________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આપણા કેટલાક સામાજીક સવાલો.
કોમે કર્યો નહોતો. ત્યારપછી ઘણુ પરિષદની એજનાઓ થઈ, પણ જેને “વેતાં બર કોન્ફરન્સની યેજના પહેલાં ખાસ આદર્શ તરીકે લઈ શકાય એવી કઈ રચના હૈિયાત ન હોવાથી બંધારણ માટે ઘણે વિચાર કરવો પડ્યો અને પરિણામે કેસની ચેજનામાં કાંઈક ફેરફાર કરી કાર્ય શરૂ કર્યું. રીતસર લેખીત બંધારણ તો બહુ મોડું થયું. હવે કેસની ચેજના અને કોન્ફરન્સની એજના ઘણી રીતે એક સરખી રહી, પણ તેનાં કાર્યક્ષેત્રો ઘણાં જૂદા હોવા છતાં ઠરાવ પસાર કરવાની પપદ્ધતિ તેની જ સ્વીકારવામાં આવી. કેગ્રેસને ઠરાવ કરી તેને અમલ અન્ય પાસે કરાવવાન હતા, કોન્ફરન્સના મેંબરોએ જાતે કરવાને હતો; કેંગ્રેસને સરકાર પાસે માગણી કરવાની હતી, કોન્ફરન્સને અન્ય પાસે માગવાનું નહોતું; છતાં બીજાઓને સૂચના રૂપે જ કરા કરવાની પદ્ધતિ સ્વીકારવામાં આવી. ઠરાવોને અમલ કરવાનું કાર્ય તેથી સ્વાભાવિક રીતે લેકમતની કેળવણું ઉપર રહ્યું. સામાન્ય જનસ્વભાવ એ. છે કે એના કાર્ય ઉપર જ્યાં સુધી અંકુશ ન હોય, ઠરાવને અમલમાં ન મૂકનાર ઉપર કઈ પ્રકારની શિક્ષાનો ભય ન હોય ત્યાં સુધી ઠરાને બરાબર અમલ થતો નથી. સરકાર કાયદાઓ કરે છે તેને અમલમાં મૂકાવવાની સત્તા તેનામાં હોય છે અને એગ્ય ચર્ચા કર્યા પછી કરેલ કાયદાઓ લેકેને પાળવા પડે છે. કોન્ફરન્સ ઘણું મોટું મંડળ હેવા છતાં તેની પછવાડે કરાનો, અમલ કરવા અંગે રહેવી જોઈતી સત્તા તેણે હાથ ધરેલી ન હોવાથી માત્ર તેનું કાર્ય લોકમત કેળવવા પૂ. રતું જ રહ્યું.
બંધારણમાં શરૂઆતથી આ પદ્ધતિ સ્વીકારવામાં આવી તેથી લોકમત કેળવવાનું કાર્ય તો કોન્ફરન્સ ઘણું કર્યું. લોકેને વિચાર કરતા શિખવ્યા, લેકમતને વ્યક્ત કરતાં શિખવ્યા, જરૂરના સવાલોને અગાડી લાવી મૂકયા, ચર્ચા કરવાના પ્રસંગે પ્રાપ્ત કર્યો અને માર્ગદર્શક તરીકે ફરજ બજાવી. ચર્ચાનું, વિવેચનનું, અને નિર્ણનું કાર્ય કરે તેવા વિચારક મંડળની જે જરૂર આપણે શરૂઆતમાં જોઈ છે તે કાર્ય તેણે બહુ સારી રીતે કર્યું અને વધારે સારું થઈ શકે તેવા સંજોગો ઉત્પન્ન ક્ય, પણ દરમ્યાન એક ઘણી ગંભીર પરિસ્થિતિ ઉભી થઈ. આપણી કોમ ચચોનું સ્વરૂપ અને કોન્ફરન્સના બંધારણની પરિસિમ બરાબર ન સમજી શકવાથી ફળની બાબતમાં અધીરી થઈ અને માત્ર ઠરાની જરૂરીઆત ન સમજી તેમને અમલમાં મૂકવાની જરૂરીઆતને આગળ કરવા માંડી. આને પરિણામે કિન્ફરન્સ એક વિચારક મંડળ હતું, તેને બદલે તેણે કેટલાંક કાર્યો. અને યોજના અમલમાં મૂકવાનું હાથ ધરવા વિચાર કર્યો. આ ફેરફાર આખા બંધારણ ઉપર અસર કરનાર હતો અથવા મૂળ હેતુથી તદ્દન જૂદી અથવા ઉલટી દિશાએ જનાર
For Private And Personal Use Only