________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
રકુટ નોંધ અને ચર્ચા
પર્વ આવે છે. યથાશકિત પરાધન કરવા માટે જ્યારે મનમાં ખલના અનુભવાતી નથી તેવા શાંત સમયમાં આ પર્વની યેજના કરી પ્રાયપુરૂષએ આપણું ઉપર પરમ ઉપકાર કર્યો છે. તે પર્વ સર્વ પવમાં શ્રેષ્ઠ છે, તે પર્વને માટે એક કવિ મુનીશ્વર સત્ય કહે છે કે – ચેપગા પ્રાણીઓમાં જેમ કેશરીસિંહ, સર્વ પક્ષી એમાં જેમ ગરૂડ, સર્વ નદીઓમાં જેમ ગંગા, સર્વ પર્વતમાં જેમ મેરૂ, સર્વ રાજાઓમાં જેમ ભરતેશ્વર, સર્વ દેવેમાં જેમ સુરેંદ્ર, સર્વ તીર્થોમાં જેમ શત્રુંજય, અને સર્વ ગ્રડ-નક્ષત્ર સમુદાયમાં જેમ ચંદ્રમા શ્રેષ્ઠ છે તેમ સર્વ પમાં પર્યુષણ પર્વ શ્રેષ્ઠ છે.” આવા સુંદર પ આમિક પ્રગતિ માટે-આરાધના માટે જવામાં આવ્યા છે. આવો સુંદર સુગ પ્રાપ્ત થયું હોય, તે આરાધવાની શક્તિ હોય, છતાં પણ પ્રમાદમાં તે સમય ગુમાવે તે મૂર્ખતા છે, પ્રાપ્ત સામગ્રીના સદુપયેગના જ્ઞાનનો અભાવ જ તે સુચવે છે. આવી રીતે આરાધન નહિ કરનાર તો મૂખજ છે, તે પછી નકામા ગપાટા મારવામાં, કળહ કરવામાં, ગંજીપા કે પાટ કે જુગટું રમવામાં, પરનિંદા કરવામાં, વૈમનસ્ય કરવામાં, ખટપટ ઉભી કરવામાં કે તેવા જ બીજા આત્માની અધોગતિ કરાવનારા કાર્યોમાં આ ઉત્તમ પર્વોને દુર્ભય કરે તે તો વિશેષતર મૂર્ખાઈ જ છે તે સ્પષ્ટ છે. કેટલેક સ્થળે સંઘનાં, જ્ઞાતિનાં કે દેરાસરનાં વહિવટની બાબતનો વિચાર કરવા માટે આ સમય નિશ્ચિત થયેલ હોય છે. સલાહ-શાંતિથી આવાં કાર્યો થતાં હોય તો તે તે બાબતમાં કાંઈ કહેવાપણું રહેતું જ નથી; પણ જે તેવા કાર્યોથી વેર વિરોધ વધતું હોય, કળ થત હોય, ખટપટ જાગતી હોય તે તેવાં કાર્યો અન્ય સમય માટે મુલતવી રાખવા તેજ બહેતર છે. આવી રીતે નહિ કરતાં નકામો કલેશ કે ખટપટ આવા સમયમાં જે ઉદીરે તે તેવી ઉદીરણ કરનાર અને તેવી ઉદીરણા કરવાને પ્રસંગ પ્રાપ્ત કરી આપનાર ને દેષભાગી થાય છે. આગેવાનો કાર્યકર્તાઓએ આ બાબત લક્ષમાં રાખવા જેવી છે. પિતે પરાધન કરવું, બને તે તેને લાભ લઈ આત્મહિત વધારવા પ્રયત્ન કરે, તેવા રસ્તાનું અનુકરણ કરવું તે દરેક સુસાની–જેના અનુયાયીની ફરજ છે, આવી ફરજમાં જેમ વધારે આગળ વધાશે તેમ આમહિત વિશેષે થશે, મનભાવ ઉજવળ થશે અને અંતિમ સાધ્ય (મેક્ષ) તરફ અનુસરણ થશે.
આ ઉત્તમ પર્વની આરાધના નિમિત્તે શાસ્ત્રકારોએ જુદા જુદા સાધનો દેખાડ્યા છે. તે દરેક સાધને વિચારવા જેવા-ઉહાપોહ કરવા લાયક છે. તે તે સાધને આમતિ કરનાર છે, રાત્ય રસ્તે દોરનાર છે. એવા ઉત્તમ સાધન તરફ હાસ્યવિનોદાત્મક રીતે અગર મકર રૂપે જેવું તે એક જાતની હલકાઈ છે. આવા સાધન રાધાને બદલે પિતાની શિથિળ વૃત્તિઓને દેખાડવા માથેરાનની મોજ
For Private And Personal Use Only
