________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંક ૪] પ્રમત્ત અને અપ્રમત્ત ભાવ
(૪૫) we + :-
----- પ્રસન્ન થાય અને કાંઇક ઇનામ આપી દે એ પણ નાડ પારખવાની એનામાં આવડત અને સજાગપણું સુખને આપનારું નઠ પણ ભયંકર દુઃખ આપનારું ન હોય તે સમાજ તેને ફગાવી જ દે ને? એવા નિવડે એમાં શંકા નથી.
મનુષ્ય પ્રમાદશામાં એક ક્ષણવાર પણ રહેવું નહીં * લશ્કરમાં પહેરો ભરવાનું કામ એક સૈનિકને, જોઈએ. વ્યાપારી પિતાના કાર્ય માં અપ્રમત્ત રહી સેપવામાં આવ્યું હતું. ટાઈમ રાતનો હતો. એક સજાગપણે જ બધું કાર્ય કર્યું જાય તે જ યશસ્વી ભીંતને અડીને એ સૈનિક પહેરો ભરતો હતો. નિવડે છે. ધર્માનુકાનમાં પ્રમાદ જ માણસને પાછળ એવામાં એને ઊંધનું એક ઝોકું આવી ગયું. દેવગે હડસેલી મૂકે છે. આપણે. કયાં છીએ? શું કાર્ય કરી ઉપરી અધિકારી ત્યાં આવી લાગે અને સૈનિક ઊથે રહેલા છીએ? આપણી પ્રસ્તુત પ્રસંગની ભૂમિકા કઈ છે એવું એની નજરમાં આવ્યું. સૈનિક તે જગી પણ છે? એ હમેશ જાગૃત મનથી સમજી રાખવું જોઇએ ગયું હતું અને ટટાર થઈ ઊમે પણ રહ્યો હતો. તે જ કાંઈક સિદ્ધિ મળવાની આશા રાખી શકાય. પણ અધિકારીએ એને લશકરી કોર્ટની સામે ઊભે જરા પણ પ્રમત્ત ભાવના આગળ આવે તે આપણે કર્યો. એ કોઈ એને પાંચ વરસની સખત કેદની કાર્યો અને ધ્યેય બગડ્યું જ સમજી રાખવાનું છે. સજા ફરમાવી સૈનિકને એ ભોગવવી પડી. એ વસ્તુ પ્રમત્તભાવ કયાંય પણ આગળ આવી ઊભો રહે અમોએ સગી આંખે જોઈ છે. એ ઉપરથી પ્રમત્તતા નહીં તે માટે સાવચેતી રાખવાની ઘણી જરૂર છે. કેટલી નુકસાન કરનારી વસ્તુ હોય છે એને કાંઈક અત્યાર સુધી જે જે માને યશસ્વી નિવડ્યા,
ખ્યાન્ન આવી શકે છે. પોતાનું કર્તવ્ય માણુ નિશ્ચિત જે જે મુનિવર મુક્તિમાં આગળ વધ્યા, દેશભક્તો કરી લેવું જોઈએ. અને એમ કર્યા પછી એમાં દેશને સમૃદ્ધ કરી શકયા, જે જે વેપારીઓ ધનવાન - રિકાર કે ભેળસેળ કરી છટકબારીઓ શોધતા બેસવું થયા કે જે જે વિદ્યાર્થીઓ પંડિત થયા તે નિત્ય
એ મુર્માણ જ નહીં તો બીજું શું ? જગતમાં કોઈ પણ જાગ્રત રહી અપ્રમત્ત ભાવે પિતાનું કાર્ય કરતા રહ્યા ક્ષેત્રમાં પ્રમાદ ચાલી શકે નહીં. પ્રમત્ત દશા એ હમેશ તેથી જ તેઓ એ સિદ્ધિ મેળવી રાકયા એ સ્પષ્ટ કાર્યનાશક જ નિવડે છે, એમાં શંકા નથી. એ છે. માટે આપણે કાયમને માટે અપ્રમત્ત ભાવ મળવા વસ્તુ કેટલી અગત્યની છે એ પ્રભુ મહાવીર ભગવાને જોઈએ. ગમે તે પ્રસંગે પિતાના મનનું સમતલપરમ થેગીશ્વર ઋષિરાજ ગૌતમ ગણધરને પણ પણ જાળવી રાખવાની ખાસ જરૂર છે. અનેક સાવચેત રહેવાનો ઉપદેશ કર્યો એ ઉપરથી સ્પષ્ટ પ્રસંગે પ્રાભ થવાના પ્રસંગે ઉપસ્થિત થાય છે, સિદ્ધ થાય છે. ગણધર ભગવંત કાંઈ પ્રમાદી કે નાસી પાસ થવાના પ્રસંગો પણ ઉભા થાય છે, આળસુ નહીં હતા. એ તે સાક્ષાત ભગવંત હતા વિલેભનીય પ્રસંગો ૫ણ આવી ઉભા રહે છે. એવા એમ કહીએ તે ચાલે, એવા સતત જાગૃત અને પ્રસંગોમાં આપણે સમતા જળવી નહીં શકય તે. અપ્રમત્ત ભાવમાં રહેતા ગધર મુનિને પણ સજાગ આપણી આગળ પ્રમત્તભાવ આવી ઊભા રહેવાને જ. રહેવાનું કહેવામાં આવે છે ત્યારે એ વસ્તુનું મહત્વ એ ન આવે તે માટે હંમેશ જાગૃત રહેવાની જરૂર સ્પષ્ટ થાય છે, એ વસ્તુ ભૂલવી નહીં જોઈએ. છે. એવે વખતે ધેર્ય, શાંતતા અને મક્કમતાને જ
કોઈ રાજકારણી પુરુષ હોય અને પરિસ્થિતિને આશરો આપણુને લેવો પડે છે. એ ચૂકયા તે પાખ્યા વગર જ પિતાની હઠીલાઈ ચાલુ રાખે તો આપણે બધું જ ગુમાવ્યું એમ સમજી રાખવું જોઈએ. શું પરિણામ આવે? એને પિતાની જગ્યા ઉપરથી બધાને એવા અપ્રમત્તભાવો સાંપડે અને પિતાના ભ્રષ્ટ જ થવું પડે. તેમ સમાજકારણુમાં સમાજની પ્રેયમાં તેઓ યશસ્વી નિવડે એજ અભ્યર્થના!
For Private And Personal Use Only