Page Text
________________
૩૬
પ્રકરણ : ૨
Summary of Chapter-2
(જ્ઞાનીઓની દૃષ્ટિએ આ પ્રકરણનો સાર)
૧. મનુષ્યભવની દુર્લભતા સમજવી
૨. સંસારના પદાર્થો, વ્યક્તિઓ, સાંસારિક પ્રસંગો જીવને સાચું શાશ્વત સુખ આપી જ ન શકે માટે અર્થ-કામના પુરુષાર્થને ગૌણ કરી, સંતોષ, સદાચાર અને જિનભક્તિ અને સત્સંગમાં જીવનને સફળ કરવું. ભવાભિનંદીપણું ત્યજીને સાચા મુમુક્ષુ બનવું. ૩. જાગ્યા ત્યાંરથી સવાર' એ ન્યાયે મનુષ્યભવની પ્રત્યેક પળ ચક્રવર્તીની સંપત્તિથી વિશેષ મૂલ્યવાન સમજી, ‘હું કોણ છું ?’ એ પ્રશ્નનો જવાબ શોધવા જ્ઞાની સદ્ગુરુની શોધ કરી, સત્શાસ્ત્ર - સદ્ગુરુ - સદાચાર ગુરુભક્તિ અને ગુરુઆજ્ઞા જીવનનાં મુખ્ય ધ્યેય ગણી પોતાના આત્માની દયા લાવી, મારો આત્મા કર્મોના કારાગૃહમાં જંજીરોથી બંધાયેલો દુઃખી છે તેમ સમજી, પોતાના આત્માની દિવ્ય શક્તિને સત્પુરુષાર્થમાં ઉલ્લાસથી ફોરવવાના પ્રયત્નો કરશે તો અવશ્ય મોક્ષમાર્ગમાં સફળતા મળશે જ. આ ગેરન્ટી ભગવાનની છે. સિદ્ધિના અવિસંવાદી નિમિત્ત તીર્થંકરદેવ છે.
મોક્ષમાર્ગના ચાર દુર્લભ અંગો
પૂર્વના પ્રકરણમાં આપણે જોયું કે અનાદિકાળના |અજ્ઞાનના સંસ્કારોને લીધે જગતના મોટા ભાગના મનુષ્યો
અર્થ અને કામના પુરુષાર્થને જ સાચા માની તેની પાછળ પોતાનું સમસ્ત મનુષ્યજીવન વેડફી દે છે. જ્ઞાનસાર અષ્ટક ગ્રન્થમાં મહોપાધ્યાય, ન્યાયવિશારદ શ્રી યશોવિજયજી મહારાજ ચોથા મોહત્યાગ અષ્ટકમાં વર્ણવે છે કે—
પ્રકરણ : ૩
अहं ममेति मन्त्रोऽयं मोहस्य जगदान्ध्यकृत् । अयमेव नञ्पूर्वः प्रतिमन्त्रोऽपि मोहजित् ॥ (જ્ઞાનસાર ૪-૧)
અર્થ : હું અને મારું એ મોહરાજાનો મંત્ર છે. તે જગતને આંધળું કરનારું છે અને નકારપૂર્વક આ જ પ્રતિમંત્ર તે મોહને જીતનાર બને છે. જીવ અજ્ઞાનને લીધે પોતાનું આત્મસ્વરુપના અજ્ઞાનથી મિથ્યા માન્યતામાં જીવે છે કે ।‘આ દેહ તે જ હું, દેહ, સ્ત્રી, પુત્ર, લક્ષ્મી, અધિકાર, પરિવાર, મકાન, વગેરે મારા છે.' આવી વિપરીત માન્યતાથી બહિરાત્મ દૃષ્ટિવાળો જીવ. ‘ક્ષણે ક્ષણે ભયંકર ભાવમરણે' રાચી રહ્યો છે. અર્થાત્ ભાવમરણમાં મગ્ન થયો થકો નવા નવા કર્મો બાંધીને ચારે ગતિમાં અનંત પુદ્ગલ પરાવર્તનનું પરિભ્રમણ કરતાં અનંત દુઃખો ભોગવી રહ્યો છે.
આવા ‘ભવાભિનંદી' જીવો કદાચ બાહ્યદૃષ્ટિએ
| SR No. | 034001 |
| Book Title | Aatm Sadhnanana Amrut Anushthan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Pravinchandra L Shah |
| Publisher | Jain Center of Connecticut |
| Publication Year | 2017 |
| Total Pages | 169 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 705 KB |