________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સાચો પુરૂષાર્થ
લેખક રતિલાલ માણેકચંદ શાહ ઘણા લેકે ધર્મ આચરવા માટે ઉત્સુક હોય છે, પરંતુ તેઓને સાચો ધમ કે હઈ શકે તેની સમજ ન હોવાને કારણે અને ધર્મ માની તે પ્રમાણે વર્તતા હોય છે. એટલે કે સંસાર વધારતા હોય છે. સંસારના વિષચક્રથી છુટવાને બદલે નવા બંધને ઉભા કરતા હોય છે જેને શાસ્ત્રમાં મિથ્યાત્વ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. મિથ્યાત્વ (અજ્ઞાનદશા)ને શાસ્ત્રોમાં મહાપાપ તરીકે વર્ણવેલ છે. જે પાપ અજ્ઞાનદશાને કારણે આપણે ઉપાર્જન કરતા હોઈએ છીએ. એટલે પ્રથમ તે મિથ્યાત્વથી અલિપ્ત થઈ સાચે ધર્મ કોને કહેવાય તે સમજવું પડશે તે જ અધ્યાત્મ માર્ગે આગળ વધી શકાશે. તે સમજયા વગર જે કાંઈ ધર્મને નામે કરશો તે અધર્મ જ હશે તે ન ભુલવું જોઇએ માટે વાસ્તવિક ધર્મ શું છે? તે સમજવા પ્રથમ પ્રયતનશીલ બનીએ જેથી સંસારના બંધને દુર થાય અને સાચા સુખને માવિસ્કાર થાય.
વાસ્તવિક અધ્યાત્મ માર્ગની શરૂઆત સમ્યગદર્શનથી થાય છે. પ્રથમ સમ્યગદર્શન પ્રાદુર્ભત કરવું અત્યંત આવશ્યક છે સમ્યગદર્શનને આવિષ્કાર કરવા માટે આત્માની અ અનુભૂતિ કરવી જરૂરી છે અને તે માટે પ્રથમ આત્માથી આત્માને ઓળખાએ આવશ્યક છે. આત્માર્થ સાધવા માટેની સાચી લગન લાગી હશે તે વિશ્વમાં કઈ એવી તાકાત નથી કે તેમ કરતા રોકી શકે તે માટે તું સંપૂર્ણ સ્વતંત્ર છે, આત્માર્થ સાધવાની જેને ખરેખર ધગશ છે, ત્યાં સ કુલ વિશ્વ તેને આત્માની પ્રાપ્તિમાં અનુકુળ પરિણમી જાય છે અને તે આત્મા જરૂર આત્માર્થને સાધી લે છે, સમ્યકદર્શનને શાસ્ત્રોમાં ચોથા ગુણસ્થાનક તરીકે અંક્તિ કરવામાં આવ્યું છે, ત્યારબાદ પાંચ માં ગુણસ્થાનકે સાચું શ્રાવકપણું તેમજ છઠ્ઠીગુણસ્થાનકથી સાધુપણાની શરૂઆત થાય છે (એટલે કે ચારિત્રદશાનું ત્રગટીકરણ થાય છે) ભેદ જ્ઞાનપૂર્વક અભેદ એવા આત્માનો અનુભૂતિ કરી શકાય છે, જ્યારે જીવ ભેદ જ્ઞાન કરે છે, ત્યારે તે આ થી પાછા ફરે છે, એટલે કે બંધભાવથી અલિપ્ત થઈને મોક્ષમાર્ગની સાધનામાં આગળ વધે છે. દુખપ્રદ એવા આસ્ત્રો અને સુખરૂપ એવો જ્ઞાન સ્વભાવ એ બંને અલગ છે. એવું ભેદ જ્ઞાન કરનાર છવ તે ક્ષણેજ રૂ ન સ્વભાવ સાથે એકતા સાધીને આરત્રોથી અલગ આવા જ્ઞાન પરિણામનું નામ જ્ઞાન છે તેના થકી જ જ્ઞાની ને પિછાની શકાય છે. આવા જ્ઞાની સમજે છે કે હું પરથી ભિન્ન, વિકાર રહિત શુદ્ધ છું ને જ્ઞાન-દર્શનથી પરિપૂર્ણ છું જ્ઞાનથી જુદા જે કઈ ભાવે છે તેની સાથે મારે કોઈ નિસબત નથી. આ પ્રમાણે ભેદ જ્ઞાની આત્મ- અશાર અને દુખપ્રદ અશરણ એવા સંસારમાં નહીં અબો. ટતા પરમ સારભુત અને શરણરૂપ એવા સ્વરૂપ તરફ દ્રષ્ટિ કઈ [ કમશઃ
For Private And Personal Use Only
