Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ namo namo nimmaladaMsaNassa bAla brahmacArI zrI neminAthAya namaH pUjya Ananda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara-gurUbhyo namaH Agama-25 AturapratyAkhyAna AgamasUtra hindI anuvAda 10694 anuvAdaka evaM sampAdaka Agama dIvAkara muni dIparatnasAgarajI [ M.Com. M.Ed. Ph.D. zruta maharSi ] Agama hindI-anuvAda-zreNI puSpa-25
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra Agama sUtra 25, payannAsUtra-2, 'AturapratyAkhyAna' AgamasUtra-25- 'AturapratyAkhyAna' payannAsUtra-2- hindI anuvAda kahAM kyA dekhe? krama viSaya pRSTha krama viSaya prarupaNA pratikramaNa Adi AlocanA AlocanA dAyaka-grAhaka svarUpa | 05 / 4 / asamAdhi maraNa paNDita maraNa evaM ArAdhanA 09 3 ol muni dIparatnasAgara kRt " (AturapratyAkhyAna) AgamasUtra-hindI anuvAda" Page 2
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama sUtra 25, payannAsUtra-2, 'AturapratyAkhyAna' sUtra 45 Agama vargIkaraNa sUtra krama krama Agama kA nAma Agama kA nAma sUtra aMgasUtra-1 25 | AturapratyAkhyAna payannAsUtra-2 01 AcAra 02 sUtrakRt aMgasUtra-2 26 03 sthAna aMgasUtra-3 27 | mahApratyAkhyAna bhaktaparijJA | taMdulavaicArika saMstAraka payannAsUtra-3 payannAsUtra-4 payannAsUtra-5 04 samavAya aMgasUtra-4 28 05 aMgasUtra-5 29 payannAsUtra-6 bhagavatI jJAtAdharmakathA 06 / aMgasUtra-6 payannAsUtra-7 upAsakadazA aMgasUtra-7 payannAsUtra-7 aMtakRt dazA 09 anuttaropapAtikadazA aMgasUtra-8 aMgasUtra-9 30.1 | gacchAcAra 30.2 candravedhyaka 31 | gaNividyA devendrastava vIrastava payannAsUtra-8 payannAsUtra-9 32 10 praznavyAkaraNadazA aMgasUtra-10 33 aMgasUtra-11 34 | nizItha 11 vipAkazruta 12 aupapAtika payannAsUtra-10 chedasUtra-1 chedasUtra-2 upAMgasUtra-1 bRhatkalpa vyavahAra rAjaprazciya upAMgasUtra-2 chedasUtra-3 14 jIvAjIvAbhigama upAgasUtra-3 37 upAMgasUtra-4 upAMgasUtra-5 upAMgasUtra-6 chedasUtra-4 chedasUtra-5 chedasUtra-6 40 upAMgasUtra-7 dazAzrutaskandha 38 jItakalpa 39 mahAnizItha Avazyaka 41.1 oghaniyukti 41.2 | piMDaniyukti 42 | dazavaikAlika 43 uttarAdhyayana 44 nandI anuyogadvAra mUlasUtra-1 mUlasUtra-2 mUlasUtra-2 15 prajJApanA 16 sUryaprajJapti 17 candraprajJapti | jaMbUdvIpaprajJapti 19 nirayAvalikA kalpavataMsikA 21 | puSpikA | puSpacUlikA 23 vRSNidazA 24 catu:zaraNa upAgasUtra-8 upAMgasUtra-9 upAMgasUtra-10 upAMgasUtra-11 upAMgasUtra-12 payannAsUtra-1 mUlasUtra-3 mUlasUtra-4 cUlikAsUtra-1 cUlikAsUtra-2 muni dIparatnasAgara kRt "(AturapratyAkhyAna) AgamasUtra-hindI anuvAda" Page 3
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama sUtra 25, payannAsUtra-2, 'AturapratyAkhyAna' sUtra 10 01 01 04 muni dIparatnasAgarajI prakAzita sAhitya Agama sAhitya Agama sAhitya sAhitya nAma baksa krama sAhitya nAma mUla Agama sAhitya: 147 6 | Agama anya sAhitya:1-1- AgamasuttANi-mUlaM print [49] -1- mArAma thAnuyoga 06 -2- AgamasuttANi-mUlaM Net [45] -2- Agama saMbaMdhI sAhitya 02 -3- AgamamaJjUSA (mUla prata) [53] -3- RSibhASita sUtrANi | Agama anuvAda sAhitya: 165 -4- Agamiya sUktAvalI -1- AgamasUtra gujarAtI anuvAda [47] | Agama sAhitya- kula pustaka 516 -2- AgamasUtra hindI anuvAda Net [47] | -3- Aagamsootra English Trans. | [11] | -4- sAmasUtra saTI 42rAtI manuvAH [48] -5- AgamasUtra hindI anuvAda print [12] anya sAhitya:3 Agama vivecana sAhitya: 171 tattvAbhyAsa sAhitya-1- AgamasUtra saTIkaM [46] 2 sUtrAtyAsa sAhitya 06 -2- AgamasUtrANi saTIkaM pratAkAra-11 [51]] 3 vyAkaraNa sAhitya 05 | -3- AgamasUtrANi saTIkaM pratAkAra-2 vyAkhyAna sAhitya. -4- Agama cUrNi sAhitya [09] 5 unalata sAhitya 09 |-5- savRttika AgamasUtrANi-1 [40] 6 va sAhitya 04 -6- savRttika AgamasUtrANi-2 [08] 7 mArAdhanA sAhitya 03 |-7- sacUrNika AgamasuttANi / [08] 8 pariyaya sAhitya 04 Agama koSa sAhitya: 02 -1- Agama saddakoso [04] 10 tIrthaM52 saMkSipta rzana 25 -2- Agama kahAkoso [01] | 11hI sAhitya 05 -3- Agama-sAgara-koSa: [05] 12 dIparatnasAgaranA laghuzodhanibaMdha 05 -4- Agama-zabdAdi-saMgraha (prA-saM-gu) [04] Agama sivAyanuM sAhitya kUla pustaka 5 Agama anukrama sAhitya: 09 -1- sAgamaviSayAnubha- (bhUga) | 1-Agama sAhitya (kula pustaka) -2- Agama viSayAnukrama (saTIka) 04 2-Agametara sAhitya (kula 08 -3- Agama sUtra-gAthA anukrama dIparatnasAgarajI ke kula prakAzana RAAEEmunihIparatnasAgaranuM sAhitya | bhuniTIparatnasAgaranu Agama sAhitya [ pusta8 516] tejA pAnA [98,300] 2 bhuniTIparatnasAgaranuM anya sAhitya [ pusta8 85] tenAsa pAnA [09,270] munihIparatnasAgara saMzatita tatvArthasUtra'nI viziSTa DVD tenAla pAnA [27,930] | sbhaa| prAzano 01 + viziSTa DVD sapAnA 1,35,500 | 149 54na sAhitya 85 02 | 03 60 muni dIparatnasAgara kRt - (AturapratyAkhyAna) AgamasUtra-hindI anuvAda' Page 4
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama sUtra 25, payannAsUtra-2, 'AturapratyAkhyAna' sUtra [25] AturapratyAkhyAna payannAsUtra-2- hindI anuvAda sUtra-1 cha kAya kI hiMsA kA eka hissA jo trasa kI hiMsA, usakA eka deza jo mArane kI buddhi se niraparAdhI jIva kI nirapekSapana se hiMsA, isalie aura jhUTha bolanA Adi se nivRtta honevAlA jo samakita dRSTi jIva mRtyu pAtA hai to use jinazAsana meM (pA~ca mRtyu meM se) bAla paMr3ita maraNa kahA hai| sUtra - 2 jinazAsana meM sarva virati aura dezavirati meM do prakAra kA yatidharma hai, usameM dezavirati kA pA~ca aNuvrata aura sAta zikSAvrata milAne se zrAvaka ke bAraha vrata batAe haiN| una sabhI vrata se yA phira eka do Adi vrata samAna usa ke deza ArAdhana se jIva dezavirati hote haiN| sUtra-3 prANI kA vadha, jhUTha bolanA, adattAdana aura parastrI kA niyama karane se tathA IcchA pariNAma kA niyama karane se pA~ca aNuvrata hote haiN| sUtra-4 jo digaviramaNa vrata, anarthadaMDa se nivartana rUpa anarthadaMDa viramaNa aura dezAvagAsika meM tInoM milakara tIna guNavrata kahalAte haiN| sUtra-5 bhoga-upabhoga kA parimANa, sAmAyika, atithi saMvibhAga aura pauSadha ye saba (milakara) cAra zikSAvrata kahalAte haiN| sUtra-6 zIghratayA mRtyu hone se, jIvitavya kI AzA na tUTane se, yA phira svajana se (saMlekhanA karane kI) paravAnagI na milane se, AkharI saMlekhanA kie binAsUtra -7 zalyarahita hokara; pApa Alocakara apane gharameM nizcaya se saMthAre para ArUDha hokara yadi dezavirati prApta karake mara jAe to use bAla paMr3ita maraNa kahate haiM / sUtra-8 jo vidhi bhaktaparijJA meM vistAra se batAyA gayA hai vo yakInana bAla paMDita ke lie yathAyogya jAnanA caahie| sUtra-9 kalpopapanna vaimAnika (bAra) devaloka ke lie nizcaya karake usakI utpatti hotI hai aura vo utkRSTa se nizcaya karake sAtave bhava taka siddha hotA hai| sUtra-10 jinazAsana ke lie yaha bAla paMr3ita maraNa kahA gayA hai, aba maiM paMr3itamaraNa saMkSepa meM kahatA huuN| muni dIparatnasAgara kRt " (AturapratyAkhyAna) AgamasUtra-hindI anuvAda" Page 5
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama sUtra 25, payannAsUtra-2, 'AturapratyAkhyAna' sUtrasUtra - 11 he bhagavaMta ! maiM anazana karane kI IcchA rakhatA hU~ | pApa vyavahAra ko pratikramatA hU~ / bhUtakAla ke (pApa ko) bhAvi meM honevAle (pApa) ko, vartamAna ke pApa ko, kie hue pApa ko, karavAe hue pApa ko aura anumodana kie gae pApa kA pratikramaNa karatA hU~, mithyAtva kA, avirati pariNAma, kaSAya aura pApa vyApAra kA pratikramaNa karatA huuN| mithyAdarzana ke pariNAma ke bAre meM, isa loka ke bAre meM, paraloka ke bAre meM, sacitta ke bAre meM, acitta ke bAre meM, pA~ca indriya ke viSaya ke bAre meM, ajJAna acchA hai aisI ciMtavanA kiye hue... jhUThe AcAra kA citavana kiye hue, bauddhAdika kudarzana acchA aisA ciMtavana kiye hue, krodha, mAna, mAyA aura lobha, rAga, dveSa aura moha ke lie ciMtavana kiye hue, (pudgala padArtha aura yaza Adi kI) IcchA ke lie ciMtana hae, mithyAdRSTipana kA ciMtavana kiye hae, mUrchA ke lie ciMtave hae, saMzaya se, yA anyamata kI vAMchA se citavana kiye hue, ghara ke lie ciMtave hue, dUsaroM kI cIjeM pAne kI vAMchA se ciMtavana kiye hue, bhUkha-pyAsa se ciMtave hue, sAmAnya mArga meM yA viSama mArga meM calane ke bAda bhI ciMtave hue, niMdrA meM ciMtave hue, niyANA ciMtave hue, snehavaza se, vikAra ke yA citta ke DahoNANa se ciMtave hue, kleza, mAmUlI yuddha ke lie ciMtave hue yA mahAyuddha ke lie ciMtavana kiye hae. saMga ciMtave hae, saMgraha ciMtave hae. rAjasabhA meM nyAya ke lie ciMtave hae, kharIda karane ke lie aura becane ke lie ciMtave hue, anartha daMDa ciMtave hue, upayoga yA anupayoga se ciMtave hue, khuda para karjA ho usake lie ciMtave hue, vaira-tarka, vitarka, hiMsA, hAsya ke lie, atihAsya ke lie, ati roSa karake yA kaThora pApa-karma ciMtavana kiye hue, bhaya ciMtave hue, rUpa ciMtave hue, apanI prazaMsA dUsaroM kI niMdA, yA dUsaroM kI gardA ciMtave hue, dhanAdika parigraha pAne ko ciMtave hue, Arambha ciMtave hue, viSaya ke tIvra abhilASa se saMrabha ciMtave hue, pApa kArya anumodana samAna ciMtave hue, jIvahiMsA ke sAdhana ko pAne ko ciMtave hue, asamAdhi meM maranA ciMtave hue, gahare karma-udaya dvArA ciMtave hue, RSi ke abhimAna se yA sukha ke abhimAna se ciMtave hue, avirati acchI aisA ciMtave hue, saMsAra sukha ke abhilASa sahita maraNa citavana kiye hue... divasa sambandhI yA rAta sambandhI sote yA jAgate kisI bhI atikrama, vyatikrama, aticAra yA anAcAra lagA ho usakA mujhe micchAmi dukkaDam ho / sUtra-12 jino meM vRSabha samAna varddhamAnasvAmI ko aura gaNadhara sahita bAkI sabhI tIrthaMkara ko maiM namaskAra karatA hU~ sUtra - 13 isa prakAra se maiM sabhI prANIoM ke Arambha, alika (asatya) vacana, sarva adattAdAna (corI), maithuna aura parigraha kA paccakhANa karatA huuN| sUtra - 14 mujhe sabhI jIva ke sAtha maitrIbhAva hai / kisI ke sAtha mujhe vaira nahIM hai, vAMcchA kA tyAga karake maiM samAdhi rakhatA huuN| sUtra - 15 sabhI prakAra kI AhAra vidhi kA, saMjJAoM kA, gAravoM kA, kaSAyoM kA aura sabhI mamatA kA tyAga karatA hU~, saba ko khamAtA huuN| isa muni dIparatnasAgara kRt " (AturapratyAkhyAna) AgamasUtra-hindI anuvAda" Page 6
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama sUtra 25, payannAsUtra-2, 'AturapratyAkhyAna' sUtra - 16 yadi mere jIvita kA upakrama (Ayu kA nAza ) isa avasara meM ho, to yaha paccakkhANa aura vistAravAlI ArAdhanA mujhe ho / sUtra - sUtra - 17 sabhI duHkha kSaya hue haiM jinake aise siddha ko aura arihaMta ko namaskAra ho, jinezvaroM ne kahe hue tattva meM saddahatA hU~, pApakarma ko paccakkhANa karatA hU~ / sUtra 18 jina ke pApa kSaya hue haiM, aise siddha ko aura mahA RSi ko namaskAra ho, jisa taraha se kevalI oMne batAyA hai vaisA saMthArA maiM aMgIkAra karatA hU~ / sUtra 19 jo kucha bhI jhUTha kA AcaraNa kiyA ho una saba ko mana, vacana, kAyA se vosirAtA huuN| sarva AgAra rahita (jJAna, zraddhA aura kriyArUpa) tIna prakAra kI sAmAyika maiM karatA hU~ / sUtra - 20 bAharI aura abhyaMtara upadhi tathA bhojana sahita zarIra Adi una saba bhAva ko maiM mana, vacana, kAyA se vosirAtA (tyAga karatA) huuN| sUtra 21 isa prakAra se sabhI prANI ke Arambha ko, akhila (jhUTha) vacana ko, sarva adattAdAna corI ko, maithuna aura parigraha kA paccakkhANa karatA hU~ / sUtra - 22 merI sabhI jIva se maitrI hai| kisI ke sAtha mujhe vaira nahIM hai / vAMcchanA kA tyAga karake maiM samAdhi rakhatA hU~ sUtra - 23 rAga ko, bandhana ko, dveSa aura harSa ko, rAMkapana ko, capalapana ko, bhaya ko, zoka ko, rati ko, arati ko maiM vosirAtA (tyAga karatA) hU~ / sUtra 24 mamatA rahitapana meM tatpara honevAlA maiM mamatA kA tyAga karatA hU~, aura phira mujhe AtmA AlambanabhUta hai, dUsarI sabhI cIja ko vosirAtA hU~ / sUtra - 25 mujhe jJAnameM AtmA, darzanameM AtmA, cAritrameM AtmA, paccakkhANameM AtmA aura saMjama jogameM bhI AtmA (AlambanarUpa) ho / sUtra - 26 jIva akelA jAtA hai, yakInana akelA utpanna hotA hai, akele ko hI maraNa prApta hotA hai, aura karmarahita hone ke bAvajUda akelA hI siddha hotA hai| sUtra - 27 jJAna, darzana sahita merI AtmA eka zAzvata hai, zeSa sabhI bAhya padArtha mere lie kevala sambandha mAtra svarUpa vAle haiN| muni dIparatnasAgara kRt " (AturapratyAkhyAna)" AgamasUtra - hindI anuvAda" Page 7
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra Agama sUtra 25, payannAsUtra-2, 'AturapratyAkhyAna' sUtra - 28 jisakI jar3a riztA hai aisI duHkha kI paramparA isa jIvane pAI, usa ke lie sabhI saMyoga saMbaMdha ko mana, vacana, kAyA se maiM tyAga karatA huuN| sUtra - 29 prayatna (pramAda) se jo mUlaguNa aura uttaraguNa kI maiMne ArAdhanA nahIM kI hai una saba kI maiM nindA karatA huuN| bhAva kI virAdhanA kA pratikramaNa karatA huuN| sUtra - 30, 31 sAta bhaya, ATha mada, cAra saMjJA, tIna gArava, tettIsa AzAtanA, rAga, dveSa kI tathA- ... asaMyama, ajJAna, mithyAtva aura jIvameM evaM ajIvameM sarva mamatva kI maiM nindA karatA hU~ aura gardA karatA huuN| sUtra-32 nindA karane ke yogya kI maiM nindA karatA hU~ aura jo mere lie gardA karane ke yogya hai una (pApa kI) gardA karatA huuN| sabhI abhyaMtara aura bAhya upadhi kA maiM tyAga karatA huuN| sUtra - 33 jisa taraha ratnAdhika ke sAmane bolane(kahene) vAlA kArya yA akArya ko saralatA se kahatA hai usI taraha mAyA mRSAvAda ko chor3akara vaha pApa ko Aloe / sUtra-34 jJAna, darzana, tapa aura cAritra una cAroM meM acalAyamAna, dhIra, AgamameM kuzala, batAe hue gupta rahasya ko anya ko nahIM kahanevAlA (aise guru ke pAsa se AloyaNA lenI cAhie / ) sUtra-35 he bhagavan ! rAga se, dveSa se, akRtajJatva se aura pramAda se maiMne jo kucha bhI tumhArA ahita kiyA ho vo maiM mana, vacana, kAyA se khamAtA huuN| sUtra-36 ___maraNa tIna prakAra kA hotA hai-bAla maraNa, bAla-paMr3ita maraNa aura paMr3ita maraNa, sIrpha kevalI paMr3ita maraNa se mRtyu pAte haiN| sUtra-37 ___aura phira jo ATha madavAle, naSTa huI ho vaisI buddhivAle aura vakrapana ko (mAyA ko) dhAraNa karanevAle asamAdhi se marate haiM unheM nizcaya se ArAdhaka nahIM kahA hai| sUtra-38 maraNa virAdhe hae (asamAdhi maraNa dvArA) devatA meM durgati hotI hai / samyaktva pAnA durlabha hotA hai aura phira AnevAle kAla meM ananta saMsAra hotA hai / sUtra - 39 deva kI durgati kauna-sI ? abodhi kyA hai ? kisa lie (bAra-bAra) maraNa hotA hai ? kisa vajaha se jIva ananta kAla taka ghUmatA rahatA hai ? sUtra - 40,41 maraNa virAdhe hue kaMdarpa (mazkarA) deva, kilbiSika deva, cAkara deva, asura deva aura saMmohA (sthAna bhraSTa) muni dIparatnasAgara kRt " (AturapratyAkhyAna) AgamasUtra-hindI anuvAda" Page 8
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama sUtra 25, payannAsUtra -2, 'AturapratyAkhyAna' deva yaha pA~ca durgati hotI hai / isa saMsAra meM-mithyAdarzana rakta, niyANA - sahita, kRSNa lezyAvAle jo jIva maraNa pAte haiM-una ko bodhi durlabha hotA hai / sUtra - 42 isa saMsAra meM samyak darzana meM rakta, niyANA rahita, zukla lezyAvAle jo jIva maraNa pAte haiM una jIva ko bodhi bIja (samakita sulabha hotA hai / sUtra 43 sUtra - ke zatrurUpa, bahuta mohavAle, dUSaNa sahita, kuzIla hota haiM aura asamAdhimeM maraNa pAte haiM vo ananta saMsArI hote haiM / sUtra - 44, 45 jina vacana meM rAgavAle, jo guru kA vacana bhAva se svIkAra karate haiM, dUSaNa rahita haiM aura saMklezarahita hote haiM, ve alpa saMsAravAle hote haiN| jo jinavacana ko nahIM jAnate vo becAre (AtmA) - bAla maraNa aura kaIM bAra binA IcchA se maraNa pAte haiM / sUtra 46 zastragrahaNa (zastra se AtmahatyA karanA), viSabhakSaNa, jala ke maranA, pAnI meM DUba maranA, anAcAra aura adhika upakaraNa kA sevana karanevAle janma maraNa kI paramparA bar3hAnevAle hote haiN| sUtra - 47 urdhva, adho, tircchA (loka) meM jIva ne bAlamaraNa kie lekina aba darzana jJAna sahita maiM paMr3ita maraNa se I mruuNgaa| sUtra - 48 udvega karanevAle janma, maraNa aura naraka meM bhugatI huI vedanAko yAda karate hue aba tuma paMr3ita maraNa se maro sUtra - 49 yadi duHkha utpanna ho to svabhAva dvArA usa kI vizeSa utpatti dekhanA (saMsArameM bhugate hue vizeSa duHkha ko yAda karanA) saMsAra meM bhramaNa karate hue maiMne kyA-kyA duHkha nahIM pAe (aisA socanA cAhie / ) sUtra 50 aura phira maiMne saMsAra cakrameM sarve pudgala kaI bAra khAe aura pariNamAe, to bhI meM tRpta nahIM huA / sUtra- 51 tRNa aura lakar3e se jaise agni tRpta nahIM hotA aura hajAroM nadIyoM se jaise lavaNa samudra tRpta nahIM hotA, vaise kAma bhoga dvArA yaha jIva tRpti nahIM pAtA / sUtra 52 AhAra ke lie (taMdulIyA) matsya sAtavI narakabhUmi meM jAte haiN| isalie sacitta AhAra karane kI mana se bhI IcchA yA prArthanA karanA ucita nahIM hai / sUtra 53 jisane pahele ( anazana kA) abhyAsa kiyA hai, aura niyANA rahita huA hU~ aisA maiM mati aura buddhi se soca kara phira kaSAya ko rokanevAlA maiM zIghra hI maraNa aMgIkAra karatA hU~ / muni dIparatnasAgara kRt " (AturapratyAkhyAna)" AgamasUtra - hindI anuvAda" Page 9
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama sUtra 25, payannAsUtra -2, 'AturapratyAkhyAna' sUtra - 54 dIrghakAla ke abhyAsa binA akAla meM ( anazana karanevAle) vo puruSa maraNa ke avasara para pahale kie hue karma ke yoga se pIche bhraSTa hote haiN| (durgati meM jAte haiN)| sUtra sUtra - 55 usake lie rAdhAvedha ( ko sAdhanevAle puruSa) kI taraha lakSyapUrvaka udyamavAle puruSa mokSamArga kI jisa taraha sAdhanA karate haiM usI taraha apane AtmA ko jJAnAdi guNa ke sahita karanA caahie| sUtra - 56 vaha (maraNa ke) avasara para bAhya (paudgalika) vyApAra rahita, abhyantara (Atma svarUpa ) dhyAna meM magna, sAvadhAna manavAlA hokara zarIra kA tyAga karatA hai / sUtra - 57 rAga-dveSa kA vadha kara ke, ATha karma ke samUha ko naSTa karake, janma aura maraNa samAna arahaTTa ko bhedakara tUM saMsAra se alaga ho jAegA / sUtra 58 isa prakAra se trasa aura sthAvara kA kalyANa karanevAlA mokSa mArga kA pAra dilAnevAlA, jinezvara ne batAe hue sarva upadeza kA mana, vacana, kAyA se meM zraddhA karatA huuN| sUtra 59 usa (maraNa ke) avasara para ati samartha cittavAle se bhI bAraha aMga samAna sarva zrutaskaMdha kA ciMtana karanA kIna nahIM hai / sUtra 60 (isalie) vItarAga ke mArga meM jo eka bhI pada se mAnava bAra-bAra vairAga pAe usa pada sahita ( usI pada kA citavana karate hue) tumheM mRtyu ko prApta karanA ucita hai| sUtra - 61 usa ke lie maraNa ke avasara meM ArAdhanA ke upayogavAlA jo puruSa eka zloka kI bhI ciMtavanA karatA rahe to vaha ArAdhaka hotA hai / sUtra - 62 ArAdhanA ke upayogavAlA, suvihita ( acche AcAravAlA) AtmA acchI taraha se (samAdhi bhAva se) kAla karake utkRSTa se tIna bhava meM mokSa pAtA hai / sUtra 63 prathama to maiM sAdhu hU~, dUsarA sabhI cIjameM saMyamavAlA hU~ (isalie ) saba ko vosirAtA hU~, yaha saMkSepa meM kahA hai sUtra - 64 jinezvara bhagavAna ke Agama meM kahA gayA amRta samAna aura pahale nahIM pAnevAlA (Atmatattva ) maiMne pAyA hai aura zubha gati kA mArga grahaNa kiyA hai isalie maiM maraNa se nahIM DaratA / sUtra - 65 dhIra puruSa ko bhI maranA par3atA hai, kAyara puruSa ko bhI yakInana maranA par3atA hai, donoM ko bhI nizcaya se muni dIparatnasAgara kRt " (AturapratyAkhyAna)" AgamasUtra - hindI anuvAda" Page 10
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama sUtra 25, payannAsUtra-2, 'AturapratyAkhyAna' sUtramaranA hai, to dhIrapana se maranA hI yakInana sundara hai| sUtra-66 zIlavAna ko bhI maranA par3atA hai, zIla rahita puruSa ko bhI yakInana maranA par3atA hai, donoM ko bhI nizcaya kara ke maranA hai, to zIla sahita maranA hI nizcaya se prazaMsanIya hai| sUtra-67 jo koI bhI cAritrasahita jJAna meM, darzana meM aura samyaktva meM, sAvadhAna hokara prayatna karegA to vizeSa kara ke saMsAra se mukta ho jaaegaa| sUtra-68 lambe samaya taka brahmacarya kA sevana karanevAlA, zeSa karma kA nAza kara ke aura sarva kleza kA nAza kara ke kramika zuddha hokara siddhi meM jAtA hai| sUtra-69 kaSAya rahita, dAnta (pA~ca indriya aura mana kA damana karanevAlA), zUravIra, udyamavaMta aura saMsAra se bhayabhrAMta hue AtmA kA paccakkhANa acchA hotA hai| sUtra-70 dhIra aura moha rahita jJAnavAlA jisa maraNa ke avasara para yaha paccakkhANa karegA to vaha uttama sthAnaka ko prApta kregaa| sUtra - 71 dhIra, jarA aura maraNa ko jAnanevAlA, jJAnadarzana se yukta loka meM udyota ko karanevAle aise vIraprabhu sarva duHkha kA kSaya batAnevAle ho| (25)AturapratyAkhyAna-prakIrNaka-2 kA muni dIparatnasAgarakRt hindI anuvAda pUrNa muni dIparatnasAgara kRt " (AturapratyAkhyAna) AgamasUtra-hindI anuvAda" Page 11
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama sUtra 25, payannAsUtra-2, 'AturapratyAkhyAna' namo namo nimmaladaMsaNassa pUjyapAd zrI AnaMda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara gurUbhyo nama: SONGS 25 AturapratyAkhyAna AgamasUtra hindI anuvAda . . . . . . . . . . [anuvAdaka evaM saMpAdaka] Agama dIvAkara muni dIparatnasAgarajI [ M.Com. M.Ed. Ph.D. zruta maharSi] . A 21182:- (1) (2) deepratnasagar.in bhelA bheDresa:- jainmunideepratnasagar@gmail.com bholA/ 09825967397 muni dIparatnasAgara kRt' (AturapratyAkhyAna) AgamasUtra-hindI anuvAda" Page 12