Book Title: Tattvarthadhigam Sutram Part 06
Author(s): Rajshekharsuri, Dharmshekharvijay, Divyashekharvijay
Publisher: Arihant Aradhak Trust
View full book text
________________
સૂત્ર-૨૩
શ્રી તત્ત્વાર્થાધિગમસૂત્ર અધ્યાય-૬ (૯) સાધુયાવૃન્યકરણ– સાધુઓ દીક્ષિત થયેલા જ હોય. તેમનું વૈયાવૃત્ય કરવું. વ્યાવૃત્ત એટલે સાધુઓના કાર્યો કરવામાં તત્પર. વ્યાવૃત્તનો ભાવ તે વૈયાવૃત્ય.
સ-સાધુસંધર્વયોવૃર્ય એ પ્રયોગમાં યથાસંખ્ય જ સમજવું, અર્થાત્ સંઘસમાધિકરણ અને સાધુવૈયાવૃત્તકરણ એમ સમજવું. કારણ કે પ્રાયઃ શ્રાવક વગેરેનું વૈયાવૃત્ય કરવાનું ન હોય. તે રીતે અધિકરણ ન કરવા વડે, અર્થાત્ અધિકરણ ન થાય તે રીતે સમાધિ તો બધાની જ કરવાની હોય.
(૧૦)અરિહંત-આચાર્ય-બહુશ્રુત-પ્રવચનની ભક્તિ- અરિહંત= તીર્થંકર-આચાર્ય-જ્ઞાનાચાર આદિ પાંચ પ્રકારના આચારને આચરવાથી આચાર્ય કહેવાય છે. બહુશ્રુત=પ્રકૃષ્ટ કૃતને ધરનારા, અર્થાત્ ઉપાધ્યાય. પ્રવચન-જીવાદિ પદાર્થો જેનાથી કહેવાય તે પ્રવચન=આગમ. “RHબાવવિશુદ્ધિયુવા પવિતઃ તિ પરમ એટલે પ્રકૃષ્ટ, ભાવ એટલે ચિત્તપરિણામ, ચિત્તપરિણામની વિશુદ્ધિ એટલે ઔચિત્યપૂર્વકની પ્રવૃત્તિથી થતી નિર્મળતા, તેનાથી યુક્ત ભક્તિ. ભક્તિ એટલે ઔચિત્યપૂર્વક બાહ્ય સેવા. અરિહંતાદિની ભક્તિ કરવી એટલે પ્રકૃષ્ટ ચિત્તપરિણામની નિર્મળતાથી યુક્ત એવી ઔચિત્યપૂર્વકની બાહ્ય સેવા કરવી.
આયતનમાં(મંદિર-ઉપાશ્રયમાં) ગમન, ધર્મશ્રવણ, સિદ્ધાંતલેખન વગેરે યથાસંભવ અરિહંતાદિની ભક્તિ છે.
(૧૧)આવશ્યક અપરિહાણિ– “સામયિકાલીનામાવવાનાં માવતોડનુષ્ઠાન સાપરિહળિ:” રૂતિ રાગ-દ્વેષનો અભાવ તે સમ. સમનો આય (પ્રાપ્તિ) જેનું પ્રયોજન છે તે સામાયિક. સિદ્ધહેમ. ૬-૪-૧૧૭ સૂત્રથી પ્રયોજન અર્થમાં રૂ પ્રત્યય આવ્યો છે.) અહીં સકળ સાવદ્યયોગોની વિરતિરૂપ પ્રતિક્રમણ વગેરે સામાયિક છે. સામાયિક જેમની આદિમાં છે તે સામાયિકાદિ આવશ્યકો. આવશ્યકો ૧૭ પ્રકારના સંયમના વ્યાપારરૂપ હોવાથી ઇચ્છાકાર-મિથ્યાકાર-તથાકાર વગેરે
