________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી પ્રશ્નોત્તરાર્ધશતક
સંભોગ–એક સામાચારીવાલા સાધુઓને વસ્ત્રાપાત્ર વિજય મળે તો પણ અદષ્ટ રીતે નુકશાન કરનાર આપવા અને તેમની પાસેથી લેવા, આ ત્રીજે ભગિ અંતરાયાદિ દેષરૂપ જાણો. પરલોકની પ્રધાનતા, જાણ. ૪ ન દાનસંગ અને ન ગ્રહણસંગ- માધ્યસ્થતાને ગુણ, સ્વશાસ્ત્રને જાણકાર એવા પાસામાદિકને કંઇ પણું આપવું નહિ અને તેમની બુદ્ધિમાનની સાથે વાદ કરવો તે ધર્મવાદ કહેવાય, પાસેથી લેવું પણ નહિ, આ ચોથો ભાંગો જાણ. ધર્મવાદમાં વિજય થવાથી ધર્મની પ્રાપ્તિ આદિ અને
પ્ર૦ (૯૦) વાદ કેટલા પ્રકારને અને તે વાદ પરાજય થવાથી પિતાના મોહને અવશ્ય નાશ થાય, સાધુઓએ તેની સાથે કરે અને કોની સાથે ન કરે?
આ પ્રમાણે ધર્મવાદનું ફલ જાણવું, આ ત્રણ પ્રકારના ઉ૦–વાદ ત્રણ પ્રકારે છે–૧ શુકવાદ, ૨ વિવાદ,
વાદમાં સાધુઓએ કારણ હોય તે ધર્મવાદ કર, પણ ૩ ધર્મવાદ. તેઓના લક્ષણ શ્રી ઉત્તરાધ્યયન સૂત્રની
બીજા બે વાદ કરવા નહિ, તે ધર્મવાદ પણ સાધ્વીઓની ટીકામાં આ પ્રમાણે કહ્યા છે -
સાથે ન જ કર, તેમજ સાધ્વીઓએ પણ સાધુઓની
સાથે વાદ ન કર, કરે તે પ્રાયશ્ચિત્ત આવે એ शुष्कवादो विवादश्च धर्मवादस्तथापरः ।। = ત્રિધા વાર: રિંત: ઘરમffમઃ || |, પાસસ્થા આદિની સાથે પણ વિના કારણે વાદ ન
પ્રમાણે એક સામાચારીવાળા સાધુઓની સાથે અને અત્રરતમાનના , #વિન દઢ છે કરો. કારણ હોય તો કરે પણ ખરે.શ્રી પંચકલ્પ ધર્મવિર મૂન શુક્રવાર: પ્રવર્તિત: ૧ ૨ ૫ ચૂર્ણમાં કહ્યું છે કે;- - विजयेऽस्यातिपातादि लाघवं तत्पराजयात् ॥ .. संभोइओ संभोइएण सम · वायं करेइ धर्मस्येति द्विधाऽप्येषः तत्त्वतोऽनर्थवर्धनः ||३|| कारणे । परिक्खणा निमित्तं संभोगो सो पुण-॥ દિધર્યોદ્યાર્થિના 1 થ7 દુ:રિકતેનાSમામના || ભાવાર્થ-સભિગિક સાંમિક સાધુની સાથે કજરાતિકવાનો ચ: સ વિવા? રુત સ્મૃત: પાક. કારણે વાદ કરે, તે સ ભાગ પશુ પરીક્ષા નિમિત્તે હાય, વિવો ઇંત્ર સન્ની દુર્દમતdવાના || - છલ-જાતિરૂપ હેત્વાભાસ રહિત પક્ષ અને પ્રતિપક્ષનું તમનરાવારિ રોડEવધાતા આવા ગ્રહણું કરવું તે વાદ કહેવાય. परलोकप्रधानेन मध्यस्थेन तु धीमता ॥
संभोइओ संभोइएण समं निकारणे वाद स्वशास्त्रज्ञाततत्त्वेन धर्मवाद उदाहृतः ॥६॥ करेइ पायच्छित्तं विसंभोगो वा, एवं पासस्थाईहिं विजयेऽस्य फलं धर्मप्रतिपत्त्याद्यनिन्दितम् ।।: वि - कारणे पुण जइ न करेइ पायच्छित्तं
आत्मनो मोहनाशश्च नियमात् तत् पराजयात् ।।७॥ रिसंभोगो वा, संजईहिं संभोइयो संभोइयाहिं | ભાવાર્થ-મહર્ષોએ વાદના ત્રણ ભેદ કહેલા શરણે નિરો વા' વાર્થ જો પાક્તિ છે. ૧ શુષ્કવાદ, ૨ વિવાદ, ૩ ધર્મવાદ. અત્યને વિસંમોરો વા, જીવમેવ “સંકળ રા” ' અભિમાન, દચિત્તવાલે અને ધર્મને દેશી મૂઢ એવાની ભાવાર્થ-એક સામાચારીવાળા સાધુ પિતાની સાથે જે વાદ કરવો તે શુષ્કવાદ, શુષ્કવાદમાં વિજય સામાચારીવાળા સાધુઓની સાથે વિના કારણે વાદ મળવાથી ધર્મની હાનિ અને પરાજય થવાથી ધર્મની કરે તે વિભાગ નામક પ્રાયશ્ચિત્ત આવે, એવી રીતે લઘુતા થાય એટલે આ શુષ્કા બને રીતે અનર્થને કારણે પણ પાસત્યાદિની સાથે જે વાદ ન કરે તે. વધારનાર છે. લાભની ઇછીવાળા, ખ્યાતિની ભાવના વિસંગ નામક પ્રાયશ્ચિત્ત આવે સંભગિક સાધુ વાળા દુસ્થિત મહાત્માની સાથે જે છલ, જાતિ સાંભોમિક સાધીઓની સાથે કારણે કે વિનાકારણે હેત્વાભાસરૂપ વાદ કરે તે વિવાદ કહેવાય, તા- વાદ કરે તો વિસંગે પ્રાયશ્ચિત્ત આવે, એ પ્રમાણે વાદીને આ વાદમાં વિજય મળવો દુર્લભ છે, કદાચિતઃ સાધ્વીઓને માટે પણ સમજવું ૯૦ !
-
*
*
1
' ,
,
ના -
*
For Private And Personal Use Only
