Mahabharat Samhita Part 03

Author(s): Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute

Page 859

12. 346. 6] शान्तिपर्व [ 12. 347. 16 अस्मानभिगतश्चासि वयं च त्वामुपस्थिताः / | मद्वियोगेन सुश्रोणि वियुक्ता धर्मसेतुना // 4 कार्य चातिथ्यमस्माभिर्वयं सर्वे कुटुम्बिनः // 6 नागभार्योवाच / मूलं फलं वा पणं वा पयो वा द्विजसत्तम / शिष्याणां गुरुशुश्रूषा विप्राणां वेदपारणम् / आहारहेतोरनं वा भोक्तुमर्हसि ब्राह्मण // 7 भृत्यानां स्वामिवचनं राज्ञां लोकानुपालनम् / / 5 त्यक्ताहारेण भवता वने निवसता सता। . सर्वभूतपरित्राणं क्षत्रधर्म इहोच्यते / बालवृद्धमिदं सर्व पीड्यते धर्मसंकटात् // 8 वैश्यानां यज्ञसंवृत्तिरातिथेयसमन्विता // 6 न हि नो भ्रूणहा कश्चिद्राजापथ्योऽनृतोऽपि वा। विप्रक्षत्रियवैश्यानां शुश्रूषा शूद्रकर्म तत् / पूर्वाशी वा कुले ह्यस्मिन्देवतातिथिबन्धुषु // 9 गृहस्थधर्मो नागेन्द्र सर्वभूतहितैषिता॥ 7 ब्राह्मण उवाच / नियताहारता नित्यं व्रतचर्या यथाक्रमम् / उपदेशेन युष्माकमाहारोऽयं मया वृतः / धर्मो हि धर्मसंबन्धादिन्द्रियाणां विशेषणम् // 8 द्विरूनं दशरात्रं वै नागस्यागमनं प्रति // 10 अहं कस्य कुतो वाहं कः को मे ह भवेदिति / यद्यष्टरात्रे निर्याते नागमिष्यति पन्नगः / प्रयोजनमतिर्नित्यमेवं मोक्षाश्रमी भवेत् // 9 तदाहारं करिष्यामि तन्निमित्तमिदं व्रतम् // 11 पतिव्रतात्वं भार्यायाः परमो धर्म उच्यते / कर्तव्यो न च संतापो गम्यतां च यथागतम् / तवोपदेशान्नागेन्द्र तञ्च तत्त्वेन वेनि वै // 10 तन्निमित्तं व्रतं मह्यं नैतनेत्तुमिहार्हथ / / 12 साहं धर्म विजानन्ती धर्मनित्ये त्वयि स्थिते। भीष्म उवाच / सत्पथं कथमुत्सृज्य यास्यामि विषमे पथि // 11 तेन ते समनुज्ञाता ब्राह्मणेन भुजंगमाः / देवतानां महाभाग धर्मचर्या न हीयते / स्वमेव भवनं जग्मुरकृतार्था नरर्षभ // 13 अतिथीनां च सत्कारे नित्ययुक्तास्म्यतन्द्रिता // 12 इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि सप्ताष्टदिवसास्त्वद्य विप्रस्येहागतस्य वै / षट्चत्वारिंशदधिकत्रिशततमोऽध्यायः // 346 // स च कार्य न मे ख्याति दर्शनं तव काङ्क्षति / / 13 गोमत्यास्त्वेष पुलिने त्वद्दर्शनसमुत्सुकः / . 347 भीष्म उवाच / आसीनोऽऽवर्तयन्ब्रह्म ब्राह्मणः संशितव्रतः // 14 अहं त्वनेन नागेन्द्र सामपूर्व समाहिता / अथ काले बहुतिथे पूर्णे प्राप्तो भुजंगमः / .. प्रस्थाप्यो मत्सकाशं स संप्राप्तो भुजगोत्तमः // 15 दत्ताभ्यनुज्ञः स्वं वेश्म कृतकर्मा विवस्वतः // 1 एतच्छ्रुत्वा महाप्राज्ञ तत्र गन्तुं त्वमर्हसि / तं भार्या समभिक्रामत्पादशौचादिभिर्गुणैः / दातुमर्हसि वा तस्य दर्शनं दर्शनश्रवः / / 16 उपपन्नां च तां साध्वीं पन्नगः पर्यपृच्छत // 2 अपि त्वमसि कल्याणि देवतातिथिपूजने। * इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि सप्तचत्वारिंशदधिकत्रिशततमोऽध्यायः // 347 // पूर्वमुक्तेन विधिना युक्ता युक्तेन मत्समम् // 3 न खल्वस्यकृतार्थेन स्त्रीबुद्ध्या मार्दवीकृता / -2487 -