Book Title: hrinkar Kalptaru Yane Jain Dharmno Divya Prakash
Author(s): Dhirajlal Tokarshi Shah
Publisher: Jain Shaitya Prakashan Mandir
View full book text
________________
માયામીજ—રહસ્ય
૨૧૩
આ કૃતિમાં કેટલેક સ્થળે મતાંતર છે, તે અમે વિવેચન દરમિયાન સ્પષ્ટ કર્યુ છે. એકંદર માયામીજ હોંકારનો મહિમા તથા આરાધનવિધિ જાણવા માટે આ કૃતિ ઉપયાગી હોઈ, તેને અહીં સ્થાન અપાયેલુ છે. પ્રસ્તુત કૃતિના પ્રારંભ આ પ્રમાણે થાય છે: श्वेतं रक्तं तथा पीतं, नीलं ध्यानं चतुर्विधम् । विधिना ध्यायमानं च फलं भवति नान्यथा ॥ १ ॥
· ધ્યાન ચાર પ્રકારનુ છે: શ્વેતવણી ય, રક્તવણી ય, પીતવણીય અને નીલવણીય. જો આ ધ્યાન વિધિપૂર્વક ધરવામાં આવે તેા ફલદાયી થાય છે, અન્યથા ફુલદાયી થતું નથી.’
તાત્પર્ય કે માયામીજ હોંકારનું ધ્યાન શ્વેત વર્ણે, રક્ત વર્ણ, પીત વણે, તેમજ નીલ વર્ણે વિધિપૂર્વક કરવુ જોઇએ; તેથી વિવિધ પ્રકારની ફલપ્રાપ્તિ થાય છે. જેએ આ ધ્યાન શાસ્રીય વિધિ અનુસાર કરતા નથી, એટલે કે પેાતાની મતિ-કલ્પના અનુસાર કરે છે, તેમને તેનું વાસ્તવિક ફળ મળી શકતું નથી. જ્યાં વિધિના અનાદર હાય ત્યાં ઈષ્ટકાની પ્રાપ્તિ કેવી રીતે થાય ? વિધિના મહત્ત્વ અંગે પૂર્વ પ્રકરણેામાં પૂરતુ' વિવેચન થઈ ગયેલુ છે.
અહી' વણુ અનુસાર ચાર પ્રકારનાં ધ્યાના કહ્યાં છે, પણ જૈન દર્શનની માન્યતા અનુસાર વર્ણો પાંચ પ્રકારના છે: (૧) શ્વેત, (ર) રક્ત, (૩) પીત, (૪) નીલ
