________________
૧૧૬
પ્રવૃત્તિ યોગને ઉદય: “ભગવાન મહાવીરના સેનાની પરંતુ “ઉદય” કેઈને છેડતા નથી. એકાંત નિવૃત્તિલક્ષી સાધનાના જીવન વચ્ચે એ પ્રવૃત્તિલક્ષી બનીને આવી ઊભે; પરંતુ શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજીને આ કારણે ઉદય “પરિગ્રહ કાર્યપ્રપંચરૂપે આવીને ઊભું હતું જ્યારે પૂજ્ય મહારાજશ્રીને તેમની ધર્મ-સમાજશ્રેયની સત્યપ્રરૂપણાની પ્રવૃત્તિરૂપે!
વાત એમ હતી કે નિવૃત્તિલક્ષી એકાંત આત્મસાધના અર્થે સાયલાના ઉપાશ્રયના ચેકમાં “સાધનાકુટિર બનાવવામાં આવેલ. અને પૂજ્ય મહારાજશ્રી હવે મેરબીના ચાતુર્માસ પછી સં. ૨૦૦૪માં શેષ જીવનસાધના માટે સાયલામાં જ સ્થિર થવા આવી રહ્યા હતા. દરમિયાન એ જ અરસામાં જેન વેતામ્બર સ્થાનકવાસી પરંપરાના તેરાપંથી સંપ્રદાયના સાધુ-સાધ્વીજીએ સરાષ્ટ્રમાં ખાસ પ્રચાર કરવા માટે ઊતરી આવ્યાં. કરુણાસાગર ભગવાન મહાવીરના અને જૈન ધર્મના ઉપાસક હોવા છતાં આ સંપ્રદાયને માનનારાઓની માન્યતા કરુણા, દયા, દાનની વિરુદ્ધ હોય છે, જાણે અંતરને આત્મરસને ઝરે જ સાવ સુકાઈ ન ગયે હાય ! વીતશગપ્રણીત, કરુણરસપૂર્ણ, સમાજરૂ, સમાજસાપેક્ષ, સત્યધર્મ તેઓ ચૂકેલા હેવાની અને દયા-દાનાદિથી વિરુદ્ધની તેમની માન્યતા હોવાની સમજ સૈારાષ્ટ્રમાં ઘણા ઓછાને હતી. એટલે સૌરાષ્ટ્રના બહુજનસમાજ તેમ જ સ્થાનકવાસી સમાજને ભેળવવા અને પિતાને પંથીય વિચાર કરવા વિવિધ પ્રકારની માયાજાળ તેઓ ફેલાવતા અને સમાજને ભ્રમણમાં નાખતા કે જેથી સૌરાષ્ટ્રમાંના જૈન સાધુસાધ્વીઓ પ્રત્યે લોકોને આદરભાવ ન રહે અને પિતાનું પ્રભુત્વ જમાવી લેકેની શ્રદ્ધા પિતાના પ્રત્યે ખેંચી શકાય. આ તેરાપંથી સાધુ-સાધ્વી વર્ગ અને તેમની સાથે આવેલા બહેળા ભક્ત અને પ્રચારક-સમુદાયે સૈારાષ્ટ્રની પરિસ્થિતિની સરવે (મજણી) કરી, ચેમેર નિરીક્ષણ કરી, ઝાલાવાડના જોરાવરનગરમાં પિતાનું થાણું નાખેલું. જેશવરનગર-સુરેન્દ્રનગરના સંઘમાં જ તેઓ સર્વપ્રથમ વિક્ષેપ