________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વ્યવહાર–કોશલ્ય
(૩૧) સારા થવું, હલકા તરથી જીવનને દૂર રાખવું, પોતાના સંબંધમાં આવનાર સર્વને સર્વદા મદદ કરવી, પિતે મીઠાં થવું અને સર્વ પ્રકારની ઉશ્કેરણીથી મનને દૂર રાખવું અને તે કારણે નાનોસુને પણ ક્રોધ ન કરે. આ જીવનનું ધ્યેય છે, માનવંતું છે અને મેળવવું મુશ્કેલ છે.
જીવનનું ધ્યેય હોવું જોઇએ, આદર્શ હોવો જોઈએ અને મુશ્કેલીમાં એ આદર્શને અનુકૂળ રહેવું જોઇએ અને એ આદર્શ ઉપર વિશ્વાસ રાખવા ઉપરાંત એ આદર્શને વળગી રહેવું જોઈએ. જે આદર્શ વાત કરે તે નકામી છે. આદર્શ તે જીવો જોઈએ અને તેને નિમકહરામ કદી થવાય નહિ. એટલે વાત કરનાર આદર્શને પહોંચી શકતા નથી, તેઓને આદર્શ આદર્શમાં જ રહે છે અને વાતો કરવામાં તેમની બહાદુરી જણાઈ આવે છે. તે વાતડીઆ માણસ આદર્શને માણી શકતા નથી, પણ હેરાન દુ:ખી અને અનેક રીતે પાછા પડનાર થાય છે. આદર્શ જીવવા જેવી વસ્તુ છે. જેઓ આવા આદર્શને જીવી શકતા નથી તેવા માણસે ગમે તેટલી આદર્શની વાત કરે તેમાં તેઓનું મહત્વ વધારવાની વાત જ હોય છે, તેમાં કોઈ સાચી વાત હતી નથી, પણ વાત તરીક આદર્શને આગળ ધરવાની જ તેમાં વાત હોય છે, એવા આદર્શવાદીઓ, તકસાધુ અનુકરણ માટે નકામાં નીવડે તો તેમાં નવાઈની વાત નથી. આપણે વહેવારૂ આદર્શવાદીની તકે સમજ્યા પછી તેમને અનુસરવાના નથી, પણ સાચા આદર્શવાદી તે તે કહેવાય છે જેઓ પ્રાણ પણું આદર્શને ચૂકે નહિ, આગળ વધે નહિ કે પાછળ જાય નહિ. કેવો આદર્શ હે જોઈએ તેને ચેડા દાખલા અત્ર આપ્યા છે. તે સમજી વહેવાર આદર્શવાદી થઈએ અને આપણું જીવનનું ધ્યેય સમજીએ. દાખલા તરીકે –
૧ પોતે સારા થવું. ગમે તેવા સંયોગોમાં સારાપણું છુપાવવું નહિ. ૨ નીચે ઉતારે તેવા સંજોગોમાંથી જાતને ઉગારી લેવી.
મદદની જરૂર જેને જેને હોય, તેને જીવનથી પણ મદદ કરવી. સંબંધમાં આવનાર સર્વને આ આદર્શને લાભ મળ જોઈએ.
૪ પોતાની જાતને મીડી રાખવી, કડવાટ દૂર કરવી અને આનંદી રહેવું.
Just to be good, to keep life pure from degrading elements to make it constantly helpful in the little ways to those who are touched by it, to keep one's spirit always sweet and avoid all meanness of pretty anger and irritability-that is the ideal as noble as it is difficult.
Elmond Haword irggs.
For Private And Personal Use Only
