Shattrinshika Chatushka Prakaranam

Author(s): Dharmvijay
Publisher: Lalchand Nandlal Vakil

Page 8

થઈ શકે તેવા પ્રકારના પ્રયત્નો કરેલા છે. આગળની ત્રણે છત્રીશીઓમાં છત્રીશ છત્રીશ ગાથાઓ હોવાથી ત્રીશી એ નામ સાન્વર્થ છે. તે પ્રમાણે આ પરમાણુખ૭છત્રીશીમાં છત્રીશ ગાથા પૂર્ણ ન હોઈ ફક્ત પંદરજ ગાથા છે એથી ખણ્ડત્રીશી એ નામ પણ સાન્વર્થ છે. ૨ પુદગલ છત્રીશી પ્રકરણમાં પુલનું દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ અને
ભાવથી સપ્રદેશ-અપ્રદેશીપણું, સપ્રદેશીપણાને અર્થ, પુદ્ગલ છત્રી- ૧ દ્રવ્યથી સંપ્રદેશપુદગલો ૨ ક્ષેત્રથી સપ્રદેશપુદ્ગલો શીમાં આવતો ૩ કાળથી સંપ્રદેશપુદ્ગલે ૪ ભાવથી સંપ્રદેશપુગલો વિષય, ૫ દ્રવ્યથી અપ્રદેશપુગલે ૬ ક્ષેત્રથી અપ્રદેશપુદ્ગલે
૭ કાળથી અપ્રદેશપુદગલે અને તે ભાવથી અપ્રદેશ પુદ્ગલે એ આઠે પ્રકારનું અલ્પબદુત્વ તેમજ તે અલ્પબદુત્વમાં કારણ વિગેરેનું વિવેચન કરવામાં આવેલ છે. ૩ બધ છત્રીશી પ્રકરણમાં ઔદારિક, વૈક્રિય-આહારક, તેજસ
અને કામણ શરીર એગ્ય પુદ્ગલેના સર્વ બન્ધક-દેશબબ્ધ છત્રીથી બંધક અને અબંધક કોણ હોઈ શકે ? સર્વબન્ધક-દેશગત વિષય બન્ધક અને અબન્ધક એટલે શું? તે કયારે હોય? તે
ત્રણેનું અલ્પબદુત્વ, પ્રાસંગિક જુગતિ–વક્રાગતિનું સ્વરૂપ, દારિકના સર્વબન્ધક અને અબન્ધકરાશિનું કોઇક, લોકાકાશના ઊર્ધ્વધઃપ્રતર-તિર્યકતર, પાંચે શરીરના બધકોનું સંયોગી અ૫બહત્વ, તે ઉપરાંત બંધનું વિશેષ સ્વરૂ૫ ઇત્યાદિ વિષયે પ્રતિપાદન કરવામાં આવેલ છે. પ્રાસંગિક પ્રયોગબન્ધ, વિશ્રસાબન્ધ, બન્ધના ભેદ પ્રભેદ સંબંધી યંત્રો અને તે સંબંધમાં દિગંબરની માન્યતા વિગેરે વિષયને ફેટ સારી રીતે કરવામાં આવ્યો છે. ૪ નિગદ છત્રીશી–આગળની ત્રણે છત્રીશીની અપેક્ષાએ આ છ
- ત્રીશીને વિષય ઘણે વિસ્તૃત તેમજ ગહન છે. આ છનિગાદ છત્રીશી ત્રીશી વૃત્તિનું ભાષાંતર આપવા પહેલાં એ ભાષાંતરની માં આવતે વિશેષ સમજ માટે નિગોદ છત્રીશીમાં આવેલી પરિભાવિષય, વાનો અર્થ, નિગોદસંબંધી સંભાવસ્થાપના અસદ
ભાવસ્થાપનાનું કેક, નિગોદસ્વરૂપ, નિગોદના વર્ણન સંબંધી ૪૨) દ્વાર વિગેરે પરિશિષ્ટો આપ્યા બાદ છત્રીશીની ગાથાઓ તથા વૃત્તિનું ભાષાંતર શરૂ થાય છે. તેમાં જઘન્યપદ-ઉત્કૃષ્ટપદ, જઘન્યપદ તથા