________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
રાનડે અને કર્વેને પ્રતાપે સેંકડે નારી પિતાના પગ પર ઊભા રહેવા જેટલી સ્વતંત્ર બની. રાજા રામમેહનરાયે સતીપ્રથા બંધ કરાવી સ્ત્રીઓમાં સાક્ષરતા ને સ્વતંત્રતા બલવાને ફાળે આપે. “સ્ત્રી અને પુરા એ તે સંસારરથનાં બે પSાં છે” એ મહાન આદર્શની વાત કરનાર ભારત દેશમાં હજીયે વીસમી સદીના અંતમાં પણ કેટલીક બી એન દયાજનક હાલતમાં સુધાર થયા નથી જ. લાખ સ્ત્રીઓ હજી પણ ઘરની ચાર દીવાલે વચ્ચે નિરક્ષરતા અને અજ્ઞાનને ઘેર અંધકારમાં અટવાઈ, પશુવત જીવન જીવી ગુલાબની જછમાં જકડાયેલી છે. પુરુષ જ એને અધિપતિ છે, આ વાત હવે પુરુષના મનમાં ઘર’ કરી રહેલ છે જ, તેથી જ સંસાર કડો બની જાય છે.
“યત્ર નાર્યસ્તુ પૂજયન્ત મતે તત્ર દેવતામા ઉકિત ગેખતાં નાખતાં ઘણી બધી પેઢીઓ કાળની ગર્તામાં પડી ગઈ છે કે આજના અખબારમાં ઉડતી નજરે પણ જોવા મળશે કે દેશના કેઈક ખૂણે કોકિલાએ છે તે ફ િર્યો હશે, કોક બળી મરી હશે, તે છે કે ગળે ફાંસો ખાઈ છુટકારો મેળ હશે. આવું કશું ન હોય તે કોઈ સાસુ સસરા દિયર જેઠ ભેજાઈ કે નણંદે શાસ્ત્રોમાં જે સ્ત્રી તરીકે લેિખ થયું છે તેવા કોઈ જીવને આગ કરી છે કે હણી નાખી હશે ? ગળથુથીમાંથી જ બદમાશ અને મક્કાર આ સમાજ કપાળ અને છાતી તથા બાહુઓ ઉપર હળદર-ચંદનની અચાઓ ચિતરાવીને પોતાની જાતને બ્રહ્માંડમાં સૌથી વધુ પવિત્ર ગણાવ આવ્યો છે !
આજકલ અ':ણા વડીલોન, સમાજને બની બેઠેલા કો-સરપચીને મહિલાઓને સળગાવી મૂકવાનું શરૂ થયું છે. કોઈ સી પુને જન્મ આપવાનું અક્ષમ છે, કે ઈ દરિદ્ર કન્યા પૂરતું દહેજ લઈને નયા , કોઈ ગૃહ સચૂિકવી .કમાં સબરસ નાખવાનું વીસરી ગઈ છે, તે વળી કઈ કયારેક પતિદેવને શરીર માપવા ! ઇન્કાર કરે છે. કેટલી બધી અગણ્ય બાબત છે આ! આજના પરા-પ્રજાને સમાજના વાસે. એક સામાન્ય જતુ જે છે ત્રીથી પતિદેવને તકલીફ પડે? પુત્રવધુના વાંકે સમાજને ગરમા ગરમ રોટલીના કુલકા ખાવામાં વિલંબ થાય છે નવી સરી આવેલી છે તેની બાઈડીના વકે સાસજીને પૂજા-પાઠમાં વન આવે છેફલાણા ગામના પરિવારને પેલી પુત્રવધૂ શું આમ બિન્દાસ બનીને ગામમાંથી પર થાય ? મારે, સાલીને સળગાવી જ દે. એક શરત થઈને અની આ મજાલ? સંત તુલસીદાસ પણ મહેર મારી ગયો કે ચાર ગમાર પશુ આરબાર યે સબ તાડનકે અધિકારી” ગૌરીસમાન બનનારીની પૂળ કરનારું આ હે દુરતા છે ? ગોરી ચામડી જોઈ નથી, સિટી વગાડી નથી.
માતૃવ ભાગની ક પનાવની તવનું ટૂંપણું બાજુએ રાખી ને શ્રીનાં માનવતા સ્વીકારીએ તોયે બસ છે. આ તે કાંઈ કપૂર છે કે દીવામાં બેઠવી દઈ એને ચાંપી દઈએ એક કાંડી ? શરીરશ્ચાસ્ત્રનો રીતે એ થોડી નબળા દેખાઈ કે એને ઉં ૨ દમનને દા સ મ ર થઈ ગયા જા ! નારીને મા બનાવી. ચરણ તાળીએ પ્રેમિકા બનાવી લટ સંવારી આપીએ, ભગિન બનાવી રક્ષા બંધાવીએ ને પત્ની બનાવી કુળદીપક પર પે કરાવીએ, પણ અને મિત્ર ગણતાં માનવ ગણતાં આપણું કુળ લજવાય ! સન્નારીના અસ્તિત્વની ફરતે સતત પ્રસ્થાપિત સંબંધે 1 કાંટાળી વાડ બનાવીને આદમી (પુરુષ) હંમેશાં આ ખલાની અદાથી બહાર કરી રહ્યું છે. સન્નારી છે તેણે સ બધાના ચકડામાં જ કર્યું જ રાખી છે, જયારે તે સ્ત્રીરવિહાર માટે હમેશાં મુક્ત રહ્યો છે. આ દિવસે દાનું કોતર કરીને દમ તાળી પત્નીને બેશરમ પતિદેવ કયા માટે ઠપકે આપે છે. એની સમજ નથી પડતી. સદી પુરુષ પત્નીને પડોશી પુરુષ સાથે વાત કરવાના પણ અધિકાર આ તે ના. કેટલું નાલાયક છે એ જંતુ કે જેને વિજ્ઞાને નર કર્યું છેસ્ત્રી જાનું પ્રતીક છે, પણ આપણા અણઘડ વ્યવસાયી કસાઈ માજે એની આસમાને સ્પર્શવા મથતી શમા ઉપર તા એની ગંદી હથેળી દબાવી દીધી છે. .
૧૯૮૪ડિસે.
For Private and Personal Use Only
