________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
( ૧૨૦)
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
પિતાનું હિત જાણીને બાલી–તેથી તમે રોષ કરે વળતું નથી. રાજ રાજી હોય અને પ્રજ સખી હેય કે ઝેર ખાવ પણ જે સાચું ને શુદ્ધ હશે તે અમે તે રાજને પ્રા અનુરૂપ થાય છે અને રાજાનું કહીશું. તમે મૂળ અમારા છિદ્રો શું ઢાંકતા હતા ? રાજ્ય પ્રાન ઉપર યથાર્ય ગણાય છે; બાકી પિતાને ઊલટું અમારી કાયામાં એક છિદ્ર મળી આવે હાથે છત્ર ને ચામર ધારા કરીને રાજને પિતાને રાજા તો તમે હજાર કિો કરી નાખે એવા છે. શાસ્ત્રીની કહેવરાવે તે એ શોભતું નથી. મદઝરતા અને જેમ તમે અમારા છિદ્રો હંમેશા તાકયા કરે છે, ગાજતે ગજાથી વિખ્ય પ્રદેશ છે જે છે અને અમને રાખવાવાળે ધર્મ જાગતે ખેડે છે, તે વિચાચલને છોડીને પરદેશ સીધા! હાથ એ સુખ ઊંધો નથી. શરણાગત પ્રત્યે જે તમે બોલે છે. પામતા નથી. જયાં સિંહ વાસ કરે છે તે વન તે વ્યાજબી નથી. આવા કડિન વચન ઉચ્ચરવા અજેય-અન્યાથી પરાભવ ન પમાડી શકાય એવું એ તે તમારે આચાર છે, પણ મારું રક્ષણ કરનાર થાય છે અને વનનાં નિકુંજોની છાયા વિના સિડ, જે ધર્મ છે. તેમાં તમારા જોર લાગી લાગે તેમ પણ વિલાસ પામતા નથી, પાણી ભરેલું અને દિલાળા નથી. તમે ગમે તેમ કરશે તે પણ મારે બાવન લેતુ' માનસરોવર પણ હંસ વગર ભતું નથી, ભાગ પણ બૂડશે નહિ. મનમાં શું મુંઝાઈ રહ્યા છો ? અને હું પણ માનસરોવર વગર મનમાન્યું સુખ શંકા શું કરો છો ? અમે ચાલ્યા જઈશું પછી તે પામી શકતા નથી. આ પ્રમાણે છે સાગર ! તમને તમારી પાસે એક કાદવ બાકી રહેશે. તમે બીજાનું ભલી મોટાઈ એ અમારાથી છે; એ એક પાક્ષિક નથી. ઘર ભાંગવા સમર્થ છે-વાંદરાની માફક ધર કરતા જે તમે મદને ધારણ કરીને તમારા ચૂકી આવડતું નથી. ગુણી અને પાત્ર જાણીને તેના પર જશે તો તમારા જેવા મને લાગે છે. કંસ, સિંહ શ્રેમ કર એ તો સદ્દગુરુવરના હાથે જ જાણે છે. અને હાથીઓ જ્યાં જાય છે ત્યાં લીલા લહેર કરે છે તેમ હંસ વગરનું સરેવર નકામું છે, ભ્રમર વગરનું પન્ન સુશીલ સાધુ-સાજો જે સ્થળે જાય છે ત્યાં સુખ પામે શામતું નથી, ચંદન વગરના મલયાચલનું કાંઈ છે. એ પ્રમાણે બે દુહા, બારમી ઢાળ અને છ દુકામાં મુર્ય નથી, ધન વગરનું નગર કામનું નથી, તેમ વહાણે ઉત્તર આપે તે સાંભળીને સાગર કહે છેઅમારા વગર તમારા વૈભવને કાંઈ પણ રંગ નથી. હે વહાણ ! પૃથ્વી પર તારી જેઈ કિંમત નથી. તમને હિતવચન સંભળાવવા એ તે ઊંટની પીઠ હું છું તો તારી કિંમત છે, મારા વગર તું એક ઉપર પાણી રેડવા જેવું છે-તેનાથી કાંઈ પણ ફાયદો ડગલું પણ ભરી શકે નહિ. મારી મહેરબાની છે થતા નથી. પિતાનું નુકશાન થતું જોવે તો પણ તે તું વિકસે છે, હું તને માગ આપું છું, છતાં સુખ માણસ લાજતો નથી. આકાશ પડી જશે એવા તું મારી સામે બોલે છે—લાજ પણ રાખતા નથી. ભો ટીટોડી ઊંચા પગ રાખીને સૂવે છે અને આ સ્વામિકોની તને આજ શિક્ષા મળશે. માને છે કે હું આકાશને પડતું રેકી રાખું છું ' એ સાંભળીને વહાણે કહ્યું કે-હું સાગર! એ પ્રમાણે તમે પણ કેવળ કપિત અભિમાન સભળા. સંસારમાં સ્વામી તો તે છે જે મોટા ધારણ કરે છે. ફકટ મેટાઈ ધારણ કરીને નકામાં ગુણોને જાણીને સેવકની સાર કરે છે–સંભાળ લે છે. , ગરમ શા માટે થાય છે ? મેટા થવું હોય તો પણ બાકા માના ભાગ્યને ભાર વહન કરે છે તે સામે પક્ષ જોઈએ છે-જેમ બને પક્ષમાં નેહ તો મૂઢ સ્વામી છે. જેમ ગધેડા ચંદનને ભાર વહે હોય તે શોભે છે-એકપાક્ષિક સ્નેહ સારો લાગે છે તેમ આ ગૂઢ રહસ્ય તમે જાણતા નથી. એ નથી તેમ એકપાક્ષિક મેટાઈ કતી નથીપ્રમાણે બે દુહામાં સાગરે કહ્યું અને બે દુકામાં સામે મોટા માને તો મોટા ગણાય છે; બાકી વહાણે વળતો જવાબ આપે એટલે એ સાંભળીને પિતાની મેળે પિતાને માટે માન્ય કરે એથી કાંઈ સાગરે કેપે ચઢ-સંક્ષુબ્ધ બની બે-ઊછળવા
For Private And Personal Use Only
