________________
૨૮૪
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
[ ભાદ્રપદ
લેાકમાં લાજ વધારવાની ઇચ્છાને મુખની લાળ સમાન જાણે છે, કીત્તિની ઇચ્છાને નાકના મેલ જેવી જાણે છે, અને પુણ્યના ઉદયને જે વિષ્ટા સમાન જાણે છે, એવી જેની રીતિ હાય તેને અનારસીદાસ વંદના કરે છે. '
i
સ'તસ્વરૂપની ઓળખાણુ
આવા પરમ નિર્દોષ, પરમ નિર્વિકાર, પરમ વીતરાગ જ્ઞાની સત્પુરુષ તે-સાધુજનને યથા ગુણુસ્વરૂપે આળખવા, તેમનુ જે સહજશુદ્ધ આત્મસ્વરૂપ છે, તે સ્વરૂપે તેમનું દન કરવું તે ‘ તથાદન ’ છે. આ તથાદનથી સત્પુરુષના યેાગ થાય છે, અને તે ચેાગનુ નામ ચેાગાવ'ચક છે.
આમ આ યાગાવ’ચકની પ્રાપ્તિમાં ત્રણ મુખ્ય વસ્તુ આવશ્યક છે: (૧) જેના ચાગ થવાના છે, તે સત્પુરુષ, સાચા સંત, સદ્ગુરુ હાવા જોઇએ, (૨) તેના દર્શોનસમાગમ થવા જોઇએ, (૩) તેનું તથાસ્વરૂપે દન-આળખાણ થવુ જોઇએ. સત્પુરુષ
આમાંથી એકની પણ ન્યૂનતા-ખામી હોય તેા ચેાગાવ ચક થતા નથી, કારણ કે જેની સાથે યાગ થવાના છે તે પાતે સત, સાચા સત્પુરુષ, પ્રત્યક્ષ સત્સ્વરૂપને પ્રાપ્ત થયેલા સદ્ગુરુ હાવા જોઇએ; શાસ્ત્રોક્ત સકલ સાધુ-ગુણથી શૈાભતા એવા સાધુચરિત સાચા ભાવસાધુ હાવા જોઇએ; શુદ્ધ સેાના જેવા શુદ્ધ, પરમ અમૃત જેવા મીઠા, શુદ્ધ સ્ફટિક જેવા નિલ, પરમ પવિત્ર પુરુષ હાવા જોઇએ; સ પરભાવના ત્યાગી આત્મારામી એવા સાચા ‘ સ`ન્યાસી ’ હાવા જોઇએ; બાહ્યભ્યંતર ગ્રંથથી—પરિગ્રહથી રહિત એવા સાચા નિગ્રંથ-ભાવશ્રમણ હોવા જોઇએ; પરભાવ પ્રત્યે માન એવા આત્મજ્ઞાની વીતરાગ જ્ઞાની મુનિ હાવા જોઇએ; સહજ આત્મસ્વરૂપ પદને સાક્ષાત્ યાગ થયા છે એવા યથાર્થ ભાવયાગી હાવા જોઇએ; સ્વરૂપવિશ્રાંત એવા શાંતમૂર્તિ ‘સંત’ હાવા જોઇએ; ટૂંકમાં તેમના ‘સત્’ નામ પ્રમાણે ‘સત્’–સાચા હૈાવા જોઇએ, આત્માના પ્રત્યક્ષ પ્રગટ સત્ સ્વરૂપથી યુક્ત એવા ‘સત્' હાવા જોઈએ.
ભાવસાધુ-ભાવચેાગી
પણ આવા ‘સત્’ સ્વરૂપ ચુક્ત સાચા સંત-સત્પુરુષ ન મળ્યા હાય, અને અસત્~અસત—અસાધુ કે કુસાધુને સમ માની લીધા હાય તા આ યાગ બનતા નથી, યાગ અયાગરૂપ થાય છે; માટે જેની સાથે યાગ થવાના છે, તે સત્સત્પુરુષ–સાચા ભાવસાધુ હાવા જોઈએ.. બાકી જગતમાં કહેવાતા સાધુઓના, માા વેષધારી સાધુ–સંન્યાસી—ખાવાઆના, જટાશૂટ વધારનારા નામધારી જોગીઆના, અનેક પ્રકારના વેષવિડ ખક દ્વવ્યલિંગીઓના કાંઇ તાટ નથી. પણુ તેવા સાધુ ગુણવિહીન ખાટા રૂપીઆ જેવા દ્રવ્યલિંગીએથી કાંઈ શુકરવાર વળતા નથી, ’ આત્માનુ કાંઇ કલ્યાણ થતું નથી.
6
