Prabuddha Jivan - Tarun Jain 1936 08 Year 03 Ank 02

Author(s): Chandrakant Sutaria
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh

Page 5

તમે કયા ધર્મશાસ્ત્રનો અભ્યાસ કર્યો છે?
કસ્તુરભાઈને પત્ર ૪ : લેખક: પં સુખલાલજી.
ન્યુ ઇ, ૨. જૈનત્વ હથુાય છે ! મેં આ વિષય પાછળ ચાલીશથી ઓછાં વર્ષો નથી
દિનું યુનિવર્સિટી ગામ. તે પશુ અને ત્યાંસુધી ક્યાપક દૃષ્ટિએ સતત વિચારવામાં. તે
- બનારસ તા. -૮-1 તમે જે રીતે નથુવા છે કે સમજવા માટે તે રીતે મા બાબત પ્રયુત કસ્તુરભાઇ મણિભાઈ જગ,
સદભવે સમાનવા તૈયાર છે એટલું જ નદિર મા બાબત
અમદાવાદ, વિમિત નિપક્ષ ને મેનિપૂણ ચર્ચા કરવા ૫ણું તૈયાર છું, ઘટિત બાપગ્યા છે જે કર પરિક સંબંધ નથી, સ્વાર્ષ- ચાલુ વ્યવસ્થા, ચાલુ પીએ, માતુ તંત્રો અને સાધુ સંસ્થાના વર્ષ જુના સંભવ ન હોવાથી પક્ષવિપક્ષ ભાવે પશુ નથી. પૈ મેં કાઈ સનાતન જૈન પ્રકૃતિના યુવ ગેટ નથી. એવા અંગે જે કોઈ સંબંધ છે અને જેને લીધે શંખવા પ્રેરાય છે તે સામાન્ય
તે ધ[વાર ઉગ્યાં, ધણીવાર બદલાય અને વીવાર એવા પ્રસંગે એક સમાજના ધરું હોવાનો સંબંધ છે. આ સંબંધ દેખીતી રીતે માને છે એવા અંગેની સુધારણા છે તેની કાંપાપ ન કરવામાં જ નઇ કે રિને રેખાય છતાં તાત્ત્વિક રીતે એ બહુ મહત્વને અને ભારે અધમ થાય છે અને સેવાય છે. મા તે ધર્મ શાસ્ત્રના અભ્યા* ધી બાબતોમાં તે મેં નજીકમાં નજીક જે પયું છે,
સની દષ્ટિએ વાત થઈ. રૌડાઈ નગરોઠાઈ જેમાં મૂળામાં ગુગુ સ્થાપિત પદેને સાચવી
- તમે “સરતી કૌતિ” શબ્દ વાપરીને તે તમારા પ્રત્યેનું રાખવા મા યુગમાં સા ઉપાય મૌન સેવવું એ જ છે. અને વિચારકમ પરપરાગત ર” માન પણ ગુમાવ્યું છે. એમ મને મેવાં પદની પ્રતિષ્ઠા વધારવાના ઉપાય વિચાર અને વતનના ચેકનું લાગે છે. જો એ ભાષબુ માત્ર સરતી viહિ' વારતે જ છે, વિવેક તેમ જ સુપરિણામમાં સમાયા છે. હું પૈતે કઈ નિપ્રાણુ તે તમે એનુંઅક્ષરથા ખંડન કરી માંથી પ્રીતિ માવા સાથે વારસાગત અધિકારમાં નથી માનતા. સમગ્ર અમદાવાદ નગરના ૩૯યાણું વિચારક મૂળથી શiઈ પદની સાર્થકતા જર્જર સિદ્ધ કરી શકે. હું વિના તમે શા વિચાર સેગ્યા છે અને તે વિશે શું શું ” છે
તે એટલે સુધી કહેવા માગુ છુ” કે, બે-ચાર વરીલે કે સોલીસીટરે મેં ક્યુ નથી જાણુતો. અમદાવાદૃ સમસ્ત નગરની વાત બાજુએ રાજાને એ ભાષણુને બુદ્ધિગમ અને અભ્યાસ પૂર્ણ પ્રતિવાદ કરી મૂકીએ અને માત્ર મમત અમદાવાદી જેને રે ધને લઈ વિરામ સમા રાય ગનીમત છે, પૂછી કરી મસ્તી કીર્તિ મેળવવામાં તે પશુ એ પ્રશ્ન રહે જ છે. અમદાવાદના સમમ ન સંઘના પ્રલે પરમેના ઉતારવા પડે છે અને લેાહીનું કેટલું પાણી કરવું ફમાણુક્રારી કાર્યોના વિચાર કરવા વિશે તેમજ તે વાત કઇ પણ પડે છે, પટ્ટા માસે આવેશમાં તિલક, ગાંધીજી અને નેહરૂછને કર્મા વિષે મને કોઇ પણ સ્થળેથી વિશ્વરને માહિતી મળો તો તમને પણુ અવિચરી અને ગાંડો કઠી દે છે, પણ એમ કહેતાં કે તેમને માયા અર્થ માં શ્રી નગર તરીકે સંબોધવામાં મને જરી પણુ શી શકતું નથી. છતાં વિચાર એમ મુમજે જ છે કે, એમ કહેવું સં કેચ નહિ થાય; ઉલટે માનદ થશે.
કે માત્ર વિચારશૂન્યતા જ નહિ પણ વિચાર પ્રત્યેની તિરસ્કારવિ તમે ભાઈ પરમાનંદ કાપડિયાના પ્રમુખ તરીમના ભાષણુ વિષે
છે, હું તમારા જેવા ખાનદાન થના એક પુલ પાસેથી આવા નિવેદન કટ કરતાં જે વિધાનો ર્યો છે તે જોતાં મને એમ લાગે વિચારવિૌથી વલણની આશા કદી પણ્ રાખી ન શકું છે કે તમે ભીંત ભુલો છે. તમે એ જાથને ધાર્મિક ગ્રંને સસ્તી "
આ લખું છું તે એટલા ખાતર નદિ કે સંબઢારની સજા જાતિ મેળવી આપનાર જગ્યુ છે. સહેજે પ્રશ્ન થાય છે કે તમે વિશ્વ કાંઇ ધમwી અપાય, તમને અને તમારા પૃપાથને વિવેક કોની પાસે કયા ધર્મ શાઅને અન્યાસ કર્યો છે ? અથવા નતે ક્યાં અને વિચારથી તેમજ મૃત;પ્રેરણુથી એમ કરવું એમ લાગે તો તમારે ધર્મ શાસ્ત્રો વાંચ્યાં છે ? તમે એ ભાભને વ્યવહારિક ધમને વિરોધ તમારી મર્યાદા વિરૂદ્ધ જ્ય', એમાં પામતા અને આત્મદ્રો કરના હાઇ અધાર્મિ' કહે છે કે તારિતક ધર્મના વિરોધ કરનાર છે, પણ સાથે જ રમવાનું યુવકમાનસ અને કેળવણીગામી માનસને હાઇ અધામિક કહે છે જે કથારિય ધર્મના વિરોધને કારણે વાનમ રાખી ભવિષ્ય ભાખી દેવા મહું કે તમે જે કાંઇ કવિઅધાર્મિક કહેતા કે તે મને લાગે છે કે તમારે પગીસ વર્ષ ચારી પગલુ ભરી રામતેલ પણ ગુમાવરે, તે આખા દેશમાં રોઢના સુધીમાં થયેલાં સે અને હજાર, અત્યારે પ્રતિષ્ઠિત મનાતા પાયા ઉખેડવાની જોશભેર ચાલતી ક્રિયાને ન સમાજમાં દાખલ માયાથેનિ અને ગૃહસ્થને પશુ ધાર્મિક માનવા પરી, એટલું જ કરવાના શ્રેષના તમને ભાગીદાર મૂનાવો. પ્રશ્ન કેઈ કયકિત પૂરતો ખુદ ભગવાન મહાવીરને પણું તમારે એ જ વિરોષણ આપવું નથી. એ તો 'કેળવણી અને જડતા વચ્ચેના પ્રશ્ન છે. એક બાજુ પડશે. કારણુ એ બધાએ એક યા બીજે રૂપે તે તે નિપ્રાણ 'મળવણીના બધા સાધને મને બીજી બાજુ જડતાના બધા સાધને
વહાર ધમનો વિરોધ જ કર્યો છે અને તે વિષે ના મત ઉમાં ર. અને મેં એ એને વચ્ચે વિચાર તેમજ વિજેમનું માઠાકળગે છે. સહેજ પણ ઇતિહાસનું જ્ઞાન ધરાનારા આ ભાગત ભારત શરૂ અને તમે અને હું જીવતા હઈશું તો જો કે સમજી શકે, જે તાતિવા ધર્મના વિરોધના મુદ્દો હોય તો એમ જમ પરિણામ શું આવે છે. ત્રિવિધ પ્રકારની ન સંસ્થાએાને મેગ્ય રીતે સમાયેલા છે. ભાઈ પરમાનંદના બાથરુમાં એક પ્રશ્ન એ સુધારે ન કરતાં તેને જલદી નાશ માથુરાના મારું મને લાગે છે નથી જે તાત્વિક રેનત તાત્વિક્ર આર્ય તાત્વિક મનુથી તેમ તમે ખુદ કરશે, કારણ કે પણ વિચારક અને સ્વતંત્રતા વિરાધી હાય. ઉલટું એ આખુ ભાવણું તાત્વિક ધમ ની પ્રતિષ્ઠા પ્રેમી જે સરકાર સામે પણ બાય-ભીડવાની અને સંવે તેમજ વિકાસની દૃષ્ટિએ જ લખાએલું છે. માત્ર તમને જ નદ્ધિ છે એક ક્ષમાત્ર પણ નિશ્માણ અને અનુપાગી રોકાઇની પણ વિશ્વાસપાત્ર હોયે એવા મામા વિચાર& tળને સપ્રેમ થાવાને સત્તા ચલાવી નહિ લે. કરવા ઇછું છું કે તમે થતા કે એ ભાષણુમાં વાદવિક કેવું
સુખલાલ,