________________
૩૩
ગુરુ નાનક છુટાતું નથી. # યુગો સુધી તર્ક-વિતર્ક કરવાથી ક્યારેય ઈશ્વર પ્રાપ્ત થશે નહીં.
બાહ્ય મૌન દ્વારા કોઈ આંતરિક શાંતિ મેળવી શકતું નથી, પછી ભલેને તે યુગો સુધી મૌન બેસી રહે !
સમસ્ત સંસારનો વૈભવ સમર્પણ કરવા છતાંય કોઈ સંતોષ ખરીદી શકતું નથી.
પ્રશ્ન - સત્ય કેવી રીતે મેળવી શકાય ? મિથ્યાનાં વાદળો કેવી રીતે ભેદી શકાય ?
ઉત્તર - હે નાનક, આના માટે એક જ રસ્તો છે અને તે છે ઈશ્વરની ઈચ્છાને પોતાની ઇચ્છા સમજવી. તારી પોતાની કોઈ ઈચ્છા ન રાખ. તેની ઈચ્છાથી જ તારું અસ્તિત્વ છે.
આ સૃષ્ટિના સર્વ પદાર્થોનું પ્રગટીકરણ ભગવાનની ઈચ્છાનું અસ્તિત્વ છે. તેની ઈચ્છાનું વર્ણન કરી શકાતું નથી. તેની ઈચ્છા જીવન છે. જ ભગવાનની ઈચ્છાથી મહાનતા પ્રાપ્ત થાય છે. કોઈ ઉચ્ચ કુળમાં જન્મે છે કે કોઈ નીચ કુળમાં જન્મે છે તે પણ તેની ઈચ્છાથી જ. . થી મનુષ્યનાં સુખદુઃખ તેની ઈચ્છાથી જ અસ્તિત્વમાં આવે છે. તેની ઇચ્છાથી કેટલાય ધાર્મિકોને નિર્વાણ પ્રાપ્ત થાય છે.
તેની જ ઈચ્છાથી પાપી જીવ જન્મ-જન્માંતર સુધી પુનર્જન્મ લઈ ભટકતો રહે છે. તેની ઈચ્છાથી આ સંસારનું અસ્તિત્વ છે. તેની ઇચ્છા વિના કશું થઈ શકતું નથી. હે નાનક, ભગવાનની ઇચ્છા સાથે એકાકાર થઈ જનારને
