Jain Dharm Prakash 1980 Pustak 096 Ank 07 08

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 8

શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
જેને અને જૈનેતર સતીઓમાં થઈ ગયેલા થોડા ઘણા ફેરફાર જોવામાં આવે છે. પરંતુ જૈન આચાર્યોને વિ. એ જૈનેતર સતીઓના પણ યશોગાન અને ગુણગાન ગાયા છે. પરંતુ દિલગીરી સાથે લખવું પડે છે જૈનેતરોએ જેને સતીઓના ગુણગાન વિ. તેના પ્રમાણમાં ગાયા નથી. હેસરમાં બાહુબલીની સઝાય એવા ત્રેપન સતાઓમાં અને પચાશ ઉપરાંત સતીઓના નામમાં જૈનેતરોના ઘણા નામે જોવામાં આવે છે એના ઉપર આપણા કોઈ લાભાથે (જેનું નામ અત્યારે વૈદ નથી) વૃતિ અથવા સહિતા–ટીકા-સંસ્કૃત ભાષામાં કે માગધી ભાષામાં લખી છે તેના ગુજરાતી ભાષાંતરો પણ થયા છે. એ ઉપરાંત રાજયમાળાના પુસ્તકોમાં જુદા જુદા આચાર્યો વિ. ની બનાવેલી એવા સતાઓ અને સતીઓની જુદી જુદી સઝાયે રચી છે સતાઓ કરતા સતીઓની સઝાયો વિશેષ પ્રમાણમાં જોવામાં આવે છે. સતી સીતા સર્તી દમયંતિ. વિ નેતર સતિઓની સઝા જોવામાં આવે છે.
જો હું ભૂલતો ન હોઉ તે કૃષ્ણની પટ્ટરાણીઓની પણ ગણતરીઆ અતિએમાં કરવામાં આવી છે. સતાઓમાં પણ ભરત બાહુબલી વિ. જેવા રાજવી તથા શ્રાવકેમાં સુદર્શન શેઠ અને સાધુઓમાં રધુળીભદ્ર જેવા સાધુઓની અને સાધ્વીઓમાં રઘુબીભદ્રની સાતે બહેનોની પણ સાથે ગણના કરવામાં આવી છે. એવા સતા સતીઓ ઉપર અત્યાર સુધીમાં જુદ્દા જુદા પુસ્તકે ખાસ કરીને રચિત અને શાસે પણ આપણા જોવામાં આવે છે ચરિત્રે મુળમાં પછી સંસ્કૃતમાં પછી ગુજરાતીમાં રચાયા લાગે છે તેના ઉપરથી પાછળના ભાગમાં જૈન રાજાઓ અને રચનાઓ એવા સતા સતીઓની થયેલી આપણા જેવામાં આવે છે. પુરુષને બહુ પત્ની કરવાનો રીવાજ રાજ રજવાડામાં અને અમુક ઉચ્ચ કહેવાતા કુટુંબોમાં જેવામાં આવતો હતો જયારે સ્ત્રીઓને તે અસલથી જ એક પતિવ્રત પાળવાને ઉપદેશ આપવામાં આવતો. પરંતુ પાછળથી જ ધાંચી જેવી કે એ પુનલન અને નાનાની છુટી આપી અને અત્યારના કાયદા પ્રમાણે પણ એક પતિ મરી ગયા પછી પુન લગ્ન કરી શકે છે. જમાને જમાનાનું કામ કરે છે.
“સમાત”