Page Text
________________
૧૬૪
પ્રકરણ : ૮ આ વિનંતી કરતાં કરતાં, શ્રીમદ્ દેવચંદ્રજી માર્મિક રીતે ચત્તારિ મંગલમૂના ચારે શરણાની શરણાગતિ ગર્ભિત કરીને દાસની ભક્તિ કેવી અલૌકિક બનાવી દે છે તે ખરેખર ખૂબ જ અદ્ભુત અને અપૂર્વ ભક્તિભાવથી ભરપૂર છે.” રાગદ્વેષે ભર્યો, મોહ વૈરી નડ્યો, લોકની રીતિમાં ઘણુંય માતો, ક્રોધ વશ ધમધમ્યો, શુદ્ધ ગુણ નવિરમ્યો, ભમ્યો ભવમાંય હું વિષય માતો.
હે તાર હે તાર (૨) હે પ્રભુ ! હું રાગદ્વેષથી ભરેલો છું અને અનાદિકાળથી સ્વરૂપના અજ્ઞાનને કારણે તીવ્ર અંધકારમાં જીવું છું. મેં ક્યારેય આપ પરમાત્માના દર્શન સમ્યક્રપણે કર્યા જ નથી અને આઠેય કર્મોનો ચક્રવર્તિરાજા મોહ તેના દર્શનમોહ અને ચારિત્રમોહરૂપી આત્માના શત્રુઓએ મને ઘેરી લીધો છે. તેથી આ લોકની એટલે સંસારની રીત રીવાજોમાં જ સાચું સુખ માની લોકરંજનમાં ઘણો જ રાચી-મારીને હું રહું છું. વળી મારા અહંભાવ અને મમત્વભાવને લીધે (હુંપણું અને મારાપણાંના ભાવો) મારું ધાર્યું ન થાય, મારી ઈષ્ટ વસ્તુ ન મળે તો ક્રોધવશ વાતવાતમાં ધમધમી જાઉં છું, તપી જાઉં છું અને મારા મનમાં વેરવિરોધ વધારતો જાઉં છું. આવા વિષય-કષાયના તીવ્રભાવો જે આર્ત અને રૌદ્રધ્યાનમાં મને નિરંતર ડૂબાડી રાખે છે તેને લીધે આત્માના શુદ્ધગુણોને કદી જાણ્યા નથી, સાંભળ્યા નથી, તો તેમાં રમણતા તો ક્યાંથી કરી શકું? હે પ્રભુ ! હું બહિરાત્મભાવે દેહમાં જ આત્મબુદ્ધિને લીધે પાંચ ઈન્દ્રિયોના વિષયોમાં તીવ્ર લુબ્ધતા કરી, ઘોર કર્મો બાંધી, ચારે ગતિવાળા સંસારમાં અનાદિકાળથી રખડું છું. હવે હે નાથ ! મને કૃપા કરીને તારો ! જુઓ! દેવચંદ્રજી જેવા સમર્થ આત્મજ્ઞાની, અધ્યાત્મયોગના પ્રબુદ્ધ જ્ઞાની, ભગવાન આગળ ગૌતમસ્વામીની જેમ નાના બાળક તરીકે જાણે કાલાવાલા કરે છે ! આવા દાસત્વભાવથી
આત્મસાધનાના અમૃત અનુષ્ઠાન
૧૬૫ ભક્તિ કરવી તે જ અમૃત અનુષ્ઠાન છે અને આ સ્તવનમાં આવી અલૌકિક ભક્તિ શબ્દ શબ્દ ગુંથાઈ છે તે સમજીને આપણા હૃદયમાં આવી ભક્તિ પ્રગટે તેવી પ્રાર્થનાથી હવેની ગાથામાં અનાદિકાળની આપણી લૌકિક ક્રિયા કેવી નિર્માલ્ય છે તેનો અણસાર બતાવે છે, જેથી આપણે ક્રિયા જડતા, શુષ્કજ્ઞાનીપણું, લોકસંજ્ઞા, ઓઘસંજ્ઞાનો ત્યાગ કરી અમૃત અનુષ્ઠાનોને ભક્તિભાવે સાધીએ. આદર્યું આચરણ, લોકઉપચારથી, શાસ્ત્ર અભ્યાસ પણ કાંઈ કીધો, શુદ્ધ શ્રદ્ધાન વળી, આત્મ અવલંબવિનું, તેહવો કાર્ય તેણે કોઈ ન સીધો.
હે તાર હો તાર પ્રભુ...(૩) હે પ્રભુ ! મારા જીવે લોકોના કહેવાથી, દેખાદેખીથી, લોકસંજ્ઞાથી, મતિકલ્પનાથી ધાર્મિક ક્રિયાઓ જેવી કે છ આવશ્યકાદિ, જપ, તપ, ચૈત્યવંદન, પ્રતિક્રમણ અને માસખમણ, પૂજા સુધીના કાર્યો કર્યા, વળી થોડો જ્ઞાનાવરણીયકર્મોનો ક્ષયોપશમ થવાથી ધાર્મિક ગ્રન્થો, શાસ્ત્રોનો અભ્યાસ પણ કંઈક કર્યો. પરંતુ હે નાથ ! આત્માના લક્ષ્ય વગર અને જ્ઞાની સદ્ગુરુને ઓળખ્યા વગર, જ્ઞાનીની આજ્ઞાનું અવલંબન લીધા વગર ધર્મના બધા જ સાધનો ક્ય, પણ તેથી મારું આત્મકલ્યાણ થયું જ નહિ. અર્થાત મને મારા સ્વરૂપની, આત્માના શુદ્ધ સ્વરૂપની ઓળખાણ, શ્રદ્ધા અને અનુભૂતિરૂપે સમ્યક્દર્શન પ્રાપ્ત થયું નહિ તેથી ‘‘સૌ સાધન બંધન થયા” આવી મારી અધમાધમ દશા છે. માટે હે દીનાનાથ ! મને તમારો દાસ ગણીને કૃપા કરીને તારો. હે પ્રભુ ! આપ તો ખરેખર “સરણ દયાણ, ચખુદયાણું, અને મગ્નદયાણું છો, તિજ્ઞાણે તારયાણું” છો. માટે તમારા સિવાય મને બીજો કોણ તારે ? પ્રથમની ત્રણ ગાથાઓમાં બહિરાત્માની કેવી અજ્ઞાન દશા હોય તેનું વર્ણન કર્યું અને તેવા ઓઘદૃષ્ટિવાળાની ધાર્મિક ક્રિયાઓ કેવી લૌકિકભાવથી થાય તે સમજાવ્યું. તે બધી ધર્મક્રિયાઓ
| SR No. | 034001 |
| Book Title | Aatm Sadhnanana Amrut Anushthan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Pravinchandra L Shah |
| Publisher | Jain Center of Connecticut |
| Publication Year | 2017 |
| Total Pages | 169 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 705 KB |