________________
૩૦
એમ કહે છે કે શાએ ઉદયતિથિની આરાધનાનું વિધાન કર્યા પછી પર્વતિથિની હાનિ કે વૃધ્ધિ હોય ત્યારે તેનું આરાધન ક્યારે કરવું ? એ પ્રશ્ન ઉઠે છે, તેના નિરાકરણ માટે શ્રી ઉમાસ્વાતિ મહારાજે આ સૂત્ર કહેલું છે, તેથી તેને અર્થ આ રીતે થવો ઘટે :–
શ્ન પૂર્વ તિથિઃ વાર્તા – - જ્યારે પર્વતિથિને ક્ષય હોય ત્યારે પૂર્વની તિથિ કરવી અર્થાત્ તેનું આરાધન પૂર્વની તિથિમાં કરવું અને
ન જા સત્તા - જ્યારે પર્વતિથિની વૃદ્ધિ હોય ત્યારે ઉત્તરતિથિ કરવી અર્થાત્ તેનું આરાધન બીજી તિથિએ કરવું, એ વધારે યુક્તિયુક્ત અને સંગત લાગે છે. એટલા જ માટે શાસ્ત્રમાં કેટલેક ઠેકાણે “ક્ષયે પૂર્વી તિથિગ્રા વૃધ્ધો ગ્રાહ્યા તત્તર ” એવું સૂત્ર પણ મળી આવે છે. એમાં ગ્રાહ્ય શબ્દથી સ્પષ્ટ સૂચન છે કે આરાધના માટે પૂર્વની તિથિ ગ્રહણ કરવી. આથી ફલિત એ થાય છે કે શાસ્ત્રમાં કયાંય પૂર્વતિથિને ક્ષય કરવાની વાત જ નથી.
આ વિષયમાં પૂજ્ય શ્રી સાગરાનંદ સૂરીશ્વરજીના ગુરુ પૂજ્ય શ્રી ઝવેર સાગરજી મહારાજના નિમ્ન શબ્દ વિચારવા એગ્ય છેઃ
- 'जो तिथिनो क्षय होवे तो पूर्वतिथि में करणी, जो वृद्धि होवे तो उत्तरतिथि लेणी. यदुक्त-क्षये पूर्वा तिथि: कार्या, वृद्धौ कार्या तथोत्तरा.'
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org