________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આગમના અધ્યયન માટેનું સાહિત્ય (ગતાંકથી ચાલુ)
છે. હીરાલાલ ૨. કાપડિયા એમ. એ. આગમ અનુગ પ્રકાશન” તરફથી તૃતીય પરિશિષ્ટ સૌથી નાનું છે. એનું દિલહીથી છેડા વખત ઉપર (ઇ. સ. ૧૯૬૬માં) “સમવાયાંગ-વણું કનામ રખાયું છે. એના “સમવાયાંગ” [સાનુવાદ, સપરિશિષ્ટ] નામનું અંતમાં સમવાયગત પરિવર્ધિત સૂત્રોના અકે પુસ્તક પ્રકાશિત કરાયું છે. એના સંપાદક અપાયા છે. સ્થાનકવાસી મુનિશ્રી કન્ડેયાલાલ કમલ છે. પ્રારંભમાં આ મુનિશ્રીએ હિન્દીમાં લખેલ
વિવરણા-આગમ જેમ જેમ રચાતા ગયા 'પ્રાસ્તાવિક છે. એમાં સમવાયના સંક્ષિપ્ત
અને એને અભ્યાસ કરાવવાના પ્રસંગે પ્રાપ્ત
થતા ગયા તેમ તેમ એનાં વિવરણ રચાતાં નદીમાં સમવાયને પરિચય આપતો જે પાઠ છે. તેમાં ટાઉથક્સની પહેલાં નાથ જોડીને કવાયત |
ગયાં. આ બધામાં નિજજુત્તિઓ (નિયુક્તિઓ), વરિતા વીના વંચાય તે વિસ્તૃત પરિચય પાઠનું
ભાસ (ભાષ્ય) અને ચુણિણ (ચૂર્ણિ) અને પ્રાચીન સંક્ષિપ્તરૂપ સ્પષ્ટ લક્ષ્યમાં આવે. સંભવ છે કે જાવ
વૃત્તિઓ મહત્વનું સ્થાન લેંગવે છે. આને
નિદેશ મેં HCLJ (ch. VI) તેમ જ આગનું શબ્દ કેટલાંયે વર્ષોથી કરાતી પ્રતિલિપિઓમાં છૂટી
દિગ્દર્શન (પ્ર. ૨૨) એ બે મારાં પુસ્તકમાં ગયો છે.
કર્યો છે. આનાં પરિમાણપૂર્વકની 'સૂચી “જૈન અને વિસ્તૃત પાઠ, આ સમવાયનાં સૂત્રેની સાહિત્ય કા બહ૬ ઇતિહાસ”( ભા. ૧)ની સંખ્યામાં ભિન્નતા તેમ જ આ આગમની રચના- પ્રસ્તાવના(પૃ. ૪૨–૫૧)માં શ્રી દલસુખ પદ્ધતિ વિશે નિરૂપણ છે. ત્યાર પછી આ ચતુર્થ માલવણિયાએ આપી છે અને એના આધાર અંગનાં ૧૬૦ સૂત્ર અંગે હિન્દીમાં વિસ્તૃત તરીકે DCGCM (Vol. XVII, pts. 1-3) નો વિષયસૂચી છે. ત્યાર બાદ મૂળ આગમ અને ઉપયોગ કર્યો છે. ભદ્રબાહુસ્વામીએ દસ એના હિન્દી અનુવાદને સ્થાન અપાયું છે. નિજજુત્તિઓ રચી છે. એ પૈકી સુરપત્તિ
અને ઇસિભાસિયની નિજતિ તેમજ ગોવિન્દ્રઅંતમાં ત્રણ પરિશિષ્ટો છે. પ્રથમ પરિ.
- કૃત તિજજુત્તિ આજે મળતી નથી. શિષ્ટમાં ચારે ૨ અનુયેગને લગતાં સૂત્રોકે તેમજ એ પ્રત્યેકનું વર્ગીકરણ (વિષયનિર્દેશ) અપાયાં સંગહણીઓ :-કેઈ કેઈ આગમમાં છે. આવું મહત્ત્વનું કાર્ય સર્વ અનુગમય
સંગહણી”ની ગાથાઓ જોવાય છે તે એકત્રિત અન્ય આગ માટે પણ કરાવું જોઇએ. કરી છપાવાય તે વિષયે યાદ રાખવામાં
સહાયક થઈ પડે તેમ છે. દ્વિતીય પરિશિષ્ટમાં સમવાયનાં કયાં કયાં સૂત્રો અન્યાન્ય આગમોમાં જોવાય છે એ ટખાઓ-બાલાવબોધો :- “ આગમના બાબત વિસ્તારથી આલેખાઈ છે આથી આ
બાલાવબોધ” નામને મારો લેખ “જૈન સત્ય પરિશિષ્ટ પણ ઉપગી બન્યું છે.
પ્રકાશ”(વ. ૧૩, અ. ૧૧)માં છપાયે છે. ૧ આના “ધ” પૃષ ઉપર એવો ઉલ્લેખ છે કે ૧ કેટલાક ખાઓ અને બાલાવબેધ તેમજ ૨ ચરણકરણનુગ’ને બદલે ‘ચરણનુગ” છે. સંગહણીની પણ અહીં નેધ છે.
-
(93)
For Private And Personal Use Only
