Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ || zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH | // zrutaadhiSThAtrI bhagavatI zrI sarasvatI mAtAne namaH | AsAdhanAnA amRta anuSThAna (prItiyoga-bhaktiyoga-jinavacana AjJAyoga-asaMgayoga) zrImad AnaMdaghanajI mahArAja gaNizrI devacaMdrajI mahArAja * mahopAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAja munizrI mohanavijayajI mahArAja kRpALudeva zrImad rAjacaMdrajI praNItA zrI vacanAmRta Adi mahApuruSo dvArA racita vartamAna tIrthakara covIzInA alaukika stavanonuM AMzika varNana lekhaka-saMpAdaka: pravINacaMdra ela. zAha (Ph.D.) Newtonian And Quantum Physics Reading, PA 19608 U.S.A. email : pshahusa@yahoo.com
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ sahRdaya samarpaNa "ananya zaraNanA ApanAra evA zrI sadgurudevane atyaMta bhaktithI namaskAra ho." prakAzaka: Jain Center Of Connecticut prakAzana varSa : 2017 prAptisthAna : (bhAratamAM) (1) bharata grAphIkasa - amadAvAda Ph. : 079-22134176 (2) sarasvatI pustaka bhaMDAra - amadAvAda Ph. : 079-25356692 (3) sevaMtIlAla vI. jaina - muMbai Ph. : 022-22404717, 22412445 (U.S.A.) (1) Dr. Pravin L. Shah E-mail: pshahusa@yahoo.com Cell Phone : 610-780-2855 - adhyAtmayogI zrI AnaMdaghanajI, - mahopAdhyAya zrI yazovijayajI, - muni zrI mohanavijayajI mahArAja, - gaNI zrI devacaMdrajI mahArAja, - parama kRpALu deva zrImad rAjacaMdrajI AdinA kara-kamalomAM ApanI kRpAthI Apane priya evuM Apane ja samarpaNa karatAM atyaMta AnaMda anubhavuM chuM. A grantha saune kalyANakArI nivaDo tevI mArI aMtaranI prArthanA "jJAnaprakAze re moha timira hare, jehane sadguru sura, te nija dekhe re sattAdharmanI, cidAnaMda bharapUra." (uM. yazovijayajI kRta savAso gAthAnuM stavana) aho ! aho ! zrI sadaguru, karuNA siMdhu apAra; A pAmara para prabhu karyo aho ! adbhuta ! upakAra, zuM prabhu caraNa kane dharUM, AtmAthI sau hIna, te to prabhue ApIyo, vat caraNAdhIna. deha chatAM jenI dazA, varte dehAtIta, te jJAnInA caraNamAM ho vaMdana agaNita (zrI AtmasiddhizAstra-zrImad rAjacaMdrajI) -pravINacaMdra ela. zAha (Ph.D.) mUlya : U.S.A. : $ 5.00 INDIA : RS.300 mudraka : bharata grAphIksa, nyumArkeTa, pAMjarApoLa, rilIpha roDa, amadAvAda-380001 phona: 079-22134176, mo. 99250 20106 E-mail: bharatgraphics1@gmail.com
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ anumodanA anaMta upakArI paramAtmA zrI vItarAga prabhunA zAsanamAM aneka mahAtmA puruSo thayA che. cauda pUrvadhArI tathA daza pUrvadhArI evA sudharmAsvAmI, jaMbusvAmI ityAdi aneka dharmavIra puruSo thayA che. chellA eka hajAra varSanA gALAmAM kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdrAcArya tathA pUjayapAda haribhadrasUrijI mahArAja tathA malayagiri mahArAja sAheba Adi aneka dharmazAstro racanArA tathA TIkAgraMtho racanArA dharmavIra puruSo thayA che. kaliyuganA prabhAve ghaTatI jatI buddhi ane ghaTatI jatI jJAnadazAvALA kALamAM paNa chellA traNaso varSa pahelA nIcenA cAra mahAtmA puruSo bhaktiyogAcAryo thayA che. 1. pUjya zrI AnaMdaghanajI mahArAja sAheba 2.pUjya upAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAja sAheba 3. pUjya zrI mohanavijayajI mahArAja sAheba 4. pUjya zrI devacaMdrajI mahArAja sAheba uparokta cAre mahAtmA lagabhaga sattaramA saikAmAM thayA che. koi AgaLa ane koika pAchaLa, paNa A arasAmAM A mahAtmA puruSo gujarAtamAM thayA che. teoe covIze tIrthaMkara paramAtmAnA bhaktibhAva svarUpe covIza-covIza stavano banAvyA che. je atizaya rasaprada, bhaktiyogathI bharapUra, adhyAtma ane vairAgyarasathI chalochala bharelA, gAtA-gAtA ghaNo ja Atmiya AnaMda upaje evA A stavano banAvyA che. te sarva stavanonA artha bhaNavA jevA, gAvA jevA ane kaMThastha karavA jevA che. gAnAra sAdhakano AtmA avazya kaMika navuM addabhUta tattva prApta kare ja tevuM daivata A stavanomAM che. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna A stavanonA artha lakhavAno ghaNA vaktAoe sAro evo prayatna karyo che. ghInA prakAzita thayelA dIpakamAM jema eka camacI ghI umeravAmAM Ave to dIpaka lAMbo samaya prakAza Apato ja rahe che, tema paramAtmAnA bhaktirasathI lakhelA A stavanonA saraLa gujarAtI bhASAmAM artho lakhIne pravINabhAie amerikAmAM rahIne paNa jaina samAjane bhaktirasamAM dAkhala thavA AvuM ja eka nAnakaDuM jJAna prabhAvanAnuM uttama kArya karyuM che te jANIne ghaNo ja AnaMda thAya che. A cAre mahAtmAoe je stavano banAvyA che te ghaNA gUDhArtha ane AtmAnI ekAkAratAnI sAkSI svarUpa che. temAMthI paNa keTalAka stavano to atizaya AnaMdakArI, AtmatattvanI sAdhanA ApanArA ane paramAtmAnI sAthe mIThA-madhurA bola sAthe sarvathA ekAkAra thavA svarUpa che. tevA keTalAka aNamola stavanonA saraLa bhASAmAM artha sahita paMDitavarya zrI pravINabhAie paramAtmA sAthe ekAkAra thaine A atha lakhyA che. A kArya ghaNuM ja anumodanIya ane prazaMsanIya che. vAraMvAra A viSayano abhyAsa karavA mATe ucita mArgadarzana ApatuM A pustaka che. sarve paNa ArAdhaka jIvoe ochAmAM ochuM pAMca vAra A pustaka manana-ciMtana-nididhyAsana karavApUrvaka vAMcavA huM vinaMtI karuM chuM. A pustaka dvArA ApaNe paNa vItarAga paramAtmAnI bhaktimAM layalIna banIne Atma kalyANa sAdhanArA banIye. jaina zAsanamAM AvA pustakono abhyAsa vRddhi pAme ane lekhakanA utsAhane uttejanA maLe e ja AzA sAthe... e-602, pArzvadarzana komlekSa, navayuga koleja sAme, rAMdera roDa, surata-9 (inDiyA) phona ghara : 0261-2763070 mo. 9898330835 dhIralAla DAhyAlAla mahetA
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ anumodanA himAlayamAMthI vahI nikaLelI gaMgA AsapAsanA pradezo ane kinArAone zItaLa ane pavitra karI jema sAgarane pahoMce che tema saMto mahaMto mahAtmA puruSo ane mahAna vibhUtio potAnI anubhUtinI kRtio ane mIThI vANI dvArA mAnavonuM kalyANa karatA, mArga batAvatA pote mokSa prati prayANa kare che. AvI ja keTalIka mahAna vibhUtio (zrImad zrI AnaMdaghanajI, upAdhyAya zrI yazovijayajI, gaNI zrI devacaMdrajI)nA racela stavano sajhAyo pado ane zAstra sUtrono saMgraha karIne eka evuM aNamola pustaka (graMtha) bahAra paDyuM che jenA vAMcana manana dvArA sAdhaka AtmA muktinA paMthe AnaMda-maMgaLathI prayANa karI zake. amerikAnIvAsI lekhaka DaoN. zrI pravINacaMdra ela. zAhe A pustaka lakhIne vAcaka vargane ane sarvajijJAsu AtmAone suMdara bheTa ApI che. emaNe je rIte eka pachI eka anuSThAno saMdarbha sAthe samajAvyA che te bahu mananIya ane ciMtanIya che. ane A aNamola saMgraha pravINabhAinA jIvananA AtmapuruSArthanuM pariNAma che. Ajano mAnavI AkhA jagata sAthe saMbaMdha bAMdhavAnI AMdhaLI doDamAM potAnI jAta (AtmA sAthe) sAtheno saMbaMdha khoi beTho che. AkhA jagatanI sAthe saMbaMdha bAMdhavAmAM, jagatane oLakhavAnI tAlAvelImAM,. potAnI jAta sAtheno saMbaMdha khoi beTho che-bhUlI gayo che ane pariNAme duHkhajaanubhaveche. potA tarapha vaLyA vinA aMtaramukha dRSTi prApta karyA vagara ekalI kriyAnI cIlAcAlu doDamAM ghumyA karavAthI jIvanamAM zAMti saMtoSa ane AnaMdanuM avataraNa thai zakatuM nathI. ane dhArmika rahevA chatAM pyAsa ane prIti to bhautikatAnI ja rahe che. ane AnuM nAma ja oghadRSTi. A pustakamAM suMdara rIte samajAvI che. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 7 anaMta upakArI jinezvara bhagavaMtanI upAsanA, ArAdhanA AtmA mATe ghaNI ja anivArya che. AtmasAdhanAnA aneka prakAromAM jinopAsanA e mukhya sAdhanA che. jinezvara bhagavAnanI sevA, bhakti ke ArAdhanA karavI e upAsanA kahevAya. AvI sevA vAraMvAra thAya tyAre te bhaktinuM rUpa dhAraNa kareche. bhaktimAM guNAnurAganI bhavyatA Ave tyAre te ArAdhanAnuM rUpa dhAraNa kare che. ane ArAdhanAmAM ekAgratA vadhe tyAre te ananya upAsanAnuM rUpa dhAraNa kare che. AvI utkRSTa upAsanA dvArA jIva paramapadane pAme che. (uttarAdhyayana sUtra AnI sAkha Ape che.) bhadratA, saraLatA, vinaya ane pavitratA e sAcI jinopAsanAnA pAyA che. AtmazuddhinA apUrva anuSThAno samajAvIne mumukSu AtmAnuM kalyANa thAya te dRSTimAM rAkhI zrI pravINabhAie A pustaka lakhyuM che. temanI saraLa bhASAthI gahanamAM gahana vAta sahelAithI samajI zakAya tevA saMdarbho ane daSTAMto vaDe spaSTapaNe samajI zakAya tevI uttama zailIthI tenuM nirUpaNa thayuM che ane bhaktimArga ane jJAnamArgano uttama samanvaya thayelo maLe che. A pustakamAM prItiyoga, bhaktiyoga, jinavacana AjJAyoga ane asaMgayogano jyAM samanvaya thayo che. tene vAcako samaje, manana kare, vAgoLe ane AtmasAta karI jinopAsanAnA pavitra paMthe AgaLa vadhe ane paraMpadanI jyota prApta kare e ja zubhabhAvanA... uttama graMtha racanA mATe zrI pravINabhAine hArdika abhinaMdana tathA anumodanA vyakta karatAM khUba ja AnaMda thayo che...jayajinendra -pramodAbena citrabhAnu nyuyorka, ogaSTa, 2016
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ OM abhiprAya AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna pustakanuM avalokana karyuM, AnaMda thayo. temAM svarUpa sAdhanA jhaLake che. samyakdarzana, samyakdAna ane samyakcArItra guNonI vRddhi je prakriyA dvArA thAya te sarva amRta anuSThAna che. AtmavikAsa mATe jJAna ane kriyA be mukhya sAdhano che. AdaraNIya mumukSu bhAIzrI pravINabhAIe chellA traNaso cAraso varSamAM thayelA mahApuruSo khAsa karIne zrI AnaMdadhanajI mahArAja, zrI yazovijayajI mahArAja, zrI mohanavijayajI mahArAja tathA zrI devacaMdrajI mahArAjanA keTalAka stavano tathA zrImad rAjacaMdra vacanAmRtanuM avalaMbana laIne jJAnayoga, bhaktiyoga, jinaAjJApAlana tathA asaMga anuSThAna viSe sUkSma samajaNa ApIne sAdhakone mokSamArgamAM AgaLa vadhavA mATe suMdara mArgadarzana ApyuM che. vizeSamAM te mahApuruSonA jIvanacaritranuM paNa Alekhana karyuM che, je mumukSuone vizeSa preraNAdAyI banI raheze. bhagavAna mahAvIranI aMtima dezanA-zrI uttarAdhyayana sUtra, AcArAMga sUtra, bhagavatI sUtra tathA zrI samayasAra, zrI pravacanasAra, zrI samAdhizataka, zrI yogadRSTi samuccaya Adi Agama graMthono paNa AdhAra levAmAM Avyo che. tethI temAM vItarAgadarzananA siddhAMto vaNI levAmAM AvyA che. vizeSamAM A pustakamAM nizcayanaya ane vyavahAranaya tathA jJAna-bhakti ane kriyAno subhaga samanvaya dRSTigocara thAya che. chellA prakaraNamAM karmasiddhAMtanI paNa upayogI samajaNa ApI che. AzA che A graMtha sau ArAdhaka jIvone preraNAdAyI banI raheze. AdaraNIya mumukSu zrI pravINabhAI zAhane AvA suMdara saMkalana-Alekhana mATe anekazaH dhanyavAda. teonI adhyAtma sAdhanA paNa vizeSa vegavaMtI bane tevI aMtaranI zubhecchAo saha. zrImad rAjacaMdra AdhyAtmika sAdhanA kendra kobA - 382009 (gAMdhInagara) OM sauno hitaciMtaka lekhakazrInA manana udgAra saha AbhAra vyakta zrI mahAvIrasvAmI bhagavAnane tathA prAtaHsmaraNIya guru gautama svAmIne namaskAra karIne temanA zAsanamAM thayelA sarva AcArya bhagavaMto jemanA grantharatnono saMdarbha atre mUkyo che te sarva jJAnI bhagavaMtono huM atyaMta RNI chuM, koTI koTI vaMdana hojo. je mahAtmAonA stavano A pustakamAM samajAvyA che te mahAtmAo to mArA mAthAnA mugaTa che. teozrInI kRpAthI ja mArA jevA alpajJa ane saMsArI, pramAdI jIvathI A pustaka mAtra bhakti-bhAvanAthI lakhavAnuM zakya banyuM temAM gurukRpA ja mukhya kAraNa che. 2015 nuM paryuSaNa amerikAnA Connecticut nAmanA State mAM New Heaven, CT area mAM karavAno suyoga banyo ane paryuSaNanA svAdhyAyamAM A stavanono bhAvArtha samajAvela. te stavanomAM tyAMnA jaina saMghane ghaNI ja ruci thaI ane mane bhaktiyoga upara pustaka lakhavA te saMghano Support and sAtha maLyo. te mATe CT Jain center no atyaMta RNI paMDitavarya zrI dhIrUbhAI mahetAnuM smaraNa karavA sAthe mane jaNAvatAM atyaMta harSa thAya che ke, jemaNe A pustaka lakhavAnA mArA bhAvone ghaNAM ja AvakAryA ane hiMmata sAthe preraNA ApI ke tame A lakho to svAdhyAya grupomAM A pustaka madadarUpa thaze. pUjya paMDitajIno mArA para ghaNo ja upakAra che ane chellA 20 varSathI temanI sAthe amerikAmAM atre satjhamAgamano mane lAbha maLyo che ane ghaNA zAstro bhaNAvIne mane upAdhyAya zrI yazovijayajI ane AcAryazrI haribhadrajInA zAstrone samajavAmAM ghaNuM ja uttama mArgadarzana ApyuM che te mATe huM temano atyaMta RNI chuM. pUjya paMDitavarya zrI dhIrubhAie mArA pratye dharmapitAnA vAtsalyathI
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 Foreword and Author's Acknowledgements AkhuM pustaka bArIkAithI vAMcI yogya sthaLe sudhArA-vadhArA karI zuddhimAM mane suMdara sahayoga Apela che. vizeSa AnaMdanI vAta to e che ke, meM teozrIne A pustaka saMbaMdhI prastAvanA lakhI ApavAnuM kahetAM ja teozrIe khUba ja saraLatA ane nikhAlasatAthI saMmati ApatA mAro AnaMda bevaDAi gayo ane teozrInA aneka RNomAM A eka RNano vadhAro thayo. pUjaya gurudeva zrI citrabhAnujI ane pUjaya pramodAbenanuM 40 varSano mArA para dharmavAtsalya varase che. pUjaya pramodAbene ghaNAM ja uttama sUcano A pustakamAM darzAvela jethI A pustakanI suMdaratAmAM ora vadhAro thayela che. sAthe sAthe teozrIe anumodanA zirSaka heThaNa pustakanI TuMkamAM suMdara samajaNa paNa ApI mArI muMjhavaNa dUra karela che. amerikAnA ghaNAM sAdharmika mitrono paNa bahu ja sAtha, sahakAra ane preraNA A pustakanA kAryamAM upayogI thayA che. bhagavAna mahAvIrano divya saMdezo meM eka TapAlI thaIne tamane pahoMcADyo che, mAruM AmAM kAMI ja nathI. aMtamAM, A pustaka kharekhara to meM mArA potAnA svAdhyAya, sAdhanA mATe ja lakhavAnuM vicArIne A kAma hAthamAM lIdhuM ane je AnaMda ane cittaprasannatA A pustaka lakhavAmAM mane prApta thaI che te ja mArA mATe prabhukRpAnI moTI prasAdI che. mArI maMgaLa bhAvanA che ke jinavANIne A pustakanA amRta anuSThAnonI bhaktiyoganI sAdhanA, ArAdhanA, rucipUrvaka sau kare ane manuSyabhavanI sArthakatA karIne mokSanI maMgaLayAtrAmAM ApaNe sau ekabIjAne maitrIbhAve, pramodabhAve AtmIyatAthI madadarUpa banI, mahAvIra prabhunI maitrIbhAvanA, dharmabhAvanAno jaya jayakAra karI, 'fsanA tArAnuMevA karuNAsAgara bhagavAnanI kRpAthI mokSapadanI siddhi karIe. tathAstu. // zivam tu sarva nAta: . I namo stro brisAdUi in Great Greek philosopher Socrates said, "When a student is ready, the teacher appears auto-matically". Ever since I was 7 or 8 eight years old, I had a strong desire in my heart to find a right spiritual master (Sadguru) to understand the teachings of Lord Mahavir and great Masters of the universe. After completing my post graduate studies in USA in Physics, I was practicing the rituals and Jain Kriyas, but I was not satisfied knowing clearly that I did not have a spiritual direction and a goal in my life. Nevertheless, the quest and burning desire to find the right Sadguru kept on growing in my heart. In 1980 we had gone to India for a wedding in the family and during this trip I learned from a close relative that teachings of Shrimad Rajchandra and Anadghanji had greatly impacted his life. I was inspired from this and went to visit Shrimad Rajchandra Ashram in Agas located near Baroda. Many miracles happened during my 8-day visit to this holy place. I was very touched by meeting some of the first hand disciples of PujyaShri Laguraj Swami, namely Ravji bhai Desai, and first hand Mumuxus of Pujya Shri Bhrahamchariji namely Omkarbhai and Parasbhai Jain. Not only my heart accepted Shrimadji as a great self realized master, but it was further enriched each day when I attended morning Bhakti program when they recited 4 Stavans from "Nityakram" book of the four Jain masters, which is the main subject of this book. As I listened to the immortal compositions of Anadghanji, Devchandraji, Updhyay Yashovijayji, and Muni Mohan Vijayaji, I experienced incredible peace and spiritual bliss every day. This visit motivated and inspired me to commit my life to study the teachings of these great masters and I returned to US to continue my spiritual study with thirty Jain texts. As discussed in first chapter, I was blessed to have numerous opportunities to conduct my lectures and Parushana programs for the last 35 years at many Jain centers in US and
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 As shown in chapter outline on page 2, this book is unique for the following reasons: 1. It provides stepwise guidance on how to integrate and understand Bhaktiyog and Gnanyog in very simple language. The book provides numerous examples and references to link the subject matter with Bhaktiyog and Gnanyog and its benefits to the reader in easy to follow steps. my spiritual awakening became stronger from study of Gnanyog and Bhaktiyog as a daily practice of more than 4 to 6 hours of home study of scriptures. Talking about miracles, a pivotal point and a major miracle happened in 1985 when I met Shri Kiranbhai Parikh who provided continuous teachings and inspiration to study and write a book on the compositions of above Jain masters. Then in 1995 I was truly blessed by another miracle when I met Pujya Pandit Dhirubahi Mehta in Allentown PA. This was a huge blessing to me as Panditji continued to shower me with his teachings on many Jain texts of Upadhyay Yashovijaji and Acharaya Haribhadra for the next 20 years during his visits to US. Furthermore, I was very fortunate to know Gurudev Chitrabhanuji and Parmodaben very closely for four decades who inspired me greatly to write a text on Bhaktiyog based on my study and discourses. UNIQUENESS OF THIS BOOK In 2015, I was invited to conduct Parushana program at Norwalk CT Jain center as my sixth visit to my favorite group of Jain friends. In 2009, during my program at this center, I had stressed the importance of weekly Swadhyay, and the group took the initiative to follow this and kept up so well for all these years. That Swadhyay group kindly requested me to offer 90minute discourses every day on Bhaktiyog compositions of the four masters discussed in this book. Once again they received the teachings on Bhaktiyog so well that during our dinner session, many people asked me if I would write a book on Bhaktiyog to provide a home study course material. My heart immediately said, "I must write this book based on joyful experience of many years on Bahktiyog". But I felt a restrain that living in US for more than four decades, I may not have the command of Gujarati language to write a book on Bhaktiyog of these great masters. On the fourth day of Parushana, I got up at 2 am at night and started writing the outline of this book and I don't know how it happened as if "a spiritual flow of Bahktiyog came in my heart from the cosmic universe"! Not only I accepted the challenge to write this book in 2015 but also the CT Jain group immediately accepted the responsibility to sponsor the book and help with donations to fund the project. First five chapters provide good introduction to the importance of human life, the clear and precise understanding of essential daily rituals, and self study one needs to practice with right understanding, and how one can transcend from materialistic life to a spiritual life with abundant joy and happiness. Chapter seven provides a complete guide to connecting in divine love for Lord Mahavir and how to immerse in blissful state of unconditional love for the divinity. Chapter eight offers very in depth guide to divine Bhaktiyog that can help the reader attain higher state of self-awareness in effortless state and experience true spiritual bliss. Chapters 9 and 10 will walk you thru specific steps to remain obedient to the timeless teachings of great Masters, and attain self realization that ensures entry into Moxa or Nirvana and put an end to the cycle of birth, old age, suffering, and death.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ This book provides a live testimony by the author based on his own experience that a genuine student of spiritual knowledge can truly benefit and transform his life by a focused study of this book as a Home Study Course and repeat the study of this book until the mastery of the subject matter is attained. ACKNOWLEDGEMENTS AND THANKS Immortal compositions of four masters presented in this book provides a one source reference to memorize and recite these epic Stavans in daily life and this experience can transform your life to experience "Heaven on earth" or truly divine state called "Samapati Dhyan" explained in last two chapters. First and foremost, I want to thank Norwalk CT Jain center for their support to sponsor this book project and raise funds to help us get this book printed and distributed. In particular, I like to thank the Jain group committee headed by Vinitbhai Doshi and the pillars of the Jain sangh and my long time close friends Jayantibhai Maru and Yogeshbhai Kamadar who both have been my anchor to get this book going and support my efforts unconditionally for more than a year. The entire Jain group of CT has contributed to fund this project and I am very grateful to each and every person who has helped this project. This book provides a scientific model of soul in purest form attained by Lord Mahavir and how we can attain that state of pure consciousness by activating our "Upadan" by applying the four stages of Bhaktiyog explained in the last five chapters. This book clearly shows you the divine path to Moxmarg by rejoicing Bhaktiyog, and understanding Gnanyog. 10. I don't have proper words to express my deep gratitude for Pujya Pandit Dhirubhai Mehta who not only encouraged me to write this book but also promised me that any errors make in grammar and sentence structure, he will gladly edit and correct it. Without Pujya Panditji's tiring efforts to correct my hundreds of errors of grammar, this book could not have been ready to present to the Jain community as a valuable resource of Bhaktiyog. Pujya Panditji also blessed this book by providing very compeling Anumodana and guidance to the readers to study this book at least five times ! I am equally grateful to Pujya Pramodaben Chitrabhanu who has read the manuscript and provided wonderful Anumodana and inspiration during my write up. I feel very blessed to have so many close friends and Mumuxus at so many Jain and Hindu centers who have provided inspiration and generous donations to help support
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 vacanAmRta 680 nuM kavana this book. In particular I like to thank Leenaben and Dr. Chandrakant Shah of Allentown and their Leigh Valley Sawadhyay group and Jain sangh for their generous donations and continued inspiration and Satsang. I also like to thank Dr. Premchand Gada and Kiritbhai Dafatari of Dallas Tx for their support to this project. I am very grateful to Chandrikaben Vipani and Maliniben and Rajubhai Vipani of CA for continued inspiration and support to this book. I am also very thankful to the Rochester Satsang group including Anopbhai Vora, Pratapbhai Bhat, Sulekhaben, and Prabodhbhai Parekh. I am also very grateful to Harshadbahi Shah of Somerset NJ and past chairman of the Franklintwp. Jain temple for providing his resources to get the books shipped from India and provide generous help in distributing the books. parama kRpALu rAja videhI sahaja svarUpanA svAmIjI, paMcamakALe rAma bIjAke aho ! mahAvIrasvAmIjI. niSkAraNa karuNAnA sAgara tAraNa taraNa jahAja banI, ama saune uddharavA AvyA rAjaprabhu rAjaprabhu mahA dhigadhaNI, mokSa sivAya na icchA varte spRhA nahIM jenA manamAM, sahaja svarUpamAM ramatA nizadina rAjarAjezvara zuddhAtmA. bhUlI sau bhramaNAmAM zodhe zrI mahAvIra prabhune jI, vartamAna vicaratA vIrane zaraNe Avo zreyajajI, paramArathano mArga na jANe mati kalpanA sarva kare, te rajhaLatA saMsAre jANI niSkAraNa ama hRdaya raDe, trividha tApathI trAsyA jIvo karmabaMdhathI mukti cahe, amRtasAgara rAjazaraNa lai tApAgnine zAMta kare. bhavya mumukSune uddharavA kalpataru kalikAlejI, parama zAMtinA dhAmarAma paramAtma svarUpa sAkArejI, aMtara anubhava rAjaprabhue caitra sudI terasane dine, hRdaya citAra pradarzita kIdho uddhAravA jaga jIvone. Last but not least, I am truly very grateful to Bharatbhai Shah of Bharat Graphics, Ahmedabad, who has taken this project at heart to offer me valuable guidance and coordination of this book in most spirited way with so much support to accommodate all my demands and needs to make it a masterpiece text on Bhaktiyog for the global Jain and Hindu community. voyomIsIMga-phIlADelphIA pensIlavenIA, amerikA -DaoN. pravINabhAI ela. zAha
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Atma sAdhanAnA amRta anuSThAna lekhakazrIe potAnI aMtaranI urmithI Alekhela anuSThAno viSaya maMgaLAcaraNa - mokSanI maMgala yAtrA manuSya jIvananA cAra mukhya puruSArtha mokSamArganA cAra durlabha aMgo . dharmakriyAnA pAMca anuSThAno.. prakaraNa-1 prakaraNa-2 prakaraNa-3 prakaraNa-4 prakaraNa-pa prakaraNa-6 prakaraNa-7 prakaraNa-8 jinabhaktinA rasAsvAdanA amRta anuSThAnonI rUparekhA . . 71 bhakti yoganA pAMca mahAtmAono saMkSepa paricaya....90 jinezvara bhagavAna pratye prIti anuSThAnonI rUparekhA . bhakti-amRta-anuSThAna bhaktiyoga stavanonuM vivecana prakaraNa-9 jinavacana-AjJA-amRta-anuSThAna prakaraNa-10 asaMga amRta-anuSThAna vicAraNA prakaraNa-11 jainadarzananI daSTie karmano siddhAMta prakaraNa-12 upasaMhAra peja naM. . 19 30 37 55 References zabdakoSa lekhakano paricaya 118 153 194 233 299 308 326 329 336 prakaraNa : 1 maMgalAcaraNa : mokSanI maMgaLa yAtrA | "vIrajIne caraNe lAguM, vIrapaNuM te mAguM re, mithyA mohatimira bhaya bhAgyuM, jIta nagArUM vAgyuM re, ........... RSabha jinezvara prItama mAharo re, ora na cAhuM re kaMta, rijhyo sAheba saMga na parihare, bhAMge sAdi anaMta. citta prasanne re pUjana phala kahyuM re, pUjA akhaMDita eha, kapaTarahita thaI Atama arapaNA, AnaMdaghanapada rahe" RSabha... jagatanA jIvone trividha (janma-jarA-mRtyu) tApathI mukta thavAno, ane zAzvata anaMta sukhanI prAptino, catuSkIya guNanidhino alaukika mArga prakAzanAra 'tijJANuM-tArayANaM' evA jainadarzananA 24mA tIrthaMkara bhagavAna mahAvIrasvAmI, ane prAtaHsmaraNIya guru gautamasvAmIne koTI koTI namaskAra karI "AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna" ne samajavA parama bhakti bhAve maMgaLAcaraNa zarU karIe chIe. "satpuruSonuM yogabaLa jagatanuM kalyANa karo'' tevI prArthanA. mokSamArganI sAdhanAmAM jJAnayoga, karmayoga, dhyAnayoga ane bhaktiyoganI khUba ja pradhAnatA jJAnI puruSoe ApI che. jJAnamArga durArAdhya (kaThaNa ane gaMbhIra AzayavALo) hovAthI samajavo muzkela che, karmayoga viSe bhagavadgItAmAM niSkAmakarmano ghaNo bhAra che. dhyAnayoga
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 prakaraNa : 1 to AtmajJAnanI prApti pachI ja vadhAre upalabdha bane che. paraMtu vartamAnakALamAM bhaktiyoga e sugama-saraLa, rocaka ane mana ane AMtarazuddhi mATe aNamola ane acUka upakArI che. prastuta pustakamAM adhyAtmanA kAraNabhUta evA bhaktiyogane samajavA "AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna" darzAvyA che ane A bhaktiyoganI sAdhanA AbAla gopAla saune "saMjIvanI auSadhi" samAna hitakArI che. "jo jinatuM che pAzaro re lo, karamataNo zo Azaro re lo; jo tame rAkhazo godamAM re lo, to kima jAzuM nigodamAM re lo, tAharI bhakti bhalI banI re lo, jima auSadhi saMjIvanI re lo, tana mana AnaMda upano re lo, kahe mohana kavi rUpano re lo" (mohanavijayajI kRta 8muM stavana) prema, zraddhA ane aparNatA rUpe bhaktimArgano vistAra ApaNe samajIne jinabhaktimAM magna thaI, aMtarazuddhi ane AtmakalyANa karavA ApaNI maMgaLayAtrA have zarU karIe chIe mahAvIra bhagavAnanA nirvANa (mokSakalyANaka) ne Aje lagabhaga 2615 varSo vityA chatAM ya bhavya jIvone mATe A paMcamakALamAM mokSamArga ane tenI prAptinA sarva sAdhano bhavya jIvone upalabdha che. juo, prabhu mahAvIranI kevI niSkAraNa karuNA- "savI jIva karuM zAsana rasI, aisI bhAvadayA manamAM vasI." pAvApurImAM bhagavAne samagra jIvonA kalyANa arthe aMtima saMdezo 16 prahara eTale 48 kalAka niraMtara prakAzyo. je gaNadhara bhagavaMtoe jhIlIne 'uttarAdhyayana sUtra'mAM tenuM avataraNa karyuM. A pavitra granthanI 10mI dumapatraka adhyayananI cothI gAthAmAM jANe bhagavAna mahAvIra prAtaHsmaraNIya guru gautamasvAmIne potAnI chellI dezanAmAM temane AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 21 tArI levA 36 vakhata pharI pharI saMbodhe che ke- "samaye goma mAM pamA" arthAta he gautama ! eka samayano paNa pramAda karavA yogya nathI ! A labdhigAthAno ApaNe artha samajIedullhe khalu mANuse bhave cirakAleNa vi savvapANiNaM / gADhA ya vivAga kammuNo samayaM goyama mA pamAyae // (utarAdhyayana sUtra, adhyayayana-10muM ,gAthA-4). artha :- sarva prANIone ghaNA lAMbA kALa pachI paNa manuSyabhava pharIthI prApta thavo atyaMta durlabha che, kAraNa ke karmonA vipAka (udaya) atyaMta gADha che. (intense, complicated and Stressfully very unpredictable and dangerous) eTale temAM saviveka pAmavo ati durlabha che ema jANI, he gautama ! eka samaya mAtrano paNa pramAda na karavo ! zrI gautamasvAmI potAnA romeromamAM bhagavAnanI bhaktithI eTalI lInatA, magnatA mANatA ke bhagavAnanA caraNakamaLanI bhaktine badale mokSa ke kevaLajJAna paNa jANe emane vasamuM lAgatuM ! AvI alaukika bhakti kevI haze teno citAra A padamAM che "muktithI adhika tuja bhakti muja mana vasI, jehazuM sabaLa pratibaMdha lAgyo, camaka pASANa jema lohane kheMcaze, muktine sahaja tuja bhaktirAgo !" (upAdhyAya yazovijayajIkRta RSabhadevanuM stavana) eka vakhata gautamasvAmI bhagavAna mahAvIrane pUche ke, "he bhaMte huM jene dIkSA ApuM chuM te badhAne kevaLa jJAna thaI jAya che, 150 tApaso paNa dIkSA pAmyA ne kevaLajJAna pAmI gayA, ane huM tamAro gaNadhara kevaLajJAna vagarano kema rahI gayo chuM ?"
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 prakaraNa : 1 prabhue kIdhuM : he gautama ! tane mArA pratye bahu ja rAga (bhaktirAga) che te choDI de to hamaNAM ja kevaLajJAna thaze. nAnuM bALaka jema mAne kahe evI saraLatAthI gautamasvAmI kahe che, "he bhaMte, mane tamArA caraNakamaLanI bhaktimAM ja rahevA do ! mane tamAruM kevaLa jJAna ke mokSa nathI joitA ' bhagavAna to sarvajJa che ane jANatA hatA ke A gautama mAne tevo nathI, arthAt enI Azrayabhakti mArA pratye evI che ke emAMthI e dUra nahIM thAya. aMte bhagavAne gautamasvAmIne devazarmA brAhmaNane upadeza ApavA mokalyA ane pAchA vaLatAM bhagavAna mokSe sidhAvyA tenA duHkhada samAcAra sAMbhaLI gautamasvAmI khUba ja vilApa kare che ne pachI turatamAM ja jAgRta thAya che ke, bhagavAna to vItarAga che ne mane temanA sAcA mArge dore che. tyAM ja gautamasvAmI kSapakazreNI mAMDe che ne dIvALInA rAte bhagavAna mahAvIra mokSe gayA ne gurugautama kevaLajJAna pAmyA ! kevA karuNAnA sAgara ApaNA bhagavAna ane kevA vinayI ane AjJAdhIna guru zrI gautamasvAmI ApaNane bhaktimArganI alaukikatA samajAve che ! A prastuta pustakano mukhya dhyeya paNa A ja che ke bhagavAne prarUpelo mokSano sugama bhaktiyoga ApaNe cAra amRta anuSThAnothI samajIe je pAMcamA prakaraNamAM tenI rUparekhA jaNAvazuM. TuMkamAM prathama prIti anuSThAna, bIjuM bhaktianuSThAna, trIjuM AjJA-vacana anuSThAna, ane cothuM asaMgatA (7mAthI 13mAM guNasthAnanI dazA)nuM anuSThAna devagurunI bhaktithI kevuM sugama ane saraLa mArga prabhue je batAvyo che te cAra mahAtmAo (AnaMdaghananI, yazovijayajI, devacaMdrajI, ane mohanavijayajI)nA alaukika stavanonA mAdhyamathI vicArI, gAI, samajI, jIvanamAM ApaNe sau aMtarazuddhi karatAM paramapada (mokSa)ne pAmIe. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 23 260 varSanA gALAmAM bhagavAnanA zAsanamAM gautamasvAmI, sudharmAsvAmI, tathA chellA jaMbUsvAmI kevaLajJAnI thayA ne mokSe gayA. zrI gautamasvAmIe dvAdazAMgI (bAra Agama zAstro)nI racanA karI ane guru paraMparAe tyArabAda ghaNA prabuddha, labdhidhArI, yugapradhAna AcArya bhagavaMtoe AgamonuM rahasya jANIne gurugama pramANe bhASya, cUrNa, TIkA tathA bahoLo zAstra samudra ApaNA kalyANa mATe racyo ane anaMtI karuNA karIne mokSamArganI prarUpaNA karatA rahyA. dA.ta. umAsvAmI bhagavaMte tattvArthasUtra ane prazamarati jevA uttama zAstro racyA, jinabhadra gaNi kSamAzamaNe vizeSa AvazyakAdi mahAna grantho, bhASyo racyA, AcArya kuMdakuMda ma.sA.e samayasAra, pravacanasAra, niyamasAra jevA dravyAnuyoganA alaukika zAstro racI tIrthaMkarano viraha jANe maTADyo. pUjayapAda svAmInuM samAdhitaMtra tathA iSTopadeza ane sarvArthasiddhi (tattvArthasUtranI utkRSTa TIkA) racI. siddhasenadIvAkarasUrijIe sammatitarka, kalyANa- maMdIra stotranI racanA karI. AcArya amRtacaMdra zrI kuMdakuMdanA samayasAra AdinI ajoDa saMskRta TIkA banAvI ne atyaMta upakAra karyo che. 7mI sadImAM tArkIkazIromaNI, samadeSTA zrI haribhadrasUrijI AcArye to 1444 zAstro racyAM jemAM yogadRSTi samuccaya, yogabindu, pardarzana samuccaya, SoDazaka prakaraNa, dharmabindu vagere khUba ja AdaraNIya ne kalyANakArI zAstro racyAM che.bAramI sadImAM gujarAtanA jayortidhara zrI hemacaMdrAcAryazrIe ke je kalikAlasarvajJanuM bIruda dharAvatA ane phall karoDa pramANa zlokonA zAstronI racanA karI jemAM yogazAstra, cAdvAdamaMjarI, hemavyAkaraNa vagere khUba ja gahana ane camatkArika racanAo che. ApaNA saunA parama puNyanA udaye gujarAtane AMgaNe chellA cAraso varSamAM bIjA pAMca alaukika jJAnI bhagavaMto thayA jemanA
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 prakaraNa : 1 vacano, pado, vacanAmRta tathA upadeza A prastuta pustakamAM guMthIne saraLa bhASAmAM samajAvavAno mAro dhyeya che. adhyAtmayogI zrI AnaMdaghanajI, nyAyavizArada, tathA laghuharibhadranA hulAmaNA nAmathI oLakhAtA upAdhyAya zrI yazovijayajI, upAdhyAya zrI devacaMdrajI tathA muni zrI mohanavijayajInA stavanono AMzika vivecana A pustakamAM AlekhavAno mukhya uddeza che. upAdhyAyajI zrI yazovijayajIe to jaina samAja upara bahu ja moTo upakAra karyo che. teo AnaMdaghanajInA samakAlIna hatA ane adhyAtmasAra, jJAnasAra, dravyaguNaparyAyano rAsa, AThadaSTinI sajajhAya, amRtavelanI sajajhAya, savAso gAthAnuM stavana Adi aneka uttamottama granthonI racanA karIne AgamonuM gurugama ApaNane jANe sAgaranA motIone gAgaramAM bharIne khobe khobe pIrasyA che. tathA mahAtmA gAMdhIjIe jemane potAnA dharmaguru mAnyA che ane jemanI pAsethI ahiMsA, satya, prema, vairAgya ane mAnavadharma - Atmadharmano bodha AkaMTha bharIne pIdho che. evA zrImad rAjacaMdrajIe 'vartamAnakALamAM mokSamArga bahulopa, vicAravA AtmArthIna bhALyo atra agopya' - AtmasiddhizAstra jevA 14 pUrvanA sArarUpe adhyAtma jagatane apUrva karuNA karIne mokSamArga pharI samajAvyo che. mAtra 33 varSanA TUMkA jIvanakALamAM alaukika jIvana jIvyA ane sarva mumukSuone sAcI mumukSatA kevI rIte prApta thAya teno saraLa, sacoTa mArga vacanAmRtajImAM samajAvyo che. gAMdhIjIe to zrImadjI racita apUrva avasara nAmanA padanI 'Azrama bhajanAvalI'mAM umerIne potAnA jIvanamAM ane AdarzamAM zrImadjInuM sthAna keTaluM ucca koTIe prasthApita karyuM che te samajAya che. bhagavAna mahAvIranA samayamAM jIvo prAjJa (buddhizALI, kSayopazamavALA) ane saraLa buddhinA hatA ane jJAnamArganI ArAdhanA AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 25 guru paraMparAe karavAnI ruci ane vinayI hovAthI jJAnamArga te samayamAM mokSamArganA mULabhUta aMga gaNAtuM hatuM. paNa jema jema kALa utarato gayo tema tema jIvo jaDa ane vakra buddhinA thaI gayA ane vartamAnakALamAM kriyA jaDatA zuSka adhyAtmapaNuM, matAgraha, kadAgraha, ane gaccha ane matanA Agraho vadhatA gayA che. AvI viSama paristhitinuM tAdeza varNana upAdhyAya zrI yazovijayajIe 350 varSa pUrve nIce mujaba batAvela che : kugurunI vAsanA pAsamAM hariNapaNe je paDyA loka re, tehane zaraNa tuja viNa nahi, TaLavaLe bApaDA phoka re. viSaya rasamAM gRhI mAcIyA, nAciyA kuguru madapUra re, dhUmadhAme dhamAdhama calI, jJAnamAraga rahyo dUra re. svAmI sImaMdharA vinati... (savAso gAthAnuM stavana - u. yazovijayajI) vartamAnakALanA AvA viSama vAtAvaraNamAM jainasamAjamAM ghaNA bhAge kriyA jaDatA ane zuSka adhyAtmapaNuM ane kadAgraha vadhAre jovA maLe che ane bhagavAnanA syAdvAdano alaukika adhyAtma dharma lagabhaga bhUlAI gayo lAge che. huM pote paNa jainakuLamAM janma maLavA chatAMya pUrepUro kuLadharmanI aMdhazraddhA, kriyAjaDatA ane lokasaMjJAthI dharmakrIyA karavAmAM ja dharma mAnato hato. Ph. DnuM zikSaNa Newtonian and Quantam physics levA amerikA AvavAnuM thayuM ane e samayamAM kuLadharmanA saMskAre prerAyela dharmakriyA sAmAyika, bhakti vagereno krama amerikAmAM cAlu rAkhelo paNa AtmA ane Atmadharma zuM hoya tenuM bhAna ja na hatuM. AvI manodazAne yogIrAja AnaMdaghanajI temanA banAvelA zrI dharmanAtha bhagavAnanA stavanamAM suMdara rIte prakAze che :
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa : 1 dharama dharama karato jaga sahu phare, dharama na jANe ho marma, jinezvara dharama jinezvara caraNa grahyA pachI, koI na bAMdhe to karma. jinezvara0' bALapaNathI eka evI zraddhA hatI ke tIrthakara bhagavAna jevA koI deva nathI ane gautamasvAmI jevA bIjA guru nathI. koI pUrvapuNyanA udayathI sAcA sadaguranI zodha aMtaramAM cAlyA karatI hatI ke gautamasvAmI jevA guru maLe to bhagavAnano sAco dharma samajAya. ane banyuM evuM ke jema kahyuM che ke "yAzi bhAvanA thI, siddhi "ti tAdraza' - evI rIte 1980mAM bhArata javAnuM thayuM ane mane zrImad rAjacaMdra eka jJAnI puruSa che evI vAta jANavA maLI. muMbaIthI ATha divasa sudhI 'agAsa zrImad rAjacaMdra' AzramamAM javAno suyoga maLyo ane e pavitra bhUmimAM sAcA saddagurunI oLakhANa, zraddhA, pratIti thaI. ATha divasanA satsaMgamAM adhyAtmadharmanA jANe bIja vavAI gayA ane 1980mAM agAsamAM jIvanamAM prathamavAra jeozrInA nAmo paNa nahotA sAMbhaLyA evA adhyAtma jagatanA mahAjJAnI puruSonA stavanono abhyAsa-ciMtana-manana karavAno lAbha malyo. lagabhaga 80 varSa pahelAM zrI laghurAjasvAmIe 'nityakrama" nAmanuM pustaka racyuM jemAM zrImad rAjacaMdranA badhA padonI nityakramanI racanA che te nAnakaDA pustakamAM 96 stavano A cAra mahApuruSonA jANavAmAM AvyA - zrI AnaMdaghanajI kRta covIsI, zrImad devacaMdrajIkRta covIsI, upAdhyAya yazovijayajI kRta covIsI ane munizrI mohanavijayajI kRta tIrthakara covIsInA stavano dararoja tyAM savAranA nityakrama (cAra stavano)mAM gavAtA. tyAM meM nIcenuM pada sAMbhaLyuM ane AtmAmAM apUrva jAgRti AvI : AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 'pravacana aMjana jo sadguru kare, dekhe parama nidhAna, hRdaya nayaNa nihALe jagadhaNI, mahimA merU samAna. jinezvara, doDatA doDatA doDatA doDiyo, jetI mananI re doDa jinezva20 prema pratIta vicAro TuMkaDI, gurugama lejo re joDa. jinezvara0 yogIrAja AnaMdaghanajI - dharmanAthajI stavana) amRtanuM eka biMdu jema manuSyane amara karI de che, varasatA jaLabinduthI jema cAtaka ane mora nAcI uThe che, vasaMtaRtumAM jema phUlo khIlI uThe che, tema mArA hRdayamAM A cAra mahAtmAonA stavanono abhyAsa, zravaNa, ane bhaktithI hRdayamAM jANe adhyAtmano arUNodaya thayo hoya tevuM bhAsyuM. AjJA-bhaktino niyama laIne agAsa AzramamAMthI trIseka (30) dharmazAstro (vacanAmRta, samAdhitaMtra, AThadRSTinI sajajhAya Adi grantho) laIne pAchA amerikA AvavAnuM thayuM. mArI badhI dharmasAdhanA ahIMthI ja zarU thaI che. deva-guru kRpAthI amerikAnI bhUminA zAMta vAtAvaraNamAM ane ekAMta mane priya hovAthI mane sanzAstrano svAdhyAya karavAnI khUba ja ruci thaI ane dararojanAM 4 thI 6 kalAka dharma abhyAsa karavAno krama lagabhaga 1980 thI zarU thayo ane te krama vadhato gayo. A sAthe saMskRta-prAkRtano abhyAsa paNa jAte karyo jethI Original Text no marma samajAya. chellA 35 varSamAM amerikAmAM vIseka Center mAM svAdhyAya, zibIro, tathA paryuSaNa karAvavAno suyoga maLyo. mArI potAnI sAdhanAmAM upAdhyAya yazovijayajI ane AcArya haribhadranA ghaNA uttama graMtho jevA ke adhyAtmasAra, jJAnasAra, yogadRSTi samuccaya, zoSaka prakaraNa, vacanAmRta, yogabindu, dharmabindu, dravyaguNa paryAyano rAsa Adi uttama satuzAstrono UMDANathI abhyAsa karavAno
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 prakaraNa : 1 suyoga maLyo. ane mArI sAdhanAmAM sonAmAM sugaMdha jevuM to e banyuM ke amArA sadbhAgya amerikAmAM paMDitavarya zrI dhIrUbhAI paMDitajInuM chellA 25 varSathI AvavAnuM thayuM ane temanI sAthe khUba ja gADha AtmIya saMbaMdha mAre thayo. dara unALAnA samayamAM temanI sAthe Personal satsaMga thato ane pU. paMDitajIe khAsa bhalAmaNa karI ke tame yazovijayajI ane haribhadrasUrijI AcAryanA graMthomAM uMDA utarIne bhaNo ane bIjAne bhaNAvatA rahejo. Ama jJAnamArganI ArAdhanA satata cAlu rahI hatI paNa hajI AtmAno (aMtarano) AnaMda mANyo na hato. 1985mAM zrI kIraNabhAI pArekhanuM amerikAmAM mane maLavAnuM thayuM ane temaNe zrImad AnaMdaghanajI, devacaMdrajI, ane yazovijayajInA stavano mukhapATha karIne artha sAthe bhaNavA mATe tathA tenA bhAvArtha lakhIne badhAne samajAvavAnI khAsa bhalAmaNa karI. tIrthaMkara covIsInA A stavano to mArA mATe 'saMjIvanI auSadhI' banI gayA. chellA vIseka varSathI A mahAtmAonA stavanonI zibIra tathA paryuSaNa parvomAM teno bhAvArtha ghaNA Jain Center mAM karAvavAno lAbha mane maLyo. lagabhaga 96 stavano mukhapATha thaI gayA ane jIvananA rAtadivasanI caryAmAM A uttama adhyAtmanA bhakti sUtronuM manana thavA lAgyuM ane 'cittaprasanna re pUjana phala kahyuM' evuM caritArtha thavA lAgyuM. gurukRpA bala ora hai" mIrAbAInA amara Timeless bhajano jema vairAgya ane premalakSaNA bhaktithI bharapUra che tema tIrthakara covIsInA stavano to vairAgya ane sAtvika ane tAtvika bhaktithI bharapUra che. khAsa karIne devacaMdrajInAM ane AnaMdaghanajInA stavano to dravyAnuyoga ane bhaktiyoganI gaMgA-jamanAnuM jANe samanvayavALuM mIThuM jharaNuM che. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 29 prastuta pustakamAM A alaukika bhakti yogane samajAvavA A cAra mahAtmAonA stavanono bhAvArtha cAra amRta anuSThAna rIte (prIti, bhakti, vacana-AjJA, asaMgatA) ApaNe vistArathI vicArazuM ane jinezvara bhagavAnanI guNAnurAganI prazasta bhakti karIne aMtarazuddhi ane AtmajAgRtithI sau vAcakavarganuM AtmakalyANa thAya tevI bhAvanA sAthe prabhu prArthanA karuM chuM. A pustaka lakhavAnI preraNA ane mArA amerikAnA svAdhyAya grupa jayAM ghaNAM Center thaI rahyA che tenA khUba ja jijJAsu mitronA premabharyA AgrahathI A lakhAvAnuM nimitta maLyuM. te uparAMta khAsa karIne amerikAmAM chellA cAra dAyakAthI mane pU. gurudevazrI citrabhAnu ane zrI pramodAbenano satsaMga, sahayoga, ane preraNAkArI ullAsIta sUcanA maLI ke tame je amerikAnI bhUmimAM rahIne AvA uttama zAstro ane AnaMdaghanajI, u. yazovijayajInA stavanono svAdhyAya karAvo cho teno lAbha samasta jaina samAjane maLe tevuM eka pustaka lakho to khUba ja upakArI thaze. A nirNaya jyAre A pustaka lakhavAno meM vicAra karyo tyAre zrI pramodAbenane phona para vAta karI ane atyaMta ullAsathI mane temaNe AzIrvAda pAThavyA ane mArA utsAhamAM khUba ja jora AvyuM. jo ke mArI yogyatAnI ghaNI ja khAmI che chatAMya sohaM tathApi tava bhaktivazAnmunIza / kartuM stavaM vigatazaktirapi pravRtaH // (bhaktAmara stotra gAthA 5) he prabhu, bhale mArI zakti alpa ho, paNa Aje tamArI ananya bhaktine kAraNe ApanA guNAnurAga avazya gAIza.'
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 prakaraNa : 1 evuM mAnI, stavana karavAno thayo Aja bhAva, temAM mAnuM manamahI khare, Apano che prabhAva, motI jevuM, kamaLa paranuM vAribiMdu ja che je, evI stuti manahara ahA ! sajjanone game che. emAM kAMI nathI navInatA, nAtha devAdhideva, bhakto sarve pada prabhutaNuM, pAmatA nityameva, loko seve kadi dhanikane, to dhanI jema thAya, sevA thAtAM prabhupada taNI, Apa jevA ja thAya." (bhaktAmara stotra gAthA 8, 9) svAmI guNa oLakhI, svAmIne je bhaje, darizaNa zuddhatA teha pAme, jJAna cAritra tapa, vIrya ullAsathI, karma jIpI vase mukti dhAme, tAra ho tAra prabhu muja sevaka bhaNI, jagatamAM eTaluM sujaza lIje, dAsa avaguNa bharyo, jANI potA taNo, dayAnidhi dIna para dayA kIje (devacaMdrajI - 24muM stavana) sujJa vidvAno, muni bhagavaMto ane paMDitajano mArI bALaka buddhithI racAyela A pustakamAM mArAthI je bhUlo thaI hoya ke bhagavAnanI vANIthI vadhu ochuM lakhAI gayuM hoya to mane kSamA karI jANa karavA vinaMtI karuM chuM. ananya zaraNanA ApanAra evA saddagurudevane atyaMta bhaktithI namaskAra ho. manuSya jIvananA prakaraNa : 2 cAra mukhya puruSArtha -1- - - - - - - - - - - - - - - - - - bhagavatIsUtramAM ane uttarAdhyayana sUtramAM bhagavAna mahAvIra prabhue manuSyabhavanI durlabhatA khUba ja alaukika rIte samajAvI che. 10mA tumapatraka adhyayanamAM aMtima dezanAmAM prabhu samajAve che - | he bhavya jIvo- anaMtakALanA paribhramaNamAM ajJAnane lIdhe anaMta pudgala parAvartano A jIve naraka, nIgodAdinA bhavomAM ekendriyapaNe tathA paMcendriyapaNe bhogavyA che ane kyAreka ja manuSyabhava maLe che temAMya jinezvara praNIta uttama dayALu dharmanuM zravaNa thavuM atyaMta durlabha che. zravaNa kadAca thAya toya sabhyazraddhA thavI to atyaMta durlabha che. | bIju Agama sUtra sUtrakRtAMganA 7mA adhyayananI 11mI gAthAsUtramAM bhagavAna mahAvIrasvAmI prakAze che. "he jIvo ! tame bujho !!! samyaprakAre (tIrthaMkara prabhunA aMtara upadezane lakSamAM rAkhI) samajo, bujha. manuSyapaNuM maLavuM ghaNuM durlabha che ane cAre gatine viSe bhaya che, ema jANo. ajJAnathI saviveka (jaDa-cetanano bheda) pAmavo durlabha che, ema samajo. Akho loka ekAMta | du:khe karI baLe che ane sarve jIva potapotAnAM karme karI | viparyAsapaNuM (ajJAnane lIdhe rAgadveSanA pariNAmathI baLe che.) anubhave che.
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 prakaraNa : 2 saMsArI jIvo sau sukhane ja icche che paNa svarUpanA ajJAnathI pAMca IndriyanA bhogo ane jagatanA bhautika padArthomAM sukhabuddhi ane bahirmukhatA ne lIdhe jhAMjhavAnA jaLane sAcuM jaLa mAnI bhramAtmaka sukhamAM racyA-pacyA rahe che ane teno viyoga thatAM atyaMta du:kha anubhave che, kyAreka AtmahatyA paNa karI bese che ! bhAratanA gItArtha RSimunioe manuSyajIvananA cAra puruSArtha batAvyA che : 1. dharma, 2. artha, 3. kAma, 4. mokSa. temAM artha (lakSmI, adhikAra, parivAra vagere)nA upArjanathI kAma (kAmabhoga tathA mananI icchAo) nuM 'sukha' bhogavIzuM evI mithyA bhramaNAmAM jagatanA lagabhaga badhA ja manuSyo jIvana gALe che. ane potAnI kAmanA saphaLa na thAya tyAre apAra du:khathI Depression, Mental And Physical Suffering and Suicide1- banAvo vartamAnakALamAM vadhatA jaNAya che. AcArya haribhadrasUrie yogadRSTi samuccaya granthamAM AvA kAma ane arthanA puruSArthamAM bhrAntipaNe lIna thayelA ajJAnI jIvone bhavAbhinaMdI' kahyA che." eTale ke saMsAramAM ane jagatanA bhautika padArthomAM ja sukha che tevI mAyAjALamAM te jIve che. upAdhyAya yazovijayajIe ATha dRSTinI sajajhAyanI cothI dIptA dRSTimAM AvA jIvonI kevI manodazA hoya te suMdara rIte prakAzI che : 'lobhI kRpaNa dayAmaNojI mAthI macchara ThANa, bhavAbhinaMdI bhaya bharyojI, aphala AraMbha ayANa, manamohana jinajI, mIThI tAharI vANa' (cothI yogadaiSTi gAthA 9 - yazovijayajI) AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna artha : bhavAbhinaMdI jIva lobhI, kRpaNa (kaMjusa) dayAne pAtra, mAyA-kapaTavALo, bIjAnI adekhAI kare tevo, bhayabhIta ane saMsAra sukhanI mAyAjALane TakAvI rAkhavA ane du:khathI gabharAto hAyahoya karavAmAM jIvana pUruM kare che, ane ArtadhyAna ane raudradhyAnanAM pariNAmothI mAThI gatimAM paribhramaNa karato rahe che. AvA bhavAbhinaMdI jIvonI karUNa manodazA zrImad rAjacaMdrajIe paNa 'amUlya tattva vicAra'mAM jaNAvI che : bahu puNya kerA puMjathI, zubhadeha mAnavano maLyo, toye are ! bhavacakrano AMTo nahIM eke TaLyo, sukha prApta karatAM sukha TaLe, leza e lakSa laho kSaNa kSaNa bhayaMkara bhAvamaraNe kAM aho rAcI raho !" lakSamI ane adhikAra vadhatAM, zuM vadhyuM te to kaho? zuM kuTuMba ke parivArathI vadhavApaNuM te naya graho, vadhavApaNuM saMsAranuM naradehane hArI javo, eno vicAra nahIM ahoho, eka paNa tamane havo !!!" AvA bhavAbhinaMdI jIvo durlabha evo manuSyabhava pAmavA chatAM bhayaMkara bhAvamaraNa (ArtadhyAna - raudradhyAna)mAM DUbIne amUlya manuSyabhava hArI jAya che, ne bhavabhramaNa vadhAre che. koI mahAna puNyanA yoge jayAre koI bhavya jIvane kALalabdhi pAke che ane 'huM koNa chuM ?' evo prazna aMtaramAM jAge che tyAre te jIva artha ane kAmanA puruSArthathI U-turn laI, dharma ane mokSanA puruSArtha bhaNI vaLe che. Socrates nAmanA grIka Philosopher kahe 29 : "When a student is ready, the teacher appears automaticaly
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa : 2 AcArya zrI haribhadrasUrijIe ATha yogadRSTimAM AvA jAgRtI vALA jIvane prathama mitrAdaeNSTivALo kahyo che jyAM yoganA (mokSanI sAthe joDAve te yoga) cha bIja A jIvanA hRdayamAM vavAya che. A dRSTivALo jIva hajI mithyArdaSTi ja che paNa have tene artha ane kAmane gauNa gaNI, sAcA sadgurunI zodha karavAno, evA jJAnI maLe tyAre temanI AjJAbhaktimAM layalIna thavAno ane niraMtara satzAstrano svAdhyAya, satsaMga, jinezvara bhagavAnanI bhakti (tattvabhakti) ane zAstra vacanonuM zravaNa, manana ane nididhyAsana te jIvanano mukhya dhyeya bane che. Priority badalAya che ane anAdikALano mithyArdaSTi, bhavAbhinaMdI jIva caramAvarta (chellA Avarta)mAM Ave tyAre A prathama yogadRSTimAM tenuM mokSamArga tarapha prayANa, sAcI dharmayAtrA zarU thAya che. pahelI mitrA dRSTimAM tenuM varNana A pramANe che - 34 yoganA bIja IhAM grahe, jinavara zuddha praNAmo re, bhAvAcAra ja sevanA, bhava udvega suThAmore. sadguruyoge vaMdana kriyA, tehathI phaLa hoya jeho re, yoga kriyA phaLa bhedathI, trividha avaMcaka eho re. (prathama yoga dRSTi - yazovijayajI.) A prathama yogadRSTivALo jIva saMsArane have pUMTha vALe che ane potAnA AtmakalyANanI sAcI jijJAsA tathA satpuruSArtha karavAno dRDha nizcaya karI, artha ane kAmane gauNa gaNI, jinezvara bhagavAne prarUpelA nava tattva, cha dravya, AtmAnA cha pada Adi tattvajJAnane samajavA niraMtara sadgurunA bodhanuM ane satzAstronuM zravaNa karavAvALo bane che ane samyakdarzananAM pAMca lakSaNo je sAcI mumukSutAnAM lakSaNo che te potAnA AtmAmAM pragaTAvavA satata bhagIratha puruSArtha upADe che. je jIvamAM A pAMca lakSaNo ochA ke vadhu jaNAya che. te jIva AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna te pramANamAM sAco mokSamArgI kahevAya ema zrI AtmasiddhizAstramAM jaNAvyuM che. 35 'kaSAyanI upazAMtatA mAtra mokSa abhilASa bhave kheda prANI dayA tyAM AtmArtha nivAsa.' (Atmasiddhi zAstra gAthA 38 - zrImad rAjacaMdra) jijJAsu jIvoe A pAca lakSaNo - zama, saMvega, nirveda, anukaMpA, AsthA - vistArathI samajavA zrImad rAjacaMdrajI kRta vacanAmRta patrAMka 135 vAMcavA vinaMti tathA samyaktva saDasaTha bolanI sajjhAya avazya jovI.
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 prakaraNa : 2 Summary of Chapter-2 (jJAnIonI dRSTie A prakaraNano sAra) 1. manuSyabhavanI durlabhatA samajavI 2. saMsAranA padArtho, vyaktio, sAMsArika prasaMgo jIvane sAcuM zAzvata sukha ApI ja na zake mATe artha-kAmanA puruSArthane gauNa karI, saMtoSa, sadAcAra ane jinabhakti ane satsaMgamAM jIvanane saphaLa karavuM. bhavAbhinaMdIpaNuM tyajIne sAcA mumukSu banavuM. 3. jAgyA tyAMrathI savAra' e nyAye manuSyabhavanI pratyeka paLa cakravartInI saMpattithI vizeSa mUlyavAna samajI, 'huM koNa chuM ?' e praznano javAba zodhavA jJAnI sadgurunI zodha karI, satzAstra - sadguru - sadAcAra gurubhakti ane guruAjJA jIvananAM mukhya dhyeya gaNI potAnA AtmAnI dayA lAvI, mAro AtmA karmonA kArAgRhamAM jaMjIrothI baMdhAyelo duHkhI che tema samajI, potAnA AtmAnI divya zaktine satpuruSArthamAM ullAsathI phoravavAnA prayatno karaze to avazya mokSamArgamAM saphaLatA maLaze ja. A geranTI bhagavAnanI che. siddhinA avisaMvAdI nimitta tIrthaMkaradeva che. mokSamArganA cAra durlabha aMgo pUrvanA prakaraNamAM ApaNe joyuM ke anAdikALanA |ajJAnanA saMskArone lIdhe jagatanA moTA bhAganA manuSyo artha ane kAmanA puruSArthane ja sAcA mAnI tenI pAchaLa potAnuM samasta manuSyajIvana veDaphI de che. jJAnasAra aSTaka granthamAM mahopAdhyAya, nyAyavizArada zrI yazovijayajI mahArAja cothA mohatyAga aSTakamAM varNave che ke-- prakaraNa : 3 ahaM mameti mantro'yaM mohasya jagadAndhyakRt / ayameva naJpUrvaH pratimantro'pi mohajit // (jJAnasAra 4-1) artha : huM ane mAruM e moharAjAno maMtra che. te jagatane AMdhaLuM karanAruM che ane nakArapUrvaka A ja pratimaMtra te mohane jItanAra bane che. jIva ajJAnane lIdhe potAnuM AtmasvarupanA ajJAnathI mithyA mAnyatAmAM jIve che ke |'A deha te ja huM, deha, strI, putra, lakSmI, adhikAra, parivAra, makAna, vagere mArA che.' AvI viparIta mAnyatAthI bahirAtma dRSTivALo jIva. 'kSaNe kSaNe bhayaMkara bhAvamaraNe' rAcI rahyo che. arthAt bhAvamaraNamAM magna thayo thako navA navA karmo bAMdhIne cAre gatimAM anaMta pudgala parAvartananuM paribhramaNa karatAM anaMta duHkho bhogavI rahyo che. AvA 'bhavAbhinaMdI' jIvo kadAca bAhyadRSTie
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 prakaraNa : 3 dharmakriyA karatA dekhAya to paNa prAye te badhI kriyA lokasaMjJA, oghasaMjJA, mahAgraha, ane kadAgrahavALI hovAthI temAM kriyAjaDatA ja vadhAre hoya che ane sAcI samajaNa athavA sAcI mumukSutA temAM pariNamatI nathI. kAraNake 'paulika padArthomAM sukhabuddhi che.' koIka bhavya jIvane mahAnuM puNyanA udayathI kALalabdhi pAke che tyAre te jIvane potAnA AtmAnI sAcI 'aMtaradazA' prApta thAya che ane tevo jAgRta jIva kArAgRharUpI saMsAramAM baMdhAyelA potAnA AtmAne karmabaMdhanathI mukta karavA sapuruSArtha karavA taiyAra thAya che. paraprakRtino eka mahAna siddhAMta che ke jayAre koI paNa cetanA (jIva - manuSya) AtmakalyANanA mArge AgaLa vadhavA sAco puruSArtha karavA kaTibaddha thAya che tyAre tenI samasta cetanA sRSTi (Counsciousness) tene madadarUpa thAya che. potAnI meLe ja tenA jIvanamAM maMgaLa prasaMgo bane che ane koI satsaMgI mitrano, koI sanzAstrano yoga, koI anubhavI ke jJAnI mahAtmAno yoga IzvarakRpAthI banI jAya che ane te jIva jo AvA uttama nimittono lAbha levAno nirNaya kare to tenI mokSayAtrA khUba ja suMdara rIte AgaLa vadhe che. A mArI potAnI anubhUti che. prastuta prakaraNamAM mokSanA cAra durlabha aMgo AvA jijJAsu AtmArthI jIvane mATe ja bhagavAna mahAvIra prabhue uttarAdhyayana sUtranAM trIjA "caturaMgIya' prakaraNamAM upadezyAM che juo- catAri paramaMgANi, dullahANIha jaMtuNo / mANusattaM sui saddhA, saMjjammia vIriaM // (uttarArthanasUtra 3-1) bhagavAna mahAvIranI aMtima dezanA uttarAdhyayanasUtramAM gaNadhara AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 39 bhagavaMtoe jhIlIne prarUpI che. bhagavAna kahe che ke- A saMsAramAM jIvone dharmanA cAra pradhAna aMgo (kAraNo) prApta thavA ati durlabha che te A pramANe che- (1) manuSyatva, (2) jinavANI eTale sadharmanuM zravaNa prApta thavuM, (3) jinezvara bhagavAnanA dharma pratye sammazraddhA thavI. (4) jinAjJA pramANe cAlavuM arthAt saMyamanA mArge AtmasAdhanAmAM niraMtara pravartavuM ane ullalIta bhAve saMvegathI mokSamArganI, sAdhanA karavI. A cAra durlabha aMgonI agatyatA ane mokSaprAptimAM te cAra aMgo keTalo mahatvano bhAga bhajave che te joIe. 1. manuSyatva : amerikAnA amArA svAdhyAyamAM eka prazna pharI pharI pUchAya che ke jo manuSyabhava ATalo durlabha hoya to jagatanI vasatI to vadhatI ja jAya che, te kema ? teno javAba e che ke jJAnI puruSo mAnavapaNuM (manuSyatva) tene kahe che jenAmAM 'vivekabuddhi udaya pAmI hoya." te vaDe satya asatyano nirNaya karI, samajI, parama tattva, uttama AcAra, ane satudharmanuM sevana karI tevA Arya saMskAravALA manuSyo uttama mokSa ne pAme che. jagatanA jIvo (manuSyo)ne jAgRta karavA pokArI pokArI jJAnI puruSo kahe che ke manuSyabhava maLavo bahu durlabha che, ati puNyanA prabhAvathI te maLe che, mATe utAvaLe utAvaLe saMvegabhAvathI AtmasAdhana karI levuM dA.ta. avaMtisukumAra, gajasukumAra jevA nAnA bALako paNa mAnavapaNAne samajayA ane vivekabuddhi vaDe mokSane pAmyA ! uttarAdhyayana sUtranAM dasamA adhikAramAM bhagavAna mahAvIra prabhu gautamasvAmI jevA cAra jJAnanA (mati, zruta, avadhi ane mana:paryava jJAna) dhAraka gaNadharane paNa chatrIsa vAra A sUtra pharI pharI prakAze che : "samaye nayana mAM pAya' arthAt he gautama ! eka
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 prakaraNa : 3 samayamAtrano paNa pramAda karavA yogya nathI. mRtyunI paLa ApaNe jANI zakatA nathI tethI 'vicAravAna jIvo to kaivalyadazA prApta thAya tyAM sudhI mRtyu Ave tyAM sudhI samajIne dharmamAM pravarte che. (mokSamALA zikSApATha 4). vicAravAna jIve to jJAnIpuruSanI AjJAmAM rahIne eka kSaNamAtrano paNa pramAda karyA vagara AtmakalyANa karavuM evI zikhAmaNa ThAma ThAma Agama zAstromAM jovA maLe che. AtmArthI jIve nIcenA sUtrane pharI pharI manana, nididhyAsana karatA rahevAnI zikhAmaNa jJAnI bhagavaMto kahe che : koNa chuM? kyAMthI thayo ? zuM svarUpa che mAruM kharuM? konA saMbaMdhe vaLagaNA che? rAkhuM ke e pariharuM? enA vicAra vivekapUrvaka zAMta bhAve jo karyA, to sarva Atmika jJAnanA siddhAMtattva anubhavyAM, te prApta karavA vacana konuM satya kevaLa mAnavuM?, nirdoSa naranuM kathana mAno 'teha' jeNe anubhavyuM, re! Atma tAro! Atma tAro ! zIdhra ene oLakho, sarvAtmamAM samadRSTi dyo, A vacanane hRdaye lakho.' (mokSamALA zikSApATha 67 - zrImad rAjacaMdra) AgamazAstromAM bhagavAna mahAvIra prakAze che ke ApaNo AtmA ajJAnane lIdhe anAdikALamAM anaMta pudgalaparAvartana karI cUkyo che chatAMya jAgato nathI ane mahAna puNyanA yoge jayAre AryasaMskAravALo manuSya deha maLe, uttama dharmanA saMskAravALu kuLa maLe, pAMca indriyo barAbara kAma karatI hoya tevA samaye sagurunI oLakhANa, zraddhA karIne niraMtara satsaMgamAM jo jIva joDAya to tene AtmakalyANanI badhI ja sAmagrI prApta thAya ane potAnA AtmAnI dayA karIne tevo bhavya AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 41 jIva karmabaMdhanathI e dIvya zaktimAna' AtmAne karma jaMjIrathI sarvathA mukta thaI anaMta sukha, zAzvata sukhane sAdi anaMta kALa bhogavI zake tevI jANakArI Scientific Process jaina darzananA gItArtha jJAnIoe ApaNane karuNAthI batAvI che. Avo durlabha manuSyabhava saphaLa karavA vicAravAna manuSya to adhyAtmasAra, jJAnasAra, ATha yogadaSTi, mokSamALA ane uttarAdhyayanasUtra jevA zAstrono niraMtara abhyAsa karavAno niyama karavo ane vairAgya, upazama, saMvega, samyaka zraddhA Adi samakitanA guNo pragaTa karavA joIe. 'mArga saraLa che paNa tenI prApti tathA ruci thavI ghaNI durlabha che.' 2. "zruti' - arthAt jJAnInA vacanonuM zravaNa : manuSyabhava maLyA chatAM jo jIvane potAnA AtmAnuM kalyANa karavAnI jijJAsA - tIvra icchA na jAge to te jIva mokSamArgamAM AgaLa vadhI zakato nathI. jinavANInuM mAhAbhya jayAM sudhI jIvane aMtaramAM samajAya nahi tyAM sudhI tenI badhI dhArmika kriyAo mAtra lokasaMjJA ke kriyAjaDatA pradhAna hoya che ane tenAthI jIvano AdhyAtmika vikAsa thato nathI. ATha yogadRSTimAM (mULa grantha haribhadrasUrijIno yogadRSTi samuccaya che jenA upara u. yazovijayajI ma.e adbhUta ATha yogadRSTinI sajhAya racI che, jemAM batAvyuM che ke jayAre jIvane Atmazuddhi karavAno lakSa baMdhAya che ane muktino mArga batAvanAra sadguru athavA jJAnI mahAtmA pratye ahobhAva, prItibhAva, pUjyabhAva utpanna thAya che, tyAre e jIva prathama mitrAdeSTimAM Ave che. A dRSTimAM AvelA jIvane saMsAra pratye udvega (vairAgya) uddabhave ane zrAvakanA aNuvrato pALe ane satadeva, sadguru ane sadharma pratye sAcI prIti janme tyAre jIvano mokSamArga pratye prAraMbha thAya che.
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ 43 42 prakaraNa : 3 jinezvara paramAtmAnA vacano tathA dharma pratye ahobhAva varte ane dhIme dhIme teno AdhyAtmika vikAsa thatAM te jIva have aMtarazuddhi mATe zrAvakanA aNuvrata ane zikSAvrata rUpa niyamo niyamitapaNe ullAsathI pALe che. AvA prakAranA bIjI yogadRSTimAM AvelA jIvane paramAtmAe prakAzelA tattvo (nava tattva, cha dravya, AtmAnA cha pada, jaDa-cetananA lakSaNo) jANavAnI sAcI "jijJAsA' nAmano guNa pragaTa thAya che ane potAnI buddhinI alpatA tene samajAya che tethI 'ziSTa kahe te pramANa' e vacana anusAra jJAnI sadguru pratye atyaMta ahobhAva pragaTe che. Ama yogadRSTinA vikAsamAM AgaLa vadhatA AvA jIvanuM mithyAtva dhIme dhIme maMda thAya che ane dharmaprema vadhe che. satsaMga ane svAdhyAya, tathA bhakti Adi anuSThAno pratye hRdayanI prIti thatAM, tattvajijJAsA vadhAre tIvra thAya che tyAre tattva sAMbhaLavAnI icchA nAmano guNa pragaTe che jene trIjI dRSTimAM 'zuzruSA' nAmano guNa kahyo che. AcArya zrI haribhadrasUrijI kahe che ke je jIvane trIjI yogadRSTimAM 'zuzruSA' guNa jeTalo prabaLa thAya teTalo te jIva dharmadazanAnuM zravaNa karatAM tenuM mana AnaMda pAme, zarIra harSita thAya ane 'cittaprasannatA'no prathama vAra anubhava thAya. A "zuzruSA' nAmano guNa jIvane mokSamArganI 'saMjIvanI auSadhi" banI jAya che kAraNa ke jinavANI eTalI badhI anupama, avisaMvAdI, tathA kalyANakArI che ke sAcI hRdayanI prItithI ane rucithI jo tattvazravaNa thAya to jIvanuM avazya kalyANa thAya ja. jinavANInuM mAhAbhya kevuM che te jarA joIe - jinezvaranI vANI anaMta anaMta bhAva bhedathI bharelI bhalI, anaMta anaMta naya nikSepe vyAkhyAnI che, AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna sakala jagata hitakAriNI, hAriNI moha, tAriNI bhavAbdhi mokSacAriNI pramANI che. aho rAjacaMdra bALa khyAla nathI pAmatA e jinezvara taNI vANI jANI teNe jANI che." (zrImad rAjacaMdrajI) vANI guNa pAMtriza anupama avisaMvAda sarUpe re, bhavaduHkha vAraNa, zivasukhakAraNa, zuddho dharma prarUpe re bhalu thayuM meM prabhuguNA gAyA, rasanAno phala lIdho re, devacaMdra kahe mArA manano, sakala manoratha sIdho re (devacaMdrajI kRta zAMtinAtha bhagavAnanuM stavana) avisaMvAdI nimita cho re, jagatajaMtu sukhakAja hetu satya bahumAnathI re, jina sevyAM zivarAja pUjo pUjore bhavikajana pUjo re prabhu pUjaya paramAnaMda' (devacaMdrajI kRta - saMbhavanAtha jina stavana) jinezvara bhagavAnanI vANI bhavaduHkhathI saMpUrNa mukta karAve ane anaMta sukhanuM dhAma evI siddhapadanI prApti karAve tevI pAMtrIsa viziSTa guNothI yukta ane sAdvAdathI bharapUra ane 'suNatAM zravaNe amI jhare' evI kalyANakArI che. jaina itihAsa sAkha Ape che ke bhagavAnanA ekAda vacana, icchA na hovA chatAM saMbhaLAI javAthI, rohINio cora luMTAro maTI AtmakalyANa pAmI gayo !!! cilAtIputra eka hAthamAM talavAra ane bIjA hAthamAM potAnI priyatamAnuM (khUna karIne) mAthuM pakaDIne jayAre eka muni bhagavaMtanA jaMgalamAM darzana kare. che tyAre kahe che ke "mane mokSa Apa nahi to tAruM mAthuM kApI nAkhIza.' zAMtarasamAM lIna muni bhagavaMta mAtra traNa ja zabdo kahe
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 prakaraNa : 3 che - 'upazama, viveka, ane saMvara' - muni ATaluM kahI vidAya thaI gayA. A traNa jinavacanonuM zravaNa thatAM, cilAtIputranAM hAthamAMthI (priyatamAnuM) mAthuM tathA taravAra jamIna para paDI jAya che ane dhyAnamAM AruDha thaI AtmAnuM kalyANa karI jAya che e cilAtIputra. A che jinavANInA tattvazravaNano mahimA !!! puNIyo zrAvaka, AnaMda zrAvaka, sulasA zrAvikA Adi kevI bhaktimAM lIna jinavANInA zravaNa sAthe bhaktimAM lIna banI tvarAthI kalyANa karI gayA ! 3. zraddhA 'Ahacca savaNaM labdhu saddhA paramadulahA ' (uttarAdhyanasUtra - 3jo adhikAra gAthA 9) artha : kadAca manuSyabhava ane dharmanuM zravaNa paNa prApta thAya, to paNa dharma para ruci thavI, samyak zraddhA utpanna thavI te parama durlabha che ema zrI bhagavAna mahAvIra prabhu uttarAdhyayana sUtramAM prakAze che. tattvArtha zraddhAnam samyavarNanam / (tattvArthasUtra) 'devaguru dharmanI zuddhi kaho kima rahe, kima rahe zuddha zraddhA na ANo, zuddha zradhAna viSNu, sarva kriyA karI chArapara lIpaNuM teha jANo... dhAra taravAranI sohilI, dohilI caudamA jinataNI caraNa sevA (AnaMdaghanajI - 14muM anaMtanAtha jina stavana) uparanA sUtro khUba ja agatyanAM che. manuSyabhava maLyA pachI kadAcita tattva zravaNanI prApti thAya paNa jinezvara bhagavAnanA dharmatattvo AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 45 pratye samyakzraddhA thavI atyaMta durlabha che. Agama zAstromAM pharI pharI kahyuM che ke jJAna ane zraddhA guru paraMparAthI ja prApta thAya che. ghaNIvAra evI lokamAnyatA varte che ke ame jaina kuLamAM janmyA chIe tethI tIrthaMkaradeva te sandeva, amArA kuLaguru te ja sadguru ane amArI badhI dharmakriyA te ja amArA sAcA dharmanA sAdhana che mATe ame dharmanA mArge ja vartIe chIe. AcArya harisUrijIe AvI mAnyatAne 'lokasaMjJA' athavA 'oghasaMjJA' kahI che. jemAM laukika mAnyatAthI badhI kriyA thAya che. paNa A samyakzraddhA na gaNAya. sat deva ane saddharma gaLathuthImAM maLyo hoya toya jyAM sudhI jIvanI sAcI mumukSutA na pragaTe tyAM sudhI tene sAcA sadgurunI oLakhANa karavAnI garaja jAge ja nahi ane parIkSakapaNAnI buddhinA abhAve ajJAnIne jJAnI mAnI, tevA jIvo pravarte che. vartamAna kALamAM tIrthaMkaradevano viraha che ane sAcA AtmajJAnI guru maLavA bahu ja durlabha che. juo AtamajJAnI zramaNa kahAve, bIjA to dravya liMgI re, vastugate je vastu prakAze, AnaMdaghana mati saMgI re' (AnaMdaghanajI - 12muM stavana) 'AtmajJAna tyAM munipaNuM, te sAcA guru hoya, bAkI kuLaguru kalpanA, AtmArthI navI joya. (zrImad rAjacaMdra - Atmasiddhi zAstra) jIvane sadgurunI oLakhANa karavAmAM anAdikALathI bhUla thayA kare che ane sadgurune oLakhavA mATe sAdhaka jIve satzAstro ane satsaMganA niyamIta svAdhyAyathI potAnA AtmAmAM zama, saMvega, nirveda Adi guNo pragaTa karavA prathama satpuruSArtha karavo joIe. jyAre sAcI mumukSutA pragaTe che tyAre avazya te jIvane sadgurunI
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa : 3 oLakhANa ane yoga prApta thAya ja Avo siddhAMta che. jyAM sudhI sadguruno yoga na thAya tyAM lagI A pustakamAM je jJAnI mahApuruSonA vacano guMthyA che tevA u. yazovijayajI tathA AnaMdaghanajInA stavano tathA adhyAtmasAra, jJAnasAra, ATha yoga- dRSTi jevA uttama zAstrono niraMtara abhyAsa karavAthI jIvane satpAtratA pragaTe che. sat puruSano arthAt jJAnI puruSano yoga thAya che, tyAre jIvane kevA bhAva varte che te nIcenI gAthA sUtromAM ApaNe samajIe. 46 'seve sadgurucaraNane, tyAgI daI nijapakSa, pAme te paramArthane, nijapadano le lakSa. pratyakSa sadguru sama nahi, parokSa jina upakAra, evo lakSa thayA vinA, uge na Atma vicAra (zrImad rAjacaMdra - AtmasiddhizAstra gAthA 9, 11) sAcA sadgurunI oLakhANa, pratIti, zraddhA jene thAya tevo mumukSu jIva potAnuM samasta jIvana dAva upara mUkI te sadgurunA caraNomAM, temanI AjJAmAM samasta arpaNa bhAvathI namI paDe che ane potAnuM jIvana 'satpuruSanA vacanAmRta, mudrA ane satsamAgamamAM' goThavI de che. tathA niyamita teno lAbha le che. tene prathama vyavahAra samakita prApta thAya che- juo svachaMda mata Agraha tajI, varte sadguru lakSa, samakita tene bhAMkhIyuM, kAraNa gaNI pratyakSa, pratyakSa sadguru prAptino, gaNe parama upakAra, traNe yoga ekatvathI, varte AzA dhAra. (zrImad rAjacaMdra - Atmasiddhi zAstra) bhagavAna mahAvIra prabhue uttarAdhyayana sUtranA 3jA adhyayanamAM je cAra durlabha aMgo mumukSune samajAvyAM che temAM A trIju aMga - AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 47 'zraddhA parama dullahA' jIvane sadgurunA caraNakamaLanI traNe yoga (manavacana-kAyA) thI ekatvabhAve sevA, AjJA ane vinayabhAvathI upAsanA karavAthI avazya prApta thAya che. laukika bhAve tIrthaMkara bhagavAnanI pUjA sevA karavAthI samakita athavA samyazraddhA kyAreya paNa prApta thatI nathI. (vacanAmRta patrAMka 769mA adbhuta bodha zrImadbhue Apyo che te joIe :-) 'bIjuM kAMI zodhamA.' mAtra eka satpuruSane zodhIne tenA caraNakamaLamAM sarvabhAva arpaNa karI daI varto jA. eka satpuruSane rAjI karavAmAM, tenI sarva icchAne prazaMsavAmAM, tene ja satya mAnavAmAM AkhI jIMdagI gaI to utkRSTamAM utkRSTa paMdara bhave avazya mokSe jaIza.' (zrImad rAjacaMdra vacanAmRta patrAMka 76) 'jJAna prakAze re moha timira hare, jehane sadguru sUra, te nija dekhe re sattA dharmanI, cidAnaMda bharapUra. zrI sImaMdhara sAhiba sAMbhaLo.' (u. yazovijayajI - savAso gAthAnuM stavana) upara jaNAvyA mujaba jJAnI puruSanA yogathI mumukSu jIvane potAnA AtmAmAM ja potAno aMtaravaibhava, siddhasamAna sattAgata guNo dekhAya che ane te mumukSu sadgurunI sAcI zraddhA tathA Azrayabhakti karato karato krame karIne vyavahAra samakti ane prAMte nizcayasamakita pAme che jene bhagavAne 'saddA parama dullahA' kahI che. jijJAsu jIve u. zrI yazovijayajInA banAvelA savAso gAthAnA stavananAM bhAvArtha pharI pharI vAMcavA vinaMti che ane sAthe sAthe AtmasiddhizAstrano bhAvArtha paNa bhAvathI bhaNavo jarUrI che jethI sAcuM tattva zraddhAna thAya, ane AtmakalyANa thAya - 'sarva jIva che siddha sama je samaje te thAya.'
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 49 48 prakaraNa : 3 4. jJAnInI AjJApUrvaka vartavuM: saMyama ane sabhyazraddhApUrvaka dharma ArAdhanA karavI te sauthI durlabha che. uttarAdhyayanA 3jA adhikAranI prathama gAthAmAMthI ApaNe mokSamArganA uttama aMgomAMthI traNa aMgo - 1, manuSyatva, 2. jinavANInuM zravaNa thavuM ane 3. deva-guru-dharma pratye samyaphazraddhA thavI e traNa aMgo viSe ApaNe thoDI vicAraNA karI. have A traNa uttama yoga jene prApta thayA che evA bhavya mumukSu jIve saddagurunI AjJAmAM jIvana jIvavAno daDha nirdhAra karavo avazya jarUrI che. vartamAnakALamAM pAMca IndriyonA bhoganA sAdhano khUba ja vadhatAM jAya che ane Technology no ghaNo duraupayoga paNa thato dekhAya che. dA.ta. iphone nuM bhUta jANe badhAne vaLagyuM hoya tema jaNAya che ke mANaso hAlatA, cAlatA, besatA, Drive karatAM, doDatAM, vyAkhyAna sAMbhaLatAM evA to Smart Phone mAM Addicted thaI gayA che ke ghaNIvAra kuTuMbamAM jamatI vakhate badhA bese to sAthe paNa koI koIthI vAtacIta ja na kare, badhA Text message (sms) mAM cITakelA hoya che ! ghaNIvAra to amArA svAdhyAyomAM ane pratikramaNo karatI vakhate iphone nuM jANe sAmrAjaya vartatuM dekhAya che ! AvA 'bhavAbhinaMdI' jIvone A bodha gamato nathI. jene saMsAra kArAgraha lAgyo hoya, jene potAno AtmA jelanI Cel mAM baMdhAyelo lAge, jene potAnI aMtaradazA' jAge tevA bhavya, jAgRta ane "samIpa muktigAmI' jIvane bhagavAnanI A dIvya gAthAno bodha 'saMjIvanI auSadhI' samAna-bhavaroganI davA samAna lAge che ne tevo jIva ja AvA uttama bodhano adhikArI bane che. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna upara ApaNe samajAvelAM mokSanA traNa aMgo manuSyatva, jinavANInuM zravaNa, ane deva-guru-dharmanI sabhyazraddhA, jene thaI che tevA jIvane mokSamArgamAM AgaLa vadhavA bhagavAna mahAvIra prabhu samajAve che ke, pramAda e moTo zatru che ane manuSyabhava bahu durlabha che ane manuSya jIvananI ekeka paLa potAnA AtmAnuM kalyANa karavA mATe vAparavI joIe. saMsArane pUMTha vALIne, artha kAmanA prayojano gauNa karIne, sAcA mumukSu jIve tattvazravaNa, satsaMga, svAdhyAya, jinabhakti (A pustakamAM samajAvelA amRta anuSThAno) niyamitapaNe karavA joIe. kAraNa ke mAthA upara maraNa bhame che, kALa rahyo che tAkIne'! kAraNa ke anAdikALanI jAmelI mithyAtvanI prarthIio toDavI sahelI nathI. tenA mATe durdhara puruSArtha joIze. amRtavelanI sajajhAyamAM u. zrI yazovijayajI prakAze che - cetana jJAna ajuvALIe, TALIe moha saMtApa re, citaDuM DamaDoLatuM vALIe, pAmIe sahajasukha dhAma re cetana ! jJAna ajavAlIe.' jJAnadazA e AtmAno mULabhUta guNa che. samyakajJAnanI prApti thavAthI jIvamAM vivekabuddhi Ave che, svadravya (zuddhAtmA) ane paradravyanuM (daha, strI, putra, dhana vagere) bhAna thAya che, heya-upAdeya buddhi jAge che ane sAco vairAgya tathA upazama Adi guNo utpanna thAya che. A guNo prApta karavA jIve sadAcAra, yama-niyama-bhaktimaya jIvana gALavuM, prathama (First Priorty) bhUmikA rUpe pALavuM atyaMta jarUrI che. te sAthe adhyAtma ane vairAgyanA grantho niraMtara bhaNavA joIe ane na samajAya tevA graMtho koI anubhavInA satsaMgathI-khaMtathI samajavA joIe. 1. bhavAbhinaMdI - jene saMsAramAM ja sukha lAge che, je paulika padArthomAM ja sukha mAne che tevo jIva tIvra bhavAbhinaMdI kahevAya che.
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ 51 50 prakaraNa : 3 gRha, kuTuMba, parigraha Adine viSe jIvane je ahaMbhAva - mamatvabhAva varte che tene jJAnIe 'viparyAsa buddhi' arthAt mohAMdhatA athavA ajJAnadRSTi kahI che. jyAM vairAgya ane upazama udbhave che tyAM te vipasatA maMda thAya che, anukrame nAza pAme che. A mohadazAnA kAraNe jIvanuM citta athavA mana DAmADoLa thAya che. iSTa vastunI prAptimAM rAga ane aniSTa vastu ke vyaktinI prAptimAM dveSa jene ApaNe kaSAyo kahIe chIe tenuM jora khUba ja prabaLa hoya che. mAnasazAstrIo AvI manodazAne Stressfull bhayajanaka, ane ghaNIvAra tenAthI Depression paNa jIvane thaI Ave che. jJAnI kahe che ke A loka (samasta lokanA badhAya jIvo) trividha tApa (Adhi-vyAdhi-upAdhi)thI AkuLa vyAkuLa che. AvI bhayabhIta dazA badhAnI vartamAnakALamAM najare dekhAya che. AvA baLatA saMsAramAM sAcuM sukha, zAzvata sukha jene prApta karavuM che tevA jAgRta AtmArthIne mATe jJAnI puruSanuM zaraNa, temanI AjJAmAM jIvavuM ane satsaMga, sazraddhA ane sadAcArapUrvaka jIvana jIvavuM Avazyaka che. vartamAnakALamAM jIvone Cancer, Diabetes, Depression, Unrest, Mental, Illness AvA rogo ghaNA vadhAre pramANamAM jagatabharamAM dekhAya che. paraMtu jJAnI puruSo teno upAya ApaNane batAve che te ApaNe davA-upAya levA, pALavA taiyAra nathI thatA te ApaNo ja vAMka che! juo - 'AtmabhrAnti samaroga nahi, sadaguru vaidya sujANa, guru AjJA sama pathya nahi, auSadha vicAra dhyAna.' (Atmasiddhi zAstra - gAthA 129 zrImad rAjacaMdra) 'Atama ajJAne karI, je bhavaduHkha lahIe, Atama jJAne te TaLe, ema mana saddahIe." Atama tattva vicArIe AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna jihAM lage Atama dravyanuM lakSaNa navi jAgyuM, tihAM lage guNaThANu bhalu kema Ave tANyuM.' (u. zrI yazovijayajI, savAso gAthAnuM stavana DhALa trIjI, gAtha 1, 2) jJAnI puruSo pokArI pokArIne niSkAraNa karUNAthI pharI pharI samajAve che ke, svarUpanuM ajJAna, mithyAtva jevuM koI pApa nathI. kemake mithyASTi jIva tIvra anaMtAnubaMdhI kaSAya vaDe karma ja bAMdhe ne bhavabhramaNa vadhAre ja che. paNa te anaMta duHkhono aMta AvI zake che jo jIva saddagurunI AjJAmAM AtmakalyANa karavAno nizcaya kare to. juo A samartha jJAnInAM vacano 'kaSTa karo saMyama dharo, gALo nija deha, jJAnadazA viNa jIvane, nahi duHkhano cheha' (uM. yazovijayajI savAso gAthA stavana DhALa 3) anAdikALathI jIvo cAra gatirUpa (manuSya, deva, nArakI, tiryaMca) saMsAramAM bhaTake che ane anaMta du:kha pAme che. AtmatattvanI ajJAnatAthI mohabdha thayelA jIvo ghaNAM pApo kare che ane durgatie jAya che, athavA kyAreka manuSyabhava pAmI dharmakaraNI kare che paNa te dharmakriyA opasaMjJA athavA lokasaMjJAthI ane jaDatAthI kriyA thatI hovAthI cAra ghAti karmonA pahADane toDI zakAtA nathI. jayAM sudhI jIva sAcI mumukSutA pAme nahi ane sadgurunI oLakhANa, sabhyazraddhA kare nahi tyAM sudhI mananI badhI doDa svachaMda, mata, AgrahothI yukta dharmakaraNI hoya che. A vAta ghaNA mahAna saMtoe spaSTa prakAzI che: juo - 1. anaMtAnubaMdhI - je karmabaMdhanathI anaMta saMsAranuM anubaMdha thAya.
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa : 3 jyAM lagI Atama tattvacijyo nahi, tyAM lagI sAdhanA sarva juThI' (bhaktaziromaNI narasiMha mahetA) "mana mare mAyA mare, mara mara jAye zarIra, AzA tRSNA nA mare, kaha gaye dAsa kabIra." je svarUpa samajyA vinA, pAmyo duHkha anaMta, samajAvyuM te pada namuM, zrI sadaguru bhagavaMta." (zrI Atmasiddhi zAstra gAthA 1-zrImad rAjacaMdra) AcArAMgasUtramAM bhagavAna mahAvIre prakAzya che jeNe AtmA jANyo teNe sarva jANyuM.' 'sudharmasvAmI jaMbUsvAmIne upadeza che ke, jagata AkhAnuM jeNe darzana karyuM che evA bhagavAna mahAvIre amane kahyuM che:- "gurune AdhIna thaI (guru AjJAmAM magna banI) vartatA evA anaMta puruSo mArga pAmIne mokSa prApta thayA.' 'ANAe dhammo ANAe tavo / ' arthAt AjJAnuM ArAdhana (sadgurunI AjJAnuM traNe yoge ekattAthI ArAdhana) e ja dharma ane AjJAnuM ArAdhana e ja tapa. (AcArAMga sUtra - vacanAmRta patrAMka 194) mumukSu jIve potAnA jIvanane Totally Transform rUpAMtara karavuM paDaze. potAnI mati-kalpanAthI dharma je karatA AvIe chIe, te 'svachaMda' nAmano moTo doSa jIvane ADo Ave che. juo jJAnIno bodha - roke jIva svachaMda to pAme avazya mokSa, pAmyA ema anaMta che, bhAkhyuM jina nirdoSa" (AtmasiddhizAstra - gAthA 15 - zrImad rAjacaMdra) AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 53 Summary of Chapter-3 mokSamArgano A pahelo ekaDo ghUMTavAno che. potAnA sarva abhiniveSa (mata, abhiprAya)ne choDI jJAnI puruSanA vacanAmRta eTale satuzAstrono niraMtara abhyAsa, satsaMga, saddaguru bhakti ane jJAnInI sarva AjJA samarpaNabhAve ArAdhavAthI svachaMdano krame karIne nAza thAya che ane dhIme dhIme sAcI mumukSatA pragaTe che. A prakaraNamAM ApaNe "bhagavAne kahelA cAra durlabha aMgo viSe vicAraNA karI te durlabha aMgonI saphaLatA mATe nIcenA Steps niyamitapaNe mumukSue eka niSThAthI dararoja ArAdhavA Avazyaka che." mokSamArganA acUka upAyarUpa satsAdhano : 1. satazAstro jevA ke adhyAtmasAra, jJAnasAra Adi granthono dararoja kramasara eka kalAka Minimum abhyAsa lakSapUrvaka karavo. tenuM manana, nididhyAsana karavuM. 2. svAdhyAyathI jema jema samajaNa vadhatI jAya tema tema sAcA jJAnI puruSa (sadguru)nI oLakhANa karavI ane zraddhApUrvaka jJAnInI bhakti karavI. 3. sama svabhAvI sAdhako sAthe satsaMga niraMtara karavo. 4. jIvanamAM sadAcAra, yama, niyama, ane dharmakriyA AtmAne jANavAnA lakSe karavAM. 5. A pustakamAM je mahAtmAonA stavanonuM vivecana AgaLanA prakaraNomAM Avaze te stavano mukhapATha karI, artha sahIta devagurunI tAttvika bhakti karavI.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 prakaraNa : 3 6. potAnA doSonuM apakSapAtapaNe ciMtana Introspection karatA rahevuM, tapAsatA rahevuM ane doSatyAga karavAno daDha nirNaya karavo. 7. ATha yogadRSTinI sajajhAyano niraMtara nityakrama karavo ane temAM jaNAvelA doSonuM nivAraNa ane AtmAnA guNo pragaTAvavA, atyaMta jAgRtipUrvaka abhyAsa karavo. A mokSano acUka upAya che. 8. mumukSu jIve samyakdarzananAM pAMca lakSaNo pragaTAvavA mATe khUba ja lakSa ane utsAhathI sAdhanA karavI jethI A pAMca lakSaNo pragaTe :(1) zama, (2) saMvega, (3) nirveda, (4) anukaMpA, (5) AstiSpa - zraddhA, vacanAmRta 135nA patramAM zrImadjIe A pAMca lakSaNonuM saraLa, sugama prakAzana karyuM che te vAMcavA ane samajavA vinaMtI. (upAdhyAyajIe samakitanA saDasaTha bolanI sajhAyamAM paNa A vAta samajAvI che.) 9. manuSya jIvananI saphaLatA mATe mumukSu jIve saMtoSa ane saMyamathI jIvavAnuM khAsa jarUrI che mithyAtvanuM svarUpa samajI tene toDavA mATe badhA dharma sAdhano karavA jarUrI che, ane AtmAne jANavo. 10. zrI jina vItarAga paramAtmAnI guNAnurAga bharelI tattvabhakti je A pustakano mukhya viSaya che te hRdayamAM sahajasvarUpe pariName tevI sAdhakone khAsa sUcanA che. jethI cittaprasannatA prApta thAya, svachaMda ane mAna kaSAya maTe ane mokSamArganI maMgaLa yAtrI AnaMda ane ullAsathI dinapratidina AgaLa vadhe. dharmakriyAnA prakaraNa : 4 pAMca anuSThAno -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- jainadarzana e sAdvAdathI yukta, anaMtanaya ane | anaMta nikSepathI jhaLahaLatuM 'vItarAga vijJAna' che. jJAnI puruSanA vacano AtmAnI UMDI anubhUti ane jJAna | samRddhirUpa che. tenA kAraNe koI naya na dUbhAya evI divyatAvALA hoya che. juo - 'vacana nirapekSa vyavahAra jUTho kahyo, vacana sApekSa vyavahAra sAco, vacana nirapekSa vyavahAra saMsAra phala, sAMbhaLI AdarI kAMI rAco. dhAra taravAranI sohilI, dohilI caudamA jinataNI caraNa sevA.' (zrImad AnaMdaghanajIkRta caudamA anaMtanAthanuM stavana) | AnaMdaghanajI mahArAja A divya stavanamAM kahe che || ke, jene mata ke gacchano Agraha hoya tevA loko matanA Agrahane lIdhe nirapekSa vacana bole ane tethI te game tevI kriyA karato hoya to paNa tenuM phaLa saMsAranI vRddhi ja hoya. jinavacana to nizcaya ane vyavahAranuM samanvayavALuM, sApekSa ja hoya eTale ke mAtra sAcA jJAnI ja samajAvI zake. A vAta bahu ja agatyanI che ne ApaNe dAkhalAthI vicArIe. 1. nirapekSa eTale jJAnInA bodhanA Azaya athavA gurugama | vinAnI.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 56 prakaraNa : 4 57 jJAnakriyAbhyAm mokSaH / / jJAna ane kriyA ema banne vaDe mokSanI prApti thAya che ema jinavacana prakAze che. paraMtu ahIMyA Key point e che ke "jJAna" ane 'kriyA' sApekSa hovA joIe, arthAta bhagavAne kahelA nava tattva, AtmAnA cha pada Adi siddhAMta jJAnane, nayane ane nipAnA bhAMgAne lakSamAM rAkhI samajavA joIe. dA.ta. AtmA nityAnitya che. Ano artha che ke AtmA nitya paNa che ane anitya paNa che. A virodhAbhAsa nathI paNa sApekSa dRSTie vicArIe to - AtmA dravya nitya che, paryAye palaTAya, bALAdi vaya traNyanuM jJAna ekane thAya." (Atmasiddhi zAstra - zrImad rAjacaMdra) 'TUparyAyavat dravyam' e tattvArthasUtranuM apUrva vacana che. to AtmA dravya apekSAe nitya che, traNe kALe zuddha che. paNa paryAya (badalAtI avasthAnI) apekSAe anitya che ane caitanya lakSaNa vALo che tethI bALaka, yuvAna, vRddha Adi avasthAone nAma-rUpane jANanAro che. jANavuM e jJAnatattva AtmAnuM mukhya lakSaNa che. to jema 'jJAna'ne samajavAmAM syAdvAdanuM UMDuM jJAna, abhyAsa jarUrI che tevI rIte dharmakriyA viSe paNa thoDuM vicArIe. bhagavAne je je dharmakriyAo batAvI che te te badhI kriyAo mokSamArga mATe upayogI ja che. jema ke prabhunI sevA, pUjA, caityavaMdana, pratikramaNa, sAmAyika, tapasyA, maMtrajApa, stavanA vagere badhI ja kriyA bhagavAne aMtarazuddhi karavA mATe ja prakAzI che. badhI ja dharmakriyAo potAnA AtmAnA kalyANa mATe eTale ke anAdikALanA doSo, kaSAya bhAvo, cittanI malInatA, cittanI caMcaLatA Adi doSo ghaTADavA ane 1zama, saMvega, nirveda, zraddhA, anukaMpAnA AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna nirmaLa pariNAma AtmAmAM vadhe te laze, AtmAnA lakSe karavAnI pharamAvI che. nahi to te jaDakriyA banI jAya che. ApaNe jema AgaLa maMgaLAcaraNamAM joyuM ke bhagavAnanA samayamAM sAdhako prAza ane saraLa hatA ane bhagavAnanI vANInuM barAbara AjJApAlana karatA hatA. saddagurunAM prakAzalA lakSa sahita, AjJAdhIna vartatA hatA tethI dharmakriyAmAM ane jJAna abhyAsamAM bhagavAnano gurugama, tathA bhagavAnano Azaya samajAya tevI rIte ArAdhanA samyapaNe thatI hatI. vartamAnakALamAM jIvo vakrabuddhivALA ane jaDabuddhivALA vadhAre che tethI tevA jIvo sAcI ArAdhanA karavAne badale ghaNIvAra bhagavAnanI eTale dharmanI virAdhanA karI nAkhe che ane saMsAra paribhramaNa vadhArI de che - juo -' "saMta caraNa Azraya vinA, sAdhana karyA aneka, pAra na tethI pAmIyo, ugyo na aMza viveka' "sahu sAdhana baMdhana thayAM, rahyo na koI upAya, sat sAdhana samajyo nahi, tyAM baMdhana zuM jAya?' (sadgurubhakti rahasya pada - zrImad rAjacaMdra) zrImadjIe sau sAdhakone cetavyA che ke jyAM sudhI jIva dharmanA anuSThAno, kriyAo potAnI matikalpanAthI kare ane matAgraha ane kadAgrahanuM jora hoya, tyAM sudhI sahu sAdhano arthAt samasta dharmakriyAo AtmAne baMdhanarUpa nivaDe che. paNa jayAre jIvane mahAna puNyanA yoge 'huM koNa chuM ?' evo aMtaramAM avAja saMbhaLAya ane potAnA 1. zama - kaSAyanI upazAMtatA, 2. saMvega - mokSanI tIvra rUci, 3. nirveda - saMsAra pratye sAco vairAgya
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 prakaraNa : 4 svarUpane samajavA, anubhUti karavA, potAnA badhA ja abhiniveza Conditioned mind ne tyajI, cokhkho thaIne sagurune zaraNe jAya tyAre ja te jIvane sagurunA "sApekSa' vacano samajAya ane pariNAma pAme te sAdhaka mokSa mArge AgaLa vadhI zake. A vAta keTalI mahattvanI che te ApaNe zrImad devacaMdrajInA nIcenA padamAM vicArIe : 'dravya kriyA ruci jIvaDA re, bhAvadharma ruci hIna, upadezaka paNa tehavA re, zuM kare jIva navIna. gaccha kadAgraha sAcave re, mAne dharma prasiddha, AtamaguNa akaSAyatAre, dharma na jANe zuddha re. caMdrAnana jina, sAMbhaLIe aradAsa re." gaNIzrI devacaMdranI lagabhaga 250 varSa pahelA thayA temaNe te samayamAM sAdhako ane upadezako kevA gaccha matanA kahAgrahathI dravyakriyA eTale Mechanical kriyAjaDatA ane zuSkajJAnamAM pravartatA teno aMtaraviSAda caMdrAnana bhagavAnane kahe che ke- he prabhu ! vartamAnakALamAM tamAro mokSamArga bahu lopAI gayo che ane badhA ja dharmanAM anuSThAno nirapekSapaNe, AtmAnA lakSa vinAnAM, lokasaMjJA ane oLasaMjJAthI badhe thatAM jaNAya che. AvI viSama paristhiti joIne e mahApuruSoe ApaNane jAgRta karavA AvA alaukika pado racIne cetavyA che. AvA matAgraha ke kadAgrahavALA upadezaka vadhAre jaNAya che ane tenAthI dUra rahevuM. ATalI prastAvanA karyA pachI have ApaNe A cothA prakaraNamAM pAMca dharmakriyAnA anuSThAno samajIe. upAdhyAya zrI yazovijayajIe 1. sApekSa - jJAnInA gurugama, marma vALI samajaNa sahItano bodha. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 59 emanA amUlya grantha adhyAtmasAranA dasamA adhikAramAM pAMca anuSThAno dharmakriyAnA khUba ja vistArathI samajAvyAM che. ApaNe A pAMca anuSThAnomAMthI kayA anuSThAno AtmAne baMdhanakArI che (mATe tyAjaya che) ane kayA anuSThAno kharekhara upakArI che te samajIe :A pAMca anuSThAnanA nAma A pramANe che : (1) viSaanuSThAna (2) garaanuSThAna, (3) anu-anuSThAna (4) tahetuanuSThAna ane (5) amRtaanuSThAna. (anuSThAna = dharmakriyAo je bhagavAne banAvI che te). 1. viSa anuSThAnanI samajaNa : zAstramAM jJAnI kahe che ke AhAra, pUjA, satkAra, Rddhi, lakSmI, vagerenI icchAthI kareluM dharmaanuSThAna zubha cittane haNanAra hovAthI tene viSaanuSThAna kahevAya che. bALajIvonI dharmakriyA lokasaMjJAthI ane jIvananA aihika ane bhautika lAbha mATe vadhAre thatI hoya che. ghaNA jIvo vartamAnakALamAM potAnI pUjA-satkAra mATe lakSmI athavA adhikAra mATe vrata, tapa, gurusevA, bhakti, maMtrajApa vagere kare che. AvI vRttivALA dharmanA anuSThAno (kriyAo) cittanI zuddhine turata hAnI pahoMcADe che ane jema viSa khAvAthI mANasa turata mRtyu pAme tema saMsArika lAbha mATe thatI samasta dharmakriyAo vaDe zubha cittavRtti turata haNAya che ane jIvane baMdhanakartA thAya che. AvI sakAma vRttithI ane daDha AsaktithI karelI sarva dharma kriyAo jIvane saMsAra vadhAranArI bane che ane teno mokSamArga lAMbo thaI jAya che. bhagavAna vItarAga che teo to koI pratye prasanna ke kopAyamAna thatA ja nathI. bhagavAnanI bhakti - sevA sarva mAtra mokSanA lakSyathI, aMtarazuddhinA lakSe ane svarUpamAM zraddhA ane sthiratA mATe karavAnI hoya che. mATe sAdhaka jIve
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ FO prakaraNa : 4 61 haMmezAM upara samajAvyA pramANe viSaanuSThAnavALI dharmakriyAo sarvathA tyAgavI ane AtmalakSI badhI kriyAo karavI Avazyaka che. sadUgurunI AjJA pramANe badhI dharmakriyA karavAthI ane temAM citta parovavAthI viSaanuSThAna dUra ja thaI jAya che. 2. garAnuSThAna : ghaNA jIvo jene vartamAnamAM bhautika sukha maLyuM nathI athavA maLelA bhautika sukhamAM tRpti thatI nathI tethI bhaviSyamAM devalokanuM sukha mAgavA mATe dharmakriyAo kare che AvA prakAranA paralokanA sukhanI icchAthI karelI dharmakriyAne 'garala athavA garAnuSThAna kahevAya che. upara prathama viSaanuSThAna jema tatkALa jheranI jema mArI nAkhe che tema garala anuSThAna Slow Poision nI jema kAlAntare kadAca devagati maLe toya teno kALa pUro thatAM te devagatinAM sukhono kSaya thAya che. AcArya kuMdakuMda to tyAM sudhI samajAve che ke jema pApakarma te loDhAnI beDI che, tema zubhabhAvathI puNya karma jo bhautikasukha mATe kriyAo thAya to te sonAnI beDI che ane banne jIvane baMdhanakArI ja nivaDe che. TUMkamAM, viSaanuSThAna ke garalaanuSThAnanI kriyAo karavAthI jIvanuM saMsAra-paribhramaNa ghaTavAne badale vadhe che. AvA doSonA pariNAma na thAya ane jIvanuM saMsAraparibhramaNa kema ghaTe ? te mATe jJAnI puruSo niSkAraNa karuNAthI samajAve che : sau sAdhana baMdhana thayA, rahyo na koI upAya, sat sAdhana samajyo nahi, tyAM baMdhana zuM jAya ?" | (sadgurubhakti rahasya - zrImad rAjacaMdra) je jIvane potAnA AtmAnI sAcI dayA Ave te jIve to potAnI samajaNa para mIMDuM mUkI, tenA para cokaDI mArI, mAtra saguru AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna AjJAe potAnA jIvananI samasta dharmaAcaraNA karavI to ja jIvanuM avazya kalyANa thAya. anAdikALathI bhavAbhinaMdI jIve viSa ane garala anuSThAnavALI kriyAo karIne jIve anaMtavAra manuSyabhava veDaphI dIdho che. tema AgamazAstro pharI pharI ApaNane cetave che. jinezvara bhagavAne jIvane dharmakriyAo kaMI paNa 'niyANuM bAMdhavAnI icchA vagara, mAtra mokSanA mATe, arthAt "mokSa kahyo nijazuddhatA eTale aMtarazuddhi mATe badhI kriyAo karavAnI jinAjJA che. 3. anaananuSThAnaH vartamAnakALamAM kriyA jaDatA vadhAre jaNAya che. AvI kriyAjaDatA je Mechanical thAya che, arthAtu je dharmakriyAmAM mana joDAya nahi, mana bahAra bhaTakyA kare ane citta ekAgratA na hoya, tathA je kriyAmAM ullAsa, Adara ne aMtaranI ruci na hoya tathA AtmAnA lakSa vinAnI badhI dharmakriyAo te sarva "anaanuSThAna'nI saMjJA pAme che, arthAt zUnyamanathI (bhAva vagaranI) badhI ja dharmakriyAo kharekhara anuSThAna gaNAtI ja nathI mATe tene zAstrakAre anaanuSThAna kahI che. AvI kriyAjaDatAnuM sacoTa darzana zAstrakAra nIcenI gAthAmAM samajAve koI kriyAjaDa thaI rahyA, zuSkajJAnamAM koI. mAne mAraga mokSano, karUNA upaje joI. bAhya kriyAmAM rAcatAM, aMtarabheda na kAMI, jJAna mArga niSedhatAM, teha kriyAjaDa AMhi." | (AtmasiddhizAsa, gAthA 3-4, zrImad rAjacaMdrajI) yaMtravat (Mechanical Routine) pramANe dharmakriyAo vadhAre thAya che ane "aMtarabheda' eTale AtmAno lakSa, AtmAnI zuddhino
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ 62 prakaraNa : 4 lakSa hoto ja nathI evI kriyAone ana-anuSThAna kahevAya che. AvI kriyAjaDatAmAM lokasaMjJA, oghasaMjJA pradhAnapaNe varte che ane guruvacana ke gurugama na maLavAthI jIvo bhAvahina, zunyacitte karatA hovAthI tenuM phaLa kharekhara niSphala ja hoya che. agAu trIjA prakaraNamAM mokSanA cothA durlabha aMgamAM ApaNe joI gayA ke AcArAMgasUtramAM jaNAvyuM che ke AjJAnuM ArAdhana te ja dharma, AjJAnuM ArAdhana te ja tapa." arthAt saddaguru athavA jJAnIpuruSanI AjJA vagara potAnI matikalpanAthI, samajaNa vagara, bhAvazUnya kriyAo kharekhara dharmakriyA ja nathI, arthAt te anuSThAno jJAnIne mAnya nathI tethI sAdhaka jIve to gurugama samajI dareka dharma anuSThAna karavA tevI bhagavAnanI AjJA che. AcArAMga sUtramAM to tyAM sudhI bhagavAne pharamAvyuM che ke sAdhupuruSe potAnA gurunI AjJA vagara kaMIpaNa na karavuM ne samiti - guptimAM ja rahevuM, arthAt saddagurunI AjJA pramANe jIvavuM, vartavuM ane bhUla thAya to tarata ja gurunI pAse jaI AlocanA mAgavI. saMsArI jIvo mATe paNa badhI dharmasAdhanA sAcA jJAnIpuruSa eTale sadUgaranI AjJApUrvaka, upayogapUrvaka, AtmAnA lakSe karavI. to ghaNAM doSothI bacI zakAya. vartamAnakALamAM tapasyAo, bAhya dharma kriyAo thatI vadhAre dekhAya che paNa jo temAM AtmAno lakSa na hoya, bhAvazUnyatA hoya to tevI kriyAo mokSanuM kAraNa kadIya banatI nathI, tethI te anaanuSThAna che. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 4. tahetu anuSThAna : yogadRSTi samuccaya granthamAM maharSi haribhadrAcArya khUba ja UMDANathI ane spaSTatAthI samajAve che ke anAdikALathI saMsArI jIvo tIvra mithyAtva eTale svarUpanA ajJAnane lIdhe, gADha rAgadveSanA pariNAmavALA hovAthI anaMta pudgala parAvartana kALathI saMsAra paribhramaNa kare che. cAre gatimAM janma-jarA-mRtyu ane Adhi-vyAdhiupAdhinA duHkho bhogavI rahyA che. AmAMthI koI bhavya jIvanI jayAre kALalabdhi paripAka thAya che tyAre te jIva "caramAvarta' eTale chellA pudgala parAvartanamAM arthAt chellA AvartamAM (Cycle) Ave che tyAre tenI anAdikALanI oghadRSTimaTI, yogadRSTivALo te jIva thAya che. A vidhAna zrImad AnaMdaghanajI suMdara rIte prakAze che : caramAvarte ho carama karaNa tathA re, bhava pariNati paripAka, doSa TaLe vaLI daSTi khUle bhalI re, prApti pravacana vAka' saMbhavadava te dhura sevo save re... mAtra kevaLI bhagavAna ja temanA jJAnathI jANI zake eTalo dIrghakALa arthAt anaMta pugala parAvartanano lAMbo kALa cAragatimAM paribhramaNa karatAM karatAM, jyAre jIvane akAma nirjarAthI 'caramAvarta'mAM je jIva chellA (caraNa) karaNamAM praveze che tyAre tenI kALalabdhi pAkI hovAthI te jIva prathamavAra "oghadRSTi'mAMthI "yogadRSTi'mAM praveza kare che. oghadRSTimAM jIvano samasta dharma bAbatano puruSArtha mAtra saMsAranA sukhanI prAptinA lakSe thato hovAthI, te mokSanuM kAraNa 1. pudgala parAvartanakALa - anaMta covIsIo vItI jAya tevo dIrghakALa 2. caramAvarta - chelluM pugala parAvartana. 1. lokasaMjJA - gatAnugata lokamata pramANe vartavuM. 2. oghasaMjJA - aMdhazraddhAvALI kriyA, marma ke lakSa vagaranI kriyA. 3. samiti - guru AjJA pramANe khAvuM, besavuM, cAlavuM, bolavuM. 4. gupti - mana-vacana-kAyA no saMyama guru AjJAthI pALavo.
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 prakaraNa : 4 banato nathI paNa jyAre mahAna puNyanA udaye koi bhavya jIvanI kALalabdhi pAke ane yogadaSTimAM praveza kare tyAre tene vItarAgadharma pratye aMtarano prema, bahumAna jAge che ane potAnA AtmAnuM kalyANa karavAnI bhAvanA utpanna thAya che. ekavAra jIva jAge ane huM koNa chuM ? kyAMthI Avyo ? mAruM kharuM svarUpa zuM che ? evA prazno sAcI jijJAsArUpe udbhave che. tyAre te jIva sanAtana satya eTale potAnA AtmasvarUpane jANavA, anubhavavA jAgRta thai, koi anubhavI, jJAnIno saMparka zodhe che. sadguru athavA satpuruSane oLakhavA te pote niraMtara satsaMga ane svAdhyAyanA baLathI parIkSaka buddhivALo banI sadgurunuM zaraNuM prApta karI tenA jIvanane AtmakalyANa mATe ja jIvavuM che tevo dRDha nizcaya karI te nizcayane eka niSThAthI pALe che. ema vicArI aMtare, zodhe sadguru yoga, kAma eka AtmArthanuM, bIjo nahIM manaroga.' (Atmasiddhi zAstra-zrImad rAjacaMdrajI) 350 varSa pahelA vicarelA zrImad AnaMdaghanajI ane lagabhaga 120 varSa pahelA vicarelA zrImadjIthI racAyelI apUrva evI AtmasiddhinI uparanI gAthAmAM keTalI samAnatA, keTalI alaukika daivatavALI tattvanI samajaNa maLe che ke jIva jyAre jAge che ane AtmakalyANanI bhAvanAthI prathama paga upADe che tyAre tene avazya sAcA AtmajJAnI sadgurunI oLakhANa ane zraddhA thAya che ane mana-vacana-kAyAnA sarva yogo avaMcakapaNe sadgurunI AjJAmAM 1. kALalabdhi = jIvane mokSa prApta karavAno kALa udayamAM Ave te. 2. yogardaSTi = AtmAne mokSanI sAthe joDe tevo mokSanA sAdhanonI jAgRtivALo kALa. 3. avaMcakapaNe = sadguru AjJA mujaba jJAnIne chetaryA vinA ekaniSThAthI varte. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 65 joDI, te dharmanA anuSThAno - svAdhyAya, satsaMga, yama, niyama, bhakti, caityavaMdana Adi badhA ja anuSThAno mAtra AtmArthane sAdhavA, potAnA AtmAnA kalyANa mATe, aMtarazuddhi mATenA lakSathI, niSThAthI, ane jAgRtithI kare che. pariNAme anAdikALano moTo 'bhavaroga' je mithyAtvanA kAraNe che te ghaTavA mAMDe che ane 'dRSTi khUle bhalI' eTale samyakdaSTa arthAt samyakdarzana tene prApta thAya che.' sadguruno yoga thayA pachI, emanI dezanA te niraMtara sAMbhaLe che. te sadgurunA bodha vaDe potAnA aMtaraMga doSone dUra karavA bhagIratha puruSArtha kare che ane tenA badhA ja dharma anuSThAno have samyakSaNe, gurugamanA lakSathI thatA hovAthI, AvI dazAvALA anuSThAno 'tadbhutuanuSThAna' kahevAya che. AgaLa vadhatAM A 'tadvetuanuSThAna' 'amRta anuSThAna'mAM pariName che je sauthI uttama anuSThAna che. AgaLanA prakaraNomAM darzAvelA badhA ja anuSThAno amRta anuSThAna che, avazya mokSanAM kAraNa bane che. pa. amRta anuSThAna H 'yoganAM bIja ihAM grahe, jinavara zuddha praNAmo re, bhAvAcAra ja sevanA, bhava-udvega suThAmo re. vIra jinezvara dezanA... (AThadRSTinI sajjhAya - upAdhyAya yazovijayajI) eka musAphara kaMIka kAmavaze sAMjanA gharethI nIkaLI, bIjA gAma pagayAtrAe jAya che. aMdhAruM thaI jatAM te jaMgalamAMthI pasAra thAya che tyAre tene meghagarjanA saMbhaLAya che ane varasAda zarU thAya che. tethI rAtanA potAnA jIvanA rakSaNa mATe ane hiMsaka pazuothI bacavA eka jhADa upara caDI jAya che. pote manathI gabharAya che paNa jANe che ke
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa : 4 savAra paDe tyAre turata ja huM mArA mukAme pahoMcI jaIza. tyAM to paroDhanA samaye vIjaLInA jhabakArA thAya che ane te vIjaLInA prakAzamAM jhADanI uparathI te eka maMdiranI dhajA nIhALe che. te jotAMnI sAthe tenA hRdayamAM khUba AnaMda vyApe che ane hIMmatathI jhADa parathI kudako mArI nIce utare che, ane mUzaLadhAra varasAdanI paravA karyA vinA doDe che ne thoDIvAramAM maMdiramAM pahoMcI jAya che ane teno bhaya tUTI gayo hovAthI thoDo ArAma karI, pUjArInA kahevAthI cAnAsto karI potAnA dhaMdhAnA kAme zAMtithI baporanA pahoMcI jAya che. ane izvarano AbhAra mAne che ke "vIjaLInA camakArAthI tene dizAnuM bhAna thAya che ane surakSitapaNe potAnI maMjIle ullasita bhAve pahoMce che. tevI ja rIte saMsAraparibhramaNa karato anAdikALano mithyAdRSTi jIva, jayAre kALalabdhi pAke che ne "yogadRSTi'mAM caramAvartamAM Ave che tyAre te potAnA samasta jIvanane dAva upara mUkI, jAgRtipUrvaka potAnI aMtima maMjIla je mokSa che tenI prAptine arthe mokSamArganA bhomiyA evA saddagurune zodhe che ane sadgurunI prApti thatAM, sadgurunA vacanAmRta, mudrA ane satsamAgama, amRtabodhanAM trIveNI saMgamamAM, potAnuM jIvana arpaNa karI jJAnInI AjJA bhaktimAM ekaniSThAthI joDAya che. AvI yogadRSTivALo jIva yoganA bIjanI prApti kare che. jemAM prathama bIja che jinezvara bhagavAnanA anaMta anaMta aMtara guNono vaibhava. te tene sadguru zravaNathI saMbhaLAya che. ane samajAya che ane guNAnurAgathI ane sadguru ane jinezvara bhagavAna pratye saMvegathI namaskAra, bahumAnathI temanI bhaktimAM AtmalakSe joDAya che ane sAthe sAthe guruvacananA baLathI saMsAra pratye sAco vairAgya tene utpanna thAya che. bhava-udvega eTale saMsAra pratye aMtarano vairAgya, anAsakta bhAvamAM ja vartavuM, evI jAgRti A jIvanamAM pragaTe che. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna AvI yogadaSTivALA jIvamAM dharmano aruNodaya thaI gayo hovAthI teno maMgaLakALa-mokSanI yAtrAno zarU thaI jAya che. jema savAre aruNodaya thAya tyAre pakSIo gAna kare che ane AnaMdathI prabhAtanuM jANe svAgata guNagAna kare che tema prathama yogadRSTivALo AtmArthI jIva samyadarzanarUpI sUryanA prakAzane pAmavA have A amRta anuSThAnane lakSamAM rAkhI badhI dharmakriyAo saddagurunI AjJAne lakSamAM rAkhIne ja kare che. te have potAnI matikalpanAthI mukta thavA daDha nizcaya kare che ane lokasaMjJA tathA oghasaMjJAthI nivRtti thaI-koro thaIne potAnA aMtaranI zuddhi mATe niraMtara guru AjJAmAM ekatAna thaI, svAdhyAya, satsaMga, jinabhakti, yama, niyama ane zAstra abhyAsa karatAM mananI ekAgratA prApta karavA kaTibaddha thAya che. AvA yogadRSTivALA jIvane 'saMvega' guNa pragaTe che jethI mokSa mATe tIvra laganI tene lAge che ane jayAre Avo saMvega aMtaramAM pragaTe che tyAre tenA kaSAyo zAMta thatA jAya che. kAraNa ke bAra bhAvanAnA ciMtanathI (anityabhAvanA, azaraNa-bhAvanA, ekatvabhAvanA ane anyatvabhAvanA) jagatanA badhA ja padArthomAM kSaNabhaMgUratA, tucchabhAva utpanna thavAthI te jIvane nirveda arthAt saMsAra pratye sAco vairAgya karAve thAya che. A prakaraNamAM sAdhaka-jIvane mATe prathamanA viSa, garala ane anaanuSThAnano tyAga karI, chellA sadanuSThAna ane amRta anuSThAnanI aMtaraMga zraddhA thAya che, sadguru game che, sAcI samajaNa prApta thAya che, te jIva have mokSamArganI yAtrAmAM saMvega, nirveda 1. saMvega - mokSanI tIvra aMtara abhilASA, utkaMThA 2. nirveda - gRha, kuTuMba, dhana, saMsAra pratye anAsakta buddhi.
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa : 4 (vairAgya) zama, anukaMpA, ane AstikatA e pAMca satuzraddhAnAM eTale ke samyakdarzananA lakSaNo (guNo) potAnA hRdayamAM kema pragaTe tenA lakSe ja tenuM jIvana goThavI, niraMtara te amRta anuSThAnonI ArAdhanA kare che. AtmArthInA A lakSaNo che. krama karIne yogamArgamAM saMvegabhAve AgaLa vadhatAM, jayAre A jIva cothI yogadRSTinA guNo prApta kare che tyAre tenA sarva anuSThAno amRtaanuSThAna banI jAya che. upAdhyAya yazovijayajI ATha dRSTinI sajajhAyamAM prakAze che ke AvA jIvanI laganI dharma pratye, mokSamArga pratye kevI hoya che, juo : 'tattvazravaNa madhurodake jI, IhAM hoya bIja praroha, khAra udake sama bhava tyajejI, gurubhakti adroha." jyArathI A sAdhaka AtmAmAM saMsArasukha athavA bhavAbhinaMdinI odhadaSTi maMda paDI, mokSasukha prApta karavA mATenI jhaMkhanAnA pariNAmathI yogadaSTi zarU thaI tyArathI pahelI yogadRSTimAM kahelA 'yogabIja' vavAya che jevA ke jinezvara bhagavAnane guNAnurAgathI praNAma, jinabhakti, bhAvAcAra ja eTale saddagurunI AjJA ane saMsAra pratye vairAgyanI sAdhanAthI A prathama yogabIja vavAya che. AvI uttama bhAvanA bhAvato te sAdhaka AgaLa vadhe che ane A rIte cothI yogadRSTimAM praveza karatAM, sadguru pAsethI niraMtara 'tattvazravaNa' rUpI madhura pANIno yoga thavAthI te yogabIjanA aMkuro phuTavA mAMDe che. deha ane AtmAne bhinna jaNAvanAra bhedajJAna, saMvega ane vairAgyanA pariNAmane vadhAranAra, uttama jijJAsApUrvaka, saddaguru pAsethI bhAvapUrvaka thatuM tattvazravaNa e mIThA pANIno pravAha che tethI yogabIjane praroha kare che ane temAMthI krama karIne samyakdarzana ane prAMte samyapha AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna cAritra vaDe te jIva sarva maghAtikarmono kSaya karI, kevaLajJAna pAmI, AThamI yogadRSTimAM prathama sayogI guNasthAnaka prApta kare che ane aMte ayogI guNasthAnaka (14muM) prApta kare che ane siddhAlayamAM "sAdi anaMtakALavALA anaMta samAdhi sukhamAM' bIrAje che. juo jinavANI ane sadguru dvArA thayelA bodhanuM alaukika sAmarthya !" anAdikALano mithyAdeSTi jIva, oghadRSTimAM je lIna hato ane saMsAranA pudgala padArthomAM ja sukha mAnato hato, tevo 'bhavAbhinaMdI" jIva jayAre pote jAgRta thAya che ane sadeva ane satudharmanuM sAcuM svarUpa samajAtAM mokSasanmukha puruSArthavALo thAya che ane jayAre tene sAcA saddaguruno yoga thAya tyAre temanI AjJAbhaktimAM samarpaNabhAve manuSyabhava saphaLa karavAno draDha nizcaya karI, tenI ArAdhanAmAM tatpara thAya che. AcArya zrI kuMdakuMda ane upAdhyAya zrI yazovijayajI kahe che ke A paMcamakALamAM paNa utkRSTasAdhaka jo amRtaanuSThAnothI sarunI AjJAmAM rahIne dharmasAdhanA kare to sAtamA apramatta guNasthAnaka sudhI zuddha samyakdarzana sahita pahoMcI zake che. AvA cothI yogadaSTivALA uttama sAdhakanA amRtaanuSThAno kevAM hoya te joIe. Adara kiriyA rati ghaNIjI, vidana TaLe mile lacchi, jijJAsA budha sevanAnI, zubhakRti cinha pratyacchi." | (cothI yogadRSTi - u. yazovijayajI) arthAtu A sAdhakane mokSamArganA sarva amRtaanuSThAno sAdhavAmAM ghaNo ja Adara, prema, prIti hoya che ane dharmanA prabhAvathI tenA sarva 1. ghAtikarma = AtmAnA guNono ghAta kare te jJAnAvaraNIya darzanAvaraNIya, aMtarAya ane mohanIyakarma te ghAtikarma che.
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ 70 prakaraNa : 4 vighno dUra thaI jAya che ane nizadina tenA vadhatA jatA ullasita bhAva, ane pariNAmathI alaukika 'citta prasannatA' tene prApta thAyache. A pustakanuM lakhANa karavAmAM mArI potAnI thayelI anubhUtimAM 'citta prasannatA' tenI sAkha pUre che. te zabdomAM varNavI zakAtI nathI. 'gurukRpA hi kAraNa' A cothA prakaraNano sAra 2. saMsAranA bhautikasukho kSaNika ane nAzavaMta che tenI sAcI samajaNa sadguru pAsethI laIne vairAgyabhAvanA deDha karavAthI sAcI mumukSutA pragaTe che. A mokSamArganuM First Step che. A prakaraNamAM varNavelA prathamanA traNa anuSThAna - viSa, garala ane ana-anuSThAnathI sarva dharmakriyAo saMsAraparibhramaNa vadhAre che tema sadgurunA bodhathI samajI tevA doSothI thatI bhagavAnanI virAdhanA saMpUrNapaNe tyAgavI. 1. 3. manuSyabhava kSaNabhaMgura che ane chatAMya atyaMta durlabha che tema samajIne A manuSyadehe jJAnI puruSane oLakhI, temanI zraddhApUrvaka tattvazravaNa-bodhazravaNa karavAthI sarva odhasaMjJA, lokasaMjJA ane matAgraha chUTe che. 4. jIvanuM AtmakalyANa jJAnInI AjJA ArAdhavAthI ja thAya che' evuM AcArAMga sUtramAM bhagavAne kahyuM che te zraddhApUrvaka samajIne 'vIjaLInA camakAre motIDA parovI lo' arthAt AtmAne jANo. jAgo ! 5. amRta anuSThAnamAM samajAvela vidhi mujaba sAdhake badhI dharmakriyA, nityakrama tathA jJAnAbhyAsa niraMtara karavo to gurukRpAthI avazya AtmakalyANa thAya tenA mATe A Golden Period che. 'kara vicAra to pAma.' dharmakamANInI A Best Opportunity che. prakaraNa : 5 jinabhaktinA rasAsvAdanA amRta anuSThAnonI rUparekhA jJAnIpuruSoe sAdhaka jIvone mATe 'mokSaLa yukhyate rUti yo:' eTale AtmAne mokSanI sAthe joDe te yoga. yogamArganA vividha sAdhano batAvyA che. jema ke jJAnayoga, karmayoga, vacanayoga, dhyAnayoga ane bhaktiyoga, sAdhaka sugamatAthI AgaLa vadhe te mATe A badhA yoganA aMgo vistArathI Agama zAstromAM ane prabuddha AcArya bhagavaMtoe racelAM zAstromAM prakAzyA che. maMgaLAcaraNamAM ApaNe joI gayA ke bhagavAna mahAvIranA samayamAM ane tyArabAda hajAreka varSa paryaMta jainadarzanamAM sAdhako jJAnamArganI ArAdhanA vizeSa karatA hatA. jema jema prAjJa ane saraLa jIvonI saMkhyA ghaTatI gaI ane vakra ane jaDabuddhinA jIvonI pradhAnatA vadhatI gaI tema tema jJAnamArga bahu lopAI gayo ane vartamAnamAM to kriyAjaDatA ane zuSkajJAna vadhAre dekhAya che. paNa bhagavAnanA zAsanamAM yuge yuge krAntikArI yugapradhAna AcAryo ke upAdhyAyo thayA che jemaNe AvA duHkhama paMcamakALamAM bALajIvone sugamatAthI mokSanI sAdhanA thaI zake tevA saraLa ane rocaka evA 'jinabhaktiyoga'nI suMdara AyojanA karIne tene samajAvavA dvArA jaina samAja upara atyaMta moTo upakAra karyo che.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 prakaraNa : 5 A prakaraNamAM ApaNe bhaktiyoganA cAra amRta anuSThAnonI rUparekhA saMkSepathI vicArazuM ane pachInA prakaraNomAM khUba ja vistArathI A pAMca mahAtmA puruSonA pado ane stavano samajAvIne teno marma samajavA ane grahaNa karavA mATe je cAra bhaktinA anuSThAno che teno vistAramAM bhAvArtha samajazuM. dhIrajathI, rucipUrvaka A abhyAsa karavAthI A anuSThAno mokSamArganAM kAraNa avazya thaze ja. chellA cAraso varSamAM gujarAtanI pavitra bhUmimAM janmelA ane vicarelA mahApuruSonA stavano ane adhyAtma padono abhyAsa karavAno suyoga 1980thI mane amerikAmAM thayo che tenAthI bhaktimArganI alaukikatA ane tenA abhyAsathI prApta thatI cittaprasannatAnI anubhUti mane pratyakSapaNe thayela che. pratyakSa AtmAnubhUti ane A mahApuruSo pratye bahumAna karavAne arthe A prakaraNonuM yathAzakti Alekhana karI alpa RNamuktino prayAsa karI rahyo chuM. A mahApuruSonA stavanomAM 'jJAnayoga, dravyAnuyoga ane bhaktiyogano trIveNI saMgamano jANe dhodha varase che H 1. adhyAtmayogI zrI AnaMdaghanajI 3. upAdhyAyazrI yazovijayajI 2. gaNizrI devacaMdrajI 4. munizrI mohanavijayajI ane 5. paramakRpALudeva zrImad rAjacaMdrajI A pAMca mahApuruSonA jIvana caritro ApaNe saMkSepamAM chaThThA 1. 2. jJAnayoga - je zrutajJAnathI samyajJAna tathA samyakdarzana prApta thAya. dravyAnuyoga - jaDa ane cetananuM svarUpa dravya, guNa, paryAyathI samajavuM te. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna prakaraNamAM jANIzuM. A prakaraNamAM mAtra cAra prakAranA bhaktiyoganA amRta anuSThAnonI rUparekhA saMkSepamAM joIe tethI vAcakavargane AtmasAdhanAnA amRta anuSThAno, bhaktiyoganA mArga keTalo sugama ane rocaka che teno khyAla Ave ane ruci thAya to AgaLanA prakaraNomAM je je padonuM, stavanonuM vivecana thaze te vAMcavA, samajavA, ane teno rasAsvAda levAnI sAcI jijJAsA utpanna thAya. 73 AcArya zrI haribhadrasUrijI ma. sA. dvArA racita SoDazaka prakaraNanA 10mA adhyAyanI 2 jI gAthAmAM jaNAvyuM che ke :tatprIti-bhakti vacanA'saMgopapadaM caturvidhaM gItam / tatvAbhijJaiH paramapadasAdhanaM sarvamaivetat // gAthArtha : AcArya zrI haribhadrasUrijI mahArAjA uparokta gAthAmAM kahe che ke- prIti, bhakti, vacana (AjJA) ane asaMgatA e yoganA cAra anuSThAna che ane A badhA prItianuSThAna, bhakti-anuSThAna, vacanaanuSThAna ane asaMgaanuSThAna -A badhA mokSanA uttama sAdhana che, ane mokSanA acUka upAyo che. sAtamI sadImAM thayelA jainadarzananA A prabuddha AcArya, tArkika ziromaNI ane samadaSTA haribhadra, jemaNe 1444 grantho racyA che temanAM hRdayamAM jinabhaktino mahImA kevo haze te uparanI gAthAmAM ApaNane spaSTa dekhAya che ! vaLI A AcArya bhagavaMte temanA yogadRSTi samuccaya nAmanA alaukika granthamAM to gurubhaktinuM phaLa 'tIrthaMkara bhagavAnanuM darzana thAya' tevuM mahAna anubhUtinuM divya sUtra prakAzyuM che, juo - gurubhakti prabhAvena tIrthakRd darzanaM matam / samApatyAdibhedena nirvANaikanibandhanam // 1. gurubhakti se laho tIrthapatipada zAstrameM vistArahai (nityakrama pustaka)
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa : 5 75 artha : je saddagurue jIvane tattvazravaNa karAvyuM, anAdinI mohanI vAsanA maMda karAvI, saMsArasukhanI abhilASA rUpa khArA pANIno tyAga karAvyo, evA ananya zaraNanA ApanAra zrI sadgurudeva pratye atizaya AdarapUrvakanI AzrayabhaktithI, sAdhakane ghAtikarmono kSayopazaya thatAM krame karIne tIrthaMkara paramAtmAnuM darzana thAya che. samApatti dhyAna eTale dhyAna dvArA ekAkArapaNe tIrthaMkara paramAtmAnI bhAvathI sparzanA thavI te parAbhaktinuM phala che !' AvA samApatti dhyAnanI prAptinA mukhyatve kramazaH traNa kAraNa che. (1) cittanI nirmaLatA, (2) citta-sthiratA ane (3) prabhunA anaMtagaNomAM guNAnurAganI tanmayatA athavA parAbhaktimAM ja lInatA. cittamAM, paramAtmAnA anaMtaguNo je nirAvaraNa thavAthI pragaTa che, tevA ja anaMtaguNo sarva jIvamAM che. 'sarva jIva che siddha samAna' te sUtra pramANe nizcaya nayathI jagatanA sarva jIvo (AtmA) zuddha che paNa karma baMdhanane kAraNe saMsArI jIvonA anaMtaguNo DhaMkAyelA che. paraMtu jaina darzananI jagatane A amUlya bheTa che ke sadguru AjJAe je jIva gurubhaktimAM (navakAramaMtranA pAMceya parameSThi sadguru sthAne che. teonI) bhaktimAM guNAnurAgathI lIna thAya che tene cittanI nirmaLatAthI sthiratva Ave che ane vadhatI sthiratAthI tanmayatA Ave che, je 'samApatti dhyAna' kahevAya che. juo upAdhyAya zrI yazovijayajI kRta A 16mA stavanamAM Aja tattvabhaktinuM phala kevuM alaukika hoya te joIe : 'tAruM dhyAna te samakitarUpa, tethI ja jJAnane cAritra che jI, tethI jAye ho saghaLAM pApa, dhyAtA dhyeya svarUpa hove pIche jI." (uM. yazovijayajI - zAMtinAtha bhagavAna stavana) AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna arthAt sAdhaka bhagavAnanA guNAnurAganI parAbhakti vaDe krame karIne pote ja paramAtmasvarUpanuM darzana karI te dhyAna samyagdarzana ane samyakracAritrapaNe pariNamavAthI, sAdhaka pote ja jinezvara thaI jAya che!!! - juo :jina svarUpa thaI jina ArAdhe, te sahI jinavara hove re, bhaMgI IlikAne caTakAve te bhRgI jaga jove re.' (zrImad AnaMdaghanajI * naminAthanuM 21muM stavana) zrImad AnaMdaghanajInuM banAveluM A naminAtha bhagavAnanuM stavana atyaMta garbhita ane divyatAthI bhareluM che. A gAthAmAM granthakAra prakAze che ke prakRtinA khoLAmAM jema koI bhamarI jayAre iyaLane DaMkha mAre che, ane tenA sAme jue che tyAre DaMkhanI vedanAthI iyaLanI vRtti bhamarImAM tadAkAra thaI jAya che ane mATInA gharamAM eLane baMdha kare che tyAre bhamarInA dhyAnamAM tadAkAra thayela eLa 17 divasa bAda pote bhamarI banI jAya che. tevI ja rIte sAdhaka jIva, sadgurunI Azraya bhaktithI, samyaktvarUpI caTakA (layalInatA)thI AtmA jayAre paramAtmAnuM dhyAna kare che, tyAre tadAkAra thayela te sAdhakano AtmA paNa jinezvara bhagavAnanA paramAtmasvarUpamAM lIna thaI, abhinnabhAvathI jinezvara bhagavAnanI parAbhaktivaDe ArAdhanA karatAM, pote ja jinezvara thAya che. arthAt zrI gautamasvAmInI bhaktinuM udAharaNa ApaNe maMgaLAcaraNamAM joyuM tevI rIte prabhu bhaktinA 'prazasta rAga'thI prAMte te sAdhaka paNa sAmarthyayoga prApta karI, kSapakazreNInuM ArohaNa karatAM bAramA guNasthAnanA aMte kevaLI bhagavaMta banI jAya che, jinezvara banI jAya che ! kevo adbhuta, alaukika bhaktiyoga !!! jIvane zIva banAve che ! arthAtu siddhadazA prApta thAya che. A pustakamAM AtmasAdhanAnA cAra mukhya amRta anuSThAno ApaNe "bhaktiyoga'nA mAdhyamathI samajIe tevo mAro prayAsa che
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 prakaraNa : 5 ane te bhaktiyoga pAMca mahAtmAonA pado ane stavanothI AgaLa samajAvIzuM. mokSanA badhA sAdhanomAM, mokSamArganI ArAdhanA mArA anubhava pramANe bhaktiyogathI khUba sugama ane AnaMdakArI sAdhanA che. jyAre jJAnamArgathI thatI sAdhanA ghaNI muzkelIvALI che. eTalA mATe ghaNA saMtoe bhaktiyoganI pradhAnatA ane sugamatA ApaNane samajAvI che. ApaNe AvA jJAnIonA vicArane Open MindthI samajIe jethI ApaNA hRdayamAM jinabhakti pariName ane te bhakti vardhamAna thAya. juo - paramakRpALu zrImad rAjacaMdrajI patrAMka 693 mAM prakAze che : 'jJAnamArga durArAdhya che, paramAvagADha dazA (kevaLajJAna) pAmyA pahelA te mArgathI paDavAnA ghaNA sthAnaka che, saMdeha, vikalpa, svachaMdatA, atipariNAmIpaNuM Adi jIvane vAraMvAra paDavAnA kAraNo bane che. kriyAmArge asaabhimAna, vyavahAra Agraha, siddhi, moha, pUjA satkArAdi yoga Adi doSono saMbhava che. (Aje kriyAjaDatA Mechanical kriyA bahu banatI jovA maLe che, bhAvazUnyatA hovAthI te mokSanuM kAraNa banatI nathI.) koIka mahAtmAne bAda karatAM, ghaNAM vicAravAna jIvoe bhaktimArgano te ja kAraNothI Azraya karyo che ane AjJA AzritapaNuM athavA paramapuruSa sadgurune viSe samarpaNapaNuM zirasAvaMgha dIThuM, ane tema ja vartyA che.' (zrImad rAjacaMdra vacanAmRta patrAMka 693) 'ghaNA ghaNA prakArathI manana karatAM amAro dRDha nizcaya che ke bhakti e sarvopari mArga che ane te satpuruSanA caraNa samIpa rahIne thAya to kSaNavAramAM mokSa karI de tevo padArtha che.' (zrImad rAjacaMdra - patrAMka 201) AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 'paramAtmA ane AtmAnuM ekarUpa thaI javuM (!) te parAbhaktinI chevaTanI hada che, eka e ja laya rahevI te parAbhakti che. jJAnIpuruSa ane paramAtmAmAM aMtara ja nathI, ane je koI aMtara mAne che tene mArganI prApti vikaTa che. mATe sarva prakAre bhakti karavA yogya evI dehadhArI divyamUrti - jJAnI paramAtmAnI - te namaskArAdi bhaktithI mAMDI parAbhaktinA aMta sudhI eka laye te bhakti ArAdhavI tevo zAstra lakSa che. paMca parameSThI maMtramAM paNa 'namo arihaMtANaM' pada pachI siddhane namaskAra karyA che, e ja ema sUcave che ke prathama jJAnI puruSanI bhakti ane e ja paramAtmAnI prApti ane bhaktinuM nidAna che.' (zrImad rAjacaMdra - patrAMka 225) 77 jinezvara bhagavAna pratye parAbhaktinA udAharaNo ApaNane bhagavAna mahAvIranA zrAvakaratnomAM pratyakSa jovA maLe che. dA.ta. bhagavAna mahAvIrano 'dharmalAbha' sAMbhaLatAM ja sulasA zrAvikAne bhagavAna pratye apUrva bhAvollAsa thayo, hAthanI baMgaDIo tUTI gaI ane bhagavAnane namaskAra karatAM te utkRSTa vIryollAsamAM temane tIrthaMkaranAmakarma prApta karyuM !!! kevI adbhuta ane alaukika bhakti haze e sulasA zrAvikAnI ! tevI ja alaukika bhakti puNIyA zrAvakanI ane AnaMda zrAvakanI hatI. ane zreNikarAjAnI tathA revatI zrAvikAnI bhakti to temane bannene tIrthaMkaranAmakarma prApta karavAmAM kevI divya bhakti banI gaI ! bhaktiyogamAM tanmaya thayelA mAnatuMga AcAryanI 48 beDIo paNa tUTI gaI ane ApaNane bhaktAmara stotranI alaukika divya stotranI prApti thaI ! caMdanabALAnI paganI beDI tUTI gaI ane prabhubhaktimAM lIna thayela caMdanabALA ane temanA suziSyA mRgAvatIjIne to kevaLajJAna prApta thayuM !!! juo jinezvara bhagavAnanI niSkAraNa karuNA ane jinabhaktino
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 79 mAnakaSAyane toDanAra ane bhagavAnanA tathA sadgurunA guNAnurAganI alaukika bhakti jene prApta thAya tevo sAdhake A bhaktiyoganA rAjamArge sugamatAthI dAsatvabhAvathI AtmakalyANa karIne mokSamArge AnaMdathI, cittaprasannatAthI, nirbhaya thaIne siddhapadanI prApti karI zake che tevo A bhaktiyoga ApaNane gurukRpAthI prApta thayo che. A manuSyabhavane sArthaka karavA A samartha mahApuruSonA stavanonA mAdhyamathI havenA prakaraNomAM A cAra amRta anuSThAno vistArathI samajazuM. TUMkamAM A cAra amRta anuSThAno A pramANe prakaraNa : 5 apUrva adbhUta mahimA !!! kharekhara 'tinnA tArayALa' bhagavAna pote taryA ane sarvane tAranArA paNa banyA che. anya dharmomAM mIrAbAInI bhagavAna zrI kRSNa pratyenI premalakSaNA bhakti to jagavikhyAta che "yerI meM to prema dIvAnI, merA darada na jAne koI' ane saurASTranA satI gaMgAbAInA pado to mane eTalA prANapriya che ke ghaNIvAra amerikAmAM temanA padono svAdhyAya karyo che. bhakti karavAnI yogyatA kone hoya te A padamAM juo - bhakti e mAna kaSAyane toDavAno acUka upAya che :'bhakti karavI hoya teNe rAMka thaIne rahevuM ne, melavuM aMtaranuM abhimAna re jI, sadaguru caraNamAM ziza namAvI, samajavI gurujInI sAna re, bhakti karavI bhakti kare te thAya nirmAnI re, vacana jANI lo manamAM ya, gaMgA satI ema boliyAM re, pAnabAI, eno janma saphaLa thaI jAya... bhakti karavI (gaMgAsatInI bhajanagaMgA - vairyacandra buddha) 'prema lakSaNA bhakti jene pragaTI tene, karavuM paDe nahi kAMI re, sadguru vacananI chAyA paDI gaI tene, aDhaLaka prema jAgyo uramAMya re, premalakSaNA premalakSaNA bhakti zabarI e kIdhI ne, zrI rAme ArogyAM eThAM bora re, evo re prema jyAre pragaTe pAnabAI, to saheje harino bheTo thAya... premalakSaNA... (gaMgAsatInI bhajanagaMgA pada 37 muM) 1. prIti-anuSThAna: manuSya pAse hRdaya hovAthI tenuM mAnasa lAgaNIzIla hoya che. hRdayamAM premanI lAgaNI ApaNe bALako, yuvAno ane vaDIlo badhAmAM joIe chIe anubhavIe chIe. eTale ke prema athavA prIti karavAnI zakti dareka manuSyamAM che. paNa anAdikALanA ajJAnane lIdhe A premanI mUDI, ApaNe saMsArika saMbaMdho, padArtho, lakSmI, kuTuMba, parivAra adhikAra, ane mAna-moTAImAM kharcI nAkhI che ane ghaNIvAra to saMsAranA saMbaMdho ane padArthono viyoga ke aNabanAva thAya tyAre svArthabharyA saMbaMdho jIvane bhayaMkara duHkhanuM kAraNa paNa banI jAya che. A anubhava badhAne ochA-vatto thAya ja che. paraMtu svarUpanA ajJAnane lIdhe jIvane sAcA sukhano mArga na maLavAthI, jIva saMsAramAM cAre gatimAM paribhramaNa kare che. paNa "jAgyA tyArathI savAra'. upara ApaNe jaNAvyuM tema jayAre koI mahatapuNyanA udayathI jIvane satyanI athavA zAzvata sukhanI zodha aMtaramAM jAge tyAre te jo sadgurune zodhI temanA bodhathI jAgRta thAya to First Step e levAnuM che ke jinezvara bhagavAna pratye ane sadguru pratye hRdayathI prema karavo,
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80 prakaraNa : 5 prIti karavI ane temanA bodhane samajavA prabhu prema vadhAratA javuM. A premalakSaNA bhakti te AtmasAdhanAnA cAra amRta anuSThAnanuM paheluM pagaluM che. AgaLanA prakaraNamAM A premalakSaNA bhakti vistArathI samajazuM. atyAre A alaukika bhaktinuM A padathI sAmAnya darzana karIe : prIti anaMtI para thakI, je toDe ho te joDe eha, paramapuruSa zuM rAcatA, ekatvatA ho dAkhI guNageha. RSabha niNaMda prItaDI (gaNI zrI devacaMdrajI kRta RSabhadeva stavana) premalakSaNA bhaktinI saphaLatA mATe A bahu moTI Condition che ke jyAre jJAnI puruSanI oLakhANa jIvane thAya che. tyAre jJAnInI Azraya bhaktimAM nimagna thavA mATe dhIme dhIme saMsArano prema ghaTADavAno lakSa karavo ane sagurunA bodhathI jema jema vairAgya ane zama, saMvega Adi guNo pragaTe tema tema gurubhaktimAM jIva layalInatA vadhArI zake. premalakSaNA bhaktinA stavanonA mAdhyamathI vizeSa prakaraNa 7 mAM vicArazuM, 2. bhaktiyoga anuSThAnaH prIti anuSThAnamAM ApaNe joyuM ke jenAthI ApaNA AtmAnuM kalyANa thAya tevA jJAnI sadguru ane tIrthaMkara deva pratye sauthI prathama hRdayano prema ane ananya prIti karavAnI hoya che. arthAtu jevI prIti sadguru ane satadevamAM hoya che. tevI prIti saMsAranAM koI paNa vyakti ke padArtha pratye na hovI joIe evI alaukika prIti saddaguru pratye thAya tyAre A prema ane prIti jema jema temanI oLakhANa ane bahumAna vadhe tema tema prema ane prIti have bhaktimAM pariNamavA mAMDe. AvI alaukika bhaktinA traNa aMga che. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna (1) zraddhA, (2) prema, (3) arpaNatA. uparanA traNa guNo sAdhakanA hRdayamAM sAthe sAthe ja janme che, varte che ane jema jema sadgurunuM bahumAna varte tema tema temanA pratye avicaLa zraddhA, 'coLa majIThanA raMga' jevo acaLa prema ane samarpaNabhAva vadhato jAya che. mIrAbAInI bhaktimAM traNe guNonuM pratyakSa darzana thAya che. upara ApaNe prItiyoga anuSThAnamAM udAharaNo joyA te ja udAharaNo have bhaktiyoganA lakSe joIe to kevI zraddhA - prema - arpaNatA sulasA zrAvikAnI hatI ! kevI alaukika bhakti hatI caMdanabALAnI ane AnaMda zrAvakanI ke bhagavAna mahAvIranA caraNomAM potAnuM sarva bhAvathI saMpUrNa arpaNatA karIne bhaktiyogane parAbhaktimAM laI gayA ane zAzvata sukhanA adhikArI banI gayA ! sAcA bhakto prabhubhaktimAM kevA lIna thaI jAya che ane kevI nirbhayatAthI ane zUravIratAthI taravAranI dhAra para jANe cAle che ! juo : 'harino mAraga che zUrAno nahi kAyaranuM kAma jo ne parathama paheluM mastaka ApI varatI levuM nAma jo ne' narasiMha mahetAnI AvI alaukika bhakti to jagajAhera che, ane 'verI to prema divAnI merA darada na jAne re koI' e mIrA bAInI zUravIratAnI viraha vedanA koNe nathI sAMbhaLI ? ane kabIrajIne to sadgurumAM ja paramAtmAnuM darzana thavAthI jANe bhagavAnane olaMbho ApI kahe che : gurugoviMda donu khaDe, kIsaku lAgu pAya, balihArI una guru kI, jInha goviMda diyo batAya"
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa : 5 jaina muniomAM bhaktiyoganI gaMgA vahAvatA munizrI mohanavijayajInI paNa khUmArI to juo ! 82 jo jina tuM che pAzaro re lola, to karama taNo zo Aza ro re lo, jo tume rAkhazo godamAM re lola, to kIma jAzuM nigodamAM re lo. tAharI bhakti bhalI banI re lo, jima auSadhi saMjIvanI re lo, tana mana AnaMda upanyo re lo, kahe mohana kavi rUpano re lo. (zrI mohanavijayajI kRta caMdraprabhunuM 8muM stavana) jenA hRdayamAM sAcI prabhu bhakti hoya te sAdhaka kevo nirbhaya hoya ? nAnuM bALaka mAnA khoLAmAM beThuM hoya tyAre tene koIno Dara nathI hoto. tema uparanA padamAM granthakAra kahe che ke he jinezvara deva! tamAruM zaraNuM maLyuM have karama to bakarI jevA che, tamArI bhaktithI amAruM hRdaya karmone siMha garjanAthI bhagADI deze ane tamArI godamAM tamArA caraNanuM zaraNa maLyuM to have nigoda eTale nIcI gatimAM javAno koI savAla ja nathI ! ane saMjIvanI vanaspati jema badhA rogonI davA che tema tamArI bhaktithI amArA hRdayamAM akhaMDa cittaprasannatA ane AnaMda ja varte che. kevI bhaktirasanI khUmArI A padamAM che ! mAro potAno A anubhava che ke gurukRpAthI mArI sAdhanAmAM A pAMca mahAtmAonA stavanono rasAsvAda ane masti mANavAno je AnaMda mArA hRdayamAM A pustaka lakhatAM anubhavAya che te zabdomAM varNavI zakAto nathI paNa tenA phaLa rUpe eka alaukika 'citta prasannatA' sadAya ane niraMtara anubhavAya che, Avo bhakti yogano adbhuta mahImA che. !!! to A bhaktirasano uMDo AsvAda ApaNe cAra mahAtmAonA stavanothI prakaraNa 8 mAM vistArathI Acamana karIzuM. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 3. vacanAnuSThAno athavA jinaAjJA anuSThAna juo, kevI Sceintific and Logical anuSThAnonI saMkalanA AcArya zrI haribhadrasUrijIe pragaTa karI che ke prathama bhagavAna ane sadguru pratye avicaLa prema-prIti janme ane sAdhakane tenA phaLarUpe hRdayamAM upara joI gayA tevI zraddhA - prema - arpaNatAthI romeroma ubharAtI bhakti pragaTa thAya eTale sAdhakanuM hRdaya have kevuM narama, vinayI ane navavadhUnI (satI strI) jema potAnA svAmInAtha - jinezvara bhagavAna ane sadgurunI sarva icchiA, sarva AjJAne zirasAvaMgha gaNIne varte tema sadgurudeva pratye prIti ane bhaktivALA sAdhakaAtmArthIne sadguruno mahimA kevo hoya te A padamAM joIe pratyakSa sadguru prAptino, gaNe parama upakAra, traNe yoga ekatvathI, varte AjJAdhAra 83 svachaMda mata Agraha tajI, varte sadguru lakSa, samakita tene bhAMkhiyuM kAraNa gaNI pratyakSa.' (zrI Atma siddhizAtra gAthA 17, 35 - zrImad rAjacaMdra) bhagavAna mahAvIrasvAmIe AcArAMgasUtramAM A vAtane divyatAthI prakAzI che te joIe 'jagata AkhAnuM darzana jeNe thayuM che tevA bhagavAna mahAvIrasvAmIe AcArAMgasUtramAM A vAtane nIce pramANe kahela che gurune Adhina thaI vartatA evA anaMtapuruSo mArga pAmIne mokSane prApta thayA.' (vacanAmRta patrAMka 194 - zrImad rAjacaMdra) je sAdhaka jIva potAnI sarva matikalpanA, mata ane gacchanA AgrahathI mukta thaI ekamAtra sadgurunI AjJA, jinavacanamAM ja magna thaI sAdhanA kare che te avazya mokSane pAme ja che. ema Agama
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ 84 prakaraNa : 5 zAstro pokArI pokArIne kahe che. Ano vizeSa vistAra ane AjJAyogano mahImA ApaNe prakaraNa-9mAM vicArIzuM. 'AjJAnuM ArAdhana e ja dharma, e ja tapa' (AcArAMgasUtra) 4. asaMga anuSThAna : jJAnIpuruSanI oLakhANa thayA pachI ja jinamArganI ArAdhanA zarU thAya che. anAdikALano mithyArdaSTi jIva potAnI matikalpanAthI ane lokasaMjJA ane oghasaMjJAthI laukika dharmane ArAdhe che paNa tenuM phaLa mAtra puNyAnubaMdha thavA dvArA saMsAraparibhramaNa ja thAya che. mokSamArganI zarUAta sadguru caraNanI sevA - AjJApAlanathI zarU thAya che ane te jinaAjJA TheTha 12mA guNasthAnanAM aMta sudhI agatyanI che ema jinAgama samajAve che. atyAra sudhI ApaNe traNa amRta anuSThAna viSe thoDuM vicAryuM:(1) prIti anuSThAnathI mArganI zarUAta thAya che, (2) bhakti anuSThAnamAM tIrthaMkaradeva ane sadguru bhagavAna pratye zraddhA, prema ane arpaNatA karavAthI aMtaHkaraNanI zuddhi vadhe che (mananI malinatA ghaTe che) ane sAdhakane alaukika 'citta prasannatA' no anubhava thAya che. (3) vacana - AjJAyoga amRta anuSThAnamAM jinAjJA eja jIvananuM sarvopari dhyeya banavAthI sAdhaka jIva mana-vacana-kAyAnA ekatvathI jJAnInI AjJA pramANe dharmakriyAo ane jJAna abhyAsamAM vadhAre lInatA kare che ane koI dhanya paLe AtmAnuM `svasaMvedana jJAna arthAt AtmAnI anubhUti prApta kare che. 1. svasaMvedanazAna = jaDa-cetananA bheda vijJAnanA phaLarUpe "huM jJAnasvarUpI AtmA chuM'' evI anubhUti. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna pataMjalI mahAtmAe lagabhaga 5,000 varSa pahelA 'yogasUtra' nAmanA granthanI racanA karI jemAM yoganA ATha aMgo vistArathI samajAvyA che. A yoganA aMgonA nAma A pramANe che : 85 1. yama, 2. niyama, 3. Asana, 4. prANAyAma, 5. pratyAhAra, 6. dhAraNA, 7. dhyAna, 8. samAdhi. A ATha yoganA aMgonI 7mI sadImAM thayelA prabuddha AcAryazrI haribhadrasUrijIe alaukika evA ATha yogAMganI racanA karI che, je yogadRSTi samuccaya granthamAM prakAzI che. 'zubhecchAthI mAMDIne nirvANaparyantanI bhUmikAomAM bodha-tAratamya tathA cAritra svabhAvanuM tAratamya mumukSu jIvane vAraMvAra zravaNa karavA yogya, vicAra karavA yogya ane sthiti karavA yogya AzayathI te granthamAM prakAzyuM che. zrI haribhadrasUrijI AcArya racita ATha yogadRSTio AtmadazA mApaka tharmomITara yaMtra che.' (zrImad rAjacaMdra vacanAmRta patrAMka 814). A granthanA bodhane upAdhyAya yazovijayajIe temanI alaukika racanA 'ATha yogadRSTinI sajjhAya' rUpe gujarAtImAM kAvyarUpe karI che. A grantho sau sAdhakone khAsa bhaNavAnI, samajavAnI mArI sUcanA che ke jenA phaLarUpe mokSamArganA rAjamArganA Landmarks athavA Guidespots Clearly samajAze, dekhAze ane mokSanI maMgaLayAtrA ullAsathI AgaLa vadhaze. koI paNa jIva jyAre tenI kALalabdhi pAke ane te oghadRSTimAMthI yogadRSTimAM Ave che tyAre tene jinezvara bhagavAnanA dharma pratye hRdayathI prema, prIti ane alaukika bhakti jAge che ane sadgurunI zraddhApUrvaka jinaAjJAbhaktimAM te AgaLa vadhe che. AvA sAdhakane
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ 86 prakaraNa : 5 cothI yogadRSTimAM "tatvazravaNa' nAmano guNa pragaTe che ane tene lIdhe te jIvane sadgurunA upakArI bodhanuM zravaNa, manana, ane tenA upara UMDo vicAra karavAnI tamannA jAge che. A tattvazravaNanA phaLarUpe, tenA AtmAmAM saMvega eTale mokSanI tIvra icchA ane nirveda eTale saMsAra ane paugalika bhoga pratye sAco vairAgya pragaTe che. AvA uttama sAdhakane manuSyabhavanI saphaLatA karavAnI utkRSTa jijJAsA ane dhagaza pragaTe che ane jyAre te deva-gurunI kRpAthI niraMtara tattvazravaNa, satsaMga ane amRta anuSThAnonI sAdhanA kare che tyAre mana ane cittavRti dhIme dhIme aMtaramukhatAnI sAdhanA pratye vaLe che ane anAdikALanI mohodayajanya je bAhyavRtti hatI, je jagatanA pudgala padArthomAM sukhabuddhi mAnatI hatI, te padArtho tene have asAra, tuccha ane kSaNabhaMgUra bhAse che. gurubhaktimAM niraMtara cittasthiratAnA abhyAsathI Avo sAdhaka have "asaMga anuSThAna'no pote adhikArI bane che ane te sAdhakane AtmAnA svarUpanI ramaNatAmAM joDanAruM ? 'pratyAhAra' nAmanuM yogAMga prApta thAya che tathA padyasaMvedyapadanI prAptinA prabhAve ''sUmabodha'nI tene prApti thAya che. A dRSTi cothAguNasthAnake zarU thAya che ane AvA guNavALA sAdhakane 'sthirA' nAmanI pAMcamI yogadRSTi pragaTa thAya che jenA prabhAve "asaMgatA'no tene divya anubhava thAya che je samyakdarzananuM pradhAna lakSaNa kahevAya che. tenA lakSaNa nIcenI gAthAmAM darzAvyA cheH AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna dRSTi thirA mAMhe darzana nitya, ratnaprabhA sama jANo re, brAnti nahIM valI bodha te sUkSma, pratyAhAra vakhANo re. e guNa vIrataNo na visAruM, saMbhAruM dinarAta re." A pAMcamI yogadRSTi apratipAti samakitanI che. A dRSTimAM AtmAno bodha ratnaprabhA jevo niraMtara rahenAro, prakAzamAna che ane 'sUkSmabodha'nI prAptinA kAraNe zrutajJAnathI padArthanuM svarUpa yathArtha jANe che. AvA samakitI jIvane jagata kevuM bhAse che te kahe che : bAla ghulI ghara lIlA sarakhI, bhava ceSTA IMhA bhAse re, riddhi siddhi savi ghaTamAM pese, aSTamahA siddhi pAse re.' (uM. yazovijayajI kRta ATha yogadRSTinI sajajhAya pAMcamI sthirA dRSTi) asaMgadazA jene prApta thaI hoya te jIvanI aMtaradazA uparanI gAthAmAM prakAzI che. samyakatva eTale AtmAnI anubhUti jene thaI hoya te jIvane pAMca IndriyonA viSayo, artha upArjana, ghara-parivAra, ane mAna-pratiSThA -A sarva tene bALakone ramavA mATenA dhULanA ghara samAna asAra, tuccha Childish ane nAzavaMta lAge che. temAM Asakti thatI nathI ane Akho saMsAra ane saMsArasukha jhAMjhavAnA (Mirage) jaLanI jema bhramasvarUpa ja bhAse che. tenuM mukhya kAraNa e che ke sadgurunI AjJAthI sevelA prathamanA traNa amRtaanuSThAna (prItiyoga, bhaktiyoga ane AjJAyoga)nuM yathArtha sevana karavAthI AtmAnI anubhUti (svasaMvedana pUrvakanuM AtmajJAna) tene thavAthI, AtmAnI aMdara rahelI jJAnarUpa jayoti (jJAnacetanA) e ja nirAbAdha 1. apratipAtI - khovAI na jAya tevuM jJAna. 2. jJAnacetanA-AtmAnuM sAcuM lakSaNa jovuM jANavuM arthAt sva-para prakAzaka zakti. 3. nirAbAdha - jJAna cetanAne koI bAdhA na hoya. 1. yogadRSTi - Atma kalyANanI sAcI jAgRtivALA jIvanI dRSTi. 2. tattvazravaNa - sadguru pAse dharmano bodha sAMbhaLavo te. 3. oghadRSTi - laukika bhAve kriyAjaDatAnI AgrahavALI kriyA. 4. pratyAhAra - IndriyonA vikArone jItavAthI AtmAmAM ja ramaNatA. 5. vedyasaMvedyapada - AtmAnI anubhUti. 6. sUkSmabodha - jaDa-cetanano anubhUtipUrvakano viveka.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 89 88 prakaraNa : 5 paramatattva che emAM ja tenI ramaNatAnI laganI hoya che ane saMsAra mAtra du:kharUpI khArA pANIno sAgara che tema tene bhAse che. cakravartInuM rAjaya paNa samakitI jIvane AtmAnA vaibhava AgaLa turacha nAzavaMta ane asthira bhAse che. saMsAranI sarva riddhi-siddhi paNa tuccha lAge che. siddha samAna AtmAnI jene pratIti ane anubhUti vartatI hoya tene 'jaDathI udAsIna tenI AtmavRtti thAya che." zrI vardhamAnakumAra tathA bharata cakravartIne rAjamahelamAM rahetA hovA chatA AvI udAsIna dazAmAM hatA !! anAdikALathI A jIve dharmanA nAme anaMta dharmakriyAo karI, zAstra abhyAsa, jinadikSA sudhInA pAMca mahAvrato pALyA toya AtmajJAna na thavAthI saMsAra paribhramaNa hajI cAlu che. paNa jyAre sAdhaka jIva yogadRSTimAM Ave che ane jJAnI sagurunI sAcI oLakhANa, zraddhA ane Azraya bhaktimAM joDAI magna thAya che tyAre tenuM phaLa avazya AtmakalyANa ja thAya che ane jagatathI asaMga thaI mAtra udAsInabhAve saMsAramAM rahIne AtmaramaNatA kare che ane tenuM phaLa aMte siddhadazA prApta thAya che. AgamazAstro AnI sAkha pUre che. AvI alaukika divya AtmasAdhanA karavAne mATe A cAra amRta anuSThAno A pustakamAM mukhya viSaya samajIne samajAvyA che. ApaNe atyAra sudhI A cAra amRta anuSThAnonI rUparekhA vicArI ane havenA chaThThA prakaraNamAM e pAMca mahAtmAonA jIvana viSe paricaya karazuM. pachI cAra amRta anuSThAno 'bhaktiyoga" nA mAdhyamathI AvA anupama stavanonA avalaMbane vistArathI samajIzuM. mokSanuM bhAthuM ane tenI prasAdInI lhANI have zarU thAya che. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna pAMcamAM prakaraNano sAra - 1. jinezvara bhagavAne prarUpelA A cAra amRta anuSThAno dhIrajathI, rucipUrvaka samajavAthI mokSano mArga khUllo thAya che. prItiyoga anuSThAnamAM bhagavAna pratye ane jJAnI guru pratye premalakSaNA bhakti prApta thavI e mahAna puNyodaya samajI, prakaraNa 7 nA badhA stavano, pado, mukhapATha karIne vAraMvAra tenuM raTaNa, karavAthI sadguru pratye sAco prema pragaTaze. gautamasvAmI jevo prema saune pragaTe tevI prabhune prArthanA. 3. prakaraNa 8mAM bhaktiyoganA stavanonI samajaNa khUba ja agatyanI che. tyAM batAvelA badhA padone bhAvathI gAvA, samajavA, mukhapATha karIne niraMtara tenuM pArAyaNa karavAthI alaukika bhakti pragaTaze je avazya mokSanuM kAraNa banaze. prakaraNa 9mAM AjJAyoga anuSThAna viSe UMDI samajaNa maLaze je sadaguru AjJAmAM ekatAna thavAmAM mArgadarzanarUpa banaze. jo AjJAmAM magnatA thAya, jo sadUgurunI AzrayabhaktimAM jIva ekaniSThApUrvaka joDAya to ja chelluM asaMga anuSThAna maLe. saddaguru AjJA jinadazA, nimitta kAraNa mAMya.' (Atmasiddhi zAstra gAthA 135) prakaraNa 10mAM asaMga anuSThAnanI samajaNanA stavano, pado batAvyA che ane samyakdarzananI prApti arthe A padonuM rahasya, gurugama ane niraMtara lakSa rAkhI je jIva ArAdhanA karaze tene A asaMga anuSThAnanI prakriyAnA cothA guNasthAnakathI caudamAM guNasthAnaka sudhInI mokSamArganI maMgaLayAtrAmAM kharekhara maMgaLarUpa banaze. 4. 1. paramatattva - AtmA ja paramotkRSTa tattva che, anaMtasukhanuM dhAma che.
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhyAtmamaya bhaktiyoganA pAMca prakaraNa : 6 * * mahAtmAono saMkSepamAM paricaya - - -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- | A pustakano mukhya dhyeya ApaNA AtmakalyANane mATe pAMca mahAtmAoe prakAzelA adhyAtmabhaktiyoganA | amRta anuSThAno temaNe racelA stavanonA mAdhyamathI teno | bhAvArtha ane gurugama samajI, mokSanI maMgaLayAtrAmAM ApaNe sau ullasitabhAve ane hRdayanA premathI AgaLa vadhIe. maMgaLAcaraNamAM ApaNe joyuM ke bhagavAna mahAvIra | prabhunA samayamAM temanA ziSyo saraLa ane prAjJa | (buddhivALA, UMcA kSayopazamavALA) hatA ane jJAnamArganI sAdhanA ja vadhAre ullAsathI mokSamArganI yAtrAmAM mukhyapaNe | gaNAtI hatI. paraMtu jema samaya utarato thayo tema tema | kramazaH jIvomAM jaDatA ane vakratA vadhatI gaI ane pariNAme jJAnamArganI pradhAnatA ghaTatI rahI che ane kriyA jaDatA vadhAre dekhAya che. che paraMtu ApaNA saunA sadbhAgye gujarAtanI pavitra bhUmimAM chellA cAraso varSomAM pAMca alaukika prabuddhatAvALA jainazAsana prabhAvaka pAMca mahAtmAo thayA. jemaNe samasta - Agama zAstrono nicoDa ane AbAla gopAla saune | saraLatAthI samajAya tevA camatkArika adhyAtmabhaktithI bharapUra stavanonI suMdara ane anupama racanA karIne jaina | samAja upara atyaMta moTo upakAra karyo che. A pAMca mahAtmAo eTale pAMca sadguru jJAnI AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 91 bhagavaMto mArA mATe mArA mAthAnA mugaTa samAna che ke jemanAM racelAM pado, stavano, vacanonA abhyAsathI ane teozrIe racelA alaukika zAstro ane sajajhAyothI mArA hRdayamAM jinezvara bhagavAnanI guNAnurAgavALI prazastabhakti arthAt tAttvikabhaktino rasAsvAda mANavAno ane bhaktirasamAM magna thaIne aMtarazuddhino ane AtmakalyANano A sugama, saraLa, alaukika adhyAtma mArga bhaktiyoganI sAdhanA karavAnI gurukRpA, gurubhakti, ane gurucaraNomAM ekaniSThAnA uttama bhAvo pragaTyA. huM mAtra bhaktibhAvathI A pAMca mahAtmAonA guNagrAma karavA A pustaka lakhavA prerAyo chuM. A divya alaukika stavanono marma to te mahAtmAonI gurukRpAthI ja samajAya, tevI jAgRtipUrvaka temanA caraNomAM AtmA arpaNa karI, ApaNe have bhaktiyoganA praNetA munibhagavaMtonA nAmasmaraNathI zarU karI, temanuM jIvana ApaNe saMkSepathI jANIzuM. 1. adhyAtmayogI zrI AnaMdaghanajI 2. upAdhyAya zrI yazovijayajI gaNIzrI devacaMdrajI 4. munizrI mohanavijayajI pa. paramakRpALu deva zrImad rAjacaMdrajI 6. laghurAjasvAmI aho ! aho ! zrI sadguru, karuNAsiMdhu apAra, A pAmara para prabhu karyo, aho ! aho ! upakAra.'
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa : 6 zrI sadgurunA caraNano mahimA sadaguru caraNa mahimA bhArI, sakala vizvane maMgaLakArI, karuNA sAgara bhavabhaya hArI, moha timira ajJAna vidArI. guru viNa jJAna na koI lAdhe, koTI upAsanA japa-tapa sAdhe, guru mUrti guru maMtra mahImA, guru AjJA guru vacana garimA. zrI mahAvIra prabhunA caraNe, gautama munivara AvyA zaraNe, tripadI maMtra zruta kevaLa zreNI, guru gautama pAmyA zivaramaNI. vaSiSTha muninA pAda kamaLamAM, rAmacaMdra pAmyA sukha paLamAM, rAja parikSita sAta divasamAM, zukamuni caraNe AtmalaganamAM. rAjacaMdra guru paMcamakALe, rAma bIjA ke vIra kaLIkALe, zrI laghurAja Atama sukha pAmyA, brahmacArIjI gurUgama pAmyA. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 1. adhyAtmayogI zrI AnaMdaghanajI mahArAja zrI AnaMdaghanajIno samaya Azare vi.saM. 1660 thI 1730 (1603-1670 A.D.) sudhIno gaNAya che. teozrIno janma rAjasthAnamAM AvelA meDatA nAmanA gAmamAM thayo hato. vizeSa bhaktakaviyItrI mIrAbAI paNa A ja gAmamAM janmelA. bhAratanA rAjakIya itihAsanI daSTie jotAM A samaya zahenazAha akabaranA aMtima varSo ane jahAMgIra -zAhajahAM ane auraMgajhebanA rAjayanA prAraMbhakALano samaya gaNAya. oraMgajhebe gujarAtanA dhArmika ane sAmAjika utsavo sAme manAI pharamAvI hatI. A rAjA eTalo dharmajhanunI hato ke teNe aneka maMdiro ane dharmanI pAThazALAono dhvaMsa karyo hato. rAjasthAna ane gujarAtanI AvI viSama paristhitimAM jaina darzananA aNamola ratnoe ApaNA sadbhAgye bhagavAna mahAvIrano ahiMsA dharma ane Atma dharmanI sAdhanA ane prabhAvanA adUbhuta rIte karI hatI. tapagacchanA jayortidhara zrI hIravijayasUrijIe zahenazAha akabarane jainadharmanuM svarUpa samajAvyuM hatuM tenA pariNAme bAdazAha akabare paryuSaNanA ATha divasa hiMsAno niSedha pharamAvyo hato ! akabara para jainadharmanI ahiMsAnI bhAvanAno eTalo prabhAva paDyo hato ke varSamAM cha mahinA koI jIvanI hiMsA na karavAno hukama karyo hato ! A ja arasAmAM jainadharmanA bIjA traNa yugapradhAna sAdhupuruSo thayA. temAM khAsa karIne zrI AnaMdaghanajIe adhyAtmayoganI sAdhanA temanA alaukika pado ane stavanothI karI je Aje paNa ApaNane romAMcita karI rahela che. AnaMdaghanajInA moTAbhAI zrI satyavijayajInI dharmakriyAnI samajaNa khUba ja upakArI banI hatI ane upAdhyAya zraddhA sAcI guru caraNI, mokSa mArganI bhavya nisaraNI, eka bharoso sadguru sAco, bAkI ja sAtha jagatano kAco. ravi kiraNo sama sadguru vANI, AtmaprakAze maMgaLa jANI, gurukRpA gurugama sukhakhANI, gurucaraNomAM amRta vANI. gurupUrNimA dina, 2002 racanA : Do. pravINabhAI zAha (phIlADelphIA)
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ 94 prakaraNa : 6 yazovijayajIe jJAnamArganI sAdhanAnA adbhUta gadya ane padya racanA karIne jaina samAjane bhagavAna mahAvIranA AgamazAstronA agama nigamanA UMDA rahasyo saraLa karIne samajAvyA che. Ama A traNa mahAtmAoe anukrame kriyAyoga, adhyAtmayoga ane jJAnayoganAM traNa mahattvanA aMgono jANe triveNIsaMgama sAdhI AtmasAdhanAnA divya ajavALAM pAtharyA vistAryA hoya ema lAge che ! A mahAtmAo samakAlIna to hato ja paNa sAthe sAthe parasparanA gADha saMparkamAM hovA chatAM saue pota-potAnI sAdhanAmArganI AgavI rIte jALavI rAkhI hatI, Ama teozrIe jainasamAja upara ghaNo ja moTo upakAra karyo che. temAMya vaLI u. yazovijayajIno meLApa AnaMdaghanajI sAthe thayela te pramANasiddha che ane ghaNo ja mahatvano che te ApaNe AgaLa vicArIzuM. TUMkamAM AnaMdaghanajI eka utkRSTa adhyAtmayogI tarIke prakhyAta thayA ane upAdhyAya yazovijayajIe nyAyavizArada, tArkikaziromaNI, laghuharibhadrIya ane sAkSAt sarasvatInA birUdo meLavelAM. zrI AnaMdaghanajI mahArAje 108 adhyAtmanA pado racyA che jenA upara zrI buddhisAgarajI mahArAje talasparzI vivecana karyuM che AnaMdaghanajI mahArAjanA racelA covIsa tIrthaMkara bhagavAnanA stavanono anuvAda 1970mAM zrI motIcaMda giradharalAla kApaDiyAe pragaTa karyo hato je khUba ja mArmika vivecana ane tattvonA UMDANane saraLa bhASAmAM samajAvela che. te uparAMta zrImad rAjacaMdrajInA samAgamamAM AvelA mumukSuvarya zrI mANekalAla ghelAbhAIe covIsa stavanonuM suMdara vivecana karyuM che je zrImad rAjacaMdra Azrama devalAlIthI prakAzita thayela, A banne vivecano jijJAsu sAdhakoe khAsa vAMcavA-samajavA jevAM che. zrI AnaMdaghanajIe potAnI Atmika ke AdhyAtmika sAdhanAnA lakSe bAhya kriyAkAMDo ane gaccha ane matanA AgrahAvALo zuSka ane AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna jaDatAvALo mArga mUkIne AtmahattvanA sAkSAtkAramAM sIdhe sIdho upayogI thaI zake tevo adhyAtmayogano mArga pasaMda karyo hato. sarva AzAo, ane lokeSaNAothI para rahIne ekAMta, zAMta, ekalavAyuM mastIbharyuM jIvana jIvavAno rAha apanAvyo hato. samAjanA khoTA khoTA dabANo ke matAgrahothI dUra rahIne temaNe je pado racyA che temAM te samayanI jainasamAjanI kevI viSama paristhiti hatI teno citAra nIcenA padomAM jovA maLe che. gacchanA bheda bahu nayana nihALatAM, tattvanI vAta karatAM na lAje, udara bharaNAdi nija kAja karatA thakA, moha naDIA kaLIkALa rAje." (stavana 14muM gAthA 3 - AnaMdaghanajI) aMtarano kheda ane karuNA vyakta karatA AnaMdaghanajI te samayanA jaina sAdhuo paNa matAgrahathI tattvanI sAcI vAta karavA samartha na hatA, ane samAjane ga7 matanA kadAgraho ane kriyAkAMDamAM dorI jatA jANI dharmanA nAme peTa bharavAno vyApAra karatA hatA. tyAre 84 gaccha jainadharmamAM banI gayA hatA. vaLI eka padamAM kahe che ke, AgamazAstranA pramANathI jo vastutattvano (Atmatattva) vicAra karavAmAM Ave to tenI sAcI sAdhanA kyAMya dekhAtI nathI ane kyAMya paga mUkavAnI jagyA paNa dekhAtI nathI eTalo ghora aMdhakAra jaina samAjamAM ane upadezakomAM vyApelo che A abhiprAya temaNe nIcenA padamAM vyakta karyo che : 'puruSa paraMparA anubhava jovatAM re, aMdhoaMdha palAya, vastu vicAre re jo Agame karI re, caraNadharaNa nahIM thAya, paMthaDo nihALuM re bIjA jinataNuM re. (ajitanAtha bhagavAna stavana - AnaMdaghanajI)
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa : 6 AnaMdaghanajInA samayamAM (350-400 varSo pahelA) jaina samAjamAM dhArmika matabhedo ane ga7 matanA Agraho khUba ja tIvra rIte pravartatA hatA ane pariNAme ghaNA kharA zrAvako ane sAdhujano bhagavAnanA mULa mArgathI, vItarAgadharmathI vimukha vartatA hatA. bAhya sukhamAM rAcyA mAcyA rahetA mANaso AtmAnA anaMta sukhane bhUlI arthakAmanA prapaMcomAM, sukhanI mAyAjhALamAM, AMdhaLo AMdhaLAne dore, tema pravartI rahyA hatA. kastUrIyA mRganI nAbhimAM ja kasturI hovA chatAM A mRga jema Thera Thera bhaTakyA kare che, tema sAcA jJAnInI oLakhANa vagara jagatanA jIvo aMtaraghaTamAM rahelA AtmAnA anaMtasukhanA nidhAnane bhUlI, eka koDI mATe Thera Thera AMdhaLAnI jema bhaTakatA hatA. teno citAra nIcenI stavananI kaDI vAMcatA ApaNane khyAlamAM Avaze :parama nidhAna pragaTa mukha AgaLa, jagata ullaMgI ho jAya, jinezvara, jyoti vinA juo jagadIzanI, aMdhoaMdha palAya, jinezvara0' (dharmanAtha bhagavAna stavana - AnaMdaghanajI) AnaMdaghanajI bIjA eka padamAM prakAze che ke sAdhu to te ja kahevAya jene AtmAno anubhava hoya. AtmajJAna ane AtmasamAdhinI sAdhanAmAM lIna hoya. evo sAco sAdhu ja "zramaNa' kahevAya che, bIjA to dravyaliMgI eTale 'bAhyatyAga paNa jJAna nahi" evA hoya che. je pote AtmajJAna pAmyA che tevA uttama sAdhu bhagavaMto ja AtmajJAnano mArga sAdhakone samajAvI zake. juo A padamAM temano aMtaranAda : AtamajJAnI zramaNa kahAve, bIjA to dravyaliMgI re, vastugate je vastu prakAze, AnaMdaghana mata saMgI re." (vAsupUjya bhagavAna stavana 12 - AnaMdaghanajI) AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna AnaMdaghanajInA stavanomAM adhyAtmayoga to ThAMsI ThAMsIne bharyo che ane teno yathAzakti marma ane rasAsvAda have pachInA stavanomAM samajIzuM. AnaMdaghanajI jevA avadhU mahAtmAnI sAcI oLakhANa temanA stavano ane padomAMthI ja maLI zake ane mArI AtmasAdhanAmAM kharekhara AnaMdaghanajInA badhA ja pado mane atyaMta upakArI nivaDyA che ! mane lakhatAM AnaMda thAya che ke amerikAmAM AnaMdaghanajInA stavanono svAdhyAya pahelIvAra meM 1981 New Jersey nA derAsaramAM karAvela ane tyArabAda dara varSe yathAyogya svAdhyAya A mahAtmAnA stavanomAMthI ja karAvatAM mArA AnaMdano ane citta prasannatAno alaukika anubhava zabdomAM lakhI zakto nathI paNa AnaMdaghanajI mane na maLyA hota to huM adhyatmayoga samajI ja na zakyo hota ! koTI koTI namaskAra AvA avadhU AnaMdaghanajIne!!! aba hama amara bhaye, na mareMge' (AnaMdaghanajI)
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ 98 prakaraNa : 6 2. zrI yazovijayajI mahArAjanuM jIvanacaritra zrI yazovijayajI mahArAjano janma uttara gujarAtanAM mahesANA pAsenA kanoDA gAmamAM vi.saM. 1680 mAM thayo hato. temanA pitAnuM nAma nArAyaNa zreSThI ane mAtAnuM nAma saubhAgyadevI hatuM ane te bALaka jazavaMtanA nAmathI oLakhAtA hatA. samagra kuTuMba vairAgya, bhakti ane svAdhyAyanAM raMgathI raMgAyeluM hatuM. eka vakhata zrI navijayajI mahArAja sAheba kanoDA gAme padhAryA ane temanI dharmadezanAthI A samasta kuTuMba dharmabhAvanAthI vadhAre raMgAI gayuM. jazavaMtanA mAtA saubhAgyadevIne dararoja 'bhaktAmara stotra' sAMbhaLIne ja paccakkhANa pALavAno niyama hato. eka vakhata traNa divasa sudhI satata varasAda cAlu rahevAthI upAzraye na jaI zakavAnA kAraNe mAtAne traNa upavAsa thayA. jazavaMte mAtAne kAraNa pUchyuM tyAre mAtAe bhaktAmara sAMbhaLIne paccakkhANa pALavAnI potAnI pratijJAnI vAta karI. te vAta sAMbhaLIne bALaka jazavaMte pAMca varSanI uMmare nirdoSatAthI kahyuM, 'huM tamane bhaktAmara stotra saMbhaLAvuM!' mAtA AnaMdapUrvaka Azcarya pAmyA ane bhaktAmara sAMbhaLIne pAraNuM karyuM. varasAda baMdha thatAM mAtA upAzraye gayAM ane gurujI zrI nayavijayajIne A vAta jaNAvI. jazavaMtanI dhAraNAzakti ane smaraNazakti joIne pAMca varSanA jazavaMtane dIkSA devAnI rajA ApavAnI tenA mAtA-pitAne vinaMtI karI. dhIre dhIre A bAla jasavaMta prAkarNika granthomAM pAraMgata banyA. temano adbhUta kSayopazama ane anupama yAdazaktithI vijayadevasUrIzvara mahArAja temanAthI atyaMta prasanna thayA ane yazovijayajIne rAjanagaranA jainasaMgha samakSa avadhAna prayogo karavAnuM AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 99 pharamAvyuM. yazovijayajIe guru AjJA mAthe dharIne ATha avadhAna saMgha samakSa karI batAvyA ane temanI kIrti ane prazaMsA cotarapha khUba ja vadhavA lAgI. te jANIne eka zreSThIvarya dhanajI sUrAe gurumahArAjane vinaMtI karI ke 'yazovijayajI mahArAja ghaNAM ja buddhizALI ane tIvrasmaraNa zaktivALA che, tethI temane kAzI bhaNavA mokalo ane nyAya, tarkazAstrono ane chae darzanono sUkSma abhyAsa karAvo. A yazovijayajI mahArAjane jo barAbara bhaNAvavAmAM Ave to A kALamAM bIjA zrI haribhadrasUrijI athavA bIjA kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdrAcArya tulya thaze !' gurujInI paNa evI ja icchA hatI paNa kAzInA vidyAguruo bhaNAvavA mATe kharca mAgaze tenuM kema karIzuM ? tenA uttaramAM dhanajI sUrAe kahyuM ke 'e lAbha mane Apo.' kevo gurusevAno utkRSTa bhAva !!! gurujInA AzIrvAda laIne zrI yazovijayajIe temanA sahavartI zrI vinayavijayajInI sAthe kAzI bhaNavA javA mATe prayANa karyuM ane rastAmAM gaMgAnadInA kInAre guruvarya zrI nayavijayajIe potAnA ziSya yazovijayajIne zAstravidhipUrvaka sarasvatI mAtAnI ArAdhanA 21 divasa karAvI. sarasvatIdevI sAkSAta prasanna thayA ane yazovijayajIne tarkavAdamAM ane kavitvazaktimAM nipuNatAnuM uttama varadAna ApyuM ! pachI kAzInA prakhyAta bhaTTArakajI pAse yazovijayajIe mukhyapaNe nyAyano viSaya bhaNavA mATe lIdho ane zrI vinayavijayajIe vyAkaraNano viSaya lIdho. kAzImAM temaNe nyAya, mimAMsA, buddha, jaimInI, vaizeSika Adi cha darzanonAM siddhAMto, 'ciMtAmaNI nyAya' jevA agharA granthonA adhyayanathI teo bhAratamAM ajeya vidvAna ane paMDitomAM cUDAmaNI samAna thayA !
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 prakaraNa : 6 jema bhagavAna mahAvIrasvAmIe gautamasvAmIne tripadI maMtra (utpAda - vyaya - dhruva4) Apyo ane zrI gautamasvAmIe tenA vistAra rUpe dvAdazAMgI (Agama zAstro ane 14 pUrva)nI racanA karI, tema yazovijayajI mahArAja traNeka varSa ekacitte abhyAsa karIne sarva zAstranA pAraMgata thayA ane nyAyanA utkRSTa vidvAna thayo. temanA bhaTTArakajI gurue atyaMta prasannatAthI sarva prakAranA zAstronuM jJAna yazovijayajIne ane vinayavijayajIne ApyuM. mAtra eka apUrva grantha temanI pAse hato te na zIkhavyo. bhaTTArakajI te grantha gupta rAkhatA. eka vAra bhaTTArakajIne koi kAma prasaMge bahAragAma javAnuM thayuM. te rAtanA te camatkArika granthanI jovAnI tIvra pIpAsAthI bae bhegA maLI bhaTTArakajInI gerahAjarImAM te grantha joyo. Love at first sight nI jema yazovijayajI ane vinayavijayajI mahArAja banne eka rAtamAM te grantha bhaNyA ane yazovijayajIe te granthanI 700 gAthA mukhapATha karI lIdhI ane bAkInI 500 gAthAo vinayavijayajIe moDhe karI lIdhI !!! vicAro ke A mahApuruSonI kevI utkRSTa zrutajJAnanI upAsanA, kevo temano camatkArika kSayopazama ane dhAraNAzakti ke 1200 gAthAono ghaNo ja agharo grantha temaNe bhegA maLIne eka rAtamAM moDhe karI lIdho ! ane ApaNI atyAranI paristhiti joIe to zrAvaka vargane zAstra abhyAsanI ruci kyAMya dekhAtI nathI ane gujarAtI bhASAmAM racAyelA stavano (je A pustakamAM have vicArIzuM) te bhaNavAnI, samajavAnI, ke moDhe karIne bhagavAnanI tAttvika bhakti karavAnuM paNa sujatuM nathI!!! zrI bhaTTArakajI kAma patAvIne pAchA padhAryA tyAre temanI mAphI mAgIne A vAta yazovijayajIe jaNAvI ke tattvajJAnathI sabhara Apano grantha tamArI AjJA vagara vAMcyo te mATe kSamA karo. gurujI AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 101 temanI bALaka jevI nirdoSatA ane abhUta zAstrapremathI vadhAre prasanna thayA ane mAphI ApI ane AzIrvAda ApyA ke 'tamArA jJAnaprakAzathI lAkhonuM kalyANa thaze.' kAzI ane AgrAmAM ATheka varSano UMDo vidyAbhyAsa pUro karIne zrI yazovijayajI mahArAja gujarAta padhAryA ane pATaNa Adi zaheromAM vyAkhyAno ApyAM. pote kAzIthI bhaNIne AvyA che ane prakhara vidvAna che te batADavA teo potAnI pATa para ghaNI dhajAo rAkhatA hatA. eka vakhata eka vRddha DozImAe yazovijayajInA vyAkhyAnamAM prazna karyo ke gaNadharone keTalA jJAna hatA ane keTalI dhajAo rAkhatA hatA ? A vAta sAMbhaLIne yazovijayajInuM abhimAna ogaLI gayuM ane badhI dhajAo kADhI nAkhI. 'vALyo vaLe jema tema." thoDA samayamAM yazovijayajInA jIvanamAM apUrva banAva banyo. eka vakhata temanA vyAkhyAnamAM TheTha pAchaLa eka sAdhu je dhAbaLo oDhIne beThA hatA te jovAmAM AvyA. vyAkhyAna karatI vakhate yazovijayajIe te sAdhujInI AMkho jotAM temane maLavAnuM mana thayuM. vyAkhyAna pUruM karyA pachI te sAdhujI to cAlyA gayA hatA ane yazovijayajI maLI na zakyA. paraMtu temanA hRdayano avAja temane sAdhujInI zodhamAM laI gayo ane sAMje jaMgalamAM te sAdhujInI mulAkAta thaI. yazovijayajIne tyAre ja khabara paDI A to sAdhujI pote ja AnaMdaghanajI che !!! thoDI vAtacIta karyA bAda zrI AnaMdaghanajIe zrIyazovijayajIne dazavaikAlIka sUtranI pahelI gAthAno artha karavA vinaMtI karI. te gAthI A pramANe che : dhammo maMgalamukTuiM ahiMsA saMjamo tvo|| devA vi taM namassaMti jassa dhamme sayA maNo //
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 103 jJAnasAra, adhyAtma upaniSada, adhyAtmabiMdu, cAdvAda rahasya Adi saMskRta prAkRta bhASAmAM eka ekathI caDiyAtA 44 grantho ane 11 TIkAgrantho racyA ! addabhuta zAstra racanA karIne keTalI zratabhakti karI che ! te vicAratAM teozrI keTalA mahAna prakhara paMDita haze ane keTalo moTo upakAra jaina samAja upara karyo che ! upara jaNAvelA zAstrono mane yathAzakti abhyAsa karavAno suyoga maLyo te huM mArA puNyano udaya samajuM chuM ane temanA adhyAtmasAra ane jJAnasAra to ApaNane kharekhara AcArya zrI haribhadra ane AcArya zrI hemacaMdrAcAryanI chAyA ja jANe hoya tevuM batAve che. dareka sAdhake A banne graMtho bhaNavA jarUrI 102 prakaraNa : 6 gAthArtha : dharma te ja utkRSTa maMgaLa che ane te dharma ahiMsA, saMyama, ane tapa svarUpa che. jenA hRdayamAM (AtmAmAM) A dharma pariName che tene devo paNa namaskAra kare che. (dazavaikAlIka sUtra). A gAthAno artha yazovijayajIe ATha dasa vakhata karyo ane be traNa kalAka tenA para vivecana karyuM. paraMtu AnaMdaghanajIne saMtoSa na thayo ane bolyA "basa, ATaluM ja AvaDe che ?" pachI zrI AnaMdaghanajIe traNa divasa ane traNa rAta satata te gAthAno paramArtha yazovijayajIne saMbhaLAvyo. tyAre yazoviyajIne khyAla Avyo ke huM to kAzI bhaNI Avyo chuM ane chatAM ATaluM ya jANato nathI ane A mArA karatAM ghaNuM vadhAre jANe che. tyAre temaNe AnaMdaghanajIne kIdhuM ke mArI paMDitAImAM kAMI ja nathI ane tenAthI Atmahita nahi thAya. tethI temaNe potAnuM Atmahita kema thAya teno bodha AnaMdaghanajIne pUchaDyo ane udAra hRdayavALA zrI AnaMdaghanajIe temane tevo gurugamavALo bodha Apyo. zrI yazovijayajI khUba ja prasanna thayA, AnaMdaghanajIne page paDIne AzirvAda mAgyA ! AnaMdaghanajIno upakAra nIcenA padamAM yazovijayajI vyakta kare che :jazavijaya kahe suNo AnaMdaghana, hama tuma mIle hajura, ehI Aja AnaMda bhayo mere, tero mukha nIrakha nIrakha, AnaMdaghana ke saMga sujasa hI mIle, jaba taba AnaMda sama bhayo sujasa." A prasaMgathI yazovijayajI eka sAcA AdhyAtmika ane samartha AtmajJAnI banyA ane have temaNe jaina samAja upara anaMta karuNA karIne vizALa jJAna sAhitya sajaryuM. jANe jainazAsanane bIjA harIbhadrasUri maLyA ! (A mArA hRdayano bhAva che) u. yazovijayajIe 30 varSanA samaya gALAmAM adhyAtmasAra, A uparAMta u. yazovijayajIe gujarAtI bhASAmAM vizALa zAstra racanA paNa karI che. jemAM dravya-guNa-paryAyano rAsa, samAdhizataka Adi 24 gujarAtI graMtho racavA sAthe ApaNane vipula stavano ane sajajhAyo racIne bahu moTo upakAra karyo che. dA.ta. :* sarvotkRSTa granthomAM vartamAna covIsInA 24 bhagavaMtanA stavano (AvI traNa covIsIo)mAM bhaktirasano ghughavato sAgara uchaLe che. zrI sImaMdharasvAmInuM 125 gAthAnuM stavana zrI mahAvIrasvAmInuM 150 gAthAnuM stavana zrI sImaMdharasvAmInuM 350 gAthAnuM stavana aDhAra pApasthAnakanI sajhAya ATha yogadRSTinI sajajhAya (sarvotkRSTa racanA che suMdara rAgamAM moDhe karI dararoja pArAyaNa karavuM.)
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 prakaraNa : 6 amRtavelanI sajajhAya * samakitanAM 67 bolanI sajhAya agIyAra aMganI sajajhAya jJAnakriyAnI sajajhAya * zrIpALa rAjAno rAsa (atyaMta suMdara ane anupama che.) pU. upAdhyAya yazovijayajIno mArA upara atyaMta moTo upakAra che. uparanA lagabhaga badhA graMtho, sajajhAyo ane stavanonA abhyAsa dvArA mArA hRdayamAM zrI jinezvara paramAtmA pratye koi alaukika prIti huM pAmyo chuM. A mahApuruSanuM RNa to kadI cUkavI zakAya tema nathI. pustakanA abhyAsanA mAdhyama dvArA hu je kaMipaNa yathocita pAmyo chuM. tenA smaraNarUpe teozrIne hRdayathI agaNita vaMdanA karuM chuM. paMDitavarya zrI dhIrUbhAI mahetAe A mahApuruSanA amuka graMtho upara saraLa ane suMdara bAlAvabodha bhASAmAM vivecana lakhela che. paMDijIe mane ghaNA graMtho vistArathI samajAvyA che tethI teozrIno paNa huM khUba ja RNI chuM. paMDitajInA vivecanavALAM pustako vAcakavargane khAsa vAMcavA bhalAmaNa karuM chuM. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 105 vAcaka jasanI vANI, koI naye na adhurI' gaNIzrI devacaMdrajI ma.sA.nuM jIvana caritra vikrama saMvata 1743 (1687 A.D.) mAM upAdhyAya zrI yazovijayajI DabhoImAM svargavAsa pAmyA tyArabAda traNa varSe vi.saM. 1746 mAM zrI devacaMdrajIno janma mAravADanA bikAneramAM thayo. AcArya zrI jinabhadrasUri jayAre tyAM padhAryA tyAre devacaMdrajInA mAtAe temane je zubha svapno AvyAM hatAM te jaNAvyuM, tyAre gurumahArAje kahyuM ke A putra dIkSA aMgikAra karaze ane zAstrAbhyAsa karI jJAnI puruSa banavA sAthe mahAna zAsanaprabhAvaka thaze. janma pachI dasa varSa bAda te gAmamAM rAjasAgarajI mahArAja padhAryA, mAtA-pitAe devacaMdrane dIkSA levAnI anujJA ApI. vi.saM. 17pa6 mAM 10 varSanI uMmare laghudIkSA ApI. dIkSA bAda lagabhaga bIjA daseka varSa devacaMdrajIe potAnA guru rAjasAgaranI kRpAthI maLela sarasvatI maMtranI ArAdhanA karI. sarasvatIdevI temane prasanna thayA ane devacaMdrajInI jIbha upara vasavATa karyo ! A sarasvatI devInI prasannatAthI vIseka varSanI yuvAnavaye devacaMdrajIe paDAvazyaka sUtra, tattvArtha sUtra, zrI vizeSAvazyaka mahAbhASya vagere mahAna granthono suMdara abhyAsa karyo. te uparAMta pUjyazrI haribhadrasUri, kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdrAcArya ane upAdhyAya zrI yazovijayajInA racelA jJAnagarbhita zAstrono UMDo abhyAsa karyo. AgamazAstronuM UMDuM jJAna meLavI eka samartha vidvAna, tattvadeSTA ane uccakakSAnA AdhyAtmika kavi tarIke khyAti pAmyA. AvI rIte trIseka varSanI yuvAnavayamAM mahAtmA zrI devacaMdrajIe adhyAtmanA gahana granthono abhyAsa karI lIdho ne pote eka mahAna adhyAtma-jJAna-yogI banyA. upAdhyAya yazovijayajI racita jJAnasAra granthanI saMskRtamAM "jJAnamaMjarI' nAmanI TIkA racI. jenA upara
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 prakaraNa : 6 paMDitavarya zrI dhIrUbhAI mahetAe be bhAgamAM vizALa ane uttama vivecana lakhyuM che je sarva sAdhakone avazya abhyAsa karavA yogya che. vi. saM. 1776mAM mAtra 30 varSanI uMmare zrI devacaMdrajIe 'Agama sAroddhAra' nAmano mahAna grantha racyo. emaNe anupama evI snAtrapUjA paNa racI ane aneka jinamaMdiromAM jinapUjAno sAco marma samajAvyo. AcArya zrI haribhadrasUrinI jema zrI devacaMdrajI paNa khUba ja vizALa buddhivALA hatA ane matAgraha ke gaccha-matanA AgrahathI para hatA. jainetara yogasUtranA racanAra pataMjaline temaNe 'mahAtmA pataMjali' kahIne ullekhyA che. sarva dharmanA mahAtmAo pratye vinaya ane pramodabhAvavALA hatA. vAcakavara zrI devacaMdrajI eka vidvAna lekhaka, prabhAvaka ane uttama vaktA hatA ane sAthe sAthe mahAna adhyAtmayogI ane uttama AtmajJAnI paNa hatA. temanI sarva racanA zailI uparathI ja temanAmAM uccakoTInI AtmadazAnI pariNati hatI tenI sahajapaNe saune pratIti thaI jAya che kAraNake potAnA sahaja zuddha svarUpanI siddhi vinA nijAnaMdanI mastIno Avo UMco uchALo kema saMbhave ? paudgalika padArthonA kAmarasane tuccha samajyA vagara, tIvra aMtaravairAgyadazA AvyA vinA ane AtmAnA zuddha svarUpanA anubhava rasanA AnaMdane mANyA vinA, koI paNa jIvanI vRtti aMtaramukhI banatI nathI, kAraNa ke dehAdhyAsanA saMskAra anAdikALanA che. te dehAdhyAsanA nAzapUrvaka ane tIvra aMtara vairAgyapUrvakanI dazA prApta karIne je AtmasvabhAvamAM sthira thavAnI upAsanA ane siddhi kare che tyAre ja tene saccidAnaMdamaya Atmika sukhanuM sAcuM AsvAdana AtmAne thAya che. vAcaka devacaMdrajI AvI uttama AtmadazAnA svAmI hatA. AvI avadhUta yogI AtmadazAnA kAraNe zrI devacaMdrajI racita tIrthaMkara covIsIo (vartamAna covIsI, viharamAna bhagavAnanA stavano, ane gata covIsInA stavano)mAM ApaNane amRtano sAgara emaNe pIrasyo che ke je alaukika stavanomAM devacaMdrajI upAdhyAye Agama AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 107 zAstronA nicoDarUpe dravyAnuyoganuM svarUpa, jJAnayoganuM svarUpa ane bhaktiyoganI prema-prIti anuSThAnathI bhaktianuSThAna ane AzAanuSThAna ane asaMgaanuSThAnanI khUba ja gaMbhIra ane chatAMya rocaka, gAI zakAya ane rasAsvAda mANI zakAya tevI racanAo karI che. mArA parama sadbhAgye 1981thI temanA stavanono UMDo abhyAsa ane svAdhyAya karavAno ane karAvavAno suyoga maLyo che. uparanA gaMbhIra viSayo upAdhyAya zrI devacaMdrajIe temanA stavanomAM khUba ja mArmika rIte guMthyA che eTaluM ja nahi, paNa tenA upara temaNe pote bAlAvabodha-TIkA' lakhIne jainasamAja upara akalpanIya upakAra karyo che. temanI nijAnaMdanI mastI, temanI prabhubhaktinI layalInatAnI parAkASTA ApaNane temanA granthorUpI sarovaramAM ane stavanorUpI sAgaramAM bhaktirasanI sAthe tattvarasa, adhyAtmarasa, vairAgyarasa ane samatArasanA mojAo uchaLe che. AvA uttama rasathI temanI sarva kRtio ane stavano chalakAya che ane ApaNane bhaktirasamAM DUbAvI de che ! zrImad devacaMdrajInA stavanonuM vivecana ane gurugama ApaNe have pachInA prakaraNomAM joIzuM. paraMtu jema zrI AnaMdaghanajI ane upAdhyAya zrI yazovijayajIe temanA samayamAM jaina samAjamAM pravartatI gacchamatanI durAgrahatA ane upadezakomAM paNa utsUtrapaNAnI prarUpaNA (bhagavAnanA dharmathI virUddha bolavuM) ane matAgrahanA duSaNo dekhAtA hatA, tevA ja duSaNo devacaMdrajInA samayamAM paNa pravartatA hatA. pUjyazrI A joine khUba ja vyathita thatA hatA ane potAnA stavanamAM paNa teozrIe khUba ja mArmika rIte Alekhana karela che dravya kriyAruci jIvaDA re, bhAvadharmaruci hIna, upadezaka paNa tehavAre, zuM kare jIva navIna.
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 prakaraNa : 6 tattvAgama jANaMga tajI re, bahujana saMmati jeha, mUDha haThI jana AdaryA re, suguru kahAve teha. tattvarasika jana thoDalA re, bahulo jana saMvAda, jANo cho, jinarAjajI re, saghalo eha viSAda re. caMdrAnana jina, sAMbhaLIe aradAsa' (virahamAna jina caMdrAnana bhagavAna stavana - devacaMdrajI) gAthArtha : A kALamAM jIvo drakriyA eTale bhAva vagaranA ane samajaNa vagaranA kriyAkAMDamAM pravarte che. upadezaka munio paNa samAjane zunya kriyAmAM prere che. ghaNA upadezako pote AgamazAstronA rahasyane, gurugamane jANyA vinA mohAdhIna dazAnA kAraNe janasamAjane lokasaMjJA ane ousaMjJAnA gADarIyA pravAhamAM dharma samajAvIne bhagavAnanA mULa dharmathI vimukha thaI pravartatA dekhAya che, evuM devacaMdrajIe te kALanuM varNana karyuM che : - "he jinezvara deva! vartamAnakALamAM upadezako tattvajJa (Agamano marma na hovAthI ane janasamudAyamAM tattvanA rasika jIvonI khAmI hovAthI moTo bhAga atyAre mata, darzana, Agraha Adi potAnuM ja sAcuM manAvavAnI vivAdamAM ja vartI rahyA che. te eka khedanI vAta che he prabhu ! Apa sarva jANo cho.' 300 varSa pahelA thayelA A mahApuruSo jainasamAjanI kriyA jaDatAnI kathaLelI dazA potAnA anubhavothI jaNAve che, to vartamAnakALamAM to haLAhaLa paMcamakALa ane tIvra viSamatA ja vadhAre dekhAya che. zrI devacaMdrajInA hRdayano kheda jANe ApaNane zrImad rAjacaMdrajInI nIcenI gAthAmAM paDagho paDyo hoya tevuM bhAse che : koI kriyA jaDa thaI rahyA, zuSkajJAnamAM koI, mAne mAraga mokSano, karuNA upaje joI." (AtmasiddhizAstra - zrImad rAjacaMdra) AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 109 zrI mohanavijayajI zrI mohanavijayajI mahArAja yazovijayajI upAdhyAyanA samakAlIna hatA paNa temanA jIvana viSe vizeSa kAMI jANavA maLatuM nathI. AvA uttama mahAtmAonI khAsa karIne aliptabhAve apragaTa ja rahevAnI saMbhAvanA vadhAre hoya che. teozrInI utkRSTa stavana racanA vAMcatA tarata jaNAI Ave che ke, jaina samAjanA kalyANa mATe teozrIno bahu moTo upakAra che. teozrI dvArA racita covIzInA badhA ja stavanomAM zrI tIrthaMkaradeva pratye ananya Azraya bhakti, akhaMDa prema ane prabhubhaktinI utkRSTa mastI ane prabhu sevAnA darzana dareka gAthAmAM thAya che. juo A padamAM tIrthakara pratye teozrInI ananya bhakti jo jina tuM che pAMsarore lola, to karama taNo zo Asaro re lo, jo tumeM rAkhazo godamAM re lo, to kima jAzuM nigodamAM re lo' (8muM caMdranAtha bhagavAnanuM stavana - mohanavijayajI) paramAtmAnI bhaktimAM jemano AtmA, mana ane buddhi AzrayabhAve lIna thayA hoya tevA bhaktane kevI nirbhayatA varte teno javalaMta dAkhalo A stavanamAM mohanavijayajI prakAze che. jyAre jJAnI saddaguru ane tIrthaMkaradevamAM saMpUrNa samarpaNa je sAdhakane thAya tene prabhu para evo deDha vizvAsa varte che ke 'karama taNo zo Azaro re. lo" evo udgAra nIkaLe che ke karmo have to bakarInI jema bhAgI jaze jayAre tIrthaMkaradevanuM zaraNa maLI gayuM hoya tyAre nAnuM bALaka mAnA khoLAmAM jema nirbhaya thaIne AnaMda anubhave tema sAco bhakta (Totally Fearless) nirbhaya thaIne pravarte che. AvI ananya bhaktirasanI khUmArI zrI mohanavijayajInA padomAM jhaLake che. A
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 prakaraNa : 6 badhA mahAtmA puruSonAM stavanomAM tIrthaMkaradeva pratye AvI alaukika bhakti ApaNane pade pade dekhAya che. AvI ja rIte, zrI AnaMdaghanajInA 13mA bhagavAnanA stavanamAM nirbhayatA yukta zaraNAgatino siMhanAda gAje che H 'duHkha dohaga dUre TaLyAM re, sukha saMpadazuM bheTa, liMga dhaNI mAthe kiyo re, kuNa gaMje nara kheTa, vimala jina dIThA loyaNa Aja, mArA sidhyAM vAMchIta kAja.' (AnaMdaghanajI kRta vimalanAtha bhagavAnanuM stavana) AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna bhagavAna zrI mahAvIranA aMtima ziSya paramajJAnAvatAra zrImad rAjacaMdrajInI oLakhANa (parama kRpALudeva zrImad rAjacaMdrajInuM jIvana darzana ane teozrI dvArA nirmitalekhita AdhyAtmika pado ane alaukika patronA sarjana sAthe divya aMtaradazA) 111 jaina dharmanA prathama tIrthaMkara zrI RSabhadeva bhagavAna thayA. jemaNe sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA ema caturvidha saMghanI sthApanA karI. tyAra bAda bIjA trevIsa tIrthaMkara bhagavaMto thaI gayA. jemAMnA aMtima tIrthaMkara bhagavAna zrI mahAvIrasvAmI thayA. jemanA zAsanane Aje lagabhaga 2600 varSa thayA. Aje ApaNe teozrInA zAsanamAM jIvI rahyA chIe. pratyeka tIrthaMkara paramAtmAe karuNA ANI jagatanA jIvone-AtmAne bhavabhramaNamAMthI mukta thavAno ekamAtra mULa mArga-mokSamArga prakAzyo che. bhagavAna zrI mahAvIra prabhunA zAsanamAM zrI gautamasvAmI, zrI sudharmAsvAmI ane zrI jaMbUsvAmI jevA mahAna gaNadharo thaI gayA jemaNe dvAdazAMgI (Agama zAstro)nI racanA karI hatI ane kevaLajJAna pAmI mokSe gayA. tyAra bAda bhagavAna zrI mahAvIranA zAsanamAM ghaNA samartha AtmajJAnI AcArya bhagavaMto thaI gayAM. jemaNe potAnA Atmaanubhava vaDe ane guru paraMparAthI ApaNA mATe parama upakArI graMtho racyAM. prAkRta ane saMskRtamAM racAyelA jaina graMthomAM sarvamAnya graMtha tarIke zrI umAsvAtI bhagavAnanuM tattvArtha sUtra. zrI kuMdakuMdAcAryanuM samayasAra. pravacanasAra, zrI haribhadrAcAryanA yogabiMdu ane yogadRSTi samuccaya ane zrI yazovijayajI racita adhyAtmasAra ane jJAnasAra Adi parama upakArI graMtho che. chellA cAraso varSamAM jaina dharmanAM anuyAyIomAM matamatAMtara,
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 prakaraNa : 6 sAMpradAyikatA, jaDatA, kriyA jaDatA ane zuSkajJAnanI mAtrAo vadhatI javA lAgI che. paraMtu ApaNA saunA sadbhAgye 148 varSa pahelAM, gujarAtanA vavANiyA baMdare eka jJAnAvatAra bALamahAtmAno janma thayo. je zrImad rAjacaMdra tarIke prasiddha thayA. sAta varSanI bALa vaye zrImadjIne jAtismaraNa jJAna pragaTyuM ane apUrva jJAna ane vairAgyanI dhArA pragaTI. zrImajI pote bhagavAna zrI mahAvIrasvAmI bhagavAnanA aMtima ziSya hatA ema svamukhe iDaranA mahArAjAne jaNAvela. tera varSanI vaye zrImadjIe sarva Agama zAstrono abhyAsa karI lIdho hato ane soLamA varSe, mAtra traNa divasamAM ja mokSamALA jevA anupama graMthanI gujarAtImAM racanA karI hatI. sattara-aDhAra varSanI vaye zrImadjI zatAvadhAnI tarIke prasiddha thayA ane sAkSAt sarasvatInuM biruda pAmyA hatA. trevIsamAM varSe zrImadjIne zuddha samakitanI prApti thaI ane temanA apUrva satsamAgamanA lAbhathI cAra bhavya jIvo zrI jeThAbhAI, zrI aMbAlAlabhAI, zrI zobhAgabhAI ane zrI laghurAjasvAmI - AtmajJAna pAmyA hatAM. mahAtmA gAMdhIjI paNa zrImadjInA gADha paricayamAM AvyA hatA ane ahiMsA dharmanI UMDI zikSA zrImadjI pAsethI pAmyA hatAM. gAMdhIjI potAnI AtmakathAmAM zrImadjI mATe lakhe che, - 'ghaNI vAra kahIne huM lakhI gayo chuM ke meM ghaNAyanAM jIvanamAMthI ghaNuM lIdhuM che. jemAM TolsToya ane raskIna mukhya che paNa temanAthI vadhAre huM rAyacaMdabhAI - zrImajI pAsethI dayA dharma zIkhyo chuM. khUna karanAra upara paNa prema karavo e dharmanuM kuMDA bharIne meM pAna temanI pAsethI karyuM che. khAtAM, besatAM, sUtAM temanAmAM vairAgya to hoya ja. vItarAgatA e AtmAnI prasAdI che. e rAga rahita dazA zrImadrajImAM svAbhAvika hatI. ema mArI upara chApa paDI hatI.' AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 113 zrImadrajInI camatkRti bharelI racanAomAM zrI AtmasiddhizAstra ane apUrva avasara pratyeka bhavya jIvone saMpUrNa mokSamArganuM darzana karAvavAmAM samartha upakArI che. zrImadjIe 33 varSanAM TUMkA jIvanamAM apUrva Atma-puruSArtha karIne je Atmasiddhi pote pAmyA tenuM bhAvavAhI varNana to zrImadjInA 900 uparanA patromAM maLe che je vacanAmRta graMtha tarIke prastuta che. vartamAnakALamAM bhagavAna zrI mahAvIranA mULa mArgane zrImadjIe alaukika zreNIthI pragaTa karyo che ane bhavya jIvone kuLa dharma, oghasaMjJA, lokasaMjJA, matamatAMtara, vAdavivAda, kriyA-jaDatA, zuSkajJAna ane unmArgamAMthI choDAvI vItarAga praNIta mULamArgane prakAzyo che ane vartamAnakALamAM tIrthakaronI vANI saune saraLatAthI samajAya tevI saraLa lokabhASAmAM prakAzI che. zrImadjIe mokSamArgamAM mULabhUta evAM zrI sadguru, satsaMga, sallAsa, savicAra, sadAcAra, bhakti, vairAgya ane upazama Adi guNo viSe zrI jina vItarAganA bodhane, A kaLikALamAM pote ja bhagavAna zrI mahAvIranA aMtima ziSya banIne, pragaTa thaine sarva mumukSu jIvo para anupama upakAra karyo che. zrI kAkAsAheba kAlelakaranA zabdomAM kahIe to, 'zrI samayasAra ane samAdhizatakanA AdhyAtma bhAvonuM jIvaMta darzana karavuM hoya to jANI lyo prayogavIra zrImad rAjacaMdrajIne.' jinazAsananAM aNamola jayotirdhara, vartamAna paMcamakALamAM lagabhaga kevaLa bhUmikAne prApta karI bhagavAna zrI mahAvIranA mULamArgane prakAzanAra zrImad rAjacaMdrajIne agaNita namaskAra ho, namaskAra ho, namaskAra ho.. juga juga jIvo jhAjhI khammA, huM caraNa cUmato jAuM chuM.
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 prakaraNa : 6 paramajJAnAvatAra zrImad rAjacaMdrajInI samyaka oLakhANa karAvanAra ane saune samyak zraddhA karAvanAra saluNA saMta zrI laghurAjasvAmI-prabhuzrIjI zrImaddanA sat samAgamamAM AvI AtmajJAna pAmelA cAra mumukSuomAMnA eka te zrI laghurAjasvAmI. jeo uMmaramAM zrImadjIthI cauda varSa moTA hatAM ane sthAnakavAsI saMpradAyanA prabhAvazALI sAdhu hatAM. ekavAra bhagavatI sUtramAM 'bhavasthiti pAke tyAre mokSa thAya' ema vAMcatA temane zaMkA thaI ke jo bhavasthiti pAke tyAre ja mokSe javAya. ema hoya to A sAdhupaNuM laI parizrama uThAvavAnI zI jarUra che ? A praznano saMtoSakAraka javAba temane temanA guru harakhacaMda muni pAsethI na maLyo. prasaMgopAta khaMbhAtanA mumukSu zrI aMbAlAlabhAI pAsethI zrImadjI sarva AgamonA jJAtA che ema temane jANavA maLyuM ane temaNe zrImadjIne maLavAnI icchA darzAvI. te vakhatanA sAdhuomAM pradhAna pada dharAvanAra. zrI laghurAjasvAmIe guru AjJA meLavI, mAtra bAvIsa varSanI yuvAvasthAmAM praveza karanAra, jainadharmI, vidvAna, kavi tarIke prasiddha evA gRhasthI veSadhArI zrImad rAjacaMdrajIne upAzrayamAM maLe che ane zrImadjIe namaskAra nivAraNa karavAM chatAM, sASTAMga daMDavata namaskAra karI hAtha joDI samakitanI mAMgaNI kare che.' mumukSuonA netro mahAtmAne oLakhI le che' zrImadjInA e labdhi sUtra mujaba prathama mulAkAtamAM ja temane samyaka zraddhA thaI gaI ke zrImadjI paramAtma svarUpa pAmelA evA jJAnAvatAra puruSa che. zrImadjIe temane yogya samaye AjJAmaMtra tathA AtmadeSTi karAvato addabhUta bodha Apyo ane zrI laghurAjasvAmIne samakitanI prApti karAvI. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 115 prabhuzrIjInA nAmathI oLakhAtA zrI laghurAjasvAmIe agAsa AzramanI sthApanA lagabhaga 100 varSa pahelA karI ane zrImadjIe svamukhe ApelA AjJAmaMtra, Azrayabhakti ane mokSamArgano krama pratyeka mumukSune AtmakalyANa arthe ApavAno apUrva ane anupama suyoga banAvyo. je guru paraMparA mujaba hajIye akabaMdha jaLavAI rahyo che. 'zraddhA parama dulhA', bhagavAna zrI mahAvIranA e labdhi vacanane sAkSAtkAra karAvavA zrI laghurAja-svAmIe athAga parizrama lIdho ane pratyeka mumukSune parama kRpALudeva paramAtma svarUpa pAmelA che enI ananya zraddhA deDha karAvI ane yogya jIvone samakitano cAMdalo kIdho che. teozrI kahetAM ke 'paramakRpALu devanI bhakti karatAM jo tamAruM nukazAna thAya to teno vimo amAro che." hajAro mumukSuone parama kapALudevanI vItarAgatA, paramArtha svarUpanI yathArtha oLakhANa, zraddhA, pratIti, nizcaya ane Azraya karAvIne nirvANa padanA adhikArI banAvI gayA. parama kRpALudevano akSaradeha ane vItarAga mudrA tathA temanA vacanAmRtano satsamAgama pratyakSa ja che evI daDha zraddhA ApaNane saune karAvanAra evA zrI laghurAjatvAmIne agaNita vaMdana ho. "zrI saMtanA kahevAthI mAre zrI paramakRpALu devanI AjJA mAnya che.zrI laghurAjasvAmInuM A labdhi sUtra mokSano bhavya daravAjo che. kRpALudevanI yathArtha oLakhANa karAvanAra zrI laghurAjasvAmI apUrva bodhi samAdhine varyA. dhanya e guru ane dhanya e ziSya.
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 prakaraNa : 6 AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 117 karazuM. jo tame mane sAtha Apazo ane rucipUrvaka abhyAsa karavAne mATe taiyArI karazo to jJAnInI geranTI che ke bhaktithI mokSa kSaNavAramAM thaze, juo. kevI geranTI che : bhakti e sarvoparI mArga che, ane te puruSanA caraNa samIpa rahIne thAya to kSaNavAramAM mokSa karI de tevo padArtha che." (zrImad rAjacaMdra vacanAmRta patrAMka 201) 'bhaluM thayuM meM prabhu guNa gAyA, rasanAno phala lIdho re, devacaMdra kahe mahArA manano, sakala manoratha sIdho re.' (zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM stavana - devacaMdrajI) prakaraNa-6 no sAra - upadeza A prakaraNamAM ApaNe zrI AnaMdaghanajI, upAdhyAya zrI yazovijayajI, vAcaka devacaMdrajI, kRpALu deva zrImad rAjacaMdrajI ane zrI mohanavijayajInA jIvana-kavana viSe saMkSepamAM jANyuM. gujarAtane AMgaNe thayelA A jainadarzananA jayortidharo nAnI bALavaye ja tyAgavairAgyanA mArge vaLyA ane guruAjJAmAM deDha niSThAthI 20-21 varSe to zAstronA ane AgamonA pAraMgata thaI pote samartha AtmajJAnI ane jJAnayogI banyA. potAnuM kalyANa to avazya A pAMce mahAtmAoe karyuM paNa te sAthe samAjanA AtmakalyANa mATe kevo akalpanIya puruSArtha karyo ane sarva AgamonA nicoDarUpe uttama zAstro racyA ane amUlya, alaukika stavanonI racanA karI, premalakSaNAthI karIne tattvabhakti ane parAbhaktino saraLa, sugama, rocaka, sau koi gAvA sAthe tenuM ciMtana-manana karI Atmika AnaMda prApta karI zake che A pAMce mahApuruSo mArA mAthAnA mugaTamaNi samAna che. teozrInA stavano adhyAtmapado romerome mane niraMtara bhaktirasamAM nimagna kare che evuM to emAM daivatva che eTale mane to "rAMkanA hAthamAM ratana' maLI gayuM evo hara haMmeza bhAsa thAya che. 'bhaktimArgathI ahaMkAra maTe che ane sIdhA mokSamArge cAlI zakAya cheA zrImad rAjacaMdrajInuM amRtavacana sAva sAcuM Thare che. A pAMce mahAtmAonI gurukapA ja mane A "AtmasAdhanAnA bhaktiyoganA amRta anuSThAno" lakhavAmAM mukhya AlaMbana ane preraNAdAyI banyuM che. A bhaktirasane mANavA havenA cAra prakaraNomAM A mahAtmAonA stavano ane vacano tathA padonI yathAzakti vicAraNA
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- jinezvara bhagavAna pratye prakaraNa : 7 prIti anuSThAnonI rUparekhA -- zrI jinezvara bhagavAnanI dezanA gaNadhara bhagavaMtoe AgamazAstromAM guMthIne prakAzI che. te bhagavAnanI divya vANIno ekeka zabda, ekeka sUtra paNa bhavya jIvane mokSanuM | prabaLa kAraNa bane che. i "eka vacana jina Agamano lahI, nipAvyAM nija kAma, ' eTale Agama kAraNa saMpaje, DhIla thaI kima Ama, se mukha mukha prabhune na maLI zakyo. / 1II bhAvaroganA vaidya jinezvara, bhAva auSadhi tuja bhakti, | devacaMdrane zrI arihaMtano, che AdhAra e vyakti.... se mukha mukha) 2 II (virahamAna zrIdharajina stavana - zrI devacaMdrajI) zrI devacaMdrajI mahArAjA uparanI gAthAmAM zrIdhara | bhagavAnane kahe che ke tamArA AgamanA eka vacanamAtrathI j kaMIka jIvo mokSa pAmyA che, ane mArI kema ATalI DhIla, zithIlatA che te prabhu mane kRpA karIne samajAvo. bIjI gAthAmAM kahe che ke he jinezvara bhagavAnuM ! tame bhavabhramaNarUpI roganA samartha maTADanArA vaidya cho ane tamArI bhakti e sarva bhavaroganA, bhavabhramaNanA, che ane sarvaduHkhonA nAzano acUka upAya che. mATe he prabhu, tamAruM avalaMbana e ja amArA mATe prabaLa mokSanuM kAraNa che AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 119 ane tamArI tAttvika bhakti, guNAnurAgavALI prazasta bhakti e amArA mATe mokSanuM utkRSTa nimitta che. | zrI uttarAdhyayanasUtranA 29mA prakaraNanuM nAma "samyakatva parAkrama' che. sudharmAsvAmI gaNadhara, bhagavAna mahAvIre prakAzelA samyakatvanA 73 sUtro, (73 bola) zrI jaMbUsvAmIne samajAve che. temAMthI navamAM bolamAM gaNadhara bhagavAna jinezvara bhagavAnane pUche ke he bhagavAna! caturvizati stavana eTale arihaMta bhagavAnanI stuti athavA stavanAthI jIva zuM prApta kare che? tenA uttaramAM bhagavAna mahAvIra prakAze che ke caturvizati stavanAthI jIva darzanavizuddhi eTale ke samakitanI vizuddhine utpanna kare che je mokSanuM sarvotkRSTa kAraNa che, acUka upAya che. pachI 22mA bolamAM gaNadhara bhagavAna zrI mahAvIra prabhune pUche che ke he prabhu ! anuprekSA vaDe eTale tattvanA arthaciMtana vaDe jIva zuM utpanna kare che? tyAre bhagavAna prakAze che ke, anuprekSA e atyaMtara tapa che ane jinezvara praNIta sUtronAM arthanuM ciMtavana karavAthI AyuSya karma sivAyanI sAte karmonI sthiti game tevI gADha hoya to paNa DhIlI thAya che ane zithIla thatAM, krame karIne nAza pAme che ane ullasita bhAve anuprekSA karavAthI bhavya jIva bahu ja jaldI sarva karmono kSaya karI mokSane tvarAthI pAme che. juo ! bhagavAnanI kevI karuNA che ke paMcamakALamAM paNa bhavya jIvane mATe jinavANI ane jJAnI bhagavaMtano zAstra bodha keTalo upakArI che ke tenA arthasahita te sUtro, vacano, stavano, padonI niraMtara anuprekSA karavAthI khUba ja sugamatAthI mokSanI maMgaLayAtrAmAM jIva AgaLa vadhe che ane sarva duHkhono kSaya karI siddhAlayamAM birAje che. tevAM alaukika vacano ane A amRta anuSThAnonI prabaLa zakti che. ane A amRta anuSThAnanI samyaka ArAdhanAnuM phaLa avazya mokSa che ema zrI uttarAdhyayana sUtramAM bhagavAna mahAvIre prakAzya che.
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 prakaraNa : 7 to have ApaNe ApaNI mokSanI maMgaLa yAtrAmAM AgaLa vadhIe ane te yAtrAnuM paheluM pagathIyuM, te 'prIti anuSThAna'ne mahAtmAonA stavanonA artha vaDe samajI, mukhapATha karI, vAraMvAra prabhunI stuti, bhakti karatAM prabhunuM guNagAna, guNAnurAgamAM joDAIe. mArI potAnI A anubhUti che ke A stavanone gAvA dvArA jinezvara prabhunI bhakti, stavanA karatAM je alaukika AnaMda ane cittaprasannatAno anubhava thAya che te zabdomAM varNavI zakAto nathI paNa rasAsvAdano AnaMda mANavAno che. ApaNe joIzuM ke prIti anuSThAnathI zarU thatI bhakti krame karIne tattvabhakti, parAbhakti, AjJAbhakti ane aMte asaMga anuSThAnamAM lAvI, prAMte samyakdarzanathI zarU karIne kevaLajJAnanI prApti karAve tevI prabaLa A tattvabhakti che ane paMcamakALamAM to prabhubhakti e sugama, saraLa, rocaka ane sAdhakane niraMtara 'cittaprasannatA' karAve tevI 'saMjIvanI auSadhI' che, je jIvane mokSe pahoMcADe che. 'tAharI bhakti bhalI banI re, lo, jima auSadhi saMjIvanI re lo, tana mana AnaMda upano re lo, kahe mohana kavi rUpano re lo. (zrI mohanavijayajI kRta caMdraprabhunuM stavana) prIti yoga anuSThAnanA stavanonuM vivecana amArA svAdhyAyomAM ghaNI vakhata A prazna Ubho thAya che ke ApaNe niyamita derAsara jaIe chIe, bhagavAnanI sevA pUjA karIe chIe, pratikramaNa, sAmAyika vagere paNa yathAzakti karIe chIe paraMtu kalyANa kema thatuM nathI ? A praznano javAba zrI siddhasenadivAkarasUrijI racita kalyANamaMdira stotramAM maLe che, juo - AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna nizcaya are mohAMdhakAre vyApta evA netrathI, pUrve kadI meM eka veLA paNa prabhu joyA nathI, kevI rIte thaI hRdayavedhaka anyathA pIDe mane, baLavAna baMdhanathI gativALA anartho zarIrane. 121 kadI sAMbhaLyA, pUjyA kharekhara Apane nirakhyA haze, paNa prItithI bhakti vaDe nahi hRdayamAM dhAryA haze, dInabaMdhu ! tethI duHkha pAtra thayela chuM bhavane vize, kAraNa ke kriyA bhAve rahita nahi ApatI phaLa kAMIe. (kalyANamaMdIra stotra gAthA 37, 38 - zrI siddhasena divAkarasUrijI) bhAvArtha : 'he prabhu ! ajJAnarUpI - moharUpI aMdhakArathI DhaMkAyelI mArI carmacakSuothI ApanA aMtaravaibhavane ekavAra paNa pUrve jovA pAmyo nahi hoya, nahi to atizaya baLavAna dArUNa du:kho, mArA aMtaHkaraNane kema vidArI nAkhe ? vaLI kahe che ke - 'he dInAnAtha, kadAcita Apane meM pUrve sAMbhaLyA haze, pUjyA haze, darzana karyA haze te to nAma mAtra ja. paNa bhakti, prIti ane sAcI zraddhA vaDe meM Apane mArA hRdayamAM dhAraNa to nahi ja karyA hoya kAraNa ke mArI bhAvazUnyatAvALI koIpaNa kriyA kaMI paNa sAruM phaLa ApatI nathI ane tethI saMsArasAgaramAM huM mAtra duHkha ja anubhavuM chuM.' mokSano mArga saraLa che, paNa mokSanA dAtA evA tIrthaMkaradeva ane sadgurudevanI sAcI samyak zraddhA oLakhANa, pratIti thavI ghaNI ja muzkela che. A vAtane dRDha karato eka patra zrImad rAjacaMdra vacanAmRtamAMthI joIe - jenA vacanabaLe jIva nirvANamArgane pAme che, evI sajIvana mUrtino pUrvakALamAM jIvane joga ghaNIvAra thaI gayo che, tathApi
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ 123 1 2 2 prakaraNa : 7 jIvanI grahI rAkhelI siddhiyogAdi, riddhi yogAdi ane bIjI tevI kAmanAothI potAnI dRSTi jo malina hoya to tevI samUrti pratye paNa bAhya lakSa rahe che jethI oLakhANa paDatI nathI.' (zrImad rAjacaMdra vacanAmRta patrAMka 2 12) jayAM sudhI sAcI mumukSutA pragaTe nahi tyAM sudhI jJAnI puruSanI oLakhANa samyaphapaNe thatI nathI. A pAyAnI vAta ApaNe nIcenA patrathI spaSTapaNe samajIe. 'bhAva apratibaddhatAthI niraMtara vicare che evA jJAnI puruSanA caraNAraviMda, te pratye acaLa prema thayA vinA ane samyakupratIti AvyA vinA svarUpanI prApti thatI nathI ane AbethI avazya te mumukSu jenA caraNAraviMda (caraNa) teNe sevyA che tenI dazAne pAme che. e mArga ArAdhyA vinA jIve anAdikALathI paribhramaNa karyuM che. jyAM sudhI jIvane svachaMdarUpI (matikalpanAthI kalpela) aMdhatva che tyAM sudhI e mArganuM (mokSamArganuM) darzana thatuM nathI. anAdikALathI jIva avaLe mArge cAlyo che. jo ke teNe japa, tapa, zAstrAdhyayana vagere anaMtavAra. karyuM che, tathApi je avazya karavA yogya hatuM te karyuM nathI. sudharmasvAmI jaMbUsvAmIne upadeza che ke, jagata AkhAnuM jeNe darzana karyuM che evA te mahAvIra bhagavAna che. temaNe Ama amane kahyuM AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna jinezvara bhagavAna pratye ApaNA hRdayamAM sAcI prIti, prema ane vizvAsa pariName jethI mokSamArganI maMgaLayAtrAnI zarUAta thAya. prIti-anuSThAnanuM prathama stavana zrI AnaMdaghanajI mahArAjanuM mAtra cha gAthAonuM che paNa temAM saMpUrNa mokSamArga samAyo che tenI ApaNe yathAzakti vicAraNA karIzuM. 1. yogIrAja zrI AnaMdaghanajI kRta badaSabhadeva prabhunuM stavana RSabha jinezvara prItama mAharo re, ora na cAhuM re kaMta, rIjhayo sAheba saMga na parihare re, bhAMge sAdi anaMta, RSabha jinezvara prItama mAharo re. (1) juo, mokSanI maMgaLa yAtrA, adhyAtma yogano pAyo paramAtmA pratye prIti anuSThAnathI ja zarU thAya che ! kevI adbhuta ane alaukika A prIti haze ke jIvane TheTha moze pahoMcADe che ! ghaNI camatkRtiothI bharelA stavana che tene cittanI ekAgratAthI samajIe, vadhAvIe, gAIe, bhaktirasamAM nimagna thaI, cittaprasannatAno anubhava karIe. zrI AnaMdaghanajInI caitanyavRtti jANe zraddhArUpI potAnI sakhIne kahe che ke, he sakhI ! mArA kharA priyatama athavA svAmI to zrI RSabha jinezvara bhagavAna che ke jemaNe saMpUrNa rAga-dveSano kSaya karIne pUrNa vItarAgatA prApta karI che ane anaMta avyAbAdha sukhamAM sthiti karI che. have huM koI sAMsArika kaMta eTale patinI icchA rAkhatI ja nathI kAraNa ke saMsAranA badhA saMbaMdho svArthI hoya che ane teno viyoga nizcaye thAya ja che. eTale mAro anubhava mane kahe che ke, sAMsArika pati athavA sAMsArika badhA saMbaMdhomAM duHkha ja prApta thavAnuM che. jayAre to zrI RSabhadeva bhagavAna eTale je parama tattva che, je sarvajJa che, je vItarAga che, je anaMta guNonA sAgara che ane 'gurune AdhIna thaIne vartatA evA anaMta puruSo mArga pAmIne mokSa prApta karanArA thayA. (AcArAMga sUtra). | (zrImad rAjacaMdra vacanAmRta - amRta patra 194) ATalI prastAvanA pachI have ApaNe A prIti-amRtaanuSThAnane yathArtha rIte samajavA cAra mahAtmAonA ekeka stavanathI
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 prakaraNa : 7 anaMta karuNAnA sidhu che evA 'paramAtmatattvasAthe mAro saMbaMdha huM joDavA mAguM chuM. jayAre A sAhebarUpa bhagavAna ekavAra mArA para rIjhayA, arthAt mArI bhaktithI prasanna thayA pachI koI paNa saMjogomAM mAro saMga choDavAnA ja nathI, amaravara che. bhagavAna sAthe mAro saMbaMdha sAdi anaMtanA bhAMge che, arthAt e saMbaMdhanI zarUAta mArA taraphanA prema-bhaktithI thAya che, paNa eno koI kALe aMta thavAno nathI. A gAthAmAM zrImad AnaMdaghanajIe adhyAtmayogano jANe sAra bharI dIdho che ke je jIva paramAtmAnA anaMta guNomAM guNAnurAgathI prema, prIti ane bhaktimAM joDAya che. te jIva prabhukRpAthI kSAyika samaktithI prAraMbhIne siddhadazA sudhInI mokSanI maMgaLayAtrA sugamatAthI pAra karI zake che. kAraNa ke traNa lokanA nAtha, devAdhidevanuM ene avalaMbana, bhakti (zaraNa) prApta thaI che te mahAnuM puNyodaya samajavo. Avo uttama sAdhaka, mAnasarovaranA haMsa jevo hoya che je 'paramAtma' rUpI uttama motIno cAro care che ane viSaya - kaSAyathI bharelA saMsArI saMbaMdhomAM joDAto nathI je mAtra kaleza ane du:khanA ja kAraNa che. zrImad AnaMdaghanajI mahAna adhyAtmayogI puruSa che ane dareka zabdaprayogamAM sAgara jeTaluM UMDANa ane sAgaranA ratnono amRtatattva bhaMDAra che. prIta sagAI re jagamAM sahu kare re, prIta sagAI na hoya, prIta sagAI re nipAdhika kahI re, sopAdhika dhana khoya. RSabha jinezvara prItama mAharo (2) jagatanA jIvo je sAMsArika saMbaMdha kare che, te sopAdhika eTale upAdhivALA athavA duHkha ane klezakArI hovAthI tevo saMbaMdha vicAravALo mumukSu karato nathI. valI sAMsArika saMbaMdho (pati-patnI AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 125 vacce, dIkarAno mA-bApa sAtheno saMbaMdha) hamezA apekSAvALo hoya che ane tethI jayAre potAnI apekSA (icchA) na saMtoSAya tyAre te saMbaMdho bagaDI paNa jAya che. vaLI zarIrano nAza thatAM, te sagAI paNa naSTa thaI jAya che ane viyoganuM duHkha ghaNIvAra asahya pIDAkArI paNa bane che ane paraMparAe A saMbaMdha duHkhanuM ja kAraNa bane che. adhyAtmayogI zrI AnaMdaghanajI A gAthAmAM Atma anubhUtinA balathI kahe che ke je prItasagAImAM duHkha ja che ane te duHkhanI vedanAmAM manuSya jIvananI mUDI, manuSyabhavarUpI dhana khovAI jAya to pharI Avo durlabha manuSyabhava kyAre maLe te nizcita nathI, mATe jene AtmakalyANa karavuM che tevA mumukSune sAMsArika saMbaMdhomAM sAcuM sukha nathI tevo viveka pragaTe tevA AzayathI samajAve che ke mArI ane RSabhadeva prabhunI prIta-sagAI sAdi-anaMta bhAMge che, arthAta ekavAra te sagAI, te prIti mArA AtmAe RSabhadeva prabhu sAthe karI teno kadI aMta Avaze nahi. AgaLanI gAthAmAM rahasya vizeSa samajAze. koI kaMta kAraNa kASTa bhakSaNa kare, maLazuM kata ne dhAya, e meLo navi kahIye saMbhave re, meLo ThAma na ThAya. RSabha jinezvara prItama mAharo re (3) keTalIka strIo maraNa dvArA patino viyoga thatAM patine maLavA mATe pote jIvatAM potAno agni praveza kare che, satI thaI prANatyAga kare che evI prathA junA jamAnAmAM pracalita hatI ane te pote baLIne marI jaI, patino pAcho meLApa thaze ema mAne che. paNa patine bIjA janmamAM maLavAnuM kAma, ThekANuM cokkasa na hovAthI A meLApa saMbhavI zakato nathI, mAtra aMdhazraddhA ja che. ||3|| 1. caraNAraviMda - sadgurunA caraNakamaLa
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 prakaraNa : 7 koI patiraMjana ati ghaNuM tapa kare re, patiraMjana tana tApa, e patiraMjana meM navi citta dharyuM re, raMjana dhAtu milApa RSabha jinezvara prItama mAharo re (4) koI strIo potAnA patine rAjI karavAnA lakSathI ghaNuM tapa kare ane patinA zarIranI sevA kare, paNa e badhI kriyA mAtra tanatApa athavA kAyakleza rUpe thAya che. tenAthI pati rAjI na paNa thAya. tethI e prakAranI sevA meM mArA manamAM dhArI nathI. 'dhAtumelApa' eTale je strI potAnI prakRti che, je potAnA mananuM valaNa che, te jo patinA mana sAthe milApa kare, patinI prakRtinI sAthe aikyatA karIne varte te ja patiraMjanano sAco upAya che. tema bhagavAnarUpI patinesvAmIne rAjI karavA hoya, temanI prasannatA prApta karavI hoya to manamAMthI sAdhake saMsAranI ruci ghaTADI, bhagavAnanA zuddha sahajAtmasvarUpa-zuddhAtmAnuM dhyAna karI, bhagavAnanA zuddhasvarUpamaya dhAtu eTale cetanAnI sAthe aikya kare, melApa kare to bhagavAna jarUra prasanna thAya. zrImad AnaMdaghanajI mahArAja A gAthAmAM ApaNane khUba ja saraLa bhASAmAM samApatti dhyAnanI mahAna prakriyA samajAve che ke mumukSu jIva jyAre anaMtaguNono bhaMDAra evA prabhuno aMtaravaibhava, zuddhasvarUpa che, tenA jevo ja mAro AtmA nizcayanayathI che ane te guNAnurAgavALI prIti, bhaktimAM lIna thAya che, te bhakti jyAre parAbhaktimAM pariName che ane bhagavAnanA zuddha svarUpanI sparzanA mumukSu jIvane thAya che. tyAre te sAcuM 'raMjana dhAtu milApa' kahevAya. Avo dhAtumelApa eTale tattvanI dRSTie kSAyika samakitanI utkRSTa anubhUti che. je ekavAra jIvane thAya te kadIya nAza pAmatI nathI. zrImad AnaMdaghanajInuM siddhAMta jJAna eTaluM UMDuM hatuM ke AvA stavanomAM sahajapaNe A gAthAmAM tenI kevI suMdara abhivyakti karI che ! parama kRpALu deva zrImad rAjacaMdrajIne AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 127 A stavana atyaMta priya hatuM ane teozrIe vistArathI vivecana karela che teno thoDo bhAga vicArIe : 'je svarUpa jijJAsu jIvo che, te jIvo zuddha svarUpane pAmelA che evA bhagavAnanA svarUpamAM potAnI vRtti tanmaya kare che, jethI potAnI svarUpadazA jAgRta thatI jAya che ane sarvotkRSTa yathAkhyAta cAritra (kevaLajJAna)ne prApta kare che. svarUpaAkAMkSI mahAtmAoe ema jinezvara bhagavAnanI ane siddha bhagavAnanI upAsanA svarUpa prAptino hetu jANyo che. kSINamoha guNasthAna paryaMta (kevaLajJAna prApta thAya te 13muM guNasthAnaka) te svarUpaciMtavaNA (jinezvara bhagavAnanA anaMtaguNonuM guNAnurAgavALI adhyAtmabhakti) jIvane prabaLa avalaMbana che !!! (zrImad rAjacaMdra vacanAmRta patrAMka 753) A prIti anuSThAnanuM adbhuta rahasya zrImad rAjacaMdrajIe A rIte batAvela che. mahAtmA devacaMdrajI A ja tattvanI gUDha vAta suMdara rIte jaNAve che : juo A camatkArika pada : jinavara pUjA re te nija pUjanA re, pragaTe anavyaya zakti, paramAnaMda vilAsI anubhave re, devacaMdra pada vyakti' (devacaMdrajIkRta vAsupUjya bhagavAnanuM stavana) bhAvArtha :- jinezvara bhagavAnanI guNAnurAgathI prazasta bhakti karavI te nizcayanaye potAnA svarUpanI ja pUjanA che. jenA svarUpe bhaktane anaMta zaktio pragaTe che ane pote pUrNa dazAne pAme che ! koI kahe lIlA re alakha alakha taNI re lakha pUre mana Aza, doSarahitane re lIlA navi ghaTe re, lIlA doSa vilAsa... RSabha jinezvara (5)
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 prakaraNa : 7 vaLI koI ema kahe che ke A jagata te to alakha eTale jeno ApaNane lakSa na thaI zake, kaLI na zakAya (gUDha-samajI na zakAya) evI elakha taNI eTale IzvaranI lIlA che. ane jenuM svarUpa ApaNA lakSamAM na AvI zake evA bhagavAna ja lakha eTale lAkho lokonI mananI icchAne pUrI kare che. paraMtu aDhAra duHSaNathI rahita, sarvajJa vItarAga paramAtmAne AvI lIlA karavArUpa svabhAva ghaTato nathI. kAraNa ke tIrthakara ane siddha bhagavAna to parabhAvonA kartA-bhoktA rahita che, e koI pratye rAjI ke nArAja thatA nathI to AvA zuddha svarUpanA svAmI jinezvara bhagavAna jagatanI lIlA karavArUpa (utpanna karavuM, TakAvI rAkhavuM ne jagatano nAza karavArUpa lIlA karavAnuM) kAma kadI kare nahi. kAraNa ke jinezvara bhagavAne sarva doSothI rahIta thayA che, pUrNa zuddhasvarUpamAM sAdi anaMta kALa magna che. vItarAga bhagavAnanI bhakti karanAra sAdhake bhagavAna pratye kaMI ja sAMsArika kAmanA karavI te tIvra anaMtAnubaMdhI eTale anaMtakALa saMsAra paribhramaNa karAve tevI karmanI gAMTha bAMdhavA barAbara che. A lokottara devanI bhakti laukikabhAve nahi paNa lokottarabhAvathI kema karavI te AgaLanA stavanomAM spaSTapaNe samajAvAze. cittaprasanna re pUjana phala kahyuM re, pUjA akhaMDIta eha, kapaTa rahita thaI Atama arapaNA re, AnaMdaghana pada reha. RSabha jinezvara prItama mAharo re (6) pUrvenI 4thI gAthAmAM 'raMjana dhAtumilApa' zabda prayogano bhAvArtha vicAryo hato. have tevA dhAtamilApanuM phala prakAze che. pUjAnuM phaLa sAdhakanI 'cittaprasannatA' che ane e ja akhaMDita pUjA che. jevI rIte AgaLa joI gayA ke patinI sevAnA ghaNA prakAra che, paNa sarvathI zreSTha prakAra te cittaprasannatA che. mAyA-kapaTa vagara AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 129 patinI sevA karavAmAM Ave to tenuM phaLa cittaprasannatA paNa akhaMDa rahe. tevI rIte granthakAra adhyAtmabhAve bhagavAnarUpa pati ke svAmInI sevAnA ghaNA prakAra che jema ke- dravyapUjA, bhAvapUjA vagere. paraMtu bhagavAnanI sarva zreSTha pUjA to kapaTa rahita thaI, kaSAyabhAva upazAMta karIne potAnI caitanyavRttine ghaNA ullAsabhAve zuddha svarUpamAM guNAnurAga ane atyaMta pramodabhAve tanmaya karavI te che. AvI alaukika sevA-bhakti karavAthI ApaNuM citta nirvikAra thaIne 'cittaprasannatA' anubhave che ane te ja akhaMDita pUjA che. kAraNa ke mana jo bhagavAnamAM ja lIna hoya to vacana ane kAyAnA yoga manane AdhIna hovAthI bIje jAya ja nahi. AvI rIte mana-vacana-kAyAnA traNeya yoga bhagavAnamAM lIna thavAthI jagatanA bhAvonI vismRti thaI, badhA ja vikalpo maTI jAya che. AvI alaukika bhakti, traNe yogane bhagavAnanA svarUpamAM, tanmaya karavAthI jJAnInI AjJA uThAvavA rUpa akhaMDa sevAnuM svarUpa dhAraNA" banI jAya che. mATe je potAnI nAmanA ke kIrti mATe dhanAdi saMpatti bhagavAnane arpaNa kare te to mAyAkapaTa che. paNa je sAdhaka bhagavAnamAM cittavRtinI lInatA kare te ja kharI AtmArANatA che. AvI alaukika pUjA - bhaktithI cittane zAMti - kharI prasannatA maLe che ane e ja AnaMdaghananI prAptinI rekhA che, arthAt mokSanA AnaMdaghanasvarUpa anaMta sukhane pAmavAnI nizAnI che. mAtra cha gAthAnA A alaukika padamAM adhyAtmayogIrAja zrI AnaMdaghanajIe saMpUrNa adhyAtmayogano mArga - prItithI zarUAta karIne bhagavAnanA anaMtaguNonuM ahobhAva, pramodabhAve varNavI cittavRttine bhagavAnanA zuddha svarUpamAM tanmaya karavArUpa 'dhAtumilApa'no
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 prakaraNa : 7 abhUta yoga samajAvyo che. jema jema sAdhakanI mananI cittavRttio bhagavAnamAM lIna thAya, tanmaya thAya, tema tema sAdhake pote ja apUrva cittaprasannatA anubhave che. AvI alaukika prIti-bhaktinuM phaLa hamaNAM ja, A ja bhAve sAdhaka anubhave che. zrI AnaMdaghanajI temanA chaThThA stavanamAM A bhaktino marma vadhAre prakAze che - 'tuja muja aMtara mAMjaze re, vAjaze maMgaLa tUra, jIvasarovara atizaya vAdhaze re, AnaMdaghana rasapUra. (zrI AnaMdajIkRta - padmaprabhunuM kahyuM stavana) zrI AnaMdaghanajInA stavanomAM adhyAtmabhakti yogano mahimA zabda zabda ApaNane dekhAya che. tevI rIte zrI devacaMdrajInA padomAM dravyAnuyoga, jJAnayoga ane bhaktiyogano utkRSTa triveNI saMgama ApaNane maLyo che. AvA mahAtmAonA stavanonuM guNagrAma karavuM, bhaktibhAve gAvuM ne artha samajavA te kharekhara to huM mArA mATe mahAnuM puNyodayano yoga samaju chuM. A stavanono bhAvArtha lakhatAM AnaMdanA ubharA Ave che ane koI daivika cittaprasannatAno anubhava akhaMDapaNe anubhavAya che ane tenuM kAraNa kharekhara gurukRpA ja che. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 131 tahatti bhatte' arthAt he prabhu Apa kaho cho tema ja che, tema ja che evI vinayabhaktithI prabhunI dezanA sAMbhaLatA hatA. mahApuruSonI prabhu pratye AvI utkRSTa vinayabhakti A stavanomAM pade pade jovA maLe che ! juo, devacaMdrajI eka samartha jJAnI puruSa hatA ane sarva AgamonA pAragAmI hatA chatAMya bhagavAna AgaLa nAnA bALakanI jema nirdoSatApUrvakanI vinaMtI, kAlAvelA karatAM kahe che ke, he catura puruSa ! he prabhu ! Apa to mokSamArganA jJAtA cho to mane mArI muMjhavaNa dUra karavA kRpA karo ! mArI samasyA e che ke paramAtmA RSabhadeva sAthe mAre prIti kema karavI ? A stavanano amerikAmAM pahelo svAdhyAya 1983mAM karAvelo ane mane barAbara yAda che ke meM A vAta para bhAra mUkelo ke ApaNane kema AvA prazno catura (jJAnI) puruSane pUchavAnuM mana ja nathI thatuM ? kAraNa ke ApaNI jijJAsAnI khAmI che ane tethI AvI prIti karavAnuM kyAre paNa sujhatuM nathI ! have granthakAra vadhAre spaSTatAthI potAnI muMjhavaNa batAve che ke prabhu to dravya, kSetra, kALa ane bhAvathI - sarva prakAre mArAthI cauda rAjaloka eTale ghaNAM ghaNAM dUra jaI siddhazIlA para jaI vasyA che, arthAta lokAnta mokSamAM jaI birAjyA cho. tyAM siddha avasthAmAM bhagavAnane mana-vacana-kAyAnA yoga paNa nathI. to AvA ayogI, abhogI, lokottara devathI mAre prIti karavAno kayo prakAra che te he catura puruSa, he saddaguru bhagavaMta, Apa kRpA karI mane samajAvo. A stavanamAM mAtra cha gAthAomAM prIti anuSThAnano marma khUba ja UMDANathI che. te have ApaNe samajIe kAgaLa paNa pahoMce nahi, navi pahoMce ho tihAM ko paradhAna, je pahoce te tuma samo, navi bhAMkhe ho konuM vyavadhAna. RSabha jirNodazuM prItaDI.....(2) have ApaNe A mAruM prANapriya stavana zrI devacaMdrajIkRta RSabhadeva prabhunA stavanano bhAvArtha yathAzakti samajIe. RSabha niNaMdazuM prItaDI, kIma kIje ho kaho catura vicAra, prabhujI jaI alaga vasyA, tihAM kiNe navi ho ko vacana uccAra. RSabha niNaMdazuM prItaDI...(1) bhagavatIsUtramAM zrI gautamasvAmI 36 ,000 prazno pUchIne tenA javAba bhagavAna pAsethI meLavatA ane samaye samaye 'tahatti,
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ 133 132 prakaraNa : 7 siddhagatimAM kAgaLa to pahoMce nahi paNa koIne kadAca ema bhAse ke bhagavAnane mokalIe to maLI jAya ! paNa tevI koI vyavasthA paNa nathI. vaLI koI pradhAna puruSane mokalIe to te paNa tyAM jaI zake nahi ane je tyAM pahoMce che. te badhA Apa jevA vItarAga, ayogI, ane asaMga hovAthI tyAM jaIne koInuM vyavadhAna eTale saMdezo paNa tyAM bhAkhatA nathI arthAtu jaNAvatA nathI. to he catura puruSa ! he sadaguru deva ! tame ja samajAvo ke te bhagavAna sAthenI prIti kema vyakta karavI ane kayA prakAre karavI te kRpA karIne mane samajAvo. prIti kare te rAgIyA, jinavarajI ho tume to vItarAga, prItaDI jeha arAgIthI, bheLavavI ho te lokottara mArga. RSabha niNaMdazuM prItaDI.... (3) have trIjI samasyA gaNizrI devacaMdrajI catura puruSane pUche che. amArI saMsArI jIvonI prIti rAga sahita hoya che ane AvI laukika prIti karavAno ja amAro anAdikALano abhyAsa che. he prabhu ! je ApanI sAthe prIti kare te jIva rAgI che, jayAre jinavarajI evA prabhu to vItarAga che, saMpUrNapaNe rAga-dveSa rahita che. evA nIrAgI, vItarAga paramAtmA sAthe prIti karavI te asAmAnya che, arthAt adbhuta evo lokottaramArga che. saMsArI jIvo sAthe prIti karavI te sahelI che, paraMtu jenAmAM rAgano eka aMza paNa nathI, evA pUrNa vItarAgadeva sAthe prIti bheLavavI eTale karavI ane TakAvI rAkhavI te ati AzcaryakAraka lokottaramArga jaNAya che te amane he catura puruSa, kRpA karIne samajAvo. prIti anAdinI viSa bharI, te rIte ho karavA muja bhAva, karavI nirviSa prItaDI, kiNa bhAMte ho kaho bane banAva. RSabha niNaMdazuM prItaDI.....(4) AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna gaNizrI devacaMdrajI eka samartha AtmajJAnI, mahAsaMyamI ane sarva AgamazAstronA pAragAmI prabuddha jJAnI che. mAtra dasa varSe dIkSA lIdhI ne vIsa varSe to dravyAnuyoganA pAragAmI thaI gayA. pacIsatrIsa varSanI uMmare mahAna zAstronI racanA karI, ane AvA alaukika stavano racIne jaina samAja upara bahu moTo upakAra karyo che ! A stavana savAla - javAba rUpe racAyuM che jemAM granthakAra vinIta ziSya tarIke catura puruSa eTale jJAnI puruSane potAnI samasyAo pUche che. have eka agharI samasyA rajU kare che. saMsArI jIvo anAdikALanA saMskArane lIdhe jagatamAM bIjI vyaktio sAthe prIta sagAI kare che ane ajIva evA pudgaladravya sAthe paNa managamatA - varNa - gaMdha - rasa - sparzanA vikArI bhAvapUrvakanI prIti, rAga karavAne saMsArI jIvo sarvaprakAre TevAyelA che. kAraNa ke AvI mohajanya, viSabharelI prItaDIno abhyAsa saMsArI jIvone anAdikALathI che. zAstromAM kahyuM che tema saMsArIjIvomAM AhAra, bhaya, maithuna, ane parigraha saMzA haMmezAM tenA AtmAmAM hoya che ane te pUrvanI saMjJAnA saMskAro pharI tevA saMyogo maLatAM jAgRta thaI, jIvane pharI pharI saMsAramAM rAga-dveSanA pAzamAM phasAvI rAkhe che. sarpa karaDe to tenA jherathI mANasa ekavAra mRtyu pAme. paraMtu A mohajanya prIti je viSa bharelI che ne jIvane bhavobhava rakhaDAve che. bhavAbhinaMdI jIvanI AvI aMtaradazA ApaNe joI gayA chIe tethI pharIthI vistAra nathI karatA. paNa jayAre koI jIvane mahAnuM puNyanA udayathI oghadRSTimAMthI yogadRSTimAM praveza maLe che tyAre tene sAcI mumukSutA pragaTe che ane sadagurune zodhIne tattvajijJAsApUrvaka pUche che ke, he catura puruSa, ApanA bodhathI mane samajAya che ke mAro AtmA arUpI che, avinAzI che, jJAnasvabhAvI che ane anaMtaguNono
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 prakaraNa : 7 bhaMDAra che. he prabhu ! ApanA anaMtaguNo kSAyikabhAve pUrNapaNe nirAvaraNa che. jayAre mArA AtmAmAM evA ja guNo che paNa karmathI avarAyelA che. to he catura puruSa, AtmAnA guNAnurAganI rniviSa prItaDI, alaukika prItaDI kevI rIte karavI tenuM rahasya kRpA karIne mane samajAvo. prIti anaMtI parathakI, je toDe ho te joDe eha, parama puruSathI rAgatA, ekatvatA ho dAkhI guNa geha. RSabha niNaMdazuM prItaDI.... (5) ApaNA AtmAmAM svarUpanA ajJAnane lIdhe A jIvamAM anAdikALathI paradravya sAthe prIti, Asakti ane moha-mUcha vaLagelI che. temAM managamatA pugala dravyo - AhAra, dhana, dolata, ramatagamatanA sAdhanomAM tathA jIvadravyo jevAM ke pati, patnI, ghara parivAra Adi pratye ahaMbhAva ane mamatvabhAvamAM varte che tenuM mULa kAraNa jIvane svarUpa viSenuM ajJAna, eTale ke "huM koNa chuM, kyAMthI thayo, mAruM kharuM svarUpa zuM che? konA saMbaMdhe vaLagaNA che A saMbaMdha rAkhuM ke pariharuM?" AvI jijJAsA jIvane mohAMdhakArathI kyAreya thatI nathI. AvI prIti paradravya ke paravyakti pratyenI anAdikALathI AtmAne che ane jJAnI puruSo AvI prItine mohathI bharelI athavA viSabharI prItaDI kahe che. A divya gAthAmAM catura puruSa eTale jJAnI guru bhagavaMta ziSyane samajAve che ke jayAre jIvane tattvazravaNathI ane guru AjJAnI niSThA vaDe vivekabuddhi jAge, vairAgyabhAvanA deDha thAya tyAre te mumukSu jIve abhyAsa vaDe saMsAranI viSabharI prItine dhIme dhIme ghaTADI, te prIti niSkAmabhAve "parama puruSa prabhu saddaguru" evA jJAnI bhagavAna AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 135 pratye joDavAthI, jJAnI pratye prema-prIti-bhakti jema jema vadhe che. tema tema guraAjJAmAM vartavuM jethI eka tarapha saMsAranA padArthomAM prIti, Asakti ghaTe ane sadguru pratye ane tenA dvArA potAnA AtmA pratye sAco prema pragaTe che. jayAM sudhI mumukSune potAnA AtmAnI svasaMvedana anubhUti na thAya tyAM sudhI saMsAra pratyeno prema ghaTADatA javuM ane sadguru jJAnI bhagavaMta pratye prema, prazastarAga, Azrayabhakti vadhAratA javuM tevo abhyAsa jArI rAkhavo. bhagavatIsUtramAM bhagavAne prakAzya che ke paramapuruSa vItarAga paramAtmA pratye je guNAnurAganI prItalaDI che te prIti kALAntare A jIvane vItarAgatA Apaze ja, ApaNe AgaLanA prakaraNomAM jo I gayA ke zrI gautamasvAmInI bhagavAna mahAvIra pratyenI alaukika je prIti-bhakti hatI te ja ane kevaLajJAna ApI gaI ane mokSe laI gaI. AvI ja rIte zreNika mahArAjA , sulasA zrAvikA, revati zrAvikA jevA zrAvaka ratno prabhu bhaktithI prAnta tIrthakara nAmakarma bAMdhI 'tijJANe tArayANaM' banI lAkho ne tArI, pote mokSe jaze. AvI rIte parama puruSa je vItarAga prabhu che temanA uparano guNAnurAga, prema, bhakti, te rAga, sAdhaka jIvane paNa "guNageha' eTale anaMtaguNono bhaMDAra banAve che, arthAt sAdhaka pote ja kALAntare paramAtmasvarUpa prApta kare che. juo ! prIti anuSThAna mokSanuM kAraNa thAya che. ! prabhujIne avalaMbatA, nija prabhutA ho pragaTe guNarAza, devacaMdranI sevanA, Ape muja ho avicala sukhavAsa. (RSabha niNaMdazuM prItaDI-6)
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136 prakaraNa : 7 gaNizrI devacaMdrajI eka samartha adhyAtmayogI che ane AtmAnI anubhUtinA UMDANamAMthI AvI alaukika racanA temaNe karI che je 200 varSa pachI paNa ApaNane upakArI ane kalyANakArI thAya che. prIti anuSThAnathI zarU thatI mokSanI maMgaLayAtrAno kevo suMdara krama darzAvyo che ke je sAdhaka vItarAga paramAtmAnA anaMtaguNone samajI, oLakhI, temanA para saMpUrNa zraddhA-vizvAsathI bhaktimAM magna thAya, temanA guNAnurAgavALI prazasta bhaktimAM joDAya te jIva potAnA AtmAnuM kalyANa sugamatAthI ane AnaMda ullAsathI mokSamArgamAM AgaLa vadhe che ane prAnta pote paNa potAnA anaMtaguNone nirAvaraNa karIne bhagavAna jevI ja vItarAgatA, sarvajJatA pAme che. paraMtu AvA mahAnakAryanI saphaLatA mATe granthakAra eka mukhya zarata batAve che je pAMcamI gAthAmAM ApaNe vicArI gayA ke je sAdhaka saMsArI padArtho, saMsArI saMbaMdho ane samasta pudgala padArthomAMthI prema, prIti, Asakti ghaTADI, krame karI te prema je viSabharI prItaDI che te toDI, mAtra eka paramAtvatatva pratye ja potAno samasta prema, hRdayanI prIti, vizvAsa, arpaNatA, niSkAma bhakti ane saddagurunI AjJA ArAdhavA mATe ekaniSThApUrvaka taiyAra thAya. potAnuM jIvana dAva para lagAve, eka prabhunA avalaMbanamAM pUrNa vizvAsa (10) TakA) lAvI ne dharma ArAdhanA kare to te sAdhaka paNa potAnA AtmAnA guNarAzI eTale potAno AtmA anaMtaguNono sAgara che je guNo karmothI avarAyelA che. te nirAvaraNa thaI kSAvikabhAve pUrNapaNe pragaTa ane jayAre sarva guNo kSAyikabhAve nirAvaraNa thAya tyAre kevaLajJAna, kevaLadarzana, yathAkhyAtacAritra Adi anaMta anaMta guNonI rAzI (samUha) potAnA AtmAmAM potAthI ja pragaTe, anubhave. zAstramAM kahyuM che ke : AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 137 nA siddhahAvo tArika kahAvo sadyanIvA (siddhaprAbhRta) bhAvArtha : jevuM siddha bhagavAnanuM svarUpa che tevuM ja sarva jIvonuM AtmasvarUpa che. A vAta barAbara samajavAnI jarUra che ke vItarAga bhagavAnanI Azrayabhakti karavAthI vItarAgabhagavAna potAnA anaMtaguNo ApaNane ApatA nathI ane emanI sarvajJatA ane vItarAgatA ghaTatI nathI. tevI ja rIte ApaNA AtmAmAM AvA anaMta guNo bahArathI paNa lAvavAnA nathI. Atmadravya anaMtaguNono mahAsAgara che paraMtu ajJAna ane rAga-dveSanA kAraNe te guNo pragaTa thayA nathI. ajJAnI jIvono AtmA nizcayanayathI anaMtaguNono dhaNI jarUra che. paNa te guNo karmothI avarAyelA che. jema sUrya upara vAdaLA DhaMkAI jAya to sUryano prakAza ApaNe joI zakatA nathI paNa tethI sUryano prakAza ghaTato ke vadhato nathI. jyAre vAdaLA dUra thaI jAya tyAre sUryano prakAza ApoApa prakAzI uThe che. tevI ja rIte viSayakakSAnA malIna bhAvo dvArA karmonA vAdaLA AtmAne AvaraNarUpa anAdikALathI che paNa jayAre jIva jAge ane prakaraNa trIjAmAM ApaNe joyuM ke cAra durlabha aMgo jIvane prApta thAya - manuSyatva, jinavANInuM zravaNa, zraddhA ane jJAnInI AzAnuM saMyamapUrvaka pAlana - A cAra kAraNomAM jinezvara bhagavAnanI zraddhA, AlaMbana ane Azraya bhakti mukhya kAraNa che. jyAre AvI amRta anuSThAnavALI prIti, bhakti, jinAjJAnuM ekaniSThAthI ArAdhana ane AtmasthiratAno abhyAsa jIva kare to thoDA ja samayamAM potAnA AtmAmAM samyakdarzanathI mAMDIne TheTha kaivalyadazA ane siddhadazA sudhInuM tattva jIva pAmI zake che. AvI alaukika prIti-bhakti-AjJA ArAdhananI UMDI samajaNa A stavanomAM A mahAtmApuruSoe niSkAraNa kaNA karIne ApaNane samajAvI che.
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 prakaraNa : 7 devomAM caMdramA samAna tIrthaMkaradevanI sevA amRta anuSThAnavALI alaukika prIti-bhakti-AjJA ArAdhanAthI sAdhaka AtmA avicaLa guNageha pAme arthAta avicaLa eTale zAzvata avyAbAdha anaMta sukhono geha eTale siddhadazArUpa siddhAlayamAM sthiti kare jayAMthI kyAre paNa pharI janma-maraNanA pherA karavAnA nathI hotA ane sAdi anaMto kALa te AtmA paramAtmadazAmAM anaMta sukhone AsvAde che. juo A siddhadazAnuM varNana : eka paramANuM mAtranI maLe na sparzatA, pUrNa kalaMka rahita aDola svarUpa jo, zuddha niraMjana caitanyamUrti ananyamaya, aguru laghu amUrta sahajapadarUpa jo, apUrva avasara evo kyAre Avaze? pUrvaprayogAdi kAraNanA yogathI, urdhvagamana siddhAlaya prApta susthita jo, sAdi anaMta anaMta samAdhi sukhamAM, anaMta darzana jJAna anaMta sahita jo. apUrva avasara evo kyAre Avaze? (zrImad rAjacaMdrajI praNita - apUrva avasara) AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 139 3. mahopAdhyAya zrI yazovijayajI kRta zrI anaMtanAthajInuM stavana zrI anaMta jinazuM karo, sAhelaDiyAM, coLa majIThano raMga re, guNavelaDiyAM, sAco raMga te dharmano sAhelaDiyAM, bIjo raMga pataMga re guNavelaDiyAM (1) anaMta karmono nAza thavAthI jemaNe anaMtajJAnAdi guNo, sarvajJatA ane vItarAgatA prApta karI che evA caudamA zrI anaMtanAtha bhagavAnanuM guNagAna karatA evA bhavya jIvone sAhelaDiyA eTale sanmitrone zrI yazoviyajI ma. kahe che ke he bhavya jIvo! tame sAMsArika padArtho jevA ke dhana-kuTuMba, ane bhogapabhoganA sAdhano upara anAdikALanA ajJAnane lIdhe je aprazastarAga (azubha rAga) karI rahyA cho tene dUra karI have anaMtanAtha prabhu pratye prazasta rAga karo ane te bhaktirAga coLamajIThanA raMga jevo pAko, deDha rAga karo ke je kyAre paNa ocho na thAya ane jAya ja nahi. majITha mATe ema kahevAya che ke tenAthI raMgelA vastro samaya jatAM phATI jAya paNa raMga to tANA-vANAMmAMthI kadI jAya ja nahi, utare ja nahi. tevI ja rIte prabhu pratyeno prazastaroga, prIti, romeroma pariNavo joIe. prathama gAthAnA uttarArdhamAM samajAve che ke prabhu parano prazastarAga te kharekhara "Atmadharma" pratyeno rAga che ane te jo vadhato rahe ane TakI rahe to satparuSa ke sadeva evA anaMta nAtha bhagavAna pratyeno rAga sAdhakanA anaMtabhavanuM bhramaNa TALe che ane teno saMsAra have alpa thaI jatAM, prAnta te prazastarAga zuddhabhAva rUpe pariName che ane mokSanuM prabaLa kAraNa bane che. Atmika rAgano Avo divya prabhAva che ke jIvane zIva banAve che, jyAre saMsAranA pudgalapadArthono rAga te khoTo che, pataMganA raMga noMdha: mahAtmA gAMdhIjIe zrImad rAjacaMdrajI praNIta A "apUrva avasara" nI alaukika racanAne Azrama bhajanAvalImAM pragaTa karI che. jenuM kAkAsAheba kAlelakare ghaNuM ja bahumAna karela che.
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 141 140 prakaraNa : 7 jevo che ane kSaNamAM uDI jAya che. pataMga nAmanuM lAkaDuM che, jenAthI Avo kAco raMga bane che, ane taDako lAgavAthI te uDI jAya che. ApaNo badhAno anubhava che ke saMsAramAM RNAnubaMdhe maLelA svajano, kuTuMbIjano pratyeno rAga svArtha sacavAya tyAM sudhI Take che ane paLavAramAM te rAga palaTAIne aNabanAva ke mAtra du:khanuM kAraNa banI jAya che. jyAre prabhu pratyeno rAga te prIti bhaktimAM pariName to sAdi-anaMto kALa Take che ane zrI gautamasvAmIno rAga jema kevaLajJAnanuM kAraNa banyuM tevI divyatA prazastarAgamAM che. dharma raMga jIraNa nahi, sAva deha te jIraNa thAya. gu0, sonuM te viNase nahi, sAva ghATa ghaDAmaNa jAya. gu) (2) dharmanI vyAkhyA bhagavAne vastu sadAvotho karI che athavA vastunA svabhAvane jANavo, samajavo te dharma. ahIM vastu eTale AtmA athavA paramAtmAnA aMtara vaibhavane jANIne tenA para guNAnurAgapUrvakano je rAga che te prazastarAga. te dharmaraMga eka vAra mumukSune aMtaHkaraNamAM thAya, jJAnInI yathArtha oLakhANa thAya to te dharmaraMga kadIya utarato nathI paNa vadhato ja rahe che. kadAca deha jIraNa thAya eTale ghasAI jAya ane nAza thAya to paNa mahAmuni gajasukumAra ane metAraja munivarone maraNAMta upasarga thavA chatAM paNa dharmaraMga ghaTavAne badale vadhyo ane te dharmaraMga temane kevaLajJAna prApta karAvI, mokSe laI gayo. | upAdhyAya zrI yazovijayajInA stavanomAM kavitvanI dRSTie jotAM teo upamA alaMkAranI racanAmAM khUba ja samartha hatA. A gAthAnA uttarArdhamAM prabhu pratyeno dharmaraMga kevo hoya tenI upamA sonAnA dAgInAnI ApIne samajAve che ke jema sonI sonAnA AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna dAgInAne agnimAM nAkhIne tene gALIne TIpI TIpIne bIjuM alaMkAra banAve to paNa te sonAno raMga nAza thato nathI paNa ulTAnuM teno raMga (Quality) vizeSa zobhAyamAna thAya che. pahelAnA dAgInAnI ghaDAmaNa cAlI jAya paNa sonAnI dhAtuno jema nAza thato nathI tema sAcA mumukSuno prabhu pratyeno Atmadharmano raMga deha jIraNa thAya ke nAza thAya to paNa dharma- raMga jIraNa na thAya, vadhato ja rahe ane thoDA ja bhavomAM te dharmaraMga mokSagatinuM avazya kAraNa bane che Avo alaukika prema je sAdhaka vItarAga prabhu anaMtanAtha bhagavAna pratye kare che te avazya eka divasa vItarAgatA pAme che. A geranTI che. trAMbu je rasadhiyuM, sAi, te hoya jAyuM hema re, guo, pharI trAMbu te navi hue, sAi, ehavo jagaguru prema re. gu0 (3) jo trAMbA upara suvarNasiddhinA rasanuM (rasAyaNa) biMdu nAkhyuM hoya to trAMbAnuM zuddha sonuM thaI jAya tevI rasAyaNa kaLA temAM hoya che. ane te prakriyA thayA bAda te sonuM banela dhAtu pachI kyAre paNa pharI trAMbu thatuM nathI, suvarNa ja rahe che. tevI ja rIte A gAthAmAM upAdhyAyajI ma. zrI samajAve che ke jagadaguru eTale devAdhideva zrI tIrthaMkara bhagavAna pratye je sAdhakanA hRdayamAM guNAnurAgathI prema, bahumAna, prIti thAya che. te prema sAdhakane zraddhALuNa pragaTAve che. je zraddhA "samyakatvaguNa" tarIke pariName che ane pahelA upazama ke kSAyopathamika samyaktva pragaTe je prItibhakti-AjJA-asaM ga anuSThAnanA baLathI AgaLa jatAM "kSAyikasamakita" bane che. arthAt je kSAyikasamyakatva kadIya nAza pAmatuM nathI ane traNa ke cAra bhavamAM sAdhakane mokSe pahoMcADe evuM sabaLa hoya che. juo ! sadeva ane saddaguru pratyeno hRdayano sAco prema jJAnInA aMtaraMga guNonA anurAgathI pragaTe te prema athavA
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142 prakaraNa : 7 prazastarAga mumukSune TheTha mokSe laI jAya che tevI alaukikatA prabhu pratyenA premamAM che ema A gAthAno marma che. uttama guNa anurAgathI, sALa, lahIe utama ThAma re, gu0, uttama nija mahimA vadhe, sAi, dIpe uttama dhAma re guo (4) | upAdhyAya zrI yazovijayajI prastuta gAthAmAM jaina darzananA adhyAtmano mahAna siddhAMta samajAve che. anAdikALathI A jIve lokasaMjJA ane oghasaMjJAthI jagatanA bhautika padArtho ane sAMsArika saMbaMdhono paricaya karyo che ane pariNAme te saMyogono viyoga athavA temAM vadhaghaTa thavAthI aMte duHkha ja pAmyo che. "bhavAbhinaMdI' jIvanuM A lakSaNa che ke jayAM sudhI saMsAramAM rahelA padArtho ane vyaktio pratye sukha-buddhi che tyAM lagI tevA jIvane sAcuM sukha, zAzvata sukha kyAM che tenI dizAnuM paNa bhAna nathI hotuM, paNa jayAre koI jIvanI kALalabdhi pAke ane sAcI tattvajijJAsA aMtaramAM jAge ke janma-jarA-mRtyunA A bhavabhramaNamAMthI kema chUTakAro thAya ane tevA sAcA sukhanI prApti kevI rIte thAya ? AvI saMzodhanabuddhi utpanna thAya tyAre te jIva jinezvaradeva ane AtmajJAnI sadgurunI zodha kare che ane tenA satsaMgamAM, temanA guNAnurAgathI prema-prIti-bhaktipUrvaka temanI sevA-pUjAmAM joDAya che. zrImad AnaMdaghanajI AvI dazAvALA sAdhakanuM aMtaHkaraNa kevuM hoya te batAve che : "caramAvarte ho camakaraNa tathA, bhavapariNati paripAka, doSa TaLe vaLI daSTi khUle bhalI, prApti pravacana vAka. saMbhavadeva te dhura sevA save re. (zrI AnaMdadhanajIkRta trIjuM saMbhavanAthanuM stavana) anaMta pudgala parAvartananA paribhramaNamAM jayAre jIva chellA AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 143 parAvartanamAM Ave che tyAre tenI mokSe javAnI kALalabdhi pAme che ane saMsAranA janma-jarA-mRtyunA duHkhonI paraMparAmAMthI chUTavAnI sAcI jijJAsA jAge che. tyAre Avo jAgRta sAdhaka sadguruno bodha prApta karI sAcI mumukSutAthI apakSapAtapaNe potAnA anaMta doSothI mukta thavA, doSo tapAse che. A doSo dUra karavA te uttama puruSo, jJAnI sadguruno satsaMga karavA prerAya che. tevA jIvane uttama puruSonA bodhazravaNathI, temanA satsaMgathI mithyAta maMda paDe che ane bhalI dRSTino eTale samyakardaSTino ughADa thAya che, dharmano suvarNakALa pragaTe che. A rahasyane upAdhyAyajI samajAve che ke je jIvane AtmakalyANa karavuM hoya teNe saMsArIjanono saMga choDI, jJAnI sadguruno saMga sevavo jenAthI jIvanuM mithyAtva maTe ane zuddha samakitanI prApti thAya. AgaLa ApaNe joI gayA ke AvA prIti-bhaktinA amRta anuSThAna sevavAthI sAdhaka jIva khUba ja saraLatAthI mokSamArge AgaLa vadhI zake che ane samakita jema vadhAre nirmaLa thAya tema te jIvane kSAyika samyakadarzana prAMte thAya tyAre te guNAnurAga ane AjJAbhaktithI asaMga anuSThAnanI sAdhanA karatAM karatAM uttama kAma eTale ke jema jema uparanA guNasthAnaka upara caDhato jAya che. tema tema te prAMte mumukSu jIva uttama dhAmarUpa mokSapada (siddhapada)ne pAme. A cothI gAthA pharI pharI mukhapATha karIne tenuM manana-ciMtana karavAthI samyaphadarzananA pAMca lakSaNo jIvamAM pragaTe che - zama, saMvega, nirveda, anukaMpA ane AsthA. TUMkamAM, jIva je loDhA jevo che tene sadgururUpI pArasamaNIno uttama saMga thatAM jema loDhuM sonAmAM parivarte che tema sAdhaka pote siddha dazAne pAme che. kevI karUNA che jinezvaradevanI !!! udakabiMdu sAyara bhaLyo, sAi, jima hoya akSaya abhaMga re gu0 vAcakayaza kahe prabhu guNe, sAbu,tima muja prema prasaMgare.guNavelaDIyA (5)
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 145 "zrI arajina bhavajalano tAru, muja mana lAge vAru re, mana mohana svAmI. bAhya grahI e bhavajala tAre, ANe zivapUra Are re. prabhupada vaLagyA te rahyA tAjA, aLalA aMga na sAjA re, vAcaka yaza kahe avara na dhyAuM, e prabhunA guNa gAMu re. mana mohana svAmI. (upAdhyAya thazovijayajI - 18muM aranAtha prabhunuM stavana) bhagavAnanuM sAcuM zaraNuM je le che tene bhagavAna avazya tAre ja che. juo prabhubhaktino mahimA !!! 144 prakaraNa : 7 upAdhyAya zrI yazovijayajI eka samartha jJAnI, tArkika ziromaNI ane adhyatmajJAnanA pAragAmI to che ja. paraMtu te sAthe utkRSTa kAvyaracanAnA sAmarthya vaDe upamA alaMkArano suMdara upayoga temanA badhA ja stavanomAM khUba ja sArI rIte ApaNane jovA maLe che. A stavana mAruM atyaMta prANapriya che ane amerikAmAM tenA pacAsathI vadhAre svAdhyAya karavA-karAvavAno suyoga sAMpaDyo che te kharekhara mahAna puNyodaya ane gurukRpAthI ja zakya bane ! udaka eTale jaLanuM eka biMdu je sAgara eTale samudramAM paDe ane samudrajaLamAM ekameka thaI jAya ane te biMdu sAgaramAM akSaya ane abhaMga thaI jAya, te sAgararUpa thaI jAya, tethI kyAreya nAza na pAme tema sAdhaka jIva paramAtmAnA guNAnurAgathI, prIti-bhakti Adi amRta anuSThAnanA sevanathI evI akSayasthiti athavA siddhadazA pAme che ke jenAthI te jIva abhaMga eTale amara thaI jAya che. uttama puruSanA saMganuM mAhAtma upAdhyAyajI samajAve che ke prabhunAM anaMtaguNa rUpI samudramAM, mAro biMdurUpI hRdayano sAco prema bhaLI javAthI, huM paNa tevI rIte nirbhaya thayo chuM. jagatanA jIvonI sAthe prIta sagAI anaMtavAra karI jenA pariNAme mAtra duHkhI ja thayo. paNa mAro AtmA jayArathI jinezvara bhagavAnanA guNAnurAgamAM, temanA bodhazravaNathI bhagavAne samajAvelA nava tattvAdi bodhanuM zravaNa, zraddhA, pariNamana karatAM, tenI prItithI huM sadAne mATe parama sukhI thaIza, athavA prabhunA AlaMbanathI, gurukRpAthI, mArI bhakti jema jema nirmaLa thaze tema tema mAro AtmA paNa vizuddhatA vadhAratAM sarva karmono kSaya karI purNa vItarAgatA, siddhadazA prApta karaze. Avo prabhAva prabhunA guNAnurAgamAM che tema A stavanAmAM upAdhyAyajI samajAve che. AvI suMdara samajaNa upAdhyAyajI 18mA stavanamAM paNa prakAze che : 4. zrI mohanavijayajI kRta zrI dharmanAtha bhagavAnanuM stavana prIti bhakti, asaMga ane amRta anuSThAnanAM traNa mahAtmAonA stavano ApaNe upara joI gayA. have cothuM stavana A zrI mohanavijayajInI utkRSTa 2canA che, temAM paramAtmA pratye sAcA sAdhakanI kevI prIti-bhakti hoya tenuM suMdara, alaukika varNana ApaNane kharekhara bhaktirasamAM DUbADe tevI aNamola racanA che ane mohana-vijayajInuM A stavana mAruM khUba ja priya stavana che, jANe romeroma teno bhaktirasa Tapake che ! hAMre mAre dharma niNaMdabuM, lAgI pUraNa prIta jo, jIvalaDo lalacANo jinajInI oLage re lo, hAM re mune thAze koIka samaye prabhu suprasanna jo, vAtalaDI tava thAze mArI savi vagere lo. (1) zrI mohanavijayajI eka samartha AtmajJAnI ane prabhunA ananya
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 prakaraNa : 7 147 bhaktibhAvathI sabhara, naisargika kavi hatA ane emanA stavanonI zailI eka viziSTa, AgavI, bhAvabhInI bhaktirasathI chalake che. zrI dharmanAtha bhagavAnane saMbodhine kahe che ke, he prabhu ! mane tamArA pratye, eTale tamArA anaMtagaNomAM hRdayathI utkRSTa prIti baMdhANI che ane tethI mAro jIvalaDo eTale mAruM hRdaya tana, mana sarve tamArI oLage eTale tamArI sevAmAM, Azraya bhaktimAM ahorAta lIna che, tamArA guNarUpI parAgamAM mAruM mana rUpI bhramara magna ja rahe che. AvI prIti, bhakti ane zraddhA prabhu para zrI mohanavijayajIne hRdayamAM jAgI che tethI temane khAtrI che ke eka divasa prabhu mArA upara khUba ja prasanna thaze. mane darzana deze, tyAre huM nAnA bALakanI jema saraLatAthI mArA mananI badhI vAto temane jaNAvIza. A gAthAmAM eka UMDo marma temaNe jaNAvyo che ke jenA hRdayamAM prabhunI sAcI bhakti jAge che. te saMsAra bhUlI jAya che ane jIva nirbhaya thaI jAya che. 'harino mAraga che zUrAno." hAM re prabhu durjanano bhaMbheryo mAro nAtha jo, oLavaze nahIM kyAre kIdhI cAkarI re lo, hAM re mArA svAmI sarakho kuNa che duniyAmAMhi jo, jaIe re jima tehane ghara AzA karI re lo. (2). A gAthAmAM kavi potAnI anubhUti, AtmavizvAsa ane prabhu pratyenI zraddhAnA baLathI kahe che ke durjanano bhaMbheya mAro nAtha, eTale ahiMyA be prakAranA durjananI vAta jaNAve che. eka prakAranA durjana te hoya che ke je IrSA ke adekhAIthI mArI niMdA kare ane bIjo. moharUpI durjana evo hoya che ke je mArA manane kaluSita bhAvamAM pADI nAkhe. AvA durjana paNa kadAca mArA viSe bhagavAnane kAna bhaMbherIne ADuM avaLuM samajAve to paNa mArA bhagavAna mArI sevA-cAkarI kadI AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna bhUlaze nahi, mArI bhaktinI kadara karaze ane mArA para amIdraSTi karaze ja evI mArI zraddhApUrvakanI khAtrI che. vaLI mArA jinezvara bhagavAna to anaMtaguNanidhAna che, vItarAga che, ane karuNAnA sAgara che, tathA temanI sarakhAmaNImAM duniyAmAM koI deva nathI ke jemane tyAM AtmajJAnanI AzA rAkhIne jaI zakAya ! A gAthAmAM prabhu pratyenI alaukika bhakti ane jJAnIno Azraya bhaktane kevo nirbhaya ane zUravIra banAve che tenI pratIti ApaNane thAya che ! AvA prabhunI zaraNAgatithI zuM thAya te have pachInI gAthAmAM adbhuta prabhubhaktino rasAsvAda jovA maLe che. hAM re, prabhu aMtarajAmI jIvana prANAdhAra jo, vAyo re navi jAmyo kaLiyuga vAyaro re lo, hAM re prabhu lAyaka nAyaka bhaktavacchala bhagavaMta jo, vAru re guNa kerA sAhiba sAru re lo (3) he paramakRpALu deva ! Apa to aMtarayAmI cho kAraNa ke Apa sarvajJa cho. vaLI Apa amArA jIvananA AdhAra cho, arthAt avalaMbana cho. tamArA jevA traNa lokanA nAthanI kRpA amArA upara hovAthI A haLAhaLa paMcamakALamAM janmyA hovA chatAMya kaLIyugano jherIlo vAyaro, kaluSita vAtAvaraNa amane jarAya jANe aDato ja nathI. valI Apa paramAtmA amArA mokSamArganA sAcA nAyaka, sukAnI cho ane anaMtaguNonA ratnAkara cho, samudra cho ane ApanA anaMta upakArone saMbhArIne ame to guNAnurAga, pramodabhAva ane varSollAsathI, tamArI zraddhArUpI nAvamAM bhavasAgara pAra karI ja jaIzuM. AvI alaukika bhakti jenA hRdayamAM hoya tene prabhuno viraha kevo lAge te AgaLanI gAthAmAM joIe.
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 prakaraNa : 7 hAM re prabhu ! lAgI mujane tAharI mAyA jora jo, aLagA re rahevAthI hoya AsaMgalo re lo, hAM re kuNa jANe aMtaragatinI viNa mahArAja jo, heje re hasI bolo chAMDI AmaLo re lo. (4). anaMtaguNo jenA nirAvaraNa thayA che, je sarvajJa banyA che, je vItarAga thayA che ane je bhagavAna anaMta karuNAnA sAgara che evA bhagavAna pratye amArA hRdayamAM eTalo prabaLa premano dhodha vahe che ke he prabhu ! tamArAthI ame have aLagA, judA rahI zakIe te zakya ja nathI ! AvI amArI aMtaranI vyathA, vedanA, hRdayanI vAto Apa jevA sarvajJa bhagavAna sivAya bIjA koNa jANI zake ? mATe che karuNAnA sAgara prabhu, Apa ApanA manano Agraha eTale AmaLo choDI daI eka vAra hasIne kahI do arthAta ApanI amIdaSTi amArA para karo to amArI badhI vyathA, viraha, duHkha dUra thaI jaze. A gAthAmAM ApaNane bhaktakavi mIrAbAInuM pada yAda Ave che ke "yerI meM to premadIvAnI, merA darada na jAne koI !' AvI virahavedanA hajI vadhAre sujJatAthI ane tIvratAthI AgaLanI gAthAmAM jovA maLe AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 149 banyA chIe ke evI alaukikatA bIjA koI devomAM joI nathI. tevI ja rIte A gAthAmAM mohanavijayajI mahArAja kahe che ke, he vItarAga paramAtmA ! ApanI vItarAga mukhamudrA nIrakhIne amAruM caMcaLa mana paNa tamArA upara sthira thaI jAya che ane "prazamarasanimagna" evI ApanI AMkhomAM "zAMtasudhArasa jhIlatI" mudrA amane dekhAya che evI kAmaNagArI tamArI aNIyANI AMkho che. jenAthI amArA manane, hRdayane jANe saMsAra mAtra mAyAnuM ja svapna lAge che, ne Apa prabhu to kevaLajJAnanI jhaLahaLatI mUrti cho evuM amane prakAzamAna lAge che tethI rAte ke divase amArI AMkho tamane jotAM dharAtI ja nathI. je sAdhakanA hRdayamAM vItarAga paramAtmAnA anaMtaguNonI sAcI oLakhANa hoya, ane alaukika guNAnurAga hoya, te mumukSunA manavacana-kAyAnA yogo bhagavAnanA caraNomAM automatically sthira thaI jAya. kalikAlasarvajJa AcArya zrI hemacaMdrasUri Ane "rUpasthaththAna" kahe che. AvI sAdhanAthI sAdhaka "samApattidhyAna" paNa pAmI zake tema zrI haribhadra AcArya yogadRSTi samuccayanI 64mI gAthAmAM samajAve che je ApaNe joI gayA chIe. ""gurubhakti se ho tIrthapatipada." hAM re prabhu, alagA to paNa jANajo karIne hajUra jo, tAharI re balihArI huM jAuM vAraNe re lo, hAM re kavi rUpavibudhano mohana kare aradAsa jo, giruAthI mana ANI ulaTa ati ghaNo re lo. (6) he prabhu ! Apa mokSamAM birAjo cho ane sAtarAja (asaMkhyAta koDAkoDI yojana) nA aMtare cho, paNa tame amArA manamAM birAjo ja cho evI amArI zraddhA che tethI he prabhu, tame to amArA manamaMdiramAM ja cho mATe ame ApanI sevAmAM haMmezA hAjara ja hAM re tAre mukhane maTake aTakyuM mAruM mana jo, AMkhalaDI aNiyALI kAmaNagAraDI re lo, hAM re mArA nayaNAM laMpaTa jue khikhiNa tuja jo, rAte re prabhurUpe na rahe vAriyA re lo. (5) AcArya samatabhadra devAgama stotramAM bhagavAnane kahe che ke he deva ! ame tamArA samavasaraNanA pratihArIonI zobhAthI ke sonAmotInA chatrothI aMjAyA nathI, tevuM to mAyAvI devo paNa racI zake che. ame to he deva ! tamArI vItarAgatA ane sarvajJatA upara mugdha
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 prakaraNa : 7 chIe. tamArA anaMtaguNonA prazastarAgathI pramodabhAvathI huM vArI jAuM chuM ane tamArA guNagAna karatAM amArA hRdayamAM AnaMdanA jANe ubharA Ave che !!! AvI rIte A bhaktirasathI uchaLatA stavanamAM kavivara ke je paMDita evA zrI rUpavijayajI nAmanA muninA ziSya zrI mohanavijayajI megiri parvatathIya moTA jemanA guNo che evA dharmanAtha bhagavAna pratye manamAM ghaNo ja harSa ane vIryollAsapUrvaka aradAsa eTale vinaMtI kare che ke he prabhu ! amArA upara kRpA karIne tamArI amISTi karajo jethI ame dhanya thaI jaIe. A stavano mukhapATha karI pharI-pharI tenI stavanA karavAthI citta prasannatA avazya prApta thaze. A mAro anubhava che ane dhIme-dhIme mananI malInatA dUra thaze ane sAcI mumukSutA pragaTaze. bhavarogane TALavA A bhaktiyoga te ''saMjIvanI auSadhi" samAna che. ... AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 151 prIti anuSThAna prakaraNano sAra A prakaraNamAM ApaNe cAra mahAtmAonA alaukika stavanonI vicAraNAM karI ane teno sAra ApaNA AtmakalyANa mATe pariNamana karIe to avazya ApaNuM kalyANa thAya. je prema-prIti A jIve anAdikALanA svarUpaviSenA ajJAnathI, jagatanA padArtho pratye ane vyaktiomAM ahaMbhAva, mamatvabhAvathI kAlpanika sukhanI zodhamAM veDaphI che te ja prema, prIti ekavAra jo A jIva jinezvara bhagavAnanA anaMtaguNo sadgurunA bodhathI samajI, zravaNa karI, te prIti jyAre sat deva, sadguru ane kevalI bhagavAne prarUpelA dharma pratye kare tyArathI tenI mokSanI maMgaLayAtrA zarU thaI jAya che. bhautika padArtho pratyeno azubha rAga jyAre bhagavAnanA guNomAM pramodabhAvathI thAya tyAre te zubha rAga athavA prazastarAga bane che ane te aMte zuddhabhAvamAM pariName che ane jIvanuM saMsAra paribhramaNa maTe che ane tene prabhu avalaMbanathI prAMte siddhadazA prApta thAya che. A vAta ApaNe nemanAtha bhagavAna ane rAjulanA prasaMgathI samajIe. jyAre nemakumAra rAjulane paraNavA jaI rahyA hatA tyAre pazuDAno pokAra sAMbhaLIne ratha pAcho vALI, nemanAtha prabhu dIkSA le che ane rAjulane A samAcAra maLatAM rAjula ghaNo ja vilApa kare che. paNa tyAre temanI mumukSutA jAgRta thaI gaI ane tarataja bhagavAna nemanAthanA caraNe avalaMbanapUrvaka pote ja dIkSita thaIne adbhUta kArya karyuM tenuM varNana zrImad devacaMdrajInA banAvelA 22mA stavanamAM joIeH "rAjula nArI re sArI mati dharI, avalaMbyA arihaMtojI, uttama saMge re uttamatA vadhe, sadhe AnaMda anaMtojI.
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 152 prakaraNa : 7 rAgI saMge re rAgadazA vadhe, thAye tiNe saMsArojI, nirAgIthI re rAganuM joDavuM, laIe bhavano pAro jI." (zrImad devacaMdrajInuM banAveluM 22muM nemanAtha bhagavAnanuM stavana) jevI rIte rAjImatie AtmajAgRtithI saMsArane kSaNavAramAM UTurn mArIne bhagavAna nemanAthanA caraNomAM samarpaNabhAve AtmasAdhanA karIne pote bhagavAna nemanAtha karatAM pahelAM mokSa pAmyA, tevI ja rIte A prIti amRta anuSThAnanI alaukikatA samajI ApaNe A durlabha manuSyabhavane saphaLa karIe, tevI prabhuprArthanA. A prabhu pratyenA guNAnurAga, prIti-bhakti te ja vyavahAra samakita che ane AjJA ane asaMga anuSThAnamAM tenuM phala Atma anubhava ane prAMte mokSa che ema ApaNe have vistArathI AgaLa vadhIne samajIe. bhakti-amRta-anuSThAna 8 bhaktiyoga stavanonuM vivecanA --- ----------- ---- -- -- ""ghaNAM ghaNAM prakArathI manana karatAM amAro dRDha nizcaya che ke bhakti e sarvoparI mArga che ane te | satpaSanA caraNa samIpa rahIne thAya to kSaNavAramAM mokSa | karI de tevo padArtha che." (zrImad rAjacaMdra-vacanAmRta patrAMka 201) | ''zrI saddaguru bhakti rahasya" nA kAvyamAM zrImad | rAjacaMdrajI ApaNane khUbaja spaSTatAthI samajAve che ke sAcA - sadgurunI oLakhANa, zraddhA thayA vagara paramAtmA pratye alaukika bhakti jIvamAM utpanna thatI ja nathI, A padanI 20 gAthAo che je sarva sAdhakoe samajavA yogya che. | atre mAtra cAra-pAMca gAthAo viSe thoDI samajaNa batAvIne pachI ApaNe bhaktiyoganA cAra aNamola stavano | vicArIzuM. he prabhu! he prabhu! zuM kahuM, dInAnAtha dayALa, huM to doSa anaMtanuM, bhAjana chuM karuNALa. anaMtakALathI AthaDyo, vinA bhAna bhagavAna, sevyAM nahi gurU saMtane, mUkyuM nahi abhimAna. saMta caraNa Azraya vinA, sAdhana karyAM aneka, pAra na tethI pAmIyo, ugyo na aMza viveka.
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 prakaraNa : 8 sahu sAdhana baMdhana thayAM, rahyo na koI upAya, sAdhana samajyo nahi, tyAM baMdhana zuM jAya ? prabhu prabhu laya lAgI nahi, paDyo na sadguru pAya, dIThA nahi nija doSa to, tarIe koNa upAya ? (zrImad rAjacaMdra - vacanAmRta 264) bhAvArtha :- A jIve anAdikALathI laukikabhAve dharmanI ArAdhanA karI haze paNa potAnA doSo bhaNI dRSTi ja karI nathI ane sAcI mumukSutA kyAre paNa prApta thaI nathI. satpAtratA athavA mumukSutAnA guNo prApta karyA nathI tethI huM anaMtakALathI bhava saMsAramAM AthaDyo, bhavabhramaNa karyuM, paNa potAnuM mAna, ajJAna, kaSAyone oLakhyA ja nahIM to mAruM kalyANa kevI rIte thAya ? vaLI saMta jJAnI sadgurune oLakhyA vagara, temano Azraya lIdhA vagara je je sAdhana karyAM tenAthI aMzamAtra paNa viveka pragaTyo nahIM eTale zuM karavAthI kalyANa thAya te jANyuM nahIM. tethI dharmanA nAme he prabhu ! tapa, japa, zAstra abhyAsa, satsaMga, kriyAo karI te niSphaLa thayAM. kAraNa ke A jIve potAnA doSo pote tapAsyA nathI ane potAnA doSo jANIne kADhyA vagara karmanuM baMdhana kevI rIte jAya ? AvI rIte jyAre sAdhaka potAnA doSonuM Introspection arthAt aMtaraMga doSonuM avalokana kare ane te doSone TALavA samartha jJAnIpuruSanuM avalaMbana le tyAre ja tenA doSo pakaDAya ane jJAnInI AzrayabhaktithI te doSo krame karIne DhIlA thAya ane anukrame nAza pAme. to sAdhaka jIve pahelo ekaDo je ghuMTavAno che te uparanA padomAM zrImadbhue spaSTatAthI batAvyo che tenI zarUAta KG mAM karavAnI che. ekavAra jIva jAgRta thAya ane jJAnI sadgurunI oLakhANa, AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 155 zraddhA, bhakti tenA hRdayamAM jAge tyAra bAda mokSamArganI yAtrA saraLatAthI AgaLa vadhe. ApaNe AgaLanA prakaraNamAM joI gayA ke mokSamArganI maMgaLayAtrA sandeva ane sadguru pratye sAco prema, prIti ane arpaNatAthI zarU thAya che. AvI bhUmikA je sAdhakanI hoya teNe have jJAnInI ane paramAtmAnI bhakti karavAthI zuM prApta thAya, kevuM kalyANa thAya ane bhaktirasano AsvAda kevo amRtano samudra che te have ApaNe AgaLanA stavanonAM mAdhyamathI vicArIe. 1. adhyAtmayogI zrI AnaMdaghanajI kRta zrI vimalanAtha bhagavAnanuM stavana : duHkha dohaga re TaLyAM re, sukha saMpadazuM bheTa, dhiMgadhaNI mAthe kiyo re, kuNa gaMje nara beTa, vimala jina, dIThAM loyaNa Aja, mArA sidhdhAM vAMchita kAja... vimalajina0 (1) bhAvArtha :- sAcA sAdhakanI prabhubhakti to kevI divya ane alaukika hoya ane bhagavAnanI pratimAjInA darzana thatAM kevo AnaMda ane vIryollAsa pragaTe teno tAdeza citAra prathama gAthAmAM zrI AnaMdaghanajI samajAve che : zrI vimalanAtha bhagavAnanAM darzana thatAM Aje mArA sarva duHkha ane dohaga eTale daurbhAgya dUra cAlyA gayA. kAraNake anaMtajJAna, anaMtadarzana, anaMtavIrya, ane anaMtasukhanA sAgara evA devAdhidevanA darzana thavAthI mAro AtmA paNa tevA ja guNono bhaMDAra che tevuM bhAna thayuM. tethI huM atyaMta AnaMda anubhavuM chuM. anAdikALathI dehamAM ja Atmabuddhi karI aneka kalpanAo karIne huM duHkhI thato hato. paNa sadgurunA tattvazravaNathI paramAtmAnA darzana thatAM prabhunI jema huM paNa
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 prakaraNa : 8 anaMta avyAbAdha sukha saMpatti pAmI zaku evI tattva samajaNa mane thaI ane huM kharekhara dhanya banI gayo, mArA sarva duHkho dUra thayAM. have meM dhIMgaNI paramAtmA zrI vimalanAtha prabhuno dharma ane temanI AjJAne mArA mastake caDAvI che kAraNa ke jinezvaradeva, nigraMtha guru ane kevalI prakAzita dharmanuM meM zaraNuM svIkAryuM che. tethI narakheTa eTale adhama puruSa athavA mArA aMtaraMga viSaya-kaSAyanA bhAvazatruo have mane gaMje athavA jItI zake tema ja nathI. kAraNa ke Aje meM loyaNa eTale aMtaracakSu, divyanayaNathI eTale bhAvacakSuvaDe bhagavAnano aMtaravaibhava (anaMtaguNacatuSTaka) joyo che ane nizcayanayathI mAro AtmA paNa anaMtaguNono sAgara che je bhagavAnanI bhaktithI mane nirAvaraNa guNonI prApti thaze. tethI mArA sarva vAMchita kAryo siddha thaI gayA, huM dhanya dhanya thaI gayo !!! muja mana tuja pada paMkaje re, lIno guNa makaraMda, raMka gaNe maMdara gharA re, iMda caMdra nAgiMda vimalajina dIThA loyaNa Aja. (2) he bhagavAna ! mArA manarUpI bhamaro ApanA anaMta guNorUpI parAgavALA caraNakamaLa pratye lIna thayo che tethI have mAruM mana sonAno merU parvatane, iMdraloka ke caMdraloka tthA nAgendralokane paNa tuccha gaNe che, kAraNake te Rddhi-siddhi nAzavaMta che. sAcA bhaktane jyAre sadgurukRpAthI bhagavAnanA anaMta guNorUpI aMtaravaibhava bhAvacakSuthI dekhAya che tyAre tenuM citta bhagavAnanA caraNomAM evuM sthira thAya che ke jagatanI sarva riddhi siddhi, sonAno merU parvata ane iMdra ke caMdrano vaibhava nAzavaMta hovAthI tene rAMka jevA lAge che. sAco sAdhaka jANe che ke cakravartirAjAnuM pada, IndranuM pada Adi sarva vaibhavo puNyanA yoge maLyA che ane te puNya nAzavaMta che tethI te padano kSaya thavAno ja che. jyAre prabhunA anaMta AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna guNonuM darzana thavAthI have mAre mArA manane, mArA cittane prabhubhakti, prabhunA guNagAna, ane temanI Azraya bhaktimAM lIna karI, temanA guNAnurAgathI ja mArA aMtaranI nirmaLatA prApta karavA huM tatpara thayo chuM. AvI bhakti jenA hRdayamAM pragaTe che tene jANe ratnaciMtAmaNI samAna prabhunA darzana thayA che tethI mArA badhAM ja manoratha saphaLa thaze. have prabhu kevA parama udAra che te kahe che : sAheba samaratha tuM dhaNI re, pAmyo parama udAra, mana visarAmI vAlaho re, Atamaco AdhAra, vimalajina dIThAM loyaNa Aja (3) 157 he paramakRpALu deva ! he sAheba ! Apa to anaMtaguNonA dhA2ka devAdhideva cho ane traNa lokanA nAtha cho. valI Apa parama udAra cho. eTale amArA jevA dIna sAdhakane amArI AtmasaMpatti kema prApta thAya te mATeno saMpUrNa mokSamArga Ape prakAzyo che. te amArA ahobhAgya che ! Apa "tijJANaM tArayANaM' cho. mumukSu jIvane sadgurunA tattvazravaNathI jyAre bhagavAne prakAzalA nava tattva ane AtmAnA svabhAva ane vibhAvanI sAcI samajaNa maLe che tyAre tenuM mana jagatanAM polika padArthomAM nathI bhaTakatuM paNa bhagavAnanA anaMta guNomAM sthira thAya che. A bhakti nayathI bhagavAna mArA caMcaLa citta ane asthira manane sthira karavAnA jaMgama tIrtha samAna che, mATe amArA vahAlA cho, arthAt amane paramapriya cho. vaLI Apa sAheba mArA AtmAnA kalyANa karanAra hovAthI mArA AdhAra cho, avalaMbana cho, sapharI jahAja cho. AvI zraddhA ane Azrayabhakti je sAdhakane thAya te prabhunA darzanathI vyavahAra samakitane pAme che evuM Agamavacana che. AcAryadeva zrI kuMdakuMda bhagavAna pravacanasAranI 80mI gAthAmAM A gaMbhIra tattvane prakAze che :
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 prakaraNa : 8 "je jANato arihaMtane, guNa dravyane paryAya paNe, te jANato nija Atmane, tasu moha pAme laya khare." (AcAryadeva kuMdakuMda racita pravacanasAra gAthA 80) arthAt je sAdhaka arihaMta paramAtmAne dravya, guNa ane paryAyanA nirAvaraNa pAmelA anaMta guNone sadguru bodhathI samyakSaNe jANe che te potAno AtmA paNa svabhAvathI (dravya ane guNathI) tevo ja zuddha che ane paryAyamAM je vibhAva athavA rAgAdi bhAvo che. teno nAza karavAno saraLa upAya jinabhakti che te sArI rIte jANe che. A gAthAno marma havenI gAthAmAM spaSTa dekhAze. darizaNa dIThe jinataNuM re, saMzaya na rahe vedha, dinakara karabhara pasaratAM re, aMdhakAra pratiSedha. vimalajina dIThAM loyaNa Aja...(4) vItarAga paramAtmAnuM darzana eTale jinAgamamAM prakAzelA bhagavAnanA anaMta guNono aMtara vaibhava zrI sadgurunA bodha zravaNathI je jANyo hato tevo ja mArA bhAvacakSuthI, divyacakSu je sadgurue ApyA che, tenAthI prabhunuM samyak-darzana thavAthI have mane mArA hRdayamAM pUrNa pratIti thaI che ke zrI arihaMta paramAtmA vItarAga che ane sarvajJa che emAM talabhAra zaMkA nathI. A gaMbhIra tattvadarzanane samajAvavA samartha adhyAtmayogI zrI AnaMdaghanajI suMdara upamA ApIne samajAve che ke jevI rIte rAtano ghora aMdhakAra sUryano prakAza patharAtAM dUra thaI jAya che ane AkhuM jagata te prakAzamAM spaSTa dekhAya che, tevI ja rIte anAdikALano mithyArdaSTi jIva je pudagalapadArthomAM ja sukhabuddhithI vartato hato tene prabhunA samyak darzanathI, prabhunuM aMtaravaibhava sadguru bodhathI potAno AtmA paNa nizcayanaye zuddha ja bhAse che ane AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 159 tenA sarva saMzayo, bhaya tathA zoka dUra thaI jAya che. A gAthAnA marmane samajavA zrImad rAjacaMdrano eka amRta patra atre vicArIe to jJAnInuM mAhAtmya kharekhara samajAze H ''aho ! satpuruSanAM vacanAmRta, mudrA ane satsamAgama ! suSupta cetanane jAgRta karanAra, paDatI vRttine sthira rAkhanAra, darzanamAtrathI paNa nirdoSa apUrva svabhAvane preraka, svarUpa pratIti, apramatta saMyama ane pUrNa vItarAga nirvikalpa svabhAvanA kAraNabhUta, - chelle ayogI svabhAva pragaTa karI anaMta avyAbAdha svarUpamAM sthiti karAvanAra ! trikALa jayavaMta varto - OM zAMtiH zAMtiH zAMtiH' (zrImad rAjacaMdra vacanAmRta patrAMka 875) jJAnI puruSonI vacanayoganI samarthatA ApaNane uparanA patrAMkamAM jovA maLe che. satpuruSa, jJAnI bhagavaMtano vacanabodha, temanI vItarAga mukhamudrA ane temano satsamAgama Avo triveNI saMgama sAdhaka jIvanI maMgaLamokSayAtrAnuM prabaLa ane sarvotkRSTa kAraNa arthAt nimitta che. sadgurunA bodhathI Agama zAstronuM tattvajJAna jyAre sAdhaka jAgRti ane jijJAsApUrvaka sAMbhaLIne tevA amRta anuSThAnonI sAdhanA kare che tyAre teno suSupta AtmA je anAdikALathI mohanidrAmAM sUtelo hato (aMdhakAramAM rakhaDato - bhaTakato hato) te jAgRta thAya che ane dharma" je paDatI vRttine dhAraNa kare che tenI ArAdhanAthI jJAnInA darzana arthAt yathArtha oLakhANa, sabhyazraddhA ane samyajJAna vaDe potAnA svarUpanI tene samyak pratIti thAya che ane AgaLanA guNasthAnakomAM te apramatta nAmanuM 7muM guNasthAnaka prApta karI, kSapaka zreNI mAMDI, 13me guNasthAnake kevaLajJAna pAme che ane prAMte ayogI guNasthAnaka (14muM guNasthAnaka) prApta karI sAdi
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 prakaraNa : 8 anaMtakALa siddhAlayamAM birAje che ! je sAdhakane sAcA sadguruno suyoga prApta thAya ane niraMtara temanA satyamAgama karatAM oghadRSTimAMthI yogadRSTimAM AvI, samyakdarzana prApta kare tevA sAdhakanA hRdayamAM jJAnInuM mAhAtmya kevuM hoya te havenI gAthAmAM joIe : 'aho ! jinavANI jANI teNe mANI'' amiyabharI mUrati racI re, upamA na ghaTe koya, zAMta sudhArasa jhIlatI re, nIrakhata tRpti na hoya. vimalajina dIThA loyaNa Aja. (5) he prabhu ! ApanI mUrti - pratimAjI to amiyabharI eTale amRtano ghanapiMDa athavA amRtano sAgara jANe hoya tevuM bhAse che. enA jevI A racanAnI upamA ApI zakAya tevI jagatamAM koI vastu ja nathI. vaLI he nAtha ! Ape to rAga-dveSa ane ajJAna tathA sarvaghAti karmono kSaya karIne pUrNa vItarAgatA ane sarvajJatA Adi anaMtaguNone prApta karIne bhogavo cho ane ApanI vItarAga mukhamudrA jANe zAMta sudhArasa eTale amRtano dhodha niraMtara vaheto hoya tevI anupama ane alaukika che. tethI ApanI vItarAgamudrAne vAraMvAra jovA chatAMya tRpti ja thatI nathI. evI mohanagArI ApanI mUrti che. mahAtmA kabIrajIe eka padamAM vItarAga pratimA viSe adbhUta potAno anubhava vyakta karyo che : "mokSakI nIzAnI, dekha le jina pratimA !'' (saMta kabIra vANI) maMgaLAcaraNamAM ApaNe jaNAveluM ke gautamasvAmI pAsethI 1500 tApasoe dIkSA lIdhI tyAra pachI bhagavAnanA anaMtaguNonuM varNana sAMbhaLatA sAMbhaLatA, rastAmAM ja 500 tApaso kevaLajJAna pAmyA, AgaLa vadhatAM temane bhagavAna mahAvIranA samavasaraNanAM AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 161 darzana thatAM bIjA pa00 tApaso kevaLajJAna pAmyA ane samavarasaNa najIka AvatAM devAdhideva bhagavAna mahAvIranA darzana thatAM bAkInA 500 kevaLa jJAna pAmyA !!! ApaNA hRdayamAM bhagavAnanA darzana karatAM, derAsaramAM caityavaMdana karatAM AvuM mAhAtmya jAge to avazya kalyANa thAya ja. have upasaMhAramAM potAnI ekamAtra yAcanA prabhune kare che H eka araja sevaka taNI re, avadhAro jinadeva, kRpA karI muja dIjIe re, AnaMdaghana pada seva. vimalajina dIThA loyaNa Aja ... (6) he prabhu ! kRpA karIne mane ApanA AnaMdaghanarUpa caraNakamaLanI sevA Apo. ahIM sevA eTale bhagavAne prakAzelA badhA ja anuSThAnonI AjJApUrvaka ArAdhanA karavAnI kRpA mAge che jethI mAro manuSyajIvana saphaLa thaI jAya. paraMtu te sAthe prabhunI sevA karavI te kevI yogyatA mAge che te AnaMdaghanajInA 14 mA stavananI eka gAthA atre vicAravA mUkI che H "dhAra taravAranI sohalI, dohalI, caudamA jinataNI caraNa sevA, dhAra para nAcatA dekha bAjIgarA, sevanA-dhAra para na rahe devA. (1) (zrI AnaMdaghanajI kRta anaMtanAtha bhagavAnanuM stavana) AgaLanA 13mA stavananI chellI gAthAmAM zrImad AnaMdaghanajI mahArAja prabhunA caraNakamaLanI sevAnI yAcanA kare che. tethI ApaNane prazna thAya ke mAgI mAgIne prabhunI sevA mAtra kema mAgI ? ApaNe sAmAnyapaNe badhA jaino derAsara jaIe chIe, ghaNA navakArazI tathA covihAra paNa kare che, niyamitapaNe caityavaMdana, sAmAyika vagere karIe ja chIe to te sevA ja thaIne ? te saMzaya dUra karavA
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 2 prakaraNa : 8 AnaMdaghanajI ApaNane samajAve che ke taravAranI dhAra para jema bAjIgaro cAle che tema ApaNe Practice thI taravAranI dhAra para kadAca cAlI zakIe paraMtu jinezvara bhagavAnanI sevA samyakapaNe karavI keTalI dohilI eTale durlabha che, kaThIna che, kAraNa ke jema jema sAdhakanI mumukSutA prabhubhaktithI vadhAre pragaTe che tema tema bhagavAnanuM aMtaravaibhava, anaMtaguNonI sAcI oLakhANa ane bahumAna thAya che. ApaNA saunA hRdayamAM zrI jinezvaradeva, nigraMtha guru ane kevalI bhagavaMte prarUpela dharmanI sAcI zraddhA, bhakti ane AjJAnuM ArAdhana gurukRpAthI samyakapaNe thAya tevI prabhujIne prArthanA. 2. gaNIzrI devacaMdrajI kRta zrI mahAvIrasvAmI bhagavAnanuM stavana zrImada devacaMdrajI mahArAjanA stavanomAM addabhUta dravyAnuyoga (tattvajJAnathI sabhara) ane bhaktiyoganI gaMgA-jamanAno utkRSTa saMgama jovA maLe che. A stavana to dareka jaina zrAvake mukhapATha karI, niyamitapaNe tenI bhakti-parAvartanA artha jANIne karavI tethI saMpUrNa mokSamArganI sAdhanAno krama A padomAM darzAvyo che te samajavo jarUrI che. mAruM atyaMta prANapriya A stavana (badhA ja stavano A pustakamAM select karyA te badhA ja mArA romaromamAM bhaktibhAvanA mojA uchALe che) ane ghaNAM svAdhyAyo karAvavAno suyoga mane prApta thayo che. zrImad AnaMdaghanajI ane zrImad devacaMdrajInA stavanono bhAvArtha sAthe bhakti thAya to avazya aMtarazuddhi thAya ja ane mokSano daravAjo khUlI ja gayo ema mArI anubhUti kahe che. A mahAtmA puruSonuM bahumAna karatAM saMtoSa ja nathI thato ane A pustaka lakhatAM AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 163 je divya AnaMdanI ane anubhUti thaI che te to huM kharekhara gurukRpA ane devakRpAnuM phaLa sAkSAta maLyuM hoya tema bhaktibhAve nivedana karuM chuM. to cAlo ApaNe suMdara rAgamAM gavAya tevI A stavanA zarU karIe :tAra ho tAra prabhu muja sevaka bhaNI, jagatamAM eTaluM sujaza lIje, dAsa avaguNa bharyo, jANI potA taNo, dayAnidhi dIna para dayA kIje... tAra ho tAra prabhu.....(1) A stavanamAM A pustakanuM hArda samAyeluM che ane AtmasAdhanAnA cAre amRta anuSThAnonI saMkSepamAM samajaNa ApaNane samajavA maLe che. jayAre jIvanI kALalabdhi pAke ane tene potAnA AtmAnuM kalyANa karavAnI aMtarajijJAsA jAge tyAre te tIrthaMkaradeva mahAvIra svAmI bhagavAna ane temanA sAcA ArAdhaka saddaguru A baMnnenA zaraNe jaI dAsatvabhAve, bhaktibhAve je prArthanA kare che te kevI suMdara hoya che. te prathama gAthAmAM jovA maLe che : he paramakRpALu deva ! he dInAnAtha ! muja sarIkhA sevaka, dAsa bhaNI dayA dRSTi karI mane A saMsAra samudrathI tAro, pAra karo, avazya pAra utAro. mane tAravAthI tamAruM "tijJANaM tArayANuM" birUda jagatamAM sujaza meLavaze ane tamArI kIrti jagatabharamAM prasarI jaze AvI dAsatvabhAvanI vinaMtI kare che. vaLI mumukSatAnA mukhya lakSaNo potAnA doSa apakSapAtatApaNe joIne prabhu AgaLa tenI AlocanA karatAM kahe che ke, he prabhu ! huM to rAga-dveSa ane ajJAnathI bharelo chuM, viSaya-kaSAyothI mAruM aMtarakaraNa sarvathA malIna che evA A sevakane potAno dAsa jANI he dayAnA sAgara ! mArA jevA dIna, rAMka, anAtha ane tattvazUnya upara dayA karo ane zaraNAgati ApIne saMsArathI tAro. kAraNake ApanA sivAya mAro koI AdhAra nathI.
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 prakaraNa : 8 A vinaMtI karatAM karatAM, zrImad devacaMdrajI mArmika rIte cattAri maMgalamUnA cAre zaraNAnI zaraNAgati garbhita karIne dAsanI bhakti kevI alaukika banAvI de che te kharekhara khUba ja adbhuta ane apUrva bhaktibhAvathI bharapUra che." rAgadveSe bharyo, moha vairI naDyo, lokanI rItimAM ghaNuMya mAto, krodha vaza dhamadhamyo, zuddha guNa naviramyo, bhamyo bhavamAMya huM viSaya mAto. he tAra he tAra (2) he prabhu ! huM rAgadveSathI bharelo chuM ane anAdikALathI svarUpanA ajJAnane kAraNe tIvra aMdhakAramAM jIvuM chuM. meM kyAreya Apa paramAtmAnA darzana samyakrapaNe karyA ja nathI ane ATheya karmono cakravartirAjA moha tenA darzanamoha ane cAritramoharUpI AtmAnA zatruoe mane gherI lIdho che. tethI A lokanI eTale saMsAranI rIta rIvAjomAM ja sAcuM sukha mAnI lokaraMjanamAM ghaNo ja rAcI-mArIne huM rahuM chuM. vaLI mArA ahaMbhAva ane mamatvabhAvane lIdhe (huMpaNuM ane mArApaNAMnA bhAvo) mAruM dhAryuM na thAya, mArI ISTa vastu na maLe to krodhavaza vAtavAtamAM dhamadhamI jAuM chuM, tapI jAuM chuM ane mArA manamAM veravirodha vadhArato jAuM chuM. AvA viSaya-kaSAyanA tIvrabhAvo je Arta ane raudradhyAnamAM mane niraMtara DUbADI rAkhe che tene lIdhe AtmAnA zuddhaguNone kadI jANyA nathI, sAMbhaLyA nathI, to temAM ramaNatA to kyAMthI karI zakuM? he prabhu ! huM bahirAtmabhAve dehamAM ja Atmabuddhine lIdhe pAMca IndriyonA viSayomAM tIvra lubdhatA karI, ghora karmo bAMdhI, cAre gativALA saMsAramAM anAdikALathI rakhaDuM chuM. have he nAtha ! mane kRpA karIne tAro ! juo! devacaMdrajI jevA samartha AtmajJAnI, adhyAtmayoganA prabuddha jJAnI, bhagavAna AgaLa gautamasvAmInI jema nAnA bALaka tarIke jANe kAlAvAlA kare che ! AvA dAsatvabhAvathI AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 165 bhakti karavI te ja amRta anuSThAna che ane A stavanamAM AvI alaukika bhakti zabda zabda guMthAI che te samajIne ApaNA hRdayamAM AvI bhakti pragaTe tevI prArthanAthI havenI gAthAmAM anAdikALanI ApaNI laukika kriyA kevI nirmAlya che teno aNasAra batAve che, jethI ApaNe kriyA jaDatA, zuSkajJAnIpaNuM, lokasaMjJA, oghasaMjJAno tyAga karI amRta anuSThAnone bhaktibhAve sAdhIe. AdaryuM AcaraNa, lokaupacArathI, zAstra abhyAsa paNa kAMI kIdho, zuddha zraddhAna vaLI, Atma avalaMbavinuM, tehavo kArya teNe koI na sIdho. he tAra ho tAra prabhu...(3) he prabhu ! mArA jIve lokonA kahevAthI, dekhAdekhIthI, lokasaMjJAthI, matikalpanAthI dhArmika kriyAo jevI ke cha AvazyakAdi, japa, tapa, caityavaMdana, pratikramaNa ane mAsakhamaNa, pUjA sudhInA kAryo karyA, vaLI thoDo jJAnAvaraNIyakarmono kSayopazama thavAthI dhArmika grantho, zAstrono abhyAsa paNa kaMIka karyo. paraMtu he nAtha ! AtmAnA lakSya vagara ane jJAnI sadgurune oLakhyA vagara, jJAnInI AjJAnuM avalaMbana lIdhA vagara dharmanA badhA ja sAdhano kya, paNa tethI mAruM AtmakalyANa thayuM ja nahi. arthAta mane mArA svarUpanI, AtmAnA zuddha svarUpanI oLakhANa, zraddhA ane anubhUtirUpe samyakdarzana prApta thayuM nahi tethI ''sau sAdhana baMdhana thayA" AvI mArI adhamAdhama dazA che. mATe he dInAnAtha ! mane tamAro dAsa gaNIne kRpA karIne tAro. he prabhu ! Apa to kharekhara "saraNa dayANa, cakhudayANuM, ane magnadayANuM cho, tijJANe tArayANuM" cho. mATe tamArA sivAya mane bIjo koNa tAre ? prathamanI traNa gAthAomAM bahirAtmAnI kevI ajJAna dazA hoya tenuM varNana karyuM ane tevA oghadRSTivALAnI dhArmika kriyAo kevI laukikabhAvathI thAya te samajAvyuM. te badhI dharmakriyAo
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa : 8 167 karavA chatAMya AtmalakSa na thavAthI saMsAraparibhramaNa ghaTavAne badale vadhatuM ja rahyuM che. paraMtu jayAre jIvanI kALalabdhi pAke ane sAdhaka jIvane sAcA sadguru bhagavAnano yoga, oLakhANa, zraddhA thAya tyAre ja te jIva bahirAtmabuddhi choDIne dhIme dhIme aMtarAtmadRSTivALo thAya che. arthAt dehamAM AtmabuddhinuM ajJAna TALavA, have te AtmAnuM sAcuM svarUpa jANavA jijJAsApUrvaka prabhu pAse prArthanA kare che te havenI gAthAmAM samajAve che. svAmI darisaNasamo, nimitta laI nirmalo, jo upAdAna e zuci na thAze, doSa ko vastuno, ahavA udyama taNo, svAmI sevA sahI nikaTa lAze. tAra ho tAra prabhu.....(4). agAu trIjA prakaraNamAM ApaNe mokSamArganA cAra durlabha aMgomanuSyajIvana, jinavANInuM zravaNa, jinavacana para zraddhA ane AjJApAlanapUrvaka saMyamI jIvana -AnA viSe vistArathI joI gayA. e cAra durlabha aMgonA anusaMdhAnamAM A cothI gAthAmAM zrImada devacaMdrajI jainadarzananuM eka uttama tattva prakAze che. koI paNa kArya karavAmAM nimitta' ane 'upAdAna'nI jarUrIyAta avazya hoya che. to mokSarUpI kArya mATe aDhAra doSathI rahita evA zrI mahAvIra svAmI prabhuthI upadiSTa jainadarzana jevuM uttama nimitta prApta thavA chatAM, jo upAdAna evo mAro AtmA zUci athavA pavitra, zuddha thaze nahi to vastuno ja doSa che arthAt mArA AtmAno ja doSa che. athavA mArA udyama eTale mArA puruSArthanI ja khAmI che. nizcayanayathI badhA AtmA siddhasamAna che paNa te siddhapaNAnA anaMtaguNo, jagatanA saMsArI jIvomAM karmothI avarAyelA che, pragaTa thayA nathI. AvA AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna guNo je dravyamAM hoya te dravya AtmA che ane te mokSa prApta karavAnuM mukhya upAdAna kAraNa che. paraMtu jema dIvAsaLImAM agni rahela che. paNa pragaTa nathI, tema ApaNA AtmAmAM siddhatva dravyadRSTithI bhareluM che, paNa pragaTa nathI. te pragaTa karavA tIrthaMkaradeva, sAcA sadaguru ane kevaLI prarUpela dharma te traNa nimitta kAraNa che, temanI sevAbhakti te uttama nimitta che. A gAthAmAM samajAve che ke mane manuSya deha maLyo, jaina dharma prApta thayo ane jinavANI samajavAno uttama yoga prApta thayo chatAMya jo mAro AtmA mokSamArganAM amRta anuSThAno sAdhavAno puruSArtha karavAmAM na joDAya to mAro ja vAMka che. mATe jAgRta jIva prabhunI AgaLa pratijJApUrvaka kahe che ke, he nAtha ! durlabha manuSyadeha, jinavANI ane satnAgnano yoga ane saddagurunA bodhathI have tamArI sevA, AjJA ArAdhuM jethI mAro manuSyabhava saphaLa thAya ane mArI mokSanI maMgaLayAtrA zarU rAkhavA sAthe dina pratidina AgaLa vadhu. mATe he prabhu ! mane tAro, mArA upara kRpA karo, kRpA karo ! AvI rIte hRdayanI prArthanA karIne have eka atyaMta labdhigAthAmAM mAtra cAra lITImAM saMpUrNa mokSamArganI sAdhanA alaukika rIte zrImad devacaMdrajI prakAze che. A gAthAno marma bahu ja samajavAnI jarUra che : svAmI guNa oLakhI, svAmIne je bhaje, darisaNa zuddhatA teha pAme, jJAna cAritra tapa vIrya ullAsathI, karma jhIpI vase mukti dhAme. tAra ho tAra prabhu - (5) svAmI eTale rAga-dveSa ane moha Adi sarva doSo jemaNe saMpUrNapaNe kSaya karyA che evA zrI arihaMta paramAtmA te bhavyajIvonA
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168 prakaraNa : 8 dharmopadeza dvArA tAraka hovAthI zaraNane yogya che ane jinezvara bhagavAnanA anaMta guNone sadgurunA tattvazravaNa vaDe barAbara samajIne atyaMta guNAnurAgathI je bhajaze, alaukika bhaktibhAve sevA, ane AjJA ArAdhanamAM joDAze te sAdhakane 'darIzaNa zuddhatA" eTale sau prathama samyakdarzana nAmano amUlya guNa pragaTaze. bhagavatIsUtra nAmanA pAMcamAM Agama sUtramAM A ja vAtanuM samarthana che te zrImad rAjacandrajInI dRSTie joIe : "A jIva ne A deha evo bheda jo bhAsyo nahi, paccakhANa kIdhA tyAM sudhI, mokSArtha te bhASyA nahi, e pAMcame aMge kahyo, upadeza kevaLa nirmaLo, jinavara kahe che jJAna tene sarva bhavyo sAMbhaLo" (zrImad rAjacaMdrajI kRta - jJAna mimAMsA pada gAthA 3) arthAtu, A jIva ane A deha ema banne sAva judA dravyo che tema jo bhAsyo nathI, potAnA caitanya svarUpano anubhava thayo nathI tyAM sudhI je koI paccakhkhANa ke tyAga, tapa, Adi karavAmAM Ave te mokSArthe thatA nathI. samyakdarzana (AtmAnI anubhUti) pachI ja sarva kriyAo mokSArthe saphala che ema pAMcamA aMgamAM, bhagavatIjIsUtramAM bhagavAne upadezya che. prastuta stavananI have A pAMcamI gAthAnI camatkRti barAbara samajIe. svAmIguNa oLakhI eTale tIrthaMkaradevanA anaMta guNo jevA ke anaMtajJAna, anaMtadarzana, anaMta sukha, anaMta vIrya sau pragaTa thayA che, cAra ghAtikarmono kSaya thavAthI sarva guNo nirAvaraNa (pragaTa) thayA che te paramAtmAnA samyakapaNe darzana bhAvacakSuthI jene thAya te sAdhaka samyakdarzananI prApti kare che. ane AgamamAM kahyuM che tema sAdhakanI mokSayAtrA samakitaguNanI prApti thayA bAda ja zarU thAya che. samakita AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 169 guNa prApta na thAya tyAM sudhI bIjI kriyA zubhabhAvanuM kAraNa bane paNa mokSa prAptinuM kAraNa na bane. mATe te samyakatva guNa sauthI prathama Avazyaka che. ane samyaktva guNa pragaTe tyAre yugapata (eka ja sAthe) jJAna paNa samyakajJAna kahevAya che. samyakatvaguNa pragaTavAthI sAdhakane vItarAga paramAtmA, temano prarUpelo dayAmUla dharma, nava tattva, cha dravyo, AtmAnA cha pada vagerenI samyakuzraddhA ane samyajJAna thAya che. tethI tenI mohadazA jaldI nAza pAmavA lAge che. jema zama, saMvega, nirveda, anukaMpA ane AsthA je samakitanA pAMca lakSaNo che. te jema jema vizuddhatA pAme che tema tema te samyaphacAritranI paNa vizuddhatA karato AgaLa vadhe che. AgaLa jatAM te samakita kSayopakSama mAMthI kSAyikasamakita pariName che ane 4 thI 12 guNasthAnako utkRSTa tapa ane vIryanA utkRSTathI kSapakazreNI ArohaNa karIne sarva ghAtikarmono kSaya karI, 13me guNa-sthAnake sarvajJatA ane saMpUrNa vItarAgatA prApta kare che. AvI paramAtmadazA pragaTa karI aMte cAre adhAti karmono kSaya karI te ayogI kevaLI bhagavAna siddhadazA prApta karI sAdi-anaMta kALa siddhAlayamAM birAje che ane saMpUrNa muktadazA pragaTavAthI sarva karmano kSaya thayo che. tethI te "namo siddhANaM" pada prApta kare che. siddha bane che. zrImad devacaMdrajInI A Mastery che, samarthatA che ke dravyAnuyoga ane bhaktiyoganI evI suMdara saMkalanA karI che ke ApaNane lAge ke A to kAvya che athavA stavana gAIe chIe. paraMtu AvI alaukika padonI racanAmAM AvA AgamanA gUDha rahasyo bhaktiyogathI pragaTa karavA te apUrva ane utkRSTa jJAnasAmarthya hoya tevA mahAtmAo ja karI zake. agaNita vaMdana ho A mahAtmAne ke AvA divya padonI racanA karIne jaina samAja upara anaMta upakAra karyo che. A pAMcamI
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 prakaraNa : 8 gAthA mukhapATha karIne teno artha sahita anuprekSA karavAthI jJAnAvaraNIya karmono jaldI kSaya thaI zake che. mokSaprAptino A mahAmaMtra che. jagat vatsala mahAvIra jinavara suNI, citta prabhu caraNane zaraNa vAsyo, tArajo bApajI, birUda nija rAkhavA, dAsanI sevanA rakhe jozo.. tAra ho tAra prabhu.........2) jagata divAkara, jagata kRpAnidhi, traNeya lokanA samasta jIvonA hita karanAra hovAthI jagata vatsala arthAt zaraNadayANa, tinnANuM tArayANuM, evA zrI mahAvIra jinezvaranI vItarAgavANIne sAMbhaLIne mAruM citta Apa prabhunA caraNa kamaLamAM vAsa karI rahyuM che. bhagavAnanI vANI mAtra vANI nahIM paNa jANe amRtanI vRSTi thaI rahI hoya tevI upamA sAthe zrI yazovijayajI upAdhyAyajI ma.nI nIcenI gAthAmAM jaNAvI rahyA che : giruA re guNa tumataNA, zrI vardhamAna jinarAyA re, suNatAM zravaNe amI jhare, mArI nirmala thAye kAyA re." (upAdhyAya yazovijayajI kRta mahAvIrasvAmI stavana) upAdhyAyajI A gAthAmAM kahe che ke bhagavAna mahAvIranI vANI kevI che ke sAMbhaLatA sAdhakanA kAnamAM ane hRdayamAM jANe amRtanI vRSTi thatI hoya tevI mIThI ane madhurI che ane prabhunA anaMtAguNonuM bahumAna manamAM ubharAtAM jANe mAruM aMtaHkaraNa athavA mAro AtmA ja nirmaLa thAya che, kaSAyane maMda kare tevI pavitra vANI zrI mahAvIra prabhunI che !!! zrI devacaMdrajI A chaThThI gAthAmAM prabhunI vANI sAMbhaLatAM AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 171 potAnuM citta te vANImAM ja sthira thaI gayuM che tema samajAve che ane pachI dAsatvabhAve prabhune "he bApajI !" kahIne saMbodhe che ke jagatanA tAta, jagata pitA, mArI sevA ane AjJApAlananAM thatA doSo pratye nahi jotAM, paNa ApanuM tAraka birUdane rAkhavA mATe paNa A sevakane tArajo . A dAsatvabhaktiyoganuM adbhuta vacana che ke, jANe potAnA samasta doSonI AlocanA karI, zrI devacaMdrajI prabhune yAcanA kare che ke huM to anaMta doSanuM bhAna che paNa tamAruM dInAnAthanuM biruda, tamAruM tijJANuM-tArayANaMnuM birUda, tene sAcavavA paNa mane tAro. mArI sevA-bhaktimAM khAmI hoya te Apa gaNakAratA nahIM, mAtra "zaraNadayANaM'nuM biruda rAkhavA mane he nAtha, ApanA zaraNamAM laI bhavasAgarathI tAro. vinati mAnajo, zakti e Apajo, bhAva syAdvAdatA zuddha bhAse, sAdhI sAdhaka dazA, siddhatA anubhavI, devacaMdra vimala prabhutA prakAze. tAra ho tAra prabhu.......(7) A stavananI chellI gAthAmAM zrImad devacaMdrajI ma. bhagavAnane yAcanA kare che ke he, prabhu ! mArI eka vinaMti Apa svIkArajo ane mane tamArI syAdvAdazailIthI yukta jinavANI je vastudharmane, AtmAnA guNadharmone nitya-anitya, eka-aneka, asti-nAsti, bhinna-abhinna paNe prakAze che te mane yarthAthapaNe, samyakapaNe samajAya tevI mane kSayopazama buddhi Apajo. zrImad devacaMdrajI eka samartha jJAnI, dravyAnuyoganA prabuddha
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 173 bhAvanA karIe ane A stavana atre puruM karIe chIe, he prabhu kRpA karIne amane tAro. 172 prakaraNa : 8 adhyAtmayogI hatA te to temanA stavanonI racanA ja sAkha pUre che. chatAMya, pote bhagavAna AgaLa zrI gautamasvAmInI jema bALaka banIne kAlAvAlA kare che ke he prabhu ! tamArI pAMtrIza atizaya yukta sAvAda rasathI uchaLatI, avisaMvAdI ane bhavaduHkhavAriNI, zIvasukhakAriNI evI jinavANIne huM saMpUrNa bhAvothI samajuM, anubhavuM evI zakti Apajo. arthAtu garbhita rIte zrI devacaMdrajIe bhagavAna AgaLa jANe kevaLajJAna mAgI lIdhuM ke jethI bhagavAnanI vANI sarva nayothI samajAya tevI sarva syAdvAdathI pUrNapaNe samajAya, anubhavAya je kevaLI bhagavAna ja saMpUrNapaNe jANe che. aMtamAM bhagavAnane potAnI bhAvanA jaNAve che ke Apa kRpA karo jethI cothAthI bAramA guNasthAnaka sudhInI sAdhaka dazA huM pUrNapaNe sAdhI zakuM, ane prAMte ApanI kRpAthI siddhadazAnI prApti karI devAmAM caMdramAM samAna vimaLa kahetAM nirmaLa evI prabhunI prabhutA arthAt Atma aizvaryano prakAza huM paNa prApta karuM arthAt mArA anaMta guNo - anaMtajJAna, anaMtadarzana, anaMtavIrya ane anaMta sukha nirAvaraNa thAya ane huM saMpUrNa vItarAgatA ane sarvajJatA rUpI prabhutA prApta karI ApanI kRpAthI dhanya dhanya thAuM !!! AvI alaukika siddhadazAnuM varNana ApaNane zrImad rAjacaMdrajI potAnA racelA apUrva avasara padamAM tAdeza citAra Ape che :"pUrvaprayogAdi kAraNanA yogathI, urdhvagamana siddhAlaya prApta susthita jo, sAdi anaMta anaMta samAdhisukhamAM, anaMta darzana jJAna anaMta sahita jo apUrva avasara evo kyAre Avaze ? ApaNe paNa bhaktibhAve A apUrva avasaranI parama padanI 3. upAdhyAya yazovijayajI kRta RSabhadeva bhagavAnanuM stavana upAdhyAya yazovijayajIe tIrthakara covIsInA 24 stavano racyA che. te uparAMta chUTaka 13 stavano racyA che, temAMnuM A stavana bhaktiyoganuM eka viziSTa, UMDANabharyuM ane upamA alaMkArothI suzobhita stavana che. prabhunI bhakti muktithI paNa vizeSa jemane priya che evA tArkikaziromaNI, nyAyAcAryanI A utkRSTa bhaktipadanI racanAno rasAsvAda have samajIe, gAIe, mANIe, nimagna thaIe RSabha jinarAja muja Aja dina ati bhalo, guNanIlo jeNe tuM nayaNa dITho, duHkha TaLyA, sukha milyAM, svAmI ! tuM nIrakhatAM, sukRta saMcaya suvo, pApa nITho. RSabha jinarAja...(1) RSabhadeva bhagavAnanA darzana thatAM upAdhyAya zrI yazovijayajI ma. prasannatAthI kahe che ke, he RSabha jinarAja ! Ajano mAro divasa ghaNo ja bhalo eTale zreSTha che ke guNomAM nIlamaNI samAna Apa paramAtmAnA mane bhAvacakSuthI yathArtha darzana thayA ! he prabhu ! tamArI nirvikAra vItarAga mukhamudrAne nirakhatAM, eTale dhyAnathI ekITaze jotAM mAruM mana ApanA anaMta guNomAM jANe lIna thaI gayuM, mArA mananA sarva duHkho TaLI gayA ane AtmazAMtirUpa sAcA sukhanI prApti thaI ! A gAthAmAM upAdhyAyajI AtmAnI anubhUtinA alaukika sukhanI prApti vItarAga prabhunA darzanathI thaI teno AnaMda vyakta kare
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 prakaraNa : 8 che. ane te prabhudarzananuM phaLa AtmazAMti rUpe anubhavI ane sukRta kahetAM puNyAnubaMdhI puNyano saMcaya thayo, vadhAro thayo sAthe sarva pAponuM mULa kAraNa mithyAtva che jeno nAza thavAthI mAro AtmA kharekhara dhanya thayo. eka vAta vicAravA jevI che ke ApaNe paNa dararoja derAsara jaIe chIe, prabhunA darzana ane caityavaMdana paNa karIe chIe paNa kyAre paNa AvA alaukika bhAvavaMdanano ullAsa e keya vAra anubhavyo che ?? bhagavAnanA anaMtaguNonuM guNAnurAgapUrvakanI bhakti, vaMdana, stavana kema karavA te AvA alaukika pado ApaNane vItarAga prabhunA darzana, bhakti kevI rIte karavA tenI UMDI samajaNa Ape che. prabhu nA guNonuM bahumAnapUrvakanI ullasitabhAvavALI bhakti, darzana jo thAya to avazya samyakdarzananI prApti thAya tema havenI be gAthAmAM samajAve chekalpazAkhI phalyo, kAmaghaTa muja malyo, AMgaNe amiyano meha vUTho, muja mahIrANa, mahIbhANa tuja darzane, kSaya gayo kumati aMdhAra jUTho. RSabha (2) upAdhyAyajInA sarva stavanomAM A stavana mane sauthI vadhAre prANapriya che. kharekhara sAcuM kahuM to mane A mahAtmAonA badhA ja pado ekabIjAthI vadhAre priya ane Priceless arthAtu aNamola lAge che. AnA paripAkarUpe A pustakamAM aneka sthaLe kaDInI zarUAtamAM ja mArAthI anAyAse lakhAI jAya che ke A stavana, A kaDI mane vizeSa priya che. kone prathama naMbara Apu ane kone bIjo naMbara ApuM te nakkI karavAmAM ja bIjA navA navA bhAvonI hRdayamAM phuraNA thAya che ane naMbara ApavAnuM bAjumAM rahI jAya che. AvI alaukika prabhubhakti A paMcamakALamAM ApaNane je A pado dvArA prApta karavAno suyoga maLyo che te to kharekhara mahAnuM puNyodaya ane gurukRpA ja che. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 175 uparanI gAthAmAM upAdhyAyajI kahe che ke, he prabhu ! ApanA bhAvadarzana thatAM jANe mArA AMgaNAmAM kalpazAkhI athavA kalpavRkSa ugI nIkaLyuM athavA icchita phaLa ApanAra kuMbhaghaTa eTale divya ghaDAnI prApti thaI. A padano UMDo artha karIe to upAdhyAyajI ApaNane samajAve che ke prabhunA divyadarzanathI jevA prabhunA anaMtaguNo pragaTa thayelA dekhAya che tevA ja guNo potAnA AtmAmAM nizcayanayathI akhaMDapaNe rahelA che tenI zraddhA ane AtmaanubhUtirUpa AtmA ja kalpavRkSa ane kAmaghaTa che tevI zAzvata saMpatti prApta thaI che. AgaLa kahe che ke, he prabhu ! mahIrANa eTale cakravartI rAjA jevA Apa mane rakSaka maLyo che tenI sAthe mahIbhANa eTale sUrya samAna ApanA kevaLajJAnanA darzana mane ApanI pratimAmAM jovA maLe che tethI mArA dehamAM mArApaNAnI buddhirUpI kumati, mithyAtvarUpI aMdhakAra dUra thayo ane samyakdarzanarUpI prakAzano anubhava thayo. ekeka gAthAmAM alaukika bhakti ane guNAnurAganI prazastabhAve je stavanA karI che te jANe gAtAM, gavaDAvatAM ApaNane mahAvidehakSetre sImaMdharasvAmInA samavasaraNanA darzana karAvatuM hoya tevuM A stavana che ! havenI gAthAmAM jinezvaradevanI prabhutA ane temanI aMtaravaibhavanI samRddhi kevI unique arthAt anupama che te samajAve che :kavaNa nara kanakamaNi choDI tRNa saMgrahe, kavaNa kuMjara tajI karaha leve ? kavaNa bese tajI kalpataru bAvaLe ? tuja tajI avara sUra koNa seve ? RSabha jinarAja...........(3) agAu jaNAvyA pramANe upAdhyAya zrI yazovijayajInI vidvatA ane jJAna-samarthatA temanA zAstromAM acUka jhaLake che, paNa te sAthe temanA stavano ane sajajhAyomAM paNa uttama zabda prayoganI kuzaLatA ane upamA alaMkArathI zuzobhita gAthAsUtronI racanA keTalI addabhUta
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ 177 176 prakaraNa : 8 che ! jaina samAja upara upAdhyAya zrI yazovijayajIno atyaMta moTo upakAra che. emaNe adhyAtmasAra, jJAnasAra, adhyAtmaupaniSada Adi grantharatno ane amUlya sajajhAyo racIne ApaNane vItarAga bhagavAnanI ArAdhanA, bhakti, sevA kevI rIte karavI tenuM spaSTa mArgadarzana ApyuM che. uparanI gAthAmAM kahe che ke AvA vItarAga paramAtmAnI bheTa (oLakhANa) thavAthI have ""kavaNa" eTalo koNa evo manuSya hoya ke je kanakamaNI eTale pArasamaNIne choDI tRNa eTale ghAsa saMgrahe ? athavA kuMjara eTale hAthIne choDI UMTa upara bese ? athavA suMdara kalpavRkSanI chAyAmAM besavAnuM choDI kAMTALA evA bAvaLanA jhADanI chAyAmAM bese ? samaju manuSya te na ja kare. tevI rIte upAdhyAyajI kahe che ke vItarAga paramAtmAne choDIne anya rAgI ane dveSI devonI koNa sevA kare ? arthAtuM samaju sAdhaka kadApi tema na ja kare. eka muja Teka suviveka sAheba sadA, tuja vinA deva dujo na IhuM, tuja vacana-rAga sukha sAgare jhIlato, karmabhara bhrama thakI huM na bIhuM. RSabha.... (4) A gAthAmAM tatvArtha zradhdhAnaM sargarzanam e tattvArthasUtranI prasiddha gAthAnuM AlaMbana puSTa karatuM uttama udAharaNa upAdhyAyajInI prabhubhaktimAM jaNAya che. jainadarzanamAM sadeva, saddaguru ane kevaLI prarUpela dharma - A mULabhUta tattvanI ja sAcI zraddhA, bhagavAne kaheluM prakAzeluM badhuM ja tattvajJAna yathArthapaNe temaja che, "tahatti tahatti" evA vacano gaNadhara bhagavaMto bhagavAnanA samavasaraNamAM jema bole AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna che. tema A gAthAmAM upAdhyAyajI kahe che ke mArI A Teka che. arthAt mAro dRDha nizcaya che ke suviveka eTale samyakajJAnathI mAro A vizvAsa che ke mArA sAheba zrI RSabhadeva bhagavAna sivAya bIjA koI devane kadIya icchavAno nathI. eTaluM ja nahi, paNa he deva ! tamArI jinavANInA vacano pratyeno mAro atyaMta rAga, avalaMbana evo to prabaLa che ke "karmabhara' eTale karmanA bhArathI bhramita thaIne gabharAvAno nathI, nirbhaya chuM. mArA mAthe tamArA jevA traNe lokanA nAtha che ! pachI mane bhaya zAno hoya ? koDI che dAsa vibhu tAhare bhalabhalA, mAhare deva tuM eka pyAro, patitapAvana samo jagata uddhAraka, mahira karI mohI bhavajaladhi tAro... RSabha jinarAja.....() he vibhu ! he prabhu ! ApanA to karoDo mANaso, munio, gaNadhara bhagavaMto sevaka che, indro jevA samyakdaSTi devo paNa ApanA dAsa samAna che. paraMtu mArA manamAM to eka Apa ja prANapriya nAtha athavA bhagavAna cho. vaLI Apa prabhu patitapAvana eTale saMsAramAM rakhaDato-2jhaLato, anAthanA nAtha, apavitra evA mane pavitra karanArA, pAvana karanArA deva cho. mATe he nAtha ! mahera karI eTale kRpA karI mane bhavajaladhi eTale saMsAra samudrathI pAra karo ane mAruM kalyANa karo. prabhune vAraMvAra dAsatvabhAve vinaMti karIne have AgaLanI gAthAmAM potAnI bhakti kevI prabaLa che te prabhune nAnA bALakanI nirdoSatApUrvaka kahI batAve che ! A gAthAmAM je prabhubhaktinuM alaukika varNana karyuM che tevI vyakti ApaNane maMgaLAcaraNamAM joI gayA tema gautamasvAmI ane sulasA zrAvikAnI bhakti kevI prabhu pratye hatI, tevI ja bhakti A gAthAmAM prakAzita kare che :
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 muktithI adhika tuja bhakti mujamana vasI, jehasuM sabaLa pratibaMdha lAgyo, camakapASANa jema lohane kheMcaze, muktine sahaja tuja bhakti rAgo, prakaraNa : 8 A bhaktiyoga amRta anuSThAna je cAre mahAtmAonAM A pustakamAM samajAvyA che te cAre stavanono nityakrama dina-rAta mArI bhaktimAM 25 varSothI cAlu che ane hajIya hRdaya bharAtuM nathI. ghaNIvAra to A bhakti rAtanA lAko sudhI ekadhArAe banI rahe che. teno rasAsvAda to mANavA jevo che ! vacanomAM to badhuM samajAvI zakAtuM nathI. kAraNake samartha jJAnI puruSonA vacanomAM sAgara jevuM UMDANa ane gahana tattvajJAna zabde zabde bhareluM che. jema jema pharI pharI vAMcIe, vicArIe, anuprekSA karIe tema bhagavAnanA tattvanA camatkAro ApaNA hradayamAM divya prakAza pAthare che. AvuM bahumAna jJAnI puruSanA stavanomAM, vacanomAM hRdayamAM thavuM ja joIe. uparanI gAthAmAM zrI upAdhyAyajI ma. bhagavAnane kahe che ke, he prabhu! mukti eTale mokSathI paNa adhika mUlyavAna tamArI AjJAbhakti mArA manamAM vasI che, mArA romeroma tamArI bhaktithI mArA DNAmAM ekameka thaI gayAM che. te bhaktithI mane khUba ja baLavAna pratibaMdha kahetA mAruM mana tamArI bhaktithI tamArA caraNomAM sthira thaI gayuM che. te bhakti vinA huM have jIvI zakuM tema nathI. juo utkRSTa sAdhakanI prabhubhakti kevI prabaLa che ! tenuM udAharaNa samajAve che ke, jema camaka pASANa eTale lohacuMbaka (Magnet) jema loDhAne kheMce che tema tamArA pratyeno prazastabhaktirAga saheje (Effortless) mArI muktine kheMcI lAvaze evI mane pUrepUrI khAtrI che. A gAthAno marma samajIe to jema Adyaguru zrI gautamasvAmIne bhagavAna AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 179 mahAvIre kahyuM ke, gautama ! tane kevaLajJAna nathI thatuM tenuM kAraNa mArA pratye tAro bahu bhaktirAga che te choDI de, to hamaNAM ja kevaLajJAna ApI dauM ! tenA javAbamAM gautamasvAmI kahe che ke, prabhu! mane tamArA caraNonI bhaktimAM ja rahevA do ane tenA badalAmAM mane mukti paNa nathI joItI. pachI ApaNe jANIe chIe ke karuNAsAgara bhagavAne dIvALInI sAMje zrI gautamasvAmIne devazarmAne bodha ApavA AjJA karI ane rAtanA prabhu mahAvIranA nirvANanA samAcAra sAMbhaLI, gautama svAmI vilApa karavA mAMDyA ane jyAre rAgano paDado haTyo tyAre kSapakazreNI mAMDI, te ja rAtanA kevaLajJAna pAmyA ! A che nimittanuM bahumAna ane prabhubhaktinuM phaLa, AjakAla ghaNA loko nizcayanayane ekAMte pakaDIne mAtra upAdAna eTale AtmAno ja lakSa kare che ane nimittanI jarUra nathI, bhakti te rAga che mATe baMdhananuM kAraNa samajI zuSka adhyAtmI banI jAya che. jinamArgamAM paNa nizcaya ane vyavahAra, upAdAna ane nimittanI samatulA rathanA be paiDA samAna hovAthI syAdvAda vANInuM ArAdhana samyak bane che. A ja vAta upAdhyAyajI nIcenA temanA divya sUtramAM prakAze che H"nizcayanaya avalaMbatA, navi jANe tasu marma, choDe je vyavahAranejI lope te jina dharma... nizcaya daSTi hRdaye dharIjI, pAle je vyavahAra puNyavaMta te pAmaze jI, bhava samudrano pAra" sobhAgI jina ! sImaMdhara suNo vAta... (upA. yazovijayajI kRta savAso gAthAnuM stavana, DhALa-5, gAthA 53, 54) uparanI gAthAo dareka sAdhake hRdayamAM sthira karavI joIe to ja ApaNI sAdhanA samyak thaze. arthAt bhagavAne kahelA badhA ja
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 prakaraNa : 8 anuSThAno - bhakti, cha Avazyaka, pratikramaNa Adi vyavahAra dharmanI kriyA AtmAnA lakSapUrvaka ane bhAvapUrvaka karavAthI ja bhava samudrano pAra thAya che. dhanya te kAya, jeNi pAya tuja praNamIye, tuja thaNe jeha dhanya! dhanya ! jIhA, dhanya te hRdaya jiNe tuja sadA samarIe, dhanya te rAta ne dhanya! dihA, RSabha jinarAja ....(7) juo... A gAthAmAM nyAyavizArada, samartha jJAnayogI, upAdhyAya zrI yazovijayajI prabhunaMdana ane prabhubhaktinuM kevuM utkRSTa bahumAna samajAve che ke, he prabhu ! te sAdhakanI kAyAne paNa dhanya che ke je kAyA haMmezAM ApanA caraNakamaLamAM ullasita guNAnurAgathI praNAma kare che. vaLI he prabhu ! tamArI bhAvapUrvaka stavanA ke bahumAna kare che te jihvA eTale jIbhane paNa dhanya che. vaLI te sAdhakanA hRdayane paNa dhanya che ke je sadA tamAruM ja smaraNa kare che. tathA te rAta ane divasanI paLone paNa dhanya che ke, je kALamAM mAtra tamAruM ja smaraNa manamAM rahyA kare che ! AvI romeroma bhakti prabhu pratyenI jenA hRdayamAM ahorAta cAlatI hoya che. te sAdhakane dhanya che, dhanya che! A gAthAnA divyavacano je bhaktiyoganA amRtaanuSThAna upara sonAnI chApa jANe pADe che, arthAt AvI alaukika bhakti ArAdhanAthI sAdhaka avazya samyadarzana pAmI prAMte kevaLajJAna pAmI mokSe avazya jaze evI A stavanamAM alaukika bhakti kevI rIte karavI te upAdhyAyajI samajAve che. eka padamAM zrImad devacaMdrajI jinezvara bhagavAnanAM vaMdananuM alaukika mAhAbhya AvI rIte jaNAve AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 181 "ekavAra prabhu vaMdanA re, Agama rIte thAya, kAraNa satye kAryanI re, siddhi pratIta karAya." | (saMbhavanAtha bhagavAnanuM stavana zrI devacaMdrajI) arthAt vItarAga paramAtmA anaMtajJAnI, anaMtadarzanI, svasvarUpamAM ramaNatA karavAvALA, parama paramezvara che, traNe lokane mATe pUjaya che, tAraNahAra che. AvI anupamabhAvathI, AgamazAstronuM rahasya samajIne prabhune samyakrapaNe oLakhIne bahumAnapUrvaka je sAdhaka vaMdana kare che tenuM ekavAranuM vaMdana paNa potAnA AtmAnI mukti nIpajavA rUpa kArya siddhi avazya thAya ja. have nIcenI be gAthAmAM upAdhyAyajI dAsatva bhAve prabhunI pAse yAcanA ane stavanA kare che :guNa anaMtA sadA tuja khajAne bharyA, eka guNa deta muja zuM vimAso ? rayaNa eka deta zI hANa rayaNAyare ? lokanI ApadA jeNe nAso.....(2) he prabhu ! ApanA zuddha AtmArUpI khajAnAmAM to haMmezAM anaMtaguNorUpI anaMta ratno bharyA che. temAMthI eka ''kSAyika samakita guNa" mane ApatAM Apa zuM vimAsaNa kahetAM vicAramAM paDI gayA ? jevI rIte rayaNAyara eTale ratnAkara athavA samudramAM jayAM anaMta ratno paDyA che temAMthI eka ratna ApI de to tene zI hANa athavA khoTa paDavAnI ? kaMI ja nahi. paNa te ratnavaDe lokonI ApadAono nAza thAya. tema Apa he prabhu ! mArA para kRpA karIne eka kSAyika samaktirUpI ratna mane Apo to mArA badhA guNo prAMte kSAvikabhAve pragaTe, nirAvaraNa thAya ane huM paNa siddhadazAne pAmuM.
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 prakaraNa : 8 have chellI gAthAmAM u. yazovijayajI bhagavAna pAse sIdhuM mokSapada ja mAgI le che ! gaMgAsama raMga tuja kIrti kallola ne, ravi thakI adhika tapa-teja tAjo, nayavijaya vibudha sevaka huM Apano, jaza kahe aba mohI bhava nivAjo. RSabha jinarAja (9) he nAtha ! gaMgAnadInI jevo zItaLa ane pavitra ApanA saMgano, ApanA zaraNano raMga che. ApanA "vitrAnuM tArayAna'' nA kIrtinA kallolorUpI taraMgo sakaLa vizvamAM prasarI rahyA che. vaLI ApanuM kevaLajJAnanuM teja ane tapa sUrya karatAM vizeSa dedIpyamAna che. aMtamAM paMDita zrI navijayajInA ziSya zrI yazovijayajI mahArAja prabhune kahe che ke, he nAtha ! huM Apano ja sevaka chuM. mATe mane have saMsAranA sarva duHkhothI sarvakALane mATe nivRtti ApI anaMtasukhanA dhAma evuM mokSapada ApIne he nAtha ! mArI aradAsa, yAcanA svIkAro. mArA para kRpA karo. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 183 maLe che ane jo A gAthAonA bhAvArtha samajIne tevI bhakti ApaNA hRdayamAM jAge to A amRta anuSThAnothI sAdhakane samyadarzanathI mAMDIne TheTha siddhadazA kema prApta thAya teno sugama, saraLa, ane gAIne AnaMda mANI zakAya, rasAsvAdanA aMtaramAM ubharA Ave evI mokSanI maMgaLayAtrAnuM kAraNa bane evI A bhaktirUpI "saMjIvanI auSadhi" che, ane sapharI jahAja che je sAdhakane avazya bhavasamudrathI pAra utArI, mokSapurImAM hemakhema pahoMcADe che. prathama gAthAmAM bhagavAnane "zrI zaMkara' tarIke saMbodhe che teno paramArtha evo che ke ""zrI" eTale bhagavAna anaMtajJAnAdi saMpattinA nAtha che ane tenAthI anubhavAto zAzvata AnaMda - sukha tenA karanArA che, evA candraprabhu svAmI che. vaLI cAre dhAtikarmono jemaNe kSaya karyo che evA sarvajJa bhagavAna sAdi anaMta samAdhi sukhamAM magna-lIna hovAthI ane zukladhyAnamAM ekAgrapaNe mAtra svarUpa bhogI hoya che tethI 'dhyAtA' paNa kahevAya che. vaLI 'vibhu' eTale mahAna athavA samartha svAmI che. jemaNe darzanamoha ane cAritramohano sarvathA nAza karIne vItarAgatA ane sarvajJatA prApta karI che. tethI AvA alaukika devAdhidevanI olage eTale sevA bhakti, AjJA pALavI te rUpI dhana prApta karavA huM Avyo chuM ema prathama gAthAmAM vyakta kare che. vaLI vizeSamAM vItarAga paramAtmAnuM mArA hRdayamAM vizeSa AkarSaNa-bahumAna che. zAnta sudhArasamAM jhulatI pratimAjInI mukhamudrA nihALatAM mArA badhA kaSAya-viSayanA bhAvo ApoApa ja dUra thaI jAya che! A gAthAmAM zrI mohanavijayajI ApaNane upAdAna ane nimittano saMbaMdha che te samajAve che. ApaNane badhAne A anubhava che ke, jyAre ApaNe derAsaramAM darzana karavA jaIe chIe ane manamAM dhAro ke dhaMdhAnA vicAro, roja-barojanAM sAMsArika 4. zrI mohanavijayajI kRta zrI candraprabhu jina stavana zrI zaMkara caMdraprabhu re lo, tuM dhyAtA jagano vibhu re lo, tiNe huM olage AvIyo re lo, tame paNa muja mana bhAviyo re lo. zrI zaMkara caMdraprabhu re lo (1) bhaktiyoga amRta anuSThAnanuM cothuM stavana have samajIe. A cAre mahAtmAonA stavanamAM vItarAga paramAtmAnA anaMta guNonuM bahumAna ane ananya bhaktibhAva ApaNane viziSTa zailImAM jovA
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 prakaraNa : 8 kAryonA vicAromAM mana game teTaluM AkuLa vyAkuLa hoya to paNa jevA nIsihi" bolIne prabhunA darzana thAya ke tarata ja jANe ApaNA badhA saMkalpa-vikalpo baMdha thaI jAya che ane hRdayamAM eka adbhuta AnaMdanI anubhUti thAya che. tenuM kAraNa ApaNo AtmA je mokSa mATe upAdAna kAraNa che, te moha aMdhakAramAM sutelo hoya che, tyAre kaSAyanA bhAvo (Arta ane raudradhyAnanA mAThA pariNAmo) tIvrapaNe vartatA hoya che, paraMtu vItarAga paramAtmAnuM darzana mAtra thavAthI, te uttama nimittanAM sAnidhyamAM kSaNavAra mATe ApaNuM upAdAna prabhu pratye sanmukha thAya che. jo guNAnurAgavALuM darzana thAya to koI dhanya paLe "citta prasannatA"nI prApti thAya. A pustakamAM samajAvelA prItibhaktinA stavanono bhAvArtha jema jema samajIne prabhunA darzana thaze tema tema sutelo upAdAna AtmA jAgRta thaze. dIdhI caraNanI cAkarI re lo, huM evuM harakhe karI re lo, sAhiba sAmuM nihALajo re lo, bhavasamudrathI tArajo re lo, zrI zaMkara candraprabhu re lo (2) ghaNIvAra ApaNane jainadharma janmathI maLyo che tethI sAmAnyapaNuM thaI jAya che, paraMtu A manuSyabhavamAM prabhunA darzanano yoga keTalA mahAna puNyodayano yoga che teno khyAla sudhAM ja nathI raheto. AvA samartha jJAnI mahAtmAonA stavano, vacano ApaNane jAgRta kare che ane samajAve che ke, Avo avasara pharI maLavo bahu durlabha che mATe jhabake motI parovI lo arthAta manane prabhunA dhyAnamAM joDI lo. "avasara bera bera nahi Ave." (zrI AnaMdaghanajI) RSabhadeva bhagavAnanA samavasaraNamAM Indra mahArAjA bhagavAnane agaNita vaMdana karI, bharata cakravartI je kSAyika samakitI hatA tenA AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 185 viSe indra kahe che ke, he prabhu ! mArI IndranI badhI puNyAI to kaMI kAmanI nathI, kAraNa ke bharata rAjA tamArI je sevA, saMyama, tapanI sAdhanA karI zake che. tevI sevA amArA devothI thatI nathI. Ano bhAvArtha e che ke, bhagavAnanI sevA mAtra manuSyabhavamAM ja thaI zake che. devo, tiryaMco ane nArakInA jIvo to prabhusevA karI zakavA samartha ja nathI. Indra jevA samyakdaSTidevo paNa manamAM icche che ke kyAre amane pharIthI manuSyabhava maLe ane vItarAga bhagavAnanuM zAsana tathA darzanano yoga maLe jethI ame saMyamanI samyapha ArAdhanA karI bhavabhramaNathI mukta thaI zakIe. bIjI gAthAmAM bhagavAnane kahe che ke, he prabhu ! ApanA caraNakamaLanI cAkarI, sevA, pUjA, bhakti ane mahApuNyanA yoge maLI che. tethI huM ApanI sevA harSapUrvaka eTale ullasata bhAve, kapaTarahita Atama arpaNa karIne, mAtra ApanI kRpAdRSTi mane prApta thAya te mATe yAcanA karuM chuM. AgaLa kahe che ke Apa eka vAra mArA para amIdaSTi karIne jozo, kRpAdRSTi karazo to huM bhavasamudrathI pAra pAmI jaIza evuM ApanuM taraNatAraNa birUda rAkhavA mane he prabhu ! darzana Apo. A mahApuruSo ApaNane kevI suMdara prabhubhaktino mArga batAve che te AnaMdaghanajInA cothA stavanamAM pahelI gAthA juo : "abhinaMdana jina darizaNa tarasIye, darizaNa durlabha deva, mata mata bheda re jo jaI pUchIe, sahu thApe ahameva.. | (AnaMdajIkRta cothuM abhinaMdanasvAmI stavana) samartha adhyAtmayogI zrI AnaMdaghanajI mahArAja prabhune kAlAvAlA kare che ke, he nAtha ! tamArA darzananI tIvra tarasa lAgI
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ 186 prakaraNa : 8 che kAraNake vItarAga paramAtmAnuM samyakdarzana - yathArtha darzana thAya to jIvane samakitanI prApti thAya evuM Agama vacana che. AvI tarasa, tRSNA, pIpAsA, tIvra jijJAsA, ApaNA hRdayamAM prabhunA darzana karavA jatAM thavI joIe. have zrI mohanavijayajI trIjI gAthAmAM vItarAga paramAtmAnA anaMtaguNo pratye temanA hRdayamAM kevo guNAnurAga che te samajAve che. agaNita guNa gaNavA taNIre lo, mujamana hoMsa dhare ghaNI re lo, jima nabhane pAmyA paMkhI relo, dAbe bALaka karathI lakhI re lo. (3) AtmAnA asaMkhyAta pradeza che ane jaina Agamo AvuM samajAve che ke jagatanA sarva jIvo siddha samAna che, arthAt siddha paramAtmAnA jeTalA guNovALu temanuM upAdAna che arthAt badhA jIvono AtmA anaMtaguNono samudra che. paNa saMsArI jIvonA te anaMtaguNo karmothI avarAyelA che, pragaTa nathI. paraMtu tIrthaMkara bhagavAna ratnatrayInI sAdhanA vaDe zukladhyAnanI zreNImAM cAreya ghAtikarmono (jJAnAvaraNIya, darzanA-varaNIya, aMtarAya ane mohanIya - A ghAti karmo che teno) kSaya kare che. temanA anaMtaguNo kSAyikabhAve nirAvaraNa thAya che, pragaTe che. zrI movijayajI trIjI gAthAmAM nAnA bALakonI jema nirdoSatAthI prabhunI bhakti karatAM kahe che ke, he nAtha ! tamArA guNo to agaNita che, kharekhara anaMta guNo ApanA AtmAmAM pragaTyA che te mArI alpa buddhithI gaNI zakAtA nathI, bhaktibhAve te guNo gaNavAnI hoza ane umaMga mArA manamAM mAto nathI. have upamA ApIne samajAve che ke, jema pakSI AkAzanuM mApa levA gaganamAM uDe che. to paNa AkAzane te mApI zakatuM nathI. nAnuM bALaka be hAtha pahoLA karIne AkAza ''AvaDo moTo che" te batAve che paNa mApI na zake tema he nAtha ! huM to alpamati tamArA agaNitaguNo AkAzarUpa AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 187 hovAthI gaNI zakuM tema ja nathI. A badhA mahAtmA puruSo samartha Atma anubhavI che, Agama zAstronA pAragAmI che paNa bhagavAna AgaLa kevI nirdoSa bhakti nAnA bALakanI jema kare che ! havenI je traNa gAthAo che te to atyaMta alaukika sAmarthyavALI che. bhaktiyoganI jANe pavitra gaMgA che. A gAthAo sarva sAdhakoe mukhapATha karIne niraMtara tenuM pArAyaNa bhaktibhAvathI karavuM to adbhUta zakti ane ananya bhaktibhAva pragaTa thaze evI mArI anubhUti che. jo jina tuM che pAzaro re lo, karamataNo zo Azaro re lo, jo tume rAkhazo godamAM re lo, to kima jAzuM nigodamAM re lo. // 4 // AvA jJAnI puruSonAM sAgara jevA UMDANamAMthI AtmaanubhUtinA amRtaratno jevA dareka vacano kharekhara anaMta anaMta bhAva ane naya nikSepavALA prabaLa vacano che. kahyuM che ke, "satpuruSanA ekeka vacanamAM anaMta Agama samAyA che." (zrImad rAjacaMdra vacanAmRta patrAMka 166.) uparanI gAthAmAM granthakAra kahe che ke, he jinadeva ! he vItarAga paramAtmA ! jo ''tuM che pAzaro' eTale jo mArI bhaktithI Apa prasanna thayA cho, ApanI amIdraSTi mArA para jo thaI hoya to have karmano jora mArA AtmA para cAlaze ja nahi. atre 'pAzaro' zabda anukULa, prasanna, prabaLa avalaMbanarUpe prabhu mATe vaparAyo che. maMgaLAcaraNamAM ApaNe joI gayA ke bhagavAna mahAvIranuM avalaMbana, Azaro, prabhunI kRpAdRSTi kevI gautamasvAmIne TheTha kevaLajJAnanuM prabaLa kAraNa banI gaI, sulasA zrAvikAne prabhunI alaukika bhaktinuM avalaMbana tIrthaMkaranAmakarmarUpe pariNamyuM ane zrI mAnatuMgAcAryajIne RSabhadeva bhagavAnanuM avalaMbana kevuM pAzaruM thayuM ke bhaktAmaranI
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 prakaraNa : 8 racanA ane stavanA karatA karmano Azaro, jora tUTavA lAgyuM ane 48 beDIo tUTI gaI. tevI ja rIte zrI caMdanabALA bhagavAna mahAvIranuM avalaMbana, aMdhArI koTaDImAM traNa divasanA upavAsa ane pagamAM beDI, kevA dArUNa karmo sAme laDavAmAM zUravIratA ApI ane badhA ja duHkho dUra thayA eTaluM ja nahi paNa te ja bhave caMdanA sAdhvIjI mokSe sIdhAvyA !! tevI ja rIte vartamAnakALamAM paNa bhagavAna mahAvIranuM zAsana, temanA AgamasUtro, temanA zAsanamAM thayelA prabuddha AcAryo ane upAdhyAyajI, sarva sAdhu bhagavaMtonAM vacanAmRta, stavano Adi ApaNane atyAre paNa prabaLa avalaMbana che. A pustaka lakhavAno mAro mukhya dhyeya A ja che ke bhagavAnanA virahamAM, 2600 varSonA lAMbA gALA bAda paNa, bhagavAnanI karuNA, prabhunI kRpA sarva jIvo para niraMtara varSe che. mAtra ApaNuM pAtra avaLe che te savaLuM karavAnI jarUra che. jema UMdhA ghaDAmAM ke pIpaDAmAM varasAdanuM pANI saMgrahI na zakAya paNa sIdhA ghaDAmAM saMgrahI zakAya tema, ApaNI prIti, ApaNI bhakti jagatanA saMbaMdhomAM ane padArthomAM che. te dhIme dhIme ghaTADIne deva-guru-zAstronI bhaktimAM joDAya to A manuSyabhava mokSanI maMgaLayAtrAmAM saMpUrNa saphaLatA Ape che. "paMcamakALe jinabiMba, jinAgama bhaviyaNa ko AdhArA, jigaMdA torI akhiyanameM avikArA" (zrI vinayavijayajIkRta aMtarAya karma nivAraNa pUjA) uparanI gAthAnA uttarArdhamAM zrI mohanavijayajI prabhune kahe che ke, jema nAnuM bALaka mAtAnI godamAM vartatuM hoya tyAre nirbhaya ja hoya che tema he prabhu ! tamArI godamAM eTale tamArA avalaMbanathI, tamArA guNAnurAgavALI prazasta bhaktimAM jo amArI cittavRtti lIna thAya, jo tamArA zaraNe ame tana-mana-vacana-dhananI ekaniSThAvALI AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 189 arpaNa karIne bhaktimAM lIna thaIe to he prabhu ! tame jo godamAM eTale tamArA caraNomAM zaraNAgata amane Apo to have narakanigoda jevI nIcenI gatimAM javAno Question ja nathI, arthAt jo tamArI kRpAdRSTithI amane samakitanI anubhUti thAya to mAtra 34 bhAve siddhadazAnA ane adhikArI thaIe ema tamAruM Agama amane geranTI Ape che. tamArA vacano to rAmabANa jevA che je sAdhakane cAre gatinA du:khomAMthI mukta karIne paMcamagati - mokSagati apAve tevuM tamAruM ''tijJANaM tArayANa" birUda che to have amane he prabhu ! tAro ane kRpA karo. A gALAmAM bhaktinA traNa mukhya lakSaNo - prema-zraddhA ane arpaNatAnI dIvyatA prakAze che ane tenuM phaLa bhaktanI nirbhayatA ane nizaktAnI prApti che, ane te TheTha mokSapurInI yAtrA saphaLa karAve tevuM prabaLa avalaMbana che !!! jaba tAharI karuNA thaI re lo, kumati durgati dUre gaI re lo, adhyAtama ravi ugiyore lo, pApa karama kahAM pugiyAre lo (5) he prabhu ! mArA vaDe karAyelI bhaktinA phaLarUpe ApanI amIdaSTi, karuNAnI kRpAdRSTi mArA pratye thaI tyArathI mArA hRdayamAMthI kumati eTale mAThA pariNAma, ArtadhyAna raudradhyAnanA malIna pariNAmo dUra thaI gayA, jenA phaLa tarIke mAro AtmA have mAThI gati jevI ke naraka ke nigodanAM tIvra karma bAMdhI zake tema ja nathI, paraMtu anukrame AtmAnuM kalyANa ja thaze. vaLI Apano adhyAtmarUpI sUrya ugyo. ApanA kevaLajJAnanA prakAzathI ApanI dezanAnuM zravaNa thatAM, jema sUrya ugatAM pRthvI upara aMdhakAra dUra thaI ujajavaLa prakAza thAya che, tema ApanA tattvapravacanathI mAruM anAdikALanuM mithyAtva eTale ajJAna dUra thayuM che. samyakatvanI anubhUti thavAthI pApakarmanA pariNAma have thatA ja nathI mATe zubha
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190 prakaraNa : 8 ane zuddha bhAvonI vRddhi thaI rahI che. A badhI divya prakriyA he nAtha! tamArA bodhanA prabhAve mAro AtmA anAdikALanA malina bhAvo - viSayakaSAyanA pariNAmo choDIne saMvara-nirjarAnA bhAvomAM AgaLa vadhatAM pAparUpI aMdhakArano nAza thaI rahyo che, jANe dUra bhAgI gayo che. juo bhakti-amRta anuSThAnanuM adbhuta phaLa !!! tuja mUti mAyA jIsI re lo, urvazI thaI ure vasI re lo, rakhe prabhu TALo eka ghaDI re lo, najara vAdaLanI chAMyaDI re lo. (6) he nAtha ! tamArI vItarAga mukhamudrAvALI alaukika mUrtie to mArA upara jANe jAdu karIne, mAyA racIne mane mohita karI dIdho che. (Mesmorise karI che). te jANe devalokamAM rahenArI urvazI nAmanI apsarAnI jema ApanI kAmaNagArI vItarAga mudrA mArA hRdayamAM AvIne vasI gaI che. A upamAthI zrI mohanavijayajInA hRdayamAM caMdraprabhusvAmInI ananya bhakti kevI prabaLa che teno cittAra A gAthA Ape che- temanA manamAM, hRdayamAM, tanamAM, sarva romeromamAM zrI vItarAgaprabhu jANe AvIne vasI gayA hoya ane pote jANe evI dhanyatA anubhave che ke jagata to bhUlAI ja gayuM che ane prabhunA premamAM pote magna banI gayA che ! temAM DUbI gayA che. uparanI gAthAnA uttarArdhamAM prabhune have dAsatvabhAve vinaMti kare che ke, he nAtha ! Apa mAtra eka ghaDI mATe mArA najara AgaLanI vAdaLI, vAdaLanI chAyA, arthAt mAro AtmA je cAra ghAtikarmothI (jJAnAvaraNa darzanAvaraNa, aMtarAya ane mohanIyakarmothI) avarAyelo che tene mAtra eka ghaDInA samaya mATe dUra karI Apo jethI huM kevaLajJAnane pAmI zAzvata sukhanuM dhAma - mokSapadane pAmuM. ATalI mArI vinaMtI svIkAro. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna tAharI bhakti bhalI banI re lo, jima auSadhi saMjIvanI re lo, tana mana AnaMda upanyo re lo, kahe mohana kavirUpano re lo. (7) 191 aMte prabhunA guNagAna karatAM zrI mohanavijayajI mahArAjazrI kRtakRtya bhAve kahe che ke, he nAtha ! tamArA anaMtaguNonAM darzana thatAM mArI guNAnurAgavALI prazastabhAvabhakti evI prabaLa mArA hRdayamAM ullasI che ke mArA AnaMdano pAra nathI. jevI rIte saMjIvanI nAmanI auSidha evI jaDIbuTTI che ke tenA sevanathI sarva rogo maTI jAya, tevI rIte tamArA A prIti-bhakti amRta anuSThAnanI sAdhanA vaDe mArA AtmAnA sarva vibhAvabhAvo (viSayakaSAyanA pariNAmo) dUra thavA lAgyA che ane tamArI caraNonI bhakti karatAM mArA tana-mana ane romerome jANe vIryollAsa thavAthI AnaMdanAM mojAM nirmaLa thaI rahyA che ane mArA Azrava ane baMdha bhAvono nAza thaI rahyo che, ane saMvara-nirjarA pragaTa thaI rahyA che. je prAMte mane mArA zuddha svabhAvane pragaTa karaze. arthAt ApanI bhakti mane zuddha samyagdarzanathI mAMDIne TheTha bAramA guNasthAnake laI jaze ane jJAna tathA AnaMdanuM kAma evuM thaze ke jenAthI zAzvata siddhapadanI prApti thaze tevo jANe AnaMdanuM pUra mArA hRdayamAM ApanI bhakti karatAM ubharAyo che. kevI alaukika ane divya bhakti!!! AvI rIte paMDita zrI rUpavijayajInA ziSya mohanavijayajI prabhunA guNagAna kare che.
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 prakaraNa : 8 bhaktiyoga amRta anuSThAnano sArAMza dhyAnayoga, jJAnayoga, karmayoga ane bhaktiyoganA anuSThAno jJAnI mahAtmAoe mokSanI sAdhanA mATe batAvyA che. temAMthI paMcamakALamAM prIti-bhaktiyoga mokSa sAdhanAno saraLa, sugama, sacoTa ane AbAlavRddha saune sahelAIthI rucikara bane ane tenI sAdhanA karatAM AnaMdanI vRddhi ja thayA kare tevo ''saMjIvanI auSadhi'' samAna kalyANakArI che. A mahAtmAonA vartamAna tIrthaMkara covIsInA 24 stavano eTale ToTala maLIne 96 stavanomAM dravyAnuyoga, jJAnayoga, prIti-bhaktiyoga ane AtmasAdhanAyogano suMdara ane saraLa nicoDa Apyo che. A pustakamAM batAvelA stavanonAM vivecana saune rucikara thAya tevI bhAvanAthI mAtra selected eTale sempala tarIke thoDAka ja stavano raju karyA che. paraMtu jijJAsu sAdhakonI khAsa vinaMtI che ke ApaNA badhAnA sadbhAgye badhA ja stavanono bhAvArtha upalabdha che je pAchaLanA bhAgamAM tenA References Section mAM teno nirdeza karela che tenI noMdha laIne te bhAvArtha khAsa vAMcavA vinaMtI. padonA bhAvArtha samajIne jo bhakti thAya to ja te bhakti premalakSaNAmAMthI svarUpAnu-saMdhAna karAve ane krame karIne te sAttvika bhakti banI, aMte tAttvika bhakti bane tyAre temAMthI parAbhaktino mArga khUlo thAya je avazya samyakdarzananuM prabaLa kAraNa bane. Ama A bhaktiyogane amRta anuSThAna sAdhavAnA nIcenA Simple Steps darzAvyA che. 1. dararoja eka eka stavananA bhAvArtha vAMcIne tenA artha samajavAno abhyAsa karavo. 2. ekeka stavananI badhI gAthAo mukhapATha karavA Index Card para gAthAo lakhI, rojabarojanA kAryamAM pharI pharI te Card ne vAMcIne thoDA thoDA pado mukhapATha karavAno krama banAvavo. You can also scan them on Your iphone. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 193 3. je stavano moDhe thAya tene divasanA be-cAra vakhata bhaktibhAve Recite karavuM. AvI Practice karavAthI, bhAvollAsa utpanna thaze ane bhakti bhAvagarbhita thaze ane prabhu pratye guNAnurAga vadhaze. 4. hajAro zAstrono nicoDa A AdhyAtmika stavanomAM samAyelo che ema jANI, A mahAtmAono parama upakAra hRdayamAM vadhAratA javuM ane temanA pratye upakArardaSTi, mAhAtmya vadhe tevuM bhAvadarzana karavuM. zuddha gujarAtI bhASAmAM racAyelA A stavano ApaNo amUlya khajAno che teno niyamitapaNe bhaktibhAve stavanA karavAthI thoDA samayamAM badhA ja mananI ane hRdayanI malInatA, AtmabhrAntinA rogo ghaTatA jaze ane AtmAmAM jANe divyaprakAza, vIryollAsa, AnaMda ane akhaMDa cittaprasannatAno anubhava thaze. 5. jema zarIranI zuddhi mATe dararoja snAna karIe chIe tema mana ane ataHkaraNamAMthI viSaya-kaSAyanI malinatA dUra karavA A stavanono bhaktikrama da22oja niyamitapaNe sAdhanArUpe karavAthI thoDA ja samayamAM teno phAyado jaNAze. zarUAtamAM A stavanonA zabdo agharA lAge paNa abhyAsathI koI kArya saphaLa na thAya tevuM na bane. jarUra saphaLatA maLaze tevo vizvAsa ane ruci tathA tattvajijJAsA te mATe agatyanAM che. amRta anuSThAnavALI bhakti TheTha ApaNane mokSe pahoMcADaze. "bhaluM thayuM meM prabhu guNagAyA, rasanAno phaLa lIdho re, devacaMdra kahe mAhArA manano, sakala manoratha sidho re..... (zrI devacaMdrajI racita zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM stavana) prabhunI guNAnurAganI bhakti karatAM zrI devacaMdrajI je dhanyatA anubhavI che tevI dhanyatA hRdayamAM bhAse ane saunA AtmakalyANa mATe A bhaktiyoga mokSanI maMgaLa yAtrAmAM maMgaLa bane tevI prabhuprArthanA. ...
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinavacana-AjJAprakaraNa : 9 amRta-anuSThAna -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- - - - - prakaraNa 7 ane 8 mAM prIti ane bhakti amRta anuSThAno viSe ATha stavanonAM vivecanathI UMDI vicAraNA | ane samajaNa prApta karI. A banne anuSThAno mokSanI maMgaLayAtrA mATe atyaMta agatyanA che ane prabhunI guNAnurAgapUrvakanI prIti ane bhakti anuSThAnanI | sAdhanAthI sAdhaka jIvane sAcI mumukSatA prApta thAya che. | maMgaLAcaraNamAM ApaNe joyuM tema prabhu zrI mahAvIrasvAmInA badhA ja zrAvakaratno - zrI gautamasvAmIthI mAMDIne zrI | AnaMdazrAvaka, zreNika mahArAjA , sulasA zrAvikA, caMdanabALA ane pUNIyA zrAvaka Adi sarva mahAna sAdhako | mahAvIra prabhunI alaukikabhaktithI potAnA AtmAmAM sAcI | mumukSutA pragaTAvI, samyakdarzanathI mAMDIne TheTha mokSanI prApti sudhInAM uttama pAtro banI gayA ane ApaNane | temanA jIvanacaritro eka Live Testimony banI gayA. A prakaraNamAM ApaNe mokSanI maMgaLayAtrAnA AgaLanA steps je bahu ja agatyanA che tenI yathAzakti samajaNa ane vicAraNA karazuM. A prakaraNamAM jinavacana ' ane jinaAzA e banne keTalA mahattvanA che te vistArathI samajIe. ApaNe zarUAtamAM mokSanA cAra durlabha aMgo | viSe vistArathI joyuM ke :- 1. manuSyatva, 2. zruti i athavA jinavANInuM zravaNa, 3. zraddhA ane 4. saMyamapUrvaka T jinaAzA mATe mokSano puruSArtha karavo. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 195 jinavANInuM kharuM mAhAbhya to bhagavAnanI dezanA je gaNadhara bhagavaMtoe upadeza AgamazAstromAM prakAzita karyo che teno abhyAsa bahu ja mahattvano che. te uparAMta bhagavanAnanA zAsanamAM prabuddha AcAryonA zAstro viSe AgaLa jaNAvyuM tema vartamAnakALamAM upalabdha evA uttama grantho jevA ke jJAnasAra, adhyAtmasAra, AThayogadRSTinI sajajhAya, uttarAdhyayana sUtra Adi grantho sAcI mumukSutA prApta karavA atyaMta upakArI che tethI teno abhyAsa zrIsadgurunA tattvazravaNathI thavo ja joIe. jinezvara bhagavAne prakAzelo bodha e eTalo badho upakArI che ke jenAthI sAdhaka jIvane sAcI mumukSatA prApta thAya, AtmAno lakSa thAya, anAdikALanuM mithyAtva athavA ajJAna dUra thAya ane samyapha darzananI prApti thAya. to jinavANI ane jinaAjJA jANe eka rathanA be paiDA che athavA jinavANI te "jJAna" che ane jinaAjJA te ''kriyA-anuSThAna" che tema jo samajavAmAM Ave to jJAnayiSyAM mokSa nI cAvI rUpI Masterkey vaDe mokSa mArgano bhavya daravAjo khUlI jAya, Entry maLe ane samyakadarzanarUpI Visa thI mumukSutAnuM ArohaNa thAya ane cothAthI caudamAM guNasthAnakarUpI mokSamArgamAM khUba ja sugamatAthI te yAtrA siddhapada sudhI pahoMcADe. jinezvara bhagavAna pratye alaukika prema ane ananya Azrayabhakti jayAre sAdhakanA hRdayamAM kharekharI pragaTe tyAre AgaLanA Steps mAM have A jinavacana ane jinaAzAnA Steps mAM sAcI ruci ane abhyAsathI sAdhanA karavI atyaMta jarUrI che. saMsAranA paugalika padArtho ane bhautika saMbaMdhonI nazvaratA, asAratA, kSaNabhaMgUratA samajAya to ja jinezvara bhagavAne kahelA tattvo, jinavANI ane jinaAjJAmaya jIvana jIvavAno pAko lakSa baMdhAya. anAdikALanI
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 197 196 prakaraNa : 9 ApaNI mULabhUta bhUlane bhAMgavA mATe jJAnI puruSano bodha ane vacano samajavA atyaMta jarUrI che : "vacanAmRta vItarAganAM, parama zAMtarasa mULa, auSadha te bhavaroganAM, kAyarane pratikULa" |1 "AtmabrAnti sama roga nahi, sadguru vaidya sujANa, guru AjJA sama pathya nahi, auSadha vicAra dhyAna." IrA "sarva jIva che siddhasama, je samaje te thAya, sadguru AjJA jinadazA, nimitta kAraNa mAMya" ilal uparanI gAthAo zrImad rAjacaMdrajI racita zrI vacanAmRtamAMthI lIdhelI che. 1lI gAthA chUTaka padomAMthI che ane rajI ane 3jI gAthA zrI AtmasiddhizAstramAMthI lIdhI che. bhAvArtha : prathama gAthAmAM vItarAga bhagavAnanA vacanarUpI amRta te kharekhara sAdhaka jIvane aMtaraMga milInatAne TALavA, viSayakaSAyanA jherane bALavA, zAMta svabhAvamAM sthira thavA saMjIvanI - auSadhi samAna che. paNa te sAcI mumukSatA hoya tevA sAdhakane ja te rUce ane pace. paNa jene saMsAramAM sukha hajI lAge che tevA bhavAbhinaMdI kAyara jIvane te pace nahi ane rUce paNa na nahIM. bhAvArtha : Cancer, Diabetes, Heart attack A badhA jIvaleNa rogo gaNAya che. paraMtu tIrthakara bhagavAnano bodha ema kahe che ke sauthI moTo roga to jIvanA svarUpanuM ajJAna che. anAdikALanA paribhramaNanuM mULa AtmasvabhAva athavA svasvarUpa viSenuM ajJAna che, jene jaina paribhASAmAM mithyAtva athavA darzanamoha kahevAya che. A ajJAnanA kAraNe jIvane niraMtara rAga-dveSanA pariNAmo thayA ja kare che jene cAritramoha kahevAya che. upara jaNAvelI bIjI gAthAmAM AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna zrImad rAjacaMdrajI AtmasiddhizAstranA upasaMhAramAM jaNAve che ke AtmAnI bhrAnti, arthAt svarUpanuM ajJAna ja dehamAM Atmabuddhi karAve che te ja sarva duHkhonuM mULa kAraNa che ane te mULabhUta bhUlane bhAMgavAno upAya che. saddagurunI AjJAnuM ArAdhana ane tenI rAmabANa jevI davA athavA auSadhi te AtmasvarUpanuM samyapha vicAra, ane tenuM dhyAna karavAthI ajJAna dhIme dhIme dUra thAya che. bhAvArtha: trIjI gAthAmAM zrImadjI samajAve che ke jagatanA badhA jIvo nizcayanayathI siddha samAna ja che. paNa te jo jIva samaje to siddhadazA prApta karI zake. vartamAnaparyAyamAM to ApaNA jevA badhA jIvo ajJAnI ja che. to te ajJAna TALavAno upAya pharI e ja batAvyo ke sadgurunI AjJAnuM samyapha ArAdhana ane jinezvara bhagavAnanuM aMtaravaibhava, anaMtaguNonuM guNAnurAgavALI bhakti te uttama nimitta che. have ApaNe jinavANI ane jinaAjJArUpI amRta anuSThAnanI sAdhanA nIcenA cAra mahAtmAonAM stavanonA vivecanathI vistArapUrvaka samajIe. 1. zrI dharmanAtha bhagavAnanuM zrI AnaMdaghanajIkRta stavana dharma jinezvara gAuM raMgazuM, bhaMga ma paDazo ho prIta, jinezvara, bIjo manamaMdira ANu nahi, e ama kulavaTa rIta. jinezvara dharma jinezvara gAuM raMga zuM. ll1|| ApaNe pAMcamA prakaraNamAM adhyAtmayogI zrI AnaMdaghanajInuM jIvanacaritra joI gayA ane temanI UMcI AtmadazA ane temanA stavanomAM jJAna-adhyAtmano uttama prabhAva dareka stavanomAM jovA maLe che. dareka gAthA jANe mokSamArganI prarUpaNA ja karatI hoya teTalI
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198 prakaraNa : 9 asarakAraka che ane suMdara rIte gAI zakAya tevI racanAo hovAthI bhaktibhAve, ullasita hRdayathI gAIne tenA artha samajIe, to ApaNuM kalyANa avazya thaze. prathama gAthAmAM dharmanAtha bhagavAnanI harSa ane ullAsapUrvaka stavanA karatAM kahe che ke, he prabhu ! ApanA guNAnurAgathI bharelI mArI prIti, prema je ApanI vItarAgatA ane anaMta guNonA vaibhavanI jinamudrA joIne stavanA karavA mAguM chuM temAM kadIya bhaMga na paDe tevI prArthanA tamane karuM chuM. kAraNake tamArI bhakti ane prema mArA romeromamAM evo ullasita che ke te prema-bhakti vinA huM jIvI zakuM tema nathI. prathama gAthAnA uttarArdhamAM potAnI Teka, ekaniSThA batAvatAM zrI AnaMdaghanajI kahe che ke, A amArI 'kulavaTa' eTale aMtaraAtmadazA pAmelA amArA jevA AtmAonI A ekaniSThA che ke amArA hRdayamAM zuddhadeva arthAt vItarAga sarvajJadeva sivAya bIjA jagatanA koI paNa devo-harihara brahmAdine - huM manamAMya lAvato nathI kAraNa ke Apa devAdhideva ja saMpUrNa vItarAga sarvajJadazA pAmyA cho ane huM paNa e dazA pAmavAno tIvra abhilASI chuM tethI he nAtha! mArA mana maMdiramAM tamArA sivAya koI anya deva pesI zake tema nathI. juo ! prathama gAthAmAM ja ApaNA jevA sAdhakane mATe bhagavAnanuM ananyazaraNa prApta karAvI vyavahAra samakitanuM dAna jANe karI dIdhuM tevI A camatkArika labdhigAthA che ! dharama dharama karata jaga sahu phire, dharma na jANe ho marma jinezvara, dharama jinezvara caraNa grahyA pachI, koI na bAMdhe ho karma...jinezvara. (2) jagatanA sau manuSyAdi jIvo "dharama dharama" evo zabdoccAra AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 199 kare che paNa te dharmano marma to jANatA ja nathI. jevI rIte eka popaTa "sItArAma" bole ane eka hanumAna athavA saMta tulasIdAsa "sItArAma" bole temAM jamIna-AsamAnano taphAvata che. tevI rIte jagatanA loko potAnA kuLadharma ane gaccha-matanA kadAgrahathI dharama dhyAna karIe chIe tema mAne tethI dharmadhyAna thatuM nathI. dharmano marma to jJAnI puruSanA hRdayamAM rahelo che ane tIrthaMkaradevanA bodhamAM rahelo che. te samajavA sAcI mumukSutA, satpAtratA joIe to ja dharmano marma samajAya. jainadarzanamAM dharma zabdanA ghaNAM judA artho athavA Defintions Agama zAstromAM maLe che :1. dharma eTale saccanagAna vAritrALa mokSamArga: 2. dharma eTale Atma svabhAvamAM varte te dharma. 3. gAthA ekamAM kahela samyakajJAna, samyakdarzana ane sammacAritra e ratnatrayIne zrI tIrthaMkara paramAtmA dharma kahe che. 4. je saMsAra paribhramaNamAMthI mukta karI AtmAne uttama sukhamAM, zAzvata sukhamAM, siddhadazAmAM laI jAya te dharma. 5. AtmAno svabhAva te dharma. rAgadveSarUpI vibhAva te adharma. (zrI samaMtabhadra AcArya racita ratnakaraMDazrAvakAcAra granthamAMthI A dharmanI vyAkhyAo atre raju karela che.) zrI samantabhadra AcArya lagabhaga 2000 varSa pahelA thaI gayA ane teozrI khUba ja samartha ane prabuddha prajJAvaMta hatA jemaNe ratnakaraMDazrAvakAcAra ane bIjA ghaNAM grantharatno racyA che. upara kahyA te dharmanI vyAkhyAonuM gurugama samajavA tIrthaMkaradevanA AgamazAstro
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 prakaraNa : 9 zrI sadgurunA tattvabodhathI samajavAnI jarUra che. jainadarzanamAM nava tattva, cha dravya, AtmAnA cha pada ane sakaLa dravyAnuyoga, karaNAnuyoga, caraNAnuyoga e bhagavAnanA dharmopadezanuM UMDuM jJAna je gurugamathI samaje, sAcI zraddhA karI te jJAnane pacAve arthAt Acare te ja jIva dharmI kahevAya jagatamAM anya dharmamAM to 'amAro dharma ja sAco" ema pokAre che. paNa teno marma to vIralA ja jANe che ema zrI AnaMdaghanajI uparanI gAthAnA pUrvArdhamAM kahe che. have uttarArdhamAM bIjo mahattvano marmabheda samajAve che. anAdikALathI ApaNe badhAe dharmanI ArAdhanA to karI hatI paNa hajI sudhI kalyANa thayuM nathI. tethI ApaNI sAdhanA AtmAnuM kalyANa karanArI nathI banI. to zuM khAmI haze ke jethI : "sahu sAdhana baMdhana thayA, rahyo na koI upAya, satsAdhana samajyo nahIM tyAM baMdhana zuM jAya?" - zrImad rAjacaMdrajI A padamAM ApaNane jAgRta kare che ke, ApaNI matikalpanAthI dharmanA badhA sAdhano - yama, niyama, tapa, japa, zAstrAbhyAsa vagere anaMtavAra karyA chatAM karmabaMdhanamAMthI mukti to maLI nahi paNa paribhramaNa cAlu ja rahyuM che. tenuM kAraNa jaNAve che ke, 'satsAdhana samajyo nahi" arthAta jJAnI puruSane oLakhyA vagara temanA gurugama ne jANyA vagara, jJAnInI AjJA lIdhA vagara, je je sAdhana karyA te baMdhanarUpa thayA. kAraNa ke potAnA svachaMdane choDyA vinA sAcI mumukSutA pragaTatI nathI ane AtmAno lakSa paNa thato nathI. to prastuta gAthAmAM zrI AnaMdaghanajI uttarArdhamAM kahe che ke, dharma jinezvara caraNa grahyA pachI koI na bAMdhe karama" arthAt jinezvara bhagavAna ane temanA mArge vartanArA sagurunA caraNonI samyaka zraddhA ane avalaMbanapUrvaka jo sAdhanA karavAmAM Ave to te mumukSune nikAcita karma baMdhAtAM nathI arthAt anaMtAnubaMdhI karma je anaMta AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 201 saMsArano bhava baMdha karAve te baMdhAtA nathI, jIva jo amRta anuSThAnapUrvaka deva-guru-dharmanI samyak zraddhApUrvaka Azraya bhakti kare to te jIva thoDA ja samayamAM sarva karmabaMdhanathI mukta thAya che. A gAthAmAM "jinezvara caraNa"no artha bhagavAnanA caraNakamaLanI sevA athavA caraNa eTale jinavANI paNa artha thaI zake athavA caraNa eTale AjJA paNa thaI zake. TUMkamAM jayAre sAdhaka potAnA AtmakalyANa mATe saddagurune zodhIne temanA caraNomAM ekaniSThA ane samyapha zraddhApUrvaka prIti-bhakti amRta anuSThAnonI sAdhanA karavA potAnuM jIvana dAva para mUkI saMpUrNa samarpaNabhAvathI sAdhanA karavA taiyAra thAya tyAre tene gurukRpAthI mokSamArganI maMgaLayAtrAmAM badhA ja sAdhano AvI maLe che ane tenI mokSayAtrA sugamatAthI nirvine maMjIla sudhI pahoMce che. jayAre koI sAco jijJAsu sAdhaka zrI sadagurunA caraNomAM potAnI arpaNatA kare che tyAre zrI guru zuM camatkAra kare che te have trIjI gAthAmAM batAve chepravacana aMjana jo sadaguru kare, dekhe parama nidhAna, jinezvara) hRdaya nayaNa nihALe jagadhaNI, mahimA merU samAna. jinezvara) Ilall atre ""pravacana" eTale prakRSTa vacana. zrI jinezvara bhagavAne prakAzalA siddhAMtajJAnane jyAre zrI saddaguru bhagavaMta potAnI Atma anubhUtipUrvaka gurugamathI suziSyane samajAve che tyAre te mumukSunA hRdayamAM samyakajJAnarUpI aMjana zrI sadaguru kare che jenA pariNAme te mumukSu potAnA hRdayamAM jANe ""paramanidhAna" arthAtu potAnA AtmasvabhAvane dekhe che, anubhave che arthAt sadgaranA bodharUpI aMjanathI tene divyacakSu prApta thAya che ane arUpI evuM AtmadravyathI tene svasaMvedanajJAnanI anubhUti thAya che. jayAre mumukSujIvane AvI divya
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 prakaraNa : 9 alaukika AtmAnI anubhUti thAya che tyAre 'hRdaya nayaNa'' eTale aMtaramukhatArUpI divya cakSuthI paramAtmAnA darzana thatAM jevA anaMtaguNo paramAtmAnA nirAvaraNa thayA jANe che tevA ja anaMtaguNo nizcayanayathI potAnA AtmasvabhAvamAM paNa che tevuM samyak zraddhAna te mumukSune thAya che ane AvI anubhUtine bhagavAna samyakdarzana kahe che. jyAre AvI AtmaanubhUti thAya tyAre te sAdhaka paNa dhanya banI jAya che ane meru parvata je sonAno che tevI ja kRtakRtyatA, potAnA aMtaravaibhavanI anubhave che, kRtakRtya bane che, dhanya bane che. A gAthAmAM zrI AnaMdadhanajI eka mahAna jaina tattva siddhAMta samajAve che. mumukSu jIvanuM upAdAna jyAre prabhubhaktine sanmukha thAya che ane gurubhakti karavA dvArA jyAre te tattvazravaNathI potAnA AtmAmAM aMtaramukhatAno abhyAsa kare che tyAre zrI sadgurunA pravacanano uttama nimitta te sAdhakanA upAdAnarUpI AtmAne jAgRta karIne pravacanarUpI aMjanathI mohanidrAmAMthI jAgRta karIne tene potAnA AtmasvarUpanI anubhUti karAve che. arthAt sadgurunuM uttama nimitta maLatAM sAco mumukSu potAnA upAdAnane sadguru sanmukha karI temanI Azrayabhakti karatAM potAnA AtmAnuM avazya kalyANa karI zake che. A eka adbhUta tattvasiddhAMta A gAthAmAM samajAvyuM che. A ja vAtane upAdhyAya zrI yazovijayajI temanA sImaMdharasvAmInA savAso gAthAnA stavananI bIjI DhALamAM prakAze che- juo keTalI samAnatA che. "jJAna prakAze re mohatimira hare, jehane saddaguru sUra, te nija dekhe re sattA dharmanI, cidAnaMda bharapUra.' zrI sImaMdhara sAheba sAMbhaLo. (24) bhAvArtha : jevI rIte rAtri pUrI thAya che tyAre sUryano prakAza AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 203 thatAM aMdhakArano nAza thAya che ane jagata AkhuM prakAzita thAya che, tevI ja rIte sUrya samAna gItArtha sadguru bhavya jIvonA hitArthe syAdvAdavANIthI jJAnarUpI prakAza pAthare che. AtmA ane jaDano bheda samajAve che tyAre moharUpI ajJAnano aMdhakAra dUra thatAM bhavya jIva pote ja potAmAM anaMtaguNamaya dharmanI sattA dekhe che. arthAt mumukSujIvane potAno AtmA je svabhAve anaMtaguNAtmaka che, siddha samAna che tenI anubhUti thAya che. mAtra eka moTo pharaka che ke, jinezvara bhagavAnano AtmA saMpUrNa zuddha che. kAraNake ghAtikarmono kSaya karI bhagavAna kSAyikabhAve sarva guNo nirAvaraNa karIne pUrNa vItarAga-sarvajJa thayA che, jyAre mumukSujIvane ''sarva guNAMza te samyaktva" e sUtra mujaba potAno AtmA paNa anaMtaguNono nidhi che paNa mAtra samyakdarzananI anubhUti thatAM teno mahimA merU samAna che tevI dhanyatA anubhave che. have mokSano mArga bahAra nathI paNa aMtaramAM che te samajAve che. "dharma e vastu bahu gupta rahI che. te bAhya maLavAnI nathI. apUrva aMtarasaMzodhanathI te prApta thAya che. te aMtarasaMzodhana koIka mahAbhAgyavAna (mumukSu) evA sadgurunA anugrahe pAme che'' (zrImad rAjacaMdra vacanAmRta patrAMka 47) doData doData doData doDIyo, jetI mananI re doDa jinezvara0 prema pratIta vicAro phuMkaDI, gurugama lejo re joDa jinezvara0 dharama jinezvara gAuM geMgazuM. IIII cothI gAthAmAM have zrI AnaMdaghanajI prArthanA karatAM kahe che ke, he prabhu ! meM ApanA darzana karavA anAdikALathI doDAdoDa ja karI che ane jeTalI mArI zakti hatI teTalI zaktithI mArI mati kalpanAthI svachaMde mAtra bahAra dharma zodhavA doDavAnuM ja kAma karyuM che paNa mAruM
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 prakaraNa : 9 kalyANa thayuM nahi. meM mArA svacchaMdane poSavA ghaNAM tIrthasthaLonI yAtrA karI che, tapa, japa, zAstra abhyAsa paNa karyo che, dharmanI ArAdhanA lokasaMjJAthI karI che to mArI zuM bhUla rahI che ke, jethI mAruM bhavabhramaNa hajI cAlu ja rahyuM che ? jema zrI AtmasiddhizAstranI racanA guru ane ziSya vaccenA saMvAda tarIke khUba ja rasika ane mArmika che tevI rIte prastuta gAthAnA uttarArdhamAM jANe bhagavAna dharmanAthasvAmI AnaMdaghanajIne javAba Ape che ke, mokSa meLavavAno sAco ane saraLa mArga to sadguru pratyeno prema, temanI pratIti eTale zraddhA, vizvAsa ane temanA bodhavacanono vAraMvAra vicAra, anuprekSA karavAthI AtmasvarUpanI prApti tathA anubhUti TUMkaDI thaze. arthAt potAnA AtmAmAM aMtaramukhatA karatAM bhagavAnanA AtmAnAM darzana potAnA AtmAmAM ja thaze. paraMtu agatyanI zarata e che ke arUpI evA AtmAnA darzana gurugama vinA koI kALe thatAM nathI ja. A rahasyane zrImad rAjacaMdrajI temanA prasiddha "yamaniyama" padamAM spaSTa mArganI samajaNa Ape che - "aba kyo na bicArata hai mana meM, kachu ora rahA una sAdhana se, bina sadguru koI na bheda lahe, mukha Agala hai kaha bAta kahe. karunA hama pAvata hai tumakI, vaha bAta rahI suguru gama kI, pala meM pragaTe mukha Agala meM, jaba sadguru caraNa suprema base." (yama-niyama pada - zrImada rAjacaMdravacanAmRtajI) have nIcenI gAthAmAM eka navI samasyA prabhune zrI AnaMdaghanajI bALakanI jema nirdoSatApUrvaka kahe cheeka pakhI kema prIti paravaDe, ubhaya milyA hoye saMdhi jinezvara huM rAgI huM mohe suMdIyo, tuM nIrAgI nirabaMdha jinezvara0 pI. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 205 uparanI gAthAmAM nivedana kare che ke, he prabhu ! mArA pakSe tamane prIti karavAnI prabaLa icchA che paNa Apa to vItarAga cho tethI mArA pratye Apa prIti karavAnA ja nathI ! to ApaNo meLApa, manameLa vinA kevI rIte thaze ? vaLI huM to rAgadveSathI bharelo ane mohanA phaMdAmAM phasAyelo chuM, jayAre Apa to nIrAgI, saMpUrNa vItarAga ane sarva karmabaMdhanathI rahita cho to ApanI sAthe mArI prIti kevI rIte thAya ? A gAthAmAM mArmika rIte AnaMdaghanajI jaNAve che ke, pote samartha jJAnI che ane bhagavAna vItarAga che tethI kadIya rAga ke prIti emanA pratye nahi kare paNa pahelI gAthAmAM jema prakANyuM ke, mArI prItino raMga he prabhu kadIya bhaMga na thAya tevI che. A vacano prabhu pratyenA sAcA bhaktano akhUTa, aTala vizvAsa che tema sAbita kare che. jema bhaktakavi mIrAbAI paNa jANatA hatA ke, bhagavAna kRSNa temanA para prema karavAnA nathI paNa pote to " "yerI meM to prema dIvAnI merA darda na jAne koI" temaja ""mere to giridhara gopAla dUsaro na koI' gAtAM gAtAM kalyANa pAmI gayA. A che mahAna saMtonI prabhu pratyenI alaukika prIti !!! - havenI gAthAmAM dharmanA nAme AMdhaLI doTa karatA jagatanA jIvone eka uttama AdhyAtmika rahasya samajAve che :parama nidhAna pragaTa mukha AgaLa, jagata ullaMghI ho jAya, ji. jyoti vinA juo jagadIzanI, aMdhoaMdha palAya. jinezvara (6) ghaNIvAra evuM bane che ke koIne dhana prAptinI tIvra jarUrIyAta hoya ane bahAra zodhatAM maLe ja nahi tyAre mANasa nirAza thaI jAya. ane kaMIka sadabhAgye ene khabara paDe ke enA gharamAM ja enA pitAe sonAno carU DATI rAkhela che ane te maLe to keTalo AnaMda thaI jAya. tevI ja rIte 6ThI gAthAmAM jaNAve che ke, AtmAnuM hita karavAnI
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206 prakaraNa : 9 icchA to saune hoya che paNa jagatamAM loko AtmAne zodhavA judA judA tIrthasthaLomAM bhaTake che paNa jJAnadRSTi prApta thayA vagara arUpI evo AtmA bahAra kyAMya maLato nathI. vaLI ghaNIvAra ajJAnI nAmadhArI guruo lokone amUka tapa, japa, dAna vagere karavAthI paramAtma tattvarUpa nidhAna (khajAno) prApta thaze ema batAve che. A vAta teo jANe guru paNa aMdha ane celA paNa aMdha tenA jevuM bane che. AnuM kAraNa e che ke je kaMI paNa vastu jovI hoya te prakAzanA mAdhyamathI ja jovAya che. tevI rIte anubhavI jJAnI sadagurunI jJAnadaSTi, divyanayaNa jayAre sAcA mumukSune gurukRpAthI prApta thAya tyAre dehamAM rahelo arUpI AtmA mukha AgaLa eTale potAnA zarIramAM ja rahela jagadIza eTale paramezvaranI jyoti, gupta khajAno joI zake che. 'bIna saguru koI na bheda lahe" niramala guNamaNi rohaNabhUdharA, munijana mAnasa haMsa, ji. dhanya te nagarI dhanya veLA ghaDI mAtapitA kula vaMza. jinezvara. II A gAthAmAM tIrthaMkaradeva kevA che tenuM varNana kare che. prabhu to nirmaLa guNarUpI maNione utpanna karavAmAM rohaNAcaLa parvata jevA che. rohaNAcaLano parvata ratnonI utpattinuM sthAna jaNAya che. vaLI tIrthaMkaradeva to munionA manarUpI mAnasarovaramAM haMsa samAna birAjamAna che. arthAt mahAmunio niraMtara prabhunA dhyAnamAM magna ja hoya che. evA karuNAsAgara tIrthaMkaradevano jyAM janma thayo hoya te nagarIne dhanya che, te janmapaLane paNa dhanya che ane temanA mAtA, pitA, kula ane vaMzane paNa dhanya che ke jayAM traNa lokanA mugaTamaNI, jagatadivAkara (sUrya) kevaLajJAnanA prakAzathI jagatanA jIvone mokSamArga batAvanAra prabhuno janma thayo te bhUmi paNa tIrtha banI gaI ne dhanya dhanya thaI. AvA jagadIzanI jayotithI temanA bodharUpI prakAzathI AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 207 bhavya jIvo potAnA paramanidhAnarUpa AtmasvarUpane jANI, anubhavI, prAMte mokSa pAme che te paramAtmAne agaNita vaMdana ho ! vaMdana ho ! mana madhukara varakara joDI kahe, padakaja nikaTa nivAsa, jinezvara0 ghananAmI AnaMdaghana sAMbhaLo, e sevaka aradAsa. jineo ll8 chelle zrI AnaMdaghanajImahArAja kahe che ke, he prabhu! mAro manarUpI madhukara eTale bhamaro, vara eTale rUDI rIte, bhAvapUrvaka kara eTale be hAtha joDIne prArthanA kare che ke, he nAtha ! mane niraMtara ApanA padakaja eTale caraNakamaLanI samIpa ja nivAsa Apo. arthAt he prabhu ! mane sadaiva ApanA caraNakamaLamAM, arthAt ApanI AjJAmAM ja rAkho jethI mAruM avazya kalyANa thAya. jinezvara bhagavAnanA vacana eTale jinavANI ane jinaAjJAmAM ApaNuM mana sthira thaI jAya tevI ApaNI saunI prArthanA karatAM A stavanano bhAvArtha atre samApta thAya che. tathAstu ! A stavana mukhapATha karIne dararoja tenI stavanA prabhu pratye bhAvapUrvaka karavAthI khUba ja nirbhayatA ane cittaprasannatAnI prApti thaze evuM A stavanamAM daivata che. 2. zrI devacaMdrajI kRta zrI saMbhavanAthavAmInuM vartamAna covIsInuM stavana A navamA prakaraNamAM ApaNe jinezvara bhagavAnanA utkRSTa nimittarUpe prabhunI pratimA, jinavANI, jinavacana ane jinAjJAnA amRta anuSThAna viSe vicAraNA karIe chIe. uparanA zrImada AnaMdaghanajInA dharmanAtha bhagavAnanA stavanamAM joyuM ke, AkhuM jagata ame dharma' karIe chIe evuM mAne che paNa jinezvara bhagavAnanA caraNa arthAt prabhunA anaMtaguNonuM pavitra sthAna bhagavAnanA
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 prakaraNa : 9 caraNakamaLa, prabhunI pAMtrIsa atizayavALI vANI ane bhagavAne je je kriyAo athavA anuSThAno kahyA che te badhI ja zrAvakadharmanI AjJA - cha Avazyaka, pratikramaNa, caityavaMdana, pUjana Adi sarva dharmakriyAo prabhunA atyaMta bahumAnapUrvaka, ullasita bhAve, sadguru gamathI pratyeka gAthA ane sUtronA arthane samajIne karavAthI mokSanI maMgaLayAtrA AnaMdapUrvaka AgaLa vadhe che. devacaMdrajInuM A stavana saue mukhapATha karIne tenI bahumAnapUrvaka bhakti karavI jarUrI che jethI AtmakalyANa thaze evI geranTI gaNIzrI devacaMdrajI Ape che : zrI saMbhava jinarAjajI re, tAharuM akala svarUpa, svapara prakAzaka dinamaNI re, samatA rasano bhUpa, pUjo pUjo re bhavikajana pUjo re prabhu pUjaya paramAnaMda. (1) vartamAna covIsInA trIjA tIrthaMkaradeva zrI saMbhavanAtha bhagavAna jinarAja che, eTale ke rAga, dveSa ane mohane sarvathA jItIne, sarva ghAtikarmono kSaya karIne pUrNa vItarAga thayA che ane tIrthakara nAmakarmanA udayathI 'tijJANe tArayANaM' eTale pote taryA che, sarvajJa vItarAga thayA che ane jagatanA jIvone niSkAraNa karuNAthI bodhIne tAranArA AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 209 jagatanA sarva jIvonA bhUta, vartamAna, ane bhAvinA dravya, guNa, ane paryAyone kevaLajJAnathI eka sAthe jANo cho. arthAt ApanA jJAnanI anaMtatA to sAnaMda Azcarya upajAve che. vaLI Apa prabhu kevaLajJAnathI sUrya samAna jagatanA sarva dravyone prakAzanArA cho ane sarvajJatA pAmIne ApanA bodhathI jagatanA sarvajIvone tAranArA cho. vaLI he prabhu ! Apa to samatArasanA bhUpa eTale rAjA cho. lokAlokane jANanArA sarvajJa cho, chatAMya tamAro upayoga tamArA AtmasvarUpamAM ja magna che. kAraNake tame pUrNa vItarAga cho. zrI devacaMdrajI ma. sA. prathama gAthAmAM tIrthaMkaradevanI alaukika oLakhANa ApaNane karAve che ane kahe che ke, he bhavya jIvo ! tame vItarAga paramAtmAne bhAvathI pUjo, vAraMvAra pUjo kAraNake AvA devAdhideva sarvajJa vItarAga prabhune pUjatAM parama AnaMda utpanna thAya che. je bhavya jIvo paramAtmAnA zuddha pAriNAmika bhAvavALI paramasiddha dazA ne saddaguru bodhathI samyapaNe jANe, zraddhA karI temanuM bahumAnapUrvaka upAsanA kare te bhavya jIva avazya pote vItarAgatA pAme. kAraNa ke mokSaprAptinA vItarAga prabhu prabaLa niyAmaka kAraNa che. temanI upAsanA sAcA hRdayanA bhAvollAsathI thAya to sAdhaka jIvane potAnuM AtmasvarUpa avazya pragaTa thAya. arthAtu samyakdarzanathI mAMDIne TheTha siddhadazA pAmavAne mATe vItarAga paramAtmA ane temanI vANI, temanI AjJA e bhavya jIvane saMsAra sAgarane pAra karavA sapharI jahAja che, prabaLa mokSanuM nimitta che ema prathama gAthAmAM samajAvyuM che. bIjI gAthAmAM vItarAga bhagavAna kevA anupama nimitta che te khUba ja suMdara labdhivacana prayogathI samajAve che ane A gAthAmAM jANe A pustakanA badhA ja amRta anudAnono sAra samAyo che. juo vaLI he prabhu ! tamAruM svarUpa to "akala' eTale kaLI na zakAya, samajI na zakAya tevuM che. ApanI sarvajJatA, sarva AtmAnA guNo anaMtajJAna, anaMtadarzana, anaMta vIrya ane anaMta sukha A sarva guNo kSAyika bhAve pragaTa thayA che. tenAthI Apa vItarAga cho ane sarvajJa cho eTale ke svaparaprakAzaka cho. sarvajJatAnA guNone lIdhe AtmAnA sarva guNo ApanA nirAvaraNa thaI prakAzita banyA che ane paradharma eTale paradravya, jevA ke dharmAstikAya Adi cha dravyo, nava tattva ane
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210 prakaraNa : 9 211 avisaMvAdI nimitta cho re, jagatajaMtu sukhakAja, hetu satya bahumAnathI re, jinasevyA zivarAja. pUjo pUjo re, prabhu pUjyA paramAnaMda. (2) he prabhu ! jagatanA jIvonA anaMta Atmika sukhanuM kArya saphaLa karavAmAM ApazrI avisaMvAdI nimitta cho. je kAraNa sevavAthI kArya avazya thAya ja tevA nimittane avisaMvAdI nimitta kahevAya che. je vItarAga paramAtmA bhavyajIvone anaMta avyAbAdha muktisukhanA avisaMvAdI hetu (kAraNa) che, temanA upara sAcu bahumAna, temanA anaMtaguNonuM samyakSaNe oLakhANapUrvaka bhAvollAsathI bahumAna karavAthI, sAcI prIti-bhakti anuSThAna vaDe jo prabhunI upAsanA thAya to avazya zivarAja eTale mokSanI prApti thAya ja Avo jina siddhAMta che. derAsaramAM bhagavAnanAM darzana karatAM A gAthAnI bhAvapUrvaka stavanA karavI ke, he nAtha ! tame to karuNAnA sAgara cho ane traNa lokano upakAra karavAvALA deva cho. ApanA darzanathI mAruM jIvana dhanya banyuM che ane mArA AtmAnA pradeza pradeze apUrva AnaMda prasaryo AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna mAdhyamathI samajAve che. mArI AtmasAdhanAmAM zrI devacaMdrajI gaNIvaryano bahu ja moTo upakAra che. 1980mAM temanA svaracita stavanono bAlAvabodha TIkAgrantha mArA hAthamAM Avyo jeno abhyAsa kama se kama pacAseka vakhata thayo che ane hajIya sAgaramAM bindu jeTaluM ja samajAyuM che ema lAge che. kAraNa ke ""sapuruSanA ekeka vacanamAM anaMta Agama rahyA che" (zrImad rAjacaMdra vacanAmRta patrAMka 166). upAdAna Atama sahI re, puSTAlaMbana deva, upAdAna kAraNa paNe re pragaTa kare prabhu seva. pUjo pUjo re, prabhu pUjya paramAnaMda. (3) A gAthAmAM jainadarzanano amUlya tattvasiddhAMta samajAve che. kArya jemAM pragaTa thAya, athavA je kAraNa pote kArya banI jAya tene "upAdAna kAraNa" kahevAya che. ane upAdAna kAraNamAM kArya nipajAvavA mATe kartAnA vyApArane kAraNe je pradhAnapaNe sahakAra ApanArUM kAraNa hoya tene "nimittakAraNa" kahevAya che. jema ghaDo banAvavAmAM mATI e upAdAna kAraNa che ane daMDa, cakrAdinI sAmagrI te nimittakAraNa che, tevI ja rIte AtmakalyANa sAdhavAmAM ApaNo AtmA e upAdAnakAraNa che ane vItarAga jinezvara deva, saguru ane salphAstro te prabaLa nimitta kAraNa che. upAdAnakAraNamAM kArya karavAnI kAraNatA (upAdAnane Activate karavAnuM kArya) nimitta kAraNanA sahakArathI ja pragaTe che. jevI rIte choDa ke vRkSa utpanna karavAnuM upAdAna kAraNa bIja che paraMtu pRthvI (mATI), pANI, prakAza Adi nimitta kAraNono saMyoga maLe to ja bIjamAM upAdAna kAraNatA pragaTa thAya che. mATe e dhyAnamAM rAkhavuM ke upAdAna kAraNamAM upAdAna kAraNatA (activation of upAdAna) lAvavA mATe nimitta kAraNonI apekSA avazya hoya che. A mahAtmA puruSo ApaNane samasta jinAgamano sAra AvA suMdara divya stavano racIne vItarAga bhagavAnanuM aMtaraMga svarUpa samajAvI, te nimitta kevuM avisaMvAdI che te samajAvI, prIti-bhaktivacana amRta anuSThAnanI ArAdhanA kevI rIte karavI tenuM step by step procedure spaSTa rIte samajAve che. ATalo gurugama A pustakamAMthI jene samajAze te bhavya sAdhakonuM AtmakalyANa avazya thaze ja AvI unconditional gaurantee uparanI gAthAmAM dravyAnuyoganA pAragAmI zrI devacaMdrajI ma.sA. ApaNane alaukika bhaktiyoganA
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212 prakaraNa : 9 tevI ja rIte AtmA e kevaLajJAnAdi guNasaMpattinuM upAdAna kAraNa cokkasa che. kAraNake AtmAmAM (AtmadravyamAM) e guNo sattAgata rahyA che paNa pragaTa thayA nathI. paraMtu AtmAmAM upAdAna kAraNatA pragaTAvavI (activation Process) te paramAtmAnI sevA, bhakti Adi nimita kAraNono yoga thAya to ja A jIvamAM (AtmAmAM) muktinI upAdAna kAraNatA pragaTe che mATe deva-gurunI sevA-bhaktirUpI nimittakAraNanI parama (most important need) AvazyakatA che. gaNIzrI devacaMdrajInA stavanomAM nizcaya ane vyavahArano, nimitta ane upAdAnano ane dravyAnuyoga ane bhaktiyogano adbhUta samanvaya, samatulA ane khUba ja UMDA gahana Agamatattvono suMdara nIcoDa ApaNane maLyo che te ApaNo uttama puNyodaya samajavo. ghaNIvAra keTalAka sAdhako ekAMta nizcayanayane pakaDIne mAtra AtmA ja upAdAna che tene nimittanI jarUra ja nathI ema adhurI samajaNathI nimittano niSedha karatA hoya che je jinamatano virodha karyo kahevAya. jinamatamAM to nizcaya ane vyavahAra banne eka rathanA paiDA (Wheels) che ane te Balance athavA samatulA hoya to mokSamArganI sAdhanA samyak bane, te sammatitarkanA abhyAsathI vizeSa samajAze. uparanI gAthAmAM samajAve che ke kevaLajJAnAdi anaMtaguNo A AtmAmAM sattAthI anAdikALathI rahelA che mATe AtmA e kevaLajJAnAdi guNonuM upAdAnakAraNa to che ja. paraMtu temAM upAdAnakAraNatA pragaTI nathI. pragaTI hota to ApaNo AtmA paNa siddhadazAne pAmelo ghaTe paNa ApaNe to ajJAnI chIe, ema huM mArA mATe ajJAnIpaNuM ja mAnuM chuM. kevaLajJAna na thAya tyAM sudhI sAdhaka ja rahevuM ucita che. 213 AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna mATe khAsa samajavAnI jarUra che ke dareka Atmadravya anaMtaguNonuM upAdAnakAraNa avazya che, paNa tenI upAdAnakAraNatA hajI kyAreya pragaTI nathI. jyAre bhavya jIvanI kALalabdhi pAke ane te yogadRSTimAM Ave tyAre te jAgRtipUrvaka ane sAcI mumukSutAthI je jIva jinezvara bhagavAna ane AtmajJAnI sadgurunuM samyaktrahvAna karI deva-gurunI sevA bhaktimAM joDAya tyAre te sevA-bhakti prabaLa nimittakAraNa hovAthI AtmAmAM upAdAnakAraNatA pragaTAve che. AvI rIte jyAre koI bhavya jIva, sadgurunA tattvazravaNathI jAgRta thaI, arihaMtaprabhunI dravyathI ane sAcA bhAvathI ullasita bhAve bhakti sevA kare to te uttama nimittanA avalaMbanathI A AtmAmAM upAdAnakAraNatA pragaTa thAya che. durlabha evo manuSyabhava saphaLa karavA sAdhaka jIve vItarAga paramAtmA ke je karmaroga dUra karavAmAM bhAvavaidya samAna che ane jIvanA mithyAtvarUpI aMdhakArane dUra karavA sUrya samAna che, mATe he bhavya jIvo ! mokSarUpI kArya saphaLa karavA prabhu e puSTa avalaMbana che arthAt prabaLa nimittakAraNa che mATe temanI sevA bhakti bhAvasahita karI tamArA AtmAnuM tvarAthI kalyANa karI lo. "re Atma tAro Atma tAro, zIghra tene oLakho' (zrImad rAjacaMdrakRta amUlya tattva vicAra) have upAdAna kAraNamAM kArya kevI rIte pragaTe tenuM rahasya (Scientific process) nIcenI gAthAmAM samajAve che. kAryaguNa kAraNapaNe re, kAraNakArya anUpa, sakala sidhdhatA tAharIre, mAhare sAdhanarUpa. pUjo pUjo re, prabhu pUjyA paramAnaMda... (4)
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 prakaraNa : 9 uparanI gAthAmAM jainadarzananuM khUba UMDuM tattvajJAna gaNIzrI devacaMdrajIe temanA apUrva jJAnasAmarthya vaDe suMdara padomAM racIne ApaNA upara mahAna upakAra karyo che. A prastuta gAthAmAM have prabhune kahe che ke, he vItarAga paramAtmA ! anAdikALathI rakhaDatAM, bhaTakatAM mane have tamAruM zAsana ane tamAro alaukika dharma prApta thayo che jenAthI tattvazraddhAna rUpa samyaktva guNa pragaTa thayo che ane samyaktva guNanA kAraNe je samyakdarzana-jJAna-cAritranA kSayopazama bhAvanA thoDA paNa guNo A pragaTa thayA che ane ApanI kRpAthI mane sAcA tattvonI zraddhA, tattvonuM yathArtha jJAna ane tattvaramaNatA karavA rUpa je kAraNatA pragaTa thaI che te guNo atyAre kSAyopazamikabhAvanA pragaTa thayA che. A rIte pragaTa thayelA kSAyopamikabhAvanA je guNo che te navA ja utpanna thayA che. mATe kAryarUpe utpanna thayA hovAthI kAryaguNa kahevAya che ane tenI sAdhanA amRta anuSThAno mujaba prIti-bhaktiAjJA-asaMga anuSThAno karatAM karatAM A ja guNo prAMte kSAyikabhAvanA pragaTa thAya che. uparanI gAthAmAM A rahasya samajAve che ke, jyAre kSAyikabhAvanA guNo pragaTa thAya tyAre A kSAyopamika bhAvanA guNo kAryabhUta hovA chatAM, kSAyikabhAvanA pragaTa thatA guNonI apekSAe kAraNarUpe gaNAya che. arthAt, pragaTa thayelA kAryabhUta kSAyopamikabhAvanA A guNo paNa kSAyikabhAvanA guNone pragaTavAnuM kAraNa bane che ane kAraNabhUta evA A guNo dvArA anupama evA kSAyikabhAvanA guNo pragaTa thAya che ane mATe tene kAryarUpa guNo kahevAya che. A gAthAnA uttarArdhamAM kahe che ke, he prabhu ! tamArA pragaTa thayelA sarva guNonI je siddhatA che, nirAvaraNatA che te mArA mATe mArA AtmAnA guNo pragaTa karavAmAM eka anupama ane prabaLa AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 215 nimitta che. arthAt, mArA potAnA kSAyopamikabhAvanA guNo te kSAyikabhAvanA guNo pragaTa karavAmAM upAdAnakAraNa che. he prabhu! tamArA pragaTa thayelA guNonI anaMta Rddhi ane guNasaMpadA mArA guNo pragaTa karavAmAM prabaLa nimittakAraNa che. jo ke, huM mArA potAnA puruSArthathI ja mArA kSAyikabhAvanA guNo meLavuM chuM to paNa temAM prabaLa nimittakAraNa prabhu Apa ja cho. mATe tamAro moTo upakAra che ane tame ja mArA zaraNarUpa cho. A bhaktanI sAcI bhaktinuM kathana che ane khUba ja prabaLa che. havenI pAMcamI gAthA eTalI badhI mahAna ane alaukika che ke A gAthA dareka jaina maMdiramAM zIlAlekha para lakhavA jevI che jethI dareka sAdhaka jIva tenI bhakti kare ane avazya AtmAnuM kalyANa thAya tevuM daivata A gAthAmAM che !!! ekavAra prabhuvaMdanA hai, Agama rIte thAya, kAraNa satye kAryanI re, siddhi pratIta karAya. pUjo pUjo re, prabhu pUjyA paramAnaMda (5) vItarAga paramAtmA anaMtajJAnI, anaMtadarzanI, svarUpamAtrabhogI, svasvarUpamAM akhaMDapaNe ramaNatA karavAvALA, pUrNavItarAga sarvajJadeva 52mapuruSa traNa lokanA nAtha, alaukika devAdhideva che, AvA guNonA samudra, bhagavAnanuM anupamabhAvathI, ullasita bhAve, vItarAga paramAtmAne sadgurunA bodhathI samyakRSNe AgamamAM kahyA che te pramANe zraddhAbhAvathI ekavAra sAcuM bhAvavaMdana thAya to mokSa thavA rUpa kArya avazya siddha thAya che ema Agamavacana che. vItarAga paramAtmAnuM utkRSTa nimitta maLe ane bhavya jIva potAnA upAdAnakAraNamAM prabhu vaMdana, prabhu bhakti Adi amRta
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ 216 prakaraNa : 9 anuSThAno vaDe sAcI kAraNatA pragaTAve to mokSarUpI kArya avazya thAya ja. AvA bhAvArthanuM pada zrIAnaMdaghanajI 21mAM zrI naminAtha bhagavAnanA stavanamAM A rIte samajAve che :"jinasvarUpa thaI jina ArAdhe, te sahI jinavara hove re, bhaMgI IlIkAne caTakAve te bhaMgI jaga jove re." A gAthAno bhAvArtha AgaLa joI gayA chIe. TUMkamAM je mumukSu sAcI mumukSutA pragaTAvI, upAdAnakAraNatA potAnA upAdAnarUpa AtmAmAM jAgRta karI arthAta jinasvarUpa thaI jinezvarane ArAdhe te kharekhara pUrNa vItarAgatA pAme-pAme ane pAme ja. evo siddhAMta che. have AgaLanI gAthAmAM zrI devacaMdrajI prabhunI sAcI sAdhanA kare tenuM bahumAna karatA kahe che : prabhupaNe prabhu oLakhI re, amala vimala guNageha, sAdhyadRSTi sAdhakapaNe re, vaMde dhanya nara teha. pUjo pUjo re, prabhu pUjyA paramAnaMda. (6) zrI jinezvara vItarAga paramAtmA saMpUrNa rAga-dveSa ane ajJAna Adi sarva doSothI rahita che. amala (mela - malInatA vinAnA) che ane temanA AtmAmAM anaMta jJAnAdi guNonI saMpatti pragaTa thayelI che mATe vimala che. anaMta guNonA bhaMDAra hovAthI guNageha che. AvA prabhune paramAtmApaNe barAbara oLakhIne je samyakdRSTi jIva potAnA AtmAnI anaMtaguNasaMpatti pragaTAvavA mATe temAM sAdhanapaNe AvA vItarAga paramAtmAne bhAvathI vaMdana kare che, eTale ke yathArtha sAdhaka banIne (sAcI mumukSatA vaDe) potAnAmAM pragaTa thayelA kSAyopathamika bhAvanA guNone kSAyikabhAvanA guNomAM pariNAma pamADavA prabhune bhAvavaMdana kare che, ullasita bhAvathI sAcI bhakti AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 217 kare che te puruSa paNa dhanyavAdane pAtra che. have A ja vAtanuM vadhAre samarthana AgaLanI gAthAmAM samajAve cheHjanmakRtAratha tehano re, divasa saphala paNa tAsa, jagatazaraNa jinacaraNane re, vaMde dharIya ullAsa, pUjo pUjo re, prabhu pUjyA paramAnaMda. (7) je bhavya AtmA AvA vItarAga paramAtmAne bhAvathI, tattva samajaNathI vaMdanA kare che teno janma kRtArtha thayo jANavo tathA te divasa, te ghaDI paNa saphaLa samajavI. je sAdhaka sAcI mumukSutA pragaTAvI jagatanA zaraNarUpa jinezvara bhagavAnane hRdayanA ullasita bhAve vaMdanA kare che teno janma paNa kRtArtha thayo, saphaLa thayo. mATe manuSyabhava saphala karavA mATe A nimitta cUkavA jevuM nathI. keTalI karuNA bhAve zrI devacaMdrajI ma. sA. ApaNane vItarAga stavanA ane vaMdanA kema karavI te samajAve che ! have chellI gAthAmAM pharIthI gaNI zrI devacaMdrajI ma. sA. parama karuNA karIne upAdAna ane nimittanI je mahAnatA jainadarzanamAM prabhue prakAzI che tene jANe alaukika zabdaprayogathI mokSanuM bhAthuM ApaNane prabhAvanAmAM ApIne AzIrvAda ane maMgaLakAmanAnI bhAvanA pragaTa kare che : nijasattA nijabhAvathI re, guNaanaMtanuM ThANa, devacaMdra jinarAjajI re, zuddha siddha sukhakhANa. pUjo pUjo re, prabhupUjayA paramAnaMda. (8) jinamaMdira upara sonAnA ratnajaDIta kaLaza samAna A adabhUta gAthAsUtra che !
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 prakaraNa : 9 219 AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna gaNIzrI devacaMdrajI ma.sA. 8mI gAthAnA uttarArdhamAM jinezvara prabhu atyaMta zuddha dravya che, sarva karmamalathI rahita che ane AtmAnA anaMtaguNo temanA AvirbhAva (pragaTa) thayA hovAthI anaMtasukhanI khANa che. mATe he bhavya jIvo tame bhAvapUrvaka prabhubhaktimAM niraMtara magna rahezo to tame paNa siddhadazA pAmazo ! jagatanA sarva jIvonuM Atmadravya siddhasamAna sattAgata rIte che. anAdikALathI AtmAmAM dravyanI apekSAe, AtmasvabhAvamAM siddhabhagavAna jevA anaMtaguNo - anaMtajJAna, anaMtadarzana, anaMtasukha vagere sattApaNe rahelA ja che. jyAre koI bhavya jIva amRta anuSThAnothI sAdhanA kare ane kevaLajJAna pAme tyAre tenuM kevaLajJAna bhagavAna ApatA nathI, paNa upAdAnakAraNa evA AtmAmAM zrI jinaparamAtmA nimittarUpe banI, tene Activate karavAmAM sahAyabhUta bane che. kevaLajJAnanI utpatti sAdhake potAnA puruSArthathI potAnA AtmAmAM rahelA sattAgata guNonI sAdhanAthI pragaTa karavAnI che paNa jinadeva, nigraMthaguru ane jinAgama Adi salphAstro ane prIti-bhakti-AjJA amRta anuSThAno tenA prabaLa nimitta kAraNa che. paramAtmAnI bhAvapUrvaka ane tattvasamajaNapUrvakanI bhakti karavAnA nimittathI AtmAnI potAnI guNasaMpatti AvirbhAvapaNAne pAme che, arthAta pragaTe che. AtmasaMpatti pragaTa karavAmAM jinezvara paramAtmAnI bhakti e svotkRSTa prabaLa nimitta che. Avo ja siddhAMta sUtra zrI AtmasiddhizAstramAM zrImadjIe 14 pUrvano sAra nIcenI gAthAmAM prakAzyo che. sarva jIva che siddhasama, je samaje te thAya, sadguru AjJA jinadazA, nimitta kAraNa mAMya. (zrImad rAjacaMdrajI racita zrI AtmasiddhizAstrA gAthA 135) uttarArdhamAM uparanI gAthA upAdAnakAraNa samajAve che ke sarva jIvo siddhasamAna sattAgata guNovALA che paNa te guNo pragaTa karavA prabaLa nimitta saddagurunI AjJAnuM ArAdhana ane jinezvaranI vItarAga sarvajJadazAnI yathArtha samajaNa hovI atyaMta jarUrI che. 3. mahopAdhyAya zrI yazovijayajI kRta zrI aranAtha bhagavAnanuM stavana jinavacana-jinaAzA amRta anuSThAnane yathArtha samajavA ApaNe upara be amUlya stavanone vistArathI samajAvyA ane have upAdhyAyajInuM A aNamola stavanano bhAvArtha samajIe jethI ApaNA hRdayamAM jinabhaktinA bodhibIja gurukRpAthI vavAya ane mokSanI maMgaLayAtrAmAM tenuM mokSarUpI phaLa prApta thAya tevI prabhu pratye prArthanA. zrI arajina bhavajalano tAru, mujamana lAge vAru re, manamohana svAmI, bAhyagrahI e bhavajala tAre, ANe zivapura Are re manamohana svAmI... (1) vartamAna tIrthakara covIsInA aDhAramA bhagavAna zrI aranAtha svAmInI stuti karatAM upAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAja jaNAve che ke je mumukSu sAdhaka jIvo potAnA AtmAnA kalyANanA lakSe bhagavAnanuM smaraNa, bhajana tathA prIti-bhakti-AjJA Adi amRta anuSThAnanI yathArtha bhakti sAdhanA kare che, temane prabhu saMsArasamudrathI tArI sAme pAra - sAme kAMThe eTale mokSapurImAM pahoMcADe che mATe mArA manamAM prabhu bahu ja vahAlA che. vaLI ''tijJANe tArayANa" nA
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 prakaraNa : 9 biruda dharAvatA jinezvara bhagavAna keTalA karuNAnA sAgara che ke mokSArthI bhavya jIvone bAhya grahI eTale mA jema bALakano hAtha pakaDI rasto Cross karAve che tema jJAna ane kriyArUpa be hAthanuM avalaMbana temanA bodhathI ApIne saMsArasamudrathI uddhArI, sAme pAra ke jayAM mokSapurI che tyAM hemakhema laI jAya che. AvA aranAtha prabhu mArA manane moha pamADanArA che, mane atyaMta vahAlA che. A gAthAmAM nyAyAcArya tattvaziromaNI upAdhyAyajI kevI suMdara Practcal Examples thI bhagavAnanuM karuNAsAgaranuM svarUpa samajAvI ApaNane temanI bhaktimAM jANe magna kare che ! tapa japa moha mahA tophAne, nAva na cAle mAne re, manamohana svAmI paNa navibhayamuja hAthohAthe, tAre che te sAthe re. manamohanasvAmI...(2) je jIvo tapa tathA japa Adi kriyAo amuka prakAranuM sAMsArika paugalika sukha meLavavAnI icchApUrvaka kare, athavA lokomAM potAnI kIrti phelAya, athavA potAnA mukhe teno garva kare, temanI AtmArUpI nAva dhArelA maMjIla tarapha jatI nathI kAraNa ke te nAvane moharUpI mahAtophAna naDe che ne nAva UMdhI paDI ne DUbI paNa jaI zake. AvI sAMsArika icchAnI bhAvanAthI je japa-tapa vagere kriyA thAya tevA jIvo saMsArasAgara tarI zakatA nathI. paraMtu upAdhyAya yazovijayajI nirbhayatAthI kahe che ke mane tevo koI bhaya nathI, kAraNake mArI dareka karaNI, kriyA vagere mAtra prabhunI prIti-bhakti meLavavA mATe ja che. tethI prabhu mArI sAthe ja che arthAt prabhunI kRpAdRSTi mArA para varSe che. mArA hRdayano vizvAsa che ke prabhu mAro hAtha pakaDIne saMbhALapUrvaka bhavasamudrathI mane pelI pAra mokSapurIe pahoMcADe ema che. upAdhyAyajIe kevI alaukika bhakti gAthAnA uttarArdhamAM pragaTa karI che je ApaNane saune mokSasAdhanAmAM utsAha AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 2 21 ane saMvega pariNAmanuM baLa Ape che. bhagatane svarga, svargathI adhikuM, jJAnIne phala deI, kAyA kaSTa vinA phala laIe, manamAM dhyAna dhare, mana mohanasvAmI (3) jinezvara bhagavAnanI bhaktino yathArtha hatu jANyA vinA zrI aranAtha prabhunI bhakti karanAra zubha karaNInA phaLa rUpe vadhAremAM vadhAre devalokanuM sukha pAme che. paraMtu je mumukSu prabhubhaktinuM yathArtha svarUpa samajIne bhakti kare che tevA jJAnIjanane to prabhu mokSaphaLa Ape che. jJAnIbhakta ane ajJAnIbhaktane kevA prakAranA phaLo maLe che tenI bhinnatA A gAthAmAM batAve che. A gAthAno sAra ema che ke je je karavuM te te kriyAo samajIne karavI, gAthAnA uttarArdhamAM vaLI vadhAre UMDI samajaNa Ape che ke jo jJAnapUrvaka samajIne manathI prabhunA guNonuM dhyAna karavAmAM Ave, arthAt prabhunA dhyAnarUpI atyaMtara tapa dhAraNa karavAmAM Ave, to koIpaNa prakAranA zArIrika kaSTa vinA paNa mokSa meLavI zakAya che. mATe dareka mumukSue anubhavajJAna meLavavA mATe jIvanaparyata abhyAsI thaIne rahevuM ane niraMtara jAgRtipUrvaka jJAnasAdhanA ane samajaNapUrvaka prabhubhaktimAM magna rahevuM joIe. je upAya bahuvidhanI racanA, yogamAyA te jANo re, zuddha dravya guNa paryAyadhyAne, zivadIye prabhu parANo re. manamohana svAmI (4) A gAthAmAM bAhyayoga ane aMtarayoganuM svarUpa upAdhyAya zrI yazovijayajI suMdara rIte samajAve che.
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ 222 prakaraNa : 9 jagatamAM aneka prakAranA mithyAtvI jIvo bAvA, sanyAsI, bAhyayogIo mokSa meLavavA vividha prakAranA upAyo ajamAve che. koI paMcAgni tapa kare, koI jaTA tathA nakha vadhAre che, koI jhADa upara UMdhe mastake laTakI rahe che ane dhyAna dhare che, paNa A sarva ajJAnasahita kaSTakriyAnA yoga e mAyArUpa che. AnAthI loko temanA tarapha AkarSAya ane bhoLA lokone chetaravAnI A yogamAyA che. temAM AMtarika vizuddhi alpa hoya che ane bAhya ADaMbara ghaNo hoya che. tethI A sarva upAyo saMsAra vadhAranAra nivaDe che. paNa jo ekaniSThAthI ane sAcA gurugamanA AdhAre AtmasvarUpanuM dhyAna dharavAmAM Ave, AtmAnA guNa paryAyono vicAra zAMta bhAve karavAmAM Ave to tevA yogyatAvALA mumukSu jIvone prabhu avazya mokSa Ape ja che. AtmA e zuddha dravya che. jJAna, darzana, cAritra (svarUpamAM ramaNatA) Adi enA guNo che. te guNonI vartanA e enA paryAyo che. sadguru dvArA te zuddhAtmAnuM svarUpa samajIne AtmAnuM ciMtana karavAmAM Ave to jIvane jarUra zIvapadanI prApti thAya e niHsaMdeha che. prabhu pada valagyA te rahyA tAjA, alagA aMga na sAjA re, vAcaka yaza kahe avara na dhyAuM, e prabhunA guNa gAuM re. manamohana svAmI (5) jeNe prabhunuM zaraNa sAcI zraddhA-bhaktithI svIkAryuM che tevA jIvo caDhatI dazAne pAmI prAMte mokSadazAne avazya pAme ja che. paNa jeo prabhue batAvelA mArgathI patita thAya che, bhraSTa thAya che, te paDatAM TheTha mithyAtva guNasthAnake paNa AvI jAya. mATe jinaAjJA ja khUba mahattvanI che.jinaAjJAmaya jIvana teja sAcI sAdhanA ! aMtamAM vAcaka yazovijayajI mahArAja kahe che ke zrI aranAthaprabhu pUrNa vItarAga AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 223 che ane sarvajJa che tathA anaMta karuNAnA sAgara che tethI huM mAtra vItarAga prabhunA ja guNagrAma karuM chuM. anya devo evI sthitine prApta thayelA na hovAthI emane huM dUrathI ja pari chuM. tIrthaMkara bhagavAna zrI aranAtha ''tijJANe tArayANaM'nuM biruda dharAve che ane temanA avalaMbanathI huM jarUra tarI jaIza ane mokSanI prApti thaze evo mane pUrNa vizvAsa ane zraddhA che. AvI samyak zraddhA hRdayamAM pAkI karIne prabhunI bhakti tathA sarva dharmakriyAo bhale atyAre samajaNa ochI hoya ane upayoga temAM na joDAyo hoya toya, prabhunI sAcI zraddhApUrvaka je je anuSThAno karavAmAM Ave te prAMte zuddhikaraNanuM kAraNa bane ja che. upAdhyAya yazovijayajI temanA utkRSTa grantha adhyAtmasAramAM kahe che : ''sad-AzayanA pravezathI azuddhakriyA paNa zuddha kriyAnuM kAraNa bane che. jemake rasa-anuvedhathI tAMbu paNa sonuM banI jAya che." mATe prabhue kahelI sarva dharmakriyAo avazya karavAnI jinaAjJA che. jema jema temAM samajaNa, ullAsa ane bhAvazuddhi thaze tema te te sarva kriyAo mokSamArgamAM sAdhakane AgaLane AgaLa laI jaze evA AzIrvAda upAdhyAyajI adhyAtmasAramAM prakAze che. ...
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 prakaraNa : 9 4. zrI mohanavijayajI kRta vartamAna covIsInA bAramA zrI vAsupUjyarasvAmInuM stavana prabhujI zuM lAgI ho pUraNa prItaDI, jIvana-prANa AdhAra, giruA jinajI ho rAja ! sAhiba suNajo ho mAharI vinatI, darizaNa dejo ho, dIlabharI zyAmajI, aho ! jagaguru siradAra... sAheba suNajo. 1 zrI mohanavijayajI ma.sA.nA stavano to mIThI vIraDI jevA ane zeraDInA rasa jevA haiyAne ThAre tevA madhurA che ! A pada mAruM atyaMta priya che ane tene gAtAM, bhakti karatA hajI mana jANe dharAtuM nathI evI rUDI bhakti che. uparanI gAthAmAM potAnI aMtaraMgadazA ane prabhu pratye kevI prIti-bhakti che te darzAvatAM kahe che ke, zrI vAsupUjaya bhagavAna sAthe mAre pUrNa prIti thaI che. he prabhu ! tame mArA jIvananA prANAdhAra cho, mArA zvAse zvAse tamAruM smaraNa ahoniza thayA ja kare che. valI he prabhu ! jinarAja eTale jinomAM rAjA arthAtu tIrthakara devAdhideva cho, moTA puruSa cho, rAgadveSane tame jItI lIdhA che, he jagataguru! mArA mugaTanA ziratAja athavA mArA mAthAnA mugaTa samAna cho. mArI prArthanA svIkArIne mane dIla bharIne darzana Apajo. gAthAnA uttarArdhamAM ''darzana" je mAMgyuM che te darizaNa athavA darzananA ghaNAM artha thAya che. jemake darzana eTale vItarAga mudrAnA guNAnurAga bharyA darzana. sadeva-saguru ane sadharma para samyaka zraddhA thavI te vyavahAra samyak darzana kahevAya che. ane sAtagranthino cheda thatAM - anaMtAnubaMdhI mAna-mAyA-krodha-lobha e cAra ane AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 225 mithyAtvamohanIya, samakitamohanIya ane mizramohanIyano nAza karavA svarUpa pranthibheda karavo te anubhavAtmaka paramArtha samyakdarzana kahevAya che. A gAthAmAM AvuM zuddha samyakdarzananI yAcanA karI che je prApta thaye sAdhaka avazya mokSa pAme ja. cAhIne dIje ho caraNanI cAkarI, gho anubhava ama sAja, Ima navi kIje ho sAhebAjI sAMbhaLo, kAMI sevakane zivarAja. sAhiba suNajo mAharI vinati...(2) samartha jJAnI puruSonA eka vacanamAM anaMta artho samAyA hoya che. A gAthAmAM prabhune "caraNanI cAkarI'' ApavA yAcanA karI che. caraNanI cAkarI eTale prabhunA caraNakamaLanI sevA. caraNa eTale jinavANInuM zravaNa, manana ane nididhyAsana. caraNa eTale jinaAjJA - jJAna ane kriyAnI samyaka samajaNa, cAkarI eTale dAsAnudAsa bhAve bhaktanI bhakti, sevA, pUjA ane prabhunIsarvaAjJAo uttamadAsatvabhAve pALavI jethI prabhunI kRpA maLe ane samyakdarzana prApta thAya. vaLI gho ""anubhava ama sAja" eTale he prabhu ! amane Atma anubhava karavAnA sarva sAdhano prApta thAya tevo suyoga Apo, rucI Apo ane kRpA karo ke jethI A manuSyabhavamAM ame tamArI kRpAne pAtra banIe. gAthAnA uttarArdhamAM pharI dAsatvabhAve yAcanA kare che ke, mAtra samyakdarzana Apo tenAthI amane pUro saMtoSa thavAno nathI. zivarAja arthAtu mokSapada paNa amane Apo. kAraNake amArA hRdayamAM tamAruM smaraNa evuM tIvra banyuM che ke, ame jayAM sudhI tamArA zivarAja - mokSanagaramAM rUbarU maLavA AvI na vasIe tyAM lagI ame japavAnA nathI ! mATe mArI arajI sAMbhaLI mokSanuM rAja ApavA kRpA karo. paNa bhaktane nirAza karazo nahi kAraNake tamAruM biruda " "karuNAnA sAgara"nuM che te bhUlatA nahi.
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 prakaraNa : 9 cUpa zuM chAnA ho sAhibA na besIe, kAMI zobhA na lahezo koya, dAsa uddhAro ho sAhibAjI Apano, jyuM hove sujasa savAya. sAhiba suNajo ho mAharI vinatI...(3) A gAthAmAM prabhune olaMbho ApIne kahe che ke, he prabhu ! Apa chAnAmAnA besI na rahetA ! ame jANIe chIe ke tame vItarAga paramAtmA cho ane rAga-dveSathI para cho. paraMtu te sAthe tame 'tijJANaM tArayANaM' nuM biruda dharAvo cho tethI tamArA A dAsano uddhAra karatA ho tema uddhAra karavo te tamArI jANe Teka che te bhUlatA nahi ! amane saMsArasAgarathI pAra karavAnA badhA ja rastA samyajJAna - samyakdarzana - samyakcAritra - bhakti sevA Adi sarva bhAvo samajAvo ane bhavasamudramAM mArA jevA dAsane he nAtha ! yuktipUrvaka, jANe zraddhAnuM doraDuM pheMkIne paNa uddhAro ! to ja tamAruM taraNatAraNa birUda jagatamAM kIrti pAmaze ! zrI mohanavijayajInI bhaktithI A viziSTa zailI kharekhara ApaNane prabhubhaktimAM magna karI de che ! rAtanA samaye nityakrama, sAmAyika, svAdhyAya Adi sattAdhano karyA bAda rAtanA 10 thI 12 ke vadhAre samaya jo AvI bhakti karavAmAM Ave to ekAMta ane niravazAMtimAM amane jANe mahAvideha kSetramAM simaMdharasvAmInA samavasaraNamAM prabhubhakti karatA hoIe evI divyatA A stavanomAM lAge che. mATe bhaktinI luTeluTa karI ane manuSyabhavano mokSanI maMgaLayAtrAmAM sadupayoga karIne prabhunI kRpA prApta thAya tevuM jIvana ane sAdhanA thavI joIe. Avo avasara pharIthI nahi maLe. ''avasara bera bera nahi Ave' - zrI AnaMdaghanajI mahArAja. aruNa jo uge ho sAhibAjI aMbare, nAze timira aMdhAra, avara deva ho sAhibAjI kiMkarA, miliyo tuM deva mune sAra... sAhiba suNajo ho mAharI vinatI...(4) 227 AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna have vItarAga paramAtmAnA guNagAna karatAM kahe che ke, jema savAranA sUryodaya thatAM rAtrino aMdhakAra ApoApa nAza pAme che tema he prabhu ! Apa paNa sUryasamAna kevaLajJAnano prakAza pAtharI amArA jevA dAsonA timira arthAt mithyAtvarUpI aMdhakAra dUra karo cho tevA pratApI deva cho ! bIjA devo to hajI pote viSaya kaSAyathI mukta thayA nathI to amane kema tArI zake ? mATe tamArA jevA paramavItarAga devanI amane oLakha thaI che, to have amAruM kalyANa ApanI kRpAthI ane ApanI bhakti-sevAthI avazya thaze evI amArI pUrNa zraddhA-vizvAsa che. sAdhake bhaktimAM kevI khUmArI rAkhavI tenuM A suMdara eka udAharaNa che. avara na cAhuM ho sAhibAjI tuma chate, jima cAtaka jaLadhAra, khaTapada bhIno huM sAhibAjI premathI, timahuM hRdaya mojhAra. sAheba suNajo ho mArI vinatI. (5) he prabhu ! tamArA jevA pUrNa vItarAga sarvajJadevanI mane prApti thaI javAthI bIjA laukika devone huM kadI cAhuM nahi. jema cAtaka pakSI mAtra meghanA (varasAdanA) pANIne ja icche che tema huM alaukika deva tamane ja icchuM chuM. uttarArdhamAM suMdara upamA ApI kahe che ke, jema cha pagavALo bhamaro kamaLanI sugaMdharUpa premaAsaktithI kamaLane kadI jANe choDe ja nahi, tema he prabhu ! ApanA hRdayarUpI kamaLamAM mAro manarUpI bhamaro premathI Asakti pAmIne ApanAmAM ja vase che. kevI alaukika bhakti haze ! sAcA bhaktanuM mana niraMtara prabhunA dhyAnamAM ja hoya che. jema ''caMdanAne jema prabhu vIra" ''sitAne mana rAma," "mIrAne jema zyAma'' tema jenAmAM vItarAga paramAtmAnA guNAnurAgavALI utkRSTa bhakti jAgI che te sAdhaka potAnuM jANe astitva visArI daI mAtra prabhu premamAM ja ogaLI jAya che ! Avo
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 prakaraNa : 9 ''coLa majIThano raMga'' AgaLa upAdhyAyajInA anaMtanAtha bhagavAnanA stavanamAM ApaNe vistArathI vicAryuM hatuM. sAtarAjane ho sAhibAjI aMte jaI vasyA, zuM karIe tuma prIta, nipaTa nirAgI ho jinavara tuM sahI, e tuma khoTI rIta. sAhiba suNajo ho mAharI vinatI (6) zrI mohanavijayajI ma. sA. prabhujIne kahe che ke, Apa to sAta rajjupramANa dUra, lokanA aMta bhAgamAM jaIne vasyA cho. asaMkhyAta koDAkoDI yojana olaMgAya tyAre eka rajju pramANa kahevAya. evA sAta rajupramANa Apa amArAthI dUra cho. to tamArI sAthe ame prIti kevI rIte karIe ? vaLI Apa pUrNa vItarAga cho, nIrAgI cho tethI ame jANIe chIe ke tamArI amane prIti maLe tema nathI. chatAMya amArI A jIda che ke tamArI sAthe ja amAre prIti karavI che. paraMtu te prIti karavAnA kAraNo athavA sAdhano ApanI pAsethI maLatA nathI tethI tamArI A rIta amArA mATe khoTI che ema kahI prabhune bhaktibhAve olaMbho Ape che. to have kema tamArI sAthe prIti karIe teno rasto he nAtha ! kRpA karI kaho. pachI jANe potAnI dhIraja tUTI gaI hoya tema aMte nIcenI gAthAmAM potAnI mananI gupta vAta, muMjhavaNa dAsatvabhAve prabhune khUllA zabdomAM kahI de che : dilanI je vAto ho kiNane dAkhavuM ? zrI vAsupUjya jinarAya, khINa eka AvI ho paMDejI sAMbhaLo, kAMI mohana Ave dAya. sAhiba suNajo ho mArI vinatI. (7) jagatamAM evo vyavahAra che ke, mananI guptavAta be jaNane kahevAya. eka to je duHkhane kApI zakavA samartha hoya tene kahevAya, athavA yA to duHkha kApavA bhale samartha na hoya paNa mitra tarIke AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 229 dIlAso ApI du:kha haLavuM kare tene kahevAya. A nyAye zrI mohanavijayajI prabhune kahe che ke, he nAtha ! Apa to mArA janma maraNanAM duHkhone sarvathA kApavA paNa samartha cho ane ApanA zaraNathI mane dIlAso paNa ApI zako cho. tethI he nAtha ! mArI vinaMtI sAMbhaLIne eka kSaNavAra paNa mArI pAse AvI vAto sAMbhaLo to mAro dAva lAgI gayo ema samajIza. A gAthAmAM ghaNuM UMDu rahasya che. jema prabhu mahAvIre ekavAra sulasA zrAvikAne '"dharmalAbha'no saMdezo mokalyo ane tenAthI AnaMda vibhoramAM ullasita thaIne sulasA zrAvikA jema tIrthaMkaranAmakarma bAMdhIne dhanya-dhanya thaI gayA, tevI rIte zrI mohanavijayajI alaukika bhaktithI prabhune kahe che ke, tame jo mArA hRdayamAM AvI vaso evI prasannatA karo to mAruM badhuM kArya saphaLa thaI jaze, arthAt mAruM AtmakalyANa avazya ApanI kRpAthI thaze. jinezvara deva, temanI bhakti, temanI alaukika vANI, jinaAjJA ane prabhunA paMthe cAlavAnI A bhaktimArganI mokSanI nIsaraNI kevI suMdara rIte A padamAM batAvI te kharekhara ApaNA hRdayamAM khUba ja saMvega ane ullasita bhAvo pragaTa kare che. ...
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ 230 prakaraNa : 9 prakaraNa-9 mAM jinavacana-AjJA amRta anuSThAnano sAra, sAdhanAtmaka sUcanA devAdhideva zrI mahAvIra svAmIe potAnI aMtima dezanA pAvApUrImAM karI te dezanA uttarAdhyayana sUtramAM pUjyapAda sudharmAsvAmI gaNadhara bhagavaMte prakAzita karI che te uttamottama granthano dareka sAdhake khAsa jJAnAbhyAsa karavA namra vinaMtI che te granthanA ujA prakaraNanI pahelI gAthA atyaMta labdhigAthA sUtra che H cattAri paramaMgANi dullahANIha jaMtuNo / mANusataM sui saddhA saMjamammi a vIrIaM // (zrI uttarAdhyayana sUtra prakaraNa 3ju gAthA 1) cAre aMgoya duSprApya, jIvone jagamAM ghaNAM, manuSyatva, zruti, zraddhA saMyame vIrya sphUraNA, "bahu puNyakerA pUMjathI zubha deha mAnavano maLyo, toye are bhavacakrano AMTo nahi eke TaLyo, sukha prApta karatAM sukha TaLe che, leza e lakSe raho, kSaNa kSaNa bhayaMkara bhAvamaraNe kAM aho rAcI raho !'' (zrImad rAjacaMdra - mokSamALA zikSApATha 67) amUlya tattva vicAravALI bAra bhAvanAone bhagavAne vairAgyanI mAtA kahI che. temAM chellI ''bodhidurlabhabhAvanA''mAM AcArya bhagavaMta samajAve che ke manuSyabhavanI prApti thavI atyaMta durlabha che. temAMya vaLI manuSyabhava, AryakuLa, jainadharma ane dharmanA saMskAro gaLaguthImAM maLavA te uttarottara durlabha che ane uttarAdhyayananI uparanI gAthAmAM jaNAvyuM tema manuSyabhava bahu puNyodayathI maLe che. temAM paNa jinavANInuM zravaNa thavuM ane tenA para samyak zraddhA thavI te to atyaMta atyaMta durlabha che. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 231 prastuta prakaraNa 9 mAM ApaNe jinavacana ane jinaAjJA amRta anuSThAna viSe cAra mahAtmAonAM divya stavanonA mAdhyamathI yathAzakti vicAraNA karI ane tene sAdhanAtmaka rIte jo jIvanamAM tenI zraddhApUrvaka niyamIta rIte pALavAmAM Ave to mokSamArganI maMgaLayAtrA khUba ja suMdara rIte thAya. nIcenA Points nI summary pharI pharI vicAravI : 1. jinavANInA abhyAsathI jJAna samyak thAya. mATe da22oja ekathI traNa kalAka zAstra abhyAsano krama karavo jarUrI che. temAMya khAsa karIne uttarAdhyayana sUtra ane upAdhyAya zrI yazovijayajI racita adhyAtmasAra, jJAnasAra ane ATha yogadRSTinI sajjhAyanA artha samajavA. jijJAsApUrvaka gurumukhe tenuM zravaNa bahu ja samajavuM jarUrI che. 2. jinaAjJA - jinezvara bhagavAne kahelA sarva dharmakriyAnA anuSThAno jevA ke cha Avazyaka, pratikramaNa, sAmAyika, caityavaMdana, prabhupUjA - sevA, snAtrapUjA, aSTaprakArI pUjA ane anya pUjAo bhAvapUrvaka karavAthI dhIme dhIme aMtarazuddhi thAya. zarUAtamAM na samajAya to paNa dharmanA anuSThAno karavAnI prabhunI AjJA che mATe zrAvake A badhA anuSThAno avazya karavA, teno niSedha karavAthI utsUtrapaNuM thavAnA doSo thAya che. dareka kriyA sadgurunA bodhathI samajIne karavAnI bhAvanA ane zraddhA rAkhavI. 3. prIti anuyoga, bhakti amRta anuSThAna anuyoga ane jinavacana - AzA amRta anuSThAno je ApaNe atyAra sudhI vicAryA te badhA jema jema samajIne bhAvapUrvaka thAya tema tema sAdhakane vairAgyabhAvanI vRddhi thAya ane mokSamArga pratye saMvega
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 prakaraNa : 9 jAge. A badhA anuSThAno ane jJAnAbhyAsa ApaNA mithyAtva (ajJAna)ne dUra karavA mATe atyaMta jarUrI che. zraddhA ane dhIrajathI A dharmasAdhanAnuM phaLa maMgaLakArI Avaze kAraNake bhagavAne mokSamArganI vyAkhyA ja kevI adbhUta ApI che : samyak darzana jJAna cAritrANi mokSamArga: (tatvArthasUtra ) havenuM chelluM asaMga amRta anuSThAnamAM asaMgatA ane samyakdarzana viSe yathAzakti vicAraNA karazuM. prIti-bhakti-vacana-AjJA amRta anuSThAnonI jema jema vizeSa samajaNathI sAdhanA thaze tema tema AtmAmAM nirmaLatA vadhaze ane jema jema jJAnagarbhita vairAgya saMsAranA pudgalapadArtho pratye thaze, tema tema samyakdarzananA pAMca guNo pragaTa thaze :- zama, saMvega, nirveda, anukaMpA ane AsthA. asaMgadazA eTale samyakcAritra athavA svarUparamaNatA e AtmAnI anubhUti thayA bAda te dazA prApta thAya. e dazA prApta karavAno ApaNo dhyeya hovo joIe. A viSe ApaNe AvatA prakaraNamAM yathAzakti vicAraNA stavanonA mAdhyamathI karazuM. ... asaMga amRtaanuSThAna vicAraNA sUripuraMdara, AcArya ziromaNI, yAkinimahattarAsUnu / tarkasamrATa, AcAryadeva zrI haribhadrasUrIzvarajI mahArAja racita SoDazaka prakaraNa granthanA dasamA adhyAyamAM apUrva evA je cAra anuSThAno kahyA che temAM prIti-bhakti-vacanaAjJA-asaMga amRta anuSThAno temAMthI ApaNe AgaLanA prakaraNomAM prIti anuSThAna, bhaktianuSThAna ane jinavacana-jinaAjJA A traNe amRta anuSThAno viSe yathAzakti vicAraNA karI. te SoDazaka prakaraNanA dasamA adhikAranI AcAryadeva zrI haribhadrasUrijI kRta gAthA 7mAM cothA asaMga anuSThAnanI vyAkhyA prakAze che : prakaraNa : 10 yattvatvAbhyAsAt sAtmibhUtamiva ceSTayate saddhiH tat asaGgamanuSThAnaM bhavati tvettadAvedhAt (10-7 ) "vaLI je atizaya jJAna abhyAsathI AtmasAt thayela saMskAro te asaMga anuSThAna jANavuM. vaLI vAraMvAra amRta anuSThAnanA sevanathI (ArAdhanAthI) je viziSTa saMskAro utpanna thayA hoya te asaMga anuSThAna jANavuM." uparanI gAthAmAM AgaLa TIkAnuM vizeSa spaSTIkaraNa kare che ke jema caMdanamAM gaMdha ekameka hoya che tema jinavacana ane jinaAjJA hRdayathI bhAvapUrvaka svIkArIne krame karIne mumukSunI pratyeka pravRtti abhyAsakALa samayanA jinaAjJA | smaraNa dvArA utpanna thayelA sanuSThAna viSayaka Atma
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 prakaraNa : 10 saMskArathI je utpanna thAya che, Automatic sahajarUpe te sAdhakanA saMskAro ja banI jAya che te asaMga anuSThAna kahevAya che. arthAt romeroma jinavacana ane AjJA ullase che. SoDazaka prakaraNanA dasamA adhyAyanI 8mI gAthAmAM AcAryadeva nIcenA udAharaNathI vacanaanuSThAna ane asaMgaanuSThAnano bheda samajAve che. : pahelI vAra ghaDo banAvatI vakhate kuMbhAranA cakranuM bhramaNa daMDanA saMyogathI thAya che ane pachIthI cakranuM bhramaNa daMDasaMyoganA abhAvamAM sahaje je Automatic arthAtu pUrvanA saMskArathI thAya che. tevI rIte ja mumukSunA hRdayamAM vacanaanuSThAna AgamazAstronA abhyAsathI thAya che ane dIrdhakALanA AgamanA abhyAsathI AtmAmAM paDelA saMskArothI je saMvega svAbhAvikarUpe pravarte che te asaMga anuSThAna kahevAya che. sAdhanAnA kramathI samajIe to jema jema mumukSu jIvo prIti, bhakti, jinavacana ane jina AjJAnA amRta anuSThAno vadhAre ullasita bhAve, gurugamathI samajIne niyamita rIte jJAnAbhyAsanI ugratAthI prerAIne kare che tema tema te dharmaanuSThAnanA uttama saMskAro mumukSanA hRdayamAM ruci, saMvega, zraddhA ane dharma ArAdhanAnA saMskAro vadhAre UMDA paDe che. jethI te saMskAro jANe Second Nature bane che, athavA tenA hRdayamAM coLa majIThanA raMganI jema raMgAI jAya che. jevI rIte tAMbAne suvarNarasathI vadhavAthI tAMbu sonu ja banI jAya che. ema mumukSuno AtmA te uttama saMskArothI asaMga anuSThAna sevatAM sevatAM potAne asaMgatAno anubhava arthAt Atma anubhava athavA samyakdarzanane pAme che. "uttama guNa anurAgathI, lahIe uttama dhAma re" (ya. 14muM stavana) AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 235 mahopAdhyAyajI zrI yazovijayajI mahArAja jJAnasAra granthanA jJAnASTaka prakaraNamAM A vAtane khUba ja mArmika sUtrathI prakAze che : nirvANa padamapyekaM bhAvyate yanmuhurmuhuH / tadeva jJAnamutkRSTaM nibandho nAsti bhUyasA // | (u. yazovijayajI kRta jJAnasAra - pamuM jJAnASTaka gAthA 2) uparanI divya gAthAmAM sarva Agamono sAra ane gurugama upAdhyAyajI samajAve che ke ghAtikarmono (darzanamohano) kSaya karAve tevuM vItarAga paramAtmA ane jJAnI sadgurunuM eka ja padanuM AtmAmAM tanmaya thaIne vAraMvAra bhAvana karavuM, svarUpamAM ekatvano anubhava karavo, AtmAno anubhava karavo te sAdhanAnuM mahattvanuM aMga che. kevaLa potAnI ruci zakti anusAra, potAne priya lAge evuM jJAnI puruSanuM pada, stavananI gAthAo, ekAda tattvavicAranuM vacana athavA stavana-sajajhAyanuM evI rIte ullAsapUrvaka mukhapATha karIne parizIlana, bhAvana, ciMtana,gholana, anuprekSA karavI ke jethI tIrthaMkara paramAtmA, gaNadhara bhagavaMto ane pUrvAcAryonA vacanomAM atyaMta bahumAnapUrvaka kaSAyonI maMdatA karatAM karatAM, saMvega bhAvanAne vadhAratAM, darzanamohano anukrame kSaya karIe to cAritramohano kSaya karavAmAM kAraNabhUta bane che. nididhyAsana paNa nirvANapadanuM anupama sAdhana banI zake che. uparanA jinasiddhAMtane samarthana karavA mATe zivabhUti munino dAkhalo khUba ja prasiddha ane upakArI che. zivabhUti muni potAnA guru mahArAjanI khUba ja sevA, vaiyAvacca ane AjJA pAlanapurvaka suMdara munidharma pALI rahyA hatA. temanA guru mahArAja je pUrvadhArI, samartha jJAnI hatA, te zivabhUti munine zAstro bhaNAvatA hatA ane premapUrvaka temane gAthAo mukhapATha karAvatA hatA. paraMtu zivabhUtimunino evo gADha jJAnAvaraNIya karmano udaya hato ke temane
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 prakaraNa : 10 koIpaNa zAstranuM pada ke sUtra yAda na rahe. thoDA varSo vItyA ane gurumahArAja dhIrajathI bodha ApatA hatA ane zAstra bhaNAvatA ja rahyA paNa zivabhUtine kaMI ja yAda na rahe. aMte gurue temane eka saraLa maMtra yAda karavA Apyo :- ''mA tuva, mA rupa" vinayavaMta evA zivabhUti muni dararoja ''mA tuSa, mA rupa'" maMtrano zraddhApUrvaka jApa karatA rahyA ane hRdayamAM khUba ja ullAsa vartato hato ke mArA guru mahArAje mArA para kRpA karI suMdara maMtra Apyo jenA ArAdhanathI mAruM avazya kalyANa thaze ja. kevI gurubhakti ane niSThA. kSayopazama ane yAdazakti kamajora hovAthI thoDA samaya bAda te maMtra smaraNa kaMika AvuM pAchuM thaI gayuM (aNadhArye) ane "mAsa tusa''.........''mAsatusa''....maMtranuM smaraNa rAtadivasa karatA thayA. jANI joIne, svachaMdathI maMtra badalyo na hato paNa zivabhUtinI yAda zakti nabaLI hovAthI mULabhUta maMtra ''mA tuSa, mA rupa'' have ''mAsatusa''mAM pharI gayo. paNa potAnA hRdayamAM gurunA maMtranuM ja ArAdhana karuM chuM AvI pAkI zraddhA hatI. eka divasa bhikSA (gocarI) levA zivabhUti muni jatA hatA ane eka zrAvikA potAnA gharanI bahAra oTalA upara eka supaDAmAM aDadane upaNatI hatI. te joIne zivabhUti muni nirdoSatAthI pUche che ke, he bena ! tame A zuM karo cho ? tyAre saraLatAthI te bAIe kahyuM ke, huM mAsa tusa judA karuM chuM ane vadhAre samajAvatA kahyuM ke mAsa eTale aDadanA bIja ane tusa eTale photarAne judA karuM chuM, A supaDAne vAraMvAra upara nIce karavAthI mAsa tusa judA thaI jAya che, evI prakriyA samajAvI. A vAta sAMbhaLIne zivabhUti munine sArA bhAgye potAnA guruno maMtra 'mAsa tusa'" yAda Avyo ne thayuM ke mArA gurue paNa AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 237 mane '"mAsa tusa'" maMtra kaMIka judu karavAne mATe ja Apyo haze paNa huM to kAMI juduM karato nathI. jAgRta thayelA zivabhUti muni gocarI levAnuM baMdha karIne jaMgalamAM eka jhADa nIce dhyAnamAM beThA ne vicAravA lAgyA ke jema te bAI mAsa ane tusa judA karatI hatI tema mAre zuM juduM karavuM ? dhyAnamAM magna thayA ane darzanamohano paDado gurunI bhakti ane gurukRpAthI haTavA lAgyo. zivabhUtine samajAyuM ke mAsa jevo mAro AtmA ane tusa jevo A deha te mAre judA karavA mATe mArA gurue maMtra Apyo che. pote pazcAttApathI gurunA maMtrane na samajavA mATe AlocanA kare che ane kalAko sudhI deha ane AtmAnA lakSaNo guru mahArAje zAstra abhyAsamAM samajAvyA hatA te yAda karavA lAgyA. bhedajJAnano jANe vicAra karavA lAgyA H- "huM dehAdi svarUpa nathI. zuddha caitanyasvarUpa evo AtmA chuM'" ema AtmabhAvanA karatAM zivabhUtimuni samyakdarzana pAmyA, ane te ja dhyAnamAM lIna thatAM, zreNI mAMDI, kevaLajJAna pAmyA !!! AvI rIte jinezvara bhagavAne kahelA sarva dharma anuSThAno, jJAnAbhyAsa ane samajaNapUrvaka, jinavacana ane jinaAjJAnuM samyak ArAdhanathI mumukSune asaMgadazA pragaTe che. arthAt darzanamoha (ajJAna) ane cAritramohano krame kSaya karIne, cothe guNasthAne Atma anubhUtinI asaMgadazAthI mAMDIne, sAtame guNasthAne nirvikalpa samAdhi ane AThame guNasthAne guNazreNI ArohaNa karatAM, kSapakazreNI mAMDI pUrNa asaMgadazA, siddhadazA, ayogI dazA 14 me guNasthAnake prApta karI zake tevI prabaLa zakti A amRta anuSThAnonI ArAdhanAmAM ApaNane A stavanonA mAdhyamathI samajAvI che. to have asaMga anuSThAnane samajavA A mahAtmAonAM alaukika stavanonI samajaNapUrvaka vicAraNA karIne A pustakanuM A chelluM prakaraNa pUruM karIe.
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 prakaraNa : 10 1. zrI AnaMdaghanajI racita vartamAna covIsInA pAMcamA sumatinAtha bhagavAnanuM stavana sumaticaraNakaja Atama arapaNA, darapaNa jima avikAra sujJAnI, mati tarapaNa bahu saMmata jANIe, parisarapaNa suvicAra sujJAnI sumaticaraNakaja Atama arapaNA...(1) sujJAnI eTale samyajJAna-darzananI icchAvALA evA bhavya jIvo ! mokSamArganI maMgaLayAtrAnI zarUAta karatAM sau prathama tamAre jinavacana ane jinaAjJApUrvaka jJAnAbhyAsa ane dharmakriyA karavA sAthe tamAro AtmA sumatinAtha bhagavAnanA caraNakamaLamAM arpaNa karavo joIe, arthAt bhagavAnanA caraNakamaLa kharekhara dara5Na eTale ArIsA samAna che jemAM rAga-dveSano saMpUrNa abhAva che mATe avikArI che. te bhagavAnanA caraNamAM bhAvapUrvaka mAthuM namAvI vaMdana karavAthI tamArA mananA vikAro paNa zAMta thaI jaze. paraMtu te darzana kevI rIte karavA tenI zarata mUke che ke tame '"nIsihi" bolIne derAsaramAM jyAre jAva tyAre bhagavAnanA darzana karatAM tamArI buddhinuM athavA tamArA badhA ja mananA vicAro, abhiprAyonI upara mIMDu mArI zAMta cittathI mAtra vItarAga paramAtmAnA zAMtasvarUpanA darzana karo to guNAnurAgavALI prIti-bhakti hRdayamAM jAgaze jethI suvicAraNA jAgaze. arthAt jevuM bhagavAnanuM svarUpa anaMtaguNono samudra che tevA ja guNo bhagavAnarUpI arIsAmAM jovAthI tamAro AtmA paNa nizcayanayathI siddha samAna che tevuM darzana thaze. jema jema bhAvapUrvaka "eka vAra prabhu vaMdanA Agama rIte thAya'" tema tema suvicAronuM parisaraNa arthAt phelAvo thaze ane ''citta prasannatA''no anubhava thaze. A prathama gAthAne vadhAre samajavA AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 239 ApaNe zrI devacaMdrajI racita navamA suvidhinAtha bhagavAnanA stavananI chaThThI gAthA samajIe : prabhumudrAne yoga, prabhu prabhutA lakhe ho lAla, dravyataNe sAdharmsa, svasaMpatti oLakhe ho lAla, oLakhatAM bahumAna, sahita rUci paNa vadhe ho lAla, ruci anuyAyI vIrya, caraNadhArA sadhe ho lAla. bhAvArtha : samyakdarzananI ArAdhanA ane prApti mATe mArI A atyaMta priya gAthA che ane ghaNI ja labdhio A divya gAthAmAM gUDha rIte samAyela che. A gAthAmAM 4 thA guNasthAnakathI 13mA guNasthAnanI sAdhanAno uttama marma gaNi zrI devacaMdrajIe temanA jJAna sAmarthyathI bharI dIdho che :- vItaraNa mudrAnA yathArtha darzana jyAre mumukSune thAya che. tyAre te mumukSu anaMtaguNa saMpatti rUpa prabhunI prabhutAne lakhe eTale oLakhe che. pachI Agama zAstro ane jJAnasAra jevA uttama zAstrajJAna vaDe te mumukSu potAnA zuddha AtmadravyamAM tevI ja anaMtaguNanI saMpatti oLakhe che, zraddhAnathI jANe che ke jevA anaMtaguNo prabhunA pragaTa che tevA ja ane teTalA anaMta guNo mArA AtmAmAM sattAgatapaNe akabaMdha paDyA che. AvI oLakhANa thatAM prabhu pratye atyaMta bahumAna pragaTe che, ane potAnI AtmaprabhutA pragaTAvavAnI sAcI ruci, zraddhA, saMvega vardhamAna thAya che. pachI A mahA siddhAMta samajAve che ke ruci anusAra jyAM potAnuM mana kheMcAya te kArya saphaLa karavA mATe AtmavIryanI badhI ja zakti caraNadhArA eTale Atma-cAritramAM sthiratA athavA ramaNatA karavAnI dhArA sAdhya thAya che jene AcArya zrI haribhadrasUri mahArAja yogadRSTi samuccaya nAmanA granthamAM 64mI gAthAmAM samApatti dhyAna dvArA samajAve che je AgaLa ApaNe joI gayA chIe.
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 240 prakaraNa : 10 A mahApuruSo prabhudarzanano mahimA kevo alaukika ane utkRSTa kalyANakArI che te suMdara rIte samajAve che. kharekhara A cAra mahAtmAoe jaina samAja upara agaNita upakAra karIne sAcI jinabhakti kevI rIte karavI tenuM gurugama eke eka stavanamAM vividha pAsAothI samajAvyuM che ane te samajavA mATe, mArA potAnA AtmakalyANa mATe ja A pustaka lakhavAnuM khAsa mAruM prayojana che. sau sAdhako A mahAtmAonA stavanonA bhAvArtha samajI, stavano mukhapATha karIne prabhubhaktimAM magna thAya tevI prabhu pratye prArthanA. have traNa prakAranA AtmA viSe AgaLanI gAthAmAM khUba ja suMdara rIte samajaNa Ape che, ane temAMthI Atma anubhUtinI sAdhanAno krama paNa badhAne samajAya tevI saraLatAthI samajAve che. trividha sakala tanudharagata AtamAM, bahirAtama dhuri bheda sujJAnI, bIjo aMtara Atama tIsaro, paramAtama aviccheda sujJAnI (2) A saMsAramAM sakala tanu dhara eTale sarva dehadhArI jIvonA AtmA traNa prakAranA che. A gAthAmAM traNa bhedathI je AtmAnA bheda batAvyA che temAM bahirAtmA nAmano yuri eTale pahelo bheda che. A bahirAtmA kone kahevAya te AgaLanI gAthAmAM samajAvaze. bIjo bheda aMtaraAtmAno che ane trIjo bheda paramAtmA nAme che. Ama traNa bheda kahyA che. vaLI paramAtmAno AtmA aviccheda eTale kadI paNa karmothI chedAIne, badalAIne potAnA saMpUrNa zuddha svarUpathI rahita hoya ema banatuM nathI. Atamabuddha ho kAyAdika rahyo, bahirAtama adharUpa sujJAnI, kAyAdikano ho sAkhIdhara rahyo, aMtara AtamarUpa sujJAnI. (3) A traNa prakAranA AtmAmAMthI pahelo bheda bahirAtmAno che. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 241 jeNe kAyAdika eTale potAnA zarIramAM Atmabuddhi karI che, huM zarIrarUpI nAmadhArI ramaNalAla chuM evI mAnyatA athavA zraddhA jene che te bahirAtmA che. vadhArAmAM jene dehamAM ahaMbhAva varte che, ane potAnA dehamAM tathA strI, putra, kuTuMbanA sarva jIvomAM arthAt temanA dehamAM mArApaNuM karIne niraMtara rAgadveSanA pariNAmo kare che te bahirAtmA adharUpa che, eTale pAparUpa bahirAtmA che. jainadarzanano atyaMta mahAnuM tattvajJAnano siddhAMta A stavanamAM samajAve che ke anAdikALathI A jIvane (AtmAne) pote koNa che ? tenuM ja ajJAna che. pote AtmA che, chatAMya mithyAtva arthAt svarUpanA ajJAnane lIdhe potAnA dehamAM ja "huM buddhivALo hovAthI te bahirAtmadazA vALo jIva niraMtara ''ahaMbhAva ane mamatvabhAva'nI tIvra gAMThamAM sapaDAIne tIvra rAgadveSanA pariNAmo karato thako saMsAra paribhramaNa karato rahyo che. anAdikALanA anaMta pudagala parAvartanano dIrdhakALa vItyA chatAMya kyAreya teNe potAnA svarUpane jANyuM ja nahi. mithyAtvanuM A jhera A jIvane anaMtakALathI anaMta anaMta janma-jarA-mRtyunA du:khomAM rajhaLAvI, athaDAvI atyaMta duHkhI karela che. upAdhyAya zrI yazovijayajI savAso gAthAnA stavananI bIjI ane trIjI DhALamAM A vAtane khUba ja suMdara rIte prakAze che : jAti aMdhano re doSa na Akaro, je navi dekhe re artha, mithyASTi re tehathI Akaro, mAne artha anartha, zrI sImaMdhara sAheba sAMbhaLo (2-14) je jIva janmathI ja netrahIna arthAt aMdha hoya te cAlatAM cAlatAM khADAmAM to jAya paNa mithyAdRSTi jIva, bahirAtma dazAvALo jIva to chatI AMkhe vadhAre duHkhI athavA pApano javAbadAra che ke je potAnuM nathI tene potAnuM mAne che. jema upara kahyuM tema deha te
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 prakaraNa : 10 jaDa che ane strI-putra Adi badhA paradravya che. tene mithyArdaSTi potAnA mAne che ane te viparIta zraddhAn te ja ajJAna che, te ja mithyAtva che ane te mithyAzraddhAn jenAmAM che te jIva bahirAtmA che ke je dehamAM, IndriyonA viSayamAM ane srI, putra, ghara, lakSmI, parivAra, makAnamAM mArApaNAnI buddhithI sukha mAne che. savAso gAthAnA stavananI trIjI DhALamAM upAdhyAya zrI yazovijayajI ma.sA. A AtmAnI mULabhUta bhUlanuM phaLa ane tene TALavAno upAya batAve cheH "Atama ajJAne karI, je bhava du:kha lahIe, AtamajJAne te Tale, ema mana saddahIe, Atama tattva vicArIe' svarUpanA ajJAnane lIdhe niraMtara, sUtAM-jAgatAM-haratAM-pharatAM mithyAdaSTi mArApaNuM ja kare che kAraNa ke tenA pariNAma paramAM sukhabuddhinA hovAthI iSTa vastumAM rAga ane aniSTa vastu ke vyaktinA saMyogamAM dveSanA pariNAmo karavAthI tIvra karma, tIvra pApano baMdha karyA ja kare che. jinezvarabhagavAne A mULabhUta bhUla TALavAno eka ja upAya prakAzyo che. je uparanI gAthAnA uttarArdhamAM kahe che ke, mithyAtvano nAza karavA mATe jIve samyakdarzana athavA AtmajJAna, AtmAnI anubhUti karavA mATe ja manuSya jIvanuM mukhya dhyeya banAvI, A pustakamAM samajAvelA prIti-bhakti-AjJA-asaMga amRta anuSThAnone ekaniSThAthI ArAdhavAM jethI anAdikALanuM ajJAna nAza pAme ane samyakdarzananI prApti thAya. A vAtanuM vizeSa samarthana zrI devacaMdrajI temanA prasiddha padamAM samajAve che je pharI pharI vicAravA yogya che H AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna "samakita navi lahyuM re, e to rUlyo caturgatimAMhI. trasa sthAvara kI karuNAkInI, jIva na eka virAdhyo, tIna kAla sAmAyika karatAM, zuddha upayoga na sAdhyo, samakita navi lahyuM re...'' bAhya kriyA, saba tyAga parigraha, dravyalIMga dhara lIno, devacaMdra kahe yA vidhato hama, bahota bAra kara lIno... samakita navI hyuM re... 243 bhagavAne jainadarzanamAM samakitanuM keTaluM mahattva ApyuM che te uparanA padathI samajAya che. dhAro ke jIvadayA khUba pALI, traNa vAra dararoja sAmAyika Adi karyA, paNa zuddha upayoga eTale Atma anubhava arthAt samyakdarzananI svasaMvedana anubhUti na karavAthI cAra gatimAM hajI rakhaDato ja rahyo. vaLI badhI bAhyakriyAo karI, kadAca dravyaliMgI muni paNa thayo, paNa jyAM sudhI AtmAno lakSya, Atma anusaMdhAna na thayuM ane bahirAtmapaNuM gayuM nahi, tethI mokSamArgano daravAjo khUlyo nahi ne tethI bhavabhramaNa cAlu ja rahyuM. have prastuta gAthAnA uttarArdhamAM zrI AnaMdaghanajI aMtarAtmAnI vyAkhyA karatAM kahe che ke je jIva kAyAdikano sAkhIdhara, eTale jemAM mumukSunA bhAva pragaTavAthI je sAdhaka 'huM deha chuM ane srI putrAdi mArA che'' evI mithyA zraddhAnane tyAgI, huM jJAyakabhAva evo AtmA chuM evA zraddhAnathI varte che ane je saMsAramAM rahyA chatAM srI, putra, ghara, lakSmI, parivAra vagerenI sAthe mAtra sAkSIpaNe varte che ane temAM mArApaNu tyAgI, anAsakta bhAve rahe che te aMtaraAtmA kahyo che. zrI banArasIdAsa samayasAra nATakamAM nIcenA suMdara padathI samakitI jIvanuM bahumAna karI kahe che ke, aho ! samyakdaSTijIvanuM kevuM adbhuta jIvana !
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa : 10 aho ! samadaSTi AtamAM, kare kuTuMba pratipAla, aMtarase nyAro rahe, jema dhAva khIlAve bALa. dhAvamAtA aMtarathI bahu ja spaSTa rIte e jANatI hoya che ke A je bALakane huM khavaDAvuM chuM, bharaNa-poSaNa karuM chuM paNa te bALaka mAruM potAnuM to nathI ja. tevI ja rIte jagatanA jIvone samakitI. jIvanI oLakha paDatI nathI kAraNa ke bAhyadRSTie gRhasthAzramamAM rahetA aviratI samakita jIva kuTuMbanuM bharaNapoSaNa, kamANI vagerenuM kAma khaMtathI karatA dekhAya che, paNa tenA hRdayamAM, zraddhAnamAM to "huM jJAyakabhAva evo zuddha AtmA chuM" evo bhAva thAvajIva cAlu ja rahe che tethI te anaMtAnubaMdhI karma bAMdhato ja nathI, ane bharata cakravarti jevA samyaka dRSTi jIva thoDA ja samayamAM (traNa-cAra bhavomAM). avazya mokSa pAme che. zrImad AnaMdaghanajI samartha AtmajJAnI ane adhyAtma tattvajJAnanA prabuddha jJAnI hatA ane sAthe sAthe naisargika kavitvazaktine lIdhe jaina darzananA dravyAnuyoganA gahana tattvavicAro kevA sahajapaNe, ApaNane stavanArUpe prakAzyA che ke jethI A gAthAo pharI pharI mukhapATha karI tenI bhakti, parAvartana karavAthI asaMgaanuSThAnamAM AgaLa kahyA tevA samyapha zraddhAnanA saMskAra AtmAmAM vavAya, deDha thAya ane phAlephule jethI mithyAtvanuM athavA darzanamohanuM baLa ghaTavA mAMDe ane jaDa-cetananA bheda vijJAnanI A trIjI gAthAnA avalaMbanathI aMtaramukhatAno abhyAsa, dhyAna vaDe koI dhanya paLe mumukSu jIvane samyakdarzananI anubhavapUrvakanI anubhavAze pratIti, samyak zraddhAna thAya che. traNa prakAranA AtmA A stavanamAM je saMkSepamAM zrI AnaMdaghanajIe samajAvyA che te vistArathI samajavA ane potAmAM bahirAtmadazAnA doSone samajIne nAza karavAno vidhi vistArathI 2000 varSa pahelA thayelA prabuddha AcAryadeva zrI pUjayapAdasvAmIe temanA ""samAdhi taMtra"mAM (upAdhyAya zrI AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 245 yazovijayajIe A granthano hindI kAvyarUpe suMdara anuvAda teozrI racita samAdhizatakamAM karyo che.) khUba ja suMdara rIte prakAzyA che. 105 gAthAno A grantha dareka jijJAsu sAdhake kharekhara bhaNavA, samajavA yogya che. jemAM bahirAtmAnA lakSaNo jANIne te kema dUra karavA ane aMtarAtmadazA (samyakdarzananA lakSaNo) prApta karavAno Total scientific Process athavA bhedajJAna-vItarAga vijJAna khUba ja samajavA yogya che. TUMkamAM trIjI gAthAmAM ApaNe joyuM ke bahirAtmA jIva dehamAM huMpaNuM ane strI, putra, ghara parivAramAM mArApaNAnI tIvra zraddhAna kartApaNAnA bhAvathI te badhA paradravyamAM sukhabuddhinA zramathI jIve che tethI te svarUpanA ajJAnapaNAthI tIvrakarmo bAMdhe che. jayAre jIvanI kALalabdhi pAke ane sAcI mumukSutA jAge tyAre sadgurunA bodhathI ane AjJAthI svarUpano lakSya thAya che ane niraMtara satsaMganA baLathI te mumukSu potAnA AtmAnA kalyANane arthe AvA prIti-bhakti-AjJA anuSThAno samajaNapUrvaka ArAdhe che tyAre tenA phalarUpe tene asaMgatA athavA AtmasvarUpamAM sthiratA rUpe samyakdarzananI prApti thAya che ane Avo aMtaraAtmA have cothAthI 14 mA guNasthAnakanA prayAsamAM, mokSanI maMgaLayAtrAmAM uttarottara AgaLa vadhI, aMte terame guNasthAnake paramAtmadazA ane caudame siddhadazA prApta kare che. Avo UMDo marma A stavanamAM kevI saraLa rIte ApaNane granthakAra samajAve che teno ahobhAva ApaNA hRdayamAM Avavo ja joIe !!! have AgaLanI gAthAmAM trIjA prakAranA AtmAnI arthAt paramAtmA kone jainadarzana mAne che te samajAve che. jethI sat devanI samyaka zraddhAna jIvane pAkI thAya. mumukSujIva tevA paramAtmAnI ja prIti-bhakti-AjJAmAM joDAya ane potAnuM kalyANa sAdhI zake.
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ 246 prakaraNa : 10 jJAnAnaMde ho pUraNa pAvano, varjita sakala upAdhi, sujJAnI atIndriya guNagaNamaNi-AgarU, ema paramAtama sAdha. sujJAnI(4) have trIjA prakArano AtmA te paramAtmA che tenA lakSaNo cothI gAthAmAM samajAve che. paramAtmadazA pAmelA sarva siddhapuruSo paNa pUrva avasthAmAM ApaNA jevA bahirAtma jIva ja hatA. temAMthI je bhavya jIvoe kALalabdhi pAtAM sadguru ane jinaAzAnAM uttama nimitta vaDe potAnI aMtaraAtmadazAnI sAdhanA karI, uttama evA prItibhakti-AjJA-asaMga amRta anuSThAnone sevatAM sevatAM 4 the thI 14me guNasthAnake pahoMcI sarvaghAti karmono kSaya karI sarvajJatA eTale kevaLajJAna vaDe anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta sukha ane anaMta vIryanI prApti karI che te pUrNa pavitra paramAtmA che. te paramAtmA niraMtara sarvajJatA, vItarAgatA ane anaMta AnaMdanA svAmI che, bhoktA che, mATe parama AtamA che. vaLI teo bhautika jagatanI, saMsAranI bAhya trividha tAparUpa sarva upAdhithI ane aMtaraMga mohanIyAdi karmonI upAdhithI sarvathA varjita eTale mukta che, mATe te paramAtmA che ane satu deva che. vaLI te paramAtmA atIndriya eTale IndriyothI jANI na zakAya tevA jJAna, darzana, cAritra, vItarAgatA, sarvajJatA Adi anaMta guNonAM samUharUpa maNiyonA AgarU eTale khANa che. samyakajJAnanA jijJAsu evA bhavya jIvo ! tame paNa AvA parama iSTa karuNAnA sAgara paramAtmA, jinezvaradeva paramAtmAne bhajo ane temanI AjJA pramANe amRta anuSThAnonI ArAdhanA karo, A durlabha manuSyabhavanI saphaLatA karI, tamAruM potAnuM paramAtmasvarUpa prApta karo. zrI devacaMdrajI mahArAja zreyAMsanAtha prabhunA stavanamAM nIcenI labdhigAthAmAM A vAtane suMdara rIte prakAze che : AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 247 pragaTa tattvatA dhyAvatAM, nija tattvano dhyAtA thAya re, tattvaramaNa ekAgratA, pUraNa tattva eha samAya re. arthAt zrI zreyAMsanAtha bhagavAnanAM sarva anaMtaguNo pragaTa, nirAvaraNa thayA che tene oLakhIne, prabhunA guNAnurAgathI je sAdhaka tattvano dhyAtA eTale potAnA AtmAmAM sattAgata rahelA tevA ja anaMtaguNonuM dhyAna, smaraNa ane tattvaramaNa ekAgratApUrvaka kare che te sAdhaka samyak darzanathI mAMDIne pUrNa vItarAgatA ane sarvajJatA arthAt paramAtmasvarUpane avazya pAme ja che. juo - jina svarUpa thaI jina ArAdhe, te savi jinavara hove re, bhRgI IlikAne caTakAve, te bhUMgI jaga jove re. (zrI AnaMdaghanajIkRta naminAtha bhagavAna stavana) juo A mahAtmApuruSonI samarthatA, samAnatA ane jinabhaktinuM alaukika mAhAbhya !!! eka eka padamAM A mAhAtmA puruSoe alaukika jinabhaktinI jANe relamachela karI che ane dareka gAthAsUtra jANe saMkSepamAM sakaLa mokSamArgane prakAze che tevI temanI vacanaprayoganI samarthatA joIne mastaka vAraMvAra namI paDe che. dravyAnuyoga ane bhaktiyoganI gaMgA-jamanAno jANe aviratapravAha A stavanomAM kevI zAMtarasanI saritAnI jema ApaNane jJAnAnaMdano rasAsvAda karAve che !!! bahirAtama tajI aMtara AtamAM, rUpa thaI thirabhAva, sujJAnI paramAtamanuM ho Atama bhAvavuM, Atama arpaNa dAva, sujJAnI(5) he sujJAnI, he samyakajJAnanA jijJAsu bhavya jIvo ! tamAruM anAdikALanuM bahirAtmapaNAne tyAgI do. kAraNa ke bahirAtmA zarIrane ja AtmA mAnI, Indriyajanita kSaNika sukhanI bhrAntinA kAraNe
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 249 zAstrono gurugama saraLatAthI samajAze. jJAnasAra, adhyAtmasAra ane samAdhizataka mane mArA jJAnAbhyAsamAM atyaMta upakArI thayA che. have chellI gAthAmAM zrImad AnaMdaghanajI Atma-sAdhanAnI cAvI samajAve 248 prakaraNa : 10 atRpta ja rahe che ane tenI Indriyasukha bhogavavAnI tRSNAne lIdhe du:khI ja rahe che. mATe te mithyAtvanA mULa jemAM che evI bahirAtmadazAno tyAga karI aMtaraAtmadazA prApta karavA sadagurunI AjJAnuM ane jinabhaktinuM avalaMbana lo. uparanI pAMcamI gAthAnI chAyA AcArya pUjyapAda svAmIjInI samAdhitaMtra granthanI gAthA 15 mAM ApaNane jovA maLe che : mULa saMsAra duHkhonuM, dehamAM Atmabuddhi te, tajI Indriya vyApAra, bAhya aMtara pesaje. (15) uparanI gAthAmAM AcArya pUjayapAda svAmI samAdhitaMtra granthamAM jaNAve che ke, "deha te ja huM chuM" AvI buddhi bahirAtmAnI hovAthI tene dehadRSTi kahevAya che. A dehabuddhi ja badhA saMsAranA du:khonuM mULa che te bahirAtmabuddhi choDI de, IndriyonI bAhya vRtti ane pravRttithI pAcho vaLa ane aMtaramukhatA, aMtaradRSTino abhyAsa kare to tane potAnA aMtarAtmAmAM paramAtmAnA darzana thaze ane aMtaramAM ja sukha che, bahAra nathI te anubhavapUrvaka samajAze. A samAdhitaMtranI prathamanI 30 gAthAo kharekhara gurugamapUrvaka bhaNavAthI bahirAtmAnA lakSaNo, tenAthI thatAM duHkhonI paraMparA ane bahirAdazA tyAgIne aMtaraAtmA thavAno pUrNa vidhi (Process) suMdara rIte samajAze. samyadarzana prApta karavAnI A granthamAM Master Key gAthA 1 thI 3)mAM pUjyapAda svAmIe khUba ja samarthatAthI samajAvI che. pUjayapAda AcArya atyaMta samartha dravyAnuyoganA pAragAmI hatA ane temaNe tatvArthasUtranI alaukika TIkA ""sarvArthasiddhi" nAme lakhIne bahu ja moTo yogadAna karavA sAthe upakAra karyo che. temanuM raceluM "ibdopadeza" grantha paNa samyakTarzana prApti karAve tevuM suMdara sAmarthyavALuM che. sarva matAgrahane tyajI guNAnurAga ane tattvajijJAsApUrvaka AvA grantho bhaNavAnI jarUra che jethI Agama Atama-arpaNa vastu vicAratAM, bharama TaLaze mati doSa, sujJAnIo paramapadAratha saMpatti saMpaje, AnaMdaghana rasa poSa, sujJAnI(6) dareka jIvamAM bahirAtmapaNuM athavA dehamAM AtmabuddhinA saMskAro anAdikALathI rahelA che ane dareka bhavamAM indriya viSayonI lolupatAthI A mithyAtvanuM mULa arthAt bahirAtmapaNuM athavA avidyAnA saMskAra vadhAre draDha thatA jAya che. nIcenI gAthAmAM AcArya pUjayapAda svAmI A vAtane vadhAre UMDANathI samajAve che : avidyArUpa saMskAra, tethI to draDha jAmato, tethI pUrvabhave jIva, potAne deha mAnato. (12) (samAdhitaMtra gAthA 12 - AcArya pUjyapAda svAmI) 'dehamAM AtmabuddhithI jANanArane zAstrakAra avidhA nAma ApIne kahe che ke, pUrvabhavethI A jIva AvA "deha te ja huM" evI buddhinA saMskAro laIne Ave che ane vartamAnakALamAM potAno deha tathA strI, putra, dhana, parivAramAM ahaMbhAva, mamatvabhAva vadhArato rahe che. jethI AvatA bhave A mithyA mAnatA, bahirAtmadazA vadhAre draDha thato jAya che. A darzanamohanI granthine ApaNe toDavAnI che. A mithyAtva nAmanA Cancer nA rogane maTADavA jijJAsu sAdhake sadgurunuM zaraNa ane jinezvara bhagavAnanI AjJA-bhaktithI temanuM zaraNAgata laI, potAnA AtmAne temanA caraNamAM arpaNa karI, potAnI mithyA samajaNa para cokaDI mArIne potAnI sleTa korI
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250 prakaraNa : 10 karIne sadgurunA zaraNe AtmAnuM svarUpa samajI, aMtaramukhatAno abhyAsa karavo. AvI rIte ekaniSThAthI ane sAcI zraddhAbhaktithI tathA tattvasamajaNapUrvaka AtmatattvanuM niraMtara vicAra karatAM mithyAtva maMda thAya che ane matidoSa eTale dehAtmabuddhi TaLe che. jayAre darzanamohano kSayopazama thAya tyAre parama padAratha athavA zuddha AtmasvarUpanI anubhUti thatAM aMtarAtmadazAnI saMpatti prApta thAya che. pachI te aMtarAtmadazA pAmela bhavya jIva mokSamArganI maMgaLayAtrAmAM AgaLa vadhatAM, ullasita vIryathI prIti-bhakti-AjJA-asaMga amRta anuSThAnanA sopAnomAM AgaLa vadhatAM vadhatAM, zuddha AtmAnA dhyAna vaDe zukladhyAnanI zreNI mAMDI, anaMtasukhanA dhAma evA mokSane pAme che, paramapadane pAme che !!! zrImad AnaMdaghanajI racita A stavana khUba ja tattvajJAnathI sabhara ane samyakTarzananI sAdhanAnuM khUba ja suMdara marmathI bhareluM che tenI bhakti, mukhapATha karIne, artha samajIne tenuM pArAyaNa vAraMvAra karavAthI anAdikALanuM mithyAtva maTaze ane sarva maMgaLanuM maMgaLa samyak darzananI prApti thaze, je prAMte mokSapadanuM acUka kAraNa banaze. 2. zrI devacaMdrajI kRta abhinaMdanasvAmI bhagavAnanuM stavana asaMga anuSThAnane samajavAmAM A stavana atyaMta upayogI che. ghaNuM UMDuM tattvajJAna ane dravyAnuyoganuM UMDANa A stavanamAM suMdara rIte jovA maLe che. anAdikALathI A jIva paradravyonI prIta, pudgalapadArthonA viSayone bhogavavAnI sukhabuddhithI bhavobhava rakhaDyo che. jo A jIva paradravyomAM sukhabuddhino tyAga kare to ja paramAtmAnI sAthe prIti-bhaktimAM joDAI zake te vAta samajAvatAM prathama gAthAmAM zrI AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 251 devacaMdrajI suMdara rIte A vAtane savAla - javAba rUpe rajU kare che : kyuM jANuM karyuM banI Avaze, abhinaMdana rasa rIti, ho mitao pudgala anubhava tyAgathI, karavI jasu paratIta, ho mitao kayuM jANuM karyuM banI Avaze...(1) kevA suMdara zabda prayogathI A padanI zarUAta thAya che ke jayAre koI bhavya uttama AtmAne zrI vItarAgadevane maLavAnuM mana thayuM che ane maLIne temanA bodha ane kRpAthI potAnA AtmAnuM kalyANa karavAnI tIvra bhAvanA thaI che tyAre te bhavya AtmA zuM kahe che te joIe. he abhinaMdanasvAmI bhagavAna ! tamane maLavAnI, tamArI sAthe ekameka thavAnI, tamArI sAthe rasabharI ekatA karavAnI rIti, Method ame kema jANIe ? he prabhu, tamArI sAthe prIti karavAnI alaukika rIta tamArA jevA vItarAga sarvajJa paramAtmA ja samajAvI zake te mATe mArA para kRpA karIne he nAtha ! tamArI sevA bhakti karavA mATe, ekatA karavAnI rItabhAta tame mane kRpA karI samajAvo. sAcA sAdhakanI aMtaranI prArthanA sAMbhaLIne paramAtmA kahe che ke, he bhavya jIva, paradravya eTale jaDa pudagala padArtho sAthe anAdikALathI je tane prItibharI rasa-lolupatA che, tenI anubhUtinI je tIvra lAlasA che te pudgalapadArthonI bhogaSTi jyAre tuM tyAga kare tyAre ja paramAtmatattva sAthe tuM prIti joDI zake evo siddhAMta che. ApaNe AgaLanA prakaraNomAM joyuM ke, jayAM sudhI jIvane oghadraSTi athavA saMsAra pratye tIvra prIti hoya, jene AcAryazrI haribhadrasUri "bhavAbhinaMdIpaNuM'' kahe che, tyAM lagI evA jIvane potAnA AtmAne jANavA mATe yogadRSTino vicAra zuddhAM nahi Ave. mithyAtvanuM A
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 252 prakaraNa : 10 ja mULa lakSaNa che ke jyAM sukha nathI tyAM sukhabuddhi karAve jema ke pAMca IndriyonA viSayo, strI, dhana, parivAramAM sukhabuddhi hovI e mithyAtvI jIvanuM mULabhUta lakSaNa che. ane jyAre jIvanI kALalabdhi pAke che, ane te sadguru ane jinavANInA tattvazravaNathI jAgRta thaIne yogadRSTimAM Ave che tyAre ja tene dhIme dhIme pudgalapadArthonI prItisukhabuddhi ghaTe che ane tattvazravaNathI AtmA ane paramAtmA pratye sAco prema, bahumAna jAge che. AvuM rUpAMtara thavuM te mahAna puNyodaya hoya tyAre ja thAya kAraNa ke anAdikALanAM bhogarUcinA UMDA saMskAra maTavA bahu ja muzkela che. have bIjI gAthAmAM vItarAga paramAtmAno aMtara vaibhava ane zuddha Atmadravya, dravyAnuyoganA siddhAMta pramANe samajAve cheparamAtama paramezvarU, vastugate te alipta ho mitta) dravya dravya mIle nahi, bhAve te anya avyApta ho mitta0 (2) vItarAga paramAtmA te parama AtmA che arthAt temanA guNavaibhavane lIdhe sarvathI zreSTha AtmA che. kAraNa ke sarvajJa vItarAgadeva sarva doSothI mukta che. vaLI A paramAtmA parama Izvara che kAraNake teo anaMtajJAnAdi guNonA svAmI che. A bIjI gAthAmAM AtmadravyanA guNadharmo UMDANathI samajAve che. paramAtmAnuM Atmadravya mULabhUta vastudharmathI alipta che. saMgrahanayanI apekSAe badhA jIvadravya karmothI, zarIrathI ane sarva prakAranA paudgalikabhAvothI alipta ja che. kAraNa ke koIpaNa eka dravya bIjA dravyanI sAthe sarvathA milana na pAmavAnA svabhAvavALuM hoya che, arthAt paradravyathI sarvathA alipta ja che. vaLI jIvadravya mithyAtvabhAvavALo banyo chato kAryaNavarNagAnA 253 AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna pudgalo grahaNa karIne tenI sAthe saMyogabhAve ekameka thAya che kharo, paraMtu eka jIvadravya bIjA jIvadravya sAthe tAdAtmyabhAve ekameka thaI ja na zake Avo dravyAnuyogano siddhAMta che. badhA ja dravyo svabhAvathI svataMtra che, alipta che A mahAna jainadarzanano tattvasiddhAMta kevaLI bhagavAne prakAzyo che ane vizvamAM badhA ja jIva ane ajIva dravyo AvI rIte ja pravarte che. vaLI je 'dravya dravya mIle nahi" e mahA jainasiddhAMta pramANe koI paNa jIvadravya anya jIva dravya sAthe kyAre paNa maLatuM nathI. badhA jIva dravyo svataMtra che. ane abhinaMdanasvAmI to sarva karmothI ane mana-vacana-kAyAnA yogothI paNa sarvathA mukta che ane siddhAlayamAM koIpaNa bIjA jIvadravya athavA pudla (ajIva)dravya sAthe kyAre maLavAnA nathI, svataMtrapaNe potAnA jJAnAnaMdamAM anaMtakALa birAje che. bhAvathI vicArIe to muktigata sarva AtmAo anya koIpaNa dravya (jIva ke ajIvadravyanI sAthe)thI ekAkAra thatA ja nathI, avyApta ja rahe che A pramANe zrI abhinaMdanasvAmI bhagavAna dravyathI eka svataMtra zuddha Atmadravya che ane bhAvathI potAnA guNaparyAyamAM vartanArA che. AvI rIte A gAthAmAM dravyAnuyoganA siddhAMta anusAra sarva dravyo svataMtra che ane bIjA dravyamAM vyApta thatA nathI ema samajAvyuM. have nIcenI gAthAmAM zrI abhinaMdanasvAmInuM aMtaraMga vaibhava, temanA guNo kevA pragaTa che te samajAve che. AvA guNo ApaNA AtmAmAM sattAgata che paNa karmathI avarAyelA che, pragaTa nathI. zuddha svarUpa sanAtano, nirmala je nisaMga, ho mittaO AtmavibhUti pariNamyo, na kare te parasaMga. ho mita0 (3)
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 prakaraNa : 10 zrI abhinaMdanasvAmI je mokSe padhAryA che temanuM kevuM svarUpa che te samajAvatAM kahe che ke prabhue sarva karmono kSaya karelo hovAthI kSAyikabhAve pragaTa thayelA anaMta guNo jevA ke anaMtajJAna, anaMtadarzana, anaMta vIrya ane anaMta sukha ItyAdi anaMta anaMta guNasvarUpavALA A prabhu che. vaLI te paramAtmA janma-jarA-maraNa vinAnA hovAthI sanAtana zuddha AtmasvarUpa dravya che, eTale ke dravyathI nityasvabhAvavALA che. vaLI temanA pUrvanA mohAdinA sarva vikAro naSTa thayelA hovAthI atyaMta nirmaLa ane zuddha Atmadravya che. tathA anya sarvapadravyonA saMgano tyAga karavAthI paNa niHsaMga che. A asaMga anuSThAnanI vicAraNA cAle che temAM sarvathI uttama jo niHsaMgatA (asaMgatA) prApta karI hoya to te zrI abhinaMdanasvAmI che. vaLI sarva kArmaNa vargaNAno tyAga karyo hovAthI "eka paramANu mAtrane paNa na sparzatA, pUrNa kalaMka rahita aDola svarUpa jo" evI zuddha caitanyamUrti bhagavAnanI pragaTa che. tevA asaMga, aDola, zuddhAtmA che, arthAt paramAtmA che. A pramANe sarvathA anya dravyonA tyAgI banIne, mAtra potAnA ja AtmAnI jJAnAdiguNomaya anaMta guNavaibhava je temanI vibhUti che temAM ja niraMtara pariNamanArA, ramaNa karanArA che te paramAtmA kyAre paNa bhaviSyamAM anya dravyano saMyoga karanArA nathI. to AvA niHsaMga zuddha paramAtmAne mAre maLavuM che te kevI rIte maLAya evo prazna jANe zrI devacaMdrajI Ubho kare che ke, mArI laganI prabhune maLavAnI, prIti karavAnI che te kema thaze ? zuM karavAthI prabhune maLavAnuM zakya banaze ? teno javAba nIcenI gAthAmAM Ave che. paNa jANuM Agama baLe, milavuM tuma prabhu sAtha ho, mitao prabhu to svasaMpattimayI, zuddha svarUpano nAtha ho. mitao kayuM jANuM karyuM banI Avaze...(4) AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 255 zrI devacaMdrajI mahAtmA sarva Agama zAstronA pAragAmI che ane UMcI adhyAtmadazA prApta karelI hovAthI samartha ane prabuddha jJAnI hatA. tethI zrutajJAnanA baLe Agama pramANathI samajAve che ke, abhinaMdanasvAmI to pUrNa vItarAga che ane potAnA anaMtaguNonA svAmI che ane sAdi-anaMta kALa potAnI zuddha saMpattine bhogavatA siddhAlayamAM sthira che. temane maLavuM hoya to, prabhu to vItarAgatA choDIne mane maLavA AvavAnA nathI. arthAt prabhu to kevaLI vItarAga che ne have kadI saMsArI banI mane maLavA AvavAnA nathI. paraMtu huM jo prabhunI AjJAbhaktinuM avalaMbana laIne huM pote temanA jevo banuM, temanI samAna vItarAga sarvajJa banIne mokSe jAuM to prabhu sAthe milana thaI zake che. AvI rIte granthakartA ApaNane samajAve che ke, he bhavya jIvo, tamane vItarAga paramAtmAne maLavuM hoya to jinaAjJA - asaMga anuSThAnanI tIvra ArAdhanA karI, sarva viSaya kaSAyathI mukta thaI, vItarAgatA prApta karI tvarAthI muktipadanI ArAdhanA karo to sarva du:khano kSaya thaze ane bhagavAna sAthe maMgaLa milana paNa thaze. have khUba ja agatyanI ane moTI zarata mUke che ke prabhune maLavA sAdhake zuM karavuM joIe. parapariNAmakatA ache re, je tuja pudgalajoga ho, mitao jaDa cala jaganI eMThano re, na ghaTe tujane bhoga ho. mitao karyuM jANuM kayuM banI Avaze...(5) nizcayanaya pramANe jagatanA sarva jIvo siddhasamAna anaMtaguNa saMpattinA svAmI che paNa saMsArI jIvonA te guNo karmothI avarAyelA che, sattAgata dravyamAM to che ja, paNa pragaTa thayA nathI tethI jIvo potAnA AtmasvabhAvane bhUlI jaI, anAdikALathI moha (ajJAna)nA
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 prakaraNa : 10 udayathI paradravyo eTale ke pugala padArthomAM (strI, putra, dhana, parivAra, Adi)mAM ja A jIvane sukhabuddhi thai che. bAhyadRSTivALo Avo bahirAtmA jIva managamatA pugalapadArthothI aMjAI jAya che ane te jhAMjhavAnA jaLane sAcuM sukha mAnI le che. A bhUla jagatanA jIvo anAdikALathI svasvarUpanA ajJAnane lIdhe bhavobhava karatA AvyA che. vItarAga bhagavAne samajAvelA karmonA siddhAMtane jIva bhUlI jAya che ke puNyano udaya hoya tyAre ja managamatA mojazokhanA pudgalapadArthonA sAdhano maLe che ane puNyAI ochI thAya tyAre to bAhyasukhanA sAdhano ApoApa gAyaba thaI jAya che. athavA AyuSya karma pUrNa thatAM to avazya te paugalika sukhano viyoga thAya ja che. chatAM mohanA udayane lIdhe ane tattvano ajJAnI hovAthI A jIva pudgalasukhano bhogI thayo che, arthAtu para pariNAmI banyo che. AvI rIte svasvarUpanA ajJAnane lIdhe A jIvane anAdikALathI parapariNAmakatA varte che. tethI A jIva paradravyano kartA, paradravyano bhoktA, paradravyano grAhakatAvALo ane paradravyamAM ramaNatAvALo thayo che. pugalAnaMdI banyo che. vaLI A gAthAmAM ApaNane cetave che ke, he jIva ! tuM je pudgaladravyono upabhoga kare che (strI, putra, ghara, dhana, parivAra, mojazokhanA sAdhano) te badhA paradravyo jaDa che. jyAre tuM to cetana cho, AtmA cho. tAro AtmasvabhAva to anaMtaguNono samudra che. vaLI A badhA ja pudgaladravyo cala eTale calita che, caMcaLa che, dararoja tenA varNAdika (varNa, gaMdha, rasa ane sparza) dharmo badalAtA ja rahe che. AkhuM jagata samaye samaye utpAda-vyayavALuM che. arthAta pugalapadArtho maLe che ane chUTA paDI jAya che, jyAre tuM pote AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 257 sadAkALa acalita svarUpavALo zAzvata AtmA cho, dhruvadravya cho. uparanI gAthAnAM uttarArdhamAM eka mahAna tattva siddhAMta prakAza che ke, he jIva ! tuM je pugalapadArthono upabhoga karatAM AnaMda mAne che, tane temAM sukha bhAse che te badhA pugala padArtho calita che, nAzavaMta che, eTaluM ja nahi paNa te badhA pugala padArtho jagatanI eMTha che kAraNake anaMtA jIvo vaDe anaMtIvAra grahaNa ane tyAga karAyA che. jema koInuM khAdheluM vadheluM eThuM ApaNane khAvAnuM gamatuM nathI, jovAnuM paNa gamatuM nathI, tevI ja rIte A samasta pudgaladravyo anaMtA jIvo vaDe anaMtI vAra bhogavI bhogavIne mUkAyelA che eTale atizayapaNe te eMTha-juTha che, mATe he jIva ! teno upabhoga karavo tane ucita nathI. jagatano samasta pudgalAstikAya judA judA jIvo vaDe, judA kALe bhASArUpe, zvAsozvAsarUpe, zarIrarUpe, manarUpe anaMtI vAra grahaNa karIne mUkAyA che. A badhA pudgala dravyothI je tane sukhAbhAsa che te anaMtA jIvonI anaMtIvAra bhogavelI eMThamAtra che ! A to pazuvRtti che ! zrImad devacaMdrajInI samarthatA (Mastery) e che, ke dareka stavanomAM tattvasiddhAMta ane bhaktiyogano sumeLa karI, ApaNane vairAgyabhAvamAM, zAMtabhAvamAM DubADI de che ane AgamasUtronA gahanamAM gahana sUtrone saraLa karIne gAI zakAya, mukhapATha karI tenI bhakti tathA anuprekSA karI zakAya tevI rIte racyA che. AvA tattvasabhara stavanono arthapUrvaka abhyAsa karI jo bhaktiyoga, AjJAyoganI niyamIta sAdhanA thAya to tenA phalarUpe jIvane samyaka darzananI prApti avazya thAya ane asaMgatAno anubhava thAya. uparanI gAthAnA aMtamAM karuNAbhAve ApaNane zikhAmaNa Ape che ke, he bhavya jIva!
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ 258 prakaraNa : 10 jema mAnasarovaranA haMsalA kyAre paNa kacarAmAM ke malina pANImAM cAMca nAkhatAM nathI, tema tuM to anaMtaguNono svAmI Atmadravya che ane potAnA zuddha svabhAvane choDIne, bhUlI jaIne anaMtIvAra bhogavAyelA, melA, gaMdA, eMThavADa jevA pudgalapadArthomAM bhogavavAnI dRSTi rAkhe che te tane zobhatuM nathI. tArI jAta to siddhasamAna che ane tuM karoDapati hovA chatAM jANe gaTaranuM pANI pIvA kema doDe che ? AvI rIte granthakAra ApaNane karuNAthI, tatvazravaNa karAvIne jAgRta kare che ane anAdikALanI ApaNI mULabhUta bhUla bhAMgavA, paradravyomAM sukhabuddhinI bhramaNAne bhAMgavA ATalo spaSTa, vairAgyapradhAna bodha ApI have te mULabhUta bhUlo bhAMgavAno acUka upAya samajAve che. te AgaLanI gAthAmAM vicArIzuM. zuddha nimittI prabhu graho, karI azuddha paraheya, ho mitao AtmAlaMbI guNalathI, sahu sAdhakano dhyeya. ho mitao kayuM jANuM karyuM banI Avaze (6) ApaNA jevA saMsArI, ajJAnI jIvone uparanI gAthA 5 mAM samajAvyuM tema anAdikALathI pagalasukhano bhoga, temAM raMgAvuM, ramavuM te parabhogIpaNAnuM azuddha nimitta che. pariNAme jIvanA pariNAma, karmabaMdhana tIvra viSaya kaSAyavALA ja varte che. azubhakarmano navo baMdha thayA ja kare che. jo AvA azubha nimittothI bacavuM hoya to A jIvane prabaLa avalaMbananI jarUra paDe che. kAraNake potAnI meLe, potAnA svachaMdathI anAdikALano dehAdhyAsa, dehamAM ja AtmabuddhirUpa je mithyAtvanuM mULa che te potAnI meLe tUTe tevuM nathI. mATe A gAthAnA uttarArdhamAM saraLa upAya batAvyo ke, he jIva ! tuM pudgalapadArthonA bhogane choDI dararoja niyamita rIte zuddha vItarAga paramAtmAnuM AlaMbana le. A pustakamAM ApaNe samajAvyA tevA saraLa AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 259 ane suMdara anuSThAno sarva vItarAga paramAtmAnI prItithI mAMDI, bhakti, jinaAjJA ane asaMga anuSThAnanuM avalaMbana laI, tArA AtmAnA pariNAmonI zuddhi karavA kaTIbaddha thA. arthAtu potAnA AtmAnI nirmaLatA mATe he jIva! tuM azuddha nimittone choDI de ane arihaMta bhagavAnanuM zuddha nimittanuM avalaMbana - prIti-bhaktijinaAjJA amRta anuSThAnamAM upara samajAvI te Process samajIne temAM ja nimagna thA. bhagavAne anAdikALanI paradravyonI bhogecchAne bhAMgavA jinAgamomAM vairAgya ane upazama guNo pragaTAvavAnI bhalAmaNa vAraMvAra karI che. jJAnAbhyAsathI jJAnagarbhita vairAgya jyAre mumukSutAnA guNa rUpe pragaTe tyAre ja jIva saMsArasukhathI U-Turn karI zake. A abhyAsa mATe niyamitapaNe satsaMga, jinabhakti, zrAvakanA bAra vrata, cha Avazyaka Adi sarva anuSThAno samajaNapUrvaka, ullasita bhAve karavAnI jinaAjJA che. sAthe sAthe A pustakamAM vicArelA A mahAtmAonA alaukika stavanothI vItarAga bhagavAnanA anaMta guNo jANI, samajI, guNAnurAgapUrvakanI bhakti hRdayamAM pragaTe tevA nimitto ane tevo niyamIta abhyAsa karavo jarUrI che. zarUAtamAM A mArga kaThIna lAgaze paNa jema jema vItarAga paramAtmAnI guNAnurAgavALI bhakti hRdayamAM jAgaze tema tema te avalaMbana eTaluM prabaLa banI jaze ke ApoApa, sahajapaNe, paradravyonI bhogecchA ghaTavA mAMDaze ane dharmano anurAga, prabhunA guNono anurAga vadhaze. vairAgya e mokSano pAyo che. ''vairAgya e mokSapadano utkRSTa bhomiyo che' (zrImad rAjacaMdra racita mokSamALA) gAthAnA uttarArdhamAM vadhAre spaSTatAthI samajAve che ke, prabhunuM avalaMbana tamAma sAdhaka jIvone dhyeyarUpe che. vItarAga bhagavAna kevaLa AtmAvalaMba che ane potAnA AtmaguNomAM ramaNatAvALA che.
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 260 prakaraNa : 10 prabhunuM avalaMbana sarva sAdhaka jIvo mATe prabaLa nimitta che. eTale ke ajJAnI jIvathI mAMDIne avirata samyakdRSTi, dezaviratidhara, sarva viratidhara ane dhyAna zreNImAM vartanArA sarva jIvo - cothAthI bAramA guNaThANAnI sAdhanA karatA sarvajIvone vItarAga paramAtmA ja prabaLa avalaMbana che. zAstramAM Ane "sAlaMbana dhyAna" kahyuM che je dhyAnamAM arihaMta athavA siddha bhagavAnanuM dhyAna dharI sAdhaka dhyAnamAM ekAgra bane te sAlaMbana dhyAna kahyuM che. temAMya khAsa karIne nIcenI dazAnA sAdhako mATe to vItarAga paramAtmAnuM avalaMbana atyaMta jarUrI che, atyaMta upakArI che. bhaktiyoganI ArAdhanA samartha mahAtmAo - zrI AnaMdaghanajI, zrI devacaMdrajI ane upAdhyAya zrI yazovijayajIe mahat karuNA karIne ApaNane stavano racIne tenA mAdhyamathI samajAvI che. jema meMdIne cUMTavAthI teno raMga vadhAre jAme che tema prabhubhaktimAM raMgAI javAthI tIvra anurAga pragaTe che. ApaNe prIti anuyogamAM upAdhyAya zrI yazovijayajInA anaMtanAtha bhagavAnanA stavanamAM vistArathI samajAvyuM tema ApaNA hRdayamAM tattvabhaktino raMga ekatAna thAya tevI sAdhanA karavAno A manuSyabhavano suvarNakALa ApaNane AtmaanubhavanI prApti mATe sAMpaDyo che to A avasara cUkavA jevo nathI. sarakhAvo AnaMdaghanajInA pada - INa vidha parakhI, mana visarAmI, jinavaraguNa je gAve, dInabaMdhunI mahera najarathI, AnaMdaghana pada pAve, samakita sAthe sagAI kIdhI, saparivAra zuM gADhI, mithyAmati aparAdhaNa jANI, gharathI bAhira kADhI. hai mallijina....... (AnaMdaghanajI 19muM stavana) prastuta stavananI 6ThThI gAthAmAM upara pramANe joyuM ke zAsana nAyaka bhagavAna mahAvIranI karuNA kevI niraMtara varasI rahI che ke zrI AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna devacaMdrajI mahAtmA ApaNane samajAve che ke anAdikALanA mithyAvAsanA, pudgala padArthonI bhogecchAonI vAsanA toDavA, maTADavA eka mAtra rAmabANa upAya che te che jinezvara bhagavAnanuM avalaMbana - arthAt jagatanA saMsArI saMbaMdho ane padArthonI nazvaratA, asAratA ane pariNAme viyoganuM duHkha jyAre sAdhakane samajAya che tyAre jema dariyAmAM DUbatA mANasane koI helIkopTaramAM AvIne doraDuM pheMkI upara laI jAya ne bacAve, tevI ja rIte ApaNA jevA anAdikALanA AtmasvarUpanA ajJAnIjIvo bhrAntigata pudgala padArthonA sukhamAM rakhaDanArA jIvone mahAn puNya yoganA AdhAre sAcA sadgurunA tattvazravaNa ane satsaMgano samAgama thAya tyAre jinavANInuM zravaNa karavAno suyoga maLe che ane vItarAga paramAtmAnuM avalaMbana laIne sAdhaka jIva jAgrata thAya che. 261 AvA sAdhakajIvane be agatyanI Conditions pALavI jarUrI che : (1) tattvazravaNa ane tattvajijJAsAnI rucI keLavavI ane (2) jinaAjJAnuM Maximum pAlana karavuM jethI tenI sarva dharmakriyAo samajaNapUrvakanI, aMtaranA bhAva-umaLakAthI ane potAnA AtmAnI nirmaLatA ane svarUpAnusaMdhAnanA lakSe badhA anuSThAno ArAdhavAno lakSa atyaMta jarUrI che. jJAnAbhyAsa ane dharmakriyAo A be, eka rathanA paiDA che ane jo te ekaniSThAthI, samajaNapUrvaka thAya to ja AtmakalyANa sAdhI zakAya che. mAtra jaDakriyA lokasaMjJAthI thAya ane ekAMta zuSka jJAnIpaNuM hoya to te mokSamArgamAM AgaLa na vadhArI zake. paMcamakALamAM paNa mokSamArga khUllo ja che ane sAdhanAnA amRta anuSThAno je A pustakamAM samajIe chIe te kevA prabaLa ane uttama phaLanA denArAM che ane mokSanI yAtrAno A rAjamArga che te nIcenI gAthAmAM have samajAve che.
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ 262 prakaraNa : 10 jima jinavara avalaMbane, vadhe sadhe eka tAna, ho mita0 tima tima AtmAlaMbanI, grahe svarUpa nidAna. ho mita0 kayuM jANuM karyuM banI Avaze... (7) mAtra cAra ja (6 thI 9) gAthAmAM zrI devacaMdrajIe saMpUrNa mokSamArga samajAvyo che ane jo ekaniSThAthI A cAra gAthAmAM batAvela vidhi (Process) jo samajIne tenI ArAdhanA bhaktiyoga AjJAyoga asaMyoganA amRta anuSThAna niSThApUrvaka thAya to avazya jIvane samyakdarzanathI mAMDIne TheTha pUrNa vItarAgadazA ane siddhapadanI prApti thAya tevuM sAmarthya A divya gAthAmAM bharyuM che. teno yathAzakti vicAra ane samajavAno ApaNe prayatna karIe. prastuta gAthAno artha samajavA ApaNe upAdhyAya zrI yazovijayajInA vimalanAtha bhagavAnanA stavananI be gAthAo pahelA joIe to prabhu avalaMbananuM mAhAtmya vadhAre samajAze H sevo bhaviyA vimala jinezvara, dullahA sajjana saMgAjI, evA prabhunuM darzana levuM, te AlasamAM gaMgAjI. tattvaprItikara pANI pAe, vimalA loke AMjIjI, loyana guru paramAtra die tava, bhramaNA nAkhe savi bhAMjIjI' sevo bhaviyA vimala jinezvara....... artha : he bhavyajano ! tame vimalanAtha bhagavAnanI sevA, bhakti karo. kAraNa ke sajjana puruSo-jJAnIjanono satsaMga prApta thavo bahu ja durlabha che. vaLI AvA prabhunuM darzana (guNAnurAgapUrvakanuM samyakdarzana)nI prApti paMcamakALamAM thavI te ALasanA gharamAM rahelA koI ALasu sAdhakane jANe gaMgAjInI prApti, arthAt jinavANIrUpa gaMgA prApta thavA barAbara che. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 263 pachI bIjI gAthAmAM kahe che ke, jyAre koI jIvanI kALa labdhi pAke ane sadguruno yoga thAya tyAre tattvazravaNa ane tattvazraddhAnuM pANI, amRta, jIvane pIvAno yoga sadguruvANIthI prApta thAya tyAre zrI sadguru samyakajJAnarUpI aMjana netramAM AMjI, divyanetra ApIne anAdikALano aMdhakAra nAza kare che ane jinAjJArUpa paramAtra ApIne jIvane samyajJAna-darzana-cAritrano mArga batAvI parama kalyANa kare che. A vAta upiita bhavaprapaMca nAmanA granthano sAra upAdhyAyajI A stavanamAM ApaNane bhaktiyoganA mAdhyamathI suMdara rIte samajAve che. AvA stavanono abhyAsa karavAthI ajJAnatA nAza pAme che. have ApaNe prastuta stavananI sAtamI gAthAne vistArathI samajIe. ''jima jinavara avalaMbane" A zabdaprayoga atyaMta suMdara che. ApaNo AtmA jyAre potAnA ja puruSArtha vaDe potAnA AtmAmAM mumukSutAnA guNo - zama, saMvega, nirveda, anukaMpA ane AsthA - je samyak darzananA pAMca lakSaNo jema jema te pragaTAvavA sat - puruSArtha Adare che, ane paramAtmAnI bhakti - bahumAna - AjJA ArAdhavAnuM kArya karavAmAM ekAgra thAya che, saMsAranA kSaNika sukhone visArI, sAco vairAgya ane uttama saMveganA nirmaLa bhAvomAM nimagna bhaktibhAve DUbe che, tema tema jANe teno AtmA prabhuno guNAnurAgI bane che. A eka moTuM Scientific Process che. paramAtmAnI vItarAga mukhamudrA ane temanA anaMtaguNomAM jema jema sAdhakanuM manatana layalIna thAya che, ekatAna thAya che tema tema tenA aMtaHkaraNamAMthI viSayakaSAyanA malina bhAvo dUra thatA jAya che, AzravabhAvo dUra thAya che ane saMva2-nirjarAnA nirmaLabhAvo vadhe che. paraMtu A prakriyA saphaLa karavA prabhunuM avalaMbana eka prabaLa nimitta che tema jANI, samajI, potAnA AtmAnuM upAdAna jAgrata karavAnA lakSe A sAdhanA
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa : 10 karatAM karatAM, koI dhanya paLe mumukSu jIva potAnA AtmAmAM prabhukRpAthI upAdAna kAraNatA prApta karI, potAnA AtmAnA guNone pragaTa karavAnI vIryatA prApta kare che. jevuM paramAtmAnuM anaMtaguNAtmaka svarUpa pragaTa che, tevA ja anaMta guNo potAnA AtmAmAM sattAgata rahelA che teno AvirbhAva thavAthI kAraNatA potAnA AtmAmAM pragaTa kare che. arthAtu AvI dazA jene prApta thAya te sAdhaka potAne svasaMvedana jJAnarUpI samyakdarzanane pAme che. A vAtane have AgaLanI gAthAmAM khUba ja alaukikabhAvathI suMdara rIte samajAve che ke, aho ! jinezvara bhagavAnanI tattvabhaktithI jIvane TheTha parAbhakti sudhI pahoMcADe che. ane TheTha sammadarzanathI mAMDIne mokSapadanI prApti karAve che ! /7l. svasvarUpa ekatvatA, sAdhe pUrNAnaMda, ho mitao rame bhogave AtamA, ratnatrayI guNavRMda. ho mitao kayuM jANuM karyuM banI Avaze... () A stavanomAM ghaNo ja UMDo dravyAnuyogano siddhAMta samAyo che. ekAda vAra vAMcIne gAI javAthI teno bhAva ane rahasya samajavo muzkela che. sau prathama to upara jaNAvyuM tema sAcI mumukSutA prApta thavI atyaMta jarUrI che. kAraNa ke mumukSutAnA mULaguNo je vairAgya eTale bhoga pratye anAsakti, ane upazama eTale kaSAyonI maMdatA - A be guNo jyAM sudhI AtmAmAM pragaTe nahi tyAM sudhI siddhAMtajJAna samajAya nahi ane pariNamana thAya nahi. A guNo prApta karavA sAdhaka jIve sadguru bodhanuM niyamita zravaNa, jinaAjJAmAM kahelA zrAvakanA AcAra tathA anuSThAno jevAM ke cha Avazyaka, pratikramaNa, sAmAyika, bhakti vagere ekaniSThApUrvaka samajaNa ane bhAvapUrvaka karavAnI atyaMta jarUrI che. arthAt jJAnAbhyAsa AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 265 ane sadanuSThAno rucipUrvaka niyamitapaNe ArAdhavAthI jema jema vairAgya, upazama ane jinabhaktinA pariNAmo vardhamAna thAya tema tema sAdhakane potAnA AtmasvarUpanuM mAhAbhya vadhAre samajAya ane potAnA AtmAmAM anaMtaguNo je atyAre sattAmAM che paNa karmathI avarAyelA hovAthI pragaTAvavAnI tIvra icchA jijJAsA utpanna thAya. A vAta zrI Atmasiddhi zAstramAM suMdara rIte prakAzI che : kaSAyanI upazAMtatA, mAtra mokSa abhilASa, bhave kheda aMtara dayA, te kahiye jijJAsa. (108) te jijJAsu jIvane, thAya sadguru bodha, (109) to pAme samakitane varte aMtara zodha, vardhamAna samakita thaI, TALe mithyAbhAsa, udaya thAya cAritrano vItarAgapada vAsa. (112) bhAvArtha : je mumukSu jIvamAM upara kahyA tema kaSAyanI maMdatA, saMvega arthAt mokSanI ja mAtra icchA, saMsAra pratye vairAgya ane potAnI AtmAnI dayA - A lakSaNo athavA guNo hoya te jijJAsu jIvane jayAre saddaguruno bodha zravaNano suyoga maLe che tyAre te jIva aMtaramukhatAnI sAdhanA karatAM samyakTarzanane pAme che ane te darzanavizuddhi vadhatAM jatAM te jIvane darzanamohano upazama kSaya athavA kSayopazama thayA pachI krame karIne cAritramohano kSaya karatAM pUrNa vItarAgadazA prApta thAya che. A pramANe zrI Atmasiddhi zAstramAM mokSanA upAyamAM uparanI gAthAomAM suMdara mArgadarzana jovA maLe che. jenI sAdhanA karavAnI jJAnInI bhalAmaNa che. A vAtane have zrI devacaMdrajInI 8mI gAthAmAM samajIe jema jema sAdhaka jIva paramAtmA zrI vItarAgadevanuM avalaMbana letAM jema jema potAnA zuddha AtmasvarUpanI sAthe ekamekatA sAdhe che tema tema
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa : 10 sAdhakano AtmA darzanavizuddhine vardhamAna karatAM prathama darzanamoha ane prAMte cAritramohano kSaya kare che ane tene pUrNAnaMda prApta thAya che. prathama je kSAropakSamika guNo pragaTyA hatA te vItarAga paramAtmAnA avalaMbanathI bhakti-AjJA-asaMga anuSThAnomAM magnatA thatAM te guNo kSAyika bhAvavALA jJAna-darzana-cAritra ema kSAyika ratnatrayInI guNonA vRMda athavA samUhane prApta karIne AtmA te guNomAM niraMtara bhoga ane ramaNatA kare che. AvI dazA je pUrNa vItarAga dazA che te prApta thayA pachI A AtmA kyAre paNa vibhAvadazAmAM jato nathI, niraMtara akhaMDapaNe svasvarUpamAM, potAnA AtmAnA anaMtagaNomAM ja ramaNatA kare che. tethI tene kyAre paNa karmabaMdha thato nathI ane pharIthI tenuM saMsAramAM Agamana thatuM nathI. te siddhipadane pAme ja che. A che vItarAga dharmanI mahAnatA ! A alaukika stavanamAM zrI devacaMdrajIe saMpUrNa mokSamArganI sAdhanAno krama AgamazAstronA nicoDarUpe keTalI suMdara bhaktiyoganA rUpamAM ApaNane samajAvyuM che teno ahobhAva karavAnA zabdo ja jaDatA nathI. pahelI gAthAmAM abhinaMdanasvAmI sAthe prIti kema karavI te prazna mUkI, jIvanI mULabhUta bhUla je pudgalAnaMdIpaNuM che tenI samajaNa pAMcamI gAthAmAM ApIne mumukSajIvane jAgRta karI, vairAgya ane upazamanI sAdhanA karavAno krama gAthA 6 thI 8 mAM alaukika zabdaprayoga dvArA samajAvIne parama upakAra karyo che ! A stavana mukhapATha karIne teno bhAvArtha samajI, aMtaramukhatAno abhyAsa karavAthI sAdhaka jIvane prabhusevA ane jinabhaktithI Atma anubhavano abhyAsa karavAnI bhalAmaNa ane AzIrvAda navamI gAthAmAM Ape che. abhinaMdana avalaMbane, paramAnaMda vilAsa, ho mitao devacaMdra prabhu sevanA, karI anubhava abhyAsa. ho mitao kayuM jANuM kayuM banI Avaze.. (9) AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 267 gaNIzrI devacaMdrajInA AvA uttama stavanomAM saMpUrNa mokSamArganI sAdhanAno krama suMdara rIte jovA maLe che. jijJAsu jIvoe devacaMdrajInuM bIjuM, pAMcamuM, aDhAramuM, paMdaramuM ane ogaNIsamuM stavana gahana che. paNa teno bhAvArtha samajavAno puruSArtha karavo jarUrI che. to ja upAdAna ane nimittano jainasiddhAMta samajAze ane AtmasAdhanAnA amRta anuSThAno vadhAre spaSTa (Clear and compelling) jaNAze. chellI gAthAmAM bhagavAna zrI abhinaMdanasvAmInI pratimAjInA darzana ane avalaMbanathI abhyAsI evA sAdhaka mumukSune prabhunA kevaLajJAnAdi anaMta guNo pragaTa che tenAM darzana thAya che ane te prabhunI arIsA samAna pratimAjI nihALatAM, sAdhaka jIvane potAnA AtmAmAM evA ja guNo sattAgata che tenA darzana thAya che. AvI pratIti, zraddhAna thavAthI mumukSune parama AnaMda thAya che ke mAro AtmA paNa prabhu jevA anaMtajJAna, anaMtadarzana, anaMtasukha, anaMta AnaMda Adi guNono samudra che. prabhunAM avalaMbana laIne huM mArA AtmakalyANa mATe prabhubhakti ane jinaAjJAmAM magna thaI, manuSyabhavane saphaLa karavA Atma anubhavano abhyAsa niraMtara karuM evo ullAsa thAya che. AvA varSollAsathI karAtI sAdhanA jo prabhubhakti ane AjJAmAM lInatApUrvaka thAya to avazya paramAnaMdano vilAsa arthAtu parama mokSapadanI prApti thAya tema devomAM caMdramA samAna abhinaMdanasvAmI sAdhakane pratibodhe che. tathAstu ! A stavana khAsa mukhapATha karI, teno bhAva samajIne hRdayamAM bhaktinA bIjanI vAvaNI karavI rahI. ATha yogadRSTinI sajajhAyano mukhya sAra paNa A stavanamAM saMkSepamAM samAyo che. te samajavA upAdhyAya zrI yazovijayajI kRta ATha yogadRSTino abhyAsa karavo khUba ja upayogI thaze.
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa : 10 3. upAdhyAya yazovijayajIkRta zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM stavana hama magana bhaye prabhu dhyAnameM, visara gaI duvidhA tana mana kI, acirAsuta guNagAna meM. hama magana bhaye...(1) ApaNe A pustakamAM prIti amRta anuSThAnamAM prabhu pratye hRdayano prema, prIti anuyoga viSe vistArathI vicAraNA karI ane tyArabAda bhakti amRta anuSThAnamAM prabhubhaktinuM mAhAbhya samajAvyuM. prIti ane bhakti jyAre prabhu pratye ekaniSThAthI AgaLa vadhe che tyAre jinaAzA-jinavacanamAM magnatA thavAthI amRta anuSThAna kema thAya te viSe paNa vicAraNA karI, A chellA asaMga anuSThAnamAM prabhunA guNomAM magnatA, dhyAnarUpI sthiratA ane tenA phaLarUpe aMtaramukhatA athavA asaMgatA kema prApta thAya tenI vicAraNA uparanA be suMdara stavanomAM vicArI. je sAdhaka jIvane paMcamakALamAM mokSamArganI ArAdhanA karavI hoya teNe vItarAga prabhunA guNAnurAgavALI tattvabhaktino mArga samajIne ArAdhavo atyaMta jarUrI che. zrI yazovijayajI eka prabuddha jJAnI ane samasta dhRtasAgaranA pAragAmI che. A stavanamAM potAnI anubhUtinA pramANathI prabhunA guNAnurAgavALI tattvabhaktino alaukika mahimA samajAve che je bhakti karavAthI sAdhaka jIva paNa samyakTarzana pAme che. pahelI gAthAmAM kahe che ke ame zuddha svarUpI evA zrI zAMtinAtha bhagavAnanA dhyAnamAM, temanA anaMtaguNorUpI kamaLamAM amAruM mana magna thayuM che ane acirAsuta eTale acirAmAtAnA naMdana zrI AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 269 zAMtinAtha bhagavAnanA anaMta guNonuM bhaktipUrvaka jJAna karatAM amArA tana ane mananI badhI ja duvidhA arthAt asthiratA dUra thaI che ane mananI caMcaLatA dUra thavAthI, mana zAMta thavAthI cittaprasannatA ane adbhuta zAMtino anubhava thayo che. zrI AnaMdaghanajI A vAtane puSTa karatAM kahe che ke, "mana sAdhyuM teNe saghaLuM sAdhyuM" . upAdhyAyajInA dareka padomAM, sUtromAM ghaNuM ja UMDuM rahasya ane tattvajJAna jovA maLe che. jyAM sudhI jIvanI bAhyadRSTi che, jagatanA paulika padArthomAM sukhabuddhi varte che ane tene lIdhe ISTa-aniSTa yoganA rAga-dveSanA pariNAmo ja varte che ane tenAthI cittanI caMcaLatA, ajaMpo, duHkha, kleza vagerenA kaDavA athavA azAMtijanaka pariNAmo mananAM varte che. paraMtu jayAre sAdhaka jinavANInuM amRtapAna karIne jinezvara bhagavAnanA darzanathI mAMDIne prabhu bhaktimAM lInatA, magnatA kare che tyAre jANe camatkAra thayo hoya tema acAnaka mana ekadama zAMti anubhave che. ApaNA AtmAno upayoga jagatanA padArtho ane saMyogothI mukta thaI, prabhubhaktimAM magna thAya tyAre prabhunA guNAnurAgathI ane tattvabhaktinA pariNAmathI ApaNuM mana prabhunA caraNomAM thoDIvAra sthira thAya che ane te dhanya paLomAM jo sAdhaka upayogane aMtaramukha kare to apUrva evI zAMtino anubhava thAya. AvI prakriyAmAM ApaNA AtmAnA upAdAnamAM prabhunI sevAbhaktithI upAdAna kAraNatA" pragaTe che. arthAtu upAdAna Activate thAya che. jevA prabhumAM anaMta guNo pragaTa thayA che tenuM darzana thatAM, sAdhakane potAnA AtmAmAM potAno aMtaravaibhava najarAya che ane tenAthI dhyAnamAM magnatA thAya che ane tenA phaLarUpe badhI ja azAMti dUra thatAM adUbhUta zAMti, citta prasannatAno anubhava thAya che. AvI zAMtino
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ 270 prakaraNa : 10. anubhava jene thAya tene dhIme dhIme samatArasano kevo anubhava thAya tenI samajaNa AgaLanI gAthAmAM prakAze che : harihara brahma puraMdara kI riddhi Avata nahi koI mAna meM, cidAnaMda kI moja macI hai samatA rasa ke pAna meM, hama magana bhaye prabhu dhyAnameM...(2) A gAthAmAM AtmAnA anubhavano jJAnAnaMda kevo hoya che teno citAra upamA alaMkAra vaDe samajAve che. vItarAga bhagavAnanA anaMta guNonI je samRddhi che, tenI AgaLa A vizvanI koI paNa saMpatti ke riddhi sarakhAvI zakAya tema ja nathI. jema ke hari kahetAM viSNu, hara kahetAM zaMkara ane brahma kahetAM brahmA tathA puraMdara kahetA IndranI sarva riddhi ke saMpatti jANe tRNa samAna che. AnA ghaNAM kAraNa che. prathama to jagatanA bIjA devonI riddhi temanA puNAI upara AdhAra rAkhe che ane puNyAI cAlI jatAM te saMpatti paNa cAlI jAya che. jayAre zuddha svarUpathI pragaTato evo samatArasa ke je vadhatAM vadhatAM vItarAgatAmAM pariName che. samatArasanA pyAlA bharI bharIne pAna karatAM ame paNa AtmAnaMdanI moja mANI rahyA chIe. tethI ja upAdhyAyajI AtmAnI khumArI batAvatA kahe che ke, prabhunA dhyAnamAM ame evA to magna banyA chIe ke, "AkhuM jagata sAva sonAnuM thAya to paNa amane taNakhalA samAna bhAse che." asaMga dazAno anubhava thayo hoya tevA zrI AnaMdaghanajI ane devacaMdrajI tathA upAdhyAya zrI yazovijayajInA ghaNA stavanomAM temanI AtmAnaMdanI mastI ApaNane jovA maLe che. juo nIcenA padamAM avadhUta AnaMdadhanajInI mastI : AzA orana kI kayA kIje, jJAna sudhArasa pIje, AzA bhaTake dvAra dvArA lokana ke, kUkara AzA dhArI, AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 271 Atama anubhava rasa ke rasIyA, utare na kabahu khumArI. AzA orana kI kyA kIje... uparanA padamAM zrI AnaMdaghanajI kahe che ke, he cetana ! tane bIjAnI AzA ke icchA kema thAya che? tArI pAse ja tArA AtmAno anaMtajJAnano khajAno che tenA pyAlA bharIbharIne amRtarasane mANa. AgaLa samajAve che ke kukara eTale ke kutaro jema lokonA oTale roTalo khAvA bhaTake che tema tuM jagatanAM pudgalapadArthomAM sukhabuddhinI bhramaNAthI cAra gatimAM rakhaDe che ane ghAMcInI ghANInA baLadanI jema AzAnA pAzamAM bhaTake che ane duHkhI ja thAya che. jo have tuM cetI jAya to tArA aMtaramAM ja tAro potAno akhUTa jJAnanA AnaMdano khajAno bharyo che tene tuM jANa, samajI le to tArI anAdikALanI bhIkha mAgavAnI Teva chUTI jaze. tArA sahaja sukhanI khumArI evI tane prApta thaze ke kadI te khumArI utaraze ja nahi. AtmAnA anubhavarasanI AvI khumArI ApaNane A mahAtmAonA stavanomAM pade pade jovA maLe che ! mane AvA AtmAnaMdanAM padomAM eTalo AnaMda thAya che ke, ghaNIvAra kalAko sudhI AvA khumArIvALA padonuM pArAyaNa karatAM jagata jANe bhUlAI jAya che ! paNa AvI dazA prApta karavA yathAyogya jJAna abhyAsa ane bhaktipado mukhapATha karI, tenA artha sahIta pArAyaNa karavAthI tenA UMDA saMskAra AtmAmAM paDe che ane eka nirbhayatAno anubhava thAya che. AvA 108 pado zrI AnaMdaghanajIe racyAM che. jeno suMdara vivecana zrI buddhisAgarajI mahArAja sAhebe 1929mAM karyuM che ane mArA sadbhAgye A pustaka 1981mAM maLyuM tyArathI tenA ghaNA kharA pado mukhapATha karI teno svAdhyAya karAvavAno suyoga maLyo che.
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 272 prakaraNa : 10 have ApaNe prastuta stavananI 3jI gAthA samajIe : Itane dina tuM nAhiM pichAnyo, mero janma gamAyo ajAnameM, aba to adhikArI hoI beThe, prabhu guNa akSaya khajAna meM, hama magana bhaye prabhu dhyAnameM (3) upAdhyAya zrI yazovijayajI samartha AtmaanubhavI hatA. jJAnasAra, adhyAtmasAra, dravya-guNa-paryAya rAsano grantha tathA bIjA ghaNA zAstronI racanA karanAra tArkika ziromaNI, nyAyAcAryanuM biruda dharAvanAra samartha tattvajJAnI hatA. AvA mahApuruSo paNa bhagavAna AgaLa kevI AlocanA kare che ke, he prabhu ! anAdikALanA paribhramaNamAM ame tamane kyAreya oLakhyA ja nahi ! ATalA divasa sudhI tamArI samyapha zraddhAnapUrvakanI oLakhANa, darzana na thayA, tethI mAro janma ajJAnadazAmAM ja vyatIta thayo. paNa have tamArI kRpAthI tamArA anaMtaguNonI yathArtha oLakhANa ane darzanarUpI samyakdarzananI prApti thavAthI prabhunA anaMta guNonA akSaya (kyAreya paNa khUTe ja nahi) khajAnAne meLavavA mATe amane paNa adhikAra prApta thayo che. arthAtu amane paNa amAro Atmavaibhavano khajAno he prabhu ! tamArA zuddha svarUpanuM dhyAna karatAM avazya prApta thaze evI khumArI A gAthAmAM vyakta kare che. amArA amerikAnA svAdhyAyomAM meM ghaNIvAra mArI ananyabhakti zrI yazovijayajI ma.sA. pratye vyakta karatAM kahyuM che ke, je sAdhakane AtmakalyANa karavAnI sAcI jijJAsA hoya teNe upAdhyAya yazovijayajInA jeTalA zAstro, jeTalI sajajhAyo ane stavanono abhyAsa thAya teTalo dhagaza ane dhIrajathI karavo joIe to saMpUrNa mokSamArgano Roadmap ApoApa samajAze. temAMya khAsa karIne jJAnasAra, adhyAtmasAra, ATha yogadaSTinI sajajhAya AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 273 ane savAso gAthAnuM stavana arthapUrvaka avazya, avazya bhaNavAnI khAsa bhalAmaNa che. mArA upara upAdhyAyajIno utkRSTa upakAra che ane A pustaka lakhatAM temanA pratye je ahobhAva mane hRdayamAM varte che te zabdomAM varNavavA mAruM gaju nathI. have AgaLanI gAthAmAM upAdhyAyajI prabhukRpAthI potAnI kRtakRtyatAno AnaMda vyakta kare che : gaI dInatA sabahI hamArI, prabhu ! tuja samakita dAna meM, prabhu guNa anubhava ke rasa Age, Avata nahi koI mAna meM. hama magana bhaye prabhu dhyAna meM (4) A gAthAmAM samajAve che ke, anAdikALathI mAro AtmA Atmaanubhava vagarano hovAthI bahirAtmadazAvALo thaI jagatanA pudgala padArthonI bhIkha mAgato hato. jethI dIna ane kaMgALa hato. kyAre paNa mane mArA aMtaravaibhavano khyAla sudhA na hato. paNa A manuSyabhava saphaLa thayo che ke, je manuSyabhavamAM mane devAdhideva arihaMta bhagavAnanI yathArtha oLakhANa, samyakdarzana ane prabhukRpAnI prApti thaI. he prabhu ! Ape ApelA samatinA dAnathI mAruM anAdinuM yAcakapaNuM maTI gayuM. have prabhunA AtmaguNone mANavAmAM, anubhavavAmAM, guNAnurAgamAM je rasa Ave che tenI sarakhAmaNImAM jagatano koI rasa ke padArtha AvI zake tema nathI ! mATe ame to niraMtara Atmaanubhavano rasAsvAda mANavAmAM ja magna rahevA icchIe chIe. te mATe tatpara banyA chIe. AvI ja adbhuta camatkRti ApaNane zrI yazovijayajInA mallinAtha bhagavAnanA mAtra 3 gAthAnA nIcenA divya stavanamAM mANavA maLe che :
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274 prakaraNa : 10 malli jinezvara mujane tume milyA, je mAMhI sukhakaMda, vAlesara0 te kaLIyuga ame girUo lekhavo, navi bIjA yugavaMda. - 1 Aro sAro re muja pAMcamo, jihAM tume darzana dITha, marUbhUmi paNa sthiti surataru taNI, merU thakI hoI ITha. - 2 paMcama Are re tuma melAvaDe, rUDo rAkhyo re raMga, cotho Aro re phiri Avyo gaNuM, vAcaka yaza kahe caMga, vAlesara, mallijinezvara mujane tame milyA. upAdhyAya zrI yazovijayajI ma.sA.nI AvI divya racanAomAM mAtra traNeka gAthAomAM potAnI AnaMdanI avadhi ane prabhu darzananI dhyAnatA kevI varte che te AnaMda mANavo rahyo. paMcamakALamAM cothA ArA jevI labdhi ane AtmAnI anubhUti temaNe prApta karI tenuM suMdara citra jovA maLe che. zrI AnaMdaghanajInI adhyAtmamastI, zrI devacaMdrajInI tattvabhakti ane prabaLa guNAnurAganI abhivyakti ane zrI yazovijayajInI dAsatvabhAvathI premalakSaNA bhaktinA stavanoe mane eTalo mugdha ane bhAvavibhora karI dIdho che ke teno rasAsvAda jANe niraMtara mANI rahyo chuM ema bhAse che. A AtmAnA AnaMdanI anubhUtinA rasanI je mastI che te jagatanA anya padArthonI tulanAe tuNa samAna bhAse che. mArI bhAvanA che ke, A pustakanA mAdhyama dvArA sakaLa jaina samAjane A mahApuruSonA pado ane zAstro - stavanono vizeSa paricaya thAya, guNAnurAgathI jinezvara bhaktimAM mokSanI maMgaLa yAtrAmAM ApaNe sau maitrIbhAve, gAtA gAtA, stavanA karatAM, karatAM AnaMdamaMgaLanA nAdathI prabhune vadhAvIe, guNagrAma karatAM mokSanA maMgaLa pravAsamAM ullasita bhAve, saMvegabhAve, AgaLa vadhI samyakdarzanathI mAMDIne TheTha kSapakazreNInA ArohaNathI zAzvata sukhanA dhAma siddhapadane pAmIe !!!! savi jIva karuM zAsanarasI, isI bhAvadayA manamAM vasI. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 275 have je AtmAnA anubhavI mahApuruSo kevA gupta AcaraNAthI varte che teno sAra pAMcamI gAthAmAM nIce mujaba prastuta kare che. jinahI pAyA tinahI chipAyA, na kahe kAuke kAna meM, tAlI lAgI jaba anubhava kI, taba jAne koI sAna meM. hama magana bhaye prabhu dhyAna meM (5) jene AtmasvarUpanI anubhUti che tevA avadhUta mahAtmA jevA ke zrI AnaMdaghanajI, cidAnaMdajI athavA zrImad devacaMdrajI jevA samartha jJAnIpuruSo potAnA nagArA vagADatA nathI, kAraNa ke kIrtikAmanAthI para che. gupta rahIne jagatanA jIvonuM kalyANa karavA AvA uttama padonI racanA karIne sva-parakalyANanuM kArya karatA ja rahe che. koInA kAnamAM jaIne paNa potA viSe kAMI ja kahetA nathI. bIjI vAta uttarArdhanA padamAM samajAve che ke, jyAre Avo jJAnI puruSo potAnA AtmasvarUpamAM magna thaI jAya che. samAdhi dazAmAM varte che tyAre jJAnIne oLakhavA sAcI yogyatA " "mumukSanA netro mahAtmAne oLakhI le che" (vacanAmRta 254 - zrImad rAjacaMdra) chellI gAthAmAM potAnI AtmadazA pragaTa karatAM upAdhyAya zrI yazovijayajI AtmAnI khumArI ane nirbhayatA prakAze che. prabhuguNa anubhava caMdrahAsa jo, so to na rahe myAna meM, vAcaka yaza kahe moha mahA ari, jIta lIyo hai medAna meM. hama magana bhaye prabhu dhyAnameM (6) jema bahAdura evo koI zUravIra kSatriya raNa medAnamAM jAya tyAre potAnI caMdrahAsa eTale dhAravALI talavAra myAnamAMthI kADhIne zatrune mAravA taiyAra ja rAkhe che, tema upAdhyAyajI kahe che ke, prabhunA guNAnurAgathI amane prApta thayelI Atma anubhavanI talavAra jenA
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 276 prakaraNa : 10 guNo athavA lakSaNo zama, saMvega, nirveda che tevI kSamA nAmanI talavAra athavA kavaca paherIne moharUpI mahA ari eTale duzmana arthAt krodha-mAna-mAyA-lobha-kAma Adi viSaya kaSAyanA zatruone ame Atmaanubhava rUpI taravArathI jItI lIdhA che. eTaluM ja nahi paNa uditakarmono paNa have Dara nathI. kAraNa ke, ame niraMtara prabhu dhyAnamAM, guNAnurAgamAM magna thayA chIe eTale karma zatruono paNa Dara nathI. ApaNe chaThThA prakaraNamAM A mahAtmA puruSonA jIvanacaritra viSe saMkSepamAM samajaNa ApI hatI. keTalI nAnI uMmare upAdhyAyajI dIkSA laIne kAzI bhaNavA gayA ane vIsa-bAvIsa varSe to sarva AgamonA pAragAmI thayA. pachInA temanA jIvanamAM 35-40 varSo lagAtAra AvA uttama stavano, pado, zAstra racanAo ane sajajhAyo racIne jaina samAja upara sarvotkRSTa upakAra karyo che ! kevuM emanuM divya jIvana, kevI temanI pratibhA, kevo zAsaprema, kevI tattva-samarthatA ane sAthe sAthe kevI bALaka jevI saraLatA teozrInA stavanomAM pade pade jovA maLe che. upAdhyAya yazovijayajIno mArA upara ghaNo moTo upakAra che ane temanA zAstro ane stavanonA adhyayanathI mArA AtmAnuM AMzika ajJAna dUra thayuM che ane je divya prakAza ane AnaMdanI anubhUti thaI che te mahata gurukRpAnI prasAdI che. agaNita vaMdana ho upAdhyAya yazovijayajIne! jainadarzananA A yugapuruSane vAraMvAra namaskAra ho ! namaskAra ho !!! AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 277 4. zrI devacaMdrajI kRta zrI ajitavIrya jina stavana zrI devacaMdrajIkRta viharamAna covIsI-20muM stavana nityakrama pustaka - pAnuM 239. ajitavIryajinavicaratA re manamohanA re lola, puSkara artha videha re, bhavi bohanA re lola, jaMgama surataru sArikho re, manamohanA re lAla. seve dhanya dhanya teha re, bhavi bohanA re lAla. - (1) jainadarzanamAM AgamazAstro pramANe mahAvideha kSetramAM tIrthaMkara bhagavaMto sadA kALa vicare che ane vartamAnamAM zrI sImaMdharasvAmIthI zrI ajitavIrya bhagavAna nAme 20 tIrthakaro vidyamAnapaNe vicare che. zrImad devacaMdrajIe A virahamAna tIrthakara covIsI paNa racI che. jemAMthI A stavana ApaNe asaMga anuSThAnanA aMte samajavA lIdhuM che. 2010 nA paryuSaNamAM A stavanano svAdhyAya amerikAmAM meM samajAvelo ane A pustaka lakhavAnI prathama preraNA A stavanamAMthI maLelI kAraNa ke A stavananI trIjI gAthAmAM cAra amRta anuSThAno - prIti, bhakti, vacana - AjJA ane asaMga anuSThAnanI suMdara saMkalanA jovA maLe che. bIjI gAthAmAM dharmakriyAnA pAMca anuSThAnomAMthI - viSa, garala, ananuSThAna, tahetu ane amRta anuSThAno je ApaNe AgaLa cothA prakaraNamAM vicAryA hatAM teno suMdara gAthAsUtramAM saMdarbha jovA maLe che ke, badhI dharmakriyAo amRta anuSThAnarUpe ja karavI joIe to ja te dharmakriyAo mokSamArgamAM kharekhara upayogI nIvaDe che. koI kriyAno niSedha nathI, paNa samajIne karavI. A stavanamAM jinezvara bhagavAnanI guNAnurAgapUrvakanI hRdayanI bhakti karavAthI niyamA mokSapadanI sAcI sAdhanA bane che tenI anupama zabda prayogathI suMdara samajaNa stavanA jovA maLe che. jema .
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ 278 prakaraNa : 10 jinamaMdira upara sonAno ratnajaDIta kaLaza ApaNe prabhune vadhAvavA caDAvIe chIe tevuM ja A ratnothI jhaDelA zabdono kaLaza A pustakanuM hArda ane jinabhaktino mahimA alaukika rIte samajAve che tethI teno bhAvArtha khUba ja dhyAnathI samajavA saune namra vinaMti che. A stavana mukhapATha karIne caityavaMdanamAM pharI pharI stavanA karavAthI jema loDhAne pArasamaNIno sparza thatAM sonuM banI jAya che, tema AvI samajaNapUrvakanI jinabhaktithI ApaNA AtmAnA upAdAnamAM ""upAdAnakAraNatA' pragaTe che ane te mumukSu avazya samApattidhyAna vaDe pUrNa vItarAga dazA ane siddhipadane pAme che tevI mokSamArganI saMpUrNa sAdhanAno Complete Process A krama khUba ja suMdara rIte atre zrI devacaMdrajIe pragaTa karyo che. uparanI prathama gAthAmAM samajAve che ke, zrI ajitavIrya tIrthakara bhagavAna, vartamAnamAM puSkarArdhanA mahAvideha kSetramAM vicarI rahyA che. je manamohana athavA mumukSujananA manane moha pamADanArA che, AnaMda ApanArA che. vaLI Agama zAstro pramANe tIrthaMkara deva dararoja zA kalAkanI dezanA (aDhI kalAkanI traNadezanAo dararoja) niraMtara prakAze che tethI "bhavi bodhanA" eTale bhavya jIvone tattvano bodhanA dAtAra che. vaLI zrI tIrthakara bhagavaMto, gAmathI gAma bhagavAna mahAvIranI jema, vicaratA hoya che tethI zrI ajitavIrya jinezvara deva paNa jaMgama tIrtha eTale hAlatA cAlatA surataru athavA kalpavRkSa samAna che. AvA devAdhideva jinezvara bhagavAnanI je sevA bhakti kare te bhavyajIvone kharekhara dhanya dhanya che. kAraNa ke jinabhaktithI te bhavyajIvo ajJAnane TALI samyakadarzanathI mAMDIne kevaLajJAnarUpI sUryane pAmaze, ema jinaAgamo pramANa Ape che. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 279 jinezvarabhagavAnanI vANI kevI anupama hoya che teno suMdara bhAva zrI devacaMdrajInA zAMtinAtha bhagavAnanA 16mA stavanamAM jovA maLe che : vANI guNa pAMtrIsa anopama, avisaMvAda sarUpe re, bhavaduHkhavAraNa, zivasukhakAraNa, zuddho dharma prarUpe re. bhavika jana harakho re, nirakhI zAMtiniNaMda. (gAthA 3) bhagavAnanI vANI pAMtrIsa atizayothI zobhatI hoya che, devo, manuSyo, tiryaMcanA jIvo saune pota-potAnI bhASAmAM samajAya tevI atizayayukta tathA avisaMvAda eTale pUrvApara virodha na hoya, sarvathA satya ja hoya tevI tathA bhava duHkhavAraNa eTale janma-jarAmaraNAdi du:khono nAza karanArI ane avazya mokSanuM kAraNa bane tevI zuddha Atmatattvane prakAzanArI A vANI hoya che ! AvA devAdhideva jinezvara bhagavAnanA anaMta guNo - anaMtajJAna - anaMtadarzana Adi guNonA bahumAnapUrvakanI bhaktithI ullasita thato jIva zuM pAme che ? tenuM suMdara varNana bIjI gAthAmAM prastuta stavanamAM prakAze che : jinaguNa amRtapAnathI re, amRta kriyA supasAya re, amRta kriyA anuSThAnathI re, Atama amRta thAya re. (2) A stavanamAM ra thI 9 gAthA sudhImAM eTalo suMdara jinabhaktino mahimA ane sAdhanAno gurugama bharelo che ke, A bhAvArtha lakhatAM lakhatAM mArA AtmAnA AnaMdano pAra nathI ! zrI devacaMdrajIe paMcamakALamAM jinabhaktinA jANe amRta varasAvyA che ! hajAro zAstrono jANe nicoDa dareka gAthAmAM samAvI dIdho che ane bahu moTo upakAra jaina samAja para karyo che !!! mATe dhyAnathI samajIe.
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 280 prakaraNa : 10 AgaLanA prakaraNomAM kriyA jaDatA ane zuSkajJAna viSe thoDI vicAraNA rajU karelI. jinamArgamAM jJAnakriyA gAm mokSa: arthAt bhagavAne jJAna ane kriyA banneno samyapha samanvaya karavAthI mokSanI sAdhanA saphaLa thAya che tema prakAzya che. prastuta gAthAmAM A ja vAtane khUba ja saraLa rIte samajAve che ke, sadgurunA bodhathI je bhavya jIva jinezvara bhagavAnano aMtaravaibhava - arthAtu bhagavAnanA nirAvaraNa thayelA anaMtaguNone jANI, samajI, tenA zravaNa ane darzanathI je amRtarasanuM pAna arthAtu tattva zravaNa karIne je je dharmanAM anuSThAno athavA dharmakriyAo kare che te kriyAo amRtaanuSThAnanA lakSaNovALI hovAthI, te sAdhakano AtmA paNa tevA anuSThAnanI sAdhanAthI teno AtmA paNa amRta thAya che, arthAt deha ane AtmAno bhedajJAna karatAM jema zivabhUti muni kevaLajJAna pAmyA tema ApaNo AtmA samyadarzana pAmI prAMte zAzvata sukhane pAme che. samajaNapUrvakanI ullasita bhAve thatI jinasevA, jinabhakti ane zrAvakanI badhI ja Avazyaka kriyAo bhAvapUrvaka karavAthI ja AtmAne potAnuM zuddha svarUpa prApta thAya che. mAtra jaDakriyA athavA bhAvazUnya kriyAthI puNyAI maLe, paNa mokSanuM kAraNa na thAya. A vAtanuM samarthana upAdhyAya zrI yazovijayajI AThamI yogadRSTinI sajajhAyamAM prakAza che - juo : zuddhabhAva ne sUnI kriyA, bahumAM aMtara keto jI, jhaLahaLato sUraja ne khajuo, tAsa tejamAM jItojI. arthAt, kriyAzUnya evo bhAva ane bhAvazUnya evI kriyAmAM sUryanA teja sAme khajuAnA alpa tenI sarakhAmaNI karI upadeza Ape che ke sUryanA teja jevA tattvarasika bhavya jIvo ja amRta anuSThAnanA adhikArI bane che. pAMcamA prakaraNamAM ApaNe samajAvyuM AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 281 tema viSa, garala ane anaanuSThAna tyAgavA yogya che ane taddatu ane amRtaanuSThAna sevavAno abhyAsa ane lakSa rAkhavo jarUrI che. AvI rIte mokSamArganI sAdhanAmAM jJAnAbhyAsathI samajaNa meLavIne tattvadRSTi prApta karavA badhI ja dharmakriyAo bhAvathI karavAnI zIkhAmaNa jJAnI puruSo Ape che jethI AtmalakSa ane AtmaanusaMdhAna thAya ane pariNAme jIvane samyadarzanarUpI ratnanI prApti thAya. have trIjI gAthAmAM A anuSThAno kevA uttama phaLane Ape che te samajAve che : prastuta pustakanuM zIrSaka A gAthAnI preraNAthI lIdhela che. prIti bhakti anuSThAnathI re, vacana asaMgI seva re, kartA tanmayatA lahe re, prabhu bhakti nityameva re. (3) A trIjI gAthA A pustakano prANa che. arthAt A gAthAnI preraNAthI pustakanuM Title athavA zIrSaka "AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna" mUkavAnuM yogya lAgyuM ane A pustaka jANe A stavanano vistArathI samajAvavAno suyoga banI gayo A zrI devacaMdrajInI mArA upara atyaMta kRpAdRSTinuM phaLa che. chellA daseka varSamAM zrI devacaMdrajInA stavanono bhAvArtha bhaNavAno ane bIjAne samajAvavAno mane ghaNo ja ullAsa thayo che ane kharekhara jinabhakti, tattvabhakti kevI rIte karavI teno nimitta-upAdAnano saMbaMdha A stavano vaDe khUba ja spaSTa samajAyo che ane AtmacimAM dina pratidina bharatInA mojA AvavA mAMDyA. dravyAnuyoga ane bhaktiyogano anupama saMgama A stavanomAM jovA maLe che. uparanI gAthAmAM khUba ja agatyano bodha samajAve che ke, je sAdhaka jinezvara bhagavAna pratye sAcA guNAnurAgavALI ullasita bhAvabhakti, prIti, prema, hRdayamAM jAgRtIpUrvaka kare che tene jinavacana ane jinaAjJAnuM amRta anuSThAna sahajapaNe eTale nityakrama karavA
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ 282 prakaraNa : 10 mATe karavuM tema nahi paNa eka Passion athavA aMtaranA premaullAsathI karavAnuM gamavA mAMDe ane tevI laganI tenA romeromamAM prabhubhakti rUpe pariName. khAtAM, pItAM, hasatAM, ramatAM, jamatAM mana jayAre prabhubhakti ane jinavacanamAM ramaNatA kare tyAre tenA phaLa rUpe asaMgatAno anubhava thAya ane AtmAmAM tanmayatA, magnatA, ramaNatAnA abhyAsathI saMsAra dhIme dhIme vIsarAI jAya ane prabhubhaktimAM ja teno tana-mana-cittavRtti badhA ja yogI lIna thatA jAya. AvI prabaLa zakti A amRta anuSThAnonI che tema samajavuM. have AgaLanI gAthAmAM A amRta anuSThAno sAdhakane samApatti dhyAnanA adhikArI banAve tevo mahAna siddhAMta samajAve che. paramezvara avalaMbane re, dhyAtA dhyeya abheda re, dhyeya samApatti huve re, sAdhya3 siddhi aviccheda re. (4) devAdhideva zrI tIrthaMkara paramAtmAnA zuddha svarUpanA avalaMbanathI, temanA anaMtaguNo pratye deDha guNAnurAgavALI bhakti ane AjJApAlanathI dhyAtA eTale prabhunuM dhyAna karanAra evo sAdhaka mumukSu, dhyeya evA prabhunA zuddha Atma svarUpa sAthe prathama abheda kare che, tanmaya thAya che, magna thAya che. A prakriyAmAM tattvajijJAsu jIva sadgurunA tattvabodhanA zravaNathI ane sabhyazraddhAnanA baLathI potAnA AtmadravyamAM sattAgata rahelA sarvaguNone divyadRSTi vaDe joto tenI samApatti athavA sparzanArUpa dhyAna kare che ane A Process athavA dhyAnanI prakriyA niraMtara vadhAre baLavALI banatAM sAdhya evI AtmasiddhinI aviccheda eTale kyAreya nAza na pAme evI apratipAtI siddha dazAne pAme che. A eka bahuja uttama labdhigAthA che ane tene samajavA ApaNe AcArya zrI haribhadrasUrijInA yogadRSTi samuccaya granthanI 63 ane 64 gAthAno vicAra karI UMDI samajaNa prApta karIe : AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 283 tattvazravaNanA phaLanI kalyANa karanArI A gAthA cheatstu niyamAdeva, kalyANamakhilaM nRNAm / gurubhakti sukhopetaM lokadvayahitAvaham // 63 // (yogadRSTi samuccaya grantha-gAthA-63) artha : sagurunA tattvazravaNanA bodhathI bhavya jIvonuM niyamathI kalyANa avazyameva thAya che. uttamottama jJAnI tathA gItArtha gurunA mukhe tattvazravaNa karatAM karatAM jIvane thayelo saMsArano rAga tathA saMsAra sukhanI Asakti maMda thAya che ane vairAgya vadhe che. dayA, dAna, tapa, bhakti, Adi amRta anuSThAnothI sAtvika dharmasaMskAro draDha thAya che. vAraMvAra tattva zravaNa, ciMtana-mananathI pariNAmanI zuddhi thAya che. mATe AvI zreSTha gurubhakti ane jinabhaktithI ja dharmanA saMskAro daDha bane che. je A bhavamAM pAkA banavA sAthe anya bhavamAM laghuvayathI ja ugI nikaLe che. Ano jvalaMta udAharaNa to zrI devacaMdrajI ane upAdhyAya zrI yazovijayajI pote ja che ke, jemaNe ATha-dasa varSanI vaye dIkSA lIdhI ne vIsa-bAvIsa varSe to sarva zAstronA pAragAmI banyA. ATalI nAnI uMmare amUlya granthonI racanA karI. pote taryA ane ApaNane temanA grantho ane stavanothI tAranArA maharSi banyA ! pUrvabhavanA saMskAra kevA mahAna haze ? have samApatti dhyAna viSe yogadRSTi samuccaya grantha 64mI gAthA samajavA jevI che : gurubhakti prabhAvena tIrthakRddarzanaM matam / samApatyAdibhedena nirvANaikanibandhanam // 64 // bhAvArtha : zrI sadgurudeva ane parama gurudeva jinezvara bhagavAnanI bhAvabharelI tattvabhaktinA prabhAvathI sAdhaka jIvane samApatti Adi bheda
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 284 prakaraNa : 10 dvArA tIrthaMkara paramAtmAnuM darzana thAya che. e darzana mukti (mokSa)nuM avazya eTale avadhya kAraNa bane che. samApatti dhyAna eTale "dhyAnathI ekAkArapaNe tIrthaMkara paramAtmAnA anaMta guNonI bhAvathI, divyacakSu vaDe sparzanA thavI te." je mumukSu jIva sadguru bodhanA nityazravaNathI saMsAranA paulika sukhonI icchArUpa khArApANIno tyAga karI, salphAstranA bodha ane gurugamano upakAra je saddagurue karyo che temanA pratye bhAvabhaktithI sevA, upAsanA kare che tene jJAnAvaraNAdi sarva dhAtikarmono kSayapakSama thavAthI tenA phaLarUpe samyakdarzana ane tIrthaMkara paramAtmAnuM bhAvadarzana thAya che ema yogIpuruSo kahe che. mumukSunA cittamAM jema jema tIrthaMkaradevanA tattvazravaNanA bodhathI atyaMta guNAnurAga, bahumAna, ane tattvabhakti pariName che tema tema sAdhakamAM traNa vastuo bane che : (1) cittanI nirmaLatA thAya che, (2) tattvamAM ane dhyAnamAM mananI sthiratA varte che, ane (3) tattvamAM athavA prabhunA guNomAM tanmayatA thAya che. AvA sAdhakanuM citta (mananI vRtti) jagatanA padArthomAMthI mukta thaI, aMtaramukha thaI, paramAtmAnA dhyAnamAM ja ekAkAra thaI jAya che. jema jema paramAtmAnA guNono raMga sAdhakanA aMtaramAM jAme che tema tema prabhunA guNonuM aMjana eTale pratibiMba sAdhakanA netramAM paDe che ane sAkSAtu paramAtmAnA darzana thAya che. utkRSTa bhAvAvezathI mahAvIrasvAmInA "dharmalAbha''nA zubha saMdeza sAMbhaLIne jema sulasA zrAvikAjIne tIrthaMkara nAmakarma baMdhAI gayuM te A samApattidhyAnanuM jvalaMta udAharaNa che A vAta IyaLanA dRSTAMtathI zrI AnaMdaghanajI temanA banAvelA padamAM suMdara rIte prakAze che. jina svarUpa thaI jina ArAdhe, te sahI jinavara hove re, bhRgI IlikAne caTakAve, te bhUMgI jaga jove re. (paddarzana jina aMga bhaNIje - AnaMdaghanajI-21) AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 285 je sAdhaka paramAtmAnA dhyAnamAM AvI rIte lInatA kare che tene 2 thI 3 bhavamAM avazya mokSanI prApti thAya che. divya cakSu dvArA tIrthaMkara paramAtmAnuM A bhAvadarzana (samApattidhyAna) mokSanuM avaMdhya kAraNa che ema upAdhyAya zrI yazovijayajI dvAtrizat dvAtrizikA granthamAM gAthA 2-10mAM jaNAve che ane teno bhAva nIcenA stavanamAM upAdhyAyajI suMdara rIte prakAze che. tAruM dhyAna te samaktirUpa, tehI ja jJAnane cAritra te ja che, tehathI jAye re saghaLA pApa, dhyAtA re dhyeyasvarUpa hoya pachI jI. (upAdhyAya yazovijayajI kRta zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM stavana) AvI rIte ApaNe prastuta stavana zrI devacaMdrajInI cothI gAthAnuM vistArathI vivecana karyuM kAraNa ke A bahu ja mahattvano jaina siddhAMta che ke jinabhakti e prabaLa mokSanuM kAraNa che. A pustakano mukhya hArda, (Main Message) ane amRta anuSThAna e sAdhanAno rAjamArga che jenA upara saraLatAthI mokSamArganI maMgaLayAtrA TheTha siddhapada sudhI pahoMcADe che. jenAthI AtmAnI zAzvatatA, sarva guNonI kSAyikabhAve pariNamanatA thavAthI paramAtmAnuM dhyAna dhyAvatAM sAdhaka jIva pote ja paramAtmasvarUpa pAme che. AvI alaukika siddhi mAtra manuSyabhavamAM ja thaI zake che. A mahApuruSonA stavanone prANapriya gaNIne mukhapATha karavA ane niyamita bhakti - svAdhyAyathI sau vAcakone prabhukRpAthI mokSamArganI sAdhanA karavAnI namra vinaMtI che. Avo durlabha avasara pharIthI nahi maLe mATe ""jAgyA tyArathI savAra" tema samajIne A AtmadravyanA amUlya khajAno prApta karavA puruSArtha karavA jevo che.
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ 286 prakaraNa : 10 "avasara bera bera nahi Ave" - zrI AnaMdaghanajI. jinaguNarAgaparAgathI re, vAsita muja pariNAma re, tajaze duSTa vibhAvatA re, saraze Atama kAma re. (5) prastuta stavanamAM zrI devacaMdrajI have pAMcamI gAthAmAM eka mahAna gurUgamano marma sAdhanAno samajAve che. uttarArdhamAM je "duSTa vibhAvatA" zabda prayoga che tene samajavAnI prathama AvazyaktA che. A vAtane samajavA mATe zrI devacaMdrajInuM viharamAna jina zrI sImaMdhara svAmInI stavanAnI nIcenI gAthA vicArIe : je vibhAva te paNa nairmittika, saMtatIbhAva anAdi, para nimitta te viSaya saMgAdika, te saMyoge sAdi re. vinavIye manaraMge. agAu ghaNIvAra jaNAvyuM che ke, zrI devacaMdrajInA stavanomAM samasta dravyAnuyogano nicoDa che ane teno bhaktiyogathI evo suMdara samanvaya karyo che ke jANe ApaNe stavano gAtA hoIe ema lAge paNa teno marma ghaNo ja UMDo che. je sAdhakane samyakdarzananI prApti karavI hoya, tene mATe A stavanonA bhAva ane UMDANathI samajaNa prApta karavI atyaMta jarUrI che. dravyAnuyoga eTale je zAstromAM AtmAnA cha padano vistArathI samajaNa ApI hoya, cha dravyo ane nava tattvono UMDo prakAza samajAvyo hoya, tevA zAstro mumukSajIve sadUgurucaraNe besIne khAsa bhaNavA jarUrI che to ja A stavanono marma samajAze ane to ja mokSamArganI sabhyazraddhA ane jJAna thaze. dravyAnuyoganA upalabdha zAstro jevA ke adhyAtmasAra, jJAnasAra, tattvArthasUtra, uttarAdhyayana sUtra, samayasAra, samAdhitaMtra, samakitanA saDasaTha bolanI sajajhAya ane yogadRSTi samuccaya Adi grantho bhaNavAthI ja AtmAnuM svarUpa athavA AtmAnA anaMta dharmAtmaka - guNadharmo AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 287 samajAze, je A stavanomAM khUba ja UMDANathI gUMthAyelA che. have ApaNe uparanI gAthAmAM ''vibhAva" zabdano artha samajIe. Agama zAstro AtmAno "svabhAva' ane 'vibhAva" e be bhAgamAM AtmAno bhedajJAna samajAve che. prathama "svabhAva' samajIe. je dravyanuM mULabhUta svabhAva hoya, je traNe kALe hAjara hoya, jeno kadI nAza na thAya te 'svabhAva'. jema ke sonu te 24 Caret nuM zuddha sonuM kahevAya che. paNa jayAre khANamAMthI nIkaLe tyAre 100 TakA zuddha nathI hotuM, kAraNa ke temAM mATI tathA bIjA azuddhi karanArAM dravyo bheLaseLa rUpe hoya che. have je bIjA bheLaseLanA lIdhe thatA azuddhi padArtho che te sonAno "svabhAva' nathI paNa 'vibhAva' che. jayAre sonAne bhaThThImAM tapAvIne bIjA azuddha (Elements)ne bALI nAMkhavAmAM Ave che tyAre 100 Taca sonuM prApta thAya che. agatyanI vAta e che ke sonI jayAre ""azuddha sonA"ne bhaThThImAM tapAve che tyAre paNa tenI dRSTimAM to mAtra zuddha sonuM ja dekhAya che ane tenI ja tene kiMmata che. A dravyadRSTi kahevAya che. tevI ja rIte jinezvara bhagavAnano tattvasiddhAMta samajAve che ke svabhAvathI traNe kALe AtmA zuddha ja che. paNa jIvanA ajJAnane lIdhe je rAgAdibhAvo Ave che, jAya che ane pariName che te badhA 'vibhAva' bhAva che. AtmAnA gharanA nathI, arthAt te vibhAvo eka malinatA che. AcArya zrI amRtacaMdra samayasAra nAmanA granthamAM AnA upara khuba ja vistArathI samAvela che. temaja temanA kaLazo khAsa samajavA jevA che. jema sonAmAM kSAranI malinatA hatI paNa sonI tene agnimAM tapAvIne malinatA judI kare che ne zuddha sonuM laI le che, malina kSAro pheMkI de che. tevI ja rIte ajJAna (mithyAtva)ne lIdhe jIvane anAdikALathI paradravyamAM Asakti ane sukhabuddhi hovAthI viSaya kaSAyanA
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 288 prakaraNa : 10 pariNAmarUpI vibhAvabhAvo 'mAthe paDelA mahemAna' nI jema AtmAnA paryAyamAM AvIne vasI gayA che. paNa te AtmAnA gharanA, potAnA svabhAvanA nathI, te vibhAvo Ave che ne jAya che. jyAre svabhAva athavA jJAna-darzana-cAritranA guNo AtmAno svabhAva che. '"AtmA dravye nitya che, paryAya palaTAya'' (AtmasiddhizAstra gAthA 68) have jyAre jIvanI kALalabdhi pAke ane te sAdhaka jAgRta thaIne sadguru pAsethI jainatattvajJAna samaje ane bhagavAnanA guNo je badhA pragaTa che tevA ja anaMtaguNo potAnA AtmAmAM sattAmAM che tema samajAya, tyAre viSaya-kaSAyanA malina bhAvo je vibhAva che tene tyAgavA kaTibaddha thAya ane potAnA zuddha AtmasvarUpane pAmavA satsaMga, jinabhakti, cha Avazyaka, tapa, japa, pUjA sevA, vagere dharmakriyAmAM ekaniSThAthI joDAya tyAre jinezvara bhagavAnanA guNAnurAgathI cittavRtti bahAra bhaTakatI dhIme dhIme aTake che ane ''duSTa vibhAvatA'' ghaTavA mAMDe ane aMtaramukhatAnI sAdhanAthI koI dhanya paLe zuddha AtmAnI anubhUti kare tyAre bhedavajJAnathI deha ane AtmA judA bhAse eTaluM ja nahi paNa jJAna (svabhAva) ane rAga (vibhAva) paNa banne judA tattvo tene samajAya, bhAse, jJAna to cetanA che ane rAga to jaDa che evI rAga ane jJAna vacce pradezabheda che tema samayasAra granthamAM dIvA jevuM spaSTa samajAvela che. jJAna te svabhAvamAM che ane rAga te vibhAva che. jJAna te samudranI jema sthira-nitya che. rAgAdi bhAvo mojAnI jema utpAda-vyaya karatA jaNAya che. UMDI samajaNa tene prApta thAya. A bhedajJAnanA rasAyaNathI niraMtara sva-parano viveka karatAM AtmadravyanI zuddhatAnuM kArya zarU thAya. ''pravacana aMjana jo sadguru kare, dekhe parama nidhAna jinezvara". A asaMga anuSThAnano mukhya dhyeya e ja che ke svabhAva ane vibhAva jema che tema samajavA. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 289 arthAt "huM dehAdi svarUpa nathI ane deha strI putrAdi (rAga, dveSa, kaSAya bhAvo) mArA nathI. zuddha caitanyasvarUpa avinAzI evo huM AtmA chuM ema AtmabhAvanA karatAM rAgadveSano kSaya thAya che'' (zrI vacanAmRta - patrAMka 692) asaMgabhAvanA - AtmabhAvanAno Avo mahAmaMtra upAdhyAyajI amRtavelanI sajhAyamAM prakAze che tenuM citra darzana A pachInA pAnAmAM juo. deha mana vacana pudgala thakI, karmathI bhinna tuja rUpa re, akSaya akalaMka che jIvanuM, jJAna AnaMda svarUpa re, cetana jJAna ajavALIye TALIe moha saMtApa re, cittaDuM DamaDolatuM vALIye, pAmIe sahaja guNa Apare. (upAdhyAya zrI yazovijayajI kRta amRtavelanI sajjhAya) have prastuta stavananI 6ThThI gAthAmAM zrI devacaMdrajI jinabhaktinuM camatkAra bharyuM. rasAyaNa arthAt vijJAnane samajAve che : dareka padamAM tattvajJAna ane bhaktiyogano jANe kevo suMdara samanvaya karyo che !!! zeraDInA rasa jevo mITho lAge tevo che. deha mana vacana pUgala thakI, karmathI bhinna tuja rUpa re, akSaya akalaMka che jIvanuM, jJAna AnaMda svarUpa re. cetana0 (u. yazovijayajI - amRtavelanI sajjhAya) jinabhaktirata cittane, vedhaka rasaguNa prema re, sevaka jinapada pAmaze, rasavedhita aya jema re. 6 zrI jinezvara bhagavAnanI guNAnurAganI prazasta bhaktimAM je sAdhakanuM citta (mana) rata eTale lIna athavA magna che, teno prabhu
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ 290 prakaraNa : 10 AtmAnA svabhAva ane vibhAvanuM citra darzana - bhedavijJAna mATe upayogI MODEL vibhAva je vibhAva te paNa naimittika, saMtati bhAva anAdi, paranimitta te viSaya saMgAdi, te saMyoge sAdi. juo devacaMdrajI kRta sImaMdharasvAmInuM stavana Pahle
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa : 10 292 temano huM atyaMta RNI chuM. mAtra zAstrajJAnathI mokSanI sAdhanA thavI mArA jevA bALajIvo mATe atyaMta muzkela che. paraMtu jJAnAbhyAsa sAthe jo jinabhaktimAM sAcI ruci, jhuraNA ane laganI lAge to bhaktirasano rasAsvAda aMtaHkaraNanA samasta malina bhAvo, viSaya kaSAyanA duSTa pariNAmone bALI nAkhavA saMjIvanI auSadhi samAna che. je sAdhaka prabhu prItithI zarUAta karIne bhaktiyoga, AjJAyoga ane asaMgayoganA anuSThAnamAM layalIna thaI temAM magna thAya tene mokSamArganI maMgaLa yAtrA khUba ja sugama, AnaMdadAyaka ane ullasitatAvALI jaNAya che ane cittaprasannatA vadhatI jAya che. saMsAranI yAtrA mAtra duHkha vedanayAtrA che, jyAre aMtaranI mastithI thatI jinabhakti mokSanI maMgaLa yAtrA AnaMda ane sukhanI yAtrA che. sAtamI gAthAmAM zrI devacaMdrajI kahe che ke, mArA nAtha vItarAga paramAtmAnI bhaktirasamAM bhAvonI taraboLatA, lInatA thatAM, mane bIjA sarva devo tRNasamAna bhAse che. tIrthaMkaradevanA anaMta guNonI zuddhatA ane syAdvAda zailIthI anaMta dharmAtmaka guNonI nirAvaraNatA samajavI hoya to zrI devacaMdrajInuM pAMcamA sumatinAtha bhagavAnanA stavanano bhAvArtha samajavo khAsa jarUrI che. tenI chellI gAthA nIce raju karI che H mAharI zuddha sattA taNI pUrNatA, tehano hetu prabhu tuMhI sAco, devacaMdre stavyo, munigaNe anubhavyo, tattvabhakta bhavika sakaLa rAco. aho ! zrI sumati jina zuddhatA tAharI !'' uparanI gAthAmAM zrI devacaMdrajI sumatinAtha bhagavAnane kahe che ke, he prabhu ! tamArI pUrNa vItarAgadazA ane tamArA anaMtaguNo je nirAvaraNa thayA che tevI tamArI sarva AtmapradezonI pUrNatA, zuddhatA, AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 293 te mArA AtmAnI zuddhatA je AtmadravyamAM atyAre sattAgata rahelI che tene pragaTa karavA mATe tamArI pragaTa tattvatA e uttama nimitta che ane tamAruM avalaMbana ane tamArI bhakti te mArI pUrNa dazA pragaTa karavAnuM atyaMta upakArI nimitta che. mATe tamArI ame stavanA nitya karIe chIe. mahAmunio paNa anubhavathI kahe che ke, he bhavya jIvo ! prabhunI tattvabhaktimAM rAco eTale magna thAva. te ja mokSano sarvotkRSTa upAya che, rAjamArga che. prastuta stavananI sAtamI gAthAmAM kahe che ke ciMtAmaNI ke kalpavRkSa karatAMya arihaMta prabhunI bhakti sevA adhika upakArI ane maMgaLakArI che. jevuM bhagavAnanuM vItarAga sarvajJa svarUpa pragaTa che tevI ja vItarAga dazA mane prApta karAve temAM jinabhakti prabaLa nimitta che. bIjA devo je pote ja rAga-dveSamAM sapaDAyA che te badhAne tRNa samajI, mAtra arihaMta prabhunI sevA ame karavA talasIe chIe. kevo alaukika jinabhaktino mahimA A stavanomAM chalakAya che !!! paramAtama guNasmRtithakI re, pharasyo AtamarAma re, niyamA kaMcanatA lahe re, loha jyuM pArasa dhAma re. (8) A gAthAmAM samApattidhyAnanI prakriyA (Process) sArI rIte samajAve che. jevI rIte pArasamaNI loDhAne sparza kare tyAre loDhuM sonuM thaI jAya che, tevI rIte vItarAga paramAtmAnA anaMtaguNonI smRti arthAt dhyAna karanAra sAdhakano AtmA bhAvathI ane divya cakSuthI prabhunA zuddha svarUpane sparze tyAre te sAdhaka paNa prAMte vItarAga dazAne pAme ja che. upAdhyAya zrI yazovijayajI temanA banAvelA dezanA-dvAtriMzikA nAmanA granthamAM ''dezanA adhikAramAM' zrutajJAna, ciMtanajJAna ane
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ 294 prakaraNa : 10 bhAvanAjJAnanA bhedo samajAvatAM kahe che ke, jinezvara prabhue prakAzita karela evuM prakAzela zrutajJAna ghaNuM ja upayogI che, ane ciMtanajJAna arthAt zrutajJAnanI ciMtavanA vadhAre upayogI che. zrutajJAna jyAre bhAvanAjJAna thAya che, eTale ke bhAvabhAsananA pariNAma thAya che tyAre Astikya kahetA bhAvanAjJAnathI bhAvabhAsana tattvanuM yathArtha samajAya ke, bhagavAne kahyuM te satya = tatti ja che. Ama A rIte zraddhAna guNa pragaTe che je samyakdarzananuM prabaLa kAraNa che. ane te bhAvanAjJAna jyAre samApatti dhyAnarUpe pragaTe che tyAre te sAdhakane uttarottara UMcA guNasthAnomAM laI jAya che ane tenA phaLarUpe pUrNa vItarAga dazA pragaTe che. AvuM avisaMvAdI nimitta, guNAnurAgavALI prazasta prabhubhakti viSe, AcAryazrI haribhadrasUrijIe temanA prasiddha grantha lalitavistarAmAM vizeSa samajAvyuM che. e granthamAM samajAve che ke jyAre zrutajJAna bhAvanAjJAnamAM pariNamIne pragaTe che tyAre tenA phaLarUpe sAdhakanA aMtaHkaraNamAM sarva viSayarasanI jaDatA, lolupatA maTI jAya che ane tattvAbhinivezanuM caitanya Ave che. arthAt sAdhakanA kSAyopamika guNo kSAyikabhAve nirAvaraNa thAya ane tenA phaLarUpe pUrNa zuddha vItarAga dazA prApta thAya. AvI prabaLa zakti che jinabhaktimAM ane jinaAjJA anuyogamAM je, sAdhakane asaMga anuSThAna para pahoMcADI, pUrNa asaMga dazA pragaTAve che ane aMte siddhadazA pragaTe che. chellI gAthAmAM zrI devacaMdrajI sarva bhavya jIvone AzIrvAda ane dharmalAbharUpe sUcanA kare che. nirmaLa tattvarucI thaI re, karajo jinapati bhakti re, devacaMdra pada pAmazo re, parama mahodaya yukti re. (9) he bhavya jIvo ! jo tamane nirmaLa evI Atmatattva pAmavAnI ruci (AtmAnuM zuddha svarUpa pragaTarUpe anubhavavAnI ruci) thaI hoya 295 AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna to jinezvara bhagavAnanI guNAnurAgapUrvakanI prazastabhAve bhAvabhakti niyamita rIte karo. to tame paNa devomAM caMdramA samAna uttama zAzvata mokSapadane pAmazo. vItarAga paramAtmAnI bhakti sAcA bhAve, guNAnurAgathI ane ullasitabhAve karavI e ja parama mahodaya evA mokSapadane - siddhapadane pAmavAnI sAcI yukti che. arthAt te sAco acUka upAya che. tenI geranTI A stavanamAM zrI devacaMdrajI ApaNane samajAve che. ... prItiyoga-bhaktiyoga-jinavacana-jinaAjJA ane asaMga amRta anuSThAnano sAra atyAra sudhI ApaNe AtmakalyANa mATe jinezvara bhagavAne prakAzelA cAra amRta anuSThAnonI vistArathI vicAraNA cAra mahAtmAonA stavanonA mAdhyamathI joI gayA. keTaluM adbhuta vItarAga vijJAna Logical and Scientific che ke arUpI evA AtmasvarUpane divyacakSuthI jovAno, anubhavavAno svasaMvedana jJAnathI anubhUtino Process prathama jemaNe te AtmasvarUpane saMpUrNapaNe, zuddhapaNe, sarvaguNa saMpannatAthI pragaTa karyuM che tevA zrI jinezvara bhagavAna pratye prema, prIti karavAnuM prItiamRta anuSThAnamAM samajAvyuM. Ane step # 1 kahI zakAya. athavA A prIti anuSThAnane bALapothIno ekaDo barAbara ghuMTatA AvaDe. tevo agatyano ekaDo te che prabhu pratye ane sadgurudeva pratye tathA kevaLI bhagavAne prarUpelA dharmatattvano aMtaramAM prema, lAgaNIpUrvakanI sAcI prIti thavI te mokSa mAraganuM paheluM pagathIyuM che, First Step che. pachI jenA para prema, prIti sAthe tenI yathArtha samyak oLakhANa
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ 296 prakaraNa : 10 thAya, vizvAsa ane bahumAna jAge tyAre te prIti bhaktirUpe pariName che jenA traNa aMga che :- prema, zraddhA ane arpaNatA, ApaNe bhakti anuSThAnamAM arpaNatA ane samarpaNatAnI vAta vistArathI joI gayA. to A bIjo bhaktiyoga amRta anuSThAna sauthI mahattvano Anchor athavA mokSamArgano ghorI pAyo che. ke jenA vinA AgaLanA anuSThAnomAM pahoMcI zakAya ja nahi. jinabhakti ane deva-guru-zAstranI bhakti jene romeroma pragaTI che. tevo mumukSu have jinavacana - jina - AjJA amRta anuSThAnamAM ekaniSThAthI sAdhanA karavA potAnuM jIvana dAva para mUkI jJAnAbhyAsa ane dharmakriyA, Avazyaka kriyAo ane jinaAjJA pramANe vartavAno khaMtathI abhyAsa ane pAlana kare che ane potAnA doSonuM Introspection, tapAsato rahe che ane niyamita AlocanA, pratikramaNa, sAmAyika Adi sarva Avazyako, vrata, niyama, saMyamanuM yathAzakti pAlana karI, zravaNa, manana ane nididhyAsananA zAstra abhyAsanA kramathI cittanI ekAgratA keLavatAM, prabhubhaktimAM lIna thavAno ane saMsAranA sukhanI bhramaNAno nAza karato vairAgya prApta kare che. potAnA AtmAmAM samyakdarzananA pAMca lakSaNo prApta karavA utkRSTa puruSArtha kare che, jethI zama, saMvega, nirveda, anukaMpA ane AsthA athavA AstikyatA nAmanA guNonI vRddhi thAya. juo teno Process athavA prakriyAnI rIta : kaSAyanI upazAMtatA, mAtra mokSa abhilASa, bhave kheda, aMtaradayA, te kahiye jijJAsa. (108) te jijJAsu jIvane, thAya sadguru bodha, to pAme samakitane, varte aMtara zodha (109) AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna vardhamAna samakti thaI, TALe mithyAbhAsa, udaya thAya cAritrano, vItarAgapada vAsa. (112). (zrI Atmasiddhi zAstra - gAthA 108, 109, 112) upara samajAvyA mujaba jayAre gAthA 108 mAM prakAzelA samyatvanA pAMca lakSaNo- zama, saMvega, nirveda, anukaMpA ane samyakuzraddhA jIvane pragaTe tyAre te jijJAsu jIva sadgurunA tattva zravaNathI have asaMga anuSThAna ane amRta anuSThAnanI sAdhanA karavA tatpara thAya che ane jinabhakti vaDe aMtaranI nirmaLatA prApta karavA khUbaja dhIrajathI potAnA viSaya kaSAyanA doSo TALavA niyamIta rIte sAdhanA kare che. A asaMga anuSThAna e ApaNo dhyeya che ke, jemAM aMtaramukhatAnA dhyAna abhyAsa vaDe bAhya jagatanI vismRti thAya ane AtmAnuM svasaMvedana jJAna eTale AtmaanubhavanI dhanyatA anubhavAya. samyakdarzananI prApti thAya. asaMgaamRta anuSThAna ghaNo ja agharo ane muzkela che kAraNa ke, jIvane anAdikALathI jagatanA pudgalapadArthomAM ja tIvra Asakti che. te lolupatA, bhogAsakti toDavA niyamIta rIte tenA pratispardhI anuyoga jJAnAbhyAsa ane zrAvakanA 12 vrata, cha Avazyaka ane sarvadharma kriyAnA anuSThAno samajaNapUrvaka karavAnuM AcAryoe ApaNane samajAvyuM che. ApaNe A pustakamAM je je stavanonA artha samajAvyA temAM mukhya upadeza e che ke, sAdhaka jIve potAnA matAgraha, durAgraha ane lokasaMjJAno tyAga karIne mahAtmAoe samajAvelo jinabhaktino abhyAsa, stavanA, tenuM pArAyaNa artha samajIne karavuM jethI rome roma prabhu bhakti pragaTe ane aMtarazatruo (viSaya kaSAyanI malInatA - krodha, mAna, mAyA, lobha, kAmanI vAsanA)ne jitI zakAya. zrI devacaMdrajInuM chelluM stavana ApaNe samajayA temAM spaSTapaNe batAvyuM che ke,
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ 298 prakaraNa : 10 jinaguNa rAgaparAgathI, vAsita muja pariNAma, tajaze duSTa vibhAvatA, sarase Atama kAma. nirmaLa tattvarUci thaI, karajo jinapati bhakti, devacaMdra pada pAmazo, parama mahodaya yukti. A gAthAo mukhapATha karI, teno bhAvArtha upara ApaNe samajAvyo te pharI pharI abhyAsa karIne je sAdhaka niyamitapaNe dararojanA (1 to 3 Hours) eka thI traNa kalAkanI Minimum AtmasAdhanA karaze tene A cAra amRta anuSThAnone ekaniSThAthI sevatAM, avazya Atmasiddhi thaze. TUMkamAM asaMgaanuSThAnanuM phaLa, kharekhara to samyakdarzananI prApti cothe guNasthAnake thAya tyArathI tenI pragaTatA gaNAya che paNa te pahelA A anuSThAno prIti-bhakti-jinaAjJA amRta anuSThAno jema jema vadhAre bhAvollAsathI thAya tema tema asaMgatAno aMze aMze khyAla Avaze A asaMga anuSThAnano sAco gurugama to zrI AnaMdaghanajI, zrI devacaMdrajI, upAdhyAya zrI yazovijayajI ane zrI mohanavijayajInA aMtaramAM ja che jeno yathAzakti samajavAno prayAsa atre karyo che. mArI Atma sAdhanAmAM A cAre mahAtmAone mAthAnA mugaTa samAna gaNI meM temanI pratyakSatA anubhavI che ane temanI gurukRpAthI ja A pustakanuM lakhANa zakya banyuM che. A amRta anuSThAnonuM vivecana karatAM je gurukRpA ane cittaprasannatA tathA AtmAno AnaMda meM anubhavyo che te zabdomAM varNavI zakAya tema nathI. mAtra deva-guru kRpA ja A kArya karavAnI preraNA ane zaktirUpe mane kRpAprasAdIthI prApta thayA che te mAruM parama saubhAgya gaNuM chuM. ''sapuruSonuM yogabaLa jagatanuM kalyANa karo !" jenadarzananI daSTie prakaraNa : 11 karmano siddhAMta TF ------------------- karma anaMta prakAranA, temAM mukhya ATha, temAM mukhya mohanIya, haNAya te kahuM pATha. (102) karma mohanIya bheda be, darzana cAritra nAma, haNe bodha vItarAgatA, acUka upAya Ama. (103) (zrI Atmasiddhi zAstra) || jIva ane karmano anAdino saMbaMdha : jevI rIte sonuM ane mATI anAdi kALathI khANamAM sAthe rahelA che tevI rIte dareka jIva sAthe anaMtA karmarUpa mugala paramANuo anAdi kALathI baMdhAyelA che. samaye | samaye temAMthI keTalAka karma paramANuo chUTA paDe che ane - keTalAka navA AvI maLe che. karmabaMdhanuM mULabhUta kAraNa (Mechanism) : AtmAnA rAgAdi bhAvonA (rAga, dveSa ane ajJAna) Force Field nA kAraNe kAzmaNa vargaNArUpI pudgalo | (Karmic Particles) AkarSAya che, ane AtmA sAthe baMdhAya che. karma ne AkarSaNa karanAruM "Force Field" te mohanIyakarma che, jenA kAraNe jIva potAnA svabhAvane bhUlIne jayAre vibhAvamAM pravarte che tyAre karmabaMdha thAya che. A vibhAva anAdino che, tethI karmabaMdha paNa anAdino che.
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa : 11 jIvane thatA vibhAvo (rAgAdi vikArI bhAvo) anaMta prakAranA che ema zrI tIrthaMkara bhagavAna prakAze che ane vibhAva pramANe karmabaMdha thato hovAthI karmanA prakAra paNa anaMtA che. jinezvara bhagavAne kevalajJAna vaDe dareka saMsArI jIvanA anaMta karmo jANyA che ane te bALajIvone sahelAIthI samajAvA mATe te anaMta karmonA mukhya ATha vibhAga prakAzyA che : 300 (1) jJAnAvaraNIya (2) darzanAvaraNIya (3) vedanIya (4) mohanIya (5) AyuSya (6) nAma (7) gotra (8) aMtarAya karma karmanA ATha prakAra ane baMdhanuM kAraNa : pratyeka AtmAmAM anaMta guNo che. jinezvara bhagavAne temAMthI mukhya ATha guNone pradhAna karIne darzAvela che ke dareka AtmAmAM A ATha guNo traNe kALe sattAmAM vartamAnapaNe hoya che. (astitvarUpe) anaMtajJAna, anaMtadarzana, avyAbAdha sukha, anaMta cAritra, arUpIpaNuM, agurulaghu, akSayasthiti, ane anaMtavIrya. A ATha guNo dareka AtmAmAM zaktirUpe astitva dharAve che paNa vartamAnamAM te guNo karmathI avarAyelA che. Agama zAstro prakAze che ke dareka jIva ATha guNonI saMpatti saMpanna che paNa mithyAtvarUpI ajJAna (darzanamohanIya karmanA AvaraNathI) nA kAraNe tenuM vismaraNa thaI gayuM che. arthAt vartamAna dazAmAM jIvanA ATha guNo ATha prakAranA karmonA AvaraNane lIdhe potAnI mULabhUta Atmazaktine jANatA na hovAthI samaye samaye du:kha ja che. ema mukhya anubhave che. anaMta guNonA aizcaryavALA siddha bhagavAna ATha guNo vaDe ane tIrthaMkara bhagavAna mukhyapaNe cA2 guNothI jagatamAM pUjyarUpe bane che, maMgalamaya che. A cAra guNonuM ciMtavana karavuM ke siddha bhagavAna (1) AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 301 sarvajJa che, (2) vItarAga che, 93) anaMta karuNAnA sAgara che, ane (4) sarva zaktimAna che. tIrthaMkara bhagavAna paNa A guNothI pUjya hovAthI zrI navakAra maMtramAM namo arihaMtANa ane namo siddhANaM A be padonuM smaraNa karavA dvArA temanA anaMta guNonuM bahumAna karavAthI ApaNA karmonI nirjarA thAya che ane jIva mokSamArgamAM praveze che ane bhagavAnanI karuNAne pAtra bane che. mohanIyakarmanI pradhAnatA : A AThe karmothI saMsArI jIvo baMdhAyelA che tethI ApaNA AtmAnA mULabhUta guNo jevAM ke anaMta jJAna, anaMta darzana vagere vartamAna dazAmAM karmathI AvRta che. tIrthaMkara bhagavAne upadezelA Agama zAstronA abhyAsathI ane sadgurunI sevA-bhaktithI jIvane potAnI anaMta zaktiono sAco khyAla Ave che, ane anAdinI moha-nidrAne dUra karavAno te jIva puruSArtha karavA jAgRta thAya che. A AThe karmomAM mohanIya karmanI pradhAnatA eTalA mATe che ke jyAre jJAnAvaraNAdi traNa ghAtI karmo (jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, aMtarAya) AtmAnA guNone mAtra AvaraNa kare che, jyAre mohanIya karma to AtmAnA guNomAM vikAra utpanna kare che, vikRti kare che. jema dArU pIdhela mANasa nazAne vaza thaI ne potAnuM nAma, ThAma, ghara, vagere bhUlI jAya che, tevI rIte mohanIyakarmanA vipAka vaDe, jIva mithyAtvarUpI dArUnA nazAthI potAnuM svarUpa bhUlI jAya che, ke ''huM to kharekhara siddha svamAna anaMta guNono svAmI evo AtmA chuM." anAdi kALathI jIvane potAnI Atmazakti ane AtmAnA vaibhavanuM vismaraNa mohanIyakarmanA udayathI thatuM AvyuM che jethI saMsArI jIvo pudgala padArthanI tRSNAthI, temAM sukhabuddhinI bhrAMti vaDe rajhaDe
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ 302 prakaraNa : 11 che, rakhaDe che, ane AtmAnA anaMta sukhane bhUlIne kSaNika sukhanI lAlasAmAM manuSya jIvana dukhI thaIne veDaphI de che, ane cAra gatimAM paribhramaNa kare che. mithyAtvane vaza eTale ke darzanamohane vaza evo saMsArI jIva, potAnA sukhasvarUpa AtmAne, avyAbAdha sukhanA sAgararUpI AtmAne bhUlIne para padArthamAM ane anya vyaktimAM sukhabuddhi, Atmabuddhi, AdhArabuddhi, kartRtvabuddhi ane bhokRbuddhi karavA vaDe viparIta mAnyatA (mithyA zraddhA - mithyAtva) athavA mithyA zraddhA kare che. A mithyA zraddhA jIvane anAdikALathI che tethI jIva A mithyAtva janya AtmabrAMtinA kAraNe ajJAna ane kaSAyanA bhAvomAM vartIne satata karma vargaNAone grahaNa kare che ane duHkhI thAya che. A karmabaMdhano pravAha kyAre paNa baMdha thato nathI. samaye samaye ajJAnI mithyAdaSTi jIva anaMta karmarajano jaththo mohanIyakarmanA udayathI grahaNa kare che. ane jinezvara bhagavAnanA AgamazAstro pramANe A navIna karmo ATha karma prakRtiomAM vaheMcAIne AtmAne vaLagI rahe che. jainadarzanamAM '"karaNAnuyoga'" zAstromAM vistArathI samajAvAmAM Ave che ke, jyAM sudhI jIvane mohanIyakarmanA rAjyazAsanamAM jIvavuM thAya che, tyAM lagI tIvra karmabaMdhana anAdi-kALathI atyAra sudhI cAlu ja che. jyAM sudhI jIvane jinezvara bhagavAne prakAzelA yathArtha nava tattvonuM jJAna, samajaNa ane Atma anubhUti na thAya tyAM lagI jIva ajJAnI ja rahe che. jayAre jIva yathArtha tattvazraddhAna vaDe samyakdarzana ane samyajJAnanI prApti kare che tyAre karmabaMdhana thatuM aTakI jAya che. jyAre nIce batAvelA samyakdarzananAM pAMca lakSaNo jIvamAM pragaTe che tyAre te jIva mithyAtvamohanIyanI sAta prakRtio (graMthio)ne chedIne samyakdarzana pAme che ane te jIvano avazya mokSa thAya che. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 303 mithyAtvanI sAta graMthIo 1. mithyAtvamohanIya, 2. mizramohanIya, 3. samyakatvamohanIya, 4. anaMtAnubaMdhI krodha, 5. anaMtAnubaMdhI mAna, 6. anaMtAnubaMdhI mAyA, 7. anaMtAnubaMdhI lobha. samyakdarzananAM pAMca lakSaNo 1. zama - kaSAyonI upazAMtatA, 2. saMvega - mokSanI tIvra jIjJAsA, mumukSutA, 3. nirveda - saMsAra ane bhoga pratye anAsakti bhAva pUrvakano vairAgya (jJAnagarbhita vairAgya), 4. AsthA - deva-gurudharmanI sabhyazraddhA, 5. anukaMpA - sarva jIvo pratye karuNA bhAva. darzanamohanIyanI 3 prakRtio : (1) mithyAtva mohanIya - je karmanA udayathI jIvAdi tattvo viSe yathArtha (samyak) zraddhA nA thAya ane viparIta zraddhA-mAnyatA thAya te mithyAtvamohanIya. jema ke ajJAnI jIva dehane ja AtmA mAne che, mana, buddhi, citta ane ahaMkAramAM potApaNAnI mAnyatAne lIdhe sukha-du:kha niraMtara anubhave che te badhuM viparIta zraddhAnane lIdhe thAya che. koI pUrva puNyanA udayathI jyAre jIvane sadgurunI sAcI zraddhA thAya ane mithyA zraddhAno nAza thAya ke "huM dehAdi svarUpa nathI, strI putrAdi mArA nathI, paNa huM to zuddha caitanya svarUpI AtmA chuM, zAzvata chuM, anaMta sukhano dhaNI chuM" AvI samyak zraddhAna thatAM mithyAtvano nAza thAya che ane jIva samyakdarzana pAme che. (2) mizramohanIya - je karmanA udayathI jIvAdi tattvo viSe A ja satya che evI zraddhA paNa na thAya, tathA A asatya che evI azraddhA paNa na thAya, paraMtu mizra bhAva rahe te mizramohanIya.
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa : 11 (3) samyaktvamohanIya - je karmanA udayathI utpanna thayelA samyakatvamAM - zraddhAmAM duSaNa lAge te samyakatva mohanIya. A karmanA udayathI samyaktva naSTa thatuM nathI paNa duSita thAya che. zaMkA, kAMkSA Adi thAya che. 304 cAritramohanIya - kaSAyanA soLa prakAro : kaSa - saMsAra, ane Aya - lAbha, kaSAya eTale jenA udayathI saMsAra vadhe te kaSAyabhAvo. kaSAyanA cAra bheda che - krodha eTale gusso (Anger), mAna eTale ahaMkAra (Ego) mAyA eTale daMbha ane lobha eTale tRSNA (Greed) A kaSAyo cAra prakAranA che. (1) anaMtAnubaMdhI kaSAya : (krodha, mAna, mAyA, lobha) - je kaSAyanA udayathI jIvanA samyakdarzanano ghAta thAya te anaMtAnubaMdhI kaSAya che. anaMtakALathI jIvane anaMtAnubaMdhI kaSAya vaLagelA che. anaMta karmono baMdha eka samayamAM karAve tevI zaktivALo je kaSAya te anaMtAnubaMdhI kaSAya che. utkRSTa prakArano anaMtAnubaMdhI kaSAyano udaya jIvane 70 kroDA-kroDI sAgaropamanuM mohanIyakarma baMdhAvIne nigodamAM mokalI zake che. (2) apratyAkhyAnI kaSAya : je kaSAya (krodha, mAna, mAyA, lobha) nA udayathI jIvane dezacAritra (aNuvratarUpa cAritra)no saMbhava na rahe te apratyAkhyAnI krodha-mAna-mAyA-lobha apratyAkhyAnI kaSAya kahevAya che. (3) pratyAkhyAnI kaSAya : je krodha-mAna-mAyA-lobha kaSAyanA AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 305 udayathI jIvane sakaLa cAritra (mahAvrata)no ghAta thAya te pratyAkhyAnI kaSAya che. A kaSAyanA udayathI jIva sarvavirati grahaNa karI zakato nathI. (4) saMjjavalana kaSAya : je kaSAyanA udayathI AtmAnA yathAkhyAta cAritrano ghAta thAya te krodha-mAna-mAyA-lobha rUpa kaSAyane saMvalana kaSAya kahevAya che. A kaSAyanA udayathI jIvane cAritramAM aticAra (duSaNa) lAge che, arthAt alpa kaSAyanA kAraNe AtmasthiratA akhaMDapaNe rahI zakatI nathI. A pramANe 4 4 4 = 16 kaSAyanA prakAro cAritramohanIyakarmanI mULabhUta prakRtio che. tathA A soLa kaSAyone madada karanAra sahAyaka evA nava nokaSAya kahevAya che. 1. hAsya, 2. rati, 3. zoka, 4. arita, pa. bhaya, 6. jugupsA, 7. sIveda, 8. puruSaveda ane 9. napuMsakaveda A pramANe mohanIyanA kula 28 bhedo che. mohanIyakarmanI kula 28 karmaprakRtio nIcenA citramAM jovAthI samajAze.
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ 306 AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 307 prakaraNa : 11 mohanIyakarmanI 28 karma pravRtio Table 1 - AtmAnA guNone AvaraNa karanAra karmo AtmAnA guNane AvaraNa AvaraNane AvaraNIya svabhAvika guNo | karanAra karma | upamA | karmanuM rUpa anaMtajJAna jJAnAvaraNIya AMkhe pATA padArthano vizeSa | tulya | bodha na thAya darzana mohanIyanI 3 karma prakRtio cAritramohanIyanI 25 kame prakRtio 2 | anaMtadarzana | darzanAvaraNIya dvArapALa | sAmAnya bodha na thAya samAna avyAbAdha sukha | vedanIyakarma madhulIpI | sukha-duHkhano taravAra | anubhava thAya 1. mithyAtvamohanIya 2. mizramohanIya 3. samyakatvamohanIya 16 kaSAyo nava nokaSAyo 4 | anaMtacAritra | mohanIyakarma madirApAna | sAcuM zradhdhAna tathA tulya | AcaraNa na thaI zake akSayasthiti | AyuSyakarma kedIne beDI | cAra gatimAM samAna | sthiti | arUpIpaNuM || nAmakarma * hAsya, rati, arati bhaya, zoka, durgacchA. puraSada, strIveda, napusaMkak anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA, lobha apratyAkhyAnI krodha, mAna, mAyA, lobha pratyAkhyAnI krodha, mAna, mAyA, lobha saMjjavalana krodha, mAna, mAyA, lobha citrakAra | rUpa ane AkRti samAna agurulaghu gotrakarma aMtarAyakarma kuMbhAra tulya uccanIcano vyavahAra bhaMDArI | dAna AdimAM aMtarAya 8 | anaMtavIrya samAna AtmAnA anaMtaguNa anaMtakarmanuM AvaraNa anaMta jAta | anaMta janmamaraNanuM nA AvaraNa du:kha
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ 309 prakaraNa : 12 upasaMhAra = = = = = = = = = -- -- -- -- -- -- -- -- -- ! ApaNe AgaLanA dasa prakaraNomAM AtmasAdhanAnAM amRta anuSThAnanuM lakhANa A cAra mahAtmAonA | stavanonA bhAvArthathI samajavAno yathAzakti prayatna karyo. | te samajaNane pramANa rUpa kahenArA AcAryapravara zrI haribhadrasUri ane mahopAdhyAya zrI yazovijayajInA amUlya granthonA avataraNo, saMdarbho, samajavAno bhAva yathAzakti | vyakta karyo. | mokSamArganI maMgaLayAtrAmAM pUrvAcAryoe jJAnayoga, | karmayoga, dhyAnayoga ane bhaktiyoga aMgenI samajaNa || tathA mArgadarzana ghaNuM UMDANathI ApyuM che. A nAnakaDA pustakamAM meM mArI sAdhanAmAM mane sauthI je upayogI nivaDyA che evA baktiyoganA cAra anuSThAno - | prItiyoga, bhaktiyoga, jinavacana-AjJA anuyoga, ane asaMga anuSThAnano bhaktiyogane, mAthAnA mugaTa samAna | adhyAtma yogI zrI AnaMdaghanajI, gaNIzrI devacaMdrajI, | mahopAdhyAya yazovijayajI ane zrI mohanavijayajI racita | tIrthaMkara covIsInA, thoDA stavanono bhAvArtha mArI sAdhanAnI anubhUtirUpe raju karela che. 1 prakaraNa trIjAmAM manuSyabhavane saphaLa karavA bhagavAna | mahAvIre zrI uttarAdhyayana sUtramAM jaNAvelA cAra durlabha ' aMgo viSe vicAraNA karI. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna manuSyatva, jinavANI athavA zrutanuM zravaNa, te jinavANInA sUtraratno upara akhaMDa, atUTa zraddhA ane jinezvara bhagavAne prarUpelA jJAna-darzana-cAritranA mokSamArgamAM yathAzakti saMyama ane varSollAsa pUrvakanI sAdhanA, puruSArtha karavo e uttarottara durlabha che, paraMtu tenuM phaLa avazya mokSa che ema ApaNe vicArIne samajaNa meLavI. vartamAnakALamAM mArA jevA alpajJa, ajJAnI, saMsArI jIvone AgamazAstro ane pUrvAcAryonA zAstro bhaNavAno kSayopazama, samaya, ruci ane dhIraja na hoya te samajI zakAya che. AvA mArA jevA bALajIvo mATe A pustakane "Bhaktiyog 101 - A home study course" tarIke meM lakhavAno prayAsa karyo che. huM mAtra eka abhyAsI, sAdhaka chuM ane jJAnI nathI tema jaNAvIne A pustaka lakhavAnI hiMmata karI che ane mahAtmApuruSonA stavanonAM trIseka varSanA mArA abhyAsa, pArAyaNa, manana ane bhAvanAtmaka ciMtanathI je mane mArI alpamatithI samajAyuM ane temAMthI je jJAnano, bhaktino AnaMda ane cittaprasannatAnI anubhUti thaI che, te sau sAdhaka mitro sAthe Share karavA, sAdharmika vAtsalyabhAve, dharma ane jJAnanI prabhAvanA karavAnA hetuthI lakhyuM che. atre 'yoga" zabdano artha ane tenuM svarUpa samajavA yogasAra, yogazataka, yogadaSTi samuccaya, dravyaguNa paryAyano sAra, Adi granthonA rAsanA avataraNothI bhaktiyoga keTalo sugama ane upakArI che tenI thoDI vicAraNA karIe, jethI vadhAre spaSTatAthI samajAya. yogadaSTi samuccayamAM je ATha yogadaSTinI Scientific ane Logical racanA AcAryadeva zrI haribhadrajInA jaNAvyA mujaba anAdikALathI A jIva svarUpanA ajJAnane lIdhe ""oghadRSTi'mAM mUDha banIne cAre gatimAM anaMta pugala parAvartanakALathI rakhaDato hato. A oghadRSTivALA jIvane dehamAM Atmabuddhi ane pAMca
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ 310 prakaraNa : 12 IndriyonA viSayomAM ja sukhabuddhi rUpI mithyAtva athavA ajJAna hovAthI te jIvano mana-vacana-kAyAno yoga mAtra satata karmabaMdhana karavAnA kArya eTale Azrava ane baMdha rUpI yogakArya karI rahela che, ane tethI saMsAramAM rakhaDe che. jyAre koI bhavya jIvanI kALalabdhi pAke ane tene "huM koNa chuM? mAruM kharuM svarUpa zuM che" AvA tattva vicAro karavAnI jAgRti Ave, ane jo te jIva sAcA sadguru ane satadevanA tatvazravaNanA bodhathI sAvadhAna thaI, saMsArathI pAcho haThI, U-Turn laIne, AtmAnA kalyANa mATe A manuSyabhavane dAva para mUkI kaTibaddha thAya, tyAre A jIva ''yogadaSTi'mAM praveza kare che. oghadRSTi vALo jIva jeno yoga atyAra sudhI mAtra AtmAne tIvra karmabaMdhanathI joDavAno yoga karato hato te have yogadRSTimAM praveza karavAthI tenA AtmAmAM yoganA bIjanI vAvaNI prathama yogadRSTimAM thAya che jeno vistAra yogadaSTi samuccayamAMthI jANavo. AcArya zrI haribhadrasUrijIe temanA yogazataka nAmanA granthamAM A yoga zabdano artha nIce mujaba samajAvyo che : - jinezvara paramAtmAnI AjJAnuM anusaraNa karavArUpa amRtathI siMcAyelo A AjJAyogarUpa anuSThAna parama kalyANakArI yoga che. vItarAga sarvajJa bhagavAna sarvathA rAga-dveSathI rahita che mATe temanI jinavANI e kharekhara amRta svarUpa che. AthI ja pU. upAdhyAyazrI yazovijayajI ma.sA. zrI mahAvIra jina stavanamAM kahe che ke giruAre guNa tuma taNA, zrI vardhamAna jinarAyA re, suNatAM zravaNe amI jhare, mArI nirmaLa thAye kAyA re, AvI amRtasvarUpa jinavANI ane jinaAjJAnuM bahumAnapUrvaka ArAdhana ane pAlana karavAthI jIvanuM avazya kalyANa thAya che evI AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 311 avisaMvAdI nimittarUpa jinavANI che. sadeva, sadguru, ane sadharmano vinaya karavo, gurunI sevA ane vaiyAvacca karavI, temanuM tattvazravaNa vinaya ane khaMtathI samajavuM ane te bodhanA zravaNane pariNamavavAnI tIvra abhilASA, jijJAsA karavI ane zAstramAM kahelA dharma anuSThAno vidhipUrvaka karavA, yathAzakti aDhAra pApa sthAnakano tyAga karavo, A sAdhanasvarUpa vyavahArayoga che. ane samajaNapUrvaka, ullasita bhAvathI, AtmakalyANanA lakSyathI A vyavahArayoga paNa paraMparAe mokSanuM kAraNa bane che ema yogazatakamAM samajAvyuM che. ane sagunizrAe AtmAnuM svarUpa, cha dravyo, nava tattvo, AtmAnA cha padanuM yathArtha svarUpa samajavA jJAnAbhyAsa karatAM samyakajJAna, samyakdarzana ane sammacAritranI jJAnasAdhanA karavI te nizcaya yoga che. ke je mokSanuM anaMtara kAraNa che. vyavahArayoga e mokSanuM paraMparAe kAraNa che. AvI rIte nizcaya ane vyavahAra banne saMlagna hoya to ja banne yoga AtmAnA kalyANarUpa nivaDe che. A pustakanuM mukhya hArda, saMdeza, sAdhanAno lakSa, bhaktiyogamAM AtmAne joDavo jethI saraLatAthI, laghutA ane vinayabhAve jinaparamAtmAnI guNAnurAgavALI bhakti karatAM karatAM sAdhakano AtamAM dhIme dhIme viSaya kaSAyanA malina bhAvone choDato jAya che ane aMtarazuddhi karatAM, prabhunA guNAnurAgapUrvakanI bhakti karatAM prabhu pratye prema, prIti, bhakti, AjJAyoga ane aMte asaMgayoga sudhI pahoMce tenI samajaNa prakaraNa 5 thI 10 mAM ApaNe vicArI. asaMga anuSThAnanAM dasamA prakaraNamAM ApaNe joyuM ke, jema jema mumukSu jIva prabhunA anaMtaguNonuM guNAnurAgavALI bhaktimAM magna thAya che. tema tema tene jJAnAbhyAsathI potAnA AtmadravyamAM prabhu jevA ja anaMta guNo sattAmAM rahelA ""najarAya" che. arthAta, bhagavAnanA anaMta guNo pragaTa che tenuM darzana jyAre mumukSune samyaka
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 312 prakaraNa : 12 paNe thAya che tyAre tene prabhunA guNonI sparzanA thAya che ane tenA kAraNe koI dhanya paLe te sAdhakane "samApattidhyAna" pragaTe che je nIcenA zlokamAM AcArya zrI haribhadrasUrijI samajAve che :AtmasAdhanAno gurugama A labdhigAthAmAM che. gurubhakti prabhAvena, tIrthakRdarzanaM mattam / samApatyAdibhedena, nirvANaikanibandhanam // bhAvArtha : utkRSTa evI bhaktinA prabhAve sAdhakane zrI tIrthakara paramAtmAnuM darzana thAya che, ane te darzana samApatti dhyAna (tanmayatA - ekAkAratA)rUpa kevaLa muktinuM ja kAraNa bane che. A samApatti dhyAnamAM sAdhaka potAno AtmA paramAtmA jevo ja zuddha - anaMtaguNanA samudra jevo che ema bhedabuddhithI ciMtana, bhAvabhAsana karatAM karatAM, mohanA vikAro, cittavRttiono vilaya thatAM paramAtmA sAthe abhedabuddhi vaDe ekAkArapaNAne pAme che. jJAnasAra aSTakamAM upAdhyAya zrI yazovijayajIe A ja vAtane samajAvI che ke, uttama nirmaLa maNinI jema zubhadhyAnathI mananI tamAma mohanI vRttio kSINa thatAM nirmaLa banelA aMtarAtmAmAM pratibiMba (Image) paramAtmAnuM ja paDe che tene ja "samApariyoga" kahevAya che. savAso gAthAnA stavanamAM upAdhyAyajIe A vAtane khUba ja suMdara rIte prakAzI che : jema nirmaLatA re, ratna sphaTika taNI, tema ja jIva svabhAva, te jina vIre re dharma prakAzIyo, prabaLa kaSAya abhAva. zrI sImaMdhara sAheba sAMbhaLo (2-7) bhAvArtha : jema sphaTikaratnanI nirmaLatA svAbhAvika che, tema AtmadravyanI zuddha-buddha, nirmaLa avasthA e paNa svAbhAvika che (dravyano Avo svabhAva che), ema zrI jinezvara bhagavAna prakAze che. A svAbhAvika nirmaLatA paryAyamAM karmathI avarAyela che te pragaTa AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 313 karavA prabaLa kaSAyonA udayarUpa (krodha-mAna-mAyA-lobhanA pariNAmo) malinatAno nAza karavo te ja vItarAga dharma che. A pustakamAM samajAvelA amRta anuSThAnonI sAdhanA karatAM karatAM jema jema sAdhaka aMtaraMga malinatAno abhAva karavA ane nirmaLatA prApta karavA tIvra puruSArtha karIne prabhunA guNomAM magnatA, sthiratA ane nirmaLatAnA guNothI bhaktimAM magna thAya tyAre zuM thAya te zrI AnaMdaghanajI temanA divya stavanamAM prakAze che : jinasvarUpa thaI jina ArAdhe, te sahI jinavara hove re, mUMgI IlIkAne caTakAve, te bhUMgI jaga jove re. | (zrI AnaMdaghanajI kRta zrI naminAtha stavana) jevI rIte bhamarI IyaLane caTako mArIne jamInamAM dATI rAkhe che ane 17 divasamAM te caTakAne yAda karatI IyaLa pote ja bhamarI banI jAya che, tevI ja rIte yogadRSTimAM pravezelo jAgRta mumukSu prIti-bhakti-AjJA-asaMga anuSThAnonI sAdhanA karatAM karatAM jayAre upara jaNAvelA samApatti dhyAnamAM praveze che tyAre tene prabhunA nirAvaraNa thayelA anaMta jJAnAdigaNonI sparzanA thAya che ane potAnA AtmAnA svabhAvamAM tevA ja anaMtaguNo sattAmAM rahelA che tenI samyapha zraddhAna, pratIti ane anubhUti thAya che. jayAre mumukSunA AtmAmAM zama, saMvega, nirveda eTale vairAgyAdi guNonI yogyatA pAke che tyAre tene AtmAnI anubhUti arthAt samyaphadarzananI prApti thAya che ane ''sarva guNAMza te samyakatva' e sUtra pramANe eka samakita guNa jayAre kSAyikabhAve pragaTe che. tyAre badhA ja guNo krame karIne kSAyikabhAve pariName tevo jina siddhAMta che. zrI devacaMdrajInA navamA suvidhinAtha bhagavAnanA stavanamAM A siddhAMta suMdara rIte jaNAve che :
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ 314 prabhu mudrAne yoga, prabhu prabhutA lakhe ho lAla, dravya taNe sAdharmsa, svasaMpatti oLakhe ho lAla. oLakhatAM bahumAna, sahita ruci paNa vadhe ho lAla, ruci - anuyAyI vIrya caraNadhArA sadhe ho lAla. (9-6) kSAyopakSamika guNa sarva thayA, tuja guNa rasI ho lAla, sattA sAdhana zakti, vyaktatA ullasI ho lAla, have saMpUraNa siddha, taNI zIvAra che ho lAla, devacaMdra jinarAja, jagata-AdhAra che ho lAla. (9-7) (zrI devacaMdrajI kRta zrI suvidhinAtha jina stavana) prakaraNa : 12 upara samajAvyuM tema jyAre prabhubhaktimAM magna evA mumukSune vItarAga paramAtmAnI mukhamudrAnA darzana thatAM prabhunA anaMtaguNonuM darzana samyakSaNe thAya che tyAre tenA AtmAmAM evA ja anaMtaguNonuM sAmarthya, svasaMpattinI sparzanA, oLakhANa thAya che ane te guNo prApta karavAnI tIvra ruci (saMvega) thatAM tenI caraNa dhArA eTale tenI cAritrarUpI vartanAnI vIrya dhArA khUba ja Force thI utkRSTa sAdhanA karavAmAM joDAya che. AvI utkRSTa vIryanI gati (Force) sAtamI ane AThamI yogadRSTi kALe sAmarthyayogamAM pragaTe che ane kSapaka zreNI mAMDIne sAdhaka potAnA badhA ja kSAyopamika guNone kSAyikabhAve nirAvaraNa karIne pUrNa siddha dazAne pAme che. AvI rIte dAsatvabhAve prIti anuSThAnathI zarU karIne, TheTha samApatti dhyAna para pahoMcI, dhyAnArUDha thaI pUrNa vItarAga dazA ane sarvajJatA prApta karavAno amRta anuSThAnano krama nIcenA citra naM. 1 mAM Flow chart thI rajU karyo che. ane icchAyoga, zAstrayoga ane sAmarthyayoganuM citra paNa Apela che. AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna Jyuctel6e3 1 | konI |pradhAnatA 2 |mukhya |lakSaNa J 315
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 316 prakaraNa : 12 AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 317 kSamApanA : AtmasAdhanAnA amRta anuSThAnonI bhaktiyoganI guNazreNIno ArohaNa krama - 10 STEPs sAdhakanI dAsatvabhAve jinabhakti premalakSaNA-prItiyogabhakti ananya deva-guru-bhaktiyoga prazasta rAga-sAtvika bhaktiyoga devAdhideva zrI mahAvIrasvAmInI ananyakRpAthI A pustakanuM lakhANa nirvinne atre pUruM thayuM te mATe huM vIraprabhunI anaMtI karuNAno bhAjana banI gayo jenuM RNa cUkavavA sarvathA asamartha chuM. mArI alpajJatA, pramAdipaNuM, gujarAtI bhASAnI bahu ja alpajJatA ane yogyatAnI ghaNI khAmI hovA chatAM meM A pustaka lakhavAnuM kArya mAtra prabhubhaktithI prerAIne sarva sAdhakone jinavANI ane prabhubhaktimAM je mane AnaMda, saMtoSa ane citta prasannatA ane AtmAnA AnaMdano rasAsvAda maLyo che, te saraLa bhAve vyakta karIne Share karyo che. bhagavAne prakAzelA sarva anupaThAno ane dharmakriyAo karavAnI prabhunI AjJA che, koI kriyAno niSedha karavAno ja na hoya. chatAMya mArI alpamatithI kriyAjaDatAno doSa TALavAnI sUcanA karatAM koInuM paNa mana duHkha thAya to atyaMta bhaktibhAve kSamA yAcuM chuM. jinavANI viruddha kaMI paNa lakhAyuM hoya to micchA mi dukkaDam. mArA lakhANomAM ghaNI bhUlo jaNAya, tattvanI mArI gerasamajaNa jayAM jayAM jaNAya te sudhAravA viddhajajano ane jJAnI puruSo sudhArI mAruM te pratye avazya dhyAna dore tevI prArthanA karuM chuM. A bhaktiyoganI sAdhanAnuM pustaka dareka svAdhyAya Group mAM ane vyaktigata dharma sAdhanAmAM upayogI nivaDe tevI prabhu pratye prArthanA bhaktiyoganA Course tarIke kolejomAM paNa vAparI zakAya. tAttvika bhaktiyoga parAbhakti-samapatti dhyAnayoga sAmarthyayoga kSapakazreNI-zukladhyAna sayogI kevaLIpada ayogI kevaLI siddhadazA
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ 318 prakaraNa : 12 jinavANIno abhyAsa karavA sau vAcako, sAdhakone maitrIbhAve vinaMti-sUcanA manuSyabhava maLavo ati durlabha che ema bhagavAna mahAvIra svAmIe uttarAdhyayanasUtranA 3jA ane 10mAM adhikAramAM zrI gautamasvAmI ane zrI sudharmAsvAmIne vAraMvAra samajAvatAM pratibodhe che ke "samathar jaya ! A pamAya !' arthAtu he gautama ! eka samaya mAtrano paNa pramAda na karavo ane Avo avasara pharI nahi maLe tema jANI jhabake motI parovI lo. jinavANInuM mAhAsya ApaNe AvA divya stavanonAM suMdara padomAM jANyuM. paraMtu ghaNI vAra ApaNane jainakuLamAM janma maLyo ane ApaNe moTA thaIzuM tyAre dharmanI ArAdhanA karazuM evI eka sAmAnyapaNAnI mAnyatA ghara karI gaI che jethI joIe tevo jJAnAbhyAsano, ane dharmakriyAno lakSya baMdhAto nathI ane AraMbha parigraha tathA viSaya kaSAyanA malina pariNAmomAM ja ApaNo manuSyabhava veDaphAI jAya che ! paraMtu ''jAgyA tyArathI savAra'' e nyAye It is never too late. mane yuvAna vayamAM deva-gurukRpAthI dharmasAdhanA karavAnI tIvra ruci thayela te mATe huM bhagavAna mahAvIra prabhuno atyaMta RNI chuM. ane tamane saune mArI anubhUtinA baLathI kahuM chuM ke tame dararoja ekathI traNa kalAka dharma ArAdhanAno krama banAvazo to A jinavANI rUpI pArasamaNInA sparzathI AtmAnuM upAdAna jAgRta avazya thaze ane ApaNI saunI mokSanI maMgaLayAtrA AvA amRta anuSThAnonI sAdhanAnI sugamatAthI AgaLa vadhaze. AnA pramANa mATe A pustakanA aMtamAM mahopAdhyAya yazovijayajInA grantharatnarUpI dravya-guNa-paryAyanA rAsamAMthI thoDI gAthA samajAvI jinavANInA guNagrAma ane bahumAna AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 319 karIne saune jinavANIno abhyAsa karavA prArthanA karuM chuM. juo kevI che A jinavANI : sAmAnya ma jANo, e to jina brahmANI | bhalI pari sAMbhalo, tattvarayaNanI khANI / e zubhamatimAtA, durmativelI kupANI | e zivasukha surata, phala rasAsvAda nisANI. (16-3) ehathI saMbhArI jinaguNa, zreNI suhANI ! vacanAnuSThAI samApatti paramANI || (16-5) | (upAdhyAya yazovijayajI kRta dravyaguNa paryAyano rAsa) DhALa 16, gAthA 3, 4 bhAvArtha: A dravyAnuyogane samajAvanArI vItarAga paramAtmAnI vANI sAmAnya che ema na jANo ! e to sAkSAta jinezvara bhagavAnanI brahmANI (vANI) che. mATe sAvadhAnatApUrvaka sAMbhaLo, samajo. A jinavANI tattvorUpI ratnonI khANa che. vaLI A vANI zubhamatinI mAtA che, ane durmati (malina pariNAmo)nI velaDIne kApavAmAM kuhADI samAna che. A jinavANI mokSanA anaMta sukharUpI kalpavRkSanA phaLonI rasAsvAdanI nizAnI che. upAdhyAyajI 16-5 gAthAmAM kahe che ke A jinavANIne niraMtara vAgoLavAthI, anuprajJAthI, jinezvara paramAtmAnA anaMtaguNonI smRti thAya che. tenA dvArA A vacana anuSThAna ane asaMga anuSThAnanI sAdhanA vaDe ''samApatti" dazAnI prApti thAya che. vaLI vizeSa dhyAnathI samajavuM ke A jinakathita parama rahasyabhUta tattva hRdayamAM sthira thaye chate, paramAtmA ja hRdayastha thayA che ema jANavuM. kAraNake jenI vANI ruce te vANI kahevAvALA vakatA (tIrthaMkaradeva) paNa avazya cyA ja samajavA ! AvI rIte je mumukSu niraMtara jinavANInA
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ 320 prakaraNa : 12 tattvone hRdayamAM vAgoLe che, tenI stavanA, bhajana bhakti kare che te bhavya jIvanA aMtaHkaraNamAM, hRdayamAM, manamAM jANe sAkSAt paramAtmA birAjamAna thayA ema jANI, tenA mokSarUpI sAdhanAnA sarva kAryo saphaLa thayA che ema samajo. vacanAnuSThAnathI samApatti dazAnI vizeSa samajaNa uparokta granthamAMthI ane yogadRSTi samuccaya granthamAMthI samajavA vinaMtI che. A nAnakaDuM pustaka pharI pharI bhaNavAthI bhaktiyoganI sAdhanA pAkI thaze, jJAnAvaraNa ghaTaze ane kSayopazama labdhi pragaTaze. A pustakamAM je granthonA saMdarbho mUkyA che te badhA ja granthonuM lIsTa pAchaLa mukyuM che te jANI, temAMthI bane teTalA zAstrono abhyAsa karavAnI khAsa bhalAmaNa che. A pustakamAM raju karelA stavanonA artha paNa samajIne mukhapATha karavA ane tenI bhakti karavAnI khAsa sUcanA che mArI bhUlone sudhAravA mane sUcanA avazya karazo. | I micchA mi dukkaDam | jJAnAbhyAsa ane bhaktiyogano samanvayarUpa abhyAsa karavAnI sUcanA-namra prArthanA ApaNe joyuM ke zrI AnaMdaghanajInA stavano adhyAtmayogathI khUba ja rasabhara che ane zrI devacaMdrajInA stavanomAM dravyAnuyoga ane bhaktiyogano aNamola saMgama che. mane prabhukRpAthI dravyAnuyoganA zAstronI rucI ghaNI ja yuvAna vaye thaI ane bhaktiyoganI ruci to nAnapaNathI ja hatI. jenA pariNAme A pustaka racavAno suyoga devaguru kRpAthI prApta thayo, ane mAro anubhava Share karuM chuM. mArI alpajJatA mATe kSamA karajo . AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 32 1 dareka sAdhaka mitrone dravyAnuyogano abhyAsa khaMtathI, rucithI ane dhIrajathI karavAnI mArI namra vinaMtI ane prArthanA che. AnuM mAhAbhya samajavA upAdhyAya yazovijayajInI be traNa gAthAo samajIe vinA dravya anuyoga vicAra, caraNakaraNano nahIM ko sAra | sammati grantha bhAsyuM IsyuM, te to budha jana manamAM vasyuM II (1-2) dravyAdika ciMtAe sAra, zukaladhyAna paNi laIe pAra | te mATe ahI ja Adaro, sagurU viNa mata bhUlA pharo /(1-6) (upAdhyAya zrI yazovijayajI kRta dravya-guNa-paryAyano rAsa. DhALa 1, gAthA 2 ane 6) bhAvArtha : upAdhyAya zrI yazovijayajI temanA mahAgrantharatna zrI dravya guNa paryAya rAsanI pahelI DhALamAM bIjI gAthAmAM tArkika ziromaNI zrI siddhasena divAkarasUrijI kRta 'sammatitarka prakaraNa'nI sAkSI (pramANarUpe) ApIne kahe che : 'dravyAnuyogano abhyAsa karyA vinA, te mahAna tattvajJAnano zravaNa, ciMtana, manana ane anuprekSA karyA vinA mAtra lokasaMjJAthI dharmakriyAmAM eTale ke ekalA vyavahAra mArgamAM jeo magna che, tene ja dharma mAnI varte che, te karmakSayanA phaLarUpe nirjarA ane aMtarazuddhino kSayarUpa mokSaphaLa pAmatA nathI. tevA kriyAjaDatAmAM koIka magna jIvo potAnI tapa, japa ane bAhyakriyAnI saMkhyA gaNI gaNIne potAnA mAnakaSAyane vadhAre che ane mukhya kArya je " "mohano nAza karavAno" che teno lakSa paNa nathI hoto jema ke A dharmakriyA karavAthI mArI vibhAvadazA keTalI ghaTI, ane svabhAvadazA keTalI vadhI teno khyAla paNa hoto nathI. dravyAnuyoganA (AtmAnuM svarUpa samajAvanAra zAstro jevA ke adhyAtmasAra, dravya-guNa paryAyanA rAsanA) abhyAsa vinA, samajaNa vinAnI dharmakriyA ghaNIvAra mohane poSanArI banI jAya che. mATe
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ 322 prakaraNa : 12 AtmajAgRti AtmalakSa lAvavA dravyAnuyoga bhaNavo atyaMta jarUrI che. je je vrataniyamAdinuM pAlana che te sAdhanA che ane tenA phalarUpe mohanA vikAro, viSaya kaSAyanA bhAvonA nAza karavo te sAdhya che, ane te ja mohanIyakarmano kSayopazamabhAva che." vaLI A vAtanI mahattvanA upAdhyAyajI dravya-guNa-paryAyanI 1lI DhALanI 6ThI gAthAmAM dravyAnuyoga te zukladhyAnanuM pradhAna kAraNa che ema prakAze che : dravyAdika ciMtAI sAra, zukladhyAna paNa lahie pAra / te mATe ehI ja Adaro, sadguru viNa mata bhUlA pharo // (dravya-guNa paryAyano rAsa - 1-6) dravyAnuyogano abhyAsI mumukSujIva, niraMtara AtmAnA dravyaguNa-paryAyanI ciMtavanA karanAro AtmA, zreSTha evA zukladhyAnano paNa pAra pAme che, (je mokSanuM acUka kAraNa bane che), mATe A uttama dravyAnuyogano AdarathI abhyAsa karo ane temAM sadguru vinA bhUlA thaI na bhaTako. gurukRpAthI samajo. A granthanA vivecana kartA pUjya paMDitavarya zrI dhIrajalAla mahetA (jemano mane gADha paricaya ane lAbha maLyo che) e granthanA pAnA naM. 25-26 mAM jaNAve che ke, dravyAnuyoganI ciMtavanAthI siddhasamApatti avasthAnI prApti thAya che te nIcenA avataraNathI samajAze. ''AtmAnA zuddha dravya, guNa ane paryAyanI bhAvanA bhAvatAM bhAvatAM sAdhaka jIva siddhasamApattidazA prApta kare che. anAdikALathI A jIva bhavAbhinaMdIpaNuM dharAve che jenA lIdhe jagatanA pudgala padArthomAM tIvra Asakti ane viSayakaSAyanA malinatAnA pariNAmomAM DUbelo che. AvI ulaTI buddhi karavAmAM AtmAmAM bhaLelo 'mohano AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 323 udaya' pradhAnakAraNa che. A jIvanI parAbhimukhatA che. tene TALavAno mukhya upAya jJAnAbhyAsathI mohanIyakarmano kSayopazama ane kSaya karavAno prayatna che. azuddha nimittothI dUra thaIne jyAre sAdhaka AtmA jAgRtipUrvaka arihaMta paramAtmAnA nirAvaraNa thayelA zuddha dravya-guNa-paryAyanA ciMtanamAM potAnA AtmAne vALavA jJAna ane bhaktiyogathI sAdhanA kare che, pa2mAtmAnA anaMtaguNonI guNAnurAgavALI bhaktimAM lIna thAya che, tyAre teno puruSArtha potAnA AtmAnA zuddhikaraNa karavA pratye vaLe che. AvA prakAranA prabhunA zuddha svarUpanA ciMtanamAM vartatAM kALakrame temAM ja sthira thato AtmA, vAraMvAra AvA ciMtana-manananA abhyAsathI potAnA AtmAmAM ja paramAtmApaNuM samaje che, ke nizcaya nayathI mAro AtmA paNa anaMta guNono sAgara che. je aMtaravaibhava mAre pragaTa karavA mATe prabhunI tattvabhakti ja uttama upAya che. AvI sAdhanAthI sAdhaka jIva bAhyabhAvamAM (jagatanA padArthomAM) bhaTakatI cetanAne aMtarmukha kare che ane jema te aMtaramukhatA vadhe che tema tenI aMtaraAtmadazA pragaTa thAya che. AvI rIte aMtarmukhavRttinI prabaLatA (Forcefull) thatAM, A jIvanI mohadazA kSINa thavA lAge che ane kALAntare AvI sAdhanA jema jema prabaLa bane tema tema tyAre mohanIyano kSaya thAya che. cetanAne zuddha banAvavAno A ja parama upAya che. arihaMta paramAtmAnA zuddha dravya-guNa ane paryAyanI sAthe potAnA AtmAno abheda vicAratAM, paradravyo pratyenA bhAvo tUTI jatAM, koI dhanya paLe nirvikalpadazA prApta karI A AtmA bhAvathI "siddhanI samAna avasthA'" pAme che jene "siddhasamApatti" kahevAya che. AvI avasthA prApta karavI e ja zukaladhyAnanuM phala che AvI rIte jema jema sAdhaka jIvanI aMtara AtmadazAnI vizuddhatA vadhatI jAya, tema tema A AtmA paramAtmA sAthe paDelA bhedano cheda karIne paramAtmA jevI ja
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 325 324 prakaraNa : 12 dazA pAme che. AvI dazA sAmarthyayogathI zukla dhyAnanA baLathI pragaTe che je avazya mokSanuM avaMdhya kAraNa che. A vAtane be padothI pramANa ApIne samajAve che. je jANato arihaMtane guNa dravyane paryaya paNe, te jIva jANe Atmane, tasu moha pAme laya khare. (AcAryavara kuMdakuda bhagavAna racita pravacana sAra gAthA 80). arthAt je bhavya jIva dravyatva guNatva ane paryAyatva vaDe arihaMta paramAtmAne jANe che. te AtmA ja potAnA AtmAne arihaMta samAna jANe che ane te jIvano moha avazya layane eTale kSayane pAme che. pUjya upAdhyAya zrI yazovijayajI navapadanI pUjAmAM A ja vAta suMdara rIte prakAze che : arihaMta pada dhyAto thako, dravya guNa parjAya re, bheda cheda karI AtamAM, arihaMtarUpI thAya re. AvI rIte jJAnamArganI sAdhanAmAM kriyAmArga upakArI sAdhana avazya che, paNa aMtarAtmadazA prApta karavA mATe ane mohano kSaya karavA mATe jJAnamArga atizaya vadhAre upakArI che. A jJAnamArga kaThIna che mATe sadagurUnI nizrAmAM ja tenI sAdhanA karavAnI jarUrI che, ane svamatikalpanAthI zAstronA artha na karavAnI bhalAmaNa jJAnI puruSo vAraMvAra kare che. samyakradarzananI ArAdhanAnA sUtro nANaparamaguNa jIvano, nANa bhavansavapota, mithyAmati tama bhedavA, nANa mahA udyota. (dravyaguNaparyAyano rAsa - DhALa 15 - gAthA 8) AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna arthAt H samyakajJAna e jIvano paramaguNa che, jJAna te bhavasamudrathI taravA mATe sapharI jahAja che, mithyAtvarUpI aMdhakArane nAza karavA prakAza samAna che, mATe jJAnAbhyAsa te mokSano sarvotkRSTa upAya che. jJAnaviyAgrAm mokSa: | jihAM lage AtamadravyanuM lakSaNa navI jANyuM, tihAM lage guNaThANuM kema Ave tAyuM ? Atama tattva vicArIe. Atama azAne karI, je bhava duHkha laIe, Atama jJAne te TaLe, ema mana sahIe. jJAnaprakAzere mohatimira hare, jehane sadguru sUra, te nija dekhe re sattA dharmanI, cidAnaMda bharapUra. ema jANIne re jJAnadazA bhajI, rahIe ApasvarUpa, para pariNatithI re, dharma na chAMDIye, navi paDIye bhavapa. (u. yazovijayajI kRta savAso gAthAnuM stavana) "Atama bhAvanA bhAvamAM jIva lahe kevaLa jJAna re" "deha mana vacana pudgala thakI, karmathI bhinna tuja rUpare, akSaya akalaMka che jIvanuM jJAna AnaMda svarU5 re." (u. yazovijayajI kRta amRtavelanI sajajhAya)
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ 326 prakaraNa : 12 AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 327 grInuM nAma granthakartA / vivecaka References AdhArabhUta graMtha sUci granthanuM nAma graMthakartA / vivecaka 15 dharmabindu 16 padarzana samuccaya 1 AcArAMga sUtra gaNadhara bhagavAna 17 yogasAra ciraMtanAcArya maho. zrI yazovijayajI 2 bhagavati sUtra gaNadhara bhagavAna 18 adhyAtmasAra 3 uttarAdhyayana sUtra sudharmasvAmI bhagavAna 19 jJAnasAra 4 tattvArtha sUtra umAsvAti bhagavAna 20 ATha yogadaiSTi sajajhAya 5 samayasAra AcArya zrI kuMdakuMdasUrijI 21 dravyaguNa paryAyano rasa 22 amRtavelanI sajajhAya 6 pravacana sAre AcArya zrI kuMdakuMdasUrijI AcArya zrI kuMdakuMdasUrijI 23 18 pApasthAnaka sajajhAya 7 aSTa pAduLa 8 samAdhi taMtra AcArya pUjyapAda svAmIjI 24 savAso gAthAnuM stavana 9 jJAnArNava 25 zrI vacanAmRtajI zrImad rAjacaMdra Azrama - agAsa AcArya zrI zubhacandrajI AcArya zrI haribhadrasUrijI 10 yogadaiSTi samuccaya 26 nityakrama zrImad Azrama agAsa 11 yogazataka 12 yogaviMzati 27 AnaMdaghana-tIrthaMkara covIsI| vivecakaH motIlAla kApaDIyA 28 devacaMdrakRta tIrthaMkara covIsI vivecaka-paMDita zrI dhIrUbhAI mahetA 29 upAdhyAya yazovijayajI | anuvAdaka - pArasabhAI jaina ane mohanavijayajI. | agAsa Azrama covIsI 13 SoDazaka prakaraNa 14 lalitavistarA
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 328 prakaraNa : 12 329 AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna zabdakoSa - Dictionary granthanuM nAma granthakartA / vivecaka | 30 AnaMdaghanajInA 108 pada zrI buddhisAgarajI mahArAja 31 bhaktAmara stotra | mAnatuMgAcArya-vivecakaH sarayubena mahetA 32 kabIravANI mahAtmA kabIrajI 33 gaMgAsatInA bhajana gaMgAsatI 34 Azrama bhajanAvalI gAMdhIjInI preraNAthI 35 sammatitarka siddhasenadivAkara- vive. dhIrUbhAI paMDita 36 samakuvanA 67 bolanI sajajhAya u. zrI yazovijayajI vivecaka: dhIrUbhAI paMDitajI 37 mokSamALA zrImad rAjacaMdrajI-agAsa Azrama amRta anuSThAna : AtmakalyANanA lakSe thatI bhAvapUrvakanI dharma kriyAo aMtarazuddhi viSaya-kaSAyanI malinatA dUra karavI kevaLa jJAna : sarvajJatA-traNe kALanuM sarva dravyonuM ane tenA guNaparyAyanuM pUrNa jJAna kSapaka zreNI - zukala dhyAnanI zreNI jemAM sarva karmono kSaya thAya che. dvAdazAMgI jina Agama zAstro-12 aMga prAjJajIvo buddhizALI jIvo jaDa jIvo mUDha, aNasamaju jIvo vakrabuddhi , avaLI samajaNavALA jIvo pravacana aMjana - saddagurunA bodharUpI aMjana saMjIvanI auSadhi - jenAthI badhA rogo maTI jAya tevI jaDIbuTTI guNAnurAga : jJAnI bhagavaMtanA guNonuM bahumAna darizaNa zuddhatA - samyakdarzananI vizuddhi viparyAyabuddhi - svarUpa viSe ajJAnavALI dubuddhi bhavAbhinaMdI jIva - saMsAramAM sukhabuddhivALA jIvo ArtadhyAna - ISTa-aniSTa buddhithI rAgadveSanA pariNAma thavA raudradhyAna hiMsaka bhAvo, jUTha ane tIvra corInA bhAvo oghadRSTi pudgala padArthomAM sukhabuddhi yogadRSTi AtmAmAM sukha che tevI sanmati zama-upazama , kaSAyanI upazAMtatA 38 Ibdopadeza AcArya pUjyapAda-agAsaAzrama 39 devacaMdrajI kRta viharamAna | rAvajIbhAI desAI tIrthakaranA stavano agAsa Azrama 40 kalyANamaMdira stotra | zrI siddhasena divAkarasUrijI noMdha - upAdhyAya yazovijayajInA zAstro ane sajhAyonA vivecaka paMDitavarya zrI dhIrajalAla DI. mahetAnA pustako muMbaI ane amadAvAdamAM upalabdha che.
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ 330 saMvega nirveda-vairAgya AsthA avisaMvAdi nimitta bahirAtmA aMtaraAtmA vivekabuddhi Agama zAstro pudgala parAvartana - jijJAsA zuzruSA cittaprasannatA syAdvAdavANI samyak zraddhA dravyaliMgI muni satpuruSa vacanAmRta svacchaMdatA satsaMga - svAdhyAya trividha tApa prakaraNa : 12 mAtra mokSanI ja abhilASA bhoga pratye vairAgyadRSTi, udAsInatA jinabhASita tattvamAM ja satyabuddhi acUka phaLa prApti karAve tevuM nimitta je jinezvara deva che. bAhyadRSTivALo jIva, jagatamAM ane saMsAramAM ja sukhabuddhi, dehamAM Atmabuddhi AtmAmAM ja Atmabuddhi heya-upAdeyano viveka vIraprabhunI dezanA gaNadharoe racI te Agama zAsro samajI na zakAya teTalo lAMbo kALa jJAnIe prakAzela tattva samajavAnI dhagaza, khaMta, tIvra icchA tattva sAMbhaLavAnI tIvra icchA AtmAno sahaja AnaMda anubhavavo. nizcaya ane vyavahAranI sApekSatA tattva Ama ja che tevI aDaga zraddhA mAtra bAhya veSe muni, jJAna vagaranA sAdhu AtmajJAnI mahAtmA jJAnI puruSanAM vacano potAnI mati kalpanAthI vartavuM jJAnI puruSano saMga Atmalaze zAstra abhyAsa karavo Adhi-vyAdhi-upAdhi AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna AtmabrAnti guNasthAnaka dhAtikarmo kriyA jaDatA mumukSutA ATha yogadRSTi sApekSa vacana dravya paryAya abhiniveSa kadAgraha dravya kriyA viSa anuSThAna garala anuSThAna anaanuSThAna simita gupti caramAvarta kALalabdhi bhava-udvega lokasaMjJA oghasaMjJA svarUpa viSe ajJAna AtmAnuM guNomAM rahevAnuM sthAnaka jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, mohanIya ane aMtarAya karmo te ghAtikarmo che. AtmAnA guNono nAza karanAra. bhAva vagaranI, samajaNa vagaranI kriyA mokSa prApta karavAnI tIvra icchA AtmAnI dazAmApaka yoga dRSTio nizcaya ane vyavahArano samanvaya padArthanuM mULabhUta svarUpa badalAtI avasthA matanA AgrahovALuM mana khoTA matano ke svano Agraha Mechanical kriyA, jaDatAvALI, bhAvazUnya kriyA saMsArika lAbha arthe thatI dharmakriyAo paralokanA sukhanI icchAvALI kriyA bhAva vagaranI zUnya manavALI kriyA guru AzA pramANe khAvuM, pharavuM vagere mana-vacana-kAyAno saMyama chelluM pudgala parAvartana jIvane mokSaprAptino udayakALa pAkavo te saMsAra pratye sAco vairAgyabhAva 331 lokamatathI taNAIne thatI kriyA aMdhazraddhA, kuLadharmane sAco mAnavo
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 332 prakaraNa : 12 anityabhAvanA . bAra bhAvanAmAM jagatanI aniyatA samajavI AtmArthI AtmakalyANano jijJAsu jIva bhedajJAna : jaDa-cetanano viveka apramata guNasthAnaka- sAtamuM nirvikalpa dazAvALuM guNasthAnaka samApatti dhyAna . bhAvathI tIrthaMkara bhagavAnanI guNasparzanA mUMgI bhamarI IlIkA IyaLa parAbhakti AtmA ane paramAtmAnuM ekarUpa thavuM. tIrthakara nAmakarma - bhAvimAM tIrthaMkara paNuM prApta thavuM. niSkAraNakaruNA - jJAnInI karuNA sahaje ja hoya te coLamajIThano raMga - kadI utare nahi tevo pAko raMga vasaMvedana jJAna : AtmAnI anubhUti pUrvakanuM jJAna pratyAhAra : viSayomAMthI Indriyo pAchI kheMcavI vedhasaMvedyapada Atma anubhUti sUkamabodha : jaDa-cetanano anubhUtivALo viveka jhAMjhavAnA jaLa : bhramaNAvALuM jaLa retImAM najarAya (Mirage) jJAna cetanA : AtmAnuM lakSaNa jJAna che tevI cetanA adhyAtmayoga : jemAM AtmasAdhanAnuM lakSa hoya te jJAnayoga - jaina tattvonuM jJAna samajAve tevo yoga tijJANe tArayANuM - tIrthakara bhagavAna - pote taryA ane saune saMsArathI tAranArA deva che. tripadI maMtra : utpAda-vyaya-dhruvatAno maMtra dehAdhyAsa . dehamAM sukhabuddhi, mamatvabuddhi AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 333 usUtrapaNu * bhagavAnanA sUtrathI viruddha bolavuM anuprekSA anuprekSA-tattvanuM ciMtana, manana, bhAvana sajIvanamUrti pratyakSa sadguru athavA sapuruSa apratibaddhatA baMdhanathI rahita athavA Atachment rahita samyaka pratiti - sAcuM zraddhAna, yathArtha zraddhA caraNAraviMda : saddaguru ke tIrthaMkaranA caraNakamaLa dhAtumelApa : bhagavAnanA zuddha svarUpa sAthe ekatA thayAkhyAta cAritra - kevaLajJAna, sarvajJatA kSINamoha guNasthAnaka - bAramuM guNasthAnaka anaMtAnubaMdhI karma - anaMta saMsAra vadhAre tevAM karma cittaprasannatA - prabhubhaktinuM phaLa cittazAMti, AnaMda avicaLa guNageha - zAzvata avyAbAdha sukha-siddhapada aprazasta rAga - azubha rAga-vikArI bhAvo prazastarAga - bhagavAnanA anaMtaguNono guNAnurAga RNAnubaMdha - pUrvakarmanA phaLarUpe maLelA saMyogo upamA alaMkAra , udAharaNathI samajAvavAnI uttamaulI suvarNa siddhi . eka rasAyaNa je tAMbuM sonAmAM badalAvI nAkhe tevuM rasAyaNa zAyika samakita - je pUrNa zuddha samakita, kadi nAza na pAme tevuM. tattva jijJAsA - bhagavAne prakAzelA tattvone samajavAnI prabaLa icchA - Burning Desire mithyAtva + AtmAnA svarUpa viSe ajJAna samyakatva AtmAnuM svasaMvedanapUrvaka anubhUti
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ nirjarAbhAva 334 prakaraNa : 12 akSaya, abhaMga - nAza na pAme, tUTe nahi tevI dazA anaMtaguNanidhAna - bhagavAna anaMtaguNonA sAgara che. osAMgalo virahano tApa, muMjhavaNa, becenI vyavahArasamakita : sahu deva-guru-dharma pratye sAcI zraddhA dohaga durbhAgya, mAThI dazA dhIMgadhaNI traNa lokanA nAtha tIrthaMkaradevanuM zaraNa aMtaravaibhava AtmAnA anaMta guNo - anaMtajJAnAdi dravyadRSTi AtmAnA nitya zAzvata svabhAvane jANavuM paryAyardaSTi AtmAnA utpAda-vyaya rUpI badalAtI avasthA nizcayanaya padArthanA dhruva, mULa svabhAvane pradhAnapaNe jANe vyavahAranaya : padArthanI badalAtI avasthAne pradhAnapaNe jANe mohanidrA ajJAna dazA, svapna dazA zAMta sudhArasa - vItarAgatA darzAvatI prabhunI pratimA dravyAnuyoga : navatattva, cha dravyo Adi tattvajJAnanAM zAstro zuSkajJAnI vAcAjJAnI, ekAMte nizcayanayano AgrahI saraNadayANuM - sAcuM zaraNa ApanAra bhagavAna upAdAna dravyanI sattAgata guNonI zakti nimitta jenA vagara upAdAna jAgRta na thAya tevA sadeva zivasukhakArINI - jinavANI te mokSapadanuM pradhAna nimitta che. puNyAnubaMdhI puNya - jinabhaktithI maLatuM te puNya bhaviSyamAM vadhAre uttamanimitta dharmanA lAve te. kalpazAkhI : kalpavRkSa je mAgyuM Ape tevuM vRkSa AtmasAdhanAnA amRta anuSThAna 335 mahAbhANa - bhagavAna sUrya jevA prabhAvazALI che. kanakamaNI pArasamaNI rUpa bhagavAna darzanamoha AtmasvarUpa viSe ajJAna, mithyAtva cAritramoha rAga-dveSanA pariNAmo je 10mA guNa-sthAnakanA aMte kSaya thAya. AzravabhAvo karmonA Agamana thAya tevA malina bhAva saMvara bhAva navA karma na baMdhAya tevA zuddhapariNAma jUnA karmo kharI jAya tevo samabhAva vIrSollAsa prabhubhaktimAM ullAsathI joDAvuM karaNAnuyoga karmanA siddhAMto samajAve tevA karmagrantho caraNAnuyoga sAdhujI ane zrAvakanA AcAranA grantho nirAvaraNatA - AtmAnA guNo para karmonuM AvaraNa dUra thavuM.. vimala AtmAnA anaMtaguNo zuddhapaNe pragaTa thavA. olaMbho prabhune bhaktibhAve Thapako (mohanavijayajInA stavanomAM maLe che.). nirvANapada - mokSapada atIndriya guNamaNIAgarU - anaMta sukha, anaMtaguNonA sAgara avidyA - mithyAtva, svarUpanuM ajJAna tAdAtmayabhAva - ekarUpa thaI javuM pravacanaaMjana : sadguru bodharUpI aMjanathI divya cakSu kSAyika ratnatrayI . kSAvikabhAve AtmAnA guNo pariName candrahAsa sUkSma dhAravALI taravAra samApta
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ BIOGRAPHY OF PRAVIN L. SHAH Dr. Pravin L. Shah is a Molecular Rheologist with Ph.D. in Newtonian and Quantum Physics. He lives near Phildelphia. Pravinbhai has been keenly interested in Jain Scriptures for more than thirty five years. He has extensively studied the teachings of Shrimad Rajchandra who is his Spiritures Master (Sadguru). Pravinbhai's spiritual Sadhana has been highly influenced by the epic works of Acharya Haribhadra's Yogdristi, Yashovijayji's Adhytmasar and Gnasar and immortal Stavans of Shri Anandghanji, Shri Devchandraji, and Upadhyay Yashovijajyi. Pravinbhai is a skilled writer and has contributed more than thirty-five articles to Jain Digest on Jainism. He is fluent in Sanskrit and can read Ardha Magadhi (Prakrit). He has studied extensively the Bhagavad-Gita and twenty some Upnishads and Shrimad Bhagavat, and he is well versed with classic scriptures of the world's great religions. Pravinbhai has been conducting Parushana Swadhyay programx for the last thirty five years for adults and youth at many Jain and Hindu Centers, and is instrumental in explaining the spiritual and scientific significance of popular Jain Pujas, Jain Sutras, and Jain and Hindu Philosophy. cell Phone : 610-780-2855. Home 610-678-1260 Email: pshahusa@yahoo.com