओ वा परं वसेज्जा से सन्तरा छेए वा परिहारे वा '२५०६। उवस्सयस्स अंतो वगडाए सव्वराइए पईवे दिप्पेज्जा नो कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा अहालन्दमवि वत्थए, हुरत्था य उवस्सयं पडिलेहमाणे नो लभेन्जा एवं से कप्पइ एगरायं वा दुरायं वा वत्थए, नो से कप्पइ एगरायाओ वा दुरायाओ वा परं वत्थए, जे तत्थ एगरायाओ वा दुरायाओ वा परं वसेज्जा से सन्तरा छेए वा परिहारे वा '२६३७। उक्स्सयस्स अंतो वगडाए पिण्डए वा लोयए वा खीरं वा दहिं वा सप्पिं वा नवणीए वा तेल्ले वा फाणियं वा पूर्व वा सक्कुली वा सिहिरिणी वा ओकिण्णाणि वा विकिण्णाणि वा विइगिण्णाणि वा विप्पइण्णाणि वा नो कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा अहालन्दमवि वत्थए '२६९'८। अह पुण एवं जाणेज्जा नो ओकिण्णाइं० रासिकडाणि वा पुञ्जकडाणि वा भित्तिकडाणि वा कुलियकडाणि वा लञ्छियाणि वा मुद्दियाणि वा पिहियाणि वा कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा हेमंतगिम्हासु वत्थए '२७२'१९। अह पुण एवं जाणेज्जा नो रासिगडाई जाव नो भित्तिकडाई कोहाउत्ताणि वा पालाउत्ताणि वा मञ्चाउत्ताणि वा मालाउत्ताणि वा कुम्भिउत्ताणि वा करभिउत्ताणि वा ओलित्ताणि वा विलित्ताणि वा पिहियाणि वा लञ्छियाणि वा मुद्दियाणि वा कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा वासावासं वत्थए २७४११० नो कप्पड़ निग्गन्थीणं अहे आगमणगिहंसि वा वियडगिहंसि वा वंसीमूलंसि वा रुक्खमूलंसि वा अब्भावगासियंसि वा वथए ३०० ॥११॥ कप्पइ निग्गन्थाणं अहे आगमणगिहंसि वा वियडगिहंसि वा वंसीमूलंसि वा रुक्खमूलसि वा अब्भावगासियंसि वा वत्थए ३०८ ॥१२॥ ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsun Gyanmandir
||एगे सागारिए पारिहारिए दो तिण्णि चत्तारि पञ्च सागारिया पारिहारिया एगं तत्थ कप्पागं ठवइत्ता अवसेसे निविसेज्जा ३७५११३||
नो कप्पइ निम्गन्थाण वा निग्गंथीण वा सागारियपिण्डं बहिया अनीहडं असंसर्दु संसटुं वा पडिग्गाहेत्तए' ३८६।१४-१५) नो कप्पड़ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा सागारियपिण्ड बहिया नीहडं असंसर्दु पडिग्गाहेत्तए।१६। कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गंथीण वा सागारियपिण्डं बहिया नीहडं संसर्ट पडिग्गाहेत्तए।१७ नो कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गंथीण वा सागारियपिण्डं बहिया नीहडं असंसर्ट संसटुं करेत्तए, जो खलु निग्गन्थो वा निग्गंथी वा सागारियपिण्डं बहिया नीहडं असंसटुं संसटुं करेइ करेन्तं वा साइज्जइ से दुहओ वीइक्कममाणे आवजइ चाउम्मासियं परिहारहाणं अणुग्धाइयं ४०१।१८। सागारियस्स आहडिया सागारिएणं पडिग्गहिता तम्हा दावए नो से कप्पइ पडिग्गाहेत्तए।१९। सागारियस्स आहडिया सागारिएणं अपडिग्गहिता तम्हा दावए एवं से कप्पड़ पडिग्गाहेत्तए' ४२०१२०१ सागारियस्स नीहडिया परेण अपडिग्गहिता तम्हा दावए नो से कप्पइ पडिग्गाहेत्तए।२१। सागारियस्स नीहडिया परेण पडिग्गहिता तम्हा दावए एवं से कप्पइ पडिग्गाहेत्तए'४२८१२२१ सागारियस्स अंसियाओ अविभत्ताओ अव्वोच्छिन्नाओ अव्वोगडाओ अनिज्जूढाओ तम्हा दावए नो से कप्पइ पडिग्गाहेत्तए।२३। सागारियस्स अंसियाओ विभत्ताओ वोच्छिन्नाओ वोगडाओ निजूढाओ तम्हा दावए एवं से कप्पइ पडिग्गाहेत्तए '४३८।२४। सागारियस्स पूयाभत्ते उद्देसिए चेइए पाहुडियाए सागारियस्स उवगरणजाए निहिए निसटे पाडिहारिए तं सागारिओ देइ सागारियस्स परिजणो देइ तम्हा दावए नो से ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥]
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsun Gyanmandir
कप्पइ पडिग्गाहेत्तए ४४३१२५ो सागारियस्स पूयाभत्ते उद्देसिए चेइए जाव पाडिहारिए तं नो सागारिओ देइ नो सागारियस्स परिजणो देइ सागारियस्स पूया देइ तम्हा दावए नो से कप्पइ०१२६॥सागारियस्स पूयाभत्ते उद्देसिए चेइए पाहुडियाए सागारियस्स उवगरणजाए निदिए निसटे अपडिहारिए तं सागारिओ देइ सागारियस्स परिजणो वा देइ तम्हा दावा नो से कप्पड़ पडिग्गाहेत्तए।२७ सागारियस्स पूयाभत्ते जाव अपडिहारिए तं नो सागारिओ देइ नो सागारियस्स परिजणो देइ सागारियस्स पूया देइ तम्हा दावए एवं से कप्पड़ पडिग्गाहेत्तए'४४४१२८) कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा इमाई पञ्च वत्थाई धारेत्तए वा परिहरित्तए वा, तं०-जङ्गिए भङ्गिए साणए पोत्तए तिरीडपट्टे नाम पञ्चमे '४५८।२९। कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गंथीण वा इमाई पञ्च रयहरणाई धारेत्तए वा परिहरित्तए वा, तंजहा ओण्णिए उट्टिए साणए बद्धाचित् विपावि)प्पए मुञ्जचिप्पिएवि नाम पञ्चमेत्तिबेमि ४६४१३०॥ बिइओ उद्देसओ२॥ __नो कप्पइ निग्गन्थाणं निग्गन्थीणं उवस्मयंसि आसइत्तए वा चिट्ठित्तए वा निसीइत्तए वा तुट्टित्तए वा निदाइत्तए वा पयलाइत्तएं वा असणं वा० आहारं आहारेत्तए उच्चारं वा पासवणं वा खेलं वा सिवाणं वा परिवेत्तए सज्झायं वा करेत्तए झाणं वा झाइत्तए काउस्सग्गं वा कोत्तए ठाणं वा ठाइत्तए १२३११ नो कप्पड़ निग्गन्थीणं निग्गन्थाणं उवस्सयंसि आसइत्तए जाव ठाणं ठाइत्तए १२६१२१ नो कप्पइ निग्गंथीणं सलोमाइं चश्माई अहिद्वित्तए १४०१३। कप्पइ निगन्थाणं सलोमाई चम्माई अहिद्वित्तए, सेवि य परिभूते नो चेव णं अपरिभूते, सेवि य पाडिहारिए नो चेव णं अपडिहारिए, सेवि य एगराइए नो चेव णं अणेगराइए ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsur Gyanmandie
| १६४।४। नो कप्पइ निम्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा कसिणाई चम्माई धारेत्तए वा परिहरित्तए वा '१९१६। कप्पइ निग्गन्थाण|| वा निग्गंथीण वा अकसिणाई चम्माइं धारेत्तए वा परिहरित्तए वा १९८६ । नो कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा कसिणाई वत्थाई धारेत्तए वा परिहरित्तए वा, कप्पड़ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा अकसिणाई वत्थाई धारेत्तए वा परिहरित नो कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा अभिनाई वत्थाई धारेत्तए वा परिहरित्तए वा, कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा भिनाई वत्थाई धारेत्तए वा परिहरित्तए वा ४१७८१ नो कथ्यइ निग्गन्थाणं उग्गहणन्तगं वा उग्गहपट्टगं वा धारेत्तए वा परिहरित्तए वा ४२२।९। कप्पइ निग्गन्थीणं उग्गहणन्तगंवा ओगाहणपट्टगंवा धारेत्तए वा परिहरित्तए वा '४६५११० निग्गन्थीए य गाहावइकुलं पिण्डवायपडियाए अणुप्पविट्ठाए चेलट्टे समुपज्जेज्जा नो से कप्पइ अप्पणो निस्साए चेलाई पडिग्गाहेत्तए, कप्पड़ से पत्तिणीनिस्साए चेलाई पडिग्गाहेत्तए, नो य से तत्थ पवत्तिणी समाणी सिया जे तत्य समाणे आयरिए वा उवझाए वा पवत्ती वा थेरे वा गणी वा गणहरे वा गणावच्छेइए वा जं च णं पुरओ कटु विहरति कप्पइ से तन्त्रीसाए चेलाई पडिग्गाहेत्तए '५०५।११। निग्गन्थस्स तपढभ्याए संपव्वयमाणस्स कम्पइ रयहरणगोच्छगपडिग्गहमायाए तिहि य कसिणेहिं वत्थेहिं आयाए संपव्वइत्तए, से य पुव्वोवहिए सिया एवं से नो कप्पड़ रयहरणपडिग्गहगोच्छगमायाए तिहि य कसिणेहिं वत्थेहिं आयाए संपव्वइत्तए, कप्पड़ से अहापरिग्गहियाई वत्थाई गहाय आयाए संपव्वइत्तए'५५०।१२। निग्गन्थीए णं तप्पढभ्याए संपव्वयमाणीए कप्पड़ से रयहरणगोच्छगपडिग्गहमायाए ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
चउहिं कसिणेहिं वत्थेहिं आयाए संपव्वइत्तए, सा य पुव्वोवट्टिया सिया एवं से नो कप्पइ रयहरणगोच्छगपडिग्गहमायाए चउहिं कसिणेहिं वत्थेहिं आयाए संपव्वइत्तए, कप्पड़ से अहापरिग्गहियाई वत्थाई गहाय आयाए संपव्वइत्तए, '५५२ ' (१३। नो कम्पइ निग्गन्थाण वा निग्ग-थीण वा पढम्समोसरणुद्देसपत्ताई चेलाई पडिगाहेत्तए, कप्पड़ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा दोच्चसमोसरणुद्देसपत्ताई चेलाई पडिगाहेत्तए' ६२४ ' (१४ । कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा अहाराइणियाए चेलाइ पडिगाहेत्तए '६८३ ११५ । कम्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा अहाराइणियाए सेज्जासंथारयं पडिगाहेत्तए ७२९ ' (१६ । कप्पड़ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा अहाराइणियाए किइकम्मं करेत्तए '८६९ ' (१७ । नो कप्पड़ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा अंतरगिहंसि चिट्ठित्तए वा आसइत्तए वा निसीइत्तए वा तुयट्टित्तए वा निद्दाइत्तए वा पयलाइत्तए वां असणं वा० आहारमाहारे नए उच्चारं वा० परिद्ववेत्तए सज्झायं वा करेत्तए झाणं वा झाइत्तए काउस्सग्गं वा करेत्तए ठाणं वा ठाइत्तए, अह पुण एवं जाणेज्जा जराजुण्णे वाहिए थेरे तवस्सी दुब्बले किलन्ते जज्जरिए मुच्छेज्ज वा पवडेज्ज वा एवं से कप्पड़ अंतरगिहंसि चिट्ठित्तए वा जाव ठाणं वा ठाइत्तए' ८८१ ' (१८ । नो कम्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा अंतरगिहंसि जाव चउगाहं वा पंचगाहं वा आइक्खित्तए वा विभावित्तए वा किट्टित्तए वा पवेइत्तए वा नन्नत्थ एगनाएण वा एगवागरणेण वा एगगाहाए वा एगसिलोएण वा, सेवि य ठिच्चा, नो चेव णं अद्विच्चा '९०५ ' (१९ । नो कप्पड़ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा अंतरगिहंसि इमाई पंच महव्वयाई सभावणाई आइक्खित्तए वा जाव पवेइत्तए वा नन्नत्थ एगनाएण
॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
११
Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shri Kailashsagasun Gyanmandir
वा जाव एगसिलोएण वा, सेवि य ठिच्चा, नो चेव णं अद्विच्चा '९१३१२० नो कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा पाडिहारियं| सेज्जासंथारयं आयाए अपडिहटु संपव्वइत्तए'९२५१२१। नो कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा सागारियसंतियं सेजासंथारयं आयाए अहिगरणं कटु संपव्वइत्तए, कप्पइ निगंथाण वा निग्गंथीण वा पाडिहारियं वा सागारियसंतियं वा सेज्जासंथारयं आयाए विगरणं कटु संपव्वइत्तए '९३०१२२॥ इह खलु निगंथाण वा निग्गंथीण वा पाडिहारिए वा सागारियसंतिए वा सेजासंथारए विष्यणसेज्जा (परिभट्टे सिया) से य अणुगवेसियव्वे सिया, से य अणुगवेसमाणे लभेज्जा तस्सेव पडि(अणुप)दायब्वे सिया, से य अणुगवेसमाणे नो लभेज्जा एवं से कप्पइ दोच्चंपि उग्गहं अणुण्णवेत्ता परिहारं परिहरित्तए'९६४।२३। जद्दिवसं च णं समणा निगंथा सेजासंथारयं विष्पजहति तदिवसं च णं अवरे समणा निग्गंथा हव्वमागच्छेज्जा सच्चेव ओग्गहस्स पुव्वाणुनवणा चिट्ठइ अहालन्दमवि उग्गह।२४। अत्थि या इत्थ केइ उवस्सयपरियावन्नए अचित्ते परिहरणारिहे स चेव उग्गहस्स पुव्वाणुन्नवणा चिटुइ अहालन्दमवि उग्गह' १०७८ १२५१ से वत्थुसु अव्वावडेसु अब्बोगडेसु अपरपरिग्गहीएसु सच्चेव उग्गहस्स पुवाणु-नवणा चिटुइ अहालन्दमवि उगहं १२६। से वत्थूसु वावडेसु वोगडेसु पपरिग्गहीएसु भिक्खुभावस्स अट्ठाए दोच्चंपि उग्गहे अणुन्नवेयवे सिया अहालन्दमवि उग्गहं ११०४' १२७१से अणुकुड्डेसु वा अणुभित्तीसु वा अणुचरियासु वा अणुफरिहासु वा अणुपंथेसु वा अणुमेरासु वा सच्चेव उग्गहस्स पुव्वाणुनवणा चिट्ठइ अहालन्दमवि उग्गहं '१११०' १२८ से गामंसि वा जाव रायहाणीए (संनिवेसंसि) ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित ||
For Private And Personal
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsuni Gyanmandir
वा बहिया सेण्णं संनिविलु पेहाए कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा तदिवसं भिक्खायरियाए गंतूणं पडिनियत्तए, नो से कप्पइ|| तं स्यणिं तत्थेव उवाइणावेत्तए, जो खलु निगंथे वा निग्गंथी वा तं स्यणिं तत्थेव उवाइणावेइ उवाइणावेंतं वा साइज्जड़ से दुहओ वीइकममाणे आवजइ चाउमासियं परिहारहाणं अणुग्घाइयं ११५५'१२९१ से गामंसि वा जाव संनिवेसंसि वा कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा सव्वओ समंता सक्कोसं जोयणं उग्गहं ओगिण्हित्ताणं चिद्वित्तएत्तिबेमि ‘११९२१३०॥ तइओ उद्देसो३॥
तओ अणुग्धाइया पनत्ता तंजहा-हत्थकम्मं करेमाणे मेहुणं पडिसेवमाणे राइभोयणं भुञ्जमाणे ९२११। तओ पारंचिया पन्नत्ता तंजहा-दुढे पारंचिए पमत्ते पारंचिए अन्नमन करेमाणे पारंचिए '१८११२॥ तओ अणवढप्पा पं० २०-साहम्भियाणं तेनं करेमाणे परधम्मियाणं तेनं रेमाणे हत्थायालं दलमाणे '२६२१३ तओ नो कप्पति पव्वावेत्तए तं०- पण्डए कीवे वाइए '३१४।४। एवं मुण्डावेत्तए सिक्खावेत्तए सेहावित्तए उवट्ठावेत्तए संभुञ्जित्तए संवासित्तए ३२१६तओ नो कप्पन्ति वाएत्तए तं०-अविणीए विगईपडिबद्धे अविओसवियपाहुडे, तओ कप्पन्ति वाएत्तए २०-विणीए नो विगईपडिद्धे विओसवियपाहुडे' ३३५'६। तओ/ दुस्सनप्या पं० २०-दुढे मूढे वुग्गाहिए '३५८१७ तओ सुस्सनप्या पं० २०-अदुढे अमूढे अवुग्गाहिए '३६०८ निग्गंथं च णं गिलायमाणं माया वा भगिणी वा धूया वा पलिस्सएज्जा तं च निग्गन्थे साइज्जेज्जा मेहुणपडिसेवणपत्ते आवजइ चाउम्भासियं | परिहारहाणं अणुग्धाइयो। निगथिं च णं गिलायमाणिं पिया वा भाया वा पुत्ते वा पलिस्सएजा तं च निगन्थी साइजेजा ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsun Gyanmandir
||मेहणपडिसेवणपत्ता आवजइ चाउम्भासियं परिहारहाणं अणुग्धाइयं '३८७ ११० नो कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा असणं|| वा० पढभाए पोरिसीए पडिग्गाहेत्ता चउत्थं पच्छिम् पोरिसिं उवाइणावेत्तए, से य आहच्च उवाइणाविए सिया तं नो अप्पणा भुझेजा नो अन्नेसिं अणुप्पदेजा एगन्तमन्ते बहुफासुए पएसे (थंडिले) पडिलेहित्ता पमज्जित्ता परिवेयत्वे सिया, तं अप्पणा भुञ्जमाणे अन्नेसिं वा दल (अणुप्पदे) माणे आवजड़ चाउभ्मासियं परिहारहाणं उग्घाइयो१११ नो कप्पड निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा असणं वा० परं अद्धजोयणमेराए उवाइणावेत्तए, से य आहच्च उवाइणाविए सिया तं नो अप्पणा भुञ्जेजा नो अनेसिं अणुप्पदेना एगन्तमन्ते बहुफासुए पएसे पडिलेहित्ता पमजित्ता परिवेयवे सिया, अप्पणा भुञ्जमाणे अनेसिं वा दलमाणे आवजइ चाउम्मासियं परिहारहाणं उग्धाइयं ४३९।१२। निग्गन्थेण य गाहावइकुलं पिण्डवायपडियाए अणुप्पविटेणं अन्नयरे अचित्ते अणेसणिज्जे पाणभोयणे पडिग्गहिए सिया अस्थि य इत्थ केइ सेहतराए अणुवट्ठावियए कप्पइ से तस्स दाउं वा अणुप्पदाउं वा, नथि य इत्थ केइ सेहतराए अणुवठ्ठावियए तं नो अप्पणा भुभेजा नो अन्नेसिं दावए (अणुप्पदेग्जा) एगन्ते बहुफासुए पएसे पडिलेहिता पमन्जित्ता परिद्ववेयवे सिया ४६३।१३। जे कडे कप्पट्ठियाणं कप्पइ से अप्पट्ठियाणं नो से कप्पइ कप्पट्ठियाणं, जे कडे अकप्पठियाणं नो से कप्पइ कप्पठियाणं कप्पड़ से अकप्पट्ठियाणं, कप्पे ठिया कप्पठिया अकप्पे ठिया अकप्पट्ठिया '४८६ ११४। भिक्खू य गणाओ अवक्कम इच्छेना अन्नं गणं उवसंपन्जिताणं विहरित्तए नो से कप्पइ अणापुच्छित्ताणं आयरियं वा उवझायं वा ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित ||
For Private And Personal
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsun Gyanmandir
पवत्तिं वा थेरं वा गणिं वा गणहरं वा गणावच्छेइयं वा अनं गणं उवसंपज्जित्ताणं विहरित्तए कप्पइ से आपुच्छित्ता आयरियं वा जाव गणावच्छेइयं वा अन्नं गणं उवसंपज्जिताणं विहरित्तए, ते य से वियोज्जा एवं से कप्पइ अन्नं गणं उवसंपज्जित्ताणं विहरित्तए, ते य से नो वियरेन्जा एवं से नो कप्पइ अन्नं गणं उवसंपज्जिताणं विहरित्तए '५७४'११५। गणावच्छेइए य गणाओ अवक्कम इच्छेज्जा अन्नं गणं उवसंपज्जित्ताणं विहरित्तए नो कप्पड़ गणावच्छेइयस्स गणावच्छेइयत्तं अनिक्खिवित्ता अन्नं गणं उवसंपज्जिताणं विहरित्तए, कप्पड़ से गणावच्छेइयस्स गणावच्छेइयत्तं निक्खिवित्ता अन्नं गणं उवसंपज्जिताणं विहरित्तए, नो से कप्पइ अणापुच्छित्ता आयरियं वा जाव गणावच्छेइयं वा अन्नं गणं उवसंपज्जिताणं विहरित्तए, कप्पइ से आपुच्छित्ता आयरियं वा जाव गणावच्छेइयं वा अन्नं गणं उक्संपज्जित्ताणं विहरित्तए, ते य से वियरेन्जा एवं से कप्पइ अनं गणं उवसंपज्जिताणं विहरित्तए, तेयसे नो वियरन्ति एवं से नोकप्पड अन्नं गणं उवसंपज्जित्ताणं विहरित्तए।१६।आयरियउवज्झाए यगणाओ अवक्कम्म इच्छेज्जा अन्नं गणं उवसंपज्जिताणं विहरित्तए, नो से कप्पइ आयरियउवझायस्स आयरियउवझायत्तं अनिक्खिवित्ता अन्नं गणं उवसंपज्जित्ताणं विहरित्तए, कप्पड़ से आयरियउवझायस्स आयरियउवझायत्तं निक्खिवित्ता अन्नं गणं उवसंपज्जित्ताणं विहरित्तए, नो से कप्पइ अणापुच्छित्ता आयरियं वा जाव गणावच्छेइयं वा अन्नं गणं उवसंपज्जिताणं विहरित्तए, कप्पड़ से आपुच्छित्ता आयरियं वा जाव गणावच्छेइयं वा अन्नं गणं उवसंपज्जिताणं विहरित्तए, ते य से वियरेज्जा एवं से कप्पइ अन्नं गणं उवसंपन्जिताणं ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥]
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
विहरितए, ते य से नो वियरेज्जा एवं से नो कम्पइ अन्नं गणं उवसंपज्जित्ताणं विहरितए '५७७ ' (१७) भिक्खू य गणाओ अवक्क्रम्म इच्छेज्जा अन्नं गणं संभोगपडियाए उवसंपज्जित्ताणं विहरितए, नो से कम्पइ अणापुच्छित्ता आयरियं वा उवज्झायं वा पवत्तिं वा थेरं वा गणिं वा गणहरं वा गणावच्छेइयं वा अन्नं गणं संभोगपडियाए उवसंपज्जित्ताणं विहरितए, कप्पड़ से आपुच्छित्ता आयरियं वा जाव गणावच्छेइयं वा अन्नं गणं संभोगपडियाए उवसंपज्जित्ताणं विहरितए, ते य से वियरेज्जा एवं से कप्पड़ अन्नं गणं संभोगपडियाए उवसंपजित्ताणं विहरित्तए, ते य से नो वियरेज्जा एवं से नो कम्पइ अन्नं गणं संभोगपडियाए उवसंपज्जित्ताणं विहरितए, जत्थुत्तरियं धम्मविणयं लभेज्जा एवं से कम्पइ अन्नं गणं संभोगपडियाए उवसंपज्जित्ताणं विहरित्तए, जत्थुत्तरियं धम्मविणयं नो लभेज्जा एवं से नो कप्पइ अन्नं गणं संभोगपडियाए उवसंपज्जित्ताणं विहरित्तए '५९४ ११८ । गणावच्छेइए य गणाओ अवक्कम्म इच्छेज्जा अन्नं गणं संभोगपडियाए उवसंपज्जित्ताणं विहरित्तए नो से कप्पड़ गणावच्छेइयस्स गणावच्छेइयत्तं अनिक्खिवित्ता० विहरित्तए कप्पड़ से गणावच्छेइयस्स गणावच्छेइयत्तं निक्खिवित्ताणं अन्नं गणं संभोगपडियाए उवसंपज्जित्ताणं विहरित्तए, नो से कप्पड़ अणापुच्छित्ता आयरियं वा जाव गणावच्छेइयं वा अन्नं गणं संभोगपडियाए उवसंपज्जित्ताणं विहरितए, कप्पड़ से आपुच्छित्ता आयरियं वा जाव गणावच्छेइयं वा अन्नं गणं संभोगपडियाए उवसंपज्जित्ताणं विहरितए, ते य से वियरंति एवं से कप्पड़ अन्नं गणं उवसंपज्जित्ताणं विहरितए, ते य से नो वियरंति एवं से नो कम्पइ अन्नं गणं संभोगपडियाए उवसंपज्जित्ताणं ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
१६
Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandie
| विहरित्तए, जत्थुत्तरियं धमविणयं लभेज्जा एवं से कप्पइ अन्नं गणं संभोगपडियाए उवसंपज्जिताणं विहरित्तए, जत्थुत्तरिय धम्मविणयं नो लभेज्जा एवं से नो कप्पइ अनं गणं संभोगपडियाए उवसंपज्जिताणं विहरित्तए।१९। आयरियउवझाए य गणाओ अवक्कम्म इच्छेज्जा अन्नं गणं संभोगपडियाए उवसंपज्जिताणं विहरित्तए नो से कप्पइ आयरियउवझायस्स आयरियउवझायत्तं अनिक्खिवित्ता० विहरित्तए, कप्पड़ से आयरियउवझायस्स आयरियउवझायत्तं निक्खिवित्ताणं अनं गणं संभोगपडियाए उवसंपज्जिताणं विहरित्तए, नो से कप्पइ अणापुच्छित्ता आयरियं वा जाव गणावच्छेइयं वा अन्नं गणं संभोगपडियाए उवसंपज्जिताणं विहरित्तए, कप्पइ से आपुच्छित्ता आयरियं वा जाव गणावच्छेइयं वा अन्नं गणं संभोगपडियाए उवसंपजित्ताणं विहरित्तए, ते य से वियरंति एवं से कप्पइ अन्नं गणं संभोगपडियाए उवसंपजित्ताणं विहरित्तए, ते य से नो वियरंति एवं से नो कप्पइ अनं गणं संभोगपडियाए उवसंपजित्ताणं विहरित्तए, जत्थुत्तरियू धम्मविणयं लभेज्जा एवं से कप्पइ अन्नं गणं संभोगपडियाए उवसंपजित्ताणं विहरित्तए, जत्थुत्तरियं धम्मविणयं नो लभेज्जा एवं से नो कप्पइ अनं गणं संभोगपडियाए उवसंपज्जित्ताणं विहरित्तए।२० भिक्खू य इच्छेज्जा अनं आयरियउवझायं उद्दिसावेत्तए नो से कप्पइ अणापुच्छित्ता आयरियं वा जाव गणावच्छेइयं वा अन्नं आयरियउवझायं उदिसावेत्तए, कप्पड़ से आपुच्छित्ता आयरियंवा जाव गणावच्छेइयं वा अनं आयरियउवझायं उद्दिसावेत्तए ते य से वियरंति एवं से कप्पइ अनं आयरियउवझायं उद्दिसावेत्तए, ते य से नो वियरन्ति एवं से नो कप्पड अन्नं आयरियउवझायं ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥]
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
उद्दिसावेत्तए, नो से कम्पइ तेसिं कारणं अदीवेत्ता अन्नं आयरियउवज्झायं उद्दिसावेत्तए, कप्पड़ से तेसिं कारणं दीवेत्ता० १२१ ॥ गणावच्छेइए य इच्छेज्जा अन्नं आयरियउवज्झायं उद्दिसावेत्तए, नो से कप्पइ गणावच्छेइयस्स गणावच्छेइयत्तं अनिक्खिवित्ता अन्नं आयरियउवज्झायं उद्दिसावेत्तए, कम्पड़ से गणावच्छेइयस्स गणावच्छेइयत्तं निक्खिवित्ता० उद्दिसावेत्तए, नो से कम्पइ अणापुच्छित्ता आयरियं वा जाव गणावच्छेइयं वा अन्नं आयरियउवज्झायं उद्दिसावेत्तए, कप्पड़ से आपुच्छित्ता आयरियं वा जाव गणावच्छेइयं वा अन्नं आयरियउवज्झायं उद्दिसावेत्तए, ते य से वियरंति एवं से कप्पड़ अनं आयरियउवज्झायं उद्दिसावेत्तए, ते य से नो वियरंति एवं से नो कम्पइ अन्नं आयरियउवज्झायं उद्दिसावेत्तए, नो से कप्पइ तेसिं कारणं अदीवेत्ता अन्नं आयरियउवज्झायं उद्दिसावेत्तए, कप्पड़ से तेसिं कारणं दीवेत्ता अन्नं आयरियं वा उवज्झायं वा उद्दिसावेत्तए '६१७' (२२) आयरियउवज्झाए इच्छेज्जा अन्नं आयरियउवज्झायं उद्दिसावेत्तए, नो से कम्पइ आयरियउवज्झायस्स आयरियउवज्झायत्तं अनिक्खिवित्ता अन्नं आयरियउवज्झायं उद्दिसा वित्तए, कप्पड़ से० निक्खिवित्ता० उद्दिसावित्तए, नो से कम्पइ अणापुच्छित्ता आयरियं वा जाव गणावच्छेइयं वा अन्नं आयरियउवज्झायं उद्दिसावेत्तए, कप्पड़ से आपुच्छित्ता आयरियं वा जाव गणावच्छेइयं वा अन्नं आयरियउवज्झायं उद्दिसावेत्तए, ते य से वियरंति एवं से कप्पड़ अन्नं आयरियउवज्झायं उद्दिसावेत्तए, ते य से नो वियरंति एवं से नो कम्पड़ अन्नं आयरियउवज्झायं उद्दिसावेत्तए, . से कप्प तेसिं कारणं अदीवेत्ता अन्नं आयरियउवज्झायं उद्दिसावेत्तए, कप्पड़ से तेसिं कारणं दीवेत्ता अन्नं ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
१८
Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir
|| आयरियउवज्झायं उद्दिसावेत्तए' ६२१ '।२३। भिक्खू य राओ वा वियाले वा आहच्च वीसुम्भेजा, तं च सरीरगं केई वेयावच्चकरा भिक्खू इच्छेज्जा एगंतमते बहुफासुए पएसे परिद्ववेत्तए, अत्थि य इत्थ केइ सागारियसंतिए उवगरणजाए अचित्ते परिहरणारिहे कंप्पड़ से सागारकडं गहाय तं सरीरंगं एगंते बहुफासुए पएसे परिद्ववेत्ता तत्थेव उवनिक्खेवियव्वे सिया' ६९० १२४ । भिक्खू य अहिगरणं कट्टु तं अहिगरणं अविओसवेत्ता नो से कम्पइ गाहावइकुलं भत्ताए वा पाणाए वा निक्खभित्तए वा पविसित्तए वा, भिक्खू० नो से कम्पइ बहिया वियारभूमिं वा वियारभूमिं वा निक्ख० पवि० वा, भिक्खू० गामाणुगामं दुइज्जित्तए, गणाओ गणं संकमित्तए, वासावासं वा वत्थए, जत्थेव अप्पणो आयरियउवज्झायं पासेज्जा बहुस्सुयं बज्झागामं कप्पड़ से तस्सन्तिए आलोएत्तए पडिक्कमित्तए निन्दित्तए गरिहित्तए विउट्टित्तए विसोहित्तए अकरणाए अब्भुट्ठित्तए अहारिहं पायच्छित्तं तवोकम्मं पडिवज्जित्तए, से य सुएणं पट्टविए आइयव्वे सिया, से य सुएणं नो पडविए नो आइयव्वे सिया, से य सुएणं पट्टविज्ञमाणे नो आइयइ निज्जूहियव्वे सिया' ७१८ ' । २५ । परिहारकम्पद्वियस्स णं भिक्खुस्स कम्पड़ आयरियउवज्झायाणं तद्दिवसं एगगिहंसि पिंडवायं दवावेत्तए, तेण परं नो से कप्पइ असणं वा० दाउ वा अणुप्पदाडं वा, कप्पड़ से अन्नयरं वेयावडियं करेत्तए, तं०अट्ठावणं वा निसीयावणं वा तुयट्टावणं वा उच्चारपासवण खेल जल्लसिङ्घाणाण विगिंचणं वा विसोहणं वा करेत्तए, अह पुण एवं जाणेज्जा छिन्नावाएस पंथेसुतवस्सी आउरे झिझिए पिवासिए दुब्बले किलंते मुच्छेज्ज वा पवडेज्ज वा एवंसे कप्पड़ असणं ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
१९
For Private And Personal
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsun Gyanmandir
|वा० दाउं वा अणुप्पदाउं वा'७४११२६ नो कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा इमाओ पंच महण्णवाओ महानईओ उद्दिवाओ|| गणियाओ वञ्जियाओ अंतो मासस्स दुक्खुत्तो वा तिखुत्तो वा उत्तरित्तए वा संतरित्तए वा, तं०-गंगा जउणा सरयू कोसिया मही॥२७॥ अह पुण एवं जाणेज्जाएरावई कुणालाए, जत्थ चक्किया एगं पायं जले किच्चा एगं पायं थले किच्चा एवं णं कप्पइ अंतो मासस्स दुक्खुत्तो वा तिक्खुत्तो वा उत्तरित्तए वा संतरित्तए वा, जत्य एवं नो चक्किया एवं णं नो कप्पइ अंतो मासस्स दुक्खुत्तो वा तिक्खुत्तो वा उत्तरित्तए वा संतरित्तए वा '७८८१२८ से तणेसु वा तणपुञ्जेसु वा पलालेसु वा पलालपुञ्जेसु वा अपंडेसु अप्पपाणेसु अप्पबीएसु अपहरिएसु अप्पोसेसु अप्पुत्तिङ्गपणगदगमट्टियमक्कडसंताणएसु अहेसेवणमायाए नो कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा तहप्पगारे उवस्सए हेमन्तगिम्हासु वत्थए ।२९। से तणेसु वा जाव संताणएसु वा उप्पिंसेवणमायाए कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा तहप्पगारे उवस्सए हेमन्तगिम्हासु वत्थए।३०।से तणेसु वा जाव संताणएसु अहेरयणिमुक्कमउडेसु नो कप्पइ निगन्थाण वा निग्गन्थीण वा तहप्पगारे उवस्सए वासावासं वत्थए।३११ से तणेसु वा जाव संताणएसु उपिरयणिमुक्कमउडेसु कप्पइ निगन्थाण वा निग्गंथीण वा तहप्पगारे उवस्सए वथएत्ति बेमि '८०५'३२॥ चउत्थो उद्देसओ४॥
देवे य इत्थिरूवं विवित्ता निगन्थं पडिग्गाहेजा तं च निगन्थे साइजेजा मेहुणपडिसेवणपत्ते आवज चाउम्भासियं परिहारट्ठाणं अणुग्धाइयो। देवे य पुरिसरूवं विउव्वित्ता निग्गन्थि पडिग्गाहेज्जा तं च निग्गंथी साइज्जेज्जा मेहुणपडिसेवणपत्ता ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
२०
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir
आवज्जइ चाउम्मासियं परिहारट्ठाणं अणुग्धाइयं । २ । देवी य इत्थिरूवं विउव्वित्ता निग्गन्थं पडिग्गाहेज्जा तं च निग्गन्थे साइजेज्जा मेहुणपडि सेवणपत्ते आवज्जइ चाउम्मासियं परिहारद्वाणं अणुग्धाइयं । ३ । देवी य परिसरूवं विउव्वित्ता निग्गन्थि पडिग्गाहेज्जा तं च निग्गन्थी साइजेज्जा मेहुणपडि सेवणपत्ता आवज्जइ चाउम्मासियं परिहारट्ठाणं अणुग्धाइयं' ४४ ' १४ । भिक्खू य अहिगरणं कट्ट तं अहिगरणं अविओसवेत्ता इच्छेज्जा अन्नं गणं उवसंपज्जित्ताणं विहरित्तए, कप्पड़ तस्स पञ्च राइंदियाई छेयं कटु परिणिव्वविय २ दोच्चंपि तमेव गणं पडिनिज्जाएयव्वे सिया, जहा वा तस्स गणस्स पत्तियं सिया १०० १५ भिक्खू य उग्गयवित्तीए अणत्थमियसंकप्पे संथडिए निव्विइगिच्छासमावण्णेणं अप्पाणेणं असणं वा० पडिग्गाहेत्ता आहारमाहारेमाणे अह पच्छा जाणेज्जा अणुग्गए सूरिए अत्यभिए वा से जं च आसयंसि जं च पाणिंसि जं च पडिग्गहे तं विगिञ्चमाणे वा विसोहेभाणे वा नो अइक्कमइ, तं अप्पणा भुञ्जेमाणे अन्नेसि वा दलमाणे राइभोयणपडि सेवणपत्ते आवज्जइ चाउम्मासियं परिहारट्ठाणं अणुग्धाइयो६ । भिक्खू य उग्गयवित्तीए अणत्थमियसंकपे संथडिए विइगिच्छासमावन्त्रेणं अप्पाणेणं असणं वा० पडिग्गाहेत्ता आहारमाहारेमाणे अह पच्छा जाणेज्जा अणुग्गए सूरिए अत्थमिए वा, से जं च आसयंसि जं च पाणिसि जं च पडिग्गहे तं विगिञ्चमाणे वा विसोहेमाणे वा नो अइक्कमइ, तं अप्पणा भुञ्जमाणे अन्नेसिं वा दलमाणे राइभोयणपडि सेवणपत्ते आवज्जइ चाउम्मासियं परिहारद्वाणं अणुग्घाइयं । ७ । भिक्खू य उग्गयवित्तीए अणत्थमियसंकप्पे असंथडिए निव्विइगिच्छसमावण्णेणं अप्पाणेणं असणं वा० पडिग्गाहेत्ता आहारमाहारेमाणे ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
२१
For Private And Personal
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobstitory
Acharya Shri Kailashsagarsun Gyanmandie
अह पच्छा जाणेजा अणुग्गए सूरिए अत्थभिए वा, से जंच आसयंसि जंच पाणिंसि जं च पडिग्गहे तं विगिञ्चमाणे वा विसोहेमाणे|| वा नाइकमइ, तं अपणा भुञ्जमाणे अन्नेसिं वा दलमाणे राइभो० चाउम्भासियं परिहारहाणं अणुग्धाइयं८। भिक्खू य उगयवित्तीए अणथमियसंकप्पे असंथडिए विइगिच्छासमावन्नेणं अपाणेणं असणं वा० पडिग्गाहेत्ता आहारमाहारेमाणे अह पच्छ। जाणेज्जा अणुग्गए सूरिए अत्थमिए वा, से जं च मुहे जं च पाणिसि जं च पडिग्गहंसि तं विगिञ्चमाणे वा विसोहेमाणे वा न अइकमइ, तं अप्पणा भुञ्जमाणे अन्नेसिं वा दलमाणे राइभोयणपडिसेवणपत्ते आवजइ चाउम्मासियं परिहारहाणं अणुग्धाइयं १४५'१९ । इह खलु निग्गन्थस्स वा निग्गन्थीए वा राओ वा वियाले वा सपाणे सभोयणे उग्गाले आगच्छेज्जा तं विगिञ्चमाणे वा विसोहेमाणे वा नो अइक्कमइ, तं उग्गिलित्ता पच्चोगिलमाणे राइभोयणपडिसेवणपत्ते आवजइ चाउम्मासियं परिहारहाणं अणुग्धाइयं १७७११०। निग्गन्थस्स य गाहावइकुलं पिण्डवायपडियाए अणुष्पविट्ठस्स अंतो पडिग्गहंसि से पाणे वा बीए वा रए वा परियावज्जेजा तं च संचाएइ विगिञ्चित्तए वा विसोहित्तए वा तओ पुव्वामेव आलोइय २ विसोहिय २ तओ संजयामेव भुञ्जेज्ज वा पिएज्ज वा, तं च नो संचाएइ विगिञ्चत्तए वा विसोहेत्तए वा तं नो अप्पणा भुजेज्जा नो अनेसिं दावए एगन्ते बहुफासुए|| पएसे थंडिले पडिलेहित्ता पमज्जित्ता परिद्ववेयव्वे सिया २१३।११। निग्गन्थस्स य गाहावइकुलंपिण्डवायपडियाए अणुप्पविट्ठस्स अंतो पडिग्गहगंसि दए वा दगरए वा दगफुसिए वा परियावजेज्जा से य उसिणे भोयणजाए परिभोत्तव्वे सिया, से य नो उसिणे ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandie
||सीए भोयणजाए तं नो अप्पणा भुञ्जेज्जा नो अन्नेसिं दावए एगन्ते बहुफासुए पएसे थंडिले पडिलेहित्ता पमज्जित्ता परिद्ववेयव्ये|| सिया '२३५॥१२॥निग्गन्थीए यराओ वा विद्याले वा उच्चारं वा पासवणं वा विगिञ्जमाणीए वा विसोहेमाणीए वा अन्नयरे पसुजाइए वा पक्खिजाइए वा अन्नयर इन्दियजायं परामुसेज्जा तं च निग्गन्थी साइज्जेज्जा हत्थकम्मपडिसेवणपत्ता आवजइ चाउमासियं परिहाद्वाणं अणुग्धाइय।१३। निग्गन्थीए य राओ वा वियाले वा उच्चारं वा पासवणं वा विगिञ्चमाणीए वा विसोहेमाणीए वा अन्नयरे पसुजाइए वा पक्खिजाइए वा अन्नयरंसि सोयंसि ओगाहेज्जा तं च निग्गन्थी साइजेज्जा मेहुणपडिसेवणपत्ता आवजइ चाउम्भासियं परिहारद्वाणं अणुग्धाइयं '२४५११४। नो कप्पइ निग्गन्थीए एगाणियाए होत्तए।१५। नो कप्पइ निग्गन्थीए एगाणियाए गाहावइकुलं भत्ताए वा पाणाए वा निक्खभित्तए वा पविसित्तए वा।१६। नो कप्पइ निग्गन्थीए एगाणियाए बहिया वियारभूमि वा विहारभूमि वा निक्खमित्तए वा पविसित्तए वा॥१७नो कप्पइ निग्गन्थीए एगाणियाए गामाणुगाभं दूइज्जित्तए।१८। नो कप्पड़ निग्गन्थीए एगाणियाए वासावासं वत्थए २५१।१९। नो कप्पइ निग्गन्थीए अचेलियाए होत्तए २५६१२० नो कप्पइ निग्गन्थीए अपाइयाए होत्तए '२६०२१। नो कप्पइ निगन्थीए वोसटुकाइयाए होत्तए २६१।२२। नो कप्पइ निगन्थीए बहिया गामस्स वा जाव संनिवेसस्स वा उड्ढे बाहाओ पगिझिय २ सूराभिमुहाए एगपाइयाए ठिच्चा आयावणाए आयावेत्तए।२३। कप्पड़ से उवस्सयस्स अंतो वगडाए संघाडियपडिबद्धाए पलंबियबाहि(हु )याए समतलपाइयाए ठिच्चा आयावणाए आयावेत्तए २६९।२४ तो ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
| २३
For Private And Personal
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsun Gyanmandir
कप्पइ निग्गन्थीए ठाणाइयाएहोत्तए।२५ नो कप्पइ निग्गन्थीए पडिमट्ठाइयाए होत्तए।२६ नो कप्पइ निग्गन्थीए उक्कुडियासणियाए| होत्तए।२७ नो कप्पइ निग्गन्थीए नेसिज्जियाए होत्तए।२८ नो कप्पइ निग्गन्थीए वीरासणियाए होत्तए।२९। नो कप्पा निग्गन्थीए दण्डासणियाए होत्तए।३०। नो कप्पइ निग्गन्थीए लगण्डसाइयाए होत्तए।३१। नो कप्पइ निगन्थीए ओमंथियाए होत्तए।३२। नो कप्पइ निग्गन्थीए उत्ताणियाए होत्तए।३३। नो कप्पइ निग्गन्थीए अबखुजियाए होत्तए३४। नो कप्पइ निग्गन्थीए एगपासियाए होत्तए २८११३५। नो कप्पइ निग्गन्थीणं आउञ्चणपट्टगं धारेत्तए वा परिहरित्तए वा॥३६॥ कप्पइ निगन्थाणं आउञ्चणपट्टगं धारेत्तए वा परिहरित्तए वा३७ नो कप्पइ निग्गन्थीणं सावस्मयंसि आसणंसि चिट्ठित्तए वा निसीइत्तए वा आसइत्तए वा तुयट्टित्तए वा॥३८॥ कप्पइ निग्गन्थाणं सावस्सयंसि आसणंसि चिद्वित्तए वा निसीइत्तए वा आसइत्तए वा तुट्टित्तए वा३९१ नो कप्पइ निग्गन्थीणं सविसाणंसि फलगंसि वा पीढ़सि वा जाव तुयट्टित्तए वा४० कप्पड़ निग्गन्थाणं जाव तुयट्टित्तए वा '२८९।४१। नो कप्पड़ निग्गन्थीणं सवेण्टयं लाउयं धारेत्तए वा परिहरित्तए वा ४२। कप्पइ निग्गन्थाणं सवेण्टयं लाउयं धारेत्तए वा परिहरित्तए वा २९०४३। नो कप्पइ निग्गन्थीणं सवेण्टया पायकेसरिया धारेत्तए वा पहिरत्तिए वा४४। कप्पइ निग्गन्ताणं सवेण्टया पायकेसरिया धारेत्तए वा पहिरत्तिए वा '२९१ १४५नो कप्पइ निग्गन्थीणं दारुदण्डयं पायपुञ्छणं धारेत्तए वा परिहरित्तए वा॥४६॥ कप्पइ निग्गन्थाणं दारुदण्डयं पायपुञ्छणं धारेत्तए वा परिहरित्तए वा २९२ '१४७१ नो कप्पइ निग्गंथण वा निग्गंथीण वा अनभनस्स ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirm.org
Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandie
|मोथं आइत्तए वा आयभित्तए वा नन्नत्य आगाढानागावेसु रोगायङ्केसु '३१२१४८ नो कप्पइ निगन्थाण वा निग्गन्थीण वा|| पारियासियरस आहारस्स जाव त्यप्पमाणमेत्तमविभूइप्यमाणमेत्तमवि बिंदुध्यमाणमेत्तमवि आहारमाहारेत्तए, नन्न रोगायङ्केसु ३२८१४९।नो कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा पारियासिएणं आलेवणजाएणं गायाई आलिम्पित्तए वा विलिंपित्तए वा, नन्नत्य आगाढानागादेहिं रोगायङ्केहिं '३४०५०१ नो कप्पइ निम्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा पारियासिएणं तेल्लेण वा घएण वा नवणीएण वा वसाए वा गायाई अब्भङ्गित्तए वा मक्खेत्तए वा, नन्नत्य आगाढानागाढेहिं रोगायङ्केहिं (नो कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा कक्केण वा लोद्धेण वा पधूवणेण वा अन्यरेण वा आलेवणजाएणं गायाई उव्वलेत्तए वा उव्वदृत्तए वा, ननत्थ आगाढानागादेहिं रोगायङ्केहिं) '३४८५११ परिहारकप्पट्टिए णं भिक्खू बहिया 2राणं वेयावडियाए गच्छेज्जा, से य आहच्च अइक्कमेज्जा, तं च थे। जाणेजा, अप्पणो आगमेणं अनेसि वा अंतिए सोच्चा, तओ पच्छ। तस्स अहालहसए नाम ववहारे पट्टवियव्ये सिया ३६२'५२ निग्गन्थीए य गाहावइकुलं पिण्डवायपडियाए अणुप्पविठ्ठाए अन्नयरे पुलागभत्ते पडिग्गाहिए सिया, साय संथरेज्जा कप्पड़ से तदिवसं तेणेव भत्तटेणं पज्जोसवेत्तए, नो सेकण्यइ दोच्चंपिगाहावइकुलं पिण्डवायपडियाए० पविसित्तए, सा य नो संथरेज्जा एवं से कप्पइ दोच्चंपि गाहावइकुलं पिण्डवायपडियाए भत्ताए वा पाणाए वा निक्खमित्तए वा पविसित्तए वत्ति बेमि ३७५ '५३। पञ्चमो उद्देसओ५॥ || श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsun Gyanmandie
नो कप्पइ निग्गन्थाण वा निग्गन्थीण वा इमाई छ अवयणाई वइत्तए, तं०-अलियवयणे हीलियवयणे खिसियवयणे फरुसवयणे|| गारत्थियवयणे विओसवियं वा पुणो उदीरत्तए ६९११। छ कप्पस प्रत्यारा पं० २०-पाणाइवायस्स वायं वयमाणे मुसावायस्स वायं वयमाणे अदिन्नादाणस्स वायं वयमाणे अविरइयवायं वयमाणेअपुरिसवायं व्यमाणे दासवायं व्यमाणे, इच्चेइ कप्पस्स छप्यत्थारे पत्थरेत्ता सम्मं अप्पडिपूरेमाणे ताणपत्ते सिया'९९२निग्गंथस्स य अहे पायंसि खाणु वा कंटए वा हीरे वा सकर वा परियावज्जेज्जा तं च निग्गंथे नो संचाएज्जा नीहरित्तए वा विसोहेत्तए वा, तं निगंथी नीहरमाणी वा विसोहेमाणी वा नाइक्कमइ ३३ निग्गंथस्स य अच्छिसि पाणे वा बीए वा रए वा परियावजेजा, तं च निग्गंथ नो संचाएज्जा नीहरित्तए वा विसोहेत्तए वा, तं निग्गंथी नीहरमाणी वा विसोहेमाणी वा नाइकभइ३। निगंथस्स य अच्छिसि पाणे वा बीए वा रए वा परियावज्जेजा, तं च निग्गंथे नो संचाएज्जा नीहरित्तए वा विसोहेत्तए वा, तं निग्गंथी नीहरमाणी वा विसोहेमाणी वा नाइक्कभइ।।। निग्गंथीए य अहे | पायंसि खाणूए वा कंटए वा हीरे वा सक्करे वा परियावज्जेज्जा तं च निगंथी नो संचाएज्जा नीहरित्तए वा विसोहेत्तए वा, तं च निग्गंथे नीहरमाणे वा विसोहेमाणे वा नाइक्कमइ ५। निग्गंथीए य अच्छिसि पाणे वा बीए वा रए वा परियावज्जेज्जा, तं च निग्गंथी नो संचाएइ नीहरित्तए वा विसोहेत्तए वा, तं च निगंथे नीहरमाणे वा विसोहेमाणे वा नाइकमइ '११८६ निगंथे निग्गथिं दुग्गंसि वा विसमंसि वा पव्वयंसि वा पक्खलमाणिं वा पवडमाणिं वा गेण्हमाणे वा अवलम्बमाणे वा नाइक्कमइ ७ निग्गंथे
॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsun Gyanmandir
निग्गथिं सेयंसि वा पंकसि वा पणगंसि वा उदयंसि वा ओक्समाणिं वा ओवुझमाणिं वा गेण्हमाणे वा अवलम्बमाणे वा| नाइक्कमइ८। निग्गंथे निग्गथिं नावं आरुभमाणिं वा ओरुभमाणिं वा गेण्हमाणे वा अवलम्बमाणे वा नाइक्कमइ '१३१९ खित्तचित्तं निग्गंथिं निग्गंथे गिण्हमाणे वा अवलंबमाणे वा नातिकमति '१७८।१० दित्तचित्तं निग्गंथिं निग्गंथे गेण्हमाणे वा अवलम्बमाणे वा नाइक्कमइ '१९३।११।जक्खाइटुं०।१२।उम्मायपत्तं०।१३।उवसग्गपत्तं०१४/साहिगरणं०१५ोसपायच्छित्तं०१६| भत्तपाणपडियाइक्खियं०१७ अट्टजायं निग्गथिं निग्गंथे गेण्हमाणे वा अवलम्बमाणे वा नाइक्कमइ '२४८११८ छ कप्पस्स पलिमंथू पं० २० कोकुइए संजमस्स पलिमंथू मोहरिए सच्चवयणस्स पलिमंथू तिन्तिणिए एसणागोयरस्सपलिमंथू चक्खुलोलुए इरियावहियाए पलिमंथू इच्छालोभे मुत्तिमागस्स पलिमंथूभिन्जानियाणकरणे मोक्खमग्गस्स पलिमंथू, सव्वत्थ भगवया अनियाणया पसत्था '२८६११९। छव्विहा कप्पट्टिई पं० ०-सामाइयसंजयकप्पट्टिई छेओवट्ठावणियसंजयकप्पट्टिई निव्विसमाणकप्पट्टिई निन्विट्ठकाइयकप्पट्टिई जिणकप्पट्टिई थेरकप्पट्टिइत्तिबेमि '४२८१२० छटो उद्देसओ६॥ इति श्रीबृहत्कल्पच्छेदसूत्रं सम्मत्तं ॥ प्रभु महावीरस्वामीनी पट्टपरंपरानुसार कोटीगण-वैरी शाखा-चान्द्रकुल प्रचंड प्रतिभा संपन्न, वादी विजेता परमोपास्य पू. मुनि श्री झवेरसागरजी म.सा. शिष्य बहुश्रुतोपासक, सैलाना नरेश प्रतिबोधक, देवसूर तपागच्छ, समाचारी संरक्षक, आगमोध्धारक पूज्यपाद आचार्यदेवेश् श्री आनंदसागर सूरीश्वरजी महाराजा शिष्य प्रौढ प्रतापी-सिध्धचक्र आराधक समाज संस्थापक पूज्यपाद आचार्य ॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥]
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsuni Gyanmandir
श्री चन्द्रसागर सूरीश्वरजी म. सा. शिष्य चारित्र चूडामणी, हास्य विजेतामालवोध्धारक महोपाध्याय श्री धर्मसागरजी म.सा. शिष्य आगम विशारद, नमस्कार महामंत्र समाराधक पूज्यपाद पंन्यास प्रवर श्री अभयसागरजी म. सा. शिष्य शासन प्रभावक, नीडर वक्ता पू. आ. श्री अशोकसागर सूरिजी म.सा. शिष्य परमात्म भक्ति रसभूत पू. आ. श्री जिनचन्द्रसागर सू.म.सा. लघुगुरुभ्राता प्रवचन प्रभावक पू.आ. श्री हेमचन्द्रसागर म.सा. शिष्य पू. गणी श्री पूर्णचन्द्रसागरजी म.सा. आ आगमिक सूत्र अंगे सं. २०५८ /५९/६० वर्ष दरम्यान संपादन कार्य माटे महेनत करी प्रकाशन दिने पू. सागरजी म. संस्थापित प्रकाशन कार्यवाहक जैनानंद पुस्तकालय, सुरत द्वारा प्रकाशित करेल छे...
॥ श्री बृहत्कल्पसूत्रम् ॥
| २८
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobairt.org
Acharya Shri Kailashsagarsun Gyanmandir
For Private And Personal
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatir.org Acharya Shri Kailashsagarsur Gyanmandir For Private And Personal