Book Title: Nemiranga Ratnakar Chanda Aswad ane Path Arthshuddhi Author(s): Kantilal B Shah Publisher: ZZ_Anusandhan View full book textPage 1
________________ डिसेम्बर २०१० ६७ लावण्यसमयकृत नेमिरङ्गरत्नाकर छन्द : आस्वाद अने पाठ / अर्थशुद्धि डॉ. कान्तिभाई बी. शाह लावण्यसमय विक्रमना सोळमा शतकमां थई गयेला एक गणनापात्र जैन साधुकवि छे. एमणे ज रचेली महत्त्वनी कृति 'विमलप्रबन्ध'नी प्रशस्तिमां कविओ पोताना वंशादिनो परिचय आप्यो छे. ते अनुसार एमनो जन्म सं. १५२१ (ई. १४६५)मां अमदावादमां थयो हतो. पिता श्रीधर अने माता झमकलदेवीना चार पुत्रो पैकीना ए सौथी नाना पुत्र. संसारी नाम लघुराज. आ लघुराजे सं. १५२९ (ई. १४७३) मां नव वर्षनी बाळवये पाटण मुकामे तपगच्छना सोमसुन्दरसूरिनी परम्परामां लक्ष्मीसागरसूरि पासे दीक्षा लीधी अने साधु लावण्यसमय बन्या. समयरत्न एमना विद्यागुरु हता. सोळमे वर्षे सरस्वतीदेवीनी कृपाथी एमनामां कवित्वशक्तिनी स्फुरणा थई, जेना परिणामरूपे एमणे रास, चोपाई, छन्द, संवाद, एकवीसो, हमचडी, स्तवन,सज्झाय, विवाहलो जेवी विविध स्वरूपोवाळी दीर्घ- लघु रचनाओ क छे. 'खिमऋषि, बलिभद्र, यशोभद्रसूरिरास' ए एमनी सं. १५८९ मां रचायेली छेल्लुं रच्यावर्ष धरावती कृति छे. आ रीते कवि लावण्यसमयनो जीवनकाळ सं. १५२१ थी १५८९ (ई. १४६५ थी १५३३) सुधीनो निश्चित थई शक्यो छे. 'विमलप्रबन्ध' ए जेम ऐतिहासिक व्यक्तिविशेषनी जीवनघटनाओने निरूपती एमनी महत्त्वनी प्रबन्धरचना छे, ए रीते 'नेमिरङ्गरत्नाकर छन्द' ए एमनी सौथी महत्त्वनी सं. १५४६ (ई. १४९०) मां रचायेली छन्दस्वरूपी रचना छे. जैनेतर कवि श्रीधर व्यासे सं. १४५४ (ई. १३९८) मां नोंधपात्र 'रणमल्लछन्द' जेवी कृति आप्या पछीनी लगभग एक शतकना गाळे मळती आ छन्द-रचना काव्यतत्त्वनी दृष्टिए नोंधपात्र होईने मध्यकालीन गुजराती साहित्यमां अनुं ऐतिहासिक महत्त्व पण छे. आ कृतिमां कविए जैनोना २२मा तीर्थंकर नेमिनाथना जन्मथी मांडीने केवळपदप्राप्ति सुधीना जीवनप्रसंगोने निरूप्या छे. नेमिनाथना लग्नप्रसंगनेPage Navigation
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
