________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
બ્રિટિશ શાસનમાં બહારવટિયો બાબર દેવા
- તળપદા વિનુભાઈ બી.* બાબર દેવા નામનો પાટણવાડિયો ખેડા જિલ્લાના બોરસદ તાલુકાના ગોરેલ ગામનો વતની હતો. ખેડા જિલ્લાની બારૈયા કોમ મૂળ ક્ષત્રિય જાતિ સ્વમાની છે. શાહુકારોના સીતમ અને અન્યાયને કારણે બહારવટે ચડેલા કેટલાક સ્વમાની બારૈયાઓ પણ આ પ્રદેશમાં થઈ ગયા છે. બાબરાદેવા આ પ્રકારનો સ્વમાની બહારવટિયો હતો. આ બહારવટિયો સીઓને લૂંટતો નહીં. શાળાના બાળકોને દૂધ પીવડાવતો. બ્રાહ્મણોને જમાડતો, ગરીબ બ્રાહ્મણોની દીકરીને પરણાવી આપતો. આ બધી સેવા પ્રવૃત્તિઓ કરતો. આ કારણે બાબર લોકપ્રિય બન્યો હતો.
બોરસદ તાલુકામાં અંગ્રેજોના શાસનકાળ દરમ્યાન ત્રણ રાજ્યોની સરહદો જોડાયેલી હતી. ખંભાતનું નવાબી રાજય, વડોદરાનું ગાયકવાડી રાજય અને બ્રિટિશ રાજ્ય, આ ત્રણેય રાજયોની સરહદો એકબીજા સાથે સંકળાયેલી હતી.
ગોરેલ ગામ બ્રિટિશ હકૂમત હેઠળ હતું. આ પ્રદેશની બારૈયા કોમને ક્રિમિનલ ટ્રાઈલ એક્ટ (ગુનેગાર જાતિ) મુજબ સવાર-સાંજ પોલીસ થાણામાં હાજરી આપવી પડતી. જો કોઈ કારણસર કોઈ વ્યક્તિ ગેરહાજર રહે તો તેને જેલમાં છ માસની સજા થતી. એક વખત બાબરની ગેરહાજરી પડી તો તેને જેલમાં મોકલી દેવાયો. બાબર જેલ તોડીને બહાર નીકળી ગયો. અને તેણે ૧૯૧૭ માં બહારવટું શરૂ કર્યું. બાબરનો બહારવટું કરવા પાછળનો હેતુ પોતાના માબાપને જેલમાં ધકેલનાર રાજસત્તાની સામે બદલો લેવાનો હતો. તેમ જ પૈસાદારોને લૂંટીને ગરીબોને ધન આપવાનો હતો. બાબર અભણ હોવા છતાં હોંશિયાર અને બાહોશ હતો. બાબર વેશપલટામાં નિપુણ હતો. વેશપલટા દ્વારા સરકારને ઘણી વાર હાથતાળી દેતો. બાબર દેવાનું સારું પાસું એ હતું કે તે ચારિત્ર્યવાન હતો. તેની બહેન બાઈ ખોટીના સંબંધો પોલીસ સાથે હતા. એવું માલુમ પડતાં તેણે પોતાની બહેનનું ખૂન કર્યું હતું. અને તેની યાદમાં ગોરેલ ગામની પશ્ચિમ દિશાએ તુલસીક્યારો અને ચોતરો બનાવડાવેલ છે. જે હાલ પણ દષ્ટિગોચર થાય
બાબર દેવા ખોડિયાર માતાનો પરમભક્ત હતો. દર પૂનમે સત્યનારાયણની કથાઓ કરાવતો. તે ગોધરાની આજુબાજુના ગામડાઓમાં ઉનાળાની ગરમીના દિવસોમાં પાણીની પરબો મંડાવતો, આણંદ જિલ્લાના ભાલેજ બાજુના કૂવાઓનું સમારકામ પણ તેણે કરાવ્યું. ગામડાના ગરીબ લોકોને આર્થિક રીતે ખાનગી મદદ કરતો. આમ તેના સેવાભાવી કાર્યોથી લોકો બાબર પ્રત્યે સહાનૂભૂતિ રાખતા.
બાબરે ચરોતરમાં અનેક ખૂનો કર્યા છે. કોઈ વ્યક્તિ સરકારને તેના વિશે જાણ કરે તો તેને ખતમ કરી દેતો. આ બાબતમાં બાબરે પોતાના સગા કાકા કે સગા સબંધીને પણ છોડ્યા નથી. બાબર બહારવટું કરતો હતો તે સમયે તેના નામે બીજા કેટલાક ધાડપાડુઓ પણ લૂંટફાટ કરવામાં સામેલ થયા હતા. તેમનાં ખરાબ કૃત્યો પણ બાબરના નામે જોડી દેવામાં આવતા. પ્રજા તો એમ જ સમજતી કે આ બધા ખૂનો કરવામાં બાબર જ સામેલ છે.
બાબરે સરકારને છેતરવા માટે નવી જાતના બૂટ બનાવડાવ્યા હતા. જેમાં આગળ પાછળ બંન્ને બાજુ ચાંચવાળા હતા. આ જોડા પહેલીને કરવાથી માણસ કઈ દિશામાં ગયો છે. તેનું કોઈ પગેરું મળતું નહીં. બાબર પોતાના ભોજન માટે એટલો જ સજાગ રહેતો કારણ કે તેના ખોરાકમાં ઝેરી પદાર્થ તો નથી મેળવ્યો ને? પ્રથમ ભોજન કૂતરા કે બિલાડાને ખવડાવ્યા પછી જ જમતો. બાબરની ટોળકીમાં જોડાયેલ સાથીદારો જેવા કે ગીરધારી બાવો, શીવલો સોમલો, કાશીયો, ત્રિકમ, ડાભલો, મથુરભઈજી, રામસિંગ, અભેસિંગ બાધરદાદા, ગગલો, * નલીની અરવિંદ એન્ડ ટી.વી. પટેલ આર્ટ્સ કૉલેજ, વિદ્યાનગર
પથિક - માર્ચ - ૧૯૯૯૦ ૧૪
For Private and Personal Use Only
