________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આધુનિક જૈનાનુ કળાવિહીન ધાર્મિ`ક જીવન.
૨૫૯
-
શકાય નહિ; તેની ઘટનાને ધામિક ઉન્નતગામી આશયાના આધાર જોઇએ. વૈચિત્ર્ય તેા ત્યાંજ રહેલું છે કે જે ભગવાન મહાવીરના ખરા જન્મ દિવસ છે તેની તે કોઇ ખબર લેતુ નથી અને જે દિવસે વ્યાખ્યાન વાંચતાં વાંચતાં જન્મ પ્રસંગનું વર્ણન આવે છે તે દિવસે આટલી બધી ધમાલ થઇ પડે છે. ચૈત્ર શુદ્ઘિ ૧૩ ભગવાન મહાવીરના જન્મદિવસ છે. આ દિવસ જાણે કે કેટલાક ધર્મસુધારકાને શુષ્ક ભાષણે! કરવાને માટે જ નિર્માયલા હાય એમ જૈન સમાજના માટે વર્ગ તેની ઉપેક્ષા કરી કાઢે છે. વસ્તુત: આ દિવસ કેમ સારામાં સારી રીતે ઉજવાય અને તેમાં આબાળ વૃદ્ધ નરનારીઓ કેમ પૂરો ભાગ લે તેને ખરેખર વિચાર કરીયેાજના કરવાની જરૂર છે. આસન્ન ઉપકારી ભગવાન મહાવીરના મંગળમય જન્મદિવસની જરા પણ ઉપેક્ષા જૈન નામધારી સજ્જન સન્નારીને ન ઘટે. ઉપરની ટીકા ઉપરથી એમ સમજવાનું કારણ નથી કે પર્યુષણમાંથી ઉત્સવાના સત્રથા બહિષ્કાર કરવા એવા મારા આશય છે; પણ હું એ જણાવવા માગું છું કે વર્તમાન કાળે પર્યુષણુ પર્વમાં જે ઉત્સવા ઉજવાય છે તે કેાઇ પ્રકારે સંગત લાગતા નથી અને તેથી તેના ત્યાગ કરીને જૈન ધર્મ તેમજ પર્યુષણની ભાવનાને સંગત ઉત્સવાની યાજનાને વિચાર કરવા ઘટે છે.
જો કે પ્રસ્તુત વિષય સાથે ખાસ સબંધ નથી તેપણુ પ ણુના સંબંધમાં એક એ ત્રીજી સૂચના પશુ અહીં કરી લઉં. કલ્પસૂત્રદ્વારા ભગવાન મહાવીરનુ જન્મ ચરિત્ર સાંભળવાના રીવાજ ખરેખર પ્રશસ્ય છે. જેના તાંતણે આપણે સા ખંધાયલા છીએ તે મૂળતંતુ મહાપુરૂષની જીવન વિભૂતિએ પ્રતિવર્ષ આપણી સમક્ષ રજુ કરવામાં આવે તે સર્વ પ્રકારે ઉચિત અને અ!વશ્યક છે, પશુ આ બાબતમાં માત્ર કલ્પસૂત્રને શામાટે વળગી રહેવુ' ? ખીજા પણ અનેક શિષ્ટ આચા ચાએ ભગવાન મહાવીરના જીવનપટને પેાતાની કલમથી ગુથ્યુ છે. હેમચંદ્રાચાર્યે પણ સુંદર મહાવીરચરિત્ર લખ્યુ છે. તા કહેવાના આશય એ છે કે મહાવીરચરિત્રને જુદા જુદા ગ્રંથાદ્વારા ઉપદેશ કરવામાં આવે તે ન્યાખ્યાતા તેમજ શ્રોતા ઉભયને મહુજ આનદ આવે, એકનું એક સાંભળવામાં રહેલા કટાળાના ખ્યાલ દૂર થાય અને સમયે સમયે નૂતનતા ધરતુ મહાવીર ચરિત્ર સૈા કેાઇને સવિશેષ આકર્ષક અને. વળી આખું મહાવીર ચરિત્ર માત્ર ચાર દિવસમાં ખલાસ કરવાનું હાય છે. આ પ્રશુાલિકામાં ફેરફાર કરવાની જરૂર છે. આથી વ્યાખ્યાન આપનાર સાધુના શ્રમના કૈાઇ વિચારજ કરતું નથી. એક બાજુએ તપ કરવાના હાય અને ખીજી માજુએ હંમેશનાં એ એ વ્યાખ્યાન આપવાનાં હોય, આ અસાધારણ પરિશ્રમ કહેવાય. શ્રોતાજન ગમે તેટલા શ્રદ્ધાળુ હોય તે પણુ કંટાળાના ચિહ્નો છુપાવી શકતા નથી. ચાલુ પ્રથામાં ફેરફાર કરીને શામાટે પહેલા દિવસથી મહાવીર ચરિત્ર નિરૂપણની
For Private And Personal Use Only
