Book Title: Shatak Sandoha
Author(s): Mitranandsuri, Bhavyadarshanvijay, Jayratnavijay
Publisher: Padmavijayganivar Jain Granthmala
View full book text
________________
સાશક
ve
પડહ છે. પરંતુ મમતાનો ત્યાગ તો કેવલદર્શનનો સાક્ષી છે. ૧૩.
भुव्यभिष्वंग एवायं, तृष्णाज्वरभरावहः । નિર્મમત્વૌષધ તત્ર, વિનિયુજ્ઞીત યોગવિત્ ॥ ૪ ॥
દુનિયામાં આ ગાઢ રાગ (મમતા) જ તૃષ્ણારૂપી જ્વરના સમૂહને લાવનાર છે અને તેથી યોગીપુરુષે તેને વિષે નિર્મમતારૂપી ઔષધનો પ્રયોગ કરવો જોઈએ. ૧૪.
પર્યવસ્થતિ સર્વસ્થ, તારતમ્યમહો ! વિત્। निर्ममत्वमतः साधु, कैवल्योपरि निष्ठितम् ॥ १५ ॥
સર્વ વસ્તુઓનું તારતમ્ય ક્યાંકને ક્યાંક તો વિરામ પામે જ છે પણ આશ્ચર્યની વાત છે કે - સુંદર એવું નિર્મમત્વ તો કેવલજ્ઞાનથી પણ ઉપર રહેલું છે. (કૈવલ્ય વખતે પણ કાયમ રહે છે, માટે તે જ શ્રેષ્ઠ છે.) ૧૫.
ममत्वविषमूर्छाल - मान्तरं तत्त्वमुच्चकैः । तद्वैराग्यसुधासेका - च्चेतयन्ते हि योगिनः ॥ १६ ॥
મમત્વરૂપી વિષથી અત્યંત મૂર્છિત બની ગયેલા આંતર (આત્મ) તત્ત્વને યોગીઓ વૈરાગ્યરૂપી સુધાના સિંચનથી સચેતનજીવંત કરે છે. ૧૬
विरागो विषयेष्वेषु - परशुर्भवकानने । સમૂલાષ્ટ-ષિત-મમતા-વજિજ્વળઃ ॥ ૨૭ ॥
આ વિષયોમાં વિરાગ તે સંસારરૂપી વનનો ઉચ્છેદ કરનારો એવો ઉહ્મણ (કઠોર) તીક્ષ્ણ કુહાડો છે, કે જે મમતારૂપી વલ્લિને મૂળ સાથે ઉખાડી નાંખે છે. ૧૭
