Jainism Course Part 02

Author(s): Maniprabhashreeji
Publisher: Adinath Rajendra Jain Shwetambara Pedhi

Page 173

૧૩. ઐરાવતક્ષેત્ર : શિખરી પર્વતની પાસે અને જમ્બુદ્વિપના ઉત્તર ભાગમાં સર્વ પ્રથમ ઐરાવત ક્ષેત્ર છે. આ ક્ષેત્ર શિખરી પર્વતથી અડધો એટલે કે એનું મા૫ ૫૨૬ યોજન ૬ કલા છે. આ ક્ષેત્ર ભરતક્ષેત્રની જેવો છે. આ ક્ષેત્રમાં રક્તા-રક્તવતી આ બે નદીઓ વહે છે. પ્રત્યેક નદી ૧૪,૦૦૦ નદીઓના પરિવારથી યુક્ત છે. આ પ્રમાણે આ ક્ષેત્રમાં કુલ ૨૮,૦૦૦ નદીઓ વહે છે. આ કર્મભૂમિ છે. અહીં ૬ આરા હોય છે. આ ક્ષેત્ર તેમજ પર્વતોને આપણે નીચેના ચાર્ટ દ્વારા આસાનીથી સમજી શકીએ છીએ.
ક્ષેત્ર કે પર્વતનું
નામ
ભરતક્ષેત્ર
હિમવંત પર્વત
હિમવંત ક્ષેત્ર
મહાહિમવંત પર્વત
હરિવર્ષ ક્ષેત્ર
નિષધ પર્વત
મહાવિદેહ ક્ષેત્ર
નિલવંત પર્વત
રમ્યક્ ક્ષેત્ર
રુકિમ પર્વત
| ઔરણ્યવંત ક્ષેત્ર
શિખરી પર્વત
| ઐરાવત ક્ષેત્ર
| કુલ
માપ યોજન-કલા
પર૬.૬
૧૦૫૨.૧૨
૨૧૦૫.૫ ૪
૩૩૬૮૪.૪
૧૬૮૪૨.૨
૪૨૧૦.૧ ८ મહાપદ્મ દ્રષ
૮૪૨૧.૧ ૧૬ | રિસલિલા-હરિકાંતા
૧૬૮૪૨.૨ ૩૨
૮૪૨૧.૧
૪૨૧૦.૧
૨૧૦૫.૫
ખંડ વહેતી નદી અથવા · દ્રહની
વ્રહનું નામ
દેવી
૧૦૫૨.૧૨
૧ | ગંગા-સિંધુ
૨ પદ્મદ્રહ
પર૬.૬
જમ્બુદ્વીપના મુખ્ય પદાર્થ,
તિગિચ્છિ દ્રહ
૬૪ | સીતા-સીતોદા
૩૨ | કેશરી દ્રહ
૧૬ | નરકાંતા-નારીકાંતા
૮ | મહાપુંડરીક દ્રહ
૪ | સુવર્ણકુલા-રુપ્પકુલા
૨ | પુણ્ડરીક દ્રહ
૧
રોહિતા-રોહિતાંશા
૧,૦૦,૦૦૦ | ૧૯૦
રક્તા-રક્તવતી
૧૪,૦૦૦ x ૨ =
શ્રી દેવી | સોનાનો / ૧૦૦ યોજન ઊંચો
૨૮,૦૦૦ x ૨ =
ઠ્ઠી દેવી | સોનાનો | ૨૮૦૦ યોજન ઊંચો
નદીઓનો પરિવાર તથા પર્વતનું વર્ણન તેમજ ઉંચાઈ
૫૬,૦૦૦ x ૨ =
ધૃતિ દેવી | લાલ સોનાનો / ૪૦૦ યોજન ઊંચો
૫,૩૨,૦૦૦ x ૨ =
કિર્તિ દેવી | વૈ ુર્યરત્ન (હરા) / ૪૦૦ યોજન ઊંચો
૫૬,૦૦૦ x ૨ =
| બુદ્ધિ દેવી | રુપાનો / ૨૦૦ યોજન ઊંચો
રક્તવતી નદી
૨૮,૦૦૦ x ૨ =
લક્ષ્મી દેવી | સોનાનો / ૧૦૦ યોજન ઊંચો
૧૪,૦૦૦ x ૨ =
-
143
રક્તા નદી
ઐરાવત ક્ષેત્ર
કુલ
૨૮,૦૦૦|
૫૬,૦૦૦
૧,૧૨,૦૦૦
૧૦,૬૪,૦૦૦
૧,૧૨,૦૦૦
૫૬,૦૦૦
૨૮,૦૦૦
૧૪,૫૬,૦૦૦