________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
ફ
www.kobatirth.org
જધમ પ્રકાશ
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
एक उत्तम कारखानुं.
જે તમારે સાતિના યાંત્રિક સંચાએથી ભરેલુ એક બહુ મોટું વિશાળ કારખાનુ હોય, તમારાં હાથ નીચે સેકા મનુથે. તે કારખાનામાં કામ કરતાં હાય, તમે તે કારખાનાના માલીક હૈ, તે કારખાનાની ઉન્નતિ કરવાને અધિકાર સ પૂર્ણાંશે તમારી સત્તામાં હૈય; તે તમે તમારા હાથ નીચે કામ કરતા તે કારખાનાના માણસે ને તેમની ઇચ્છાનુસાર ગમે તે કામ કરવાની રજા આપશે? તેમનું ધ્યાન પહોંચે તેવી રીતે આખા દિવસમાં જે કાંઇ કરવુ હોય તે કરવાની શું તમે તે માણસને રજૂ આપશે ? તેના સચાઅને જેમ ગમે તેમ ફેરવવાની, તેમાંથી તે માણસની ઇચ્છામાં આવે તેવે માલ બતાવવાની તમે રજા આપશે ખરા ? ખરેખર તમે તંવુ નહિજ કરે. તમે તે મસાને તેમની ચેાગ્યતાનુસાર જુદા ખ઼ુદા કાર્યો ઉપર નીમશે, જીદ્દાં જુદાં કાર્યા પ્રત્યેકને ભળાવશે, તમે તે એની પાસે જુદી જુદી જાતના નવીન નવીન લાભદાયી નમુનાએ તૈયાર કરાવશે., અને સંચામાંથી તમને જેમાંથી વધારે નફ઼ા થાય, કારખાનાની આબરૂ વધે તેવે માલ કઢાવશે. વળી તે મત્તુરેને શુ શુ કામ કરવાં ? સંચા કેવી રીતે ચલાવવા ? તે સ``ધી વારંવાર નવી નવી સૂચનાએ આપ્યાજ કરશે, અને તમારી તે સૂચનામા પ્રમાણે વર્તવામાં આવે છે કે નહિ ? સંપૂર્ણ શે તેને અમલ થાય છે કે નહિ ? તે બાબત પૂરા ધ્યાનથી-કાળજીથી તપાસ રાખશે, અને જો કોઇ પણ તેમાં ભૂલ કંતુ માલુમ પડશે તે તેને ચેગ્ય શિક્ષા પણ કરશે. આથી વિરૂદ્ધ વર્તન કરવુ, માણસે ઉપર ધ્યાન ન આપવુ, તેમતે તેમની ઇચ્છાનુસાર વર્તવા દેવા, સચાએનો ઉપયેગ ગમે તેમ થવા દેવે વિગેરે વિરોધી મૃત્યુ થવા દેવાથી તે ઉલટી કારખાનાની પાયમાલી થશે, અને તમે તેના માલિક હોવા છતાં એક જાતની સૂૌજ કરી કહેવાશે. આ બાબતમાં આપણે સર્વ સ`મત થશું, પણ સ્પષ્ટ વિચાર કરતાં આપણને જણાશે કે આપણે હંમેશાં આનાથી વિરૂદ્ધ-કુદરતના ચાલુ નિયમેથી વિરૂદ્ધ વર્તન કર્યાં કરીએ છીએ, અને એવી જાતની સૂત! સ્પષ્ટ દર્શાવીએ છીએ. ખરેખરી નવાઇ તે તેજછે કે આવી મૂર્ખતા હંમેશા આચરતાં છતાં આપણે તે વાતથી અજ્ઞાત રહીએ છીએ: અને છેવટે આપણું કારખાનુ તદ્દન ભાંગી પડવાની સ્થિતિ ઉપર આવે ત્યારેજ ચેતીએ છીએ, પણ પછી તે સ્થિતિ સુધારવી બહુ મુશ્કેલ પડે છે, અને કાઇ કેઇ વખત કાળનું તદ્દન ભાંગી પડે છે. વાંચનાર વધુ ! આવા એક કર
હા તુ પશુ મલેક છે. તુ તે કારખાના યોગ્ય ઉપયેગ કરે છે કે નિહ તે તારા વિચારનું કે તે કારખાનું કયું ? તે વિચારમાં જે તુ મગ્ન થશે. હું તે
For Private And Personal Use Only