Book Title: Kavivar Samaysundar
Author(s): Mohanlal Dalichand Desai
Publisher: Z_Jain_Sahitya_Sambandhi_Lekhono_Sangraha_005198_HR.pdf
View full book text
________________
૧૬૪
જેનવિભાગ
દાન વિષય ઉપર આ આખ્યાન છે. સાધુને દાન દેવાથી સિંહલસુત સિંહલસિંહ કેવાં સુખ પામે છે તે અને તેમાં પ્રિયમેલક નામના તીર્થનું માહાત્મ્ય જણાવી તે ઉત્તમ શ્રાવક તરીકે ધર્મના રૂડાં કામ કરે છે અને સમાધી મૃત્યુ પામી સરપદવી કહે છે એ બતાવ્યું છે. ઢાલ ૧૦ છે. આ પિતાની સ્વકલ્પિત કથા લાગે છે.
૧૩ નલદમયંતી રાસ. સં. ૧૬૭૩ વસંત માસમાં મેડતામાં.
કવિ પ્રેમાનંદે લાખ્યાન રચ્યું છે, તેની પહેલાના સૈકામાં કવિ સમયસુંદરે જૈન કથામાં નિરૂપેલું નલદમયંતી ચરિત્ર પરથી ભાષામાં આ રસમય રાસ રચ્યો છે. ૨૪તિલકાચાર્ય કૃત દશવૈકાલિક વૃત્તિ અને પાંડવ નેમિ ચરિતમાંથી અધિકાર ઉધરી “કિવિયણ કેરી કિહાં કણિ ચાતુરી' કેળવી છ ખંડમાં, સર્વ ગાથા ૯૧૩, લોક સંખ્યા ૧૩૫૦, અને ઢાલ ૩૮ માં રચના કરી છે, આની પ્રત મુંબઈની મેહનલાલજી સેંટ્રલ લાયબ્રેરીમાં; આણંદજી કલ્યાણજીના પાલીતાણાના ભંડારમાં, લીંબડીના ભંડાર વગેરે સ્થળે વિદ્યમાન છે.
૧૪. પુણ્યસાર ચરિત્ર. સં. ૧૬૭૩ આની પ્રત મને પ્રાપ્ત થયેલ નથી. ૧૫. રાણપુર સ્તવન સં. ૧૬૭૬ માગશર, રાણકપુરમાં.
મારવાડમાં સાદડી પાસે રાણપુરમાં સેમસુંદરસૂરિથી પ્રતિષ્ઠિત થયેલું હટ લાખ ખર્ચ ધનાશા પોરવાડે સં. ૧૪૬૧ માં બંધાવેલું અતિ ઉત્તમ અને શિલ્પકારીગરીથી ભરપૂર અનેક સ્તંભેવાળું ‘ત્રિભુવનદીપક” નામનું મંદિર વિરાજે છે. તેની કવિએ જાત્રા કરી તેના ટુંક વર્ણન રૂપે આ સ્તવન રચ્યું છે. ચારે દિશાના ૨૪ મંડપ, ચાર ચતુમુખ (મુખ) પ્રતિમા, ૮૪ દેરી, ભેયર, ત્યાં ખરતર વસતિ-દેહરૂ છે.
૧૬. વલ્કલચીરી રાસ. સં. ૧૬૮૧ જેસલમેરમાં.
ઉપકા જેસલમેરી કર્મચંદ મુલતાનમાં વસતો હતો તેના આગ્રહથી આ પણ રાસ રચ્યો છે. આની પ્રત પ્રવર્તક શ્રી કાન્તિવિજયજીના વડોદરાના ભંડારમાં છે અને લીંબડીના ભંડારમાં છે.
૧ અ. એકાદશી (મૌન એકાદશી) નું વૃદ્ધ (મેટું) સ્તવન.P સં૦ ૧૬૮૧ જેસલમેર પ્ર. રત્નસમુચ્ચય પૃ. ૧૭૨-૩, ૧૭. વસ્તુપાલ તેજપાલને રાસ. સં. ૧૬૮૨ (પાઠાં ૧૬૮૬) તિયરી પુરમાં. આ એક બહુ ટૂંકી કૃતિ છે. આમાં વસ્તુપાલ અને તેજપાલ જે ગૂર્જરરાજ વિરધવ
૨૪. તિલકાચાર્ય–શ્રી ચંદ્રપ્રભ-ધર્મષ-ચક્રેશ્વરસૂરિ શિવપ્રભસૂરિ અને તેના શિષ્ય. તેમણે આવશ્યક સૂત્ર લધુવૃત્તિ ૧૦૬૫૦ થકમાં સં. ૧૨૯૬ માં, ચૈત્યવંદના વંદનક પ્રત્યાખ્યાનવૃત્તિ . ૫૫૦, શ્રાવકપ્રતિક્રમણ સૂત્રવૃત્તિ છે. ૨૦૦, સાધુપ્રતિક્રમણવૃત્તિ લે. ૨૯૬, ઉક્ત દશ વૈકાલિક સૂત્રવૃત્તિ ક ૭૦ ૦૦, સં. ૧૩૪૬ માં જતકલ્પવૃત્તિ શ્લો. ૧૭૦૦, સં. ૧૨૭૪ માં, શ્રાદ્ધતકલ્પ મૂળગાથા ૩૬ અને તેના પર સ્વોપવૃત્તિ શ્લો. ૧૧૫, પિર્ણ. મિક સામાચારી લે. ૨૫૦૦, નેમિનાથ ચરિત્ર લે. ૩૫૦૦ અને પ્રત્યેક બુદ્ધ ચતુટ્ય કથા રચેલ છે. આ પૈકી છેલ્લે ગ્રંથ પણ કવિએ ચાર પ્રત્યેક બુદ્ધને રાસ રચતાં કદાચ જોયો હોય.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
