________________
પ્રસંગમાં બે પાંચમ બેલાય છે, ત્યાં ખરી રીતે તે એક જ પાંચમ છે કે જે બે સૂર્યોદયને સ્પર્શે છે, એટલે પંચમીની લગોલગ પૂર્વની તિથિ ચંડાશુગંડુ પંચાંગે બનાવેલી ચેાથ જ છે.
અહીં વિચારણીય એ છે કે જે પાંચમની લગભગ આગલે દિવસ એ જ સંવત્સરીની ચેથ ગણાતી હોય તે પંચમીના ક્ષયે એની પૂર્વની ત્રીજ એ પંચમીને આગલે દિવસ ગણાય અને ત્યાં જ ચોથ માનીને સંવત્સરી કરવી જોઈતી હતી તેમ તે કર્યું નથી, અને તેમ થઈ શકે પણ નહિ. કેમકે ત્રીજ એ પંચમી તિથિથી દૂર પડે છે, એમ કહે છે. તે પછી પ્રશ્ન એ થાય છે કે વૃદ્ધિમાં પણ પંચમી તે એક જ તિથિ છે, માત્ર તે બે દિવસને સ્પર્શેલી છે એટલું જ. એમાં પંચમી તિથિને લગોલગ પૂર્વ દિવસ પંચાંગે બતાવેલ ચોથને જ દિવસ છે, તે ત્યાં ૧૯૨૯૩ માં સંવત્સરી કેમ કરી નહિ? આમ વિચારતાં પહેલી પાંચમને લેશ પણ મહત્ત્વ કેમ અપાય ?
અહીં બીજું મહત્ત્વનું વિચારવા જેવું એ છે કે પર્યુષણ અઠ્ઠાઈ કે જેને શાસ્ત્ર છ અઠ્ઠાઈમાં મહાન અઠ્ઠાઈ તરીકે મહત્ત્વ આપ્યું છે, તેની ગણના ભાદરવા સુદિ ૪ ને દિવસ પંચાંગમાંથી નિશ્ચિત કરી એની પૂર્વના સાત દિવસ લઈને કરવામાં આવે છે. એને પછીની પાંચમ સાથે કાંઈ નિસ્બત નથી. એટલે કદાચ પાંચમના ક્ષય
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
