________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
છે જેને ધર્મ પ્રકાશ,
[ માર્ગશીર્ષ
ધર્મસાગરગણિના શિષ્ય પાસાગરે' સુબાધિકાની સમાલોચનારૂપે એક કૃતિ રચી છે, અને એનું અશ્લીલ નામ રાખ્યું છે એવું કોઈક સ્થળે વાંચ્યાનું મને સ્કુરે છે. શું આનું જ બીજું નામ વિનયભુજંગમયુરી છે કે પછી વિનયવિજયગણિનાં વિવિધ વિધાનની સમાલોચનારૂપ અન્ય કઈ કૃતિનું આ નામ છે? અમૃતસાગરગણિએ વિનય ભુજંગમયૂરી રસ્યાનું કહેવાય છે તે કઈ કૃતિ?
" ગુરુતત્વદીપક–આ નામની કૃતિ પટ્ટાવલીસમુચ્ચયભા. ૨, પૃ. ૨૬૯)માં ધર્મ સાગરગણિની કેટલીક કૃતિઓની નોંધ લેતાં નિર્દેશાઈ છે, પણ એને પરિચય અહીં અપાયો નથી.
ગુરુતત્ત્વપ્રદીપદીપિકા–જે. સા. સં. છે.(પૃ. ૫૮૩)માં આની “ડશશ્લોકીગુરુતત્તપ્રદીપદીપિકા સવિવરણ” એમ નેધ છે, એ જોતાં એ જિનરત્નકેશ (ભા. ૧, પૃ. ૧૦૭)માં સેંધાયેલી ગુસ્તત્વદીપિકા જ છે એમ લાગે છે.
ગુતપ્રદીપિકા-જિનરત્નકેશ ભા. ૧, પૃ. ૧૦૭)માં સવિવરણ પડશ. શ્લોકી એવા નામાંતરવાળી આ કૃતિની નોંધ છે. આ નામની સાર્થકતા બાબત અહીં એવો ઉલ્લેખ છે કે ગુરુતપ્રદીપને આધારે એની રચના થયેલી છે. આ કૃતિની પૂર્વે ૨ઉસૂત્રકંકફદાલ એવા અન્ય નામવાળી મુક્તપ્રદીપની નોંધ છે. આના કર્તા ધર્મસાગરગણિ નથી, પરંતુ વિ. સં. ૧૬૦૬ માં લખાયેલી આનો હાથપોથી એમના કહેવાથી ઉતારાઈ લેવાયાનો અહી હકીકત છે. જેનાનંદ પુસ્તકાલયમાં ગુરુતરવપ્રદીપની આઠ વિશ્રામ પૂરતી એક હાથથી છે. એમાં પ્રત્યેક વિશ્રામને અંતે આ કૃતિનું બીજું નામ ઉસૂત્રકંદઉદ્દાલ પણ અપાયું છે, પરંતુ કર્તાનું નામ નથી.
બ૦ ૫૦ ૫૦(પૃ. ૧૧ ) માં એક હજાર જેટલા મથામવાળી ગુરુતત્વદીપિકાની નોંધ ધર્મસામરગથિની અન્યાન્ય કૃતિઓ પૈકીની એક તરીકે છે. એ જ ડશકીની પુજ્ઞ વૃત્તિ હેય એમ ભાસે છે.
| (ચાલુ)
'૧ મતભેદમાંથી મનભેદ જન્મે એ દુઃખ૬ ઘટના છે. કોઈ વ્યક્તિના વિચારોનું ખંડન કરતી વેળા એ વ્યક્તિને અંગે અમે તેવા વિશેષણો વ૫રાય અને એને ઉતારી પાડવાની મનોદશા સેવવા સંયમી ગણાતી વ્યકત પણ તૈયાર થાય એ મહરાજને વિજય સુચવે છે. ( ૨ આને અંગે મેં “મિતિકદાલ, કુમતિમતમુદ્દાલ, ઉસૂત્રકંદમુદ્દાલ ઈત્યાદિ ” નામના. લેખમાં થોડીક બાબત રજૂ કરી છે.
For Private And Personal Use Only
