Book Title: Nyayasara
Author(s): Bhasarvagna Acharya, Jaysinhsuri, Satish Chandra Vidyabhushan
Publisher: Asiatic Society
View full book text
________________
भागमपरिच्छेदः ।
२८१
नान्तर्भवति चेत्तहि सम्बन्धस्य न वस्तुत्वसिद्रिव्यादिषु क्वापि तदनन्तर्भावात् । ट्रयादिषट्कान्तर्गतस्यैव वस्तुत्वाभ्युपगमाञ्च । अन्यथाभावस्यापि वस्तुत्वापत्तेः ॥ १६० ॥ अन्तर्भावपक्षं प्रतिक्षेप्तुमाह । __ अन्तर्भाव वा समवायाभावादिभिः सह तत्संवेदनस्य सम्बन्धी न स्यादिति ॥
समवायो युतसिद्धानामाधा-धारभूतानामिहेप्ति प्रत्यय हेतुः सम्बन्धः । अभावो भावप्रतिपन्यो । श्रादिशब्दासंयोगग्रहस्तैः सह तत्संवेदनस्य वस्तुरूपविषयविषयिसम्बन्धज्ञानस्य सम्बन्धो न घटामटाट्येत । अयमर्थः । वस्तुरूपविषयविषयिसम्बन्धो यदि ट्रयादिषट्पदायामन्तर्भाव्यत तहि द्रव्यादिषु यथा कथञ्चित्तसम्बन्धो भवेत् । परं समवायेनाभावादिभिश्च सह विषयविधिसम्बन्धसंवेदनसम्बन्धो न भवेत् । तथाहि समवायस्तावत् स्वयं सम्बन्धः । सम्बन्धे च सम्बन्धान्तरं यदि स्वीक्रियते तहि तत्रापि मम्बधान्तरं तत्रान्यन्यदित्यनवस्थालतालूता लालम्बात्तत्तः कथं समवायेन मह सम्बन्धस्तथाऽभावस्यावस्तुरूपत्वात् संयोगस्य च स्वयं सम्बन्ध त्वात् ताभ्यां सहापि वस्तरूपविषयविर्षायसम्बन्धसंवेदनसम्बन्धी दुर्घट एव । एवञ्च त्वन्मत कुतो वस्तु स्वरूपो विषयविषयिसम्बन्धा येन वस्तुत्वे सतीति विशेष गाई पेण क तक त्व हतो रन कान्तिकत्वमुक्तिः स्यादिति ॥ १६१ ॥ प्रकारान्तरेण विषयविषयिसम्बन्धं शतं ।
Aho! Shrutgyanam

Page Navigation
1 ... 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356