Saurabh

Author(s): Chitrabhanu
Publisher: Jivan Mani Sadvachnmala Trust

Page 6

મુનિજીનું જીવનધન
મહારાજશ્રી ચંદ્રપ્રભસાગરનાં નિર્બાજ પ્રેમ અને મમતાએ, મને અધિકારી જનને પણ અધિકારી માની લીધો અને એમની આ ચિંતનકણિકાઓ. જે ખરી રીતે. જીવનમાંથી મળેલાં પ્રકાશ. પ્રેમ અને અનુભવનો પરિપાક છે, એના માટે લખવાને સંદેશ કહેવરાવ્યા.
આવી કઈ પ્રવૃત્તિ માટે મારો અધિકાર છે મારા ધ્યાનમાં જ હતો; પણ એમનાં શબ્દનું મૂલ્યાંકન પણ ધ્યાન બારું ન હતું. એટલે જાણી જોઈને જ આ અનધિકાર ચેષ્ટા આદરી છે એમ સૌને માની લેવાની વિનતિ છે. - એક વસ્તુને હું વિચાર કરું છું. ચિંતનકણિકાઓ કયાંથી આવે છે, ક્યારે આવે છે. અને શા માટે આવે છે? આ વિષે જેમ જેમ ઊંડું અવગાહન કરું છું તેમ તેમ લાગે છે કે કેમ તે જીવનની કઈ અણમેલ પળને અનુભવનીત્ય એ સુંદર કાવ્યછોડ છે; અથવા તો એ કાંઈ જ નથી. કણ રસ નિષ્ફળ જાય ત્યારે આ અધમ હાસ્યને જન્માવે એવું આમાં છે. - જેમણે જીવનનાં અતળ ઊંડાણમાં કઈક વખત એકતિ પોતાની જતને જોવા માટે ડોકિયું કર્યું નથી. તેને માટે આ ચિંતનકણિકાઓ જે જોખમભર્યો સાહિત્યપ્રયોગ બીજે કઈ જ નથી. કબંધ લખાતાં મૌક્તિકો અને સૂત્રોની સામાન્યતા આની પ્રતીતિ કરાવવા માટે બસ થશે.
આવા પ્રયોગના મહર્ષિપદે પ્રાંત-સાહિત્યમાં ટાગોરનું સ્થાન પ્રથમ છે. પછી એ પંથ કાકા કાલેલકરે છે. અને ત્યાર પછી તો એ માર્ગ