Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Azaida varSa 3jI : aMka 11mA saLaMga aMka 35 * sa paTembara 1969 IT (bleka zrI kanu desAinA saujanyathI " ) | zrI bhAgavata vidyApI Tha ane mAnava maMdira nA saujanya thI
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ -: 51 uparAMta grAhaka banAvanAra sevAbhAvI pratinidhio - kehApura naDiyAda A madAvAda zrI harivadana esa. bhaTTa zrI haMsarAja go. 16 32, zrI gaMgAmaiyA hA. so. 1784, rAjArAmapUrI, khokharA mahemadAvAda 8 kalakattA zrI cImanalAla choTAlAla kAcavA zrI caMdrikAbena vI. rAvala pUlanIce, rIcIroDa, 22, kula roDa, bhavAnI pura godiyA zrI bAlagovidabhAI chaganalAla pare ! gaLanArAnI poLa, zAhapura zrI joItArAmabhAI navInacaMdra je rAvala C/o mehanalAla haragoviMdadAsanI ku. Do.nIcAlI ekharA mahemadAvAda zrI govidabhAI caturabhAI paTela zrI kAtilAla chaganalAla zeTha (prAMtiyAvAlA) khArIkuI, nAnI bajAra khokharA mahemadavAda 8 gaNadevI zrI mukundarAya che. jAnI zrI chaganalAla gAMDAlAla bhaTTa pAvarahAusa, sAbaramatI, dave mahAlA zrI bhAlacaMda dazarathalAla bAroTa zrI manubhAI mathurAdAsa bhaTTa havelI sTrITa 302, haripurA, asAravA pAse zrI ghanazyAmacaMdra badInAtha paMDayA godharA dolatakhAnA, moDhavADe, sAraMgapura zrI ratilAla dvArakAdAsa desAI zrI prabodha sI. mahetA "bhagavada" parabhAroDa lAkhiyAnI poLa, khADiyA jaMbusara zrI kezavalAla kALIdAsa paTela zrI jayaMtilAla cheTAlAla cokasI 4, rAmaghara, baMdhu samAja sosAya. hasIkhuzI sTorsa, umAnapurA DabhAI zrI naMdubhAi bhAIzaMkara ThAkara zrI bipinacaMdra govidalAla 944, TokarazAnI paLa, jamAla vasAIvALA, punita ramRti zrI dhanabhAI DAhyAbhAI dalavADI dhoLakA darajInI vADI pAse, dolatakhAnA zrI nAraNadAsa premacaMda gAMdhI sAraMgapura dhamaka vADI, mI vilabhAI nA. paTela jAmanagara [ gRhapAla ] zrI guNavaMtaprasAda pI. parIkha zrI kaDavA pATIdAra vidyArthI bhava raNajIta mArga elIsabrIja bilimorA zrI rasikalAla somanAtha bhaTa karI ramaNalAla choTAlAla cokasI sITIsivila korTa, bhadra zrImahAdevanagara, khaMDavALAnI upara zrI hirAlAla AzAbhAI amIna zrI bhagavAnadAsa gulAbabhAI paMcAla 21 vijaya kelenI, hindu vyAyAma maMdira sAme zrI chaganalAla ke. paMDayA usmAna purA-13 bizanapura, jamazedapura zrI zAMtAbena trIbhovanadAsa mastrI viThThala kanyAvidyAlaya roDa, zrI rajanIkAnta cokasI siduzI pALa, muMbaI zrI bhagavAnadAsa ke. kApaDIyA mAnava maMdira, mAnava maMdira roDa, zrI amaratalAla dave mAnava maMdira, mAnava maMdira roDa, mA zaMkaralAla haragoviMdadAsa paMDyA. annapUrNa nivAsa, 29, phosa; roDa naM. 2 vilepArlA zrI uSAbahena ma. bhUkhasvAlA 39, bajAja roDa, vilepArlA zrI rAmazaMkara TI. jAnI jAnI vilA esTeTa, neharU reDa, vilepArlA | mINacha zrI mAdhavabhAI vallabhAI paTela bharUca zrI valabhadAsa choTAlAla cekasI sI/311. zeTha phaLIyA - solA [dasakroI ] zrI DAhyAbhAI jagannAtha purANa surata zrI mohanalAla maganalAla jarIvAlA dhIA zerI, mahidharapurA-surata zrI raNachoDadAsa vanamALIdAsa baraphIvAlA, barAnapurI bhAgoLa zrI manubhAI jI. yAjJika DAMgazerI, dilhIgeTa valasADa zrI jItendra hIrAlAla desAI kavATara . 421 vesTa yArDa zrI kAntilAla rAvala rameza enDa kaMpanI samarthezvara mahAdeva pAse
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ satyaM zivaM sundaram 03 zIrvA sava savina: sattA varSa : 3juM]. saMvata 2025 bhAdrapada : 15 se mbara 1 69 [aMka : 11 karmanuM sAcuM phaLa saMsthApaka karmaNyevAdhikAraste mA phaleSu kadAcana / devendravijaya bhagavAne jIvane karmo karavA mATe jagatanI bhUmi upara mUkyo jaya bhagavAna, che; phaLo bhegavavA mATe mUkyo nathI. amuka phaLanI prApti e to jagatamAM karmo karavAnA mArga para cAlI rahelA jIvana mATe phakta adhyakSa eka zeDI vAranA visAmArUpa che. kRSNazaMkara zAstrI karmonuM phaLa bhego prApta thavA e nathI. sAcI rIte karmo karavAthI jagatane jovAnI, samajavAnI STi jIvane prApta thAya che. saMpAdana samiti nizALamAM vidyArthI o khaMtapUrvaka mahenata karIne gaNitanA dAkhalA ema. je. goradhanadAsa gaNatAM zIkhe che. dAkhalA gaNavAnuM phaLa paNitanI copaDInAM pAchaLanAM kanaiyAlAla dave pAnAMmAM ApyA pramANene te dAkhalAne javAba AvI jAya eTaluM ja nathI. sAcI rIte dAkhalA gaNavAthI caDImAMnA ane bahAranA badhI jAtanA dAkhalA samajavAnI ane gaNavA nI buddhi-zakti bALakamAM mukhya kAryAlaya AvI jAya e dAkhalA gaNyAnuM phaLa che bhAunI poLanI bArI pAse, kaI zikSaka bALakane dAkhalAo gaNAvyA vinA pahelethI ja rAyapura, amadAvAda-1 dAkhalAonA javAbo batAvI de ane kahe ke tamAre dAkhalAo phena naM. 5345 gaNavAnI mAthAkUTamAM paDavAnI zI jarUra che? dAkhalAo gaNavAnI zAkhA mahenata karyA pachI tenA phaLarUpe je javAba Ave che, te A mAnavamaMdira mAnavamaMdira roDa, javAba ja tame lakhI le. te ema da lA gaNyA vinA meLavelA traNa battI, vAlakezvara pAse, taiyAra javAbothI vidyArthIomAM jJAna ke cetana prakaTatuM nathI. e ja phona naM. 369304 pramANe sAcI rIte karma karma vinA game te rIte meLavI levAyelAM muMbaI-6 phaLo bhegavavAthI jIvamAM jJAna ke caitanya vikAsa prakaTa thatuM nathI. phaLo meLavavA mATe karmo karavAnA nathI. sukhabheganA padArtho vArSika lavAjama prApta thavA e karmanuM sAcuM phaLa nathI. jIvanane vikAsa , bhAratamAM rU. 5-00 jagatanA athavA jIvananA niyamo samajavAnI zakti AvavI e ja videzamAM rU. 12-00 | karma karyAnuM sAcuM phaLa che. eTalA mATe ja karma karavAnAM che. e mAge ja naramAMthI nArAyaNa bane che. je
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukrama 10 17 vicAsthatine kadI kuMThita na karI dAdA dharmAdhikArI jIvananI keLavaNI zrI chaganalAla gAMdhI bhagavAnanuM tatva kevA jIvanamAM prakaTa thAya che? zrI Degare mahArAja pratidAna 6 bahena zrI ravIndranAtha TAgera kAryakAra 8 mahArAjanI vAto zrI ravizaMkara mahArAja mRdu chatAM kora-saritAnAM nIra 10 satI athavA pArvatI zrI "vinAyaka' 11 . "mA" zrI upendranAtha "azka" kolaso zrI candraprabhasAgara "citrabhAnu" 13 gurudeva nAnaka zrI kalyANacaMdra' ratnamAlA + - 15 jIvanamAM niramapAlana zrI kuberadAsa haragoviMdadAsa InAmadAra 16 saMta kavionI amara vANI 17 "AzIrvAda' nA snehIone 19 25 30 31 35. 36 Izvare mANasane anna mATe zrama karavA nirmANa karyo ane kahyuM ke jeo zrama karyA vinA khAya che teo cora che. -gAMdhIjI jIvanane aMta e mRtyu nathI paNa prayatnane aMta e mRtyu. che.. -AIjhenahAvara; mAlikaH zrI bhAgavata vidyApITha ane mAnava maMdira vatI prakAzaka: zrI devendravijya vijayazaMkara dave, rAyapura, - bhAunI paLanI bArI pAse, amadAvAda mudrakaH jagadIzacaMdra aMbAlAla paTela, ena. ema. prinTiMga presa, dariyApura, DabagaravADa, amadAvAda-1.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ vicArazaktine kadI kaMThita na kare dAdA dharmAdhikArI mANasanI svAbhAvika IcchA sAthe rahevAnI cannot put one man's head on another che. paNa amuka vastuo te irachAnI ADe Ave man's shoulder -tame eka mANasanuM mAthuM che. mANase ekabIjAnI sAthe saMpIne rahe temAM bIjA mANasanA dhaDa upara na mUkI zake. badhAnAM keTalIka vastu bAdhaka nIvaDe che. AvI rukAvaTo kaI mAthAM ekasarakhAM karI nAkhavAno prayatna e manukaI che, te jarA tapAsIe. dhyatAnI hAni karanArI sauthI moTI cIja che. duniyAmAM Aje saMgharSa strI mATe ke saMpatti - vicArazakti : taMtra rahe e sauthI mahattvanI rAjya mATe ke jamIna mATe nathI cAlato. vAta che. ApaNe ApaNI A vicAra-svataMtratA rAma-rAvaNa vacce yuddha thayuM sItA mATe. mahAbhAratanuM gAMdhIne ke buddha, zune ke mahammadane, keInaya yuddha thayuM draupadI mATe. kalIopeTrAnuM nAka jarAka .. vecavA mAgatA nathI gAMdhI pAsethI zIkhavAnuM hoya nAnuM heta, to Akheye ItihAsa badalAI jAta. to e che ke sAmAnya mAnavI paNa pitAnI A paNa Avo koI saMgharSa Aje nathI cAlatA. Aje svataMtratA kAyama rAkhI zake che. buddhi ane vicAramAM to saMgharSa manuSyanAM manamagaja badalAvavA mATe koI netA nathI, ke guru nathI. vicAra te darekane cAlI rahyo che. vijJAnayugamAM koI bhautika samasyA pitAno hoya. gAMdhI ke vinobA, koInI pAsethI rahI nathI. AjanI samasyA e sAMskRtika samasyA vicAra uchIno laI zakAya nahIM. che. Ajane saMdharSa vicArasaraNIone che. graMtha paraMtu Aje paNa prazna paNa udhAra ane uttara tema ja guruthI vicAra sImita thaI jAya che, ane paNa udhAra levAya che. ane praznottarInAM pustaka saMpradAya bane che. pachI e saMpradAyo vacce jhaghaDA banI gayAM che! maeNthe Tikasa meIDa IjhI, philaeNsophI cAle che. viyetanAmamAM kyA vicAranuM prabhutva rahe meIDa IjhI. jAtajAta nI gAIDo nIkaLI che. paNa e mATe yuddha laDAI rahyuM che. cekelovAkiyA ane jIvananI kaI mArgada zaMkA na banAvI zakAya. kAraNa yugoslAviyAne raziyA sAthe je saMgharSa che, te jIvanamAM koI pUrvanizcita mArga nathI. jIvana e vicArasaraNIno saMgharSa che. jIvana che. jIvanamAM navI navI keDIo, navA navA - eka sinemA jovA gayelo. temAM AvyuM, mArgo Ave che. tene ja karavAnI che. A vastu cleanliness is Godliness-saphAImAM khudAI mana-hRdayathI samajI levI atyaMta Avazyaka che. che. pachI saphAI viSe daseka lITI AvI, ane mAnavInA mana-magajane mukta karavuM che, svataMtra karavuM che. khudAI viSe daseka lITI AvI. ane e badhAne AjanA jamAnAnI mAMga che. enA vagara have AgaLa aMte ema AvyuM ke eTalA mATe sanalAITa sAbu pagaluM nahIM bharAya. Aja sudhI zuM thayuM? manakharIdo! Aje hAlata AvI che. judA judA bhANasa magajane bharavAnuM kAma thayuM. basa, dimAgane evI judA judA nusakhA laIne Ave che, jANe upAyo vastuothI bharI de ke citta bilakula niHzaMka thaI batAvanArAonuM eka bajAra UbhuM thaI gayuM che! jAya. pachI koI prakA ja na rahe. nAnake dIkaro huM kaI vicAra vecavA nathI AvyuM. je divasa mAne pUche che ke , A caMdra Aje aradhe kema gAMdhIvicAra vecAze, te divasa gAMdhI tyAMthI samApta dekhAya che? mA kahe che ke Aje grahaNa che. grahaNa thaI jaze. eTale zuM ? mA AgaLa bIjo prazna AvyuM. rAhu gItA upara gAMdhIe lakhyuM, tilake lakhyuM, caMdrane thoDoka khAI gayuM che. rAhu keNa che? mA araviMde lakhyuM. A alaga alaga bhASya eTalA javAba Ape che, 2 Tu rAkSasa che. basa, vAta pUrI mATe thayAM ke darekane vicAra svataMtra hato. You , thaI gaI. have koI prazna ke zaMkA rahI ja nahIM. citta zuddha thayeluM tyAre ja gaNAya ke jyAre emAM parAyI pIDAnI vedanA pitAnI ja pIDA jevI anubhavAya.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4] AzIrvAda [ sapTembara 1999 je tattvajJAna mANasane niHza: banAvI mUke che, e ene bahu moTo mANasa mAnyo che. eka akhaMDa mRta che, e tatvajJAna ja nI. A rIta to enI insAna, je satya sivAya bIjA koInI pAchaLa buddhine kuMThita karI nAkhe che, mArI nAkhe che. ' cAlyA nathI. gAMdhI nakalI Izu banI gaya heta, Aje jarUra che jijJAsu bhA nI. praznane kadIye aMta, te thAta? e khabhe gheTuM laIne IzunI jema na khAvo joIe. ' cAlyo hata. mANase mANasanI nakala na karavI gAMdhInI koI vizeSatA heya to e hatI ke joIe. nAnAmAM nAne paNa asalI manuSya me TAmAM eNe koI graMthane, gurune, saMsthAnuM pramANa na mAnyAM. meTA nakalI mANasa karatAM mahAna che. A vastu gokhalene guru kahyA, paNa meM khalene raste na gayA. ApaNe samajavAnI che. e nahIM samajIe, te dAdAbhAI, tilaka, badhAne mata puruSa mAnyA, paNa Aje bhinna bhinna vicArapravAhathI dila-dimAgane keInI pAchaLa na gayA. gItA upaniSada, bAIbala, bharI devAnuM kAma cAle che, temAM ghasaDAI jaIzuM. teoNya, ra, raskina, badha ne mAnyA paNa koInI pAchaLa ena gayA. je pAchaLa pA La jAya che e nakalI judA judA pakSe vidyAthIe AgaLa poMcI mANasa bane che, asalI nathI raheto. gAMdhI satya- jAya che. ane emane potAnA vAda ne vicAra bhaNI niSTha hato. satyaniSThAnuM e lakSaNa che ke e kaI kheMcavA satata prayatna kare che. eTale vidyAthIone, vyaktinI, saMsthAnI ke graMthanI pAchaLa nathI jatI. yuvakene huM khUba namratA sAthe paNa AgrahapUrvaka gAMdhIe kahyuM ke jaIza te satyanI pAchaLa ja kahevA mAguM chuM ke tame tamArA dila dimAga khAlI jaIza. e enI vizeSatA hatI. eTalA mATe meM na rAkhazo, khullAM rAkhajo, mukta rAkhajo. - -- mANasamAM game teTalA de, nIcatA ke adhamatA hoya, paNa ethI sajajana dvArA kadI te apamAna athavA tiraskArane pAtra banatuM nathI, paNa kevaLa te dayA khAvAne pAtra hoya che. dhobInI ane ekabe bIjA bhAI nI prAmANika madadathI akabaMdha pAkITa huM meLavI zakyo. kharI hakIkata jaNAvI tathA aMdaranI vastuonuM varNana karI meM e prAmANika bhAIne saMtoSyA. jagatamAMthI prAmANiktA nAbUda nathI thaI tene sAco dAkhalo maLyo. keTalAMka mANase mAtra mana sudhI pahece che, keTalAMka hadaya sudhI paNa pahoMce che. ane Ama hRdaya sudhI pahoMcanAra mANasonI ja samAjamAM kharI jarUra che. eka bebI bhAIe kahyuM "ame to kapaDAMmAM kAInI vastu Ave ke tarata tenA mAlikane ApI daIe. eka vakhata eka zeThanA chappanaIciyA lAMbA kATamAM rUpiyA nI ne jovAmAM AvI. turata jaIne zeThane ApI Avyo. zeThe ne gaNI turata gajavAmAM mUkI dIdhI. na to bhAre AbhAra mAne, na te be-pAMcanI bakSisa.' AvA paNa mANase A duniyAmAM heya che kharA. viveka ane vicArathI hIna! paNa duniyAne te pramANika mANase ja AgaLa dhapAve che, aprAmANika kadI nahIM, e satya A parathI mane jaDavuM. -"divya
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvananI keLavaNI pU. gAMdhIjInA sahavAse ghaNuM zIkhavA maLyuM. temAM paheluM e zIkhyo ke bhaNelA ane abhaNa vacce ApaNe je bheda karIe chIe te barAbara nathI. nahIM bhaNelAmAM keTalAka guNo evA hoya che je bhaNelAomAM jovA nathI maLatA. rAmajI kAMI bahu bhaNelo nahIM ke temanAM vahu gaMgAbahena kAMI bhaNelAM nahIM, paNa temanI kAma karavAnI zaktimAM ame koI temane pahoMcI zakIe nahIM. tethI ApaNe ema mAnIe ke bhaNelA mANaso ja kAma karI zake to te barAbara nathI. - zikSaNamAM paNa bApunI dRSTi abhaNa mANasane dhyAnamAM rAkhatI. bApu eka varSa AzramamAM rahyA hatA. te vakhate prArthanA pachI bhaktarAjanI kathA roja thoDI va catA ane aDadhe kalAka vivecana karatA. prArthanA thatI zALAmAM, paNa te prArthanAmAM AzramanA badhA ja sAmela thatA. gAMdhIjI pravacana ApatA tyAre nAnA vidyAthI samaje che ke nahi e khyAlamAM rAkhatA. ane te ja emanA pravacananI kasoTI ema teo kahetA. bahenanI prArthanA judI thatI. temAM paNa e ja dRSTi rAkhI pravacana karatA. ane bahenanA vargo calAvyA tyAre paNa DAhIbahena karIne eka bahena hatAM, tene pUchatA ke samajAyuM ke nahIM. emanA sAMnidhyamAM zramanuM mahatva samajavA maLyuM. pahelAM badhAnAM rasoDAM judAM hatAM. pachI AzramanuM eka rasoDuM thayuM tyArathI badhAe ja, bhAIo hoya ke bahene heya, rasoDAnAM kAma karavAnuM rahetuM. bahene rasoI karatI ane pIrasatI, ane vadhAre zramanuM kArya--pANI bharavAnuM ane moTI vAsaNa mAMjavAnAM vagere kAma bhAIo karatA. badhAe eka kalAka ApavAnuM raheto ane te bApu paNa ApatA. kAma karatA jAya ane vAto sAMbhaLatA jAya. mahAdevabhAI to hasatA ke bahenano janma le heya to AzramamAM ja levo eTale chUTa badhI maLe ane kAmeya haLavuM maLe.. zrI chaganalAla gAMdhI jevuM rasoDAnuM kAma tevuM saphAInuM kAma. pahelAM A ma vibhAgamAM gharadITha eka rUpiyo ApI saphAInuM kAma bhaMgI pAse karAvatA. paNa bApune to kharuM zikSaNa ApavuM hatuM. keI paNa kAma ! halakuM na jaNAya te vAta mukhya. vaLI, bhaMgInI rejI paNa laI levI nahIM. tethI evuM vicAryuM ke zikSaka ane vidyArthIo maLIne saphAInuM kAma kare, ane Talo vakhata bhaMgIe besIne kAMtavAnuM. ene kAMtava nuM phAvatuM to nahIM paNa katAnuM teNe cAlu rAkhyuM. dhIre dhIre bahene paNa saphAIkAmamAM je I ane ema badhAne e kAmanI tAlIma maLI gaI. pachI to kaI vAra zikSake rokAyelA heya to vidyAthI ekalA jaInaya saphAIkAma karI Avata . bIju zIkhavAnuM hatuM samayanI kImata. dareka kAma samaya ra karavAno Agraha pitAne mATe tema ja bIjA 2 Te paNa bApu rAkhatA. pote moDA na thAya tenI LijI rAkhatA ane bIjA moDA thAya te sahana na karI zakatA. teo te vakhate vidyApIThamAM bAda 1lanA vago letA. eka divasa meTuM thaI gayuM che sAIkala para besIne vidyApITha gayA, AzramamAM zuM dareka kAma vakhatasara karatA. hRdayakuMjathI A mane A cheDe rasoDe temane AvavuM paDatuM. ghaMTa ge eTale chokarAMonI joDe teo paNa deDatA kAvatA. ane chatAMye je rasoDAnuM bAraNuM baMdha thaI jAya to ughaDAvIne kadI aMdara na jatA. be na ghaTe bAraNuM khUle tyAre ja aMdara jatA. Azrama ne niyamita kAryamAM koInAye lagna ke maraNathI phera che paDe joIe tevo temano Agraha. evA prasaMge to AzramamAM AvyA kare. jene joDAvAnuM te teTalA ja e kAryamAM joDAya. athavA bApu rajA 2 pe teTalA ja hAjara rahe. saMsthAnuM kAma to cA che ja kare. temAM phera nA thAya. sAMjanI prArthanAmAM vavadhU hAjara rahe ane bApu prasaMge cita uodha karatA.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vidurajInuM jIvana bhagavAnanuM tattva kevA jIvanamAM prakaTa thAya che? sabase UMcI premasagAI / duryodhanako mevA tyAgo, sAga viduradhara pAI / jUThe phala zabarIke khAye, bahavidhi prema lagAI // prema basa nRpasevA kInhI Apa bane hari nAI // rAjasuyajJa yudhiSThira kIno tAmeM jUTha ThAI // prema basa arjunaratha hAMkyo bhUla gaye kurAI // asI prIti baDhI vRndAvana gopIna nAca nacAI // sUra krUra isa lAyaka nAhIM kahaM lagI kareM baDAI // zukade kahe che: he parIkSita, pra premane vaza che, te meM tane tu.. he rAjan manane saMganA rgAge che. manuSya janmathI bagaDelA hAtA nathI. manu janmathI zuddha hAya che. moTA thayA pachI jevA saM nAM Ave tevA bane che. satsaMgathI jIvana sudhare che, kusoMgathI jIvana bagaDe che. chIMkaNI vicAra karo : bALakanA janma thAya che tyAre tene keAI vyasana heAtuM nathI, tene kAI ! va haiAtI nathI. bALakamAM abhimAna hatuM nathI. kAI paNa rAja hAtA nathI. e bALaka mATeA thayA chI jenA saMgamAM AvyA evA e anyA che. te chIMkaNI sudhanAra sAthe rahevA lAgyA tyArathI sUMdhavA lAgyA. sArA saMgathI jIvana sudhare che. kusaMgathI jIvana bagaDe che. AMbAnI AsapAsa bAvaLa vAvaze! te AMkhe Laze nahi. * na upara soMganI asara thAya che. vilAsInA sa Mga haze teA manuSya vilAsI thaze. vairAgyavALAnA 2 gamAM rahe te| vairAgyavALuM bane. khIjuM badhuM bagaDe ! bagaDavA dejo, paNa A mana-buddhine bagaDavA de nahi. eka vAra kALajAne paDeleA DAdha traNa 2 janme paNa jaze nahi. saMganA raMga manane jarUra lAge N jee ApaNA karatAM sAnamAM, sadAcaraNamAM, bhaktimAM, vairAgyamAM AgaLa hAya tevA mahApuruSo : Ada mANasa parAyI pIDAne nivAravA mA anyAnuM lakSaNa che. ' zrI DAMgare mahArAja dRSTi AgaLa rAkhavA joIe. rAja icchA karavI ke bhagavAna za MkarAcArya jevuM jJAna, mahAprabhujI jevI bhakti ane zukadevajI jevA vairAgya mane prApta thAya. prAtaHkALamAM RSione yAda karavAthI temanA guNA ApaNAmAM UtarI Ave che. dareka geAtranA mULa puruSa RSi heAya che. A RSine paNu rAja yAda karavAnA haiAya che. Aje teA peAtAnA geAtranA paNa kAI te khyAla nathI. rAja peAtAnA geAtranA RSine yAda karavA joI e rAja pUrvajone vaMdana karavuM joI e. mAre RSi jevuM jIvana gALavuM che, RSi thavuM che, paNa vilAsI thavu nathI, eve| sakalpa karIne e pramANe vartA. rAma paNa rAja vasiSThane mAna Ape che, va Mdana kare che. saMganI asara khUba lAge che. cArI ane vyabhicAra atene mahApApa gaNyAM che. AvAM pApa sagA bhAI kare tA tenA saMga paNa cheDI dejo. kAI vA tiraskAra karavAnA nathI, paNa tenAmAM rahelA pApA tiraskAra karavAnA che. vidurajIne evuM lAgyuM ke dhRtarASTranA kusaMga mArI bhaktimAM vighna karaze, dhRtarASTranA saMgamAM rahIza te| mAruM jIvana bagaDaze, tethI vidurajI dharanA tyAga karI ga'gAkinAre AvI peAtAnAM zuddha byA karavAmAM jIvana gALe che. tAMdaLajAnI bhAjI khAIne rahevAmAM paNa sa MtApa mAne che. iMdriyAnA bhAgeAmAM phasAyele hAya te zuddha kartavyane AcarI zakatA nathI. zuddha kavyUnA AcaraNamAM iMdriyAnA bhAgA prApta karavAnA hetu hetA nathI, paNa jagatanAM prANIonI sevA karavAnA hetu hAya che. jagatanAM prANIonI sevA e ja bhagavAnanI bhakti che ane temAMthI ja sAcuM jJAna prakaTe che. IMdriyAmAM phasAyelA manuSya bhakti ane jJAna zuM siddha karavAnA hatA ? niraMtara iMdriyAne rAjI rAkhavA mATe AhAra karavAnA nathI, paNa aMtakALa sudhI iMdreyA sAjI rahe tevA AhAra karavAnA che. dhRtarASTre vidura mATe dhaNuM mekahyuM tana-mana-dhanathI sakriya ane e ja jIvana zuddha
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavAnanu tattva kevA jIvanamAM prakaTa thAya che? sapTembara 1969 ] che, paNa vidure tenA svIkAra karyA nathI. pApInA gharanuM khavAya niha. jevuM anna tevuM mana thAya che. pApInuM anna jInanI zuddhimAM avarodha kare che. bhagavAna kRpA kare che tyAre sapatti ApatA nathI paNa sAcA saMtanA satsaMga Ape che. satsaMga IzvaranI kRpA heAya tyAre maLe che, paNa kusaMgamAM na rahevuM te te| ApaNA hAthanI vAta che. kusa`ganeA artha che pApInA saMga, kAmIne saMga. saMgane raMga lAge che. eTale teA vidurajI dhRtarASTra ane durgaMdhanane tyAga karI tIyAtrA karavA gayA che. Izvarane mATe, prANIonI sevAne mATe laukika sukhane tyAga na kare tyAM sudhI te jIva mATe prabhune dayA AvatI nathI. vidurajI ane temanAM patnI sulabhA sa| tyAga karIne zuddha kartavyo dvArA paramezvaranuM ArAdhana kare che, tapa kare che. prANIonI sevA karatAM thatI takalIph athavA kaSTa sahana karavuM enu` ja nAma tapa che. tapa karavAthI pApa baLe che. cittanI azuddhi TaLe che. citta zuddha thayelu tyAre ja gaNAya ke jyAre emAM vaparAi pIDAnI vedanA peAtAnI ja pIDA jevI anubhavAya che. parAi pIDAne nivAravA mATe mANasa tana-- mana-dhanathI sakriya bane e ja jIvana zuddha anyAnuM lakSaNa che. je kArya karA te pAtAnI iMdriyAnA AnaMda mATe nahi, paNa janatArUpI prabhune mATe ja kare. e ja sAcuM tapa che. jenAthI kAI paNa prANInu hita na thAya evu* tapa e vyahradamana ja che. tapanuM paheluM aMga che jIbha upara aMkuza. jete jarUriyAta vadhAre che te tapa karI zakaze nahi. AjakAla leAkeA jarUriyAta bahu vadhAre che. pariNAma e Ave che ke saMpatti ane samayanA vyaya iMdriyAne lADa laDAvavAmAM thAya che. manuSya peAtAnA jIvanane zuddha banAvatA nathI ane khATI vAtA kare che ke mane bhagavAnane anubhava thatA nathI, mane bhagavAna dekhAtA nathI. azuddha jIvanavALAo mATe bhagavAna sulabha nathI paNa du`bha che. vidura jevA zuddha jIvanavALAe mATe bhagavAna sulabha che. jenAthI bhagavAnanI prApti [ 7 paramAta thAya ae vRtti te sulabhA che. viduranI patnI paNu evAM che. bhagavatprApti mATe temane sadA anukULa thaI te te che. vidurajIe paramAtmA mATe khUba tapazcaryA karI che. bhagavAnane yA AvI ke vidure mArA ma ? keTale tyAga karyAM che ! tethI vagara AmaMtraNe temane ghera AvyA che. vidurajIneA prema evA che ke paramAtmAne paNa temanI pAse mAgavAnI icchA. bhagavAnane mAgavAnI pRcchA thAya tyAre samajavu ke ApaNI bhakti sAcI che. jyAM prema hAya tya mAgIne khAvAnI icchA thAya che, prema na DrAya tya Ape te paNa khAvAnI icchA thatI nathI. prema AgaLa paratatra bane che. Izvara sAthe karavA che, teNe jagatanA padArthAMmAM Asakti joI e. jagatanA padArthA sAthe vyavahAra karavA, tu padArthomAM ke vyavahAramAM Asakti na rAkhavI. jagatanA tiraskAra na karavA tema temAM bahu Asakta paNa na thaI javuM. jagatanA pArthAMmAMthI jema je Asakti chUTatI jAya che tema tema jagatamAM kAma kara rahelA IzvaranA niyamA samajAvA lAge che. zri 3 mULa svarUpa joI zakAya tevu nathI, paNu IzvaranA taiyamAnI samajaNu dvArA e IzvaranA svarUpanA mAdha tha zake che. paramA jene prer rAkhavI vijIne tyAM paramAtmA padhAryA che. sulabhAnI bhAvanA - phaLa thaI che. ThAkArae tenI bhAjI ArogI che. bhagava 1 AmaMtraNa ApavAthI ke mAgaNI karavAthI ApaNe r AvatA nathI, paNa jIvana evuM zuddha banAvIe ke bhagavAna Ape|Apa temAM padhAre. zuddha jIvanamAM mApe|Apa bhagavAnane prakAza prakaTa thAya che. pra e dhRtarASTranA dharanu` pANI paNa pIdhuM nathI. ethI kau keAnA vinAza thaze. zukadevajI parIkSitane kahe che te hu tane AgaLanI kathA saMbhaLAvu chuM. durgaMdhaneDavAnu rAjya harI lIdhu. pAMDavAne vanavAsa maLyA che. vanavAsamAMthI AvyA pachI yudhiSThire rAjyabhAH mAgyA, paNa dhRtarASTre te ApyA nahi. bhagavAna kRSNaviSTi karAvavA AvyA paNa durgaMdhane temanuM kahyuM mAnyuM nahi. pachI salAha ma Te vidurajIne bIjAnAM duHkhA joI ne cittamAM arerATI na thA, teA samajavuM ke ApaNuM citta eTaluM azuddha che.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ AzIvAda '[ sapTembara 1969 , bolAvavAmAM AvyA. vidurajIe dhRtarASTrane upadeza le che te cora che. ApaNe vicArIe ke AmAMthI ApI samajAvavA prayatna karyo, paNa dhRtarA ! temanuM kaImAM ApaNo naMbara to nathI ne? duryodhana cora che. mAnatA nathI. vidurajIe dhRtarASTrane A le A vidurajI kahe che: he dhRtarASTra, prabhue pAMDavone upadeza viduranItinA nAmathI khUba prasiddha che. apanAvyA che tethI prabhu temane gAdI upara besADaze. rAjya arthavA rASTra jenuM pitAnuM nathI paNa dharmarAja yudhiSThira tamArA aparAdha kSamA karavA jeNe haDapa karyuM che, jeNe bIjAnuM pacAvI pADayuM taiyAra che. dharmarAjA ajAtazatru che. eTale temanI che, te dhRtarASTra. jenI AMkhamAM bIjAnuM lA levAne daSTimAM koI zatru nathI. bhAgavatamAM be ajAtazatru labha che te AMkha hovA chatAM AMdhaLo thaI jAya batAvyA che. eka dharmarAjA ane bIjA pradalAdajI. che. pApI putra sAthe prema karanAro ane pA mAM enI temanA pratye je anyAya thaze to tamAro vinAza hAe hA karanAre bApa e dhRtarASTra che. 'lAM to thaze. jo tame duryodhana uparane moha nahi choDo, eka dhRtarASTra hatA, paNa AjakAla te vRtarASTra to vinAza thaze. bahu vadhI paDyA che. duryodhana evo duSTa hato ke draupadInA rUpane - vidurajI dhRtarASTrane kahevA lAgyA : duryo na pApI joIne te baLa hato. che, duryodhana tAro putra nathI, paNa tAruM pApa ja ' dhRtarASTra vidurajIne kahe che: bhAI, tuM kahe che putra tarIke AvyuM che. ghaNI vAra pApa putrarUpe te sAcuM che, paNa duryodhana jyAre mArI pAse Ave Ave che ane trAsa Ape che. zAstramAM kahyuM che ke che, tyAre mAruM jJAna rahetuM nathI. A dIkaro durAcArI heya te mAbApanI durgA kare che. pApane bApa (janaka) che lobha ane pApanI sadAcArI putra mAbApanI sadgati kare che. putra durAcArI hoya to tene saMga choDI devo. mAnavuM ke mA che mamatA. lebha ane mamatA pApa karAve che. . A mAre putra nathI, mAruM pApa putrarUpe mAvyuM che. sevakoe duryodhana pAse AvI kahyuM ke vidurakAkA nAnA bALakane pApanI bIka batAvIe to kharAba dhRtarASTra AgaLa tamArI viruddhamAM vAta karatA hatA. kAmathI aTakI jaze, paNa bALaka eka dA2 pApa duryodhane vidurajIne sabhAmAM bolAvyA ane jANI karatAM zIkhI gayo, pachI te emAM rIDho thaI jaze. joIne temanuM apamAna karyuM che. AjakAlanA yuvAne pApanI bIka rAkha nathI, yakSa ane yudhiSThiranA saMvAdamAM thaze prazna karyo pariNAme mAra khAya che vidura kahe che te dhRtarASTra, che ke kAyamano narakamAM kANuM paDe che? tyAM yudhiSThira duryodhana durAcArI che. e tamArA vaMzane vinAza kahe che ke AmaMtraNa Ape ane pachI buddhipUrvaka karavA AvyA che. tenuM apamAna kare, te kAyama mATe narakamAM paDe che. corI ane vyabhicArane mahApApa : DAnyAM che. * duryodhana vidurajIne kahe che: tuM dAsIputra che. te kSamya nathI. bIjAM pApo kSamya che. keTalAka cora mAruM ja anna khAIne mArI ja niMdA kare che ? jelamAM rahe che jyAre keTalAka cora mahela rahe che. vidurajI evA dhIragaMbhIra che ke te nidA je vagara mahenate bIjAnuM pacAvI jAya te cora. sahana kare che. sabhAmAM niMdA sahana kare te saMta. jenuM che tene ApyA vinA khAya te ce, keInuM samartha hovA chatAM je sahana kare te saMta che. vidura maphatanuM khAzo nahi. vagara mahenatanuM je khAya mAM evI zakti hatI ke AMkha ughADIne duryodhana te cora che. sArI sthiti hovA chatAM je atithi- sAme jue to duryodhana baLIne khAkha thAya paNa satkAra karato nathI te cAra che. pitAne mATe ja vidurajI te zaktino upayoga karatA nathI. rAMdhIne khAya te cora. vAjabI naphA kara : vadhAre zaktine durupayoga kare e ya che. zakti, satya vicAra spharavA mATe, satyanA anubhava mATe pitAnuM AcaraNa ane pitAnuM mana keTaluM zuddha ane lAyaka che, te mANase jAte ja tapAsavuM joIe,
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ sapTembara 1969] , bhagavAnanuM tattva kevA jIvanamAM prakaTa thAya che? [ 9 saMpatti ane samayane vivekapUrvaka upayoga kare te sahana karavAnI zaki Ave. tela-maracAM khUba khAya deva bane che. che teno svabhAva rica jevo thAya che. je khUba je khUba sahana kare che te saMta bane che. sahana kare che tenAra bhagavAnanuM svarUpa samajavAvidurajIe bAra varSa sudhI nadIkinAre parNakuTImAM vicAravA jeTalI dha tA-gaMbhIratA-zAnti Ave che. rahI kaSTa sahana karyuM. je sahana kare che tenAmAM ja tenA svabhAvamAM 9 gavAnanuM tattva svayaM prakAzita zakti Ave che. jeno AhAra sAtvika haze te thAya che. sahanazakti tyAre Ave che jyAre AhArasahana karI zakaze. sAtvika AhAra vinA vihArane khUba sArika rAkhIe. A jIvane evo sahanazakti AvatI nathI. vidurajI bAra varSa svabhAva che ke ene je maLyuM che temAM saMtoSa nathI. sudhI bhAjI upara rahyA che. ApaNe bAra varSa sudhI vidurajIe tAMdaLa nI bhAjImAM saMtoSa mAnI bhAjI upara ke sAdA sAttvika rAka upara rahIe IzvaranuM ArAdhana ! che. buddhimAM Izvara heya te te mana-buddhi-zarIramAMthI Aveza-uzkerATa TaLI jaIne badhuM sahana thAya che. je idrine gulAma nathI ane sukhasagavaDone vyasanI na thI te anItithI maLatA dunyavI lAbha jatA karIne je prakAza, sthiratA ane saMtoSa prApta kare che, te anItithI dunyavI lAbha meLavanArane prApta thatAM nathI. ' pratidAna ! eka vAra bhagavAna buddhe rAjagRha najIka AvelA velAvanamAM mukAma karelA. buddha bhagavAna pAse haMmezA hajAro darzanArthIo, zreyAthIo AvatA. ekavAra eka brAhmaNa Avyo. brAhmaNanA Agamanane hetu darzanane nahi paNa bIje ja hatA. brAhmaNane koI sage bhikSusaMghamAM dAkhala thayela. AthI tene buddha bhagavAna ane emane saMdha para krodha caDhyo. krodhe bharAyele brAhmaNa bhagavAna buddha pAse AvIne lAgaze ja emane gALo da ge. brAhmaNanI gALo ne aNaghaTatI TIkA zAMtithI sAMbhaLyA pachI bhagavAna buddha zAMta bhAve ja pUchayuM: bhAI, tAre tyAM koI divasa atithi ke sagAMvahAlAM Ave che? brAhmaNa belyo : hA." bhagagAna buddha pUchayuM: "vAru, tyAre tuM emane mATe sAruM sAruM bhoga na banAve che kharo ?" brAhmaNa kaheH "hAsta ! banAvuM chuM ne !' te banAvela vastune mahemAne kadAca upayoga na kare tyAre e tuM che ne Ape che? brAhmaNa kaheH "Ape vaLI kone? vastu mArI eTale mAre tyAM ja rahe.' buddha bhagavAna kaheH "bhAI, tyAre sAMbhaLa. tArI gALo ne TIkA mArA kAmanI nathI. mAre mATe to e sAva binaupayogI che. kema ke, huM kadI kAIne gALo detA nathI. tema kAInI TIkA karatA nathI. pachI tArI gALe ne TIkA kone maLe, kahe joIe? tane ja ne? A levaDadevaDanI vAta che. je vastu tuM Ape che te huM leta nathI; tema kAIne ApatA nathI. eTale teM Apela gALo svAbhAvika rIte ja tane pAchI maLe che.'
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ bahena zrI ravIndranAtha TAgora gAmanI koI eka abhANIne anyAyakArI jAgrata thaye. viraha dvArA baMdhanamAM jema jema tANapatinA julamo badhA vistArapUrvaka varNavI pADazaNa tANI thavA lAgI tema tema kemaLa hRdayamAM premanI tArA atyaMta TUMkANamAM potAne mata pragaTa karatI phasI vadhAre ne vadhAre sakhata thavA lAgI. DhIlI bolI "evA patinA mukha para kADu mAruM.' sthitimAM jenuM astitva paNa jaNAtuM nahatuM te A sAMbhaLI jayagopALa sAbunI strI zazIne atyAre vedanAthI pIDAvA lAgyuM. bahu cheTuM lAgyuM. patidevonI jAtanA mukha para tethI Aje ATalA divasa pachI ATalI strI taraphathI koI paNa prakAranA jhADu mAravA jeTalI uMmare chokarInI mA banIne zazI vasaMta RtunA hade vAta AvI pahoMce e tene na gamyuM. madhyAhnakALa vakhate nirjana gharamAM besI virahayA AthI A saMbaMdhamAM - kaMika saMkoca para navA khIlelA yauvanavALI navavadhUnAM sukhasvapnAM pragaTa karavA lAgI. eTale kaThaNa hRdayavALI tArA jevA lAgI. je prema ajJAtapaNe jIvana samakSa vahI bamaNA utsAhathI bolavA lAgI evA pati karatAM gayo hato, akasmAta Aje tenA kalaravathI jAgrata te sAta janma vidhavA thavuM sa ' ema kahI te banI manamAM manamAM tene UlaTo vahAvI baMne tIre sabhAsthaLa tacha cAlI gaI bahu dUra aneka senAnI laMkA, aneka kuMjavana jevA zazIe dhAryuM ke svAmIno evo koI aparAdha lAgI; paraMtu e bhUtakALanI sukhasaMbhAvanAmAM have kalpanAmAM utArI zakAto nathI ke jethI tenA pratye pagalAM mAMDavAnuM sthAna rahyuM nahotuM. teNe dhAryuM ke AvI sakhatAI darzAvavI paDe. A vAtanI manamAM A vakhate jyAre pati pAchA Avaze tyAre jIvanane carcA karatAM karatAM tenA komaLa ha yano badho prIti- nIrasa tathA vasaMtane niSphaLa banavA nahi dauM. rasa tenA pravAsI pati tarapha UchaLavA lAgyo; keTalAya divasa keTalIyavAra nakAmA tarka karI sAmAnya pathArInA je bhAga para tene pati I raheto e bhAga kalaha karI svAmI pratye upadrava macAve che. para hAtha laMbAvI teNe khAlI o- kAne cuMbana lIdhuM. Aje te pazcAttApabharyA cite manamAM saMkalpa ozIkAmAM patinA mAthAnI - dha anubhavI rahI karavA lAgI ke have huM kadI asahiSNutA pragaTa nahi ane bAraNuM baMdha karI peTImAM : patinI eka bahu karuM, svAmInI icchAne nahi aTakAvuM, svAmInI jUnI chabI tathA hastAkSara baha ra kADhI nihALavA AjJA pALIza. protipUrNa namra hRdaya vaDe mUMge mee lAgI. te divasane niHstabdha 0 para A pramANe svAmInAM sArAnarasAM badhAM AcaraNa sahana karIza; ekAMta oraDAmAM, ekAMta vicAra mAM, purAtana yAda. * kAraNa ke svAmI sarvasva che, svAmI priyatama che, dAstamAM ane vivAdanA asama vItI gayo. svAmI devatA che. ghaNuM divasa sudhI zazikalA tenAM zazikalA ane jayagopAla vacce kaMI nava- mAbApanI ekanI eka lADakI kanyA hatI. A dAmpatya prema nahoto. bALapaNathe vivAha thayo hato. mATe jyagopAla jo ke najIvA pagAranI nokarI A daramiyAna saMtAnAdi paNa tyAM hatAM. baMnee karato hato chatAM bhaviSyane mATe tene kaMI vicAravA ghaNo kALa ekatra rahI taddana svI tAvika rIte divaso ' jevuM nahatuM. gAmaDAgAmamAM rAjavIpaNe rahevA gujAryA che; kaI paNa pakSa vaca aparicita premane mATe tenI sasarAnI saMpatti pUratA pramANamAM hatI. uchALo haju sudhI jaNAyo nathI. lagabhaga soLa e daramiyAna akasmAta lagabhaga vRddha uMmare varasa ekI sAthe aviccheda gAvyA bAda ekAeka zazikalAnA pitA kAlIdAsane putraratna sAMpaDayuM. kAma sababa tenA patine parade javuM paDyuM ane kharuM kahIe to pitA mAtAnA AvA aNadhAryA tyAra bAda zazInA manamAM eka pra 1La premano Avega anyAyI AcaraNathI zazI manamAM atizaya dila sudAmA garIba hovA chatAM sArA vidvAna hatA. temaNe vidyA vecIne, daMbha karIne, yAcanA karIne ke anItithI dhanavAna thavAne vicAra ja karyo nahote.
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ sapTembara 1969 ] bahena [ 16 gIra thaI hatI, jyagopAla paNa A banAvathI kalarava AraMbhI to, ane jyAre te tene jIjI khuza thaye nahoto. ane jIchamAM pharI bolAvavA lAgyo ane kAma moTI uMmare sAMpaDelA putra prati mAbApane vakhate ke navarAza vakhate niSiddha kArya karI, niSiddha sneha atizaya DhoLAvA lAgyo. A navAgata, kSudra khorAka khAI niSiddha sthAne gamana karI tenA kAyAvALA, dhAvatA, nidrAtura sALAe ajJAtapaNe pratye kAyadesara u drava macAvavAnuM zarU karavA lAgyo be nAnA hAthanI bIDelI mUDImAM jayagopAlanI badhI tyAre zazI tha ii zakI nahi. te e svacchAcArI AzA bAMdhI rAkhI tyAre te AsAmamAM cAnA nAnA julamIne saMpUrNa AtmasamarpaNa karI beThI. bagIcAmAM nokarI karavA UpaDI gayo. chokare nabhA viAthI tenA pratye tenuM Adhipatya gAmanI najIka cAkarI khALI levAnI salAha bahu vadhI gayuM. ghaNA hitecchuoe ApI hatI, paraMtu badhA paranA [2] gusAne lIdhe ho, ke pachI cAnA bagIcAmAM jaladI chokarAnuM nAma hatuM nIlamaNi. te jyAre AgaLa AvavAnI mahecchAne lIdhe ho, paraMtu eTaluM be varSa thayo tyAre tenA pitA sakhata mAMdA te nakkI ke jyagopAle koIne kahevA tarapha lakSa * paDyA. jema te jaladI AvavA mATe jayagopAlane ApyuM nahi. zazIne saMtAna sahita tenA bApane patra lakhavAmAM Avyo. jyagopAla jyAre ghaNuM tyAM mUkIne AsAma cAlyo gayo. vivAhita jIvanano prayane rajA lai AvI pahoMcyo tyAre kAlIprasanna pati patnI vacceno A pahelo viyoga hato. maraNasamaya pAse Avyo hato. A banAvathI bALaka bhAI pratye zazikalAne maraNa pa sAM kAlIprasane sagIra chokarAnA bhAre gusso caDhayo. je mananI vAta meM vaDe prargeTa vAlI tarIke gopAlane nImI potAnI badhI karI zakAya nahi tenuM duHkha sauthI vadhAre anubhavAya milakatane ce bhAga dIkarIne nAme lakhI Apo. che. nAnuM bALaka ArAmathI dhAvatuM ane AMkho. Ama : vALI milakatanI jALavaNI mATe mIcI UMghatuM ane tenI moTI bahena dUdha garama jayagopAlane ka makAja choDI cAlyuM AvavuM paDayuM. karavuM, bhAta ThaMDo paDI java, chokarAne nizALe ghaNA di sa bAda patipatnI maLyAM. ekAda javAnuM meDuiM thavuM ItyAdi nAnA prakAranAM bahAnAM jaDa padArtha bha rI jAya to tenI ghaDedhaDa meLavI sababa rAtadahADo rIsa caDhAvI duHkhI thatI ane zakAya che, para: be manuSya judAM paDe, tyAra bAda bIjAne duHkhI karatI. lAMbA viracheda pachI e baMne bhegAM maLe tyAre ghaDedhaDa thoDA divasamAM mA marI gaI. maratI veLA meLavI zakatA nathI, kAraNa ke mana sajIva padArtha che; jananI potAnI dIkarIne hAthamAM bALaka putrane nimiSamAM tene pariNati thAya che, nimiSamAM tenuM sapI gaI. parivartana thAya che. thoDA vakhatamAM e namAyA bALake potAnI zazI navIna meLApathI navIna prItirasama bahenanuM hRdaya jItI lIdhuM. huMkAra karatA te jyAre 'ladabadavA lAge . te jANe pati sAthe pharIthI paraNI tenI upara kUdI paDI parama Agraha sAthe dAMta vinAnA hoya ema tene lAgyuM. jUnA dAmpatyamAM lAMbI Tevane nAnA moMmAM tenAM mukha, cakSu, nAsikA vagere khAI lIdhe je eka prakAranI jaDatA pedA thaI hatI, te javAno prayatna karato, nAnI mUDImAM tenA vALa virahanA AkaNathI jatI rahI. te pitAnA patine pakaDI koI paNa upAye choDato nahi, sUryodaya pahelAM pahelAM karatAM vadhAre saMpUrNatApUrvaka prApta karI jAgI UThI ghUMTaNabhara cAlato cAlato tenA zarIra rahI hoya ne ema mAnI teNe manamAM pratijJA lIdhI para paDI kamaLa sparza karI tene pulakita banAvI ke game tevA devasa Ave, game teTalA divaso rahe, sAce vidvAna ane khAnadAna mANasa daridratA bhagava, paNa anIti, yAcanA ke daMbha karIne dhana meLavavAnuM pasaMda nahi kare.
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 ] AzIrvAda [ sapTembara 1969 chatAM svAmI prati A dIpta prema nI ujajvalatAne nAnA bhAImAM jeTalI jAtanI mana vaza karavAnI huM kadI plAna paDavA nahi dauM. vidyA che teTalI badhI gopAla AgaLa pragaTa thAya paraMtu A navIna meLApa - khate jayagopAlanA te ThIka, paraMtu jyagopAla e viSe jhAjho Agraha mananI sthiti judI ja hatI. agAu jyAre baMne darzAvato nahi, tema bALaka paNa emAM khAsa rasa ekatra hatAM, ane jyAre strInI sAthe tene badho letuM nahi. jayagopAla koI paNa rIte samajI zakato svArtha ane vicitra abhyAsa maLato Avato, tyAre nahi ke A dUbaLA, moTA mAthAvALA, gaMbhIra mukhazrI jIvanane eka nityasatya gaNa tI hatI. te vakhate ' vALA kALA chokarAmAM evuM zuM che ke tenA pratye tenA vinA dainika kriyAkalApa maLe akasmAta kaMIka ATalo badho prema darzAvavAmAM Ave che. truTI paDI jatI hatI. e mATe ja jayagopAla jyAre premanI gati strIo jaladI samajI zake che. paradeza gayo tyAre prathama te tene agAdha samudramAM zazI jaladI samajI gaI ke jayagopAlane nIlamaNi jaI paDavA jevuM thayuM, paraMtu dha me dhIme e dazA tarapha prema nathI. have te bhAine khAsa prayatnapUrvaka palaTAI ane navIna TevonI lata paDI jUnI Teva chupAvI rAkhavA lAgI. svAmInI snehIna virAga bhulAI gaI dRSTithI tene aLage rAkhavAne prayatna karavA lAgI. 'kevaLa eTaluM ja nahi, a u taddana niHzreya, A pramANe cheka tenuM chUpuM dhana, tenA ekalAnA nizcitapaNe tenA divaso gujara aa hatA, paraMtu snehanI sAmagrI thaI paDyo. badhA jANe che ke sneha paradezamAMnAM be varSe avasthAnI unnati karavAnA jeTalo chUpa haya, jeTalo vijana hoya teTalA prabaLa prayatnamAM evAM prabaLapaNe jAgrata thaI UThayAM hatAM hoya che. ke tenA mana samakSa A sivAya bIjuM kaMI rahyuM nIlamaNi raDe eTale jyagopAla bahu kaMTALI nahotuM. A nUtana kephanI tIvrata che mukAbale tenuM jato. A mATe zazI evI sthitimAM tene jema pUrvajIvana vastuhIna chAyAnA jevuM jaNAvA lAgyuM. bane tema jaladI chAno rAkhavAno prayatna karatI. strI jAtinA svabhAvamAM pradhAna pa vartana karAve che khAsa karIne tenA stanathI jo rAtre tenA patinI prema, ane puruSanA svabhAvamAM e parivartana karAve UMdhamAM aDacaNa thatI ane pati A raDatA chokarA che duceSTA. pratye atyaMta hiMsapaNe dhRNuM darzAvI jarjarita citta - jayagopAla be varSa pachI cho Avyo tyAre garjanA karI UThatA tyAre zazI gunegAranI mAphaka tenI stro jevI hatI tevI prApta karI zakyo nahi. saMkoca pAmI bebAkaLI banI jatI ane tene tenI strInA jIvanamAM bALaka sAthe eka navIna jagA khoLAmAM upADI dUra jaI atyaMta snehazIla avAje bathAvI paDyo che. e jagA te mATe saMpUrNa UghADavAno prayatna karatI. ' ajANI hatI. e jagAmAM teno tenI strI sAthe chokarechokarAM vacce nAnA prakAranA bahAne saMbaMdha nahoto. strI tene potAnA A bALasnehamAM kajiyokaMkAsa to thAya ja. agAu ema banatuM bhAga levA aneka prayatna karatI, paraMtu e bAbatamAM tyAre zazI pitAnA chokarAne zikSA karI bhAIne te kRtyakRtya thaI zakatI nahi. pakSa letI, kAraNa ke tenI mA nahotI. have nyAyAzazI nIlamaNine khoLAma upADI AvI dhIzanI sAthe daMDavidhimAM paNa pheraphAra thayo. have hasate vadane tenA pati sAme dharatI nIlamaNi bIkane haMmezAM vinA gune avicArapUrvaka nIlamaNine mAryo zazInA gaLe hAtha vIMTALI tenA khabhA para sakhata sajA bhogavavI paDatI. A anyAya zazInI meM chupAvatA, banevI sAthe koI paNa prakArano saMbaMdha chAtImAM zULanI mAphaka bheMkAte; tethI e sajA bAMdhato nahi. zazI evuM icchatI hatI ke mArA A , khamelA bhAIne gharamAM laI jaI, mIThAI ApI, je idrine gulAma thI, jene sukhasagavaDo bhegavavAnuM vyasana nathI, tene garIbAIthI bhaya thaze nahi.
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ sapTembara 1969 ] bahena [ 13 ramakaDAM ApI AdaramAna darzAvI, bekI bharI saMtoSa hAMphaLAphAMphaLI nI gaI. chevaTe teNe sAMbhaLyuM ke tame pamADavAno prayatna karatI. dhaNIdhaNiyANa maLI sagIra nIlamaNinI milakata pariNAme evuM jaNAyuM ke zazI nIlamaNine kara na bharI : kavAne bahAne dhaNInA phoInA dIkarAne jeTaluM vadhAre cAhavA lAgI, teTaluM jayagopAla tene nAme caDhAvI parIdI le cho. dhikkAravA lAgyo, ane te nIlamaNi pratye jeTale A sAM vaLI zazIe zApa Ape ke jeo dhikkAra dazAvavA lAge, eTale ja sneha zazI bhAI AvI taddana ThI vAta racI bahAra pADe che tene para varasAvavA lAgI. -ragatapittane re ga thaje. jayagopAla kadI tenI strI tarapha kaThora vyavahAra ATaluM kahI te raDatI rAtI pati pAse gaI. calAvato nahi ane zaza paNa mUMge meMe namrapaNe janazruti tene saMbhaLAvI. ' prItipUrvaka potAnA patinI sevA karyA karatI hatI. . jayago le kahyuM, "AjakAla koInA para kevaLa A nIlamaNi khAtara baMne aMdarakhAnethI vizvAsa rAkhe pAlave tema nathI. upena mAro sagI vizvAsa rAkhyo dararoja ekabIjAne AghAta devA lAgyAM. ' phaIne dIkare thAya che. tenA upara saMpattinI AvA mUMgA kaMThanA gopana AghAta-pratighAta te javAbadArI na bI huM nizcita thaI beTho hato. teNe khullA vivAda karatAM bahu ja vadhAre duHkhadAyaka nIvaDe che. keNa jANe ke re chUpI rIte kara bharavo baMdha karI nIlamaNinA AkhA zarIramAM mAthuM sauthI hAsilapura mA la pote kharIdI lIdho te huM jANI moTuM hatuM. tene jotAM ema jaNAtuM hatuM ke vidhAtAe zako nahi! eka pAtaLI lAkaDI vacce phUMka mArI tenI Toca - zazIe Azcarya pAmI kahyuM, "phariyAda nahi upara eka moTo parapoTo phuTADyo che. dAktara pUrNa karo ?" vakhatovakhata zaMkA prakaTa karatA ke chokaro evA jayagopa le kahyuM, "bhAI para phariyAda zI rIte parapoTAnI mAphaka ja kSaNabhaMgura ane kSaNasthAyI karuM? ane pha yAda karavA chatAM pariNAma kaMIja nIvaDaze. te ghaNA divasa sudhI belatAM zIkhyo nahi Ave. keLa paisAne kharca thaze eTaluM ja." nahoto. tenuM dilagIra mukhaDuM jotAM jaNAtuM hatuM patinA cina para zraddhA rAkhavI e zazInuM ke tenAM mAbApa teonI moTI uMmarano badhI ciMtAno parama kartavya hatuM paraMtu te A vacano para zraddhA bhAra A nAnA bALakanA mAthA upara caDhAvI gayAM che. rAkhI zakI nahi. tenI najara samakSa A sukhI bahenanI sevA ane prayatnathI nIlamaNi vipa saMsAra, premI gRhasthAzrama atyaMta bIbhatsa AkAra ttino kALa pasAra karI cha varSano thayo. dhAraNa karI u . je saMsArane te parama AzrayanuM kArataka mAsamAM bhAIbIjane dahADe navIna jAme, sthAna mAnatI te ekAeka tenI najare niSphara svAcAra ane eka lAla kinAranI dhotI paherAvI, thanI jALa je lAgyo. e jALa bane bhAIbahenane bAbu banAvI zazI nIlamaNine cAMllo kare che e gherI vaLI hatI. e ekalI che, bAI mANasa che. daramiyAna pelI spaSTabhASiNI pADozaNa tArAe AvI asahAya nIla NinuM rakSaNa kevI rIte karavuM e tenA vAtavAtamAM zazI sAthe laDAI macAvI mUkI. dhyAnamAM keme thI na UtaryuM. jema jema te vicAra teNe kahyuM, "chUpI rIte bhAInuM satyAnAza vALI karavA lAgI te ma tema bhaya ane ghaNathI vipanna vaLI jAheramAM Ama bhAIbIja UjavavAthI zo bALaka pratyenA aparisIma snehathI tenuM hRdaya pari. phAyado ?" pUrNa thaI ga . tene lAgyuM ke je huM upAya A vAta sAMbhaLatAM zazI vismaya tathA krodhathI jANatI hatI. lATa sAheba pAse araja karata, je indriyone gulAma nathI, jene sukhasagavaDo bhogavavAnuM vyasana nathI, te nItinA bhege dhana meLavavAnuM pasaMda nahi kare.
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 ] jI mAkalI eTaluM ja nahi paNa mahArANIne bhAInI milakata bacAvata. mahArANI ke : nIlamaNi vArSika sAtasA aThThAvana rUpiyAnuM hAsilapura mahAla vecAvA deta nahi, UpajavALA A pramANe zazI jyAre ekAH .ka mahArANI pAse jaI paheAMcI peAtAnA phA"nA TekarA diyarane saMpUrNa kabaje karavAneA upAya vikAre che tyAre akasmAt nIlamaNine tAva AvavA lAgyA taivAraMvAra elAna anI javA lAgyA. AzIrvAda jayageApAla gAmanA eka dezI vaidane khelAvI lALyeA. zazIe sArA dAktarane kheAla ravA vinatI karavAthI jayageApAle kahyu', krama, me nIlAla ka Ache. hA zayAra che! ' zazI tene page paDI, AkarAmAM ApI sArA dAktarane kheAlAvavAnuM va jayageApAle kahyuM, ' vAru, zaheramAM dAktarane melAvavA mAkalu chuM.' zazI nIlamaNine kheALAmAM laI paNa tene ghaDIbhara vIlI mUkatA nathI; e dUra jAya evA bhayathI te tene paDayo che; eTaluM ja nahi paNa UMdhama cheDe pakaDI rAkhe che. AkarA kasama vavA lAgI. hamaNAM ja . nIlamaNi vakhata che te pakaDI rAkhI paNa te tenA AkhA divasa AvI sthitimAM gALyA bAda saMdhyAkALa vakhate jayageApALe AvI ka, ' zaheramAM dAktara hAjara nathI. te dUra kAI daradI jovA gaye che.' enI sAthe e paNa jaNAvyuM ? 'mukamAne lIdhe mAre Aje ja khIje sthaLe jatuM che; huM meAtIlAlane kahI jAuM chuM. te niyasara AvI rAgIne joI jaze.' meLavI letAM acakAze nahi. rAtre nIlamaNi UMdhanA dhenamAM je tema bakavA lAgyA. khIje divase savAramAM zazI kapaNu vicAra na karatAM rAgI bhAta laI naukA para yaDhI zaheramAM jaI pahoMcI. dAktara dhera ja hatA. I rAgIne tapAsavA gayA naheAte; gRhasthanI kula vyu joI teNe tarata tene rahevAnI gAThavaNa karI dIdhu . eka dharaDI vidhavAnI saMbhALa nIce zazIne tyAM ja rAkhI ane je iMdriyAnA gulAma ane sukhasagavaDAnA [ sapTembara 1969 chekarAnI sAravAra zarU karI dIdhI. khIje divase jayageApAla AvI pahoMcyA. gussAthI lAlaceALa thaI teNe te ja kSaNe strIne peAtAnI sAthe AvavAnuM jaNAvyuM. strIe kahyuM 'mane kApI kakaDA karI nAkhazeA tApaNu huM hamaNAM nahi AvuM; tame mArA nIlamaNine mArI nAkhavA mAgeA che. ene mA nathI, Apa nathI; mArA sivAya bIjuM kAI nathI. huM tenuM rakSaNa karIza.' jayageApAle gusse thaI kahyuM, 'te| pachI ahIM' ja raheje, mAre ghera pAchI na AvatI. ' zazI uzkerAI jaI khelI, 'dhara tamAruM ke mArA bhAInuM ?' * jayageApAle kahyuM, * vAru, te joyuM jaze!' zerInA leAkeA A banAva saMbadhI gheADA divasa khUba carcA karavA lAgyA. pADAza tArAe AvI kahyuM, 'patinI sAthe kajiyA karavA hAya tA dhera esI kara ne bApu; dhara cheADI javAnI zI jarUra che ? game tevA teAya pati teA kharA ne !' sAthe je kaMI paisA hatA te badhA kharacI dhareNuMgAMDuM' vecI zazIe tenA bhAI te mRtyunA mukhamAMthI cheADAvyA. e vakhate tene khabara maLI ke dArigrAmamAM tenI jeTalI jamIna hatI, je jamIna upara tenA dharanA aAdhAra hatA, jenI vArSika Upaja dADheka hajAra rUpiyA AvatI e jamIna jamInadAra sAthe maLI jayagApAle peAtAnA nAme caDhAvI lIdhI che. atyAre e badhI jamIna tenI che; zazInA bhAInI nahi. rAgamAMthI sAjo thayA bAda nIlamaNui karuNa kaMThe kahevA lAgyA, ' bahena, ghera cAla.' tyAM tenA seAkhatI bhANeja mATe tenuM mana caTapaTa karI rahyuM hatuM. tethI te vAraMvAra kahevA lAgyA, 'bahena, ApaNA e dhera cAla.' zmA sAMbhaLI zazI raDavA lAgI. ApaNuM dhara vaLI kayAM che ? paraMtu raye zuM vaLavAnuM hatuM ? pRthvI para bahena sivAya tenA bhAInuM bIjuM kAI nahotuM. bahu vicAra karyAM bAda te AMsu lUchI DepyuTI maeNjisTreTa tAriNI vyasanI che, te nItine tyAga karIne lAbha
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 15 [3] sapTembara 1999 ] bahena . bAbune ghera jaI tenI strIne laI paDI. para besADI te sthAnika hakIkata pUche che. jayagopAla DepyuTI bAbu jyagopAlane oLakhatA hatA. potAnA gAma sAmAnya manuSyo samakSa A gauravakuLavAna gharanI bairI ghara bahAra nIkaLI milakata zALI Asana adhikAra karI manamAM manamAM phulAya saMbaMdhamAM pati sAthe vAdavivAdamAM Utare e tene na che ane mana mAM vicAre che ke A vakhate cakravartI gamyuM. teNe tene bhulAvI rAkhI tarata ja jayagopAlane agara naMdIma che keAI AvI caDhe te ghaNuM sAruM. patra lakhyo. jayagopAla sALA sAthe tenI strIne e vakhate nIlamaNine sAthe laI eka ghUmaTAvALI baLapUrvaka naukA para caDhAvI ghera laI gayo. strI maeNjisTre sAme AvI UbhI rahI. teNe kahyuM, pati patnI vacce bIjI vAranI judAI pachI pharIthI "sAheba, ta rA hAthamAM mArA A anAtha bhAIne A bIjI vAra meLApa thayo! jevI vidhAtAnI marajI. sepI jAuM . tame ene bacAvo !" ghaNA divasa pachI, ghera pAchI AvyA bAda sAheba potAnA e jANItA moTA mAthAvALA jUno mitra maLatAM nIlamaNi bahu AnaMdathI ramavA gaMbhIra svala vinA bALakane joI ane strIne koI lAgyo. tene A nizciMta AnaMda joI zazInuM hRdaya kuLavAna ghara strI mAnI tarata ja UbhA thayA ane aMdarakhAnethI cirAI javA lAgyuM. kahyuM, "Apa taMbumAM cAle." strIe kahyuM, "mAre je kaMI kahevAnuM che te ziyALAmAM maeNjisTreTa sAheba gAmaDAmAM pharavA ahIM ja ka za." nIkaLyA che. zikAra khALavA mATe gAma bahAra taMbu jage dAla phIkA moDhe taraphaDavA lAgyA. kutUhalI nAkhI paDyA che. rastAmAM sAthe nIlamaNine meLApa gAmanA leke mAre navAIpUrvaka comerathI gherAIvavyA. thayo. bIjA bALake tene joI cANakyanA blekanuM sAhebe seTa ugAmatAM ja badhA bhAgI gayA. kaMIka parivartana karI nakhI, daMtI, jaMgI vagere sAthe zazI ane hAtha pakaDI e mAbApa vinAnA sAhebane paNa joDI dUra cAlyAM gayAM, paraMtu gaMbhIra bALakane ba ! ItihAsa athathI iti sudhI kahevA svabhAvane nIlamaNi acaLa Ubho rahI kutUhala sAthe lAgI. jaya pAla vacce vacce aDacaNa nAkhavAnI sAhebane nihALavA lAgyo. taiyArI karavA tatpara thato paNa maeNjisTreTa gusse thaI sAheba navAI pAmI tenI pAse AvyA. pUchyuM, garjanA karI veThate, "cupa rahe!' chevaTe teNe seTInA tuM bhaNe che?' agrabhAga va tene khurazI choDI sAme AvI UbhA bALake mUMge mee mAthuM halAvI hA pADI. rahevAnuM ja vyuM. sAhebe pUchayuM, "kayuM putaka bhaNe che?' jayage vAla manamAM zazIne seMkaDo gALo bhAMDato nIlamaNi pustaka zabdane artha na samajyo, sAme AvI bho. nIlamaNi bahenane vaLagI rahI badhuM te maeNjisTreTanA mukha sAmuM joI rahyo. sAMbhaLavA 9 e. maeNjisTreTa sAheba sAthenI A oLakhANanI zazI vAta pUrI thaI eTale maeNjisTreTe jyavAta nIlamaNie atizaya utsAhapUrvaka bahenane kahI. gopAlane ke lAka prazno pUchyA ane tene javAba bapore pUra bahAramAM taiyAra thaI jayagopAla sAMbhaLI ghI vAra sudhI mU gA rahyA bAda teNe zazIne maeNjisTreTa sAhebane salAma karavA gayo che; vAdI, saMbodhI kaj, "beTA, amuka jo ke mArI prativAdI, caparAzI, konTebalaH comera medanI jAmI pAse cAlI zake nahi, paNa tame nizcita rahe. che. sAheba garamIne lIdhe taMbunI bahAra khullI chAyAmAM A saMbaMdha je kaMI karavAnuM che te huM karIza; tame kempa Tebala nAkhI beThA che ane jayapAlane khurasI tamArA bhA ne laI khuzIthI ghera jA !' paropakAra kare-bIjAnI sevA karavI ane tema karavA mAM jarAye moTAI na mAnI levI, e ja kharI moTAI ane kharI keLavaNI che.
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 ] AzIvAda - - ' [ sa mbara 1969 zazIe kahyuM "sAheba, jyAM sudhI tenuM potAnuM eTaluM kahI tene AliMgana karI, tenA mAthA ghara tene pAchuM na maLe tyAM sudhI tene ra laI javAnuM para hAtha mUkI keI paNa rIte cheDe choDAvI te jatI sAhasa huM uThAvI zakatI nathI. are tene tame rahI. sAhebe nIlamaNine DAbA hAthe pakaDI rAkhe. tamArI pAse nahi rAkho te ene kAI bacAvI te bahena, bahena' kaheto UMce avAje raDavA lAgyo. zakaze nahi." zazI ekavAra pharIthI tenA tarapha jaI jamaNo hAtha sAhebe kahyuM, "tame kyAM jaze ?' laMbAvI tene mUMguM AzvAsana ApI phATatA hRdaye zazI kahevA lAgI, "huM mArA patine ghera cAlI gaI.. jaIza. mArI ane ciMtA nathI." vaLI e bahu kALanA ciraparicita purAtana sAhebe hasatA vadane gaLAmAM pAdaLiyAvALA, gharamAM patipatnIne meLApa thayo. jevI daivanI IcchA! kALA, gaMbhIra, zAMta, mRdu svabhAvavA e baMgALI paraMtu A meLApa bahu na Takyo. kAraNa ke chokarAne sAthe rAkhavAnuM kabUla karyuM A banAva pachI thoDI ja mudatamAM eka divasa savAramAM zazI javA lAgI eTale nIlama ie tene cheDe gAmanA lokone samAcAra maLyA ke rAtre zazI kaeNlerAthI pakaDo. sAhebe kahyuM, "bhAI, tu jara bIza nahi. bharaNu pAmI che ane rAtorAta tenA agnidAhanI kriyA ahIM Ava!' ' thaI cUkI che. ghUmaTAmAM AMsu lUchatI lUchI zazI kahevAya chUTA paDatI veLA zazI bhAine vacana ApI lAgI, "mArA vahAlA bhAI, jA. pachI huM tane . gaI hatI ke pharI meLApa thaze. e vacana kaye sthaLe maLIza !' paLAyuM che te ame jANatA nathI. dharmAcAryonI pAchaLa pAchaLa pharavAthI ke dhArmika kathApravacane sAMbhaLavAthI ja kaMI satyanuM svarUpa samajAtuM nathI. te vyakti potAnAM kartavya egya rIte nItipUrvaka bajAve che tene satya vicAro ApoA5 sUjhe che, tenuM aMtara satyanA anubhavathI ApoApa ja bharAI jAya che. kAya-kAraNa e mahAvanamAM thaI huM cAlyo jato hato. tyAM mArI najara eka mahA sabhA 5ra paDI.. vanamAM sabhA kenI heya? vRkSanAM mULiyAonI masabhA bharAI hatI. ane e sabhAmAM aTTahAsya ane kaTAkSa-hAsyanI mahephila jAmI hatI : hasatAM mULiyAMone meM pUchyuM; "e bhalAM mULiyAM! Aja kI tame vyaMga-hAsya, kaTAkSa-hAsya ane aTTahAsya kare che ? tamAre vaLI hA ya hAya kharuM?" mArA A praznathI sabhAmAM sta dhatA chavAI gaI eka ati vRddha maLiyuM be lI UThayuM, "bhAI! Aje ame mAnavajAtanI anAvaData-2tAnatA para hasIe chIe. tame roja haso te ame keka vAra te hasIe ne! je ame jamInamAM daTANa, dhU mAM re nANAM, aMdhakAramAM purANa ane vRkSane khullI havA ane prakAzamAM mokalyuM. Aje e vRkSa para phaLa Ave che, tyAre DAhI kahevAtI mAnavajAta, e vRkSa ane phaLone vakhANe che ane dhanyavAda A che, paNa enA utpAdakane te sAva ja bhUlI jAya che. are ! amane to sadA anAmI ja rAkhe che ne yAda paNa kaI karatuM nathI. ' . eTale, amane badhAne Aje hara tuM AvyuM ke juo to kharA, A DAhyA mANase nI gAMDI buddhi!-je kAryane jue che paNa kAraNane saMbhArata paNa nathI ne samajatI paNa nathI!" emanI A vAta sAMbhaLI mane miDiyAM mAbApanA zaherI chokarA yAda AvyA!
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahArAjanI vAto zrI ravizaMkara mahArAja sukhadu:kha to mananA ghATa enI vaparAza vadhe che. pahelAM tela so rUpiye ghaNuM varSa pahelAMnI vAta che. huM mArA eka maNa maLatuM, tyAre paNa karakasarathI vAparatA. ane mitra sAthe emanA eka mitrane tyAM amadAvAda Aje jyAre tela mA rUpiye kilo maLe che, tyAre zaheramAM Utaryo hate. e zrImaMta hatA. emane thALImAM telanA revA cAlatA hoya che. gAMdhIjInAM darzana karavAnI bahu IcchA. ziyALAnI ane thALImAM bagADe paNa keTale thAya che ! Rtu hatI. kaDakaDatI ThaMDImAM savAre vahelA ame pahelAM eka dANo paNa iMDAto to mA kahetI ke traNeya jaNa sAbaramatI AzramamAM javA nIkaLyA. je chaDIza to gavAna pAMpaNe pAMpaNe tArI pAse zeThe garama koTa paheryo hato, chatAM ThaMDIthI emanuM mIThuM viNavaze. jo A bagADa rokAya toye kare zarIra dhrujatuM hatuM. mArI pAse mane zobhe evI maNa anAja A che bacAvI zakIe. dareka jaNa eka kAmaLI hatI. mane TADha nahAtI vAtI, eTale divasamAM traNa va ta thaIne rUpiyAbhAra anAja kAmaLI meM zeThane ApavA mAMDI. paNa emaNe na bacAve, toye 45 karoDanA A dezamAM varase 9 karoDa lIdhI. paraMtu huM joto hato ke emanuM zarIra maNa dANa bace. prajatuM hatuM. meM pharIthI kAmaLI levA Agraha karyo, A badhuM ra henanA hAthamAM che. teo karapaNa emaNe nA pADI. kasarathI ghara calA to dezane phAyado thAya. Aje Ama be-traNa vAra meM Agraha karyo, paNa zeThe to kaI cIja vinA jarIka calAvI levAnuM ApaNe kAmaLI lIdhI nahIM. mArA mitra jarA vyavahAra zIkhyA ja nathI. mane yAda che ke eka vAra tagInA kuzaLa hatA. emaNe pAchaLa rahIne dhImethI mAro vakhate amArA gha mAM AmalI khUTI gaI, to mArI hAtha dabAvI sAnamAM kahyuM: "have chAnA rahe ne!" mA kAIne tyAM pAgavA nahetI gaI. AMbe Avyo tyAre mane khabara paDI ke A bharavADanI kAmaLI tyAra pachI dALa kerI nAkhavA mAMDI. paNa tyAM jevI mArI kAmaLI e zrImaMtanA zarIra upara kevI sudhI to ame paTAza vinAnI ja dALa khAdhI. lAge! Ama keka cIja vinA calAvI levAnI paNa Teva huM vicAramAM paDyo che, je kAmaLI mane sukha pADavI joIe. mANase na uDAu, na te kaMjUsa ApatI hatI, te zeThane zaramAvanArI hatI; paNa thavuM, paNa karakasa yA to thavuM ja joIe. ane e ja kAmaLI je koI garIbane ApI hota to? AmAM Teva pADavAnI jarUra che. nAnapaNathI ApaNane jamaNA hAthe khA nI Teva paDI gaI che, tema mAene to suMdara zAla ja lAgata. mane thayuM, sukhaduHkha jevI duniyAmAM koI cIja nathI. sukhaduHkha bApe nAnapaNathI chokarAMone karakasarathI jIvavAnI Teva pADavI joI. . apekSAe che. e to mananA ghATa che. gharane AdhAra bahene para dAnano mahimA ghara kema calAvavuM e bahene upara AdhAra ApaNe jJA no mahimA te ghaNo gAIe rAkhe che. Aje badhe taMgI-taMgInI bUma paDe che, chIe, paNa jJAna kharo artha ApaNe samajI levo temAM bahenane paNa thoDo vAMka che. bahene tANI- joIe. pustaki mAhitI ekaThI karavI ke DigrI tUsIne ghara calAvatAM zIkhe to theDI taMgI ochI meLavavI e kaI jJAna nathI. jJAna to A badhAthI thAya Aje ApaNe tyAM anAja ne tela khUTayAM che. sAva AgavI cI. - che. kharuM jJAna to te kahevAya, enuM eka kAraNa e paNa che ke pahelAM karatAM Aje jemAM pitA paNuM balakula vIsarI javAya, huMpaNuM - sudAmA ane narasiMha mahetAnI garIbAI e satyane prakAza prApta karavA mATe bhagavAne temane ApelI amUlya bheTa hatI.
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 ] AzIrvAda [ sapTembara 1969 'ogaLI jAya. badhAM karmo sahaja, svAbhAvika ane jarUra paDe che. jJAna ane vivekanI sAthe satya Asaktirahita thAya tyAre jJAna ApyuM kahevAya. nAnAM saMkalpa joDAyela na hoya, te mANasa pAcho DhIla moTAM badhAMya karmo ekasarakhA bhA thI thayA kare. paDI jAya che. saMkalpabaLanA abhAve jJAna phaladAyI jJAnanuM bIjuM lakSaNa che bhAzubhanuM yathArtha nathI nIvaDatuM. bhAna. pitAnuM kalyANa ane kalyANu zemAM che Ama, jJAnane artha mULamAM che samajaNa. e tene viveka karI zakanAra ja khare jJAnI che. jJAnamAM samajaNanI sAthosAtha mANasamAM vivekabuddhine viveka bhaLe che, tyAre te dIpI uThe che. vivekahIna vikAsa thato jAya che. ane vaLI mANasamAM jAgRti hoya to saMkalpa paNa bhaLe che. jJAna, viveka ane jJAna joIe eTaluM khapamAM AvatuM nathI. saMkalpa e traNeyane samanvaya thAya to mANasamAM jJAnane AcaraNamAM mUkavA mATe saMkalpanI ajoDa zakti Ave che. dhana ane indriyenA ra khabhege bhegavatAM bhogavatAM pAmara banI gayela manuSya dAna kare che te paNa paropakAranA hetuthI nahi, paNa pitAne vadhAre dhana ane sukho maLe evA hetuthI kare che. mRdu chatAM kaThora AzramamAM eka aMdha bAI bapore AvI pahoMcI hatI. tene bhIkha mAgatI joIne ghaNAe tene bahAra kADhavA prayAsa karyo, paNa te na gaI. Akhare gAMdhIjIe tene kahyuM; "ahIM bhIkha ApavAmAM nathI AvatI; badhA mahenata kare che. parasevo utare che ne khAvA pUratuM khAya che. tene bhikSA kyAMthI apAya? tuM ahIM rahI zake che, kAMtatAM vaNatAM zIkhI zake che ne tAre roTalo meLavI zake che." jematema karatAM thoDo vakhata te rahI, kAMtatAM zIkhI, paNa pAchI ALasI gaI ne AzramamAM rakhaDavA mAMDa, gAMdhIjIe tene aMdha-AdamamAM mUkavA kahyuM. teNe nA pADI. gAMdhIjIe kahyuM; " mahenata karavI hoya to rahe nahi te aMdha-AzramamAM jAo, huM ciThThI ApuM." pelI bAIe nA pADI. gAMdhIjI UThyA. pelI bAIne hAtha jhAlI daravAje mUkI AvyA. eka bhAIne AgaLa mUkI AvavA kahyuM. pelI bAI deDatI cAlI gaI.. saritAnAM nIra zuklatIrthanAM taTa para sUrya potAnA komaLa kiraNe cAre tarapha pAtharavAnI zarUAta karI hatI. kinAro sAva nirjana hato. eTalAmAM huM tyAM jaI caDhayo. narmadAnAM nIra tvarita gatie cAlyAM jatAM hatAM. mane thayuM ke kaMIka utAvaLanuM ka ma haze eTale jhaDapathI cAlyAM jAya che, paNa jatAM jatAM e pitAnA haiyAnI eka gupta vAta kahetAM gayAM. e AkAzanA tArA jevuM nirmaLa smita karI bolyAM? - mAnavI! tuM pramAdI che, ame udyamI chIe. tuM aneka devamAM Asakta che, ame ekamAtra sAmaramAM ja Asakta chIe. tAruM dhyeya anizcita che, amAruM dhyeya nizcita che. tuM vyaktimAM rAce che, ame samaSTimAM rAcIe chIe. tuM bIjAnA nAnA Sane moTA kare che, ame bIjAnA moTA dezane paNa dhoIne svaccha karIe chIe. tArA samAgamamAM AvanAra ujajavaLa paNa malina bane che, amArA samAgamamAM AvanAra malina paNa ujajavaLa bane che. jA, jA, svArtha mAnava! jA, tArA ne amArA jIvana ke vicAromAM jarAya meLa khAya tema nathI. eTale ja tArA saMsarga. dara javA ame jhaDapabhera sAgarabhaNI jaI rahyAM chIe!
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaganmAtA satI athavA pArvatI zrI "vinAyaka teo te sarva 5 che. eTale temane koIne kailAsamAMthI zivanI AjJA vinA nIkaLIne pratye vera ke virodha che ja nahi. AvA ajAtasatI potAnA mANasa sAthe gaMgAkinAre khAsa UbhA zatru pratye tamArA sivAya bIjuM kANu virodha karAyelA dakSa prajApatinA yajJamaMDapamAM pahoMcyAM. dakSa- dAkhave? tamArA vA jJAnahIna leke ja bIjAnA prajApatie potAnI putrIne ATalA lAMbA samaye saguNone dekhI zakatA nathI; dUdhamAMthI porA I topaNa e abhimAnI pitAe tene bolAvI kADhavAne tamArA lekeno svabhAva paDI gayo hoya sarakhI nahi. dakSa prajApati satI sAthe kaMI na che. je bIjAnA I jevA guNa paNa pahADa jevA belyo, eTale tenuM joIne bIjuM koI paNa satI sAthe gaNe che te ja mahApuruSa che. mArA samartha svAmI bolyuM karyuM nahi. mAtra satInI mAtA ane tenI bhagavAna zaMkara pAvA ja eka mahApuruSamAM paNa bahene e nAchUTake tene uparauparathI bolAvI. jANe tame deSa jovA mAMDyA che. je duSTa mANasa A satInA rUpamAM ahIM koI parAyuM prANI AvI bharAyuM . muDadAla dehane ja AtmA mAne che te hamezAM IrSyAhoya evuM lUkhuM lUkhuM vartana sau kaI satI pratye vaza banIne mata bhAjanonI niMdA kare che. paraMtu dAkhavatuM hatuM; AthI satIne khUba ja mAThuM lAgyuM. mahAtmAonI cara suraja AvA niMdAkhera pApIonA tene potAnA pati bhagavAna zaMkare kahelI badhI vAto tejane nAza kare che samartha hoya che. jemanuM "ziva' yAda AvavA lAgI. tene thayuM: "AnA karatAM to eTaluM be akSara ' nAma vAtacItanA prasaMgamAM paNa bhagavAna zaMkaranuM kahyuM mAnIne na AvI hota to jIbha para AvI naya to evuM nAma lenAranAM badhAM sAruM hatuM.' pApa tatkALa nA. pAmI jAya che, jemanA zAsanane A yajJamAM satInA dekhatAM ja bhagavAna zaMkarane keAI ullaMghI zaka' nathI ane jemanI kIti paramatemanA hakkano bhAga na ApIne temanuM ghora apamAna pavitra che, tevA maMgalakArI "zivane tame deSa karavAmAM AvyuM. potAnA apamAna karatAM paNa rAkho cho te eka meTuM Azcarya che. AthI sAbita potAnA samartha patinuM A rIte karAyeluM ghora thAya che ke tame pote ja amaMgalasvarUpa che. are, apamAna satIne khUba ja vadhAre pramANamAM sAlyuM. mahApuruSonAM marUpI bhramara brahmAnaMdanuM rasapAna temane potAnA pitA pratye khUba ja roSa caDyo; karavA mATe jemane caraNukamaLanuM niraMtara sevana kare krodhamAM temanI AMkho evI lAlacoLa thaI gaI che ane potAnA bhaktonI jeo badhI zubhecchAo purI kare che te rezvabaMdhu bhagavAna bhUtanAtha sAthe jANe te hamaNu ja sarva jagatane bhasmIbhUta karI nAkhaze ke zuM? potAnA svAmInI patnIne Avo tame vera bAMdhyuM che, e tamArA mATe kharekhara roSa satInI sAthe AvelA zivajInA pArSada paNa durbhAgyanI vAta che. tame kahyA kare che ke mArA kaLI gayA ane teo pote dakSa prajApatine Ane svAmInuM te na ma ja mAtra "ziva' che, bAkI barAbara daMDa devA mATe tatpara banI gayA. paraMtu temano veza mahA ! a-ziva, abhadra, amaMgaLa che; satIe temane tema karatAM vAryA ane tyAM hAjara kema ke teo narama DonI mALA, citAnI bhasma ane thayelA saunA dekhatAM satIe potAnA garviSTha pitAne parIo dhAraNa karIne, jaTA chUTI mUkIne bhUtasaMbhaLAvyuM : pizAco sAthe za zAnamAM vAsa kare che; paraMtu mANa"pitAjI, bhagavAna zaMkara saunA priya AtmA sanA veza sAmuM teyA karatAM tenA hRdaya sAmuM jovuM che; temanAthI vadhe evuM A duniyAmAM bIjuM kaMI joIe. mazA mAM vasanArA e ja zive vakhata nathI. temane to kaI vahAluM ke davaluM nathI. Age devone bacAvavA mATe haLAhaLa jhera pIdhuM ane je indriyone gulAma ane dunyavI sukhone vyasanI che, te e sukhasagavaDonA suMvALA AvaraNamAM rahIne kadApi satyanA yathArtha svarUpane pAmI zakato nathI.
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 ]. AzIrvAda [ sapTembara 1969 nIlakaMTha banyA. brahmA ane viSNu jevA mahAna devo ja tana, mana ane prANuthI dhyAna dharyuM hatuM ane mArA samartha svAmInuM pUrepUruM mAna sAcave che patinuM dhyAna dharatAM dharatAM ja temaNe potAnA ane teo temanI pUrepUrI kima AM ke che. paraMtu jIvanane tyAga karyo. e kharuM che ke mahAna vyaktio ja mahAna vyakti- A rIte potAnA aMta samaye paNa satIe onI kiMmata karI zake che. are mane to tamArA bhagavAna zaMkara pAse AvuM varadAna mAgyuM hatuM : para eTaluM badhuM mAThuM lAgyuM che ke mArA svAmI "janma janma bhagavAna zaMkaranA caraNomAM mArA bhagavAna zaMkaranI niMdA karanAra tamArAmAMthI utpanna anurAga ho !" thayela mAre A deha have huM vA vAra nahi dhAraNa satI marata hari sane bahu mAgA, karuM! je bhUlathI koI dUSita ane khAvAmAM AvyuM janama janama ziva pada anurAgA, hoya to UlaTI karIne tene kADhe nAkhIe to ja * (tulasI-rAmAyaNa) dehazuddhi thaI zake tevI ja rIte mArI Atmazuddhi AthI pharIthI girirAja himAlayane tyAM satI mATe mAre tamArAthI utpanna thaye che mAro A deha pArvatIrUpe jamyAM ane temaNe bhagavAna zaMkarane bhasmIbhUta karI nAkhavo paDaze. mArA svAmI kaI pharI pati rUpe meLavyA. satIno A divya pativAra majAkamAM paNa mane "dakSakamI', 'dAkSAyaNI" prema bhAratanI strIo mATe Adarza banI gayo che. evA nAmathI pokAre che, tyAre mAro jIva baLIne Aje ghera ghera satIpUjAnuM je mAhAsya manAya che khAkha thaI jAya che, kema ke e nAmano tamArA te dakSa prajApatinAM A pavitra kanyA satInI pati nAma sAthe saMbaMdha che. eTale have ApanA dehamAMthI pratyenI Adarza zraddhA ane apUrva bhaktine lIdhe utpanna thayelA maDadaDatulya bhAra A dehano huM ja che. gaMgAkinAre je sthAne satIe potAno deha tyAga karuM chuM, kema ke mAre mAM e kalaMkarUpa che." choDo hato, te Aje paNa "sainika tIrtha'nA yajJamaMDapamAM saunA dekhatAM A pramANe kahIne pavitra tIrthadhAma tarIke oLakhAya che. . satI cUpa thaI gayAM ane uttara dizAmAM meM karIne satI pArvatI besI gayAM. temano deha pILA rezamI vastra vaDe ema kahevAya che ke devI pArvatI ja pUrva DhaMkAyelo hato. akho baMdha karIne te dhyAnamAM janmamAM bhagavAna zaMkaranI prathama patnI satIdevI hatAM. sthira thaI gayAM. bhagavAna zaMkare satInA je dehane jyAre bhagavAna zaMkaranAM prathama patnI satIdevI jIvatAM vAraMvAra khUba ja mAnapUrvaka tAnA kheALAmAM hatAM ane bhagavAna zaMkaranA saMsArane svarga banAvatAM sthAna ApyuM hatuM te ja dehane satI pitAnA hatA, tyAre himAlaya pradezamAM eka samartha rAjA nidAkhora pitA pratye krodhe bharAIne tajI devA rAjya karatA hatA. e rAjA himAlaya parvata jevA bhAgatAM hatAM; eTale temaNe pita nA samasta ava- aDaga hatA, eTalA mATe kema teo himAlayayamAM agni ane vAyunuM AvAhana karyuM. e pachI rAjanA nAme ja jANItA thayA. vaLI temanuM rAjya te pitAnA svAmI jagadguru pagavAna zaMkaranAM parvatapradezamAM hovAthI teo "parvatarAja'nA bIjA caraNonuM dhyAna dharavA lAgyAM. te sivAya bIjI nAme paNa oLakhAtA hatA. himAlayarAjane menAdevI vastunuM temane bhAna na rahyuM. e ja samaye svabhAvathI nAmanAM suzIla rANI hatAM. eka vAra rANI menAdevI ja niSpApa e temane deha hogAgnithI baLIne pharatAM pharatAM kelAsapradezamAM jaI caDyAM, tyAM temaNe bharama thaI gayA. bhagavAna zaMkaranAM dharmapatnI satIdevIne eka Adarza A pramANe e pativratA satInI IhalokanI gRhiNInA svarUpamAM joyAM. ethI menAdevInA manamAM lIlA pUrI thaI. jIvanabhara temaNe potAnA patinuM svAbhAvika IcchA jAgI: "mArI kUkhathI A satI dhana ane idrinA hogo ane sukha sagavaDe bhegavatAM bhogavatAM mANasa pAmara, svAthI ane satyanA anubhavathI vaMcita banI jAya che.
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ sapTembara 1969 ] saMto athavA pArvatI [ 21 jevI sulakSaNA kanyA janme to kevuM! sAcA hRdayathI smita sAthe Ika marmabharI vANImAM teo bolyAH prabhune mArI avI ja prArthanA che.' parvatarAja, mArI A pArvatI sarva guNonI khANuM menAdevInA sAcA hRdayanI IcchA prabhue pAra che. prakRtithI ! suMdara, suzIla ane samajaNI che. pADI ane satIdevI jevI ja eka sulakSaNI kanyA AgaLa jatAM 6 umA, aMbikA ane bhavAnI ItyAdi emanI kUkhe a tarI, eTale bhagavAna zaMkaranAM ja judAM judAM nAmathI jANItI thaze. tenAmAM sarve sArA bIjAM dharmapatnI banavAnuM bhAna paNa rANI menAdevInI lakSaNe najare paDe che. te potAnA patinI hamezAM A kanyA-kuMvarIne ja maLyuM. prItipAtra rahe che. tenuM saubhAgya paNa cheka sudhI A kanyA te ja pArvatI. parvatarAjanI kanyA akhaMDita rahe . A chokarI tenI mAtAnI kUkha hevAthI te "pAtI" nAme oLakhAya che. vaLI ujALaze. sa ya jagatamAM e pUjAze. rAjana, A girijA," "zailajA' evA nAme paNa teo eLa- . pramANe tamAre kuMvarI sarva prakAre bhAgyazALI che; khAya che. A uparAMta temane vAna evo goro hato paraMtu tenA viruddhamAM paNa eka vAta che. e paNa ke teo "gaurI' nAme paNa oLakhAya che. A sivAya mAre tamane kaI vI joIe. tene pati mAna apamAnanI umA" nAme paNa teo jANatAM che. paravA na rApara tAro, guNaavaguNanI paNa paravA na - nAnakaDAM pArvatI dhIre dhIre caMdrakaLAnI jema rAkhanAro, mA pitAvihoNe, udAsIna, koI jAtanA moTAM thavA lAgyAM. e jema jema moTAM thatAM hatAM saMzaya vagarane jogI, jaTAdhArI, koI jAtanI kAmanA tema tema temano deha vadhu ne vadhu suDoLa ana sohAmaNA vagarane, la ga ii vALanAra ane amaMgaLa vezabhUSAbanato jato hato; vaLI svabhAve paNa teo atyaMta vALo haze. ke jANe kema tamArI A putrInA hAthamAM premALa hovAthI saune temanuM darzana priya lAgatuM hatuM. AvI ja bhA rekhA paDelI che." mAtApitA-rAjArANI to temanI A "rUpe rUDI ane nAradamu nA mukhathI AvI vAta sAMbhaLIne guNe pUrI" evI pArvatIne jotAM dharAtAM ja nahetAM; parvatarAja a menAdevI bane aMtaramAM bahu duHkha kuMvara karatAM paNa A kuMvarI para temane adhika heta anubhavavA lA yAM; paraMtu koNa jANe kema, nAnakaDAM kudaratI rIte ja UpajatuM hatuM. pArvatI vize ghaNI pArvatI A ta sAMbhaLI ghaNa AnaMdita banyAM, UDatI vAto devarSi nAradanA kAne paNa AvI hatI; kema ke prakRtina e bALAne pahelethI ja kudaratane temane paNa pArvatIne nIrakhavAnuM ghaNuM mana hatuM. kheLe ramavuM matuM hatuM, ane Avo koI virakta eTale nAradajI pharatA pharatA eka vAra himAlayapradezamAM saMnyAsI je pati maLe te pitAne hamezAM kudaratanA AvI caDyA. pArvatInA pitA parvatarAje temane khoLAmAM khela nuM anAyAse maLI rahe, evI temanI uttama AdarasatkAra karyo ane UMcA Asana para icchA hatI. temane besADyA. devarSi nArada potAnA mahele padhAryA, parvatarA ne udAsa joIne nAradajI bolyA: eTale parvatarAje potAnI lADalI kuMvarI pArvatIne parvatarAja, ke tamane kahyuM e ja vara tamArI pitAnI pAse bolAvI ane temane nAradamuninA pArvatIne maLaH emAM saMdeha nathI, paraMtu varanA caraNomAM praNAma karAvyA. e pachI hAtha joDIne je guNa meM batAvyA te badhA mane zivamAM mAluma parvatarAje nAradajIne pUchayuM: "munivara, Apa to paDe che. je di sAthe pArvatInuM lagna karAvavAmAM bhUta, bhaviSya ane vartamAna-traNe kALanA jANanArA Ave te temane AvA dene paNa sarva leke guNe che. kRpA karIne mArI A lADakI kuMvarInuM bhAvi samAna ja lekha . vaLI ziva sAhajika rIte ja samartha kevuM che e jarA batAvaze ?' che; vaLI teo eka moTA devatA che. mATe temanI nAradajI to trikALajJAnI hatA ja. meM para sAthe A kara nuM lagna sarva rIte kalyANurUpa nIvaDaze. paropakAra ke parahitanI bhAvanAthI nahi, paNa pitAne puNya thAya ane vadhAre sukhabhoge tathA lAbha thAya evA hetuthI dAna karanArAo kevaLa rIba pAmaro ja che.
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 ] AzIrvAda [ sapTembara 1968 je ke mahAdevajIne prasanna karavA mATe zuM kaThaNa tapa sevA levAmAM temaNe khAsa kaze vAMdho lIdho nahi karavuM paDe. paNa evuM tapa karavAthI temane "AzutoSa" ane temanI sevA svIkArI. ziva vicAratA hatAH nAma pramANe teo tarata ja prasanna thaI jAya che. "sAcA hRdayathI A bicArI mArI sevA karavA ahIM je tamArI kuMvarI mahAdevajIne tapa vaDe prasanna kare, sudhI AvI che, temAM tenAM mAtApitAnI paNa saMmati to teo game tevI Apattine TALI zakavA samartha che, eTale tene nA kahI tenuM dila dUbhavavuM e barAbara che. teo kapAnA sAgara ane sevakena manane prasanna nathI. vaLI AvI saraLa, zuddha ane nikhAlasa hRdayanI rAkhavAnI vRttivALA che." kanyAne Dara paNa ze ?" | ATaluM kahIne nArada potAnI reNu vagADatA pArvatI paNa zivanI pUjAmAM barAbara lAgI vagADatA tyAMthI brahmaka bhaNI cAlI nIkaLyA. gayAM. darare ja te pUjA mATe phUla cUMTI lAvatAM, yajJanI pArvatIe pitAnuM tapa kyAre zarU karavuM tene vedIne lIMpIgUMpIne svaccha rAkhatAM ane zivanA keAI suyoga parvatarAja zodhavA lAgya. nityakarma mATe jaLa ane darbha vagere lAvIne taiyAra A bAju jyArathI mahAdevanAM prathama patnI rAkhatAM hatAM. A rIte teo niraMtara zivanI sevA satIe pitAnA hAthe patinuM a bhAna thavAthI uThAvatAM hatAM, chatAM temane jarAke thAka jevuM lAgatuM gAgnithI pitAnA dehane bhasma kI dIdhA hato, nahetuM; ziva pratye evI temanI bhakti hatI. tyArathI mahAdeve bIjuM lagna karyuM nahotuM . bhogavilAsa A ja arasAmAM tArakAsura nAmanA eka moTA tarapha temanI pahelethI ja vRtti nahotI saMsAra temane - rAkSasane trAsa bahu vadhI gayuM hatuM. tenuM bAhubaLa, khAsa gamato nahoto. himAlayanuM e suMdara zikhara pratApa ane teja khUba ja pramANamAM hatuM. teNe sarva zodhI kADhIne temaNe tapa karavA mAM yuM hatuM. tyAM leka ane kapALAne jItI lIdhA hatA. khuda devalAke temanI sevAmAM temano sadAno sAtha evo pArSada paNa tenAthI trAhi trAhi" pokArI UDyA hatA. prama) nAmano gaNa ane naMdI nAme poThiye hAjara A trAsamAMthI chUTavA de doDaSA brahmAjI pAse ane hatA. parama saMnyAsI evA mahAdeva mAtmasvarUpanA temanI samakSa dhA nAkhI. devone zAMta pADatAM brahmA dhyAnamAM magna hatA. bolyA: "bhagavAna zaMkarathI janmelA putranA parAkramathI bIjI bAju uMmaralAyaka thayelI ' rvatIne laIne ja A daityane nAza thaI zake. e sivAya bIjA parvatarAja mahAdevanI pUjA karavA tyAM hAvI pahoMcyA. koI devamAM A asurane jItavAnI zakti nathI. AtmasamAdhimAM lIna banela mahAdeva nuM parvatarAje dakSakanyA satI parvatarAjane tyAM pArvatInA rUpamAM bhaktibhAve pUjana karyuM. pachI pArvatI' AjJA karatAM janmI che. e pArvatI ja bhagavAna zaMkara mATe supAtra kahyuMH "pArvatI, tArI sakhIo the tuM ahIM kanyA che; paraMtu bhagavAna zaMkare te virakta banI AvIne vasaje ane bhagavAna zaMkaranI pUjA karaje.' ' bhabhUti coLIne himagirinA zikhara upara samAdhi pArvatIne paNa hRdayathI A va tu gamatI ja lagAvI che. eTale temane lagna mATe taiyAra karavA hatI; ane e ja managamatI vastuno patAe Adeza muzkela che. e mATe tamAre devoe ja kaMIka upAya karyo, eTale pArvatInA AnaMdanuM ' chavuM ja zuM? yojavo joIe." yathAsamaye pArvatI potAnI sakhI sAthe tyAM A sAMbhaLIne indrAdi devoe e mATe kAmadevane AvI pahoMcyAM ane hoMzapUrvaka ziva sevApUjAmAM pitAnI dardabharI kahANuM kahIne tene zivanA sthAnamAM lAgI gayAM. mokalyA. vasaMta Rtu Adine paNa kAmadevanI madadamAM jeke zivane keAInI sevA levI palakula catI mUkavAmAM AvyAM. kAmadeva potAnA hAthamAM puSpamaya nahotI, chatAM pArvatI jevA pavitra hRdaya nI kumArikAnI dhanuSya dhAraNa karIne AMbAnA jhADanI eka sArI jIvananA svarUpane vicA karuM chuM ane jIvananAM parivartane jouM chuM, tema tema samajAya che ke tavaMgara thavA ka tAM garIba rahevAmAM vadhAre prakAza maLe che.
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ sapTembara 1968] satI athavA pArvatI [ 23 DALI joI tenA para beThe. tenA hAthamAM A puSpa- thayA ane temaNe zivane darzana dIdhAM. e vakhate maya dhanuSya khUba ja zobhatuM hatuM. teNe potAnAM bhagavAna zrI raghunAthajIe zivane pArvatI sAthe lagna pAMce pAMca bANa barAbara tAkIne zivanA hRdaya upara karavAnuM kahyuM . bhagavAna zrIraghunAthanA vacanane zive lagAvyAM. ethI zivanI samAdhi tUTI ane teo pitAnA mAthe caDAvyuM. jAgI UThyA. zivanA manamAM jabaro khaLabhaLATa ghera AvIne pArvatIe zivane vara tarIke mao ane temaNe akho ughADIne comera joyuM. meLavavA ma Te ghera tapa karavAne daDha nizcaya karyo. tyAM AMbAnA jhADanI eka DALa para pAMdaDAMmAM chupAIne temaNe pita nA A nizcayanI potAnAM mAtApitAne beThelA kAmadeva para temanI dRSTi paDI. ethI teo paNa jANa karI. pArvatInI A vAta parvatarAjane kAmadeva para khUba ja krodhAyamAna thaI gayA ane to cI; paraMtu komaLa hRdayanA rANI menakAdevIne temaNe pitAnuM trIjuM netra kholyuM. temAMthI nIkaLelI A vAta ne na UtarI. temane thayuM: "mArI dhagadhagatI AgathI kAmadeva baLIne bhasma thaI gayo. pArvatI ke, sukumAra che! pATalethI khATale ane ethI sRSTimAM hAhAkAra macI gayo. pitAnA patinI khATalethI Tale te UcharI che. tene komaLa deha ziva vaDe thayelI AvI durdazA sAMbhaLIne kAmadevanI ghora tapazcaya nAM ka kevI rIte sahana karI zakaze? strI rati mUccha khAIne jamIna para DhaLI paDI. nA, huM tene tema karatAM jarUra vArIza.' kaMIka svastha thatAM te rAtI kakaLatI zivanA zaraNamAM AvI. karuNAmUrti zivanuM hRdaya A abaLAne A vicAre rANI menadevInI AMkhamAM AMsu karaNa vilApa sAMbhaLIne pIgaLI gayuM. te bolyA: bharAI A yAM. teNe pitAnI vahAlI pArvatIne "rati, tAre vilApa mArAthI sAMbhaLyo jato nathI. chAtIe laDI ane pArvatInA caritramAM vikhyAta tuM ciMtA karIza bhA. tAro pati kAmadeva mRtyu thayeluM peluM amara vAkaya bolyAM: pAmyo nathI; mAtra tenuM aMga (zarIra) ja baLIne u.. mA" (beTI, evuM kara mA.) e bhasma thaI gayuM che. have te zarIra vinA ja sarva vakhatathI lA mAM pArvatInuM "umA' nAma paDI gayuM. sRSTimAM vyApaka svarUpe raheze. have tenuM aMga paraMtu umA jenuM nAma thayuM te pArvatIne potAnAM (zarIra) nahi rahevAthI te "anaMga'nA nAme oLa mAtApitAne samajAvatAM barAbara AvaDatuM hatuM. khAze. jyAre pRthvIne bhAra utAravA mATe yaduvaMzamAM teNe game tema karIne mAtApitAne samajAvI lIdhAM zrIkRSNano avatAra thaze, tyAre tAro pati temanA ane temane saMmati meLavIne hRdayamAM harSa sAthe putrarUpe pharI avataraze. e vakhate tene potAnuM zivanuM tapa karavA cAlI nIkaLyAM. pArvatIno komaLa khovAyeluM zarIra pharI pAchuM maLaze. * deha kaThina ta pazcaryAne yogya nahoto, chatAM zivanAM zivanuM AvuM kathana sAMbhaLIne rati tyAMthI caraNomAM pe tAnuM zIza samapIne teNe sarva bhogacAlatI thaI. e ja vakhate parvatarAja ahIM AvIne vilAsakoma tAo choDI dIdhI. pote manathI mAnI sakhIo sahita pArvatIne pitAne ghera laI AvyA. lIdhelA e svAmI-zivamAM pAvatIe evuM citta A bAju zivanI daDha bhakti ane kaThora parAvI dIdhuM ke potAnA dehanuM paNa temane bhAna tapazcaryAthI bhagavAna zrIraghunAthajI temanA para prasanna rahyuM nahi. * bhagavAna zrIkRSNanA putra pradyumnarUpe kAmadeva (vi pa caritra ane rahasya AvatA aMke karI avatAra pAmyo hato. evI kathA che. saMpUrNa thaze ) mANasa game teTalA mahAna puruSanA upadeze sAMbhaLe paraMtu jyAM sudhI te potAnAM kartavya yogya rIte ane nItipUrvaka bajAvato nathI, tyAM : dhI tene satyane yathArtha anubhava kadApi thatuM nathI. --
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ janahitaciMtaka dAnavIra zeThazrI jamanAdAsa mAdhavajI tanA jee mAnava ma'dira'nI pravRttio tathA AzIrvAda' mAsikanA sahAyaka ane zubhecchaka che. dhaniSTha zeThazrI bhagavAnadAsa rAmadAsa DAsA zrImatI dhanIbahena bhagavAnadAsa De.sA je 'mAnava ma dira'nI pravRttie tathA AzIrvAda" mAsikanA sahAyaka ane zubhecchaka che
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ mA" zrI upendranAtha "aka putranA hita mATe apAra dhairyathI tatra kaSTa sahana karanAra ane prANa pAtharanAra mAnuM ApaNane ahIM darzana thAya che. sAthe A mAtAne maLelA pati ane putrathI vidhinI je raNa vicitratA prakaTa thAya che te e nArIne vadhu bhavya banAvI rahe che. AvA muzkelInA samayamAM mAnA hRdaya para je jematema paNa cAlI rahyuM hatuM. aMdaranI hAlata game kaI vItI rahyuM hatuM, tene bIjuM kazuM samajI zake teTalI kharAba hoya, toye bahAranI sAkha te evI tema hatuM? keTalIya vAra putra jagatanA vevizALanI ne evI ja rahI hatI. vAta cAlI, paNa paMDitajInI khyAtinA kAraNe paDI jagata potAnAM mAbApano ekane eka putra bhAMgI eka to jagata bIjavara, temAM vaLI chokarAno hato. e nUramahelanI eka hAIskUlamAM sAmAnya bApa zarAbI ane jugArI! evo kayo kasAIbApa zikSaka hatA. paMDitajIe nokarInA divasomAM kaMI hoya ke je pitAnI chokarIne AvA "khAnadAna" paNa jamA karyuM hatuM. proviDaMTa phaMDa pAchaLathI mANasanA gharamAM paraNAvavAnuM pasaMda kare ? AMbAnA zarAbane havAle raI gayuM ane je ekAda-be ghareNuM jhADamAM AMbA pAke che ane kaDavA lImaDAnA jhADamAM hatAM te dhIre dha re jagatanI patnInI mAMdagImAM lIMboLIo! yogya' pitAno putra paNa yogya caudharANIne tyAM vIravI mukAvA lAgyAM. eka tarapha nahi nIvaDe ema keNa kahI zake? durvyasanamAM phasA- ghareNuM khalAsa tha che, bIjI tarapha enI jIvanalIlA vAnI taka to ghaNIye maLI jAya che, paNa bacavAnI pUrI thaI gaI. have A bIjA lagna mATe zuM karavuM, bahu ja ochI maLe che. A eka ja kAraNasara goranA karyAthI ghareNuM lAvavAM, A vAtanI cintA mAne prayatnothI jagatanuM sagapaNa te thayuM paraMtu paMDita- khAI jatI hatI chanI khyAtinA kAraNe tUTI gayuM, ane have jyAre A aMdhakAramAM jagatanI mAne phakta eka bIja' sagapaNa thayuM tyAre lagnanuM ja kaMI ThekANuM taraphathI prakAzanuM kiraNa dekhAtuM hatuM. enA pitA nahatuM. dhanavAna, pratiSThita ane saMpanna mANasa hatA. enA paMDitajIne A vAtanI phikara heya evuM kaMI piyaramAM AvI rIbAI nahotI. jagatanA pahelI nahotuM. A bAbatamAM emaNe kadI vicAra paNa karyo vAranA lagna vakhate emaNe hAthanuM eka ghareNuM ane nahotA. emane to AThe pahora bATalI ane lAla kImatI kapaDAM a yAM hatAM. lagabhaga pAMcaso chasonI parInuM ja kAma hatuM. keI mare ke jIve, chokarAnAM cIjo haze. A phakhate paNa potAnA pitA kaMIka lagna thAya ke na thAya, gharamAM saMpannatA hoya ke te kaMIka jarUra Apaze evI ene AzA hatI. vipannatA, emane mATe badhuM eka samAna ja hatuM. pAMcaso-chaso na maLe to kaMI nahi, traNaso-cAraso jyAre kaI vAra mana thatuM tyAre nazAmAM jhUmI maLe toya ghaNuM. paNa A traNa-cArasomAM zuM AlApI UThatA-"zyAmA mere avaguNa citta na thAya? ghareNAM-kaDI, levaDadevaDa, mIThAI, pharasANa... dhara"--ane nizcita banI jatA. sarvazaktimAna lagnamAM zuM na joIe? DhIMgalA-DhIMgalInA lagnamAM paramAtmAe emanA badhA gunA mApha karI dIdhA che paNa so vyavasthA che karavI paDe che, tyAre A to evI jANe emane khAtarI thaI jatI. strI-puruSanAM lagna hatAM. mA vicAra karatI ke je AvuM badhuM to hatuM, paNa je gADInAM baMne A vakhate paNa lagna nahi thaI zake te zuM thaze? paiDAM bagaDI jAya to gADI cAlI ja kema zake? bApa badhI AzAo para pANI pharI vaLaze. tyAre ene pitAnI pharaja bhUlI beTho hato, paNa mA tene yathAzakti paMDitajInA vartana para duHkha thatuM. paraMtu e to jUnA adA karI rahI hatI. AvuM hevAthI ja badhuM kAma vicAranI hindu dhI hatI, phariyAdane eka zabda zikSaNa eTale akSarajJAna nahi, paraMtu cAritryanI khIlavA, saTTaNI jIvana.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ AzIrvAda [ sapTembara 1969 paNa kADhavAmAM pA5 samajatI hatI , muzkelIo sahana para mUkI vicAra karavA lAgI. chellA keTalAya karatI hatI, duHkha veThatI hatI, paNa hoTha suddhAM divasothI e roja Ama karatI hatI. savAre UThIne phaphaDAvatI nahotI. te ghareNuM kADhIne gaNatI, pachI tyAM ja besIne vicAra / rAtane trIjo pahera hatuM. AkhI duniyA karatI. paNa eke upAya na sUjhato. Aje ekAeka gADha nidrAmAM sUtelI hatI. paNa jagatanI mAne UMdha ene eka upAya sUjhayo ane tenA zarIramAM skUrtinI kyAM Ave che? enI UMgha te vipattimAM saubhAgyanI eka lahera doDI gaI. e tarata ja UbhI thaI gaI. jema lupta thaI gayelI hatI. piMjara ne paTa baMdha hatA, ghara sAphasUpha karI pUjA karavA beThI. aMtaHkaraNapUrvaka paNuM UghanAM pakSI UDI gayAM hatA. eNe bhagavAnane prArthanA karI ke A vakhate ene lagnane have phakta vIsa ja divasa bAkI rahyA asaphaLatAnuM meM na jevuM paDe. pachI e caudharANanA hatA ane ghareNunI hajI lagI kaM paNa sagavaDa thaI ghara tarapha cAlI nIkaLI. zakI nahotI. rUpiyA hota to to pIdharANI pAsethI caudharANInuM ghara najIkamAM ja hatuM. jagatanI ghareNu choDAvI Avata. paNa rUpiyA hoya tyAre ne! mA jhaDapathI jaI rahI hatI. eNe jhaTapaTa DelI pAra rUpiyA Ave kathI? kaI yuki sUjhatI nahotI. karI, ane nIcenA AMgaNAmAM jaIne UbhI rahI A vicAramAM rAta vItI gaI. 2 dhAruM kaMIka haLavuM gaI. upara javuM ke na javuM?' enI jamaNI AMkha thayuM. mahollAnA kUvAmAM kaI gAgara DubAvI. pharakavA lAgI. manamAM zaMkA utpanna thaIne enA savAranA pahoramAM pANI bharanArA nI avarajavara zarU kAnamAM jANe keAIe kahyuM, "Aje kAma nahi thAya. thaI gaI hatI. sAmenA gharamAMthI ghaTI pharavAnI sAthe- ene pAchA cAlyA javAnuM mana thayuM. paNa pAchI sAtha keIna gAvAne karuNa svara vAyumaMDaLamAM guMjI jAya kyAM? e lAcAra banI AgaLa vadhI. dhIre UDyo. banatA lagI vidhavA kAzI - lI savAre UThIne dhIre dAdara caDhI upara gaI tyAre khabara paDI ke pitAne kAme lAgI gaI hatI. dUra kyAMka musalamA- caudharANI hajI sUtI che. e DelI pAse ja eka tarapha nAno lattAmAM kUkaDI kUkaDaka khAte. mA uThI ane besI gaI pitAnI rojanI Teva mAphaka aMdara rUmamAM gaI. TUMka lagabhaga eka kalAka pachI jyAre caudharANanI bolIne eNe temAMthI nAnakaDI peTI kADhI ane UMdha UDI tyAre eka haLavuM smita karIne eNe ekeeka cIja bahAra kADhI jevA lAgI. zuM hatuM? jagatanI mAne enA AvavAnuM kAraNa pUchayuM. cAMdInAM kaDAM ane sAMkaLAM hatAM; se nI be vIMTIo jagatanI mA mauna thaI gaI. ahIM kahevA hatI; jUnI phezananI eka mALA ane eka gadiyANAne mATe gherathI je kaMI vicAra karIne AvI hatI, te eka saukana mahoro* hatA. bIjA lagna hovAthI eka ' badhuMya bhUlI gaI mAMDamAMDa ATaluM ja kahI zakIH vIMTI gaLAvI sIkanamahoro banAvarAvI lIdho hato. jagatanA lagnane have vIsa divasa ja ADA rahyA che." bhAre ghareNAM to badhAya caudharANIne tyAM gIravI , caudharANIe karIthI smita verI kahyuM: "sAra mUkyAM hatAM. eka dIrdha nisAso mUkI eNe A karyuM. mArAthI to tyAM AvI ja na zakAyuM !" pachI badhAMne peTImAM mUkI dIdhAM. peTa TUMkamAM mUkI dIrdha zvAsa laI kahyuM: "A keDane dukhAvo sAsaro ane tALuM mArI dIdhuM. pachI tyAM ja mAthuM goThaNe evo cATayo che ke kyAMya nathI javAtuM. nahitara saune mahoreH A eka jAtanuM sonAnuM huM pote ja harakha karavA AvavAnI hatI." pAnuM hoya che. tenA para pahelI patnInuM nAma "sAcuM che, tamArI ja maherabAnI che." kotareluM hoya che. bIjA lagna vakhate A pAnuM navI jagatanI mAe dhIme avAje kahyuM. patnInI DokamAM paherAvavAmAM Ave che. caudharANIe sahAnubhUti darzAvatAM kahyuM, AzA maMgaLanI rAkho maMgaLa ja thaze ema samajIne kAmamAM AgaLa vadho. ane kharAba AvI paDe te tene mATe paNa taiyArI rAkhe.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8 mA ke sapTembara 168 ] [ ra7 bhagavAna kare ne pharI vAra dhara maMDAya to Aja sudhImAM eNe eTalAM badhAM AMsu vahevaDAvyAM ThIka. bicAro bahu ja udAsa rahe che. huM te jyAre hatAM ke temAMthI AkhA mahollAnAM chokarAnAM lagno jouM tyAre mAre to jIva baLI jAya che. A thaI gayAM heta. vakhate kyAM nakakI karyuM che?" - jagatanI mA eka asAmAnya prakRtinI strI jagatanI mAe utsAhamAM AvI jaI kahyuM; hatI. e je na hota, to ghara kyAranuMya vera"nakadaramAM sagapaNa karyuM che, paNa lagnanuM kaMI vikhera thaI gayuM heta ane paMDitajIe kAM to ThekANuM nathI. emanI TevanI to tamane khabara che yamunAne kinAre che | dhakhAvI heta, ke jelanA jeTalA ane paisA vagara kaMI thaI zake che?" ArogatA hatA. keTalIya vAra muzkelInA samaye jagahave caudharANIe kaMIka zaMkAzIla banI enI tanI mA emanI vacce AvI hatI. keTalIya vAra tarapha joyuM. - eNe emane mATe rUpiyAnI sagavaTha karI hatI. jagatanI mA kahetI gaI, "tamane traNaso sAhasa ne hiMmata nI e mati hatI. eNe jagatane rUpiyA ApI daIza. tame mane maherabAnI karIne kAgaLa lakhAvyuM ke rajA laIne AvI jAya. ane mArAM badhAM ghareNAM ApI che. A vakhate huM tamane pote potAne pi para javA ravAnA thaI gaI. vacana ApuM chuM ke ANuM pachI huM badhAM ghareNuM ' heziyArapu mAM enuM piyara hatuM. enA pitA tamane pharI pAchI ApI daIza." pAse dhananI kamI nahatI. e dhArata te eka nahi caudharANIe enI vAta para dhyAna ApyA paNa vIsa lagnanI sagavaDa karI zakata. paNa emaNe vagara ja kahyuM; "huM vicAra karIne javAba ApIza. yajamAnavRttithI rUpiyA meLavyA hatA, pAIpAI bhegI sAMje khIrAmanA AvyA pachI emanI salAha laIne karIne, bhUkhyA rahe te dhana bheguM karyuM hatuM. e kaMjUsa tamane javAba ApIza. tamArI pAse hajI chellA hatA ane paisA, viyoga emane bahu ja khUMcato traNa mahinAnuM vyAja paNa bAkI che." hato. ane sauthI moTI vAta to e hatI ke emanI "e paNa traNasanI sAthosAtha ja ApI patnI bIjI vAra hatI. oramAna mAnI hAjarImAM daIza." jagatanI mAe kahyuM. paNa caudharANIe te jagatanI mAne ke vadhAre maLavAnI zakyatA nahotI. ' na sAMbhaLyuM. eTalI vAramAM to e UThIne aMdara toya badhI bAju thI nirAza thaI e tyAM ja jaI jatI rahI hatI. jagatanI mA cUpacApa dAdaro UtarI rahI hatI. kinAre game teTalo cIkaNo hoya, tenA gaI ane AvIne dhaba karatIka jamIna para besI para Take levAnI I vastu hoya ke na hoya te paNa gaI muzkelIone aMdhakAra pahelAM karatAM jANe bIje kaI AchA na maLatAM DUbata. mANasa tene anekagaNo vadhAre thaI gayo hoya tevuM ene lAgyuM. ja pakaDavA mATe ja tha-paga pachADe che. tyAM gaI tyAre eNe sADalAmAM meM chupAvI dIdhuM ane raDavA lAgI. enI navI bhAre muzkelI UbhI karI. bahu ja barAbara te ja vakhate paMDitajIe beThakamAMthI rAga anunaya-vinaya kIne jagatanI mA cAraso rUpiyA cheDyo meLavI zakI. tyAM thI nIkaLI tyAre bhaviSyanI cintA"cAmA mere avaguNa citta na dhare." oe ene gherI lIdhI. jevI rIte bhUkhyo mANasa sAMje caudharaNIne javAba AvI gayA. je roTalAno eka TukaDo maLatAM bhUkhathI vadhu vyAkuLa dhAryo hato tevo ja. mAe zAMtithI sAMbhaLyo ane banI jAya che, tevI ja rIte jagatanI mA A pachI pitAne kAme lAgI gaI enI AMkho eka cAraso rUpiyA meLavI pahelAM karatAM paNa vadhAre vakhata bhInI thaI gaI, paNa eNe tene lUMchI nAkhI. cintAtura banI gaI hatI. have enuM magaja game te AMsu vahevaDAvavAthI ja je lagna thaI jatAM hota, to rIte ATalAthI ja kAma patAvavAnI yukti vicArI pramANikatA ane garIbAIvALA jIvananAM phaLo vadhAre suMdara ane vadhAre mIThAM che. pratikULa saMjoge kAyamI nathI. saMpUrNa nirAza kadI na bane.
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28] AzIrvAda [ sapTembara 1969 rahyuM hatuM. caudharANInA vartane tenA hRdayamAM Aga che, te badhAM ghareNuM ene tyAM pAchAM mUkI Avaze. cAMpI dIdhI hatI. ene tyAM e pitAnuM eka paNa AvI rIte sugamatAthI badhuM kAma thaI jaze.' ghareNuM rAkhavA mAgatI nahotI. - trIje divase jAna AvI gaI khuzakhuzAla ghera pahoMcatAnI sAthe ja teNe ekaso rUpiyA banI jagatanI mA vahune levA gaI paMDitajI vize mIThAI vagere mATe eka kere mUkI dIdhA ane bAkInA pUchavAmAM AvyuM tyAre khabara paDI ke e dArUnA traNaso laIne amarakuMvara pAse jaI pahocI ke pIThAmAM UMdhe mAthe paDyA che. ke jethI enI pAsethI thoDAka vadhAre rUpiyA laI lagnanAM gIta gAtA gAtI mahollAnI strIo caudharANI pAsethI ghareNAM laI le ane te badhAM jagatanI vahune ghera laI AvI. badhA rItarivAjonuM amarakuMvarane tyAM mUkI de. A mAM amakuMvarane sArI rIte pAlana karavAmAM AvyuM. dAyajAne sAmAna kaMI vAMdho nahoto. paratu ja tanI mAnI evI nIce beThakamAM mUkI devAmAM Avyo. vahunuM suMdara icchA hatI, ke rUpiyA to enI pAsethI laI le, mukhaDuM joI badhAMnAM hRdaya nAcI UThyAM. eka kahetuM: paNu ghareNu ANuM pachI Ape mane A vAta mATe "jagata parvajanmamAM motIonuM dAna karIne Avyo amarakuMvaranuM taiyAra thavuM muzkela hatuM. vyavahAranI che." bIju kahetuM, "caMdano TukaDo laI Avyo bAbatamAM e paNa kaMI ochI kaDaka nahatI. paNa che." nAnI nAnI chokarIo vahunuM moM jovA tUTI jagatanI mA gherathI nakkI karIne nIkaLI hatI ke game paDatI hatI. gharamAM moTI avarajavara hatI, tyAre te rIte pote ene manAvI che. amarakuMvaranA jagatanI mA eka khUNAmAM eka mANasane dhIre dhIre hadayamAMthI paNa, hajI dayAne kadaMtara lepa thayo kaMIka pUchI rahI hatI. , naheAte, eTale jagatanI mAnA khUba vinayathI e to zuM tamane kaMI ja khabara nathI?" mAnI gaI. ANu pachI ene paNa maLI javAM " jarAya nahi, kaMI paNa nahi. mane koIe joIe te zarate eNe rUpiyA 2 (pI dIdhA. amara- khabara paDavA ja nathI dIdhI." kuMvara pAsethI rUpiyA laI jagata mAe caudharANI "tame to moTA hatA?" pAsethI badhAM ghareNu choDAvI le che ane khuzImAM tyAM mane koNa pUchatuM hatuM? tyAM te mAstaraAvI jaI lagnanI bIjI tayAre o karavA lAgI. sAheba moTA hatA. huM to jANe emanA hAthanuM sAMje jyAre jagata nuramahelathI 2 be, tyAre eNe ' ramakaDuM hato." mAno cahero khuzImAM khIlelo ne. "tamane paherAmaNInI kazI khabara nakakI karelI tArIkhe mahelAnI strIonAM nathI ? paherAmaNI ApI che ke nathI ApI?" sarasa gItamAM, vAjAM-bAjAM sArI jAna ravAnA thaI ' ' "kahuM chuM, mane kazI ja khabara nathI. jagatanI mAe bIjI badhI sagavaDa kevI rIte karI te na pUchazo. pitAnA putranuM ghara maMDAvA mATe e gheraghera sAheba ja tyAM kartAhartA hatA. mane to koI gaI potAnA svAbhimAnane paNa eNe thoDAka di so vAtanI gaMdha nathI AvI." mATe kere mUkI dIdhuM ane keda nI pAsethI vIsa, mA nirAzAthI mAthuM halAvI pharI pAchI kAme to kedanI pAsethI trIsa laIne eNe kAma cAlu vaLagI gaI. je AzAe Aja sudhI badhuM karatI rAkhyuM. e dhAratI hatI ke dAya mAM ekAduM ghareNuM AvI hatI, te AzA ja gUMTavAI gaI. ullAsanI jarUra maLaze ane so-do ke TalA vadhAre nahi jagyA pharI pAchI viSAde laI lIdhI. aMtaramAM duHkha nahi to ekAvana rUpiyA te paherAmaNImAM jarUra chupAvI e badhuM kAma karavA lAgI. paMDitajInA Avaze. AnAthI nAnI-sarakhI 2 mo ApI devAze zarAbIpaNAne lIdhe eNe cAnanarAmanA hAthamAM ja je ghaNuM peTe amarakuMvara pAsethI e rUpiyA lAvI lagnanuM badhuM kAma soMpyuM hatuM. e jagatanA sagA Izvarane anubhava IzvarI niyamane anusarIne cAlyA sivAya thaI zakato nathI.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ che sapTembara 1969] ke mA ) [ 29 kAkA to nahetA, paNa jagatanI mAne emanA para eNe , "enI pAse che. jaIne joI sa pUrNa vizvAsa hato. paNa tyAM emane koIe !" mAre pUchyuM, "paherAmaNImAM zuM zuM bhAveya na paDyo. tyAM to jagatanI sAthe skUlamAM ApyuM ?" che. gate kahyuM, "mAstarasAhebane ke cAnanabhaNanAra emano eka mitra ja badhI vAtamAM kartA- rAma kAkAne khabara che."--ane ATaluM kahIne te hartA hato. ApasaApasamAM gupacupa vAto thatI aMdara rUmamAM jato rahyo. ane cAnanarAmanI salAha lIdhA vagara badhuMya nakkI mA tya nI tyAM ja UbhI rahI gaI ane pachI thaI jatuM. mAstarasAheba kanyAvALA sAthe evA baMne hAthe ke zuM pakaDI tyAM ja besI gaI haLImaLI gayA hatA ke, jANe emanA gharanA ja - bIje devase savAre vahune pitAne piyara eka na hoya! A tarapha jAnaiyA taraphathI paNa e javAnuM hatuM, ANAnI cIjo joke ene ApI ja kahartA hatA. dAyajAne dekhADavAno rivAja devAmAM AvI hatI toya rivAja anusAra vahune emaNe baMdha karI dIdho. hA, ahIMnAM badhAM ghareNAM eka vakhata ! yara javAnI jarUra hatI. rAte mAe emaNe mekalI ApyAM. paMDitajI lagnanA ekabe vakhata nIce beThakamAM aAvI dayAno sAmAna kAmakAjamAM bhale ne kaMI bhAga na laI zaktA hoya, jevAne praya! karyo, paNa dareka vakhate mAstarasAhebane paNa lagnanA AnaMdamAM e koInAthI ochA UtaravA yamadatanI ma ka bAraNumAM beThelA joyA. apamAna taiyAra nahotA. eTale te divasomAM emane potAnA ane tiraskA thI e baLI UThI. AkhI rAta eNe tana-dhananuye bhAna nahotuM! savAre pItA, bapore agAsI para bAMTA mArImArIne pasAra karI ane pItA, sAMjeya pItA. tyAMthI zuM maLyuM, paherAmaNImAM divasa Ugyo tyAre enAmAM jarAya halavAnI zakti keTalA rUpiyA mUkavAmAM AvyA vagere vAtonI keI ne nahatI. A ii rAta e paMDitajInI rAha jotI khabareya na paDI ane kAkA cAnanarAma moTA thavAnI hatI, paNa paMDitajI AvyA ja nahotA. IcchA hRdayamAM dabAvI rAkhI pAchA AvI gayA. cAnanarAma kAne paNa eNe be vAra bolAvyA jagatanI mA bahArathI badhuM kAma pahelAMnI hatA, paNuM ya AvyA nahotA. lagnamAMthI AvyA mAphaka karI rahI hatI paNa enuM magaja ane mana pachI gayA te gayA, pachI meM ja na batAvyuM. te : to kyAMka bIje ja hatAM. hA, hAtha-paga cAlatA vakhate jagata | mA pitAnI jAtane sAva nirAdhAra najare paDatA hatA. mahAmahenate eNe je AzAno ane lAcAra anubhavI rahI hatI. ' killo banAvyo hato, te ene DhaLI paDato dekhAto jhaDapathI badhI taiyArIo thaI gaI. badhuMya hato. pAyA halI gayA hatA, dIvAlamAM gAbaDAM pahelethI ja kakkI hatuM. jagatanI mAne kaMI paNa gama paDI gayAM hatAM, jANe hamaNuM paDaze ke thoDI vAramAM paDatI nahotI enuM aMgeaMga zithila thaI rahyuM paDaze. cetanAhIna jevI, saMjJAhIna sarakhI e badhuM hatuM, teya re mazInanI mAphaka badhuM kAma karI rahI kAma karI rahI hatI. be vAra enA hAthamAMthI mIThAI hatI. bIjI trIonI mAphaka e paNa vahune ghaDAnI thALI paDI gaI chAza pIvA gaI to chAza gADI lagI ? kevA gaI. eNe joyuM, te dAyajAne sADalA para DhoLAI gaI. pote jAge che ke UMghe sAmAna je 'kamAM mUkavAmAM Avyo hato te ghoDAche tenuM ene jarIye bhAna nahotuM. gADImAM mUke hatI. eNe eke ghareNuM ke lUgaDuM sAMje jyAre jagata upara Avyo tyAre joyuM nahotuM ekAMtamAM mAe ene badhuM pUchavAne prayatna karyo. jyAre ghoDAgADI javA lAgI, tyAre jagatanI paNa gate barAbara javAba ja na ApyA. mAe mAe badhuM sAhasa ekaThuM karI kahyuM, "kAle badhuM pUchayuM, laIne pAche Avato raheje. A prasaMge sAsare " kayAM kayAM ghareNAM ApyAM?" vadhu na raheva !" zuddha ane pavitra vastuonI prApti mATenI lAlasAne ja mahatvAkAMkSA kahe che.
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 1. AzIrvAda [ sapTembara 1969 beparavAIthI jagate javAba e che, " mahellAvALAnI nAnI nAnI rakamo kevI rIte Apaze ?" ahIM nahi AvI zakuM. mArI rajA rI thaI gaI jyAre e badhAM enI pAse takAdo karaze tyAre e che. mAre tyAMthI sIdhA nekarI para hAjara thavAnuM zo javAba Apaze ? je kaMI Aja lagI nathI thayuM che eTale tyAMthI ja sIdhe nUramahela cA yA jaIza." te have thaze. ene keTaluM badhuM apamAnita thavuM paDaze! eNe amarakuMvarane kahyuM hatuM; "hAthanI pAMce AMgaghoDAgADI cAlavA lAgI. mAstara sAhebe dhIrethI LIo sarakhI nathI hotI, saMsAramAMthI pramANikatAno kahyuM; "bhagavAnanI kRpAthI A upAdhi to TaLI. hajI nAza nathI thayo.' have e kaI rIte ene meM bhAI! rogIno kherAka ane zarAba nI kamANI batAvaze? AvI bezaramI karatAM to meta sAruM. ekasarakhI hoya che. huM to tArA phAya nI vAta ja kahIza. ekabe chokarAM thaI jaze pachI zuM karIza ? mAnI akhio sAme aMdhakAra chavAI gaye. ekAeka ene eka vAta yAda AvI. paMDitajInA kabATamAM zarAbInA gharamAM A ghareNuM zI vira tamAM?" aphINanI eka DAbalI paDI rahetI hatI. jyAre dArU mA UbhI ne UbhI ja rahI gaI, jANe enI mATe paisA na hoya, tyAre e aphINathI ja calAvI badhI zaktio zithila thaI gaI na hoya! enI , letA hatA. eNe AgaLa vadhI DAbalI upADI lIdhI. akho sAme jANe aMdhakAra chavAI gaye e keTalIya hAbalI kholIne jotAM ja e khIlI UThI, jANe ene vAra sudhI tyAM ja UbhI rahI. jyAM ghoDAgADI viSane badale jIvanAmRta na maLI gayuM hoya! ekI akhathI ojhala thaI gaI tyAre cU cApa pAchI vakhate eNe DAbalImAMthI aphINa kADhIne moMmAM mUkI AvI. eka Aha paNa eNe na bharI. eka paNa dIdhuM ane kAca para besI gaI. jIvananAM badhAM duHkha, nisAso eNe na mUkyo, prANathI paNa adhika priya badhI muzkelIo, badhI hAro eka eka karIne enI evA putranI katanatAe enI vedanAnuM jANe gaLuM AMkha sAme khaDI thavA lAgI. eka vicitra prakAranI dabAvI dIdhuM na hoyabeThakamAM eka tuM ke kecano taMdrA enI AMkho para chavAI javA lAgI. barAbara seTa paDI hato. lagabhaga vIsa rUpiyAne haze. basa, te ja vakhate bahArathI gAvAno avAja AvyA-pelA ATalA badhA parizrama pachI ene te jovA maLe. ziSS ciraparicita, jANIto ane oLakhIte; surIle. vipattionA apAra sAgaramAM ene e lane gothAM avAja khAvA mATe mUkavAmAM AvI hoya, evuM ene lAgyuM. "zyAmA mere avaguNa cita na dharo." , jagata pAcho nahi Ave. e amara varane kyAM ane bIjI paLe bagalamAM pAghaDI dabAvI jhUmatA ghareNuM Apaze ? leNadAronuM leNuM kaI rIte cUkavaze? jhUmatA paMDitajI beThakamAM dAkhala thayA. kelase kolasAnI kAlimA joI mane havuM AvyuM tyAre mArI zubhratA joI kalasAne hasavuM AvyuM! meM kahyuM, tuM kema hasyo? e kahe: bhAI! tuM kema hasyo meM kahyuM? saMsAramAM sarvathI a ka tArI kALAza joIne! te kahe: huM tArI bAhya zabhratA tene! kAraNa ke meM te mArI jAtane bALIne-jagatane prakAza ApIne mArI jAtane kALI karI; paNa tame mA e to jagatane kALuM karI mAtra tamArI jAtane ja bAhya rIte dhoLI rAkhI. ane bhAI! ame kALA hoe topaNa tejathI jhaLahaLatA hIrA ApanAra paNa ame ja chIe! jAtane bALI prakAza ApanAra para tamane hasavuM AvatuM hoya te amane paNa tamArI bAhya zubhatA para hasavuM na Ave? zrI candraprabhasAgara (citrabhAnu)
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurudeva nAnaka zrI kalyANacaMdra' eka vakhata gurujInA eka zrImaMta ziSya khAvAnuM ApavuM e vadhAre mahatvanuM puNyakArya che. potAne tyAM brahmabhojana mATe pAMcaso brAhmaNone A le ke "sUtaka" "sUtaka" karIne AcAra nimaMcyA hatA. gurujI paNa te prasaMge hAjara hatA. pALavAne dAvo kare che, paNa sUtakane vAstavika artha paMkti besI gaI ane bAja pIrasAI rahI, paNa jama- ja teo sa jI zakyA nathI ane kharI rIte teo vAnI 'zarUAta thAya te pahelAM pelA bhaktanA gharamAM eka kSaNa paNa sUtaka pALI zaktA nathI; kAraNa ketenA putranI vahue eka bALakane janma Apyo. A duniyAnI koI paNa vastu sUtaka-pAtakarahita che hinduzAstra pramANe jyAre koI gharamAM janma-maraNa ja nahi. chI! ane lAkaDAM suddhAMmAM kIDA utpanna thAya che tyAre te ghara sUtakI karI apavitra gaNAya che. thAya che ane kare che. annanA dANuM paNa chavayukta ja ahIM pelA yajamAnanuM ghara sUtaka gaNAyuM che ane pAchuM nA ekeeka buMdamAM asaMkhya jaMtuo ane saghaLA brAhmaNo bharyobhANe ekadama UThIne cAlatA rahelAM hoya che. sUtaka-pAtakanuM nivAraNa ApaNe kema thayA. pAMcaso mANasonI paMgata beThI hatI eTale karI zakIzuM ? bhojananI dareka cIjamAM sUtaka to gharamAM to te samAI zakI na ja hoya e te khulluM raheluM ja che, ane e sarva prakAranA sUtakane jJAna ja che ane rasoI vagere paNa alaga sthaLamAM ane vaDe ja joI zakAya che. vAstavika rIte to mANu te paNa brAhmaNonA hAthathI banI hatI. yajamAnanA ema samajavuM joIe ke, mananuM sUtaka lebha che,, gharanA mANasone tene sparza paNa thavA pAmyo na - jIbhanuM sUta mithyA bhASaNa che, A khanuM sUtaka hato, eTale jo vivekabuddhine upayoga karyo hota parastrI ane paradhana tarapha kudaSTi karavI e che ane to A prasaMge teo pelA yajamAnane nArAja nA kAna paraniMdA zravaNathI sUtakI thaI apavitra bane karatAM bhojana laI zakata, paNa evI bAbatomAM che. A sUrta , evAM che ke te jene lAgelAM hoya che, vAraMvAra vivekabuddhine adhaLI karI nAkhavAmAM Ave te mANasa che kArathI game teTalo haMsa jevo pavitra che tema A vakhate paNa banyuM. raheto hoya che paNa tene narakagAmI ja banAve che. bicAre yajamAna ghaNI mUMjhavaNamAM AvI eka pra aMge eka vezadhArI sAdhu yogavidyAnI paDyo ane pitAne tyAMthI brAhmaNe pIraselAM bhANuM moTI moTI vAto karato gurujI pAse Avyo. parathI bhUkhyA UThIne gayA tethI atyaMta pazcAttApa gurujI to te jotAM ja kaLI gayA ke siMhanA karavA lAgyA. AthI gurujIe ane bAlAe tene vezamAM A luM A kaI pAmara ziyALavuM ja. tyAM bhojana lIdhuM ane tene jaNAvyuM ke, tamAre Ama che, paNa le tenA bAhyADaMbarathI aMjAI gayA aphasesa karavAnI jarUra nathI. annanAM adhikArI to hatA ane te mATe siddha mAnI beThA hatA. AthI prANImAtra che. jene tame Adara sAthe jamavA vinaMtI gurujIe te rasa dhune uddezIne kahyuM ke kevaLa kathA dhAraNa karIne bolAvo che teo jyAre Ama annadevano karavAmAM, daMDa pakaDavAmAM, bhasma coLavAmAM, ziramuMDana tiraskAra karIne cAlyA jAya che, temAM tamAre pazcAttApa karAvavAmAM, 2 kha phUMkavAmAM, smazAnabhUmimAM Asana karavAnuM kAraNa nathI. gAmanA garIba mANasane lagAvavAmAM, dezadezAMtaramAM paribhramaNa karavAmAM ke bolAvIne temane jamADI de eTale tamane te bicArAM tIrthomAM snA karavAmAM yogasiddhi rahelI nathI; paNa potAnI AMtaraDI TharavAthI aMtaHkaraNapUrvaka AzIrvAda saddagurunI kRpA meLavanAra ane "sa sAramAM saraso Apaze ane pahelAM karatAM dasagaNuM puNya thaze. kharI rahe ne mana ma rI pAsa' ema jaLakamaLavata rahenArane rIta te evI che ke, dharAyelAne Agraha karI karIne to ghera beThAM ja yoga prApta thAya che. parANe khavaDAvI ajIrNa karAvavuM ane rogI banAvavA eka divasa eka brAhmaNe AvIne gurujIne tenA karatAM jene annanI kharekharI jarUra che tene pUchyuM ke, "huM brAhmaNane yogya sarva karmakAMDa sAcA AnaMdane anubhava pUrve karelA pramANika prayatna ne lIdhe ja thAya che. '
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 ]. AzIvAda ( [ se mbara 1969 karuM chuM; chatAM mane zAMti prApta thatI nathI tenuM zuM zarama dharmakA DerA dUra, kAraNa haze ? gurujIe javAba vALe - nAnaka phUDa rahiyA bharapUra bhAva vinAnAM pustakapATha, saM yAvaMdana ane musalamAna leke namAja to paDhe che; paraMtu bagadhyAnathI karavAmAM AvatI mUrtipUjA e saghaLA paMjAmAM Ave to mANasane samULA khAI jAya che ALa che; kAraNa ke asatya bhASaNa e ja jemanA -tene uccheda karI nAkhe che. brAhmaNa kSatriya rAjyAmukhanuM bhUSaNa che, tevAonAM aMta karaNanI vAta dhikArIo yajJopavIta te pahere che, ane potAnA trilekyanAthathI ajANI kema hoI zo ? gharamAM brAhmaNa pAse pUjApATha paNa karAve che paraMtu gaLAmAM mALA dhAraNa karavI, pALamAM tilaka kalamarUpI charI pheravIne teo saghaLA garIba lokonAM karavuM ane niyama pramANe aMgavastra paDhavA e ja lehI cUsatA rahe che. emAMthI pelI pUjApATha karanArane paNa bhAga bhaLe che. Ama peTapAlana mATe emanA kharuM brahmakarma nathI. tema mAnanArA ! bhUlamAM ja bhame che. nAnaka kahe che ke, "nizcita buddhithI prabhu AcAra ane vyApAra saghaLAM adharmanA pAyA para citanane mArga sadguru vinA kadI 59 maLato nathI. racAyelAM che. guru nAnaka kahe che ke-adhikArIo! dharmapUrvaka sukha saMpAdana karavAne mAge te bahu e ja pramANe eka vakhata keTalA musalamAnoe dUra rahyo, paNa hamaNuM te jayAM juo tyAM cAre pUchayuM, "kurAna vAMcavuM, namAja paDhava rojA karavA, tarapha asatyAcaraNa ja pravatI raheluM che.' makkA zarIphanI haja karavA javuM iyA de sArI sArI guru nAnakane jIvananAM sittera varSa bhAratanA kAmathI musalamAnanI najAta (mukti) Aya ke nahi?" uddhAranA mahAne prayatnamAM vyatIta thayAM. eo zuM gurujIe javAba Ape ke dayAna majidamAM zuM karI zakyA ane ApaNe emanA jIvanamAMthI ze saMtoSanuM bichAnuM pAtharIne saccAI ane kRtajJatA bedha grahaNa kare te saMbaMdhe prasaMgopAtta emanA rUpI kurAna paDho ane zaramanI sunnata sa 'jIne vANInI caritramAM ja IzAre karavAmAM Avyo che. te chatAM mIThAzanA rojA pALo, to ja sAcA re salamAna banI emanA samagra jIvanamAMthI sAra kheMcI ekatra karavAmAM zakazo. pitAnAM zubhAcaraNane kAbA samaje ane Ave to vadhAre saraLatA thAya. sarala svabhAvane potAnA pavitra pIrena kalmA mAno. guru nAnaka eka Adarza samAja sudhAraka ane garIbane dAna devuM e ja namAje ne paramezvaranI dharmasudhAraka tarIke prasiddhi pAmyA che; eTaluM ja kRti para prasanna rahevuM ene mALAvavA barAbara nahi, paNa guru goviMdasiDa dvArA je rAjakIya jANe, te guru nAnaka kahe che ke, 5 nezvara tamArI hilacAla jAheramAM AvI hatI tenA mULa paNa guru lAja rAkhaze arthAta tamAruM kalyANa thaze. nAnakanA vakhatamAM ja naMkhAyAM hatAM. A saghaLAM eka prasaMge keTalAka hiMdu-musalamAna adhikA mahatkAryo karavAnI yogyatA meLavavA gurujIe karI rIo gurujI pAse AvIne temanI ziMsA karavA " pAThazALA ke kolejamAM abhyAsa karyo na hato; lAgyA; paNa gurujI temanA atyAcArothI vAkepha hovAthI paraMtu teo janmathI ja atyaMta tIkSaNa buddhivALA temaNe nIce pramANe kahyuM tathA prabaLa vivekI hatA. jo ke emaNe kaI khAsa "mANasa khANuM kare - mAja, navIna siddhAMta sthApana karyA nathI, topaNa emane chUrI lagAve tina gava tAga; upadeza ane kalpanAzakti evAM abhuta hatAM ke te tina ghara brAhmaNa pUre nAda, uparathI ApaNane temanI eka mahAna AcArya tarIkenI enAMthI Ave ehI sAda, vilakSaNa buddhimattAne paricaya maLI zake che potAnA mUDI rAsa kUDA pAra, , matanuM khaMDana karavA ane vipakSIonuM khaMDana karavA kUDa beva kare hAra, emaNe lAMbA pahelA lekho lakhyA nathI, manu ane tapa, parizrama, prayatna, puruSa tha, sAdhanA athavA kiyA e AnaMdanA ja pUrvarUpa che.
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ sapTembara 1969 ] gurudeva nAnaka [ 33 vyAsanA graMthomAMthI ke kurAnamAMthI pramANe Apyo ke jeo pote te mArga upara cAlI cUkyA heya. nathI; topaNa jyAre teo koI paNa viSaya saMbaMdhI zatAbdIonI parAdhInatA pachI guru nAnaka vAdavivAda karatA, tyAre temanI kriyAtmaka buddhi tathA ja evA nIkaLyA ke jemaNe niSphara zAsana tathA prabaLa vivekazakti vipakSIonA tarka upara avazya anyAya viruddha pitAne avAja uThAvyo hato. vijaya meLavatI. sulatAnapurane navAba, makkAnA amInAbAda(emanAbAda)mAM emaNe eka vakhata kAjIo ane haradvAranA paMDito guru nAnakanI pauruSI jaNAvyuM hatuM ke, "rAmaya talavAranI dhAra jevo che, vIratA ane temanI nirbhaya tathA kriyAtmaka yuktio zAsaka (rAjA) atyAcArI che, dharma upara aMdhakAra AgaLa zira jhukAvatA hatA. chavAI rahyo che, asatyanI amAvAsyA sarva upara guru nAnaka jeke svabhAvathI ja vicAraka tathA rAjya calAvI rahI che ane satyane sUrya koIne buddhimAna hatA topaNuM jIvana paryata dezATana karavAthI darzana daI zakato nathI." eka vakhata sikaMdara lodIe salamAna bane jAtinA vidvAno ane guru sAhebane camatkAra nahi batAvavAnA bahAnAthI sAdhasa to sAthe vAdavivAda karatA rahevAthI temanI keda karyA hatA; paNa te 'DI rIte jotAM jaNAya che ke, zaktio ghaNI khIlI nIkaLI hatI. guru sAhebane te eka rAjyavidrohI mAnato hato; guru nAnakanAM mukhya mukhya kAryo nIce pramANe ane jarmana kaisare eka vakhata kahyuM che tema gaNAvI zakAya? All religious movements are in rea* guru nAnaka arvAcIna samayanA sauthI prathama lity political movements arthAta samagra hiMdusamAjasaMzodhaka hatA. temaNe lokomAM ghUsI dhArmika hilacAlavAra vika rIte rAjanaitika hilacAla ja che" evA matane te have joIe ane tethI gayelA uparauparanA AcAromAM ja badhuM AvI ja gusAhebane ane bIjA sAdhusaMtone amuka jatuM hovAnA vicAromAMthI temane mukta karIne bahAnA heThaLa te kedamAM nAkhI deto hato. AMtarika saNonI AvazyakatA samajAvavA prayatna Adaryo hato. guru nAnake sArthaparAyaNatA, lobha tathA seMkaDo varasanI bhrAMti pachI paMjAbamAM guru vyavahAramAM ja racyApacyA rahevAne niSedha karyo che, * nAnake hiMduone smRti ApI hatI. paramAtmA kevaLa tyAre bIjI tarapha saMsAranA jIvanasaMgrAmamAM bhAga eka ja che. te janma ane maraNanAM baMdhanarahita levAnI zaktithI rahita mANaso AdhyAtmika unnati che. brahmA, viSNu ane ziva traNe karatAM zreSTha che ane karavAne bahAne saMsArathI alaga thaI bese che, temanA kevaLa te eka ja upAsanA karavA yogya che. tenI AcaraNa upara paNa sakhata hoDa lagAvyA che. mahattAnuM nira tara dhyAna dharIne pratyeka sthAnamAM ane guru nAnake pe te lagna karyuM hatuM. temane pratyeka kALamAM tenA astitvane svIkAra tathA anubhava chokarAM haiyAM thayAM hatAM temaNe saMnyAsa lIdho hato karIne tenA nirAkAra rUpanI ja upAsanA karavI ane pAchA kartarapura vasAvIne kuTuMba sAthe tyAM uttama che. * vasyA hatA. emaNe dRDhatApUrvaka e vAtane uSa karyo ke, emanA upadeze paMjAbanA samasta hiMduonA je brAhmaNoe ane mullAMoe dharmane potAnI vicArone kaMpAyamAna karI mUkyA ane samasta AjIvikAnuM sAdhana banAvI dIdhela che teo satya. jAtinA sadAcAra ane AdhyAtmika jJAnane unnati mArganA pradarzaka thaI zakatA nathI. jema eka AMdhaLA ApI. zatAbdIonA virodha ane vivAda pachI guru, bIjA aMdhane rasto batAve che tevI ja e lokonI nAnaka pahelA vIra utpanna thayA, jemane sau koI sthiti che. muktino mArga athavA paramAtmAnI potAnA kahIne abhimAna laI zakatA. gurunAnakanA bhaktimAM lIna thavAne rasto to te ja sadga batAvI Agamane bhAratamAM e sAmAnya rASTrIyatAne bodha je niyamathI AkhuM vizva cAle che, te ja niyamamAM ApaNuM jIvana paNa parovAyeluM che.
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 ] AzIrvAda [ sapTembara 1968. utpanna thavAmAM bahu ja madada karI che. emaNe potAnI rAkhIne temaNe pitAnA lahanA nAmanA ziSyane jAtane keAI amuka saMpradAyamAM je vI dIdhI na hatI. potAne uttarAdhikArI karAvyo. potAnA be vidvAna joke gurujIe samasta daLa apavA mato upara putro hayAta chatAM temaNe temanA karatAM paNa vadhAre AkramaNa karyA hatAM ane temane phuraphuracA uDAvI lAyakAtavALA trAhita ziSyane pasaMda karavAmAM apUrva dIdhA hatA; te paNa teo eka sarvajanapriya banI cAritryabaLanuM darzana karAvyuM che. zakyA hatA e temanI vizeSatA che. guru nAnakanI vyaktigata AkarSaNazakti eTalI temaNe je vidhvaMsa karyo che te vAstavika badhI hatI ke, temanA saMsargamAM AvanArA hajAre rIte satyadharma na hato paNa dharma che upara nirarthaka mANaso temanA bhakta ane ziSya banI gayA hatA bhaLanA bAjhI gayelA tharo hatA. ane emAM aNumAtra paNa saMdeha nathI ke, teo guru nAnaka kevaLa bAhyAcAra karatAM AMtarazuddhine dhArata to ghaNI ja sahelAIthI pitAne eka pRthaka prAdhAnya ApanAra hatA. pitAnA e vicAro temaNe saMpradAya sthApI zakata, jemAM teo potAnI ja leke niMdA karaze ke stuti karaze tenI jarA paNa samAjasaMhitA ane potAnAM ja racelAM dharmazAstro paravA karyA sivAya Adarza sudhI rakanI peThe prabaLa pracalita karI zakta ane jAtibaMdhana tathA hiMdu rIte jyAM ne tyAM leke samakSa rajU karyA che. ' purohitonA dabANathI svataMtra e pitAne samAja - I. sa. 1539 mAM guru nAnake cirasamAdhi sthApI zakata; paraMtu guru nAnakane uddeza te na lIdhI paNa te pahelAM temanA sa sargamAM AvanAra ja hatuM. temaNe pitAne kadI paNa mahApuruSa tarIke sahastro hiMduonA jIvanamAM teo mahAna parivartana ke mArA locArya tarIke oLakhAvyA nathI. teo karI zakyA hatA. guru nAnake pe tAnA utkRSTa jIvana potAne IzvaranA eka kharIda karelA gulAma sevaka ane prabhAvazALI upadezathI re mAM eka navIna ' tarIke ja jaNAvatA hatA. vAtAvaraNa utpana karyuM hatuM ane e kaI paNa AjakAlanA je te vAtamAM sUMThane gAMgaDe gAMdhI mANasa na hato je A vAtAvaraNano ekavAra zvAsa thaIne bhagavAna banI besanArAo A uparathI letAM ja potAnA AtmAne avika nIrogI ane namratAne pATha zIkhaze kharA? adhika baLavAna na banAvI zakyuM hoya. guru nAnaka kALanI gati vicitra che. samaya kare te kaI paMjAbanA hiMduone je avasthA mAM meLavyA hatA te karI zakatuM nathI. guru nAnake svamamAM paNa dhAreluM karatAM adhika uttama sthitimAM mUkI gayA hatA. lokenA nahi hoya ke mArA ziSya leke AgaLa jatAM eka vicAramAM svataMtratAno pravAha vahevA lAgyo hato ane saMpradAya bAMdhI besaze ane amuka bAhyAcArone tethI teo pahelAM karatAM rASTrIya unnatinA mArgamAM prAdhAnya Apaze. vaLI temaNe hiMdu-musalamAnamAM pravezavA mATe vadhAre lAyaka banI cUkyA hatA. AgaLa ekatA karavA satata prayatno karyA hatA, chatAM emanA upara je mArganuM gurujInA uttara dhikArIone ava- maraNa pachI eka pachI eka evA ja prasaMgo banatA laMbana karavAnuM hatuM tenAM bIja guru nAnaka evA gayA ke temanA uttarAdhikArIone bAjI badalavI paDI. uttama kSetramAM vAvI cUkyA hatA je AgaLa upara teo musalamAnonA kaTTA duzmana thaI paDyA ane jaLasiMcana karavAthI uttama phasa8 ApanAra nIvaDI temanI sAme prabaLatAthI virodha karavA eka navIna zakyA. zikha saMpradAyanI temane sthApanA karavI paDI (zIkhatemaNe eka navIna saMpradA' sthApana karavAno saMpradAya e "ziSyasaMpradAyane apabhraMza che). ane kadI paNa vicAra karyo na hato. te chatAM temanI upavIta vagere bAhya saMskAronI sAmA prabaLa virodha evI utkaMThA hatI ke, temanA mR ! pachI paNa temanuM darzAvanAra Adi gurunA ziSyomAM paNa guru goviMdakAma jemanuM tema cAlu rahe ane e uddezane sAme siMhanA vakhatamAM keTalAka evA saMskAre dAkhala Izvarane anubhava I rI niyamane anusarIne cAlyA sivAya thaI zakato nathI.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ sImbara 1969 1 gurudeva nAnake [ 35 thaI gayA ke je hajI sudhI vajalepa jevA thaI rahyA | che. dAkhalA tarIke kaI paNa zIkha mAthuM mUThAvI 2 namAlA zake nahi. je tema karavAmAM Ave to tene mATe ati kupitA api sujanA ghaNo ja halako abhiprAya bAMdhavAmAM Ave che. guru yogena mRdu bhavanti na tu niicaaH| goviMdasiMhanA vakhatamAM te vAta jarUranI haze paNa hemnaH kaThina pApi hamaNuye temAM jarA paNa pheraphAra na karavo e emanA Adi gurUnI vivekabuddhine upayoga karavAnA upadezathI dravaNopAyosti na tRNAnAm // viruddha jAya che. ane upavIta saMskAranuM sthAna paNa sajajane atizaya ke pAyamAna thayA pAhula"-amRtasaMskAre prabaLapaNe lIdhuM che. dareka hoya te paNa pi AmAM rahelI zAnti athavA dharmanA saMbaMdhamAM AvuM ja bane che. tenA pUrva samatAnA gatha : (thaDA vakhatamAM) mRdupravartakenA uddeza kaMI hoya che ane pAchaLathI gADuM | kemaLa banI jAya che, paraMtu durjane kamaLa kaMIka jude ja raste caDhI jAya che. banatA nathI. se nuM kaThaNa hovA chatAM tene TUMkamAM guru nAnakanA jIvanamAM nIcenAM sUtro - ogALavAne 9 thAya che, paraMtu ghAsane gAtarI Ave cheH 1 satyane prakAza karavAmAM LavAne upAya thiI. jAhera hiMmata rAkhavI. 2. aMdhazraddhA ane rUDhinA rathasyaikaMcanaM bhagayamitAH sapta taragAH pravAhamAM taNAI nahi jatAM vivekabuddhino upayoga mitro nA ghara sAcA karavo. 3. jJAnI chatAM nirabhimAnI rahevuM. 4 vizvavyApI prema rAkhavo. 5 paisAne bhaMDAramAM bharI nahi. raviyatyevAntaM tidinamapArasya mabhasaH rAkhatAM teno sadupayega karo. 6. atithisatkAra kriyAsiddhiH satya bhavati mahattAM nopakaraNe // ane sarva keIne mATe rasoDAnAM dvAra khullAM rAkhavAM. - sUryane je ratha che tene eka ja piDuM 7. kahevA pramANe karI batAvavuM ane 8. bAhyAcAra che, te rathane saMta ghaDA joDelA che, paNa karatAM AMtarika pavitratAne prAdhAnya ApavuM. te ghaDAo sA thI niyaMtrita che (sarponI A saguNo dekhAvAmAM sAdA ane saraLa lagAmathI baMdhAyelA che), sUryane kApavAne hovA chatAM te eTalA badhA mahatvanA che ke, tenuM AkAzane mA koI paNa AdhAra (athavA pAlana karavAmAM Ave to avazya dareka mANasa, AlaMbana) rahita che. ratha hAMkanAre sArathi pitAnI unnati karI zake; eTaluM ja nahi, paNa (aruNa) paNa paga vinAne laMgaDo che. Ama te rIte AkhA dezanI unnatimAM vega ApI zake. chatAM sUrya dareja apAra AkAzanI AvA mahAtmAnAM jIvanacaritro ApaNane svArtha eka pArathI pele pAra pahoce ja che. mahAparatAnA gaMdhAtA khAbeciyAmAMthI pAramArthika jIvananA pavitra mahAsAgara tarapha vALo ane bhArata puruSanI kriyA monI siddhi temanA pitAnA bhUmimAM nAnaka ane goviMdasiMha jevA aneka mahA- satva(prabhAva, zaktione lIdhe ja thatI puruSo pAke. hoya che, temanI pAsenAM sAdhane upara te AdhAra rAkhatI nathI.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanamAM niyamapAlana * zrI kuberadAsa haragoviMdadAsa InAmadAra ApaNA vaDIlee cAriyamaya jIvana ane jamunAjImAM be kAMThe pUra AvyuM che. bhagavAne gRhasthAzrama kevI rIte pALavo tenA cAra prakAra ropIone kahyuM. tamo jamunAjInA kinAre thALa laIne banAvyA cheH (1) pacIsa varSa sudhI chokarAoe UbhAM rahejo ane kahejo ke "je kRSNa bAlabrahmacArI brahmacarya pALI bhaNIgaNI pravINa thavuM. (2) pacIsathI hoya to jamanAmaiyA mArga Apo" eTale tame pacAsa varSa sudhI gRhasthAzrama karavo. (3) ekAvana jaI zakazo. sAcesAca gopIoe A kImiyo varSathI paMcetera varSa sudhI vAnaprastha Azrama pALavo ajamAvyo ane turata ja jamunAe gopIone eTale tenA nIti-niyama pALavA. (4) ane chelle javAno nadI vacce mArga karI Apo. banne bAju saMnyasta Azrama pALa eTale saMpUrNa rIte tyAga, jamunAnAM jaLa sthabhI gayA. badhI gopIo sAme sevA, nItiniyamo pALI bhagavAnamaya banI javuM. pAra thALa laI RSi durvAsAnA Azrame pahoMcI gaI gRhasthAzrama pALavAnA nItiniyamo paNa khAsa ane potapotAnA thALa dharAvyA ane jamunAjI to gopIonA gayA pachI hatAM tema vahevA lAgyAM. upayogI che. potAnI paraNetara strI RtumatI thayA pachI chokarI ke chokaro meLavavAnI AkAMkSAvALA durvAsA muni 5Na gopIoe dharAvelA badhA thALa patie ekI bekInA niyama pramANe jAtIya saMbaMdha ApAgI gayA. gopIoe durvAsAjIne kahyuM ke, karo. eTale ke strI RtumatI thayA pachI pAMcame, - jamunAjImAM pUra che. eTale have ame kevI rIte sAtame, navame, agiyArame ane paMdarame divase e pAchAM jaIzuM? RSie pUchyuM: AvyAM kevI rIte ? rIte mahinAmAM pAMca ja divasa jAtIya saMbaMdha karavo gopIoe kRSNa bhagavAna saMbaMdhI vAta karI eTale ane chokarAnI IcachAvALA daMpatIe patnI RtumatI RSi bolyA: jamunAjIne kahejo ke "durvAsA muni thayA pachI bekIvALA divase e le strI RtumatI upavAsI hoya to he jamunAmaiyA, mArga Ape.' te thayA pachI cha, ATha, daza, bAra ane saLa e rIte pramANe gopIoe kahyuM ane turata mArga thaIgaye. mahinAmAM pAMca ja divasa jAtI. saMbaMdha karo. A gopIo hemakhema potapotAnAM ghera gaI. zraddhA rIte vartavAthI mana upara saMya rAkhI zakAya che, ane niSThAvALo A dAkhalo brahmacarya ane gRhazarIramAM Arogya jaLavAya che ane saMsAramAM svarga sthAzramanA nItiniyamane sacoTa purAvo Ape che. khaDuM karI zakAya che. garbhAdhAna thayA pachI trIjA zAstrIya nItiniyama zraddhA ane niSThApUrvaka aDaga rIte mAsathI jAtIyasaMbaMdha baMdha karavo joIe ane pALanAra gRhasthAzramI paNa brahmacArI jevo che. bALaka avataryA pachI bAra mAsa sudhI jAtIya saMbaMdha vIsamI sadImAM paNa, ApaNI najara samakSa, baMdha karavo joIe. AmAM jeTaluM vadhAre saMyama : mahAtmA gAMdhI jevAe paNa A brahmacaryanA niyama - paLAya teTalo phAyado che, ane zArIrika saMpattimAM kaDaka rIte pALyA che ane akaya siddhio meLavI ghaNA lAbha thAya che. brahmacaryanuM rakSaNa karavAthI che, e ApaNe ApaNI najare joyuM ne anubhavyuM sAhasa ane hiMmatavALA kAmo karI zakAya che; ane che. paMDita sAtavalekara, saradAra paTela ane lAlA kAkA tethI dharma-artha-kAma ane mokSa ema caturtha jevA tema ja svAmI zrI haMsadevajI ke jeo 125 puruSArtha sAdhI zakAya che. varSa jIvyA; AvA puruSe ApaNI jANamAM che. - brahmacaryanA niyamanI vijayapatAkA samuM mane 5-3-1970 nA roja coryAsImuM varSa zrImad bhAgavatamAM eka suMdara data che. bhAgavatamAM pUruM thaI paMcAsImuM varSa besaze. IzvarakRpAthI bhagavAna zrIkRSNa gopIone vimukhe eka para uparanA niyamo pALavAthI Aja sudhI meM mArI batAvI A vAtanI sAbitI karAvA Ape che. eka jiMdagImAM koI vakhata pathArIvaza maMdavADa bhegavyo vAra jamunAjIne sAme kAMThe * 1 durvAsAno Azrama nathI. cAritryamaya jIvana jIvavAno prayatna karyo che, che. gASine mATe bhojanane thALa laI javA gopIo ne karuM chuM ane te pramANe so varSa jIvavAnI bhAvanA bhagavAna zrIkRSNanI salAha mAge che, kAraNa ke che. pachI to IzvarecchA balavAna che.
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ sata-kavinI amara vANI hira tArI kaLA apara pAr hari tArI kaLA apara'pAra, vahAlA emAM paheAMce nahi vicAra; evI tArI kaLA aparaMpAra jI. (Y0) harivara tuM kaye hathADe AvA ghATa ghaDanArajI, bALakane prabhu mAtApitAnI Ave che kayAMthI aNusAra; evI tArI kaLA apara pAra jI. (1) aNumAM AkhA vaDa saMketye enAM mULa UMDAM meArArajI; kIDImAM aMtara kema ghaDiyuM, sRSTinA sarjanahAra; -evI tArI. (2) - janama AgaLa dUdha jugate kIdhuM taiyArajI, mAranAM IMDAMmAM raMga meAhana kema bharyA kiratAra --evI tArI (3) maNuaNumAM Izvara tArI bhAse che bhaNakAra jI, 'kAga' kahe kaThaNAIthI teAce Ave nahi tikhAra --evI tArI (4) mArI nADa tamAre hAthe mArI nADa tamAre hAthe hara ! sabhALajo re, mujane peAtAnA jANIne prabhupada pALajo re. (dhruva) pathyApathya nathI samajAtuM, duHkha sadaiva rahe UbharAtuM; mane haze zuM thAtuM nAtha, nihALajo re. `mArI (1) anAdi Apa vaidya che. sAcA, koI upAya viSe nahi kAcA; divasa rahyA che TAMcA, veLA vALajo re. mArI (2) vizvezvara zuM hajI visArA, mAjI hAtha chatAM kAM hArA ? mahA mUMjhAro mArA naTavara, TALajo re. mArI (3) "kezava hari mAruM zuM thAze, ghANa vanyA zuM gaDha gherAze? lAja tamArI jAze, bhUdhara ! mALajo re. mArI (4) te jA dhIre hariAna hRdayamAM haridhyAna hRdayamAM dharatA jA, sahama bhAthu' bharatA jA, re A mAyAmAMthI, pyAra prabhune karatA jA.--haridhyAna sAryAsInA bhAra here, kAyAnuM kalyANu kare, sukhanuM sthAna maLe, e jJAna kaMIka tA letA jA.--haridhyAna kAI Aja gayA, kAI kAla jaze, jo jIva paLamAM pUrNa thaze, pAchaLathI pastAvA karaze, abhima na UrathI haratA jA.--haridhyAna0 A vizvapatinI vADImAM, vaLI paraleAke khIle phUlaDAM rasabhInAM, koI A khare, kAi kAla khare, sugaMdha sAcI letA jA.--haridhyAna tane sukhamAM te sau sAthI jaDe, paNa du:khamAM kAI na AvI maLe, sukha-duHkhanA khelI zrI raNacheADa, - haridhyAna0 tu' hRdayathI ene raTatA jA.-- tuM
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ AzIrvAda' nA snehIone- grAhakone, vAcakane tathA pratinidhi baMdhuone Apa saunA sahakArathI "A zIrvAda" mAsika AvatA aMke trIjuM varSa pUruM karaze. vikArI rasonuM halakuM vAcana vipula pramANamAM prakAzita thaI rahyuM che tevA hAlanA samaye lokomAM sAtvikatA ane saMskAranuM rakSaNa karavAnA dhyeyavALA "AzIrvAdane sahakAra ApIne Apa IzvaranA AzIrvAdane pAtra nI rahyA che. AzIrvAdanuM pAMca rUpiyA lavAjama e eka kile tela ke be kile khAMDanI ja kiMmata jeTaluM che. sthUla zarIra ke je amuka - e nAza pAmavAnuM che, tenAM khAna-pAna, kapaDAM vagere mATe ApaNe game teTaluM kharca karIe chIe, paNa mana athavA antaHkaraNanA prakAza mATe arthAt Antarika zarIranA piSaNa mATe ke je prakAza AgaLanA janmomAM paNa sAthe rahevAne che, tene mATe paNa sAruM sAhitya vAMcavA, vicAravA ane vasAvavAnuM ApaNuM katavyuM che, te na bhUlavuM joIe. "AzIrvAda' mAsika pitAnI sAmagrI utkRSTa banAvavA mATe pitAthI bane teTalA prayAsa karI rahyuM che, Ama chatAM phakta pAMca rUpiyA jeTalA ochA lavAjama vALA ane traNa ja varSamAM UgIne UbhA thayelA A mAsikane Apa sau premIone sahakAra atyaMta jarUrI che. lavAjama ochuM hoya ane grAhake paNa ochA hoya to hAlanA badhI bAjunI meMghavArIvALA A samayamAM navA pagelA mAsika mATe TakavuM khUba ja muzkela che. Ama chatAM Apa sau premIone, sahudaya sajada, nene sahakAra maLatuM rahyo che, ene lIdhe ja "AzIrvAda: pitAnA mArgamAM cAlI rahyuM che. Ama chatAM "AzIrvAda' kevaLa nabhI zake ke cAlI zake eTaluM ja pUratuM nathI. AzIrvAda vadhumAM vadhu ane utkRSTa sAmagrI dara mAse Apane ApI zake tevI paNa abhilASA che. ane A kAma lavAjamamAM vadhAro karyA vinA ja "AzIrvAda" karavA mAge che. ane te Apa saunA sahakArathI grAhake vadhavAthI ja si thaI zake. AzIrvAda'nA A dharmakArya mAM arthAta utkRSTa ane adhika vAcanasAmagrI ApavAnA dayesamAM AzIrvAda'nA pratyeka vAcaMDa ane grAhako potAnA kuTuMba ane mitravargamAMthI ochAmAM e che je ekeka grAhaka vadhArI Ape te A zubha sAhityanuM "AzIvAda vizeSa pragati karI zake. ane enuM zreya grAhaka vadhAravAmAM sahAyaka thanAra Apa saune maLe che. utkRSTa sAmagrI ApIne sArI rIte pragati karavA mATe A mAsikane haju vIsa hajAra grAhakenI jarUra che. sat sAhityane madada karanAra sahudaya sajajane ane sevAbhAvI pratinidhi baMdhuo "AzIrvAdane pitAnuM avA bhagavAnanA mArganuM mAsika gaNa sahAya ApavA tatpara thaze evI AzA rAkhIe chIe. AzIrvAdane have pachI aMka e cAlu varSane chelle aMka haze. jemanAM lavAjama pUrAM thAya che te dareka bhAI o nA varSanuM lavAjama mokalI Apaze tathA pitAnA taraphathI ochAmAM ocho ekeka nava grAhaka vadhArI Apaze evI vinaMti che. navA varSanA prathama aMka mA va-dharma-kathA-aMka mATe lavAjama mokalI ApI grAhaka tarIke ApanuM nAma neMdhAvI deze
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ lavAjama bharavA mATe "AzIvAdanA sevAbhAvI pratinidhio * zrI amubhAI zukala - paMkaja sosAyaTI, sarakheja roDa zrI azArAma becaradAsa Thakkara punita Azrama pAse, maNinagara zrI umiyAzaMkara zukala 64, paMkaja sosAyaTI, sarakheja roDa zrI aMbAlAla mohanalAla Thakkara desAInI poLa, khADiyA , zrI aMbAlAla nAraNadAsa pAsAvAlA hajIrAnI poLa, rAyapura zrI upendrabhAI DI. mahetA - 31, rAmabAga, maNinagara zrI karazanajI jIvarAja motIvAlA enDa kuM. DhIMkavA cekI, kAlupura zrI kamaLAzaMkara nAgaradAsa mahetA usmAnapurA zrI kanakAnta jIvaNalAla parIkha cAra rastA, maNinagara zrI kAntilAla maganalAla mahetA kalAbAga sosAyaTI, maNinagara zrI kAntilAla zaMkaralAla zAha hAthIzAnI poLa, vADIgAma dariyApura zrI kAntilAla IzvaralAla paTela lImaDApoLa, gomatIpura zrI kAntilAla becaradAsa paTela - garanALAnI poLa, zAhapura zrI kAntilAla parIkha | - verAIvADA, khADiyA zrI kAlidAsa suMdhArAma paMcAla kalyANa nagara sosAyaTI, za hapura daravAjA bahAra zrI kezubhAI bhegIlAla paTela nAnI sAlavIvADa, sarasapura zrI ghanazyAmacaMdra badrInAtha paMDayA delakhanA, maDhavADe, sAraMgapura zrI gautamabhAI baMsIlAla cokasI. 182, devajI saraiyAnI poLa, sAMkaDIzerI zrI caMdulAla rAvala kApaDIvADa, sAraMgapura zrI cImanalAla maMgaLadAsa paMca zrI punita sTasa gAMdhIroDa, moDalaTekIjhanI bAra mAM rAyapura calA zrI cImanalAla dhanezvara mahetA zrI puSpAbahena 2bhaTTa samAtAnI poLa, zAhapura 39, zrI gaMgAmaiyA hA. so. zrI cImanalAla pAnAnI kuM. khokharA mahemadAvAda 8 dhI bajAra, kAlupura zrI baLadevadAsa maNilAla zAha zrI cImanalAla hAsajIbhAI paTela chIpApoLa, dariyApura vacalo vAsa, mIThAkhaLI zrI baLavaMtarAya bhaTTa, bhagavatakAra, zrI De. naTubhAI vI. bhaceca elIsabrIja sAMkaDIzerI, rAyapura zrI bAbubhAI e. parIkha zrI jIvanadAsa madanagopAla dAmAnI bhAlakiyA basa sTenDa pAse, lAlakuMja khAMce, maNinagara maNinagara zrI jayaMtIlAla baLadevadAsa dave | zrI bipinabhAI maganalAla parIkha : paMkaja sosAyaTI, sarakhejaDa AMbAvADI, elisabrija' zrI jayaMtIlAla maNilAla rAvala zrI bI. DI. joSI samAtAnI piLa, sAMkaDIzerI pI. Dablyu DI kavATarsa zrI jerAmabhAI nAraNadAsa Thakkara navaraMgapurA vedamaMdira pAse, kAMkariyA zrI baMsIlAla mAdhavalAla rAvala zrI DI bI. paTela " bhAunI poLa, rAyapura mAmunAyakanI paLa, kAlupura zrI bhAlacaMdra dazarathalAla bAroTa zrI devendraprasAda pujIlAla mahetA 302 haripurA, asAravA vanamALI vAMkAnI poLa, zAhapura zrI bhAnubhAI AcArya zrI naTavaralAla chaganalAla mANeka pinAkina ke.. hA se. pAlaDI rAjAmahetAnI piALa, kAlupura zrI mukundarAya che. jAnI zrI na zacaMdra rAmacaMdra trivedI pAvarahAusa, sAbaramatI gujarAta hAusiMga kelenI, "zrI madhusUdana prANalAla trivedI nyU menTala pAchaLa jahAMpanAhanI pALa, kAlupura : zrI praphullabhAI aMtilAla zAha zrI ramaNIkalAla lakSamIzaMkara bhaTTa devanI zerI, mAMDavInI poLa janA myuni. kavArTasa, zAhapura zrI prANajIvanadAsa mahetA zrI ramaNalAla mistrI kAlupura, pAMcapaTTI 10, vijayapAka, navaraMgapurA zrI paramANaMdadAsa DI. sonI, zrI rasikalAla bulAkhIda sa nANAvaTI purANika nivAsa, cAra rasyA, verAnuM DaheluM. kapAsiyA bajAra maNinagara zrI rasikalAla emanAtha bhaTTa zrI prabaMdha sI. mahetA siTI sivila keTa, bhadra lAkhiyAnI poLa, khADiyA zrI ravizaMkara bhAIzaMkara jAnI zrI parasottamadAsa sI. modI khArIkuI, khokharA mahemadAvAda medI bradhasa, dilhI cakalI zrI rAjubhAI paTela zrI parasettamadAsa maNilAla zAha paracejha e phira, Telike milsa rUghanAtha baMbanI poLa, sAMkaDI rIte zrI lagI caMda pUjAlAla zeTha zrI pUnamacaMda jeThAbhAI paTela sALavInI poLa 2 cakhADa gokuLanagara, Azrama roDa zrI vAsudeva umedarAma rAvala zrI pAnAcaMda semacaMda. gujarAta hAusiMga borDa kAcavADo, rAyapura kharA mahemadAvAda
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 ] zrI vAsudeva jagajIvanadAsa paTela 1533, mAmunAyakanI pALa, kAlupura zrI vinubhAI pAThaka - bhAunI poLa, rAyapura zrI vrajalAla emanAtha paTela nAnI saLIvADa, sarasapura zrI sArAbhAI hIrAlAla zAha devajI sareyAnI poLa, sAMkaDIzerI zrI zaMkaralAla mohanalAla paTela dUdhavALI poLa, ghIkAMTA zrI sanatabhAI esa. trivedI sattara tAlukA sosAyaTI zrI zAMtilAlabhAI C/o bombe moTara sTasa kapAsiyA bajAra zrI zivAnaMda epeziyama rAyapura cakalA zrI zivAbhAI ge kuLabhAI paTela C/onavaraMgapena Depa, mANekacoka zrI zyAmasuMdara puMjIrAma paMDayA delatakhAnA, sAra gapura zrI hIrAlAla somanAtha paTela meTIhamAma, ghIkAMTA . ' zrI hiMmatalAla hIrAlAla vyAsa kRSNabAga pAse, maNinagara zrI sumatilAla hIrAlAla zAha verAIvADA khADiyA, cAra rastA zrI ramezabhAI cImanalAla zAhapura,sadamAtAnI poLa zrI jitendra hiMmatalAla dave 1140) AkAze kUvAnI paLa, rAyapura zrI lAlajIbhAI choTAlAla paTela senTrala moTara sAIkala ke. ' khAnapurADa bahAragAmanA pratinidhio atula (valasADa) zrI dAmajIbhAI enDa bradharsa ANaMda zrI bipinabhAI bhaTTa, vyAsa phaLiyA aMkalezvara zrI bI. ke. paMcAlI ghAMcIvADa zrI maganalAla Ara. paTela mevADA phaLiyuM zrI janArdana esa. vyAsa desAI phaLiyuM udhanA, zrI maganalAla kuMvarajI nAyaka desAI phaLiyuM AzIrvAda * umalA zrI somAbhAI raNachoDabhAI paTela " e raNa (prAMtija) zrI amRta bhagata : UMDa. zrI bipinabhAI AI rAvala sTeTa beMka opha inDiyA zrI ravAbhAI je. vakIla, gAMdhIcoka karoliyA zrI ramaNIkalAla upAdhyAya karajaNa (vaDodarA) zrI kizorabhAI esa. mahetA kaTaka (erisA) zrI bAbulAla vIrajI hinDoco kalatA zrI dvArakAdAsa maNilAla zAha 55/104, keniMga sTrITa zrI zazikAnta AI cAhavAlA AI. sI. sI. TI. ke. 59, koTana sTrITa zrI mahetA TreDiMga ejansI rAdhA bajAra sTrITa sagaDha zrI nAnAbhAI ema. dave dave hAusa , kAlola zrI mANekalAla maganalAla gAMdhI zrI jayaMtIlAla zaMkaralAla zAha . keDAya (kaccha) zrI meghajI punazI zrI premajI vI jI. kulA (vaDodarA) zrI harizcaMdra bakarabhAI paMDayA ke zA (vaDodarA) zrI ramezabhAI ema bhagata khagapara zrI tanazI vAghajI popaTa C/o bomba pheTe Tersa ma sAta zrI raNachoDalAla choTAlAla parIkha traNa daravAjA zrI ThAkorabhAI paMDayA, alIma cakalA kheDabrahmA zrI bhAIzaMkara trivedI - mAtAjInuM maMdira gaDA (svAmInA) zrI vasanajI je. paMjavANI nyujhapepara ejanTa gAdevI zrI chanalAla gAMDAlAla bhaTTa dave mahollo zrI manasukhalAla maganalAla vaida paMDayA mahollA [ se mbara 1968. goMDala zrI kAntilAla chaganalAla zeTha nAnI banAra godharA zrI ratilAla dvArakAdAsa desAI parabharADa eTIlA zrI pusurarAya ke. trivedI jabugAma zrI lakSmIprasAda TI. paMDita zrI viThThaladAsa sI. bakSI jamazedapura zrI dhanajIbha I gaMgArAma pAThaka zrI menAbahena maNilAla vasANI nAnajI goviMdajI kavArTasa zrI sI. je. paTela C/o ojhA enDa kuM. zrI jI. Ara. cAvaDA zrI chaganalAla ke. paMDayA nyu rAmadAsa bilDIMga, konTrAkaTarsa eriyA jaMbusara zrI jayaMtIlAla choTAlAla cokasI hasIkhuzI sTArsa jAmakhaMbhALiyA zrI suMdarajI rUghanAtha bArAI dUdha cakalo jAmanagara zrI parAga pI. maNiyAra nAge rI phaLI jhaghaDiyA (bharUca) zrI dolatakRSNa raNachoDajI zAha jhariyA (dhanabAda) zrI zAstrI prANazaMkara rAvala kAlidAse jazarAja bilDiMga zrI esa. ela. mANeka enDa kuM. lAlI (mahemadAvAda). harSada Ara. vyAsa sANaMda zrI kirITakuSAra puruSottama 'sa zAha kerosInavAlA siddhapura zAha va. bI. C/o. esa. bI. vANiyA The. acalApura, zrI mULazaMkara ravizaMkara rAvala vedavADo. zrI pinAkina devazaMkara rAvala khilAtavADe