Book Title: Manorathmay Nemijina Stotra Author(s): Amrut Patel Publisher: Z_Nirgrantha_1_022701.pdf and Nirgrantha_2_022702.pdf and Nirgrantha_3_022703.pdf View full book textPage 2
________________ ૧૫૦ અમૃત પટેલ Nirgrantha પ્રસ્તુત સ્તોત્રના તૃતીય પદ્યમાં ‘અમૃતાપૂર્ણ પદ વ્યાકરણ અને વેદપરંપરા પ્રમાણે વિચારણીય છે. માટે અનુવાદ પણ ‘અમૃતથી પરિપૂર્ણ અથવા અમૃતના કુંડ સમાન' એવો કર્યો છે. ટિપ્પણો : ૧. બીજું એક “પૈવતકાદ્રિ મંડન શ્રી નેમિ જિન સ્તોત્ર છે જે મહામાત્ય વસ્તુપાલ પ્રણીત છે. તેનો આરંભ નયત્રસમસંયમ: થી થાય છે. તેમાં ૧૨ પધો છે. તેમાં ‘નેમિનાથ ભગવાનની સ્તુતિને શાશ્વત રૈવેયક તરીકે નિરૂપેલ છે. શ્રીમાનેfશઃ સ્તુતરિય જૈવેયકં શાશ્વતમ્'. (જુઓ મુનિશ્રી પુણ્યવિજયજી સંપાદિત “સુકૃત કીર્જિકલ્લોલિન્યાદિ વસ્તુપાલ પ્રશસ્તિ સંગ્રહ પૃષ્ઠ ૯૩ (સિંધી જૈન ગ્રંથમાલા ૫, મુંબઈ વિક્રમ ૨૦૧૭.) ૨. તીર્થેસાડps! વસ્તુપાત્તવવો વિશ્વાઘનાપ્ર -ડાય ગાળ મનોરથ : શ્રેણિfશ્રવત્ અંશ એજન પૃષ્ઠ ૯૨. ૩. મોહગ્રસ્ત ચિત્ત શાન્તરસમય ધ્યાનથી શાંત થાય છે. ચિત્ત શાંત થતાં રાતદિન પ્રભુમુખદર્શનથી (જ્ઞાન-દર્શન રૂપ) નેત્રોમાં નિર્મલ (આધ્યાત્મિક ભાવરૂપ) પ્રેમનો સ્પર્શ થાય છે. નેત્રી નિર્મલ થતાં કુતર્કો, લોભ, કામ અને મોહ અંધકારરૂપ લાગે છે જેથી સંસાર કારાગૃહથી નીકળવાને કારણે વિશ્વસૂર્ય સમ પ્રભુનો સાક્ષાત્કાર થાય છે. પ્રભુનાં દર્શન થતાં ફરીથી વૈરાગ્યભાવ પુષ્ટ બને ત્યારે “પ્રભુ ચરણ સરોજ રજની મૈત્રી’ જ ભવફૂપથી નીકળવા માટે વત્ર = અવલંબન-રજુ છે. એવી પ્રતીતિ થાય. આ પ્રતીતિ થતાં જ ‘અદર્શનીય’નાં દર્શન રૂપ પુરાણાં પાપોનું પ્રક્ષાલન થાય. સિદ્ધિ-સરિતામાં સ્નાનની તાલાવેલી જાગે, કામ-ક્રોધ વગેરેથી પ્રભુચરણો જ સંરક્ષણ આપે અને રૈવતાચલ જેવા દિવ્ય પર્વતની કોઈ કંદરામાં ધ્યાનની તાલી લાગી જાય, પ્રત્યાહારાદિ સિદ્ધ થતાં ચપળ મન સ્થિર બને જેથી ભાવસાગર તરવો સહજ બને ! ૪, ૧૨ પધોના પ્રસ્તુત સ્તોત્રમાં રૂપકાલંકારનું પ્રાચુર્ય છે. (૨) મોહ, વિષયથાશ્રય:, મનોરથતૈઃ (૨) વિષયાખ્યાન્તરે, मोहमहोरग, शान्तरसामृत.., (३) वदनेन्दुदीधितिसुधा, भवग्रीष्मोष्म (४) प्रमानिगडान्, लोभार्गलां, कामादीन् यामिकान्, मोहतमसः, संसारकारागृहात्, (५) स्मरदन्दशूक, दुर्वासनासैवलैः, कषायकमठैः, मोहाम्भसि, पदाम्बुजमैत्री वस्त्रां भवावर्तान्धकूपात्, (६) दुराचाराऽध्व, लावण्यसमृद्धि, सिद्धिसरिति, (७) भवग्रीष्पोष्म, दर्शनदव, मुखचन्द्र, महः पीयूष, વસુચવોરા, (૮) વ્યધ-વિશેષ:, મમહીં-વોરેન, વિષયવેર ઇવાટક, (૧) આનર્મ, બવાવ, (૨૨) મનોરથમવાઃ તાવો, વદ્ ટર્શનામૃત:, (૨૨) હા મનોરથમથે, આમ પ્રસ્તુત સ્તોત્રમાં કુલ ૩૬ રૂપકાલંકાર છે. लावण्यसमृद्धि, सिद्धिसरिति, GTH:, मोहाम्भसि, पदाम्बुजमैत्री का चक्षुश्चकोद्धयम्, (८) व्याधि Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.orgPage Navigation
1 2 3 4 5
