________________
મે ૨૦૧૬
પ્રબુદ્ધ જીવન
તેમની વાતોના આનંદમાં મન છલકાઈ જતું!
નખશીખ સજનતાની મૂર્તિ દીપક બૂઝાતા બૂઝાતા રહી ગયો, કારણ! સોનગઢ રત્નાશ્રમમાં, કોઈને જો નખશીખ સજ્જનતાની મૂર્તિ જોવી હોય તો તે ડૉ. કેટલાંય દિવસોના અથાગ પરિશ્રમ પછી યોજેલ, જૈન સાહિત્ય ધનવંતભાઈમાં દેખાય. આંખમાં વિકાર નહિ, મુખમાં નિંદા નહિ. સમારોહ બાકી હતો. બધાએ આશા છોડી દીધી હતી પણ ! પોતાનું મનમાં ઈર્ષા નહિ. બસ સ્નેહ-સભર હૃદય સૌને માટે. અંતરમાં, કાર્ય પૂરું કરવાની અંદરની ધગશે ધનવંતભાઈને સારા કર્યા. સત્રના વર્તનમાં વિનમ્રતા. પોતે સહન કરવું પણ બીજાને કષ્ટ ન આપવું ચાર દિવસ ખૂબ જ સહજ રીતે વર્તી બધાને પ્રોત્સાહન આપતા. એ જાણે કે એમનું જીવનસૂત્ર. તે ય મનોમન બોલીને તો પોતાની છેલ્લે દિવસે તો એટલા આનંદમાં હતા કે બધા કાર્યકર્તાઓને સ્ટેજ મોટાઈ બતાવે જ નહિ. પર બોલાવી તેમના કાર્યની કદર કરી હતી.
સન ૨૦૦૧માં અમારી “મુંબઈ ગુજરાતી સમાજ' સંસ્થાની પુનઃ ધનવંતભાઈ સાથે થોડી વાત કરો તો તમારામાં પણ ઉત્સાહ
સ્થાપનાની અમને જરૂર લાગી. “સમગ્ર ગુજરાતી સમાજ’ને નામે. અને કંઈક કરવાની પ્રેરણા જાગે. તેમનું આટલું વ્યસ્ત જીવન હોવા
બહુ ક્ષોભપૂર્વક, નમ્રતાથી એ સંસ્થાનું પ્રમુખપદ સ્વીકાર્યું. સમિતિછતાં રશ્મિભાઈ ઝવેરીની તબિયત સારી ન હતી ત્યારે બે ત્રણ વખત
સભ્ય શ્રી નગીનદાસ સંઘવીનો પણ એમને સબળ ટેકો. સર્વાનુમતે દવાનો સાત્ત્વિક ડોઝ આપવા આવ્યા હતા. સાથે સ્મિતાબેન પણ
તેઓ “સમગ્ર ગુજરાતી સમાજના પ્રમુખ બન્યા વર્ષો સુધી દરેક આવ્યા હતા. એટલી સહજતાથી બન્ને જણ વાતો કરતા કે તબિયત સારી નથી એમ લાગે જ નહિ. તેમની વાતોના આનંદમાં મન
પ્રવૃત્તિમાં સાથ આપ્યો. અમુક લોકો માટે તો દર મહિનાના ત્રીજા છલકાઈ જતું. એમને ખુલ્લા આકાશ નીચે આવેલી અમારી અગાશીની ૨૩
ગુરુવારની સાંજ એટલે ભારતીય વિદ્યાભવનના ગીતા હોલમાં સુંદર ફૂલોની કયારીઓ વચ્ચે બેસી વાતો કરવી ગમતી.
આત્મીયતાથી અનેક વક્તાઓના વક્તવ્ય માણવાની સાંજ–વરસો એકવાર ધનવંતભાઈનો ફોન આવ્યો કે તમારે ગણધરવાદ પર સુધી રહી. ધનવંતભાઈ !"
સુધી રહી. ધનવંતભાઈ નિયમિત અને કામય સમયસર આવતા લખવાનું છે. એમણે કહ્યું. આ મારો વિષય નથી. મારાથી કેમ થશે? અને સભાનું સમાપન કરતા. મેં કહ્યું, આજે ધનવંતભાઈએ તમારામાં વિશ્વાસ મૂકી આ કામ તમને કોઈ વાર કોઈ સભ્ય કોઈકની નિંદા કરતા હોય તો મૃદુતાથી સોંપ્યું છે તો તમારાથી ના પડાય જ નહીં! ધનવંતભાઈએ કહ્યું. અટકાવીને ધનવંતભાઈ કહે: આ સંસારમાં જાતજાતના લોકો વસે તમે ચિંતા નહીં કરો, ફક્ત કામ શરૂ કરો. આવા ધનવંતભાઈ દરેકને છે. આપણે શું કામ ચિંતાનો બોજ લઈને ફરવું? ખૂબ પ્રોત્સાહન આપતા અને કામ કરાવતા ખૂબ લાડથી અને પ્રેમથી.
હિંસા રાજડા આવા બહુશ્રુત આત્માને અમારી ભાવભરી શ્રદ્ધાંજલિ.
એમની કામ કરવાની પદ્ધતિ નિરાળી હતી. | અંજના રશ્મિકુમાર ઝવેરી એમણે જે સેવા આપી છે તે અનન્ય છે
શ્રી ડૉ. ધનવંતભાઈ શાહ એટલે શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનું
હાર્દ, તેઓ સ્વભાવે એકદમ મૃદુ-વ્યવહારુ, માયાળુ, પ્રેમાળ અને કેટલાક વિરલ મહાનુભાવો એવું અલૌકિક જીવન જીવી જતા નિખાલસ હોવાથી બધાના લાડીલા બની ગયા હતા. ૨૮ ફેબ્રુઆરી હોય છે કે એના દ્વારા હજારો-લાખો વ્યક્તિ જેની પવિત્ર પ્રેરણાઓની ૨૦૧૬ના રોજ તેઓએ આ જગતમાંથી અચાનક વિદાય લીધી. શ્રી પીયુષધારાને પામી શકે છે અને જીવનને નવજીવન બનાવી શકે છે. મહાવીર જૈન વિદ્યાલય, મુંબઈ આયોજીત છેલ્લા ચાર જૈન સાહિત્ય એવા જ ધનવંતભાઈ એક વિરલ વિભૂતી હતા જેમના જીવનથી સમારોહમાં અમે હાજર હતા, ત્યારથી અમે જોતા આવ્યા છીએ કે કેટલાય જીવોના જીવન બની ગયેલા છે. તેમની નિસ્વાર્થ ભાવના, આ વ્યક્તિ Down to Earth અને Ego less હતી. એમની કામ નિર્મળ મનોવૃત્તિ, નિતાંત ઉપકારદૃષ્ટિ અને સર્વ જીવો પ્રત્યેનો કરવાની પદ્ધતિ નિરાળી હતી. સભાવ આપણને જોવા મળે છે. આટલા વર્ષો સુધી ‘પ્રબુદ્ધ જીવન'ના આ જૈન સાહિત્ય સમારોહમાં ભાગ લેવા માટે તેઓ ખૂબ જ તંત્રી બનીને એમણે જે સેવા આપી છે તે અનન્ય છે. તેમનું વિરાટ પ્રેરણા આપતા હતા. તેઓ હંમેશા કહેતા કે બની શકે તો આવા વ્યક્તિત્વ એના અસ્તિત્વની અલવિદા પછી પણ કેટકેટલાના સમારોહમાં ભાગ લો અને જો તમે ભાગ ન લઈ શકતા હો તો ફક્ત હૃદયસિંહાસને સમ્રાટ થઈને પ્રતિષ્ઠિત થઈ ચૂક્યું હશે. વિદ્વાનોને સાંભળવા માટે પણ અચૂક પધારશો. આ કારણને લઈને
અંતમાં ધનવંતભાઈ માટે એટલું જ કહીશ કે જેમણે નામનાની ખંભાત જેવા નાના ગામમાં અમો લાયબ્રેરીમાં જતા થયા, વાંચન કદી કામના કે ખ્યાતિની ખેવના રાખી નથી. નશ્વર દેહથી ભલે તેઓ કરતા થયા અને સાહિત્યની ચર્ચા કરતા થયા. આનો યશ ડો. હાજર નથી પણ સ્મૃતિદેહે તેઓ ચિરકાળ સુધી ચિરંજીવ રહેશે. એજ ધનવંતભાઈને ફાળે જાય છે.આ બહુશ્રુત આત્માને પ્રભુ શાંતિ અર્પે. ધનવંતભાઈને શ્રદ્ધાંજલિ, ગુણાંજલિ, ભાવાંજલિ.
ડિૉ. (પ્રો.) કીર્તિ એન. શાહ અને Bવિપિન કામદાર (મલાડ)
| ચંદ્રિકા કે. શાહ (ખંભાત)
