________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
માનવજીવનની મેથી મૂડી–એકાગ્રતા
હું નવચેતન જબા
46
ક્રિકેટની કાઇ મેટી “ ટેસ્ટ મેચ ’માં દાવ લેતા કેાઈ જાણીતા * બૅટ્સમૅન ”ને તમે બારીકીથી આવો કયો છે એ કાય વા સામેથી દડા ફેંકનારના પ્રત્યેક દડાની ગતિનું અને પ્રકારનુ એકાગ્રતાપૂર્ણાંક-અત્યત એકાગ્ર તાપૂર્વક-અવલેાકન કરવાનું હોય છે. કેવળ ઘડાનું જ નહિ, દડા કુંટંકનારના વેગનું, એના શારીરિક હલન--ચલનનું અને એના હાથના બળાંકન” પણ માવજૈકન દાવ લેનાર ખેલાડીએ કરવાનુ હાય છે. એ માટે તેણે અા કામના સાધવાની હોય છે-કા કે પ્રભુ-ધ્યાનમાં નિમન્ન નેતા કોઈ યોગી જેટલી એકામનાપૂર્વક સમાધિ લગાવે એવી એક
હા. એણે સાધવાની હોય છે, ક્રિકેટની રમ તેના નિષ્ણુતા કહે છે કે એ એકાગ્રતા જેટકો અંશે ખડિત થાય એટલે અંશે દાવ લેનાર * આદું ' ચૂક જવાના સત વધારે, તાપ
કે
હુક માંથી ) સૂક્ષ્મતાને વરે છે તે આંતરિક વસ્તુ સ્થિતિનાં દર્શન કરી શકે છે. રોબકે પણ આંત કિનાને જ નિહાળવાની અને પારખવાની હાય છે, અને એટલે જ એણે એકાગ્રતા ફેળવવાની હાય છે. માર્તી મેળવવા જેમ મરજીવે સાગરને તળીયે ડૂબકી મારે તે જ માતી પામી શકેતેમ તમે પણ મનરૂપી સાગરના તળીયા સુધી એકામતાથી ડૂબકી મારી તે જ એસિદ્ધિરૂપી મૌક્તિક પામી શકરો.
વિકેટ ” પાસે ટકી રહેવા માટે એ
ખેલાડીએ સતત એકામતા હળવવાની હાય છે. એકાત્મતાની આ ટેવ જેટલે અંશે ખેલાડી આવે એટલે ો એ રમતમાં પ્રગતિ સાધી શકે.
જેમ ક્રિકેટની રમતમાં તેમ જીવનના પ્રત્યેક ચૈત્રમાં પ્રગતિ સાધવા કાજે એકના આવસ્યક છે. જગતના મહાન ચિન્તકા, વિજ્યના પ્રખર વૈજ્ઞાનિક,દુનિયાના મજ઼ી રાજપુરુષા, ઉદ્યોગોમાં ક્રાન્તિ લાવનાર મહાન ઉદ્યોગપતિઓ કે સાહિત્ય તેમ જ પુરાતત્ત્વમાં સંશોધન કરનાર ગહન શોધક-એ સૌએ એકામતા સાધવી જ પડે છે. જગતમાં જેમણે જેમણે મહાન કે ઉલ્લેખનીય કાર્યો કર્યાં છે તે સૌને એકામતાની મારાધના કરવી જ પડી છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એકાગ્રતા એ સિદ્ધિની જનેતા છે. જગતમાં આ સ્થળતાની ઝાઝી પરવા કર્યા વિના
જીવનમાં કેવળ એક જ નિશ્ચિત ધ્યેયને વથા માનવી વિશેષ સહજભાવે. એકામતા સાધી શકે છે. એકાગ્ર માનવી તો પોતાના કયમાં જ દુનિયાને પાવાઈ ગયો લાગે ! દુનિયાને તે શુન્યમન્ત કે ગાંડા સરખા લાગે છે, પણ વાસ્તવમાં તે પોતાના ધ્યેય પ્રત્યેની એકાગ્રતા એને દુનિયાની બીજી પામતા પ્રત્યે ઉદાસીન બનાવી દે છે.
માનવી માટે મને જગત મારામના
એક ભેાંધી મૂડી સમાન છે. માનવકથાણ કાજે અને જગતની ઉન્નતિ અધ એ અનિવાર્ય છે. જગત જેટલુ વધારે એછાયેલુ, વધારે શાંત અને વધારે એકાગ્ર બનશે એટલી એ વધારે પ્રગતિ સાધી શકશે, એમાં શકા નથી.
શાધી તમામા નિશ્ચિત ધ્યેયમાં લાગી જાય. માટે આ ખાડો. ને ચિત્તની એકાગ્રતા અંગ્રજીમાં એક કહેવત છે કે “ Anything
worth doing is worth doing well, ’’ એટલે
66
હું કરવા જેવુ કોઈ પણ કામ સુપેરે કરવા જેવું જ હોય છે ” અને કામને સુપેરે કરવા કા” અને એને પરિણામે સિદ્ધિને વરવા કાજે એકમના મહામંત્ર ' છે. જીવનમાં વિજ ચમાર્ગે પ્રસ્થાન કરવાના વિરલ સિદ્ધિ મત્ર એકામના
તે
"
જ છે.
( ૪ )
For Private And Personal Use Only
